장음표시 사용
151쪽
Ponderanda denique est maligna condi. tio, is acris efficacitas particulae negativa destruentis penitus , ac excludentis quidquid sequitur post ipsam. Quae conditio paraticulae non, est satis nota apud omnes. Cum crgo D PauluΑclare dicat semel atque iterum de Fide nostra; Non e I in persuasibιtibus humanae Sapientia υerbis : Non sis ιn Saptena 3ν homιnum ; non potest dici humana napie a iam aut ullam hominum aucto itatem scite motivum seu totale , seu partiale nomstrae Fidei: sicut si aliquid crederetur, propter auctoritatem duorum homulum indiuistin, de neutrius sapientia, & auctorizate 'dici posset, eam Fidem in illa non fundari, maxime cum particula aduersaliua, sed in alterius auctoritate uti fit a Paulo in Verbis relatis. Eundem sensum , eandemque vim habet quod dieit Petro Christus Domin us Mail. I 1. Caro , in sanguιs non reuela niς iba; sed Pateν meus qui in Caetis es . Hicem in transitus immediatus a carne & sau inguine, hoe est ab humana auctoritate , & a viribus naturae, ad Patre in , hoc est ad auctoritatem diuinam , idque cum particula aduersat ua, Sed Pater: clarissime denotat simul cum auctoritate & discursu humanos CCetera omnia creata exeludi a fundamento
Fidei. Hoe idem testatur Paulus de Fide a te praestita Euagello, & alijs praedicata per
ipsum L. ad Gai Ia. Neque enim ego ab homine accepi illud , nequr didiet , sed per reuein lationem I E S V CHRISTI . Initructio. nem ergo de nausteriis Fidei, & Euangelio, quam in prine pio conuersionis audiuit ab homines non accepit, ut humanam ; sed praecise ut diuinam . . Iuxta illud eiusdem a. ad rhessalon. a. x 3. Aιeepistis illud verbuna
Rditus Dei non τι verbum hominum, ' F μή
152쪽
sta tuus ς' verὸ , verbum Dei. Accedit eum qui eoncipit Fidem depe
denter a propositione, se doctrina humana, debere eise paratum ex vi sui actus ad contemnendum,non utcumque a sed etiam ad vitandum, de reprobandum Ut haereticum
eum a quo docetur, quicumque demum ilIest infra Deum , si oppositum postea dicat ut clarissime docet Aposiolus s. ad Galat. 8. dicens. Licet noa, aut Angritia de Coelo Euangeti et Nobis , praser quam quod Euange- δε ε 3mur vobis, Anas hema sis. Mod tamen fieri nequaquam posset, si auctoritas aliqua humana posset esse motivum partiale Fidei. Quia fieri non potest ut quis ex vi sui actus sit paratus ad contemnendum sic eius moistiuum ot Praeterea depende tia Fidei ab auctoritate humana tanquam a motivo pugnat cum certitudine propria ipsius . Ostendetur enim infra, Fidem Catholicam esse certissimam, omnis penitus formidinis etiam mini. mae essentialiter expertem, se cum ea similiter incompossibilem , simulque in amissibile essentialiter per formidinem prudentemis. Huiusmodi autem certitudo inesse nequit Fidei; cuius mox uum totale, vel partiale sit auctoritas humana, Pt humana est . Cum
enim non sit impossibile homines falli,praesertim in iebus abstrusissimis, ae dissicilli. mis, qualia sunt pleraque mysteria nostrae Fidei; neque ut sallere velint, atque hoc sit
cuiuis credenti quotidiana experientia notissimum, atque clarissima ratione dem nisstrabile : Paret credentem propter auctoritatem humanam, quae ex duplici eo capi
te fallibilis est; non posse non nutare, Saaliqua concuti formidine falsitatis, animuis
153쪽
si oeeurrat in contrarium.Αuctoritas allia maior , qualis aliqua semper possibilis est
respectu cuiusuis auctoritatis finitae. Urgetur amplius haec ratio , quia Auctoritas humana Ecclesie, vel dicitur esse mo tiuum adaequatum fidei; vel tantum in adaequatum . Si dicatur esse adaequatum, thmadest in primis patentissime incommodum propositum incertitudinis ; Deinde fides nostra , non erit virtus Theologica, qua credatur Deo ; sed solis hominibus, contra
id, quod stabilitum est in ista & in prima
quaestione . Si autem dicatur esse motivum tantum partiale, tune est iterum subdistinguendum. Vel dicitur esse motivum partiale credendi adesse testimonium diuiuum simul cii humanci; vel credendi verum esses quod testantur Deus se homines simul, quia utrique simul testantur. Si ad credendum adesse testimonium diuinum simul cum humano, simultas utriusque testimonij nitetur fallibili fundamento, & nutabit eκ altera parte, propter rationem nuper adhibitam. Si tantum ad credendum verum esse, quod Deus & homines simul te stan tur , quia utrique simul testantur; necesse tunc erit, ut credatur independenter amotione Auctoritatis humanae adesse testimonium diuinum: Deumque dicere id ipsum, quod dicit Ecclesiti, νIam postremum istud punctum, veI cognoscetur euidenter, vel fide credetur. Si cognoscetur euidenter , eo ipso cognoscetur euidenter verum esse, id etiam , quod dicitur a Deo . Ecclesia . uia euidens est verum esse, quod Deus dicit, ut infra pate.
bit ; ideoque Auctoritas Ecclesiae ad nihil
erit necessaria , aut utilis in ratione moti
154쪽
tiuum adaequatum erit sola AuctorItas diuina; Suppositum siquidem fuit, id credi independenter omnino a motione auctoritati, humanae . Credi ergo similiter poterat absque dependentia a motione Auctori- ea ita humanae, verum esse quod dicitur a Deo . Nec enim est difficilius credere verum esse, quod Deus dicit , quia ipse dicit , quam credere propter eandem solam Causam, quod ipse stir, qui id . dieit Imo tot L. dissicultas solum in hoc secundo eonsistit Propter euidentiam veritatis Dei in cogit o-lcendo & dieendo; ratione cuius euidentiae non liberum, sed prorsus necessarium est assentiri verum esse , quod Deus dicit, supposita fide, qua eredatur Deum id dicero . Ad clariorem intelligentiam huius rei, Sand maiorem eiusdem confirmationem Con- erre plurimum potest exacta comparatio fidei diuinae cum humana, ad quam compa- Tationem inuitat nos, simulque instruit acleam recte instituendam IIoan. Apost Ep. 3.
C. s. v. s. dicens: Si eo imonium homιnum accipimuε, testιmsnium Dea maius 6 . In quibus verbis duo continentur documenta.
Alterum est aceipiendum ego testimonium Dei, eique fidem adhibendam ad eum modum, quo aecipitur testimonium hominisν eique fides adhibetur . Alias enim argume eum Apostliti esset abs re . Ze exemplum prorsus in doneum ad instiuendum, Se su dendum. Alterum est e eludendas esse a fide diuina eas impersectiones, quae msint fidei humanae . ex vi sui obiecti. Nec enim testimonium Dei maiiis esset , uti dicitur ab Apostolo, nisi eκcluderet ex se eas Impersectiones, quae insunt testimonio hominumet
Neque vero eas imperfectiones cxelude
155쪽
ρet ex se testimonium Dei, si ex vi eius ponsent fidei, quae illi adhibetur, Conuenire. imperfectiones, quae conueniunt fidei humanae ex vi testimonii huminum . Nemphimperfectiones , quae ex obiecto redundant in actum, vi eiusdem obiecti, necesse est, Vt praesupponantur in obiecto; cum n
hil inde proueniat, ubi ipsum non praesup-
inia vero euidentissimum est testimoniuDei, sicut dicitur ab Apostolo , maius esse aquam testimonium hominum , ita diat posse
uniuersaliter maius, quam quod uis testim Ilium pure creatum ; certissimum quoque
esse debet excludendas esse a fide testimonis diuini omnes uniuersaliter imperfectiq-neS , quae conueniunt fidei cuiusuis testimonii pure creati ex vi eiusdem testimonio. RurSus quia certum est nullas ab aliquo im perfectiones eXLIMAE posse nisi per oppostas perfectiones, cum nulla leu priuatio , seu negat o excludatur nisi per oppositam formam. Patet testimonio Dei, & eius s.
dei inesse necessario perfectiones oppossitas ijs imp efectionibu , quae insunt testimo. nio pure crea to,&eius fidei, ex vi eiusdem testimonii . c um autem pro fide humana quam plura
prae requirantur, ς X tamen sunt praecipua Ee magis immediata: tria ex parte loquetis ια totidem ex parte Credentis . Ex parte loquentis prae requiritur primo cognitio obiecti ; secundo voluntas eam manifestan. di, tertio locutio Sc manifestatio externa. Ex parte creden iis prae requimur primo auditio , qua per sensum percipitur sonus verborum, aut aliquid illi sequi ualens r Secundo intellectualis apprehesio terminorii,
tam circ- obiectum re conceptum, qui ma-
156쪽
ni statur, quam circa Authorem IoeutIo nis; tertio Voluntas credendi, acassentie di. Unde demum consequitur actus fidei, re assensu : sed duo insuper vita praesup ponuntur ad Laec omnia ex parte utriusvis; ex parte quidem loquentis dispositio ι vel bona ad cognitionem obiecti veram; vel mala, ad cognitionem salsam ; Se dispositios militer vel hona ad Voluntate veracemoro quendi; vel ni ala ad mendacium. Ex parte vero credentis opiniones similiter dua vi experientiae, vel alijs argumentis prae- conceptae seu bonae seu malae de vir que e usmodi dispositione loquentis. Certum primo est locutionem externam licet moueat ad apprehensiones termino rus Non tamen esse motivum, vel etiam partia Ie ad eredendum, Stassentiendum , mi Iocutio externa est prorsus eadem p r data Nbamente, & ab , --ςs Mae mentis; ab ignorante ac mendaci, de a veraci, & conscio rei de qua loquitur: imo de prolata apiat taeo. 8e homine i Atque ideo e st omisvino indist et Es ex se ad veritatem,& falsit rem, ad assensim, & dis ensem, cie viriosque suspensionem . duod autem ex se est prorsus indifferens ad utrum I bet ex duobus, ad neutrum determinate mouere vlIo pacto potest, quantum est ex se. Patet praeterea Veritatem esse magnam quandam persec-tIonem: falsitatem vero esse magnam quan dam imperfectionem; nullamque perfectionis huiusmodi aut imperfectionis, bo nita istis , aut malitiae intentionati v participa istionem inesse sono edito per mutuam scorporum collisionem quo constat exterior locutio. Quare nec se sola adaequale a nec in adaequath & partialiter coniuncta cum
liquo alio potest ove cause inductiva asse-
157쪽
sus, vel dissensus, & veritatis , aut falsita tis illis conuenientium . Est ergo locutio Qxterior pura conditio sine qua non,& applicatio respectu in fidei quam assensus. Unde perinde dicitur credi aliquod, quia dic tum est ab aliquo, atque dicitur .comburi lignum , qu a illi applicatus est ignis.
Certam rursus est, ne q. cognitionem Io- queritis, ne q. Voluntatem loquendi, ac ma
Difestandi esse motivum ultimum, & ad aemquatum credendi. Cum enim ex locutione CXteriori , & externis eius circuna stant ijs, colum innotescat audienti adesse in loque te aliquam rei de qua loquitur, cognitionem sin voluntatem manifestandi illam ; Non ve-TO an ea cognitio sit vera, vel falsa , & an voluntas sit mendaκ vel verax , nec iit pex se notum ex terminis, udraus i pie loquens Conditionis sit; aliud ulterius motivum necesse est,ut adsit audienti,ob quod sibi per in suadeat adesse loquenti vera rei , de qua loquitur, cog itionem, & veracem v Iun. tatem ma ii standi illam . Ultimum ergo motivum credendi sunt duae illae dispositiones loquentis ad cognitionem Ueramo sct veracem voluntatem manifestandi ea sconditionem; hoc est veritas in cogu scedo, & dicendo. Hinc Sapientibus, ac verR- cibus, & probis facile credimus; dissicile autem aut nullatenus, tu insip etitibus cir Ca rem de qua loquuntur, tum mendacibus, α per assuetudinem, aut alias praesentes circumstantias procliuiter dispositis ad mentiendum . Itaq. maior vel minor e erintitudo, atque adhaesio fidei humanae, ipsaq. ad assentiendum simpliciter determinatio reuocatur vltimis ad perfectionem de boni dispositionem loquentis, tenentem se exactus primi respectu cognitionis ma.
158쪽
nisestatae, & voIuntatis, qua manifestatur Licet immediate reuocetur in eorumdem istorum actuum perfectionem, quae est a deis quate distincta a tota illa actus primi perseiatione, eidema. contingenter superaddita, Ee necessaria satiem, ut plurimum ad gignendum actum fidei reipsa verum. Quae omisnia sunt satis ex se manifesta. Neque vero minus manifestum est Au torem locutionis, cui naturaliter creditur per fidem humanam, plerumq. innotescere aeuidenter per auditione Iocutionis, & immediatam visionem loquentis ; Aliquando Iero innotescit tantum probabiliter ex inis Miciis qua insunt voci, aut scripturae, vel ex constitutione, ct circumstantiis indiuidua tibus voces aut scripturam,ueIextrinsece ex propunditate, claritate , Cori nexione , &c. conceptuum qui significaniatur , 3e obiectorum, ad quae ipsi terminantur. Ex his enim deprehenditur saepe pereoni ecturas magis, aut minus certas , quitasiam sit Auctor locutioniS, eum alias non 3nnotescit per notitiam immediatam . Quod multipliciter contingere potest, sed non mecesse in singulos seorsim modos exponere , cum facile quisque considerare illos possit. His ita positis ei rea fidem humanam. Priama differentia Fidei divinae ab ilia est, quod
Fides humana praesupponit cognitum euidenters aut auctorem locutionis, cui credita
aut satiem aliquid aliud. ex quo per discur
Mam inferatur, tanta,ut minimum , probabialitate, idem auctor locutionis, quanta oportet credere, quod per locutionem matri is statur. At Fides diuina neutram euiden viam praesupponit: Sane eius certitudo maior vci minor non mensuratur cςrtitudine a
159쪽
ma ori, veI minori circa Auctorem Iocutionis habita ante ipsum actum credendi. Hoz discrimen prouenit ex napersectione eiu Scui creditur per Fidem humanam, & en persectione eius cui creditur per fidem diuinam . Homo enim, cui creditur Fide humana, quia est corporeus, & loquitur actione Corporea, ae materiali, poten per sensus euidenter percipi ut loquens ; re quando non sic persipitur euidenter, non habet potestatem promouendi per ullam suam soperationem exercitam circa audientem
gradum certitudinis , seu potius probabilitatis 3 ad quem potest pertinget e assensus
eorum, quae manifestantur per locutionem sdeductus per discursum cx indicio euidenter noto, ut nuper notatum fuit . At Deus,
quia est spiritualis, & infinite distans minus a sensibus , tum a qualibet tali cognitione intuitrua naturali creata , non potest a no bis immediate & euidenter cognoici ut lo-Cuens. Quia vero habet infinitam potentiam , ubique immediate praesentem , potest tum exterius, tum maxime interius per illustrationes supernaturales ita operari , uvassensum perducat ad praestantiorem certitudinis gradui , quam sit is . ad quem posse vnaturaliter perueniri per discursum ex prui cipio aliquo euidenter noto.
Secunda differetia est, quia Fides humanano nititur soli perfectioni necessariae loque tis,tenc ti se ex parte actus primi,& inclina ti ad cognitione veram , atq; ad locutionem verace; sed etia persectioni cognitionis, quae manifestatur & volitionis qua manifestatur. At Fides diuina nititur soli persectioni necessariae Dei. Quod itide discr men prouenit ex imperfectione hominis .i pei sectione Deia Homo enim per sum operationem bonam
160쪽
perficitur, euaditque magis perfectus, qui messet antecedenter ad illam, quia ex parte sectus pr. mi non datur in eo plenitudo per fectionis inaugmentabilis per aliquam in eo - genere additionem; nec datur inde se et ibilitas in operando, sed praeeunte dispositione quantumlibet bona; potest nihilominus sub-; sequi vel fallax cognitio , vel saltem fallax voluntas loquendi ; ideoque ad F dem illi
adhibendam, consideratur, ultra bonania dispositionem ex parte actus primi, bonitas vi actu secundo cognitionis manifestatae , RVoluntatis manifestantis. Imo actus primus ideo praecise consideratur , quia inde arguitur perfectio actus secundi, quae sola confertim mediato & ratione sui ad veritatem Fidei, qua creditur homini. At Deus praecon tinet plenitudinem omnis perfectionis in praedicatis suis necessarijs, quae sunt actus Primus virtualis respectu reuelationis adhi-uae liberae, seque ipsis essentialiter cqnstitu ut
d aequa te veritatem cognitionis reuelandae, α bonitatem ac veracitatem voluntati S re
Melantis a ac proinde est impossibile, ut aliqua superaddatur perfectio, per eam cO--gnitionem de volitionem quatenus liberam
perfectioni necessariae Dei indefectibili in soperando. Unde pro Fide adhibenda Deo sola consideratur persectio simpliciter M. Cessaria sapientiae & bonitatis diuinae ,.ut
Conserens eidem Fidei veritatem , & Certitudinem totalem ; terminatio vero liberas quatenus talis formaliter solum habet rationem determinantis ad conferendam eandeveritatem S certitudinem circa taIe de te I minate obiectum , atque sub hac scIa ratio ne consideraaur ab eo, qui credit Deo .