장음표시 사용
101쪽
tit pati posse uideatur. Quid enim piaculorum est non illic semper admissum ne de omnibus dicam, quia dc enormia fere sunt, εἰ sciri 6c dici tantano pollunt de sola uel maxime obstoenitate impuritatum Equori & quod est grauiussacrilegiorum. PKtermitto in aliquo rabiem cupiditatisaiitium totius generis humani. Praetereo auaritiae inhumanitatem, quod propria est Romanorum pene omnium malum. Relinquatur ebrietas. nobilibus ignobilibus in communis. Taceatur superbia dc tumor, tam peculiare hoc diuitum regnu est,ut aliquid forsitan de iure suo se putent perdere, ii hinc sibi alius quicquam uoluerit uendicare. Transeatur denique prope omne raudum, falsitatum, periuriorum nephas, nulla unquam his malis Ro/mana ciuitas caruit, sed specialius hoc scelus Afroru omnium fuit. Nam is sirilis cui in sentinam profundae nauis colluuiones omnium sordium: sic in mo/res corum, quasi ex omni mundo, uitia fluxerui. Nullam enim improbitatem stio quae illic non redundauerit, cum uti F etiam paganae ac strinae gentes elli habeant specialiter mala propria I non est tamen in his hoc corpus omnium. Galliarti,sed paulatim id ipsum tamen ut dum pars clade caditur,pars exemplo emendetur. Sed ubi apud nos emendatio, aut quae pars Romani orbis,quamuis afflicta corrigitur omnes enim,ut legimus, dedi Pius,mauerunt,simul inutiles facti sunt. Et ideo propheta clamat ad deum, εἰ dicit Percussisti eos, dc non doluerunt: attrivisti eos, dc renuerunt accipere dis Hiere. sciplinam. Indurauerunt facies suas super petram, dc noluerunt reuerti. Quam uere autem etiam in nos hoc cadat res ipsa indicat. Vastata est diu Gallia, ergo emendata est cum uicina esset Hispania. Nec immerito,quia nullus crat omnino timor, nulla correctio, flammis quibus arserant Gabii,Hispani ardere coeperunt. In quo illud est, ut supra dixi, sceleratissimum S grauistitnum: quod cum arserint,ut ita dicam, membra hominum pecicatorum,curata non sunt uitia peccantium. Et ideo compulsus est criminisbus nostris deus, ut hostiles plagas de loco in locum, de orbe in orbem spargeret,ic excitatas pene ab ultimis terrae finibus gentes etiam trans mare mitteret, quae Afrorum scelera punirent. Quid enim c Nunquid abdictae a solo patrio degere intra Gallias non potuerant et aut ne degerent, quem timebant, cum illaesae a nobis usi ad tempus illud cuncta uasta /rint: Sed esto intra Gallias formidabant: quid in Hispania, ubi exercitus nostros etiam bellando contriuerant, nunquid consistere aut permanere metuebant iam uidiores, iam triumphantes et quibus usque ad hoc sortibtudinis factum contingeret astendere, oc post expetimenta belli diu para/ti intelligerent sibi Romana: Reipub. uires etiam cum barbarorum au/klijs pares esse non posse. Potuerant ergo illic degere, nec timebant: sed
illa uul coelestis manus quae eos ad punienda Hispanorum flagitia illuch A. traxerat,
102쪽
traxerat,etiam ad uastafidam Asticam transtre cogebat si denique sitobantur non suum esse quod iacerent, agi enim se diuino iussu ac perurgeri: ex quo intelligi potest quanta sint mala nostraad quos uastados atq; criciandos ire barbati compelluntur inuiti, secundum illud quod uastator terarae Israeliticae rex Assyriorum ait: Nunquid sine domini uoluntate ascendi in locum istum Dominus dixit mihi: Ascende ad terram hanc,& demolis
Hiere. is re eam. Et alibi sacer sermo: Hoc dicit dominus exercituum deus Israel. cce ego mittam de assumam Nabuchodonosor regem Babylonis seruum in um, ueniensque percutiet terram AEgypti. Vnde agnoscere possumus cuimcta quidem quae assiiguntur iudicio dei percuti, sed tamen ut sepe memiratii propter peccata subuerti. Ac per hoc quicquid actum est, peccatis nodeo ait tabendum:quia recte illi rei factum asscribitur, qui ut ita fieret ex git. Nam dc homicida cum a iudice occiditur, suo scelere punitur: dc latro aut sacrilegus cum staminis exuritur, seis criminibus concrematur. Vndere quod Vuandali ad Akicam transierunt, non est diuinae seueritati. sed Astorum sceleri deputandum. Graui enim eos antequam illuc pergerent ac longa iniquitate traxerunt. Et ideo intelligere debemus, quia pietatis, diuinae suit, quod poenam diu debitam distulit: piaculorum autem dc cibminum,quod aliquando peccator populus quae merebatur accepit: nisi serte Astos hoc non meruisse credimus,cum utiq; nulli magis, utpote in quos omnia simul improbitatum atque impuritatum genera confluxerint. Citeri enim homines etsi nonnullis sagitiorum uit is obligati sunt, qui bs dam tamen non implicantur: etsi inuolentia non tarent, maliuolcntia in
imi οἰ tu η' renti etsi libidine inuant, rapacitati non seruiunt. Multos denique etsi a V ψβφη ctis at incontinentia corporum .simplicitas commendat animorum. In Astis pene omnibus nihil homm est,quod ad utrunque pertineat, id est bonum aeque ac malum: quia totum admodum malum. Adeo exclusa natura: originalis synceritate, aliam quodammodo in his naturam uitia scierunta Exceptis enim paucissimis dei seruis, ubi non omnia execratione dignae
Gothorum gens perfida sed pudica est: Alanorum impudica, sed minus
perfida: Franci mendaces, sed hospitales: Saxones crudelitate effeti, sed omnium gen castitate uenerandi. Omnes denique gentes habent sicut peculiaria ma,tium peculi / la, ita etiam quaedam bona. In Astis pcne omnibus nescio quid non ma/m hq tum Si accusanda est inhumanitas, inhumani sunt. Si ebrietas, ebriosi' μ sunt. Si salsitas. Dilacissimi. Si dolus, staudulentissimi. Si cupiditas, copidissimi. Si perfidia, perfidissimi. Impuritas eomm atque blasphemia
his omnibus admiscenda no sunt: quia illis quae supra diximus malis aliorum gentium uitia, his autem etiam sua ipsorum uicerunt. Ac primum.
ut de impuritate dicamus, quis nescit Asticam totam obscoenis libidinum taedis
103쪽
sEPTI rivs A cedis semper arsisse: non ut terram ac sedem hominum, sed ut a thnam Aetna impuputes impudicarum suisse flammarum. Nam sicut aethna intestinis qui/busdam naturae sementis ardoribus, sic illa ab hominandis iugiter Arn,
rationum ignibus aestuavit. Nec uolo in hac re assertionibus meis credi. testimonium requiratur generis humani. Quis non omnes omnino Afros impudicos generaliter sciat, nisi sene ad deum conuersos, id est fide
ac religione mutatos . Sed hoc tam rarum est ac nouum, quam rarum ubderi potest quemlibet ganeonem non esse ganeonem, aut quemcunque saeuum non ei se scuum. Tam instequcns est enim hoc dc inusitatum, impudicum non esse Afrum, quam nouum N inauditum, Afrum non esse Afrum. Ita enim generale in eis malum impuritatis est , ut quicunque ex Afrorum imeis impudicus esse desierit, Aser non et se uideatur. Nec discurram per lo/ca singula, aut cunctas discutiam ciuitates, ne studiose uidear quaerere. aut inuestigare quae dicam: una tantum uniuersarum illic urbium princi
pe, de quali matre contentus sum, illa scilicet Romanis arcibus semper annula, armis quondam S fortitudine, post spicndore dc dignitate. Car, c.ribaa. thaginem dico dc urbi Romae maxime aduersiariam. 6c in Asticano orbe quali Romam, quae mihi ideo in exemplum ac testimonium sola sufficit: quia uniuersa penitus , quibus in toto mundo disciplina Reipub. uel probcuratur, uel regitur, in se habuit. Illic enim omnia officiorum publico. rum instrumenta, illic artium liberalium scholae, illic philosophorum os ficinae, cuncta denique uel linguarum gymnasia uel morum: illic quoque etiam copiae militares, dc rcgcntes militiam potentes, illic honor priconsularis. illic quotidianus iudex dc rector, quantum ad nomen quidem proconsul, sed quantum ad potentiam consul: illic quoque omnes rerum dispensatores,dc differentes inter se tam gradu, quam uocabulo digni/tates, omnium, ut ita dicam, platearum ec compitorum procuratores,
cuncta serme dc loca urbis, dc membra populi gubernantes. Hac ergo
tantum contenti sumus ad exemplum ac testimonium caeterarum , ut imtelligamus scilicet quales illae fuerunt ciuitates, quae minores habuerunt probi ossicii procurationes cum uidcrimus qualis extiterit ubi summi semper fuere rectores. Quo loco prope est, ut poeniteat me professionis meae. id est quod superius spopondi , cunctis prope Afrorum criminibus prae termissis de impuritatibus praecipue ac blasphemi js eorum me esse di/cturum. Video enim quasi scaturientem uiti j sciuitatem, uideo urbem o mnium iniquitatum genere serentem, plenam quidem turbis, sed ma/gis turpitudinibus: plenam diuit as, sed magis iiiiijs: uincentes scinubcem homines nequitia sta tiorum suorum, alios rapacitate, alios impu/ritate certantes,alios uino languidos, alios cruditate distentos, hos sertis redimitos, illos unguentis oblitos, cunctos uatio luxus marcore perdis
104쪽
ios, sed pene omnes una erronim morte prostratos: non omnes uinolemtia temulentos, sed omnes peccatis ebrios. Populos putares non sani stolus, non sui sensus, non animo incolumes, non gradu, quasi in morem baccharum crapulae cateruatim inseruientes. Iam ucro illud cuiusmodi, aut
quam fraue, genere quidem dispar, sed iniquitate non dispar, nisi sorte in hoc dispar quia maius, Proscriptiones dico orphanorum, uiduarum a Sibetiones, pauperum cruces, qui ingemiscentes quotidie ad deum finem ma/lorum imprecantes, & quod grauissimum est,interdum ui nimiae amariti. dinis etiam aduentum hostium postulantes, aliquando a deo impetraue runt, ut meritonem tandem a barbatis in commune tolerarent, quam so/liante a Romanis toleraverant. Sed esto haec omnia praetermittantur.
quia θ in toto serme aguntur orbe Romano, S spopondi me de his malis nec pauca dicturum. Quid ergo impudicitia atque impuritas de qualiquor, nunquid non ad euersionem Afrorum sola sufficeret et quae enim fuit tam ciuitatis non plena sordibus, quae intra urbem platea aut semita non panaret Adeo pene omnia compita, omnes uias, quasi Bucae libidinum
interceperant, aut quasi retia praetexerant, ut etiam qui ab hac re penitus abhorrerent,tamen uitare uix possent. Latronum quodammodo excubias uideres,commeantium uiatorum spolia captantes,qui insidiarum sicquemtium densitate ita omnes admodum calles, omnes anfractus, ac diuertic
la sepissent,ut nullus serme tam cautus esseti qui non in aliquos insidiarum laqueos incurreret,etiam qui se de plurimis expedisset.Fcetcbant,ut ita di/xerim cuncti urbis illius ciues coeno libidinis, spurcum sibimetipsis mutuae impudicitiae nidorem inhalantes. Sed horrori eis tamen horrida ista non erant,quia idem omnes horror insecerat. Vnam illic putes suisse libidinum
semicationumin sentinam,coenum quasi ex omni platearum lc cloacarum
labe collectum. Et quae illic spes esk poterat ubi praeter id quod in domini templo erat nihil uideri penitus nisi sordide licebat et Quaquam quid dicari dei templo hoc quippe totum ad sacerdotes tantum oc clerum pertinet, quos non discutio,quia domini mei ministerio reuerentia servo: 5 quos ita 1.is solos puros arbitror fuisse in altario, sicut pereuntibus Sodomis solu Loth suisse in monte legimus. Caeterum quantum ad plebem pertinet, quis in illo numero castus it Castu dico:quis non semicarius,non adulter, dc hoc sine cessatione, sine termino Rurium clamitem itaque est necesse. Quae spes in illo populo esse poterat, ubi cum unus interdit adulter plebem eccle/siasticam polluat ubi inter tot milia si diligetissime qucreres, castum uci in ecclesia reperire uix posses. Plus multo dicam, utina haec essent sola quae dis ximus, de contenta illic uirorum impuritas fuisset solis sordidarum mulierufornicationibus inquinari. Illud grauius oc scelestius . quod illa de quibus η beatus apostolus Paulus cum summa animi lamentatione conqueritur.
105쪽
in Afris pene omnia suerunt: scilicet quia masculi relicto naturali usu foeminae, exarserunt in desideri is suis in inuicem, masculi in masculos turpitudinem mercentes, de mercedem quam oportuit erroris sui in semetipsis recbpientes.Et sicut no probaucrunt deum se habere in notitia, tradidit illos in reprobum sensum,ut facerent quae no couenit. Nunquid hoc beatus Apo/stolus de barbaris aut seris gentibus dixit no util,sed de nobis, id est specialiter de Romanis:quos quide Afri, quia nequaquam olim uincere imperio ac sublimitate ualuerunt, quod potuerunt unuam puritate uicerunt.Quicunq; ergo iure se mihi irasci putat, magis Apostolo irascatur, scilicet quia quod dicimus nos fuisse Afros hoc ille dixit dominos eoru esse Romanos. Sed sorte id uel occultum quod loquimur erat, de saltem hoc prouidebant procuratores,ne publicae passim dilciplinae oculos, iuitatis scelera propala/ omli publicata pollueret. Quod si iactum utiq; fuisset, quamuis multi extitissent opere
ipso sordidi non omnes tamcn fuerant uisu atque animo sordidatu& lolettes ssagitiosa quando agitur occulae,fidem lacinoris non mereri. Supra autem omnem monstruosi piaculi execrationem est, scelus summum admit/tere,& pudorem sceleris non habere.Quid rogo fieri illic prodigiosius po/tuit in urbe Christiana in urbe ecclesiastica,quam quondam doctrinis su/is apostoli instituerant, quam passionibus suis martyres coronarat, uiri in semetipsis taminas profitebantur,dc hoc sine pudoris umbraculo, sine ubio uerecundiae amictu: ac si parum quippe piaculi esset, si malo illo malorii tantum inquinarentur autores: per publicam sceleris prosessionem, fiebat . etiam scelus integrae ciuitatis. Videbat quippe haec uniuersa ciuitas, & pMnebaturiuidebant iudices,oc acquiescebant: populus uidebat,& applaudo bat: ac sic diffuso per totam urbem dedecoris scelerisq3 consortio, etsi com/mune hoc omnibus non seciebant actus, comune omnibus laciebat assem sus. Sed finis aliquis sorsita mali aut emedatio aliqua labis istius fuit. Quis
credere aut audire etiam pollit, conuertis te in muliebrem tolerantiam uiis , Tos, non usum suum tantum atque naturam, sed etiam uultum, incessum,
habitum, dc totum quicquid penitus aut in sexu est, aut in usu uitii adcouerse in diuersiim omnia crant, ut cum uiris nihil magis pudori esse opor/ steat, quam si muliebre aliquid habcre vidcantur: illic nihil uiris quibusdam turpius uideretur, quam si in aliquo uiri uiderentur. Sed paucorum hoc, inquis,dedecus filii: dc quod non a pluribus perpetratum est,cunctis nocere non potuit. Iam quidem supra dixi saepissime, in dei populo etiam unius lacinus pestem sitisse multorum: sicut ex furto Achar fugit popu/ idve τlus, sicut ex Nio Saulis exorta est pcstilentia, sicut ex David numeratione 3. Renis mortalitas: ita est enim dei ecclesia quasi oculus. Nam ut in oculum etiam si parua sordes incidat, totum lumen obcaecati sic inccclesiastico corpore etiamst.pauci sordida faciat, prope totum ecclesiastici splendoris lumcn os sulcatur,
106쪽
fuscatur. Et ideo saluator ipse principalcm ecclesiae partem oculum nomi
ristb.6 nauit dicens: Lucerna corporis tui est oculus tuus.Si oculus tuus fuerit simplex, totum corpuS tuum lucidum erit. Si autem oculus tuus nequam Lot.coris rit,totum corpus tuum tenebrosum erit. Unde oc Apostolus: Nescius, imquit,quia modicum sermentum totam massam corrumpit:quamuis ego illic non modicum de hoc malo,sed nimis, ne dicammon quia molles plurimi fuerint,sed quia mollicies paucorum, labes cst pluti morum. Nam tua pauci sunt qui dedecorosa sustineant, multi tamen sunt qui paucorum sor/ imile dibus polluantur. Quemadmodum enim una meretrix multos semicatixes facit sic plurimam populi partem inquinat paucorum effoeminatorum abominanda permixtio. Et nescio qui eorum ante deum deletiores sint.. 3.cor, o cum aequali in scriptis sacris sorte damnentur. Neq; molles enim,inquit ne, que masculorum concubitores regnum dei possidebunt. Illud ergo magis ingemiscendum ait lugendum est, quod tale hoc scelus crimen citam to/tius Reipub. uidebatur. Et uniuersa Romani nominis dignitas, facinoris prodigiosi mouebatur infamia. Cum enim muliebrem habitum uiri sumerent,dc magis muliebrem gradum fingerent, cum indicia quaeda sibi mon struosae impulitatis innecterent, oc scomineis tegminum illigamentis capi/ uelarent, atq; hoc publice in ciuitate Romana, urbe illic summa dc celoberrimaequid aliud quam Romani imperii dedecus erat, ut in medio Rebpotestat stela pub. sinu execradissimum nephas palam liceret admitti e Potestas quippera permittes. magna dc potentissima, quae inhibere scelus maximum potest, quali pribat debere fieri, si sciens patitur perpetrari. In cuius enim manu est ut pro hibeat iubet agi, si non prohibet admitti. Iterum quia dolor exigit, ab his qui irascuntur requiro, in quibus lim barbaris gentibus aut facta sint um. quam, aut ficti publica impunitate licuerit. Denique ne longius de hac re Ambigere aut inuestigate necesse sit, ipsos illos Africae uastatores, Afrorum populis comparemus. Videamus quid simile in Vuandalis factum siti decerte barbari clatione tumidi uictoria superbi delitiarum ac diuitiatum aD
suentia dii soluti: qui prosecto etiamsi continen illismi S castissimi semperi fuissent, mutati tamen cum tanta rerum obsecundantium felicitate potu rio. i, runti ingrcis scilicetait diuinis literis scriptum est,terram Iacte 5c melle manantem,soecundam,opulcntissimam,omnium delitiarum copi js quasi ebriam. In qua uti* minime mirum fuerat, si luxuriasset gens barbara, ubi is ipse ni rura milis quodammodo luxurianti erat ipsa natura. Ingrcillas haec loca Uvaimi - datos. quis non putet omni se uitiorum atq; impuritatum caeno immersibse aut ut leuissime dicam, saltem illa secisse, quae ab Astis iugiter secta suorant, in quorum iura migrarent: dc certe ob ea tantum continentissimi aei, modestissimi iudicandi erant, quos non secisset corruptiores ipsa felicitas. 3. Quotus enim qui si sapientium est,quem secunda non mutent cui no cre/scat
107쪽
wit cum prosperitate uitiositas:ac per hoc temperatissimos sitisse mandalos est certum,si quales illi suerant, qui capti ac subiugati sunt, tales illi suissent uictores. Igitur in tanta assiuentia rerum atq; luxuria nullus com mollis effictus est. Nunquid parum uidetur certe familiariter etiam hoc nobiles fecere Romani. Sed quid adhuc addo in illis nullus uel qui Romano tum illic mollium pollueretur incestu. Certe hoc apud Romanos iam pri/dem tale existimatum est,ut uirtus potius putaretur esse quam uitium: dc illi se magis uiribus pnuditos esse crederent,qui maxime uiros foeminei usus probrositate segissent. Vnde etiam illud fuit, quod lixis puerorum quon/ isdam exercitus prosequentibus, haec quasi bene meritis expeditionibus sti/ Lixae puer pendia laboris decernebantur, ut quia uiri sortes essent, uiros in mulieres - p φ-qης demutarent.Proh nephas di hoc Romani, plus addo,& hoc Romani non
huius temporis:attamen ne uereres accusemus, Romani, sed non antiqui,
iam scilicet corrupti iam dissoluti, iam sibi & suis dispares. 8c Graecis quam Romanis similiores: ut quod iam diximus minime mirum sit,si Romana Respub.aliquando patitur quod iam diu meretur. Haec ergo impuritas in Romanis de ante Christi Euangelium esse coepit: dc quod est grauius, nee post Euangelia cessauit. Et quis post haec non admiretur populos Uuan/dalorum, qui ingressi urbem opulentissimam, ubi haec omnia passim age/bantur, ita delitias corruptorum hominum adepti sunt, quo corrupicias morum repudiarent, εc usum bonorum possiderent, malorum inquina/menta uitantcs.Suffccre igitur ad laudem corum haec possunt talia,etiam si alia non dicam, abominati enim sunt uirorum impuritates. Plus adhue addo, abominati etiam sceminarum, horruerunt lustra ac lupanaria, hora ruerunt concubitus contactus meretricum. Nunquid hoc credibile ullis
uideri potest, Romanos haec admisisse, barbaros horruisse: aut nunquid est post ista quae diximus quod dici posse uideatur ed est tame, dc multo
plus est. Nam quod uitasse eos res foedas diximus, minus cst. Potest enim quis inhonesta horrere,non tollere: illud magni de singularis cst meriti, nosolum ipsum labe non pollui, sed prouidere etiam ne unquam alii polluantur. Procurator enim cst quodammodo salutis humanae, qui non tantum salati, humaid agit ut ipse bonus sit, sed efficere hoc nititur, ut alia mali esse desistant. M procura 'Crande est profecto quod dicimus, grande ac supereminens. Quis credat ρ
mandatos in ciuitatibus Romanis ista secisse I Remota quippe est ab il/lis omnis carnis impuritas. At quomodo remota non sicut remoueri ali qua a Romanis solet, qui statuunt no adulterandum, & primi adulterant: statuunt non furandum,& furantur: quamuis peneno possim dicere quod serenturino cnim sunt quae agunt furta sed latrocinia. Punit enim iudex in rudis ij alio peculatum,cum sit ipse peculator: punit rapinam, cum ipse sit raptori miram sistit.
punit sicarium,cum ipse sit gladiator: punit effractores claustrorum de ho/i i stiorum.
108쪽
oc TAVVs souisum est, ut uiros se minae haberent, quae sine uiris esse non possent, sed
etiam ut per conseruatores domesticos saluae essent, quae seipsas seruare nescirent,re adhaerentes iugiter tabernaculo maritali, etiam si ad improbum eas facinus consuetudo anteactae impuritatis illiceret,coniugalis tamen cu/stodia ab improbitate prohiberet. Addiderunt quot ad libidinem com/primedam seueras pudicitiae sanctiones decretorum,gladio impudicitiam cohercentes, ut puritatem scilicet utriusq; sexus, de domi connubi j seruaret affectus,& in publico metus legum: ac sic duplici praesidio castimonia niteretur,cum S intus csset quod amaretur, dc soris quod timeretur. Leges au/tem illorum nequaquam illis sunt legibus consentaneae,quae ita partem improbitatis remouent, ut partem obscoenitatis admittant, ut Romana illa decreta,quae scortatores quide ab allanis uxoribus remouerunt, ad omnes autem solitarias passim admiserunt,adulteria uetantes,lupanaria aedificantes. Timuerunt uidelicet ne nimis casti homines ac puri essent, si ab omni
eos penitus impuritate prohiberent. At non barbari,quonia Romani non sunt. Parum est: quod dicimus. Quae nobis rogo ante deum aut uitae esse, aut ueniae spes potest, quado castitatem in barbaris cernimus,& nos sic ca/sti sumus Erubescamus quaeso de confundamur. Iam apud Gothos impudici non sunt, nisi Romani, iam apud Uuandalos nec Romani. Tantum apud illos profecit studium castimoniae, tantum seueritas disciplinae, non solum quia ipsi casti sint, sed ut rem dicamus nouam, rem incredibilem,
rem pene etiam inauditam astos etiam Romanos esse secerunt.Si infirmitas iὸ humana pateretur exclamare super uires meas cuperem, ut toto orabe resonarem. Pudeat uos Romani ubiq; populi, pudeat uitae uestrae, nubiae pene urbes lustris nullae omnino impuritatibus uacant, nisi illae tantum in quibus barbari esse coeperunt. Et miramur, si miseri qui tam impuri: scimus miramur si ab hoste uiribus uincimur,qui honestate superamur. Mistamur si bona nostra possident,qui mala nostra execrant Nec illos naturale robur corporu facit uincere, nec nos naturae infirmitas uinci. Nemo sibi aliud persuadeat,nemo aliud arbitret,sola nos moria nostroru uitia uicerutis A L V I A N I YLIENSIS EPIsco PI DE VERO IVDI cIO ET PROVIDENTIA DEI, LIBER OCTAVUS.
RBITROR, immo certus sum fastidiosam plurimis styli huius prolixitatem sere maxime quia morum nostrorum uitia castigat. Omnes enim admodum se laudari uolunt. Nulli grata reprehensio est, immo quod peius multo est quamlibet malus, quamlibet perὸitus mauult mendaciter praedicari, quam iure reprehendi,
109쪽
eo Llsarum laudii irrisionibus decipi , quam salubcrrima admonitione sera
uari.Et cum haec ita sint,quid agendum cst et nunquid uoluntati improbirum hominum seruiendum c aut si sibi illi etiam stiuolas laudes deferri u lunt,decet nos friuola atque irridenda deferrer maxime cum a fidelibus ubris nec illi quidem irrideri debeant,qui se rideri uolunt: sicut ne illi quidem mendaciter prauicari, qui se cupiunt titulo salsae laudis ornari: quia non tam illud quod unusquisque eorum cupiat audire, quam quod nos diceren .s deceat considerandum est: praecipue cum propheta dicat: Vae illis qui diiscunt dulce amarum, aut amarum dulce: ac per hoc modis omnibus tenen/, da veritas, ut quod in re est, hoc oc in uerbis sit: quae in se dulcedinem ha/ nt,dulcia: quae amaritudinem amara dicantur: praesertim nunc in nego/cio sacro,ubi a plurimis nostrae iniquitates tanquam deo dulces existimantur: dc ne accusabiles ipsi csse uideantur, deum accusare praesumunt. Cum cnim eum incuriosum de negligentem, res V humanas aut non ex iudicio gubernare, aut etiam nec gubernare blasphemcnt: quid aliud utiq; deum, quam inertiae,& abusionis N iniquitatis accusantc O humanae inii pientia: caecitatem. O insanae temeritatis surorem. Deum ergo b homo incuri sum ac negligentem uocas:si quemlibet ingenuorum hominum hac contumelia laederes iniuriarum insolentium reus esses:certe si illustriorem quem Prodigora piam aut sublimiorem,etia censuram iuris publici sustineres. Pupillis cnim Mum uel maxime prodigis haec obissciutur obprobria,perditorum hoc adoles cciitium speciale conuicium est, ut abusores scilicet de incuriosi ac negligentes rerum suarum esse dicantur. O sacrilegae uoces, O profanae procacitatos. Deum ergo hoc esse dicimus, quod etiam inter homines non nisi perditissimos nuncupamus,quamuis non sola ista dicantur. Nota quippe ei, ut an te iam dixi,etiam iniquitatis impingitur. Si enim nos quae patimur non meremur, εἰ indigni miseriarum praesentium tolerantia sumus, iniustum utique deum dicimus, qui nos iubeat mala tolerare. Sed non ta n, inquis, . . . . iubet,quam permittit:acquiescamus hoc ita esse: sed quam longe quaeso est
. a iubente permittens qui enim sinit nos ista perferre, dc prohibere potestne perseramus, probat absque dubio debere perferre, dc quaecunque pati/mur sustinere. Vnde videmus quia iudicii est,sed iusta permictio ita isti de quibus loquimur, qui sic inhibuerunt scorta ut adulteria, qui dc scominas
nullis uoluerunt esse foeminas nisi maritis suis,oc uiros nullis uolucrunt mulieribus esse masculos, nisi uxoribus suis. Qui euagari obscoenas libidines extra legitimum thorum non sinunt, lcges suas scilicet ad diuinae legis re/gulam dirigentes, ut nihil sibi in hac re crederent liccre, quod drus uoluit non litare. Et ideo non putauerunt a se ulli homini pc iitcndum,nib
. si quod fuisset omnibus a diuinitato permissum. Scio quam in tot crabilia quibusdam uideantur ista quae diximus, sed ratione rerum agendum est,
110쪽
tion libidine. Volo tantum dicat mihi quisquis ille est, qui indignatur me
ista dicere, Num ita sapientissimus omnium Socrates semper e xistimatus
testimonio scilicet Delphici daemonis, qui quasi princeps philosophoru si/cut ille daemoniorum crat. Videamus ergo quas Socrates de pudicitia loges sanxerit,& quas illi de quibus loquimur.Vxorem,inquit Socrates, pro αptiam nullus habeat,matrimonia enim cunctis debent esse communia: sic ira 3 maior erit concordia ciuitatum, si omnes uiti staminis sine discretio= 'ne omnibus misceantur,& omnes sceminae se omnibus uitis sine distinctione substernant Iac sic fiant omnes uiri omnium mulierum mariti, omnes foeminae uirorum omnium uxores. Nunquid ullum unquam aut freneticum, aut demoniacum uaria insaniarum labe furiosum, tale aliquid locutum esse agnouimus ii dicis maxime philosophorum hac ratione omnes uiros esse taminarum omnium maritos, de omnes taminas uirorum omniu uxo/res. N paruulos omnes omnium filios: at ego hac ratione dico, neq; ullum uirum ullius taminae maritum, neque ullam mulierem ullius mariti uxo/rem, necti ullum pignus ullius parentis filium. Vbi enim promiscua omnia dc confusa sunt, nemo est qui uium possit aliquid uendicare. Ncc suffecit sa/pientissimo, ut quidam aiunt,philosopho docere hoc, nisi ipse fecisset, uxo/tem enim suam alteri uiro tradidit. Scilicet sicut etiam Romanus Cato, id cato altis est, alius Italiae Socrates. Ecce quae sunt de Romanae& Atticae sapientiae Italiae ὀμωexempla, nes penitus maritos, quatum in ipsis suit, lenones uxorii sua/t nim esse secerunt. Sed uicit tamen Socrates, qui de hac re oc libros condi/ sdit,ta memoriae haec pudenda mandauit. Plus habet unde gloriati praecopiis suis possit.Quantum ad doctrinam suam pertinet, lupanar enim secit mundo. Iniuste damnatus dicitur a iudicibus, S uerum est. Rectius enim haec cum talia prauicantem genus damnaret humanum,sicut absq; dubio
damnauit. Nam cum in hac re doctrinam eius omnes repudiauerint, o/mnes eam non solum sentcntiae autoritate,sed quod multo maius est uitae electione damnauerunt,& recte. Conserantur enim cum ins quae ille consti Leges fore
tuit illa quae statuerunt in quos dominari Asticae deus ius Ili. Statuit ille, ut Vμή nullus penitus haberet uxorem suam, isti ut nullus penitus non suam: ille ut omnis tamina uiris omnibus subiaceret,isti ut nulla tamina aliu quam his, msuum uirum nosceret: ille generationem mixtam ali consulam, isti puram de ordinatam: ille omncs domos scortati uoluit, isti nullam: ille in cunctis habitaculis lupanaria est conatus aedificare, isti etiam e ciuitatibus sustule runt: ille prostare uoluit omnes uirgines, isti castas secere meretrices: atque utinam hic Socratis tantum error fuisset, no de complurium Romanorum ac pene omnium, qui etsi nequaquam Socratis uitam in caeteris, in hac re tamen Socratica instituta sectantur: quia 5e complures uiri uxores' pluri massinguli,d innumerae mulieres uiros complures singulς habent,oinnes