Quaestiones de iustificatione impii, ex praelectionibus R.P. Martini de Esparza Artieda ...

62쪽

so De peccat. habit.

praestatur, manebit i nterim in anima distatia a Deo acula & deinctus nitoris spiria tualis; id est manebit peccatum habituali.

ter, tametsi non maneat actualiter in se intrinsece .

Habitualis ista permanentia peeeati ne-ς eue est,ut includat In se actualem perma. entiam alicuius effectus, aut quasi effectus procedentis aliquo modo ab ipso peccato. dam quod ita fuit, ut iam non sit ipsum in te intrinsece, nee fit in se intrinsece aliquis etffectus eius, nullum habet permanentiae modum, sed est purum praeteritum . Nem PQ , P non est purum piae teritum, non Poteli differre a pure praeterito per aliquia,

quod nec sit iplum nec ab ipi dependens ullo modo. Quod enim est distinctum ab

aliquo. nec dependet ab eodςm, quatenus praeexistente in tempore antecedenti, pe an de dati potest in rerum natura, ipso siue prae exiliente, siue non prae existente in coaxntriniincet pro tempore anteceden*i:,peria manentia vero alicuius iam non existentis

in se In transece nulla perinde dari potest ipso, siue prae exist ente. siue non praeexiste e in rinsece pro tempore anteceden ti, si qua Om qualiscumque permanentia rei iam non existentis in se intrinsece, es ,

len t in liter praesupponit ipseni Qisse in seii utr/nseceasetque ideo essentiali ter depen-idi I iς ζn Praeexistente intriuia, sece. Ergo ad permanentiam h xl leuare mi peccati necessaria est actualis praesentia alicuius pendentis ab ipso peccato, ut prae . existente in se intrinsece .

Iam hoc actualiter praesens, & pendensa' prae ex litentia peccati actualis. vel est ali- . quid positisum, vel aliquid priuatiuum . Et rursus enectus positici resultantes ex

63쪽

alii sunt eiMm extrinseci. Effectust positistivi inhaerentes intrinsect peccatori sunt habitus disponens ad peccandum de nou sis species memorat ua peccati eom missi. Neutrum autem horum pertinet ad conitis tutionem essentiaiam peccati habitualis . Quia inumque permanere potest post de

Imam peccatum ,& ablata permanent Meius habituali. Nempe iustificatio non tot ut memoriam peeeaxi antea eommissi, eadem que fieri potest absque corruption las habitus vitiosii. tum quia est compossibilis cum ipso habitus quilibet virtuosus supernaturalis,ut dicetur quaest si de Vite Tbe I. tum quia peccatot iustificari potest nullo

exercito actu pertinente ad virtutem for maliter contrariam .iti ad quod pertinemret a ctus p cati prae existens , ut patebitiouaesaea νέος is . adeoquet iustificari poteras non modo quin penitus corrumpatur hamtus vitio ius pra existens, verum etiam, quiae ulla en parte minuatur, ac remittatur.Fierx

deinde potest, ut habitus vinosus consecutu ad peccatum tollatue exercitio , &acquisitione virtutis contrariae , & similiter amitti poisse non solum memoria , ut argumentatur Augustinus lib illos. conis. tra Iulianum eap. '. sed etiam species meis, morati ua peccati commisi, quin propterea auferatur ipsum Paccatum , de obtineat P

Effectus positivi peccati, qui sunt exint laci pq at ii, rediguntur ad notiti mdiuinam de peccato commisso ,& ad odia i diuinum aduersus peecatorem , atque ad voluntatem puniendi ipsum . Nihil autem horum potest pertinere formaliter, Se imis inediato ad Peraean tiam habitualem pec. C a sati

64쪽

eati actualis, S ad constitutione ni intrin. Ream peccati habitualis. Non quid errus notitia,& scientia Dei,quia tae secundum se permanet eodem modo ante,& possi de. letum pecearum. Est enim indeis: ibilis , ct in uariabilis seeundum se,& quatenus est pure speculativa. Sed neque odium Dei να voluntas puniendi complet sormaliter, di immedia in peeeatum in ratione peccati Mabitualis. Quia actus diuinae voluntatio sunt simi liter aeterni, & aequaliter ad annseeundam quamlibet tem: oras differentia, si se eundum se praecise eosiderentur; ideo que non possunt diuersimode quid quam denominare, aut afficere pro aiio, &alio tempore praecise i n genere cau sae formalis, sed solum adi ungendo, aut rem uendo ali quid in genere cauis efficientis, quatenus

Pro uno tempore causant unum effectum ,

ae pro alio alium; id est quatenus volunt, .ut nolunt; exequuntur , aut suspendund liquid, vel essentialiter determinatum ex se ad unum tempus, ct repugnans, ut sit pro alio tempore; vel quod est fimiliter dete minatum,& repugnans vespectu temporum

aliorum. Ergo ultimum complementum

formale peccati habitualis non potest esse Ivllus actus intellectus, aut voluntatis diis vinae seeundum se praeei se . IDeinde ultima formalis differentia ho-: minis mali, immundi,& abominabilis ab homine bono, naudo,ac diligibili per amo rem appretiatiuum, qualis prosecto est differentia hominis peccatoris a non peccato te, non potest constitui formaliter, ac imis mediate per ullum actum, aut praedicatum diuinum . Quia omnis actus, atque omne

praedi eatum divinum essentialiter est ipsa ibonitas, ipsa mundities, ct pulchritudo sipsa

65쪽

. . t Quaestio V. 33

ipsaque aestimabilitas . Qiod non indiget

probatione . Repugnat autem malum i Tatione mali ultimo compleri sor maliter . ει immediate per ipsam essentiam bonitatis et de per essentiam munditiei, ac pulcuri tudinis in ratione immundi, ae Redi, atque per essentiam diligibilitatis ,& aestim hi litatis in ratione contemptibiliter odibi- Iis. Quod non magis videtur egere pro hatione . Imo neutrum horum subest vit1 principio notiori intra idem genus; uiu orte ta Ie sit, nihil date effectum formalemaeontradictorie oppositum e geotiae suae V Dvisionem non vi si, vi tum ece ei, lucem te- . nebrosi. Necesse igitur est peceatum commpleri in ratione habitualis per aliquid pri

Effectus itaque priuatiui induta per Pe Eatum actuale praeteritumi alii similiter sui intrinseci, alij extrinseci νeecatori. tr inseci sunt priuatio scientiae Dei de inno gentia, aut de minori, seu numer', seu qua titate peccatorum ι & priuatio dileaionis diuinae , aut odii extensiue, vel intensiu

minoris erga peccatorem . De his autem privationibus eadem est ratio, atque d: actibus posset uis diuinis, quo minas intrina se ee constituant peccatum habituale, ut patet consideranti, eo vel maxime, qui asstae priuationes sunt indistinctae realiter iaDeo ab actibus eius positivis contrari is, de quibus dictum est , nee ni si ratione ab illis

di stinguuntur , de quo alias . Eo em fieremodo excluduntur a constitutione peccata habitualis priuatio notitiae inhaerentis peccato si de propria innocentia, aut de ead αnon toties, aut non usque adeo a minas ac, impedita; nec no priuatio habitu aequi insin boni oppositi habitui vitioso inducca,

66쪽

per peceatum. geiam etenim priuatio ma net etiam post iustificationem, S posterior non necessctatio excluditur per ipse m , ut pa tet ex dictis circa formas positi uas contra

Sola itaque eonsideranda superest pri-

uallo virtutum supernaturalium , quam ita

indueit peccatu actuale lethale, ut maneat post ipsum usque ad instans iviti Mation x, quae illas restituit animae. Vixturum Porris istarum dua isne elasses; morali um, & rhe rogi earum Privatio moralium ex se prae gi se non constituit hominem peccatorem'. nota virtutes ipta morales non constituund hominem in statu eontrario illi sta, uti squo con sti tuitur per pei ea eum Iethale Nam per quodvis lethale auertitur Mo a Deos sit eontemptor summi boni, atque viti mi sui finis . vite uetes autem morales Vedis antur immediate eirca media ad ultimum . finem, ideoque non sunt formali te r prilitiuae summi boni sup omnia ali , nec adtilud eonuertunt homine immediate . Quare, siue habeat, siue non hal eat eas virtu . es, potest permanere peceator iri eis statu, in quo constituitur per peccatum. S d ne aque ex virtutibus Theologie is fi es & spes uniunt hominem pei secte cum Deo. Quia ,

licet versentur immediate circa muni, noli tamen feruntur in ipsum , ut est summum,

honum secundum se, & respectu ui ipsius ;sed praecise ut est principium honitatis in2,

nobis, per locutionem quidem, S itIuminxistionem respectu fidei, per potentiam vero henefactivam & proni sitones respectu spei. Peccatum vero contemnit bonitatem Dei, ut est in se , atque ab eo auertit prout est ulti mus finis, & contemnit eumdem . ut est

ammism bonum in is , di respectu sui. Non

ergo

67쪽

erire perseuerat peccator in ista, peceat

Tis, seu auersi a summo hono, de Contempl.

xis Dei ob defectum, & priuationem eius

duplicis virtutis . . 'Sola igitur est charisas , quae vult homiae per sine cum Deo, ut pote, quae fertur ad summum bonum secundum se, de vi est bonum sibi ipsi ; ει quatenus ad hoc perfecte

disponit, constituit hominem in statu conistrario statur peccati. Qui autem consti tu, tur in statu opposito illi, in quo antea erae snon permanet amplius an eodem statu . EGLo peccator liberatur ab statu peccati,dum charitas Dei diffunditur in corde ipsius, ut dicebatur sipra ex Tridetino quaeli. ad a. S consequenter nullum in eo peccatum te thale deinceps perseuerat habituali ter Quia vero ita eadem quaest. q. dictum est habi eum Chari tatis, prout est terminus diuinae dii eis ctionis erga hominemi, quod Utique ei conuenit, prout est terminus infusionis, dici, Ne me gratiam gratum faeientem; concludi tur per istam gratiam sormaliter, & imm diate auferri maculam peccati, eiusdemque habitualem perseuerantiam. Ergo moralis Perseuerantia peccari physice praeteriti, de peccatum habituale,quatenus habituale, seu quoad puram habitualitatem, prout distinctam ab actualitate peccati existentis in se

intrinse ee i consistit in priuatione gratia . Paterco seu uentia, quia per id, Vnum quo que formali ter, & immediate perseuerat, per cuius contradictorium formaliter, & immediate aufertur, & definie esse . Itaque pegeatum habituale constituitur adaequa te per peccatum actuale praeteritu& per prRsentem gratiae priuationem ι xla ivt tota malitia peccati habitualis . quae estim P utari iis peccatori immediato nation*C sui,

68쪽

s6 De peccat. habiti

sui, sit omnino indistincta a malitia peeeati

actualis, atquo ab ipso peeeaeo actuali; M-hitualitas vero, seu habitualis, ae virtualis permanentia eiu sdem malitiae sit privatio gratiae inducta per peeeatum actuale,& eciis

seruata per vim demeritoriam eiusdem. De

ista porro sola posteriori parte instituitur quaestio, quando quaeritur; in quo eonii stat

peccatum habituale λ Manifestum namque est homine aliquando peccante,& postea adesistetite ab actu pee caminoso, nec iam amplius illum etaiente, nullam de nouo resultare malitiam moralem imputabile pec gatori immediat. ratione sui. Solum ig-tur vocatur in examen, quo modo,& pe τquid habitualiter du et,& aequi ualeter per seueret malitia peccati actualis iam non existentis formaliter in se intrinsece; Si seis eundum hanc solam rationem dicitur peccatum habitu ite consistere in priuation stratia, uti superiori discursu conclusurrus est. Ad a. Omnia peeeata lethalia, qua unus. quisque eommittit non interposita iustificatione, perseuerant habitualiter per ea dem gratiae priuationem. Quia haec priua otio ab omnibus illis , & singulis induet lux

In genere cauta de meri toriae ; atque omnia eadem, di singula tolluntur per eiusdem unius gratiae infusionem . Unde tot & talia unusquisque habet peccata habitualiter peris manentia , quot, & qualia actualia comis mittit, antequam iustificetur. Quia Deus xatione eorum omnium, di singulorum subotrahit gratiam. Quapropter forma, seu quasi forma, per cuius actualem &physicam per seuerantia perseuerant habitualiter, ac moriraliter peccata physice piae terita, est omnino simplax in unoquoque P cccatore, de

69쪽

Quaestio R.

prorsus aequalit in omnibus peceat ribus piPeccata vero , quae sic perseuerant , fundinulta, ac disparia pro multiplicitate,& diis uersitate peccatorum actualiu. Datur proainde simplicitas, & uniformitas quoad durationem ,& habitualitatem peccatorum habitualium coniuncta cum multiplicitatem S diuersitate quoad malitiam causalItatem demeritoriam eorumdem Ad a. Argumentuni est efficax aduersus dicentes non pertinere intrinsece ad consti tutionem peti ali habitualis adaequa te Supti titulos, ob quos inducitur priuatio gratiae . Caeterum nihil concludit aduersus v e ram sententiam includentem intrinsece Lia siceptu ad aequato peccati habitualis eosdem titulos . mos qui dem . rect e assumi vir , esse indistriatios a peccatis actualibus ς.

erum non recte. deinde lubsumitur, seu supponitur in toto argumento eadem pec-

ta non hoc ipso, & ob hoe i psum pracis e perseuerare habitualiter & moraliter; qu 'θvi ipsorum demeritoria inducatur priuatio gratiae ἰ hoc est ipsa peccata. actua Ita sint tituli, ob quos inducitur lysia priuatio .Quod, satis apparet ex dictis . Apparet indiderius

praeterea exemplum de ulneribus, di morte non recto accommodari rei praesenti,

Quia peccatum lethale ita est vulnus animae, ut simul si mors eiusdem; cuni per se ipsum immediate priuet gratia, quae est vita animae Unde multiplicatis peccatis, mulo

colicantur mortes animae , atque in ea a

Perseuerant , quousque redeat gratia ; id est

vita . Nec enim G mctaphora tinti in omnibus .

Ad D Pr uatio gratiae, quatenus proue

est a Deo odio habente & puniente Pecca -

70쪽

ss De peccat. hatrit.

Eassem priuarior quatenus proue me ab homine illam merente , & obligato ad

onseruationem gratia, habet ratione trias

virinii complementi respectu peecati ha hirualis. Hoc pacto actus ipse, qui est ma Ius, tribuitur Deo quoad actualitatem . Mhonitatem suam physica in; quoad malitia vero totam tribuitur soli homi ni; atque absolute negatur Deum esse auctorem pec Cari actualis, tametsi actualitas, & bonitas

eius physica sit realiter indistincta ab eius

ciem malitia morali. Concedatur igitur νquod priuatio gratiae habet auctorem Det quatenus est poena peecati, & quatenus est debita peccatori ex iuppositione peceat . sed negetur eumdem esse auctore ni eiusde priuationisi quatenus est v Itimo completi ua re ecati habitualis,& quatenus absolucte vitari, & impediri debebat; S conseque-

ter negetur omnino Deum esse auctore peccati habitualis, aut complementi eius. Quia, quae ad aequa te constituunt hunc co-eeptum , tribuuntur soli absolute obligat ad illa vitanda, qui est solus homo. Ad 4. Distinguitur antecedes: ideo Deus perseuerat priuado gratia, quia honro pe seuerat in peccato , To quia dicente solami perseuerantiam prioris maluiae moralis, RIamque logicam prioritatem eiusde per-κuerantiae; csceditur antecedens; Tὰ quia dicente nouam malitia moralem,aut prio invitatem realem durationis, & perseuerau-Mae conuenientis eidem malitiae I negatur

antecadens. Simili modo distrnguitur primum consequens quoad peccatum habituale: peceatum habituale praecedit priuationem gratiae, ut haee priuatio est poena peccati, idque realiter quoad totam mali. na moralem & is Zice quoad perseuera-ν tram