장음표시 사용
151쪽
ANTI cI E NON LIB. Isunt qui quaerebat male anima eius: Qui ei uim faciebat & cmcisigebat in is T. Quomodo David in psalmo quadragesimo tertio dicit: Exur ge, quare obdormis domine: dc quasi econtra in psalmo ccntesimo vigesimo, Ecce non dormitabit neque obdormiet qui cullodit Israel.Si non doralmiuit, neque dormitat qui custodit Israel, quomodo clamatur ad eum. Exurge, quare obdormis domine: REsp. Dormit dominus in cordiabus infidelium, non dormit in cordibus Christianorum. Ergo cum can, tur,Exurge, quare obdormis domine, pro infidelibus hoc ecclesia clamat.' qui Christum mortuum,sed resurrexisse non credunt: de ideo quasi in cora dibus talium semper dormit Christus, quia Christum adhuc mortuum putant. Ab hocpctitur,ut resurgat in illis,id est,ut fides illis pnestetur, qua
credant cum resurrexiste a mortuis. Cum autem canimus,quia no dormit.
neq; dormiet qui custodit Israel, quia Israel uidens deum interpretatur dsolos fideles hoc testimonium reserturqui Christum a somno mortis suscitatum non dormientem, id est mortuum,sed uiuente in secula confitentur. INT. Cum in XLIIII psalmo ex uoce aduocantis dei, animae dirae humana: Audi filia dc uide, di inclina aurem tuam: quomodo alterius pa tris mentionem faciens subiungat econtrario dicens, Et obliuiscere populatuum, S domum patris tui. R Esp. Advocat hic deus pater filiam, id est anima hominis ut de domo alterius patris sui,id est naudi huius exeat.&ad speciem patris, atoris utit sui, redire contendat. Quod ita fit, cum mortificati cum Christo ab Aementis huius mundi contemplamur ,secum dum Apostolum, iam non ea quae uidentur, sed quae non uidentur: qua
cnim uidentur,temporalia sunt:quae autem non uidenturia rema.
IN T. Quomodo unus idem cy propheta David cu dixistet, Immoladeo sacrificium laudis.& redde allistuno uota tua: quasi econtrario uidetur dicere,Quoniam si uoluisses sacrificiu dedissem utit holocaui tis uero non delectaberis:quomodo & delectari de no delectari deii humanis sacrifici is dicite R Esp. Sacrificiu uisibile inuisibilis sacrifici j sacramentu id est sacrum signu est. Unde ille poenitens apud propheta uel ipse propheta quM rens deu peccatis suis habere propitiu,Si uoluisses inut,iacrificiu ,dedi sic mutit holocaustis no delectabetis.Sacrificiu deo spiritus contribulatus, cor contritu dc humiliam deus non spernit. Intuemur queadmodulabi doti di xit nolle sacrificiu, ibi deu ostedit uelle sacrificiu: no uult ergo sacrificiu trucidati pecoris, sed uult sacrificiu cotriti cordis. Illo igis quo eu nolle dixit, hoc significas, quia eu uelle subiecit: ac per hoc ubi scriptu est,misericordia uolo. no sacrificiu nihil aliud in sacrificiu sacrificio prae latu oportet intelligi: quoniam illud qd ab hominibus appellat sacrificiu signit estucti sacrificii. Porro aut misericordia veru sacrificiu est unde de Apostolus ait: Benefacere de communicatores esse nolite obliuisci,talibus enim sacrificiis placetur deo.
152쪽
qiNτ. Cum David propheta dicat peccatori dixit deus: Quare tu enarras iustitias meas:quomodo Paulus uideatur econtra praecipere,ubi etiam malos in praedicationem admittit dicens:Siue per occasionem,siue per u ritatem Christus adnuntietur.Et illud Euangelicum, Quod dicunt, facite: quae autem faciunt, facere nolite. R Esp. Sed haec dicta sunt,ne timoant qui audiunt, a quocunq; audiant non ut securi sint qui dicunt bona,&faciunt mala. Sed noluit deus sine correptione dimittere illos qui dicunt: ne hoc solo quod dicunt securi obdormiscant in mala uita, & dicant sibi. Neq; enim perdet nos deus, per quorum os uoluit tanta bona dici popilo suo. Secundum hunc igitur intellectum praedicatores peccatores ammonentur ne uiuant male, di praedicent bene, non ut os suum prohibeant a praedicamento iustitiae.
INT. AvGUSTINI, Cum in psalmo quinquagesimo secundo scriptum sit, Non est qui faciat bonum,non est usque ad unum: quomodo statim bonorum nomen subiungitur, dicendo, Qui deuorant populum meum. Si non est qui iaciat bonum, non est usque ad unum, quis est iste populus qui dei tantum populus nominatur Nec enim potest dei populus dici, nisi bonum faciendo dc inhaerendo illi. R Esp. Ecce in uno co/demq; psalmo dc boni, id est dei populus describuntur: & quia non sit qui faciat bonum usque ad unum sentetia superiori praesertur. Propheta enim uolens distinguere filios dei a fili js hominum dixit, Non est qui faciat bo/num,&c. quia pertinet ad filios hominum, qui adhuc fili j dci nodum sunt. De his enim superius dixerat,Dominus de coelo prospexit super filios ho/minum. Idem dixit, i deuorant populum meum. Ecce hic populum dei nominauit, quod utiq; pertinet ad filios dei, iuxta Ioannis uocem Filii dei sumus. Tolle ergo homines qui fili j dei sunt, remanent qui fili j hominum sunt id est reprobi de peccatores, de quibus dictum accipitur, Non est qui faciat bonum, non est usque ad unum. Cum autem inter malos quidam boni inueniuntur, ipsi filii dei sunt, qui hoc loco populus nominatur: qui etiam sicut cibus panis a filiis hominum,id est ab iniquis deuoratur, cum a persequentibus lacerantur. Cum autem oc ipsi mali boni essiciuntur, iam non fit in hominum, sed filii dei sunt. Si ergo superiorem uersum quo dici/tur, Non est qui faciat bonum, filiis hominum tribueris: 5c subsequontem uersum quo dicitur, Qui deuorant populum meum, filiis dei asscripseris, nulla erit in his repugnantia quaestionis. Cum David in Psalmo LIIII pro quibusdam schismaticis im
precetur,dicens: Veniet mors super illos:quomodo quasi econtrario uidea/tur subiungere, Et descendant ad infernum uiuentes. RES P. Vete/ris historiae factum, quod Dathan dc Abiron uiuentes terra absorbuit, populum autem illis consentientem ignis consumpsit, Psalmus iste replicans C i dicit:
153쪽
dicit: Veniat mors super illos, 5c descendant ad infernum uiuentes. Sed stiam mors super eos uenerat, quomodo uiui ad inferos descendebant aue quomodo potest fieri, ut prius uenisse uideantur in mortem, S postea ap/probentur uiuentes ad insema dcLenderer Sed quia dicit, eniat mors laper illos, ad populum pertinet illis consentientem, qui igne consumptus est.Quod autem sub icit Descendunt ad infernum uiuentesad duces ipsorum malorum Dathan oc Abiron pertinet, quos uiuos terra absorbuit. Primum quippe illud schismatis initium noua mors perdidit. Vel uiuen/tes ad insemum descendere, est uiuentes sentientesque per pravum opus ad inferni claustra descendere. 1 N T. Cum in sexagesimo primo psalmo loquatur propheta, dicens: Semel locutus est deus, quomodo quasi econtra uidetur subiungere, duo haec audiui praesertim cum de Paulus apostolus ad Hebraeos scribat, Mubtifariam multisque modis olim deus locutus est patribus nostris in pro/phetis REsp. Omnino inuestigare dissicile est, quemadmodum po/situm sit prius,Semel locutus est deus. Deinde m ille semel locutus est, ego duo audiui.Si enim diceret, Semel locutus est deus, unum hoc audiui, uiudebatur partem quaestionis huius amputasse, ut tantummodo quaerer mus quid sit, Semel locutus est deus. Nunc uero quaesituri sumus δἰ quid sit,Semel locutus est deus,& quid sit. Duo haec audiui, cum ille semel loci, tus sit. Sed sciendum, quia inter homines hominibus saepe multis modis multis partibus per multiformem creaturam locutus est deus: apud se somel locutus est deus quia unum uerbum genuit deus: in illo uerbo sunt o/mnia quia per uerbum facta sunt omnia: unum uerbum habet,ibi omnes thesauri sapientie dc scientiae absconditi. Duo uero quς audisse se dixitasta sunt potestas de misericordialista plane intelligite, potestatem dei, intelliboete misericordiam dei. His duobus continentur prope omnes scripturiri Propter haec duo prophetae,propter haec patriarchae, propter haec lex,pro/pter haec ipse dominus noster Iesus Christus, propter haec apostoli, pro/pter haec annuntiatio: omnis celebratio uerbi dei in ecclesia. potestatem eius timete,misericordiam eius amate: nec sic de misericordia praesumatis. ut potestatem contemnatis: nec sic potestatem timeatis, ut de misericordia
desperetis. Apud illum potestas, apud illu misericordia: hunc humilia
hunc exaltat: hunc humiliat potestate allum exaltat misericordia. i N T. Cum in psalmo sexagesimo octauo propheta ex persona Christi dicat, Laboraui clamans, raucae factae sunt fauces meae: quomodo Euangelium dicit, quia in passione sua dominus non responderit cis uerabum . Necnon de illud quia Esaias dicit:Sicut agnus coram tondente se, fienon aperuit os suum. REI P. Ideo iam tunc tacebat, quia raucus erat qui sine causa tantum damauerat. Et illam quidem eius uocem de Psalmo alio
154쪽
alio in inice nouimus, Deus meus, deus meus, ut quid me dereliquisti. Sed quanta illa uox fuit, aut quam diuturna, ut in ea raucae sectae essent sauces eius c Diu clamauit, Vae uobis scribae oc pharisaei. Diu clamauit, Vae mundo ab scandalis. Et revera quomodo raucus clamabat, dc ideo non intclligebatur quando dicebant Iudaei: Quid est quod dicit, Durus est hic sermo quis potest illum audire: Non scimus quid dicat ille,omnia verba dicebat: sed illis raucae fuerunt fauces eius, qui uoces eius non imtelligebant. Haec igitur sub tali intellectu praemissa, non erunt sibi comtraria: ut iuxta quod superius dicit, clamor ipse unde raucae fauces eius sectae fuisse dicuntur, non ipso passionis tempore, sed ante passionem
actum accipiatur. , INTERROGAT io
Cum propheta ex persona Christi in psalmo sexagesimo insta/uo praemiserit primum, dicens: Veni in altitudine maris, dc tempestas deme sit me: quomodo quasi econtrario in subsequentibus deprecatur de profundo aquarum, non me dimergat tempestas aquae, necnon de
alia quae superius in eodem psalmo contraria sibi esse uidentur. Primum quod dixit, In limum profundi, aliud p econtra subsequitur, Saluum me fac de luto ut non inlisream.
uod superius dictum est, Tempestas di mersit me, pro corpo/iam in passone tenebatur, hoc dictum accipitur. Quod autem sequitur, Non me demergat tempestas aquae, pro spiritu deprecati ubdetur: ut quia corpus tenebatur ad passiones, saltem pro anima preca retur, ut in tempestate passionum non mergeretur. Hoc quippe & in his ali js duobus sentiendum est, quibus ait: Infixus sum in simo profundi: ecquod repetiit, Saluum me fac de luto, ut non inhaeream. Paulo ante dixerat, Infixus sum: modo dicit, Saluum me fac de luto, ut non inhiream, cum secundum sententiam priorem deberet dicere, Saluum me saede luto ubi eram, eruendo me, non agendo ut non haeream. Ergo haeserat came, sed non haeserat spiritu. Dicit hoc ex infirmitate membrorum suo/rum: quando sorte caperis ab eo qui te premit, ad iniquitatem tenetur quidem corpus tuum, secundum corpus infixus es in limum prosundii sed quandiu non consentis, non haesisti. Si autem consentis, haesisti. Hi sisti oratio tua ibi sit, ut quomodo iam tenetur corpus tuum, non aenea tur de anima tua. Item dc de profundo aquarum, Non me demςrgat tem/pestas aquae. Sed iam di mersus erat. Veni in altitudinem maris, tu dixisin::5c tempestas di mersit me, tu dixisti. Dimerssi secundum carnem, non
dimersit secundum spiritum. Quibus dictum est: Si uos persecuti fuerint C , in unam
155쪽
la unam ciuitatem, sugite in aliam: hoc eis dictum est, ut nec tante limrerent,nec spiritu.
Cum ueteris & noui Testamenti patres Mosen Aaron Evam Elissum. uel caeteros illius temporis sanctos, atque ipsos Christi filii dei apostolos diuersa mirabilia ta ligna legerimus secisse. cur econtrario in psalmo soptuagesimo primo scribit zBenedictus dominus deus Istaei, qui facit mi rabilia magna solus
Deus facit mirabilia solus, quoniam quicunque faciunt,ipse in eis operatur,qui facit minisilia solus.
De eo quod in psalmo septuagesimo quarto scriptum est,Quia calix in
manu domini uini meti plenus est mixto, uidetur ei se contrarium: quia reuini meri plenum ipsum calicem dixit, α mixto subsecutus adiunxit. '
Prima quaestio iuxta quod sanctus Augustinus ait, ista occurit: uini
meri plenus est mixto: quomodo meti si mixtor No ergo uos terrea quia dicit, oc merum,& mixtum: merum propter synceritatem, mixtum Propter secem. Calix enim uini meti plenus mixto, uidetur mihi esse lex quae data' est Iudaeis, & omnis illa scriptura ueteris,quod dicitur, testamenti. Ibi sunt pondera omnium sentcntiarum: nam ibi nouum Testamentum absconditum latet, tanquam in sece corporalium sacramentorum. Circucisio carnis. magni sacramenti res est, di intelligitur inde circumcisio cordis.Temptuni illud in Hierusalem masni sacramenti res est, S intelligitur ex eo corpus domini: terra repromissionis intelligitur regnum coelorum. Sacrificium ui ctimarum N pecorum magnum habet sacramentum, sed in omnibus illis generibus sacrificiorum intelligitur unum illud sacrificium S unica uicti ina in cruce domini: pro quibus omnibus sacrifici is unum nos habemus quod illa figurabant. & haec ex illis figurabantur. Acccpit populus ille logem,accepit mandata iusta & bona. Quid tam visium quam non occides, non moechabetis,non furaberis, no salsum testimonium dico, honora patrem & matrem, non concupisces rem proximi tui, non concupisces uxo/rem proximi tui, unum deum adorabis, & ipsi soli seruies. Omnia ista ad uinuin pertinent .illa uero carnalia quasi rcsederunt, ut remancrcnt apud illos,& funderet inde omnis spiritualis intellectus. Calix in manu domini. id est in potestate domini: uini meri, id est legis syncerae: plenus est mixto, id est cum fece corporalium sacramentorum. Et quia hunc humiliat superabum Iudaeum, & hunc exaltat confitcntem gentilem, inclinauit ex hoc in
hunc, id est a Iudaico populo in gentilem populu.Qqid inclinauit Legena
156쪽
eliquatus est inde spiritualis intellectus: ueruntamen sex eius non est exitianita , quia omnia sacramenta carnalia apud Iudaeos remanserunt. Bibene omnes peccatores terrae. Qui bibent omnes peccatores ter Iudaei erant quidem peccatores, sed superbi: dc gentiles erant peccatores, sed humiles. Omnes peccatores bibent, sed uide qui secem, qiii uinum. Etenim illi bubendo secem evanuerunt, isti bibendo uinum iustificati sunt.
Cum Psalmista in psalmo octuagesimo quarto quasi praeterita narrans dicat: Benedixisti domine terram tuam, auertisti captiuitatem Iacob. Re/milisti iniquitatem,&c.usque,auersus est ab ira indignationis tuae: quomodo quasi ficta non fuerint, statim subiungit: Converte nos deus salutaris
Quomodo narrat quasi factum esse, de quomodo orat ut fiat, nisi quia uoluit ostendere p terita uerba se in prophetia dixisse nondum autem factum esse, quod dicebat iam factum, hinc ostendit, quia orat ut fiat: nam lsic tibi propheta responderet,Illa dico quasi laeta, quae uideo sutura. Quia uero nondum saeta sunt, oro ut ueniant quae iam uidi.
INTERROGATIO' Cum de deo propheticae de apostolicae litem clament, quod sit idem dous iustus de uerax, praesertim Psalmista dicente in psalmo octuagessimo quinto, Et tu domine miserator 5c misericors, dcc. usque, uerax: quomodo quasi econtrario uidetur deus ipse in libro Iob de se contra sitan dixisse Tu autem commouisti me aduersus Iob, ut amigerem illum frustra. Qui enim iustus est, affligere frustra non potuit, de rursem quia uerax non pituit aliter dixisse quam fecit.
Vt ergo iusto dc ueraci utraq; conueniant, quatenus 5 uera dicat, dc ii, iusta non faciat.cognoscamus beatum Iob, dc iuxta aliquid frustra. 5c rura sum iuxta aliquid non frustra percussum. Beatus ergo Iob dc non frustra percutimr, quia nullum in eo punitur admissum. Deus ergo uerax secundumodum illum locutus est, quo beatus Iob non pro puniendis culpis, sed pro augendis meritis percussus esse cognoscitur.
Quaeritur quomodo sibi utraque concordent, id est iucunditas 5c timor. iuxta quod in psalmo octuagesimo quinto scribitur, Iucundetur cor in una ut timeat nomen tuum: quomodo iocunditas sit timor, nonne timor amarus solet esse:
Erit aliquando iocunditas sine timore, modo iocunditas cum timore,
157쪽
ANτie I ME NON OB. INon est enim plena securitas nec persecta iocunditas: si nulla Munditas. desecimus: si plena securitas, male exultamus. Ergo de iocunditatem asperagat, de timorem incutiat: ut de dulcedine iocunditatis perducat nos ad sodem securitatis, dando timorem non nos faciat male exultare dc recedere de uia. Ideo dicit in psalmo: Seruite domino in timore, ec exultate ei in tre/more. Sic dc Apostolus cum timore de tremore uestra salutem operamini.
Cum in psalmo octilagellino octauo legatur deus ad Dauid iurasse dices:Semel iuraui in sancto meo.si David inentiar,Seme eius in aeternu manebit Idc sedes eius sicut sol in conspectit meo, de sicut luna persecta in aeter/num mancbit,& testis in coelo fidelis: quomodo econtrario subiungit, Tu uero repulisti.& ad nihilum deduxisti, distulisti Christum tuum, euertisti testamentum servi tui.&c. perfudisti eum confusione. Nunquid ita falsum promittit deus, quod dici summa dementia est: aut falsum iurat Quare crgo illa promisit de ista secit
David possius erat cui promitterentur haec omnia in semine eius, qui est Christus implenda. Propter promissa ergo quae dicta sunt ad David. expect abant homines ea impleri in Dauid . Proinde ne quisquam Chrisstianus cum diceret, de Christo dixit: alius diceret non, sed de illo D uid dixit, de erraret dum diceret impleta omnia esse in David : destruxit ea in David, ut cum uides ea in illo non impleta, quae necesse est impleri. quaeras alterum in quo ostenderennir impleti. Ita etiam de de Esau 5c I cob inuenimus, maiorem adoratum a minore, cum scriptum sit, Maior seruiet minori: ut cum in illis duobus praecedentibus uideris noo imple/tum, expectes duos populos in quibus impleatur, quia non menda Ndeus polliceri dignatur. Ecce ex semine tuo, dixit ad David, ponam si, per sedem tuam. Promisit ex semine eius in aeternum aliquid, de na/tus Salomon sectus est tantae sapientiae, ut promtiso dei de semine Da/uid in illo putaretur impleta. Sed cecidit Salomon, dc dedit locum Borando Christo, ut quoniam deus nec falli possit nec fallere, quem scie/bat casurum, non inco poneret promissum suum: sed post casum eius respiceres tu dominum,ta sagitares promissum tuum. Ergo domine mentitus es, non imples quod promisisti , non exhibes quod iurasti Forte hic di turus erat tibi deus, iuraui quidem de promisi, sed iste noluit pera seuerare. Quid ergo tu domine deus non praesciebas istum non perseuer, turum uti l sciebas. Quare ergo hoc non perseueraturo, mihi quia in aeternum esset promittebas e Nonne tu dixisti, Si dereliquerint legem meam. i ta man/
158쪽
α mandata mea non custodierint, dg testamentum meum prosinauerint. manebit tamen promissio mea .implebitur iuratio mea. Semel iuraui in sancto meo, intus in secreto quodam, in ipso sonte unde prophetae bibe runt, qui nobis hax ructuaverunt. Semel, inquit, iuraui, si Dauid mentiar.
Exhibe ergo quod iurasti, redde quod promisisti: Lblatum est de isto David, ne expectaretur in isto David. Expecta ergo, quod promisi, no/uit illud de ipse David. Vide enim quid dicat, Tu uero repulisti, re ad nishilum deduxisti. Ergo ubi est quod promisisti, distulisti Christum tium: quamuis tristia quaedam enumeret, in hoc tamen uerbo reficit nos. Manet omnino deus , quod promisisti: nam Christum tuum non abstilisti. sed distulisti. In hoc ergo David, In quo sperabant ignari promissa sua deum completurum, uidete quid accidit, ut promissa dei firmisus in alio sperata compleantur. Euenisti testamentum servi tui. Vbi est enim Testamentum uetus Iudaeorum c Vbi est terra illa promissionis, in qua habitantes peccarunt, qua deleta migrarunt c Regnum Iudaeorum quaeris, non est. Profanasti in terram sanctitatem eius. Sancta illa quae habebant, terrena esse ostendisti. Destruxisti omnes macerias eius qui/bus cum munieras. Quando enim diriperetur , nisi maceriae dirutae fuissent Posuisti munitiones eius in formidinem. Quid est formidinem Vt dicatur peccantibus, Si deus naturalibus ramis non pepercit, neque tibi parcet. Diripuerunt eum omnes transeuntes uiam, omnes scilicet gen/tes: per uiam, hoc est, per uitam istam transeuntes, diripuerunt Israel. diripuerunt David. Primum uidete frusta eius in omnibus gentibus, deipsss enim dictum est, Partes vulpium erunt. Reges quippe impios uubpes appellauit scriptura, dolosos oc timidos,quos terret uirtus aliena: ideo ipse dominus cum de Herode comminante loqueretur, Dicite, inquit. vulpi illi. Rex qui neminem hominem timet , ipse uulpis non est: leo ille de tribu Iuda, cui dicitur: Ascendisti recumbens, dormivisti sicut leo, po/testate ascendisti, potestate dormiuisti, quia uoluisti dormisti. Vnde Millud. Ego dormiui. Ergo de quibus dictum erat, Partes vulpium erunt. de his nunc dictum est, Diripuerunt eum omnes transeuntes uiam, fa/etus est obprobrium uicinis suis: exaltasti dexteram inimicorum eiuS, iu/cundasti omnes inimicos eius. Aduertite Iudaeos, de uidete omnia im/pleta quae praedicta sunt. Auertisti adiutorium gladi j eius. Quomodo solebant pauci dimicare, multos prosternere, Auertisti adiutorium ζωdst eius, de non es opitulatus ei in bello. Merito uictus, merito captus, merito a regno suo alienatus. merito dispersus iram enim terram peradidit, pro qua dominum occidit. Dissoluisti eum ab emundatione. Quid est hoc Inter omnia mala magnus hic terror. Si enim dissoluit ab emundatione, iam non habet mundandum, sed prorpiendum. A qua , . GP
159쪽
ergo inundatione dissoluitur Iudaeus a fide. Ex fide enim uiuimus, de fide dictum est, Fide mundans corda eorum. Et quia sola fides Christi mutat non credendo in Christum soluti sunt ab emundatione: sedem cius in ter ta collisis i merito de fregisti, minuisti dies sedis eius: putabant se in aeteranum regnaturos,perfudit i confusione. Haec omnia uenerunt Iudaeis, nota
tamen ablato Christo,sed dilato. i N τ. Cum Psalmista dicat, Quis est homo qui uiuit, ta non uidebit
mortem: quomodo Christus in Evangelio econtrario uidetur promisisse. dicens: Si quis sermonem meum seruauerit, mortem non uidebit in aeteranum: RE s P. De alia morte Psalmista egit de alia quoque saluator prς dixit.Et Psalmista quidem,dicens: Quis est homo qui uiuit,&non uidebit
mortem De morte carnis sciscitans loquebatur, oc confirmans praenuntia uit,quia nullus omnino sit qui uiuat,& non uideat mortem: tanquam si disceret,nullus cst alius homo qui uiuit, dc non uideat mortem, nisi ipse solus, qui animam suam eruit de manu insemi, id est qui pro nobis mortuus est. Oc ultra non moricns resurrexit. Quia uero dominus in Evangelio loquutur, promittens: Si quis sermonem meum seruauerit, mortem non uidebit in aeternum: non de hac corporali morte dixit, qua omnes moriuntur: sed de morte aeterna, id est morte damnationis cum diabolo de angelis eius. ipsa es uera mors,nam ista migratio est. Secudum hunc ergo sensum non
i s τ. Cum Psalmista dicat, Quis similis erit deo inter filios dei: qu
modo Apostolus dicit, Cum apparuerit similes ei erimus, quoniam uid bimus eum sicuti est Rns p. Vnde ergo similes, S unde non similes: nisi quia huic sapientiae de similes erunt ad imaginem. 8c non erunt similes ad aequalitatem. Aspiciendo quippe aeremitatem dei fit eis ut aeterni sint. Et dum uisionis eius donum percipiunt, ex perceptione beatitudinis imi/tantur quod uident:& similes ergo sunt, quia beati fiunt: dc tamen creatori similes non sunt,quia creatura sunt: dc habent itaque quandam dei similis tudinem, quia non habent finem : dc tamen incircumscripti aequalitatem non habentaluia habent circumscriptionem.
i s T. Cum David de Christo dicat in psalmo C IX, Dominus a dextris tuis, quasi significet deum patrem ad dextram adsistere fili j: qui modo Paulus quasi econtra in epistola ad Ephesios Christum ad dexte/ram patris sedere pronuntians dicat: Sedere eum fecit ad dexteram suam in coelestibus: praesertim cum id ipsum quod Paulus dicit, dc Psalmista in principio praedicti psalmi testetur dicens: Dixit dominus domino meo. R E s p. Cum dicitur, sede a dextris meis, pater filium ad dextram si Dam collocaste intelligitur PS cum dicitur, Dominus a dextris tuis,ad ipsum patrem sermo dirigitu quasi ei dicaturno deus pater,ecce dominus Chri/
160쪽
tas a dextris tuis sedens, coniunget in die irae suae reges 1 dc nihilominus iutroque testimonio insinuatur filius ad patris dexteram sedens. is T. Cum Psalmista dicat, Superbo oculo dc iqsatiabili corde hula
non conuesccbar: quomodo econtrario dominus in Evangelio legitur cum superbis N peccatoribus manducassec REs P. Quid est. non conuelccbarc non cum illo manducabamaresci enim manducare est. Cum ergo ipsum primo dominum inuenimus manducasse cum superbis: nam superbus quidam inuitauerat illum: ipse est cui displicuit: quia mulier pecicatrix, quae erat in ciuitate famosa , accessit ad pedes domini. Iste phaiscus luperbus erat, conuescebatur cum illo deus. Quomodo nobis priponit haec, quando ipse non fecit ad imitationem suam nos hortatur c Usedemus cum conuiuatum esse cum superbis, quomodo nos prohibet, ne conuiuemur cum cis Conuiuamur nos quidem cum fratribus propter correctionem aliquam: tenemus nos etiam a fratribus nostris, εἰ non cum eis conuiuamur ut corrigantur . Cum extraneis potiuS conuiuamur, cum pa/ganis, quam cum his qui nobis haerent, si uiderimus eos male uiuere, ut erubescant dc corrigantur, sicut dicit Apostolus: Si quis non obaudit uerbo nostro per Epistolam, hunc notate, dc nolite commisceri cum cinec non ut inimicum existimetis, sed compite ut fiatrem. Facimus hoc plorianque propter medicinam, de tamen cum extraneis multis S cum im/pins s e uescimur. Quid est hoc, Superbo oculo dc insatiabili corde huie non conuesccbar et Habet epulas suas cor pium, habet epulas suas cor supcrbum. Nam propter cibos ipsos cordis superbi, ideo dixit. insati, bili corde. Cor superbum unde pascitur Si superbus est inuidus est. dc aliter non potest. Superbia mater inuidentiae est. Omnis ergo luperbus inuidus est: si inuidus est, malis alienis pascitur. Unde dicit Aposto
his: Si mordetis dc comeditis inuicem, uidete ne ab inuicem consum, mini. Videntes ergo comedentes, nolite his conuesti, figite tale conuiuia
tim. Neque enim se satiant gaudendo de malis alienis, quia insatiabili
corde sunt: cave ne capiatis in epulis eorum.
i&τ. Cum in psalmo CUI Psalmista dicat, Et benedixit eosac multiplicati sunt nimis,& iumenta corum non sunt minorata: quomodo quasi econtrario Videtur subiungere, dicens: Pauci faeti sunt,& uexati suntcngs p. Iumenta de pecora dicuntur in ccclesia simpliciter ambulantia, sed utilia non multum docta, sed fide plena. Ergo dc spirituales de carnales benedixit eos, dc multiplicati sunt nimis, de iumenta corum non stant minorata. istud capimihi psalmi ad fideles populas reserturilloc aute quod sub/sequitur pauci facti sunt,& uexati sunt de hacticis dicituriquia omnes qui se diuidunt ab unitate pauci fiunt.Multi enim sunt,sed in unitate, dum noseparantur ab unitate. Cum enim coeperit ad eos non pertinere multitudo unitatis