장음표시 사용
81쪽
di quibusiam experimentis aquarum in caelorumpredictorum constitutione Iurias distositiones iace operante demonstrantibu ER. Tu M est ignem sub lucis nomine comprehendi,& ab ipsa
luce provenisti;cum nulli bi in universali creationis descriptio ne nobilissimae illius creaturae ignis mentionem fecerit divinus noster Antistes Moses, praeterquam de luce loquendo: Hoc etiam libro sexto cap. 8. luculentius declaratur. Aerem quoque& aquam suisse demasiae illius, aquarum videlicet universalium substantia,nemo ambiget,cum ex illa omnia conflari testentur sacrae Scripturae. Jam vero,quia proculdubio praedictae operationes nonnullis sensu magis qu metatione nitentibus in su picione stant, testat etiam oculis eorum istas operationes per effectus , duabus illis causis primariis,aqua nempe&luce, derivatis reprςsentare,quas quidem facilime visi niliter percipient, si sequentia experimenta diligenter observaverint. Experimentumprimum de ignes aeresia apra subtisi. Igne accenso in superiori instrumenti concavi lc optime clausi parte,in cu-aus fundo igni opposito foramen seu tuba aliqua minima consti tuitur,aer intrinsecus,quo magis ad istas locum accedit,eo magis attenuatur,crassiorque aeris attenuati pars,quae frigidior est, ab igne operante ad imiorem vasis Iocum,utp te ab inimico suo remotiorem,tendit,quod quidem visibiliter patet,quia informa vaporis humidi per tubam seu foramen illius regionis egredi seviim percipitur. B. CD.
82쪽
B. C. D. E. F. G. M. est vas in forma altaris factum; in cuius superiori
superficies ignis A. accendatur,aer inclusius Inde subtiliatur,&pars ejus crassor ignem fugiens, per tubam t. exitum quaerit, atque per foramen exterius L. instar vaporis humidi egredi percipitur. Haec plenius in Heronis Alexandrinisseria tuatibus, experimento nempe II. demonstratur: Hic vero aeris motum secundam circuli diametrum delineavimus,quia magis ad hoc nostrum propositum pertinet. Ut etiam possim hoc experimentum reddere evidentius, accepi ovum vitreum vacuum,&solo aere repletum,Hermeticeque sigillatum cineribus imposui,ac lampadis igne submisso calefeci suaviter vitrum; quo facto, aeris in vitro inclusi pars crassior rarefactione a tenuiori separata fugiebat ignem,& in vaporem sese resolvens tandem informa guttarum summitati vasis adhaerebat.
83쪽
Hinc igitur conciudimus tquod aer spissus propter contentamineo frigidi. ratem ignem fugiens, ad remotiorem ab mus praesentia regionem tendat ; At Centrum est locus remotiora circumferentia; Proinde, ubi globi alicujus con-Cavi superficiem virtus ignea occ upat, ibi retemus&conclusus in ip aer seu aqua tenuis,grossiores suas parteS ad centrum emittet, imo omnes acris partes in globo concavo comprehensae tanto sunt gradatim spissiores,quanto ab ignis vigore remotiores existunt, uthocexplicatur experimento sequenti.
Experimentum ILFiatigiturglobus quidam vitreus vel cupreus distinctis tribus regionibus,
ita ut altera integram alterius concavitatem complectatur diabeantque regiones istae foramina seu tubas quasdam modo inferius depicto protuberantes, accingatur undique igne vivacissimo extima globi superlicies; Quo facto ad oculum apparebit ignem illum exteriorem superiori regioni vigorem suum vivaciorem accommodare, a remque in ea contentum propter vivi ignis contiguitatem mire attenuari; atque alteram etiam regionem mediam percipere quidem a prima vigorem igneum; sed tamen,quoniam ille in ea mitior essi quam insuperiori, idcirco existentem in ea aerem minus subtilem essedc tenuem, non valente nimirum viigneaeum ulterius rarefacere. Ignea denique virtus in media regione delitescens vim quoque aliquam, licet exiguam, in infimam regionem intundet Unde spissum acrem, tum uapertoriis regionis, cujus major est quantitas,tumillum regionis mediae, jus est proportio minor, tum denique infimae etiam regionis, qui omnium paucissimus est, ad centrum tendere,&in guttas ibi
conglomerari commonstralpropositio praecedens,& illa etiam quae post finem capitis septimi est expressa. Demonstratio sequitur. Sphaera Diuiti oti by Cooste
84쪽
Sphaera superior,seper cujus superficiem primam ignis virtus consstit. est
A. B.C.D. Secunda sphaera est,E.F. Tertia est. I.H. Linea mensuram ultimum di stantiae locum,ad quem movere potest frigida natura, in crasso aere delitescens ignea virtute impulsa est LM.quae est circuli majoris semidiameter. O. O.α sunt foramina inconvexitate regionum contenta, per quae aeris pars spissior deorsum verius centrum pellitur. Experimentum.. III. Superestjam experimentum tertium,ex cujus demonstratione patet,ne cessario aerem crassum a circumferentiaad centrum depulsum conflare corpus valde spissum,densum&propter densitatem opacum.
85쪽
TRACTATUS. I. L I B. II. EXPERIMENTUM EST TALE.
In principio substantia potentialis aquarum in mundo non eratalia,quam si globi alicujus artificialis in concavitates diversas certis interstitiis ad centrum k circumferentia transeuntibus divisi pars aliqua, utpote, in demonstrationep missa arcus a. c. b. aqua limpida seu acre repleatur, ubi omnes aquae partes sunt ejusdem spissitudinis 5: dispositionis : At si ignis tetigerit extremam illius arcus superficiem,aer spissior superioris regionis per I. denotatus,qui multo major respectu illius centri esse reperitur, similiter & ille secundae ac tertiae regionis, cum ad centrum reverberatur, erit valdh grossus & compactus,neque enim aliter in loco tam angusto, qualis est ille centri contineri posset: namque aer, qui antea in spatiis A. CD.R& D.Ε. F. G. & F.G. Η. I. comprehensus erat,in parvulum illum arcus angulum comprimitur,coangustatur & in grossam dc vaporosam massam redigitur. Hinc igitur dependet magnum illud antiquorum Philosophorum mysterium inveniendi pondera atque proportiones element
rum. Et sane totus mundus hanc ob causam in formam sphaericam est redactus,corporaque crassiora versus machinae centrum disposuit Archetypus,ut ea rarefachione S attenuatione subtiliora facta semperascendendo ampliorem sibi locum possent eligere;namque minorem res crassae locum ante resolutionem, quam post subtiliationem requirunt,ut supra dictum est. Hujus igitur cognitionis complemento non eritatricile coelorum capacitatem metiri,cognita faltem prius terrae magnitudine ineque etiam elementorum proportiones ad invicem
86쪽
Cem,cum de propria earum extensione ac dilatatione judicare possumus inve stigare operosum erit. Proinde quoque Ec vel coeco etiam ex illis,nostras in hoc libro ad coelorum distinctiones & positiones delineandas, productas demonstrationes,non frivolassed cum ipsa rerum natura convenientes esse,luce clarius
apparebit. Fivrs L Isai Sacu NDI
87쪽
t praxmde qua eap. 7. & s. de quibus cap ν.
88쪽
M proportionum mundanarum ratione. X pretecedentibus patet, quod sἰcutcoelum Empyreunt e st ignis & lucis supernaturalis domicilium ac 'l E L; sedes, aqua immediate ignis naturalis,&mediatei I τ ι xl alter ille magis accidentalis progreditur, sic etiam G locus ejus oppositus,terminansac finiens motus ra---i F diorum ejus,sit materipe&tenebrarum receptaculum. Chim autem idem sit contrariorum respectus, Fa Πυ. - necesse est, ut propter mundi continuationem, iis . l . - dem gradibus eademque proportione se habeatus naturat humidae tenebrarum dispositio ad igneam
Uri u '--Σ illam lucis : Unde ut centrum physicum naturaliter in quarto gradu frigidum esse superius declaravimus, densissimum opacissimum Sc ponderosissimum, dc per se quietem naturaliterappetens; sic etiam regio machinae ultima proculdubio in omnibus non loco duntaxat, sed & condi tione quoque iIli opponitur,ita ut aequali unius actione & proportionali alterius passione omnia corpora intermedia constituantur,& pro su DJecti natura, hoc est,pro copia vel inopia praedominantis in eo lucis, aut privationi diutius relu-ctentur, aut cuius ea cedant &subiiciamur. Quis igitur ambiget supremam coeli
Empyrei regionem ab omni frigiditatis invasione,cuius proprium est incrassare, liberam esse&immunem 3 quippe cum sit subtilissima purissima, levissima, supremo perspicuitatis gradu pellucida. & quasi nihil aliud. qu m ignis ad ulti. mum caliditatis amatoriae suavissimaeque apicem sublimatiis. Haud dubie igitur harmoniam mundanam perquam nobilem illae rerum proportiones inducunt,perquas operantem materiam intermediam lucis primariae virtute,indicsolubilis rerum concordia conciliatu cmusica quadam inexplicabili aures intellectus permulcentur. Himus namque melodia instrumentum machina scilicet mundi, estquasi monochordum,cujus chorda, perquam consensu Vartium introducitur,eit intermedia totius mundi materia. Autor autem in hac musica
existit mundi anima seu lux essentifica; haud secus, quam in musica illa hominis instrumentali, in qua T. id est, Gamma,ut principium sumit ab inferiori systematis parte,ascendendo cum gravibus, excellentibus, d stiperexcellentibus vocibus; Talis nimirum fitetiam in monochordo mundano progresIiis, nempe a terra proportionaliter ad suum a. ascendendo, quod terminus est ultimae peripheriae: Et ut in I .gravior& profundior est sonus propter extremam ejus distantiam ab re ti, k quo ascendendo intensior fit vocis percusso; sic etiam qui, altius 1 terra versus coelum Empyreum ascenditur, eo fortior locis & caloris es sectus invenitur, tenuiorque ejus virtute redditurspiritus mundanus; quemadmodum etiam ad vocis humanae elevationem major vis,ac proinde major animae lucidae virtus requiritur, in ejus vero depressione minor omnino desidera.
89쪽
tur; sic etiam ma)or animae mundanae proportio in elatiori & subtiliori mundi spiritu invenitur,&per consequens acutiorem reddit harmoniam & excellen tiorem, in depressiore vero & spissiore minor AEnde graviores & prosundiores harmonia: enectus producere dignoscitur. Ex his igimrfacili me colliguntur har moniae istius consonantiae ex debitis numerorum proportionibus consistentes, quas a simplicium principiorum amplexu derivari & provenire probatu haud est dissicile, nempe a mutua materiali6 dc forma,is pyramidis commixtione: nam quaelibet harum habet in hoc Macrocosmo pyramidalem dimensionem, qua non aliter, magis tamen in uno&minu in alio loco operari solet,quam una pyramidis corporeae portio gradatim libi ampliorem concavitatem requirit, in qua altera cGntineatur: Sed pyramidis formalis basis est ipsi coelo Trinitatis con tigua, ejiisque conus ad terram usque se extendit, quemadmodum e converso basis pyramidis materialis est in terra, ejusque conus usique ad coeli Empyrei verticem ascendit, hoc est, in concavam coeli superficiem. Has autem sormales
mundi dimensiones in fine libri quinti delineavimus, quo pyramidalis ista dimensio est in rebus physicis intelligenda. Hic tamen proportionalem unius pyramidis ad alterius amplexum breviter delineavimus, ut ad perfectiorem hu)us nostrae musicae mundanae explicationem istudiosos magis sensibili proportionum demonstratione melius inducamus; in qua quidem luce manifestius est, tres materiales pyramidis partes infimam mundi regionem occupare, cumquibus se miscet pars una ramidis formalis,nempe quae Juxta conum est; ea quae toti illi materiae masse formam dedit essentialem ;& duae Musdem partes regi nem mediam implent,quae ibi loci totidem pyramidis formalis portionibus informantur; ac unica eaus portio coelo Empyreo dat substantiam,quam tres pyt midis formalis portiones supernatu raliter informant. Ex quibus luculenter apia paret pyramidem materialem tribuere cuilibet mundi parti substantiam.&quod reciproca pyramidislucidae receptio illam de materia prima in secundam
di. formatam transmutet,ac per consequens omnia inter terrae margines &sumniam coeli Empyrei peripheriam accepisse proportiones siuas a duarum harum pyramidum actione & passione; ex quibus etiam omnes Macrocosmi propo tiones 8c consonantiae harmoniam mundanam constituentes derivantur. Demonstratio autem hius rei est talis. A. B. C
90쪽
A. B. C. est Diameter pyramidis materialis cujus sons est tenebrarum o Ceanus, nim Irum terra, namque in terra basin suam habet: Hujus pyramidis pars inferior A. B. R. G. dat inferiori mundi regioni siubstantiam&corpulentiam, cum qua pars minima pyramidis formalis deorsum tendentis sese miscet per mi
Similiter pars pyramidis materialis. O. P. G. R. est materialis pars regionis mediae,quae informatur aequali sibi portione I.S.M. Q. pyramidis lucidae descen-L dentis