장음표시 사용
91쪽
tionem adhibitam circa primum. Quae ratio materialis consistit in deordinatione concupi emiae , ae dicitur somes peceati , atque permanet deleto etiam peccato , siis Gut permanet corpus animalis mortuo an iis mali . Auctores itaque obiectionis consura.dunt materiale cum formali precati, nee exponunt legitime traductionem peceati originalis mediante empore A te praeterea confundunt conditionem sine qua non , Sequasi app icationem eum caula, vel efficienti , vel formali. Ad s. Fieri potest, ut aliquid extrinneis eum alicui quoad suam entitatem positiva, afficiat mhilominus eialem intrinsece satieatione priuationis , quatenus per seipsum formali ter, ac immediate est impeditiuum formae 3ntrinsece perficientis: steat murus interposi tus lurido . & illuminabili impe .dit illuminationem per seipsum immedia . te, ae formalites . Fieri tamen similitet ne quaqaam potest . ut quod est extrinsecum alicui secundum entitatem, conserat nihilominus eidem effectum formalem positiust per seipsum formaliter, ae immediate. .Ν - quam enim siet, ut lux Solis illuminet corpus sibi subiectum, ni si moducat in illotu iscem distinctam a luee sua; nec vita tarma extrinseca subiecto poterit per seipsam immediate excIudere ab illo priuationem λαma perficientis ipsum intrinsece . Cui ergo peccatum secundam suam rationem formalam consistat in priuatione, atque es, lectus eius formalis sie priuatiuus .vx ai-ctum est in qq. de actibus humanis; ratio vero iustitiae, & meriti sit conceptus esse aisti aliter positiuus; fieti utique potest ut peccatum, quod secundum suam ensi intent, ac
secundum materiale peccati est extrinsecu
92쪽
alleui, assiciat nihilominus eumdem l ntfi
sece seeundum rationem formalem pecca ri ; fieri vero nequaquam potest, ut iustitia , ct meritum unius ametant, ac perfi-αtant Intrinsece alium, cui sunt entitatiue
sicut autem peceator, inimieus Dei, eidemque abominabilis nec essario est det rior in se intrinseee,quam qui talis non est τι laetiam iustus, & amicus Dei, eidemque etialiter plaeens, atque de eodem spocialiter bene meritus est melior in se intria. cco, quam qui intra non est, ut saepe dictum est, ex confirmabitur vherius in quaest. Patet igitur natam esse consequentiam mpeccato Adae immediate per seipsum cor, stituente peccatores, de priuatos gsaxi ipsius posteros, ad possibi inalem ut similiter iustria,& meritum Christi, aut pinnitentia Adae immediate ac sor maliter per se ipsa constituant alios instos, merentes, aut poeni tentes, ae dispositos ad iustifieatione. Quare innotentia Adae profuisset quidem
posteritati tantundem ut minimum s atque nocuit eius peccatum et non tamen eodem modo. Quia innocentia profuisset tantum mediate, de causaliter, peccatum vero nocet, & asti eis immediate, ae formaliter αAd 7. Sententia illa Durandi trahit vi lenter in sensiim improprium loea striptu
gae, quae loquuntur de peecato originali,nec est amplius tolerabilis definiente Tria era tino sessis. can. vlt. ρεν πιιιam, να in B νιν ο confeνιur νωιam putari originalis rem misti, in ιoui rosam id quod veram, in pro priam. precati rationem habet. Distinguendum itaque est duplex voluntarium; aliud,
quod est a principio physiee intrinseco cacognitione , atque hoc modo non est V
93쪽
i untarium posteris Adae peccatum Originae. Iet aliud est ab intrinseco moraliter, da ae
qui ualenter . quatenus alicui confertur per Iegitimam auctoritate libera facultas operandi pro aliquo alio quoad aliquem parti
cularem effetium ἱ quo pacto est volunta rium singulis in communitate contentis , quod est volitum a tota.communitate, vel a plςrisque , vel a principe communitatis, quoad ea, quae spectant ad ipsam comm Pitatem . Dictum autem est voluntates PQ sterorum Adae disipositione diuina , atque 'adeo cum ratione legitima eum in modum. transfusas fuisse in voluntatem Adae quoad
effectu ni habendi , vel amittendi iustitiam originalem. Ergo peecatum ei us est absolute voluntarium respectu po1terorum, quiuest ipsis voluntarium moraliter S aequiva. lenter, ideoque non portant iniqui Larem Patris tantum, sed suam propriam, dum puniuntur propter peccatum originale; atquc idem peccatum ita est comiserationis mauteria , quatenus eontractis voluntate ph sce aliena, ut simul sit materia iustae punitionis, & exprobrationis, quatenus con Mactum voIuntate moraliter, α aequi ualenter propria. Vnde finguli posteri comparantur cur Adam quoad praedictum effectum non sic unpurum subiectum receptiuuin effectus peindentis a peeeato , sed sicut, una substantia
Fationalis moralites, S a qui uale uter Con
tanta in alia, R agens indivisim, atque i ducens estectum per actionem ipsius Ex quo padet exempla illa linguae, di manus Oile abs re quoad effectu priuationis gratiae, quae priuatio est ultimo copletiva pecocati originalis, di ratione cuius intrinsectasiicientia vatam quemque posterorum , at
94쪽
multiplieis pro multitudine ψω rutria dicitur a Concilio Teidentino ubi suprα, pcccatum originale inesse unicuique proprium i id est intrinsece aseere unumqu&que , α esse numero distinctum absolute in ungulis . Quia videlieet peceatum est formaliter priuatio , de priuationes numeran tur iuxta numerum formarum , quibus priuant, nsuntque suo modo intrinsece subie Mis,quibus eaede formae serent intrinsecae.
Vtrum malum eulpae sit nutu .quAmmalum poenae P
I D E T v R malu poenae essis maius I. Quia malum aea ternum , de irreparabile et maius , quam quod tale non est. Poena autem peccati est tera a, R irreparabilis tuis xta illud Math 13. 43. Diis scedite a me maledicti in ignem aιενnum .pe eis earum vero transit cito iuxta illud Oregoriin agui r a renum est quod erueiat; temporale quod is ectat. Deinde est austribile per po nitentiam iuxta illud Zaehariae 28. 2I. Gaurem l ιus egerit paenitentiam Scavi a via aer. Ergo malum poenae est maius, qua nismalum culpae .
a. sicut illud est melius, propter quod habendum quaeritur allud, ita illud est d, terius, propter quod vitanda vitatur aliud, iuxta illud vulgare ex Philosopho: propter quod uniiquodque tala,& illud magis. Pec catum autem vitatur,ne incidat ut in peena
95쪽
peerati; atque in hune fiae minatur Deus
PQ nas peccatorum. Quarum videlicet ma lum incutit maiorem horrorem, quam ma
tum culpae. Quod ipsunt attestatur iterum excessat mali in poena . Finis praeualet mediis a toto genere. sicut autem gloria , quae habet rationem pro. mii , est finis, ad quem peruen tur per bona opτra ἡ ita amissio gloriae, quae habet yationem poenae, est finis, ad quem perdu cunt peccata . Ergo sicut gloria est maius bonum quam bona opera; ita amissio gloria, seu poena damni est maius malum,quam peccata. Nempe 'trobique sistitur vltimo in gloria, & amissione gloriae, tanquam ita fine; idque cum proportione omnino si. mili praemis,&Pamaeis i, ε. Illud est maius maIum, quod opponitur maiori hono, & magis separat a summo bono; poena aute peccati separat summe a sumo bono: Est enim ipsa sormalis separa tici a sumo bono,ut liquet en semetia iusti
de etiam patet, poena peccati opponi formniarum summo bono,quia per seipsiam in mali ter est priuatio vitia a finis.Peccatum vero solum habet rationem causae, S: mediircspectu separationis formalis a summo bono nec consistit in priuatione ultimi finis, sed in privatione , di defectu solius ordinia debiti ad vitimum finem Patet autem maius bonum esse ultimum finem, quam ordi nem ad ultimum finem ἱ atque ideo malum, poenae esse maius, quod priuat ultimo fine. quam malum culpae, quod priuat ordine debito ad vitimum finem. α similiter se. parare magis a lummo bono ipsam sormalem separavionem ab illo, quam causam, de
96쪽
s. Deterius est , quod priuat potenti a ad actum, quam quod priuat solo actu. Hagenim de cauta , caecitas est maius malum altam tenebrae; & abscissio pedum , quamgamen ; & sis de ali js. Et ratio est, quia priuatio potentiae includit in se νrivatione
actus, non vero e conuerso. Poena autem
peccati priuat potentia ad actus bonos. Quia in poenam peccati, subtrahuntur do. na gratiae , quae sunt principium bonarum operationum; at peceatum priuat sol operatione bona. Quia essentialiter cosistit In privatione rectitudinis actualis debi eae . s. Plus habet de ratione mali,quod ne mo vellet , ct nemini placere potest, quam squod placere potest, de plures volunt. Siocut enim appetibilitas est mensura honi, ita in appetibilitas est mensura maIi. Peccare autem plures volunt . Est enim de eoneepta peccati, ut non ni fi a vesente fiat; & quidquid est volitum placet volenti. At poenam nemo vellet, & omnibus displieet. Est enim de eius conceptu, ut aduersetur appetitui
. Malu essentialiter prasupponens aliud
malum est maius, quam quod praesupp. nrtur. Quia essenitaliter est additamentum maIi , ct constituens maiorem mali eumα-lum . Poena autem essestialiter praelappo. nit culpam . Ergo essentialiter est maius malunt, quam culpa seorsim sumpta - Nea obstat poenam esse malam praecomentum,n Peecato, tanquam in causa ἔ atque de ratione cauis esse, ut sit potiora quam esis.ctus. Hoe enim est verum de causa, ae es. iactu per se, non vero de effectu seeuto P accidens , Quia effectas per accidem, eam bonus, quam malus potest superare fuam
Musem, ut patet in inuentione thesauri
97쪽
seeuta ex effossione sepulohri; S in oeeisio. ne impigentis ad lapidem, superuenient interim inimieo . Poena autem peccati est effectus per Meldens, ut pote minime intentus a peccante.
g. Malum sulpae saepe est oeeasio boni
.peris, eonuersionis ad Deum, Se salutis aeternae , idque eo magis, quo peceaeum est maius. Vnde optare, & preeari licuit Psalmistae Ps. 8a. 17. Imple Deus eorum ignomi nia; φ quarent nomen tuum Domine: id est. permitte cadere in magna peccata, quibus confusi conuertantur ad te . & saluentur . In quem sensum utens hoa testimonio Augustinus lib. r . de Civit. eap. I ad finem.
is aliquod manifestum peccatum, ossibi displi-eeanν, qui ram βba piaeendo ee riderant. In est igitur peeeatis aliquid utilitatis, &bonita- eis appetibilis honesta a quatenas emenda bilia sene, S sunt Oeea non es humiliationis. re conuersionis ad Deum . Poenae au tem peccati saltem aeternae nulla huiusmodi utilitas, ae bonitas conuenit, ut pateri sed est purum malum, ideoque est maius ma-
'. Si peeeatum consideretur secundumst prac i se : ct rursus pα na sterna secun
tu se praeelse, maior est ineligibilitas poeis nae quam peccati. Si enim separentur pellpossibile, vel impossibile maior vis noce di apparet in poena iterna, quam in peet
eo , tum quia; ea poena est quidam neces sitas infinitorum propemodum peccatorum per totam iternitatem ἔ tum quia eadem poena privat formaliter, fie immediate viistimo fine, ut possidendo sternum , qui ea honum eligibilius quolibet alio bono. Nei Mum ηssim horuni εφaugnat peccato sieeu
98쪽
ἀum se praeesse considerato . R seiuncto a Poena. Manifestum vero est quod est in eligibilius, & sormaliter oppositum magis eligibili esse deterius .
R. Inter ea, quae priuant iniqualibus o nis . illud est maius malum k quod. Privat Imaiori bono. Quia eo ipso noce L magis. Quapropter est maius malum poena damni . quam poena sensus. Quia poena sensus priauat bono corporis, & animae, pricise quatenus est sensitiva At poena damni priuae bono animae quatenus rationalis est. Quod onum est praestantius . Quia est bona subiecti nobilioris.& quatenus nobilius est.
Inter ea vero, Quae priuant eodem bono . sed secundum diuersas rationes, illud est similiter maius malum, quod priuat bono secundum eam rationem, secundum quam habet plus bonitativ. Quia ratio maioris bonitatis comparatur eum ratione bonica tis minoris i n eadem re , sicut comparatur bonum maius cum bono minoii. Qua de causa charitas praee minet spei ; quia ν cum utra; ue versetur circa sammum bonum. charitas fertur in illud,quatenus est bonum sibi ipsi. S. es vero , quatenuP est bonus vespectu sperantis; atque summum bonum habet uti Iorem incomparabiliter rationem bonitaris respectu sui ι quam ha arx . siu secundum se praeci se, siue etiam viconia ctum cum reliquis omnibus bonis,respecta Creaturae . Peccatum autem Privax summotionc , quatenus est bonum sibi i pii. uia peccatum Iethale opponitust chamati,& auertit a Deo per eontempta bonitatis eius,
ut est in se. prsfertque illi sic considerato
honitatem creatam, in quam sertur,tanquaad ultimum finem. Nec enim peccatvr
99쪽
selieitatem eontentam in summo bono sed
etiam ipsum summum bonum, maiestatem. que diuinam tota sua bonitate, ac dignita te allicientem, ae obligantem ad oppositu satque ad pri lationem contrariam sui prae omnibus aliis. At poena priuat summo bono priciis, quatenus est bonum ereaturae . Quia poena sterna opponitur s ei, non tan quam contemptina, quod pertinet ad vitiu, sed tanquam impeditiua, ct ablativa boni sperati, quod pertinet ad iustitiam puniutionis. Hoc nimirtim cruciat damnatos squod non fruuntur summo bono,id est priuantur eodem quatenus est bonum ipsorustum perleverent in eo temptu, de odio eiusdem , quatenus est bonum sibi ipsi . Ergo peceatum est maius malum , quam poena peccati, &non solum, quam poena sensus, sed etiam, quam poena damni, ει quam virλ que simul sumpta Idem viter ius manifestatur a posterior . Quia malo culpae homo redditur simpliciter malus, non veris malo poenae. Non enim
ideo est malas, quia punitur; sed ideo pu . nitur, quia est malus iuxta illud Dionysia
superius expositum : Panιri non est malum . sed esse poena divnam Et ratio est, quia per id unt quodque reddit ut mala, per quod redditur ineptum ad suum fine in . Homo autem per solum peeeatum redditur in eaptus ad strum finem . Omnia enim praece dentia ad peleatum, aeeipit a Deo, ut per
ea polst peruenire ad suum finem ; & quae
naturaliter consequuntur ad peccavum 1 nodant, sed presupponunt eam ineptitudine . Atque specialiter poena peccati no est ineis plitudo ad finem, sed formaliter est priuatio ipsius finis ideo negati a Deo , quia inuenit bominem iam non aptum ad illum .
100쪽
per solum igitur peccatum, S non per potisnam peceati redditur homo simpliciter ma. Ius . Manifestum autem est illud esse det rius, quo aliquod redditur simpliciter ma.
luna, quam id, per quod non redditur tale. Confirmatur. Quia Deus non est auctor peccati. nec potest illud velle; poena vero fpeccati exilii Lauctore Deo , Sest volita Deo ex iuppositione peccati . Cuias rati est. Quia peccatum est essentialiter pinelaistiuum creatura respectu Dei., ideoque est Contemptiuum Dei, cui repugnax dignitas ontemptus, &essentialiter inest dignitas contraria gloriae . α honoris aporetiatiui. super Umnia; ideoque est essentiaIiter in
clignum, Scontra rectam rationem,ut.
temnatur, R postponatur sesquam alij. --ret vero Deum nihil indignum,& repugnas rectae rationi agere, aut velle posse . Quia alias post et reddi contemptibilis, eum t , .s necessario sit, qui agit,aut gula iudigna, ct repugnantia rectae rationi.
At poena inflicta homini est solum conis
temptiua Ipsius hominis , ut pote ea istens antia dignitatem eius secundum se . Sc ni nil repugnans dignitati Dei, imo eam assexens punitione contemptoris . Neque vero repuguae, ut homo uecidara sua digniux te, cum per peccatum incidae in indignitatem socii rariam : ideoque est laudabile, in coforme rectae rationi, ut supposito pec-gato tractetur viliter, utque priuetux summmo bono ipsius summi boni improbus conis temptor. Potest igitur Deus ex ea suppo.. nilone hoc tantum maum illi velle, ac in. Figere . Potest igitur Deust esse auctora de intentor poenae ; non vero peccati . Paret autem id esse deterius, cuius auctor esse,