장음표시 사용
191쪽
parallaxim exhibet, idest, aspectus variationem a vero ipsius loco , ut
paulo post patebit. Caleuius tamen Astronomicus verum eius locum, ac proinde veram eius altitudinem supra horizontem astronomicum manifestat. habita igitur altitudine eius supra hori Zontem , notetur eiuSum brar postea cum sol eandem altitudinem sortitus fuerit,eius pariter umbra notetur, quae perpetuo lunari umbra minor erit, ac consequenter sol, quam luna altior conuincetur. Porro quamuis haec ratiocinatio praeeaeteris melius soli aeeommodetur,poterit tamen ad caeteros quoque planetas transferri, quamuis enim non ita splendeant,ut ab ipsis umbrae eorporum proijciantur uti a sole de luna οἱ eorum tamen radij qui per verticem gnomonis transeuntesvm bras esseerent, non possur tignorari ; possumus enim loeo radiorum accipere radios vi fiuos, qui ab oculo nostro per verticem styli, & eentrum astri ducuntur, usque usque ad horia ontale planum productis longitudines umbrarum illis debitarum inuestigare . A. Planeta ille cuius proprius motus magis aduersatur , ae magis con tranititur aduersus motum primi mobi l is, ides, motum diurnum, tanto etiam magis ab eodem primo mobili abscedere, ac remoueri conueniens est ad maiore uniuersi concordia: ille aut magis primo mobili aduersatur, .i. motui diurno, qui velocissime ab oriente ad occid. perficitur)qui proprio motu eontra ab oeeid.in ori. eaeteris velocior est; ut consideranti patet. Ex aduerso planeta ille cuius proprius motus tardior est cateris, minus motui primi mobilis aduersatur, ac repugnat; & ideo consentaneum est eum veluti primo mobili conformiorem ac amiciorem, esse etiam pro ximiorem. Quapropter Saturnus qui caeteris proprio motu tardior est,est
etiam primo mobili propinquior, ae proinde eae teris altior: sub eo Iupiter merito deinde collocatur, quia sicuti est Saturno proxime velocior , ita etiam sit illi propinquior. Eadem ratione Mars, qui adhue velocior
est, Iouem subsequitur. quarto loco Gl succedit, &c. tandem luna omniueitissima, omniumque quoque eitima sit necesse est. Caeterum hae e ratio fit, ut communiter fit ab Astronomis, allata, indiget animaduersione noenim absolute verum est sydus illud velocius esteris esse, quod citius pris prium cursum, per zodiacum absoluit. si enim gyrus illius fit tanto caeteris minor, ut aequali, seu eodem tempore de eo minus spatium conficiat, quam caetera astra de suis gyris eonficiant, erit sydus illud absolute, ea diuS. v g. quia caelum seu gyrus lunae minor est undeuicies gyro solis, fit veetiamsi ipsa eodem tempore, idest, anno uno plusquam duodecis Eodi eum percurrat, quo tempore eundem sol semel percurrit, non tamen dicenda sit simpliciter veloeior, sed tardior. quia nimirum eodem tempore minus spatium conficit quam sol, cum circuitus eius sir undeuicies misnor circuitu solari , ae propterea quamui S eum eodem tempore duode-eies , quo sol suum semel, absolvat, tamen adhuc re vera tardior est;quod si eum undeuicies eodem tempore recurreret,iuae aequale spatium cun
192쪽
spatio solis pereurreret, essetque propterea a queuelox, ae ille. Luna igiatur hac ratione erit non solum soli, sed caeteris planetis absolute Tardiorique priori tamen ac vulgari mo4O considerata velocior putabatur. . Ratio sumitur a Parallaxi, eu euariatione, aut commutatione aspectus de ea igitur in primis non nihil agendum est, quae ut facilius in te Iloantur, repetenda sunt ea, quae siupra diri imus dum lunae a terra altitudinem indagavimus. postea figura praesens iuspicienda est, in qua terrae semidiameter est, A C. horizon astronom. CI. Quadrans FI, sit Quadrans meridiani in firmamento , seu extimo caelo , in quo loea planetarum eon siderantur. cireuli B B , N E E , sint duoeaeli, in qtio sint duo planetae ta& E , uterque in duobus locis sui circuli. linea C A F, ascendat usque ad
polum horizontis , fue verticem F. ducantur etiam reliquae lineae, a cen tro terrae C, nec non ab oculo nostro A, transeuntes per cetra planetarum
E, B, usque ad firmamentum, sintque primas C E B M, A E O, A B N, aliqvero sint C E BG, AEH, Α Β Κ his praestructis explieandus est quis ii
locus astri visus, & quis verus. linea igitur ex eentro Mundi C, ducta tra ἰsiens per astrum usque ad supremum caelum, locum eius verum in eo m-
dieat. v. g. linea C E B M, transiens per sydus E, vel B, indieat eorum locu in firmamento esse punctum M. linea vero A E Ο, ducta ab oeulo , nostro Λ, per sydus E, ostendit locum eius visum esse o. in firmamento; sicuti etia linea ABN, terminatur ad N , locum visum astri B. Iam videndum quid sit parallaxis , siue aspectus diuersitas , quae nihil aliud est, quam arcus firmamenti inteceptus inter locum verum , & visum; quo videlicet illa duo loca diis rupi, qualis est arcus, M o, respectu astri E.& arcus M N, respectu astri B. sciendum quoque est astronomos appellare parallaxim non totum p. aedictum arcum, verum & angulum, qui fit a praedictis lineis
193쪽
pars Tertia. ' P eenim rari, Walis est angulus M Eo, seu anguIus A E C, illi ad
tieem, ac proinde ei aequalis, quia quantus est arcus, M o, secundum gradus, idest, quot gradus continet arcus M O, totidem etiam continet praedictus angulus. quod quidem geometrice verum non est , cum a reusMO, non sit ex E, angulo tanquam centro descriptus, uti oporteret; tamen ob immodicam anguli E , ad firmamentum MD, distantiam non incurritur error sen fibilis, si supponamus angulum E , esse centrum areus,M O, ac tonseque ter suam quantitatem ab arcu MO, accipere. paralla in xis, est tam arcus M o,quam a gulus Α E C. Iam vero si duorum astrorum Ε, & B, parauaxes inuicem conferamus, videbimus superius astrum B, minorem efficere parallaxim, minor enim est arcus M N, arcu M o. eausamque simul in figura licebit intueri. unde ex opposito infe ire licebidastrum , quod superius alio astro sit, minorem exhibere parallaxim. cum igitur, ut constat ex communi astrono mors consensu, lunae parallaxes fine maiores, quam aliorum planetarum, manifestum erit eam omnium esse infimam: quod praecipue tu tendebaimus. Λduei tendum etiam est idem astrum in eadem a terra remotione ma larem exhibere parallaxim, quo propius hori χOnti fuerit; sic astrum Ε, prope hori Euntein essirit parallaxim M O, altius vero ab horigon te exhiber parallaxim G H, quae minor est quam M O. tandem in ipso F, vertice, nulla contingit parat axi S, quia duae ibi lineae visa, & vera simul uniuntur. Qua vero ratione sint parallaxes rimandae , dictum est supra, cum do A theris quantitate actum est: ubi distantiam lunae a terra inuestigauimus ex cognitione illius trianguli, qui acutissimum angulum A E C, in centruiunae emittebat: ille enim angulus in luna desiners est ipsa parallaxis,quavis ibi nomen parallaxiS reticuerimus. Aliter parallaxis lunaris deprehenditur, cognita prius eius latitudineti declinatione per ealculum, eo tempore, quo ea meridianum pertransit ; tunc enim non latet eius altitudo supra horizontem astronomicum quare tunc pariter eiusdem altitudo per instrumentu notatur, quae Obseruatio lunam horigonti viciniorem ostendet: disterentia igitur harum duarum altitudinum erit parallaxis. verum hic modus ad usum reuocari nequit , niti post exp .icationem lunaris calculi . parallaxium mar m , causia eli diameter terrae, quando est sensibilis quantitatis cum distantiae astri a centro terrae; si enim eius quantitas respectu distantiae astri fit infensibilis, nulla percipitur parallaxis. hae de causa stellae fixae nullam patiuntur parallaxim. Illud tandem in collatione parallaxium diuersorum planetarum obseruandum est, ut sellicet νterque astrum sit in eadem altitudine supra hori Zontem astronomicum quando corum parallaxes Obseruantur, etiam ii id fiat in diuersis temporibus, ut infra de loco solis fusius
Demum sciendum est Tyconem Brahe obseruasse minimam , & maximam lunae parallaxim quando ipsa eleuata est supra horigo te astronom.
194쪽
gradibus 8. reperisseq; minima parallaxim esse minuta , IO. 44 i. maximis
autem esse minuta 63'. 36 . siue dicamus angulum minimum, & maximueuitato refractionum errore. ex quibuS cognito triangulo ACE cognovit latus A C. sub maxima parallaxi in gradi in latus C E. 3 a. vicibus sub minima vero parallaxi, uti si luna esset in B. deprehendit latus A C , ingredi in latus C B, 6 I, vicibus. unde patuit lunam accedere, & recederea terr.is ad interuallum fere v. semidiametroru terra'. ac proinde caelum lunae, siue regionem lunarem habere crassitiem saltem p. semidiam. terrae. Tyconicas autem Obseruatione S tanquam exactiores, & accurationes libenter omnes huius tempestatis astronomi amplectuntur. ex quibus satis distantia si ue locus lunae cognitus euadit. An vero lunae caesum, siue regio, extra hos s. terrae semid. tam supra, quam insta excurrat, neminem puto indubitantea affirmare posse. .
VT motum lunae recte intelligamus in primis necesse est circulum aD
signare per quem iter suum conficit, atque hunc circulum, qui ipsius est via in caelo probe imaginari. habeat igitur lector ob oculos sphaeram materialem I & ZOdiacum intuen S imaginetur in eo alteram, ut ita dicam e elypticam , siue potius circulum, qui totam Σodiaci longitudine secet, sed non per medium uti facit eclyptica ; verum ipsam eclypticam secet in duobus punctis oppolatis, ita ut una ipsius medietas respectu ecly4pticae sit borealis, a Ilera vero australis ; 8e utrinque ab ecyptica, tam in
boream, quam in austrum, ad summum recedat per grad. 3. Quemadmodum enim eclyptica secat quatorem in duobuS punctis oppositis. ita li clunail linea ipsam eclypricam in oppositis locis dirimit. & sicuti eclyptica recedit ab aquatore plurimum grad. 33 - - Ita haec lun Pris orbIIa ab ipsa eclyptica plurimum abscedit grad. I. duat illae interfectu ne S cum eclyptica dicuntur a Graeci S nodi, quorum ille dicitur nodus horeus, de ascendens, per quem luna mictu proprio transiens efficitur boreatis: alter huic oppositus per quem luna fit australis dicitur nodus australis , & de scendens. Arabes illum caput Draconis hunc caudam appellant. pro n-do boreo utuntur hoc charactere Ω . pro austrino eodem inuerso. U. lo cavero illa duo, siue puncta , quae maxime ab eclyptica abscedunt , seu quae maximam sortiuntur latitudinem gra. I. unum boream, alterum austrinam, dicuntur limites, eo quod sint maximae latitudinis lunae limites, unus boreus, alter austrinus quae duo puncta distant a nodi S gra 9 C. n. Cn aliter ac puncta duoec Spticae so stitialia distant per quadrata rem a puneis aequinoctialibus. hi duo limites Arabice dicuntur ventri S Draconi S. Porro sMendum est hanc lunae ol bitam non semper secare eolypticam in
ijsdem duobus locis, sed perpetuo hae duae sectioncs , seu Lod: mouentur tardissi ne
195쪽
etardissimὸ eontra εgnorum ordinem, manente tamen semper eadem l in s orbitae obliquatate ad e elypticam gr. 3. quare si modo nodi essentiu o. gradu Cancri, & Capricorni, post aliquod tempus futuri sint in grad.
2 9. corum te. quare hic lunaris circulus is se, totum tra uersim,&oblique in Zodiaco retrogreditur, ac retorquetur: unde etiam limites eo de modo retroce clunt. hunc mo u inde col legerunt,quod eclypses,quae no nisi apud
praedictos nodos contingunt,t 6 semp cotingunt in locis ij idem, sed perpetuo in locis et odiaci occident alioribus similiter maxime lunς latitudines,
quae per obieruationem inuestigantur, semper eodem modo contra sim rum sequelam prGmouentur. Porro totum Zodiacum haec lunaris Orbita hoc modo recurrit, motu regulari , seu uniformi in annis AEgypt ijs, i 8, diebus 2 a 3. Quare quotidie mouetur tantum 3 min.& lo', se eundis .annuo vero motu, siue anno uno, facit gra. I 9.a o II '. Annus autem AEgyptius, quo labenter, ae passim astronomi viuutur, conticet praecise dies IntegrOS I 63. Notandum etiam motum regularem eum esse, qui aequalibus tempori-hus, aequalia spatia conficit; sive qui semper est una formis, seu aeque velox: irregularem e contra, qui non est v mkrmis, &e. Huius autem lunaris itineris maximam ab eclypsi ea latitudinem deduxerunt ab ipsa lunae latitudine maxima, quam per instrumenta veluti per nostrum Quadrantem, diligenter saepius obseruarunt: quod quidem faei-le est, cum luna singulis mensibuS percurrem zodiacum totum, percurrat etiam suam hanc viam , ac proinde adeat bis quolibet mense limitem virumque, id est, bis sortiatur maximam latitudinem.Verumtamen ob lunae parallaxim diffelle est veram eius latitudinem percipere, quia paralis laxis essicit, ut eam videamus depressorem, quam re vera sit. Quopropter exactius in regionibus, ubi minus eleuatur polus, eam deprehendere possumus , quia in illis eum vertici appropinquat, nullam subit paralla-aim. propterea Ptolemaeus eam percommode rimat est Alexandriae, ubi Polus eleuatur fere gra. 3 I. lunam enim attendebat quando maxime acincessura esset ad verticem. dum videlicet ea esset in principio Cacri, simulque esset in boreo limite, in quo maximam habet latitudinemqDς ex ea l- eulo astronomico optime prae nouerat. inuenit igitur eam tune per instrumentum distare a vertice gra. Σ. 7'. in quo loco nullam pati poterat parallaxim sensibilem, cum uti supra dixi, quo propius vertici sydus est, eo minorem habeat parallaxim, & in ipso vertice nullam . Cumi vero tanta sit poli altitudo quanta est latitudo loci: erat latitudo A lexandriae grad. 3 I. distantia scilicet ab aequatorer quare detractiS gra. 1. 7'. ab II. remanserunt fere grad. 19. quibus distabat luna a aequatore dum esset in principio cancri, atque in boreo limite. distabat aut tunc temporis principium caeri ab aequatore grad. fere a . hoc est tanta erat maxima declinatio e elyptycae, quare luna magis distabat ab aequatore quam eclyptica in eo lo eo Per gra. i. integrosiquod ipse inquirere latagebat. non ignorandum Ty-S 1 clamem
196쪽
esionem faeere hane maximam latitudinem pare. s. I7'. eum igitur luna latitudo maxima sit gra. F. necessario tanta erit etiam lunaris orbitat ab eclyptica ditantia. Porro ad imitationem Ptolae mei, aut alia solertia, potet it qui que negotium istud pertractare. cognita autem maxima latitudine via lunaris , cognoscentur aliae latitudines aliorum partium distantium 1 nodis utcumque, nam si talis via in Zodiaco descrabatur declinans, g c. I. flatim apparebunt reliquarum partium latitudines. Hactenus viam lunat in ac diaco designauimus, qui aut in Firmamento, aut primo mobilielle concipitur. cum autem luna plurimum insta primum mobile suas exerceat reuolutione S, quippe quae Omnium planetatum terris ei tima sit, sequitur ut videamus qua ratione semitam praedictam respiciat. debemus, igitur imaginari lunam in suo caelo, proprio motu semper moueri directe sub praedicta orbita, ita ut si dueatur ii rea recta a centro mundi per cent cum lunae, semper haec linea producta pertineat usquc ad prae dictam senstam in zodiaco designatam. Reliquum est videre qualis sit lunae motus sub assignata linea. mouetur igitur luna sub ea motu proprio , id est, secundum signorum sequelam, &quidem respectu centri mundi irregulariter, id est modo velocius, modoetardius. Quoata vero Philosophi, ae astronomi pariter absurdum existimant ea elisa corpora absolute irregulariter moueri, quamuis ad sens mita appareant, sed regularia esse secundum naturales lationes; idcirco irregularitatem hanc ad uni sol mitatem ingeniose admodum reuocarunt. Confinxerunt igitur eam per huiusmodi circulos agitari, dum praedictum suum iter sub zodiaco peragit. Egrediatur e centro mundi I ne a tendens directe ad lunarem viam , sitque alta I 6. terrae semidiametris , tanta est enim mediocris lunae a terra distantia, qualis est in seq. figura linea Aan euius vertice sit descriptus circuluS, quem eprcycium vocant, cuius se-imidiam. eonstet ex praedictis semid. Α --, qualis est F CD, in cuius peri- peripha fit lunare corpus, quasi in proprio loculo insertum. Quantita a utem praedicta semidiamet: lepic. reperta est cx maxima , & minima disti. otia lunae a terra, de qua st pra: cum enim viderent lunam maxime, ac min. e , item medioeriter artolli, merito posuerunt centrum, epicycli debere esse in sublimitate media, a qua usque ad maximam , & minimam e flet se, nepte να porro tota semid. subtendit in caeso gr. 7. qo'. ex L Oper. pagina i r . . quae dicitur maxima aequatio, ut insta explicabitur. supponii tigitur ceri rum B, epieycli moueri regulariter secundum signorum ordinem directe sub praescripta iam orbita, suoque motu describere circulum B H G Κ, cuius sen, id iam . sit A B Porro hune centri epicycli motum appellant motu mi lunae medium, quod inter vel Occm, ac tardum medius fit; qui motus sortit .rr varia nomina , ac varias quantitates, picut ex Varijsi principiis numerEtur.
Nams referatur ad nodos, vel ad limites semitae lunaris, dicitur mo ius medius lunae in latitudinem , hinc enim latitudinem luna acquirit. α
197쪽
tur diebus ι7, horis, s et . si vero referatur ad Zodiacum . cum absoluit dic bus 27, hor. 7. ψ3. quod tempus dicitur mensis periodicus, quod inte gram zodiaci periodum eo tempore ab luat; a sngulis diebus confidit in Zodiaco gra. I 3. IO'. 33 numeraturque a principio signi Arietis, Donia Asterismi; dieiturque motus lunae in longitudinem eo quod hinc longitudinem Zodia ei acquirat. Si reseratur ad solem dicitur elongario lunae s o Ie S ab eo discedit quotidie gra .ra. I I. 26 solemque iterum assequitur diebus as horiS. Ιχ.ς ε'.quod temporis spatiuis dicitur mensis synodicus idest, vir mirus, Quod lu-ham iterum soli coniungatur. hoc igitur motu centri B defertur si mal e pi cyclus cum Iuna per zodiacum secundum ordinem signorum . quem moetsim, ut alias dixi, pcssumus sine exacta obseruatione percipere quotidio naturali
198쪽
naturali oeulorum inspectione; si enim lunam apud quampiam stellam
fixam notaueramus, & post aliquot horas eam iterum aspexerimus, videbimus eam ab illa hxa aliquantulum versus Orientem recessisse,& sequeti
nocte ab eadem magno spatio quod est fere I 3,gra.=m Orientem ab ijsse: quo motu, spatio mensis perio diei , omnes stellaS assequitur, ae praeterit. similitet eam ad solem obseruare facile est. Ceterum si luna hoc tantum motu medio moueretur, uni Hrmiter m ueretur, sed mouetur irregulariter, ut experientia docet et propterea ut hanc irregularitatem excusemus, debemus imaginari, quod dum ccotru, I, epi. motu mediocri progreditur, uti dictum est, interim tircumferentia eius circa suum centrum B, regulariter reuoluitur, se eumque lunare eorpus sibi impactum reuoluit, ita ut in superiori parte, FC D. egi. co-tra ordinem signorum, hoc est, ab F, in C, & a C, in D, bunam deferat. Iain fetiori vero parte D E F, secundum ordinem signorum, id est, a D, in F,& ab E, ad F, restituat. absoluit autem hanc periodum diebuS 27. hor. II.& numeratio eius incipit a supremo puncto, C. Quotidie vero Luna percurrit de circumferentia, siue defertur ab ipsa circumferentia gradibus,r3.3 3 9. id est , est motus diurnus lunae in periphema epi. porro ex hac
Iunae circa centrum huiuS epi. gyratione , saluautur apparentiat, di irregularitates eius. hic autem motus dicitur Astron Cm S Anomaliae, id est, i regulari tatis motu S, quod eam ipte efficiat: nam quando luna vel fatur insuperiori parte epi. ut dictum est, mouetur cCntra ordinem sign'tum , quare mouetur motu contrario ei, quo centrum epi. secundum sequelam tignorum procedit ; quapropter fit ut ipsa luna feratur contrari s moti-hus, uno secundum Ordinem fignorum, altero eo itra , quapropter tarde admodum videtur progredi in consequentia , quia motus centri Β, paulo velocior est, quam sit luna in peripha. cpi. quando vel O versatur In ii feriori parte epi. tunc tendit ad easdem parte S cum motu centri B; quare ob motuum amborum concordiam velox ad Orientem progreditur. In lateribus autem epi. prope puncta F, D, motuS lunae mediocris, seu medius apparet; quia inibi circulatio lunae in epi. nec aiauersatur nec iuuat m tum centri B, in longitudinem. Notanda sunt in epi. quatuor puncta. pun
ctum eius supremum C, dicitur Apogaeum, id est, a terra altissimum a quo incipit numerari motus Anomaliae. punctum E , dicitur perigatum , idest, terrae proximum. puncta F. D. dicuntur mediae distantiae ; & determia an-rur a duabus lineis A F, A D, tangentibus epicui. Hinc reliqua quoque cxcusantur phaenomena, aliquando enim luna maior videtur, ita ut eius apparens diameter sit 36, min. quod ei accidit quod sit in perigaeo E, oeu lis nostris propior. aliquando mi por videtur minutorum scilicet 3 a, quia videlicet remotior est in C, Apogaeo. Aliquando mediocris apparet in punctis nimirum F. D. mediae remotioni S. Non mireris quaeso lector si alium minorem epi l. huic nostro epicyl. non superaddo, illum ea im de iudustria omitto, ne videlicet longior, atque
199쪽
que impeditior hate eua clat tractatio, quam instituto conueniat. neque enim sphaerae scriptores minutissima quaeque persequi debent: nobis autentis est praeeipua, ac pulchriora persequi. Praeterea moneo te ut parum solicitus sis de fabrica horum circulorum, epicycloruita; aut eccentricoruἰ num videlicet. sint orbes reales ab inuicem distincti, num duri, aut teneri, di an caelum lume moueatur cum luna, an luna fine ipso, & alia huiusmodi, quae fatius est fateri nos ignorare, quam fabulosam quadam Philosophiam iunioribus tradere. Ptolemaeus Astronomorum princeps, quem sequuntur Coper. & Tycho summi pariter astronomi ; totam caelorum fabricam per solas lineas tradidit, id est, per solos circulos, sola centra, absque ulla eorum crassitie aut duritie, motus syderum explicauit; easque res hypotheses appellauit. Quapropter toti esse debemus in ipsorum planetarum, di affixarum accidentib. disquirendis, hoc est enim verum, ac praecipuum astronomiae studium: Sed iterum In motum lunae pergamus. Imaginati hactenuς sumus Iuna moueri duplici motu, altero quem diximus A nomaliae in peripheria epi. necesse igitur est, ut tertius ex his duobus resultet motus, cum impossibile sit, idem corpus moueri pluribus ab inuicem reapse distin ctis motibus, nisi in unum m Ixtum coales eant. hunc in re praesenti sic concipiemus, si
consideremus quod quando est in Apogaeo magis distat a centro, quam inperigaeo, in med ijs locis proportionaliter se habeat; quare luna ipsa, hac
ratione, describit cit culum mundo eccentricum, id est, cuius centrum est extra centrum mundi, talem eccentricu in figura refert linea C H ΙΚ L. quod bene sic percipiemus; ponamus lunam initio utriusque motus esse in AEpogato, C. duim igitur B, mouetur per suam lunarem orbitam in consequentia, interim luna ab Apogaeo descendit versus D. quare cum B, fuerit apud H, luna in epi ..erit ad D. & cum, B, fuerit ad G, luna erit fere in Perigaeo E, quod tunc congruet puncto I. cum R, fuerit ad K. luna ad F, a iacenderit. tandem epi. ad idem punctum Zodiaci reuerso, luna nnndum . redierit ad Apogaeum, C, quia motus eius A nomaliae siue in periphaeria is epi. sex fere horis tardior est, quam motus centri epi in Consequentia ,sue mente periodico: quare absoluta reuolutione centri B, luna nondum erit m , nisi poli horas 6, circa put ictum L. sub quo etiam centrum B, vltra integi a periodu proce Trat; quale in L, desiit et motus a nomaliae igitur via propria lunaris corporis in sua regione erit, C H l Κ L qm fi ut a
alia fimilis describitur. quae qui ce omnia ita se huberent, 'in motu S primi mobilis, siue diurnu una: iuperuem rei. imo cum M Isaliata Arabe nota- dum est, quod fi luna praedicto motu solum moueretur, id est, si ac dium a . couersione non reuolueretur ab oriente in Ocrid. videremus primo lunam nouam oriri in occidente, & paulatim orogredi ad ortum, ita ut per I , Dic dies conti rivos eam diu, ac noctu Iupra nostium finitorem specitaremus ; eamque tandem plenam in Ociente contra naturae letes occidere. ι3qui tuo pulis lunaris Orb: tae degerent, eam semper clica sui S l ri.
200쪽
reuolutis, ni it ei interim diurna reuolutio superueniret,quae eam, ut videmus omnes, defert ab oriente in Occidentem spatio feri 13. horarum , quamuis enim diurna conuersio omnes partes primi mobilis et , ho .peta fecte reuoluat , Planetae tamen Ob motu propriu, quo interim ad ociis tu feruntur, non omnino primo mobili obtemperant, sed tanto tardius diu nam conuersionem absoluunt, quantum importat sipatium illud, quod i a terim, ad Orientem contra motum diurnum perficiundi Et quonia luna suo motu diurno seu diario proprio mouetur ad orientem gr. 13. qui fere ho-xam unam in motu diurno primi mobilis effetunt, ideo luna hane diurna conuersionem non nisi spatio a I, quasi horarum peragit. Atque haec est eausa cur si agulis noctibus eam una hora tardius oriri cernamus; & e-- sequenter maris aestus una etiam hora tardius reuertantur: uti supra di
Confiderandum est igitur qua ratione ex motu proprio, atque e X mu' tu diurno superueniente, luna tertio quodam motu mixto,ac ultimo moueatur; qui motus est spiralis, ut alias explieaui , ab uno tropieo ad alterum , dum enim luna in sua orbita sub Eodiaco proficiscitur, spatio 2 7, dierum, interim quotidie cogitur diurnam reuo utionem peragere. CG-gitemus lineam lunae C HI Κ L, esse sub Eodia eo, lunamque eam incipere in principio cancri, di dum in ea percurrit in consequentia gra. I 3 , inderim simul diurna conuersio eam in contrarias parte S vertat, ac reuoluat3α quidem magis semper accedendo ad alterum tropicum ob zodiaci obliquitatem. quare luna hae diurna conuersione non circulum 'in se redeuntem , sed spiralem lineam, aut helicem, seu glomerationem quandam deline ab It versus alterum tropicum. sequenti die idem efficiet, & silc deinceps; quare dic bu S, I q, fere,ad alterum tropicum spiratim perueniet: &iude spiras iterum nouas reciprocans ad tropicum cancri integram , ae menstruam deducet Ii
haec difficile pingantur, aliqua tamen huius spirae accipe figura, in qna, A B, prima ac diurna spira sit in principio caeri, atque in limite bo. reo; vltima vero C D, si ultra tropicum capricorni in austerali limite, sunt omnes spirae, Is, eudimidia; totidem enim diebus interualdi m illud de ei rettur. 8on est aequalis erassiti ei, aut corpulcntix, Lad circa A A, laxior, quam ad D C, ubi angustior; quia si . una