장음표시 사용
51쪽
deum in sanctis omnibus persequunt . Perversa enim sunt, εc in diuersum cuncta mutata.Si bonus cst quispia, quasi malus spernit.Si est malus quas bonus honorat. Nihil itaq; mim,si deteriora quotidie patimur,qui det
riores quotidie sumus.Et noua cnim quotidie mala faciat, eg uetera non relinquunt.Surgunt recentia crimina, nec repudiant antiqua. Quis ergo est: causationis locus qualibet aspera et aduersa patiamur,minora patimur c pineremur.Quid querimur,quod dure agat nobiseu deus multo nos durius m deo agimus. Exacerbamus quippe deu impuritatibus nostris, de ad pii niendos nos trahimus inuitu. Cum cp eius naturae sit mens dei atq; male stas,ut nulla iracudiae passione moueat tanta tame in nobis peccatorii exacerbatio est,ut per nos cogae irasci. Vim,ut ita dixerim,facimus pietati suo ac manus quodamodo a stetimus misericordis suae. CAp eius benignitatissitati uelit nobis iugiter parcere,cogit malis nostiis scelera quς admittimus uindicare.Ac sicuti illi solent,qui munitissimas urbes obsident,aut firmissi/ siritumas arces urbiu capere de subruAe conane, omnibus absi dubio eas dc telam,dc machinarii generibus oppugnat: ita nos ad expugnanda misericordia dei omni peccatorii immaniu scelere, quasi omni teloru genere pugna mus dc iniuriosum nobis di existimamusau ipsi iniuriosissimi deo simus. Omnis siquide Christianoru omniti culpa,diuinitatis iniuria est. Nam cu Diuisitati lailla quae facere a deo uetamur admittimus, uetantis iussa calcamus, ac per iuria hoc impie in calamitatibus nostris seueritate diuina accusamus. Nos quippe nobis nos accusandi sumus. Na m ea quibus torqueamur admittimus, ipsi tormentoria nostroru sumus autores. id ergo de poenaru acerbitate
querimur unusquisl nostru se punit.Et ideo propheticii hoc ad nos diciti
Ecce omnes uos igne acceditis,& uires praebuistis flammae, ingredimini in v c solucem ignis uestri,dc flamae qua accedistis. Totu nat humanu genus hoc ordine in poena aeterna ruit,quo scriptura memorauit.Primia cnim igne ac Homines quocendit postea uires ignibus praebet postremo fama ingredit qua parauit. ordine in μQuando igie sibi primu homo aeternu accendit igner scilicet cu primu pec
care incipit. Quando aut uires ignibus praebct cu uul peccata peccatis cumulauit.Quando uero igne aeternu introibit Quado irremediabilem iam maloria omnici summa crescentiu deli floru iniquitate tapicuerit,sicut saluator noster ad Iudς os principes ait Implete mensura patrii uestrom, serpen missi. istes, progenies viperarum. No longe a plenitudine peccatorii erant, quibus ipse dicebat dominus ut peccata copleret. Ideo absq; dubio ut quia iam digni salute non cissent, implerent iniquitatu numerii, quo perirent. Vnde dem lex uetus peccata Amorreoru copleta esse memorasset,sic locutos csse ad sanctum Loth angelos refert: Omnes qui tui sunt educ de urbe hac,dclcbi armismus enim locu istum, eo quod increuerit clamor eoru cora domino qui misit nos it perdamus illos. Diu profecto flagitiosissimus ille populus igne il
52쪽
Ium accenderat quo peribat. Et ideo copletis iniquitatibus suis, arsit stam, mis criminu suorum. Tam male enim de deo meruit, ut gehenna quae in suturo iudicio datur,etia in hoc seculo sustineret.Sed nulli sunt, inquit aliquis. illoru exitu digni quia nulli illoru impuritatibus coparandi. Veru fortastism geli j ςo/ est ut sit attamen quid secimus quod saluator ipse omnes qui Euangelium . suum spernunt, peiorcs esse memorauit Deniq; ad Capernaum sic ait: Si' in Sodomis saetae fuissent uirtutes quae factae sunt in te, sorte mansissent in hunc diem. eruntamen dico uobis quia Sodomis remissius erit in die ii dici j, in tibi. Si Sodomitas minus dicit esse damnabiles. Φ cunctos Euat, Ulia iacgligentes, certissima ergo ratio est, qua de nos qui in plurimis Euangelia negligimus poenas timere aliquado debeamus: praesertim cum usita/tis iam ec quasi sacilioribus malis esse cotenti nolumus. Non sufficiut enim multis cosuetudinari j reatus,non suffciunt lites,non rapinae, no calumnis no susticiunt uinolentiae,no susticiunt congillationes, no sussciui selisitates, non sussiciunt penuria no susticiunt adulteria. no susticiunt homicidia non sussiciunt denil cuncta ista aeui atrocitate inhumanissima, re tame ipsa ad humanas iniurias pertinentia, nisi blasphemia furiosam mentium manus inriciant etia in deum. Posuerunt enim, sicut de imprjs scriptum est, in codilum os suum,dc lingua eorum transiuit super terra,&dixerunt: Quomodo
er sue scit deus, dc si est scientia in excelsos Et illud: No uidebit nec intelliget deus er si Iacob. Ad quos utit tales rectis sine propheticum illud reserti potest: Dibxit insipiens in corde suo, no est deus. Nam qui nihil a deo aspici affirmat.
prope est ut cui aspectum adimunt,dc substantiam tollant, ut quem dicat Nullum mesa omnino nil esse. Equidem licet nullum admodii malu facinus ratione subsi r tioncs si stat quia rationi non possunt scelera coniungi: nullum tame est.ut puto,uci irrationabilius,uel insanius. Quid enim tam furiosum, q; ut aliquis cu deucreatorem omnia rerum non neget,ac gubernatorem neget: dc cum secto/rem esse fateatur, dicat ne sere quae secit:quasi nulla haec ei iaciendorum
mus prisse omnia cura fuerit, ut quaeq; fecisset negligere creatorem. Ego autem intan quὶm creduit tum cum cura creaturam suarum habere dico, ut probem priusquam etii in crearet habuisse. Res quippe ipsa hoc cui denter ostendit. Nihil enim fac
ret, nili cura faciendi habuulci antequam faceret: praefertim cum ctiam in
ipso humano genere nullus sit serme hominum tam hebes, qui ad hoc ali quid agat ali perficiat, ut quae pcrsecta sint non curet. Nam de qui agruexcolit ad hoc colit, ut culta conseruet: oc qui uincam plantat, ad hoc plan/tat ut plantata custodiat. Et qui initia gregii praeparat,ad hoc parat, ut cu/ram multiplicandis gregibus impendat Et qui domum aedificat uel Lindimentum locat, dc si necdum habitatione paratam habeat, iam tamen ipsa quae adhuc facere molitur, spe siturae habitationis ampleetitur. Et quid de homine hic loquar, cum etiam minima animaliu genera futurarum rerum
53쪽
assci tum omnia diligant. Formicae in subterraneis latibulis uaria frugum Formica
genera condentes, ad hoc cuneta contrahunt ac reponunt, quia affectum uitae suae diligunt. Quae recondunt apes, cum fundamina mellis ponunt, Amuel cum e floribus natos legunt, qua causa uel thymo nisi studio Sc cupidi/tate mellis, uel flosculis quibusdam, nisi suturae sobolis charitate laetantur. Deus ergo qui etiam minimis animantibus hunc assici tum proprii operis inseruit,le tantummodo solum creaturarum suarum amore priuauit: Prra sertim cum omnis in nos rerum bonarum amor, ex illius bono amore deflscenderit. Ipse est enim sons dc origo cuctorum: dc quia in ipso,ut scriptum est dc uiuimus Sc movemur de sumus, ab ipso utiq; affectum omnem quo Adt. irpignora nostra amamus accepimus. TotuS nanque mundus,oc totum hu/manum genus, pignus est creatoris sui. Et ideo ex hoc quoque affectu, quo amare secit pignora nostra, intelligere nos uoluit quantum ipse amaret pi/Mora sua.Sicut enim,ut legimus,inuisibilia eius per ea qus facta sunt intel Rom. alccha conspiciuntur: ita amorem erga nos suum, per cum quem nobis erga Hostros dedit amorem,uoluit intelligi. Et sicut omnem, ut scriptum est,pν Ephess ternitatem in coelo dc in terra a seipso uoluit nominari, sic a nobis patris in
se assectum uoluit cognosci. Et quid dicam patris imo beniMissimi patris. Probat quippe hoc uox saluatoris in Evangelio dicentis: Sic deus dilexit Iovii 3 hunc mundum, ut filium suum unicum daret pro naudi salute. Sed oc Apostolus dicit:Deus inquit filio suo non pepercit,sed pro nobis omnibus tra/ Rom. saidit illu: quomodo no etia cum illo nobis omnia donauit Hoc est ergo il/lud quod supra dixi,quia plus nos amat deus, si filiu pater. Euidens quip/ Pis nos Mi e res est, quod super assectu filioru nos deus diligit, qui propter nos filio Pisuo no pepercit.Et quid plus addo 5 hoc filio iusto. 5e hoc filio unigenito, eg ec hoc filio deo. Et qd dici amplius potest & hoc pro nobis, id est pro mulis pro iniquis, pro impiissimis. Quis aestimare hunc erga nos dei amorem queat, nisi qd iustitia dei tanta est ut in tu aliquid iniustu cadere no possit. Na quam ad ratione humana pertinet, iniusta rem homo quilibet secerat, si .p pessimis seruis filiu bonu occidisset. Vtil hoc magis insstimabilis pietas,dc hoc magis mirabilis dei uirtus est,q, intelligi ab homine magnitudo iustitiae suae no potest: ut quam ad imbecillitate humana pertinet,pene in/iustitiae specie, magnitudo iustitiae habere uideas. de ideo Apostolus ad indicata nobis aliquatenus misericordiae diuinae immensitate sic ait: Ut quid Mm, seni Christus m adhuc impin essemus secuda tempus pro imprjs mortuus est Vix enim pro iusto quis mori f.Ostedit prosccto nobis una hac sentotia pietate dei. Na cu uix ullus pro summa iustitia morte suscipiat probauit Christus quam prestiterit pro nostra iniquitate moriedo.Sed hoc cur secerit dominus statim in subditis docet dices: Comedat aut sua charitate de/ ibidemus in nobis: si vi adhuc peccatores essemus, secundu tepus Christus pro
54쪽
nobis mortuus est, mulio magis igitur iustificati nuc in sanguine ipssus salvi erimus ab ira per ipsum.Hoc ipso ergo gratia comedat, quia ob impios mortuus cst.Maioris enim precia est beneficiti, quod prcstatur indignis. Idcirco ital ait: Comendat suam charitate deus in nobis.Quomodo commdat scilicet quia no merentibus prseat.Si enim sanctis oc benemeritis pristitisset,no uidebat quae non debuerat praestitisse, sed quae debuerat reddidisse. Quid ergo nos pro his omnibus retribuimus, uel potius qd retribu re debemus Primu scilicet illud quod beatissimus propheta ei debere se, dcuatis redditum esse testac dicens: Quid retribua domino pro omnibus quae ro
tribuit mihi Calice salutaris accipia,& nomen domini inuocabo. Prima ergo haec retributio est,ut morte morte reddamus, ac pro eo quod mortuus pro nobis est, pro nobis nos moriamur omnes, taetsi minoris multo precia mors nostra est Φ sua. Quo fit ut etia si morte suscipiamus, debita tamenno exoluamus.Sed tame quia maius referre no possumus, totu reddere ubdemur, si totu quod possumus reddere curamus. Itaq; prima,ut dixi,hμ retributio est.Secunda aut, ut si debitu morte non soluimus mel amore solua/mus. Nam ipse saluator ideo,ut ait Apostolus,moricdo pro nobis comem dare uoluit omnibus charitate sua,ut nos ad reddenda pietate tanta uicissi, tudine pietatis suae traheret: sicut illas naturae admirabilis gemmas serunt.
si estis quae ferro propius admotae, durissimu licet calybemassectu quasi spirante suspendunt: ita etia ille,id est summa de clarissima negocioru coelestiu gem/ma, hoc scilicet uoluit: ut dum se licet durisimis nobis descendens de coelo propius adiungeret,affectu suo nos quasi amoris sui manibus admouere ut agnoscetes utim dona sua ac benencia, intelligeremus, quid nos pro do/mino tam bono facere coveniret, cu ille pro malis seruis tanta secisse cope/Rom.s riretur.Hoc quod Apostolus dicit,ut mortificemur charitate illius tota die. ec neq; tribulatio, neq; angustia, neq; persecutio a charitate Christi,quae est in Christo Iesu domino nostro mos separet.Cu ergo haec a nobis deberi domino satis certu sit uideamus quid pro his cunctis reddimus quae a bemus. Quid scilicet nisi totu quod supra diximus,quicquid indecens,quicquid indignu quicquid ad iniuria dei pertines, actus improbos morsus flagitiosos,ebrias comessationes,cmentas manus,laeditates libidinis,rapidas
uias, cupiditates,& quicquid illud plus potest costientia habere Q sermo. Quae
enim, inquit Apostolus,in occulto filii ab cis, turpe est etia dicere. Nec hoc solii: na hoc uetus est,ic in praesentis temporis Φ praeteritorii illud graui us 6c lugubrius, quod peccatis ueteribus noua addimus. cc solii noua,sed quaeda paganica ac prodigiosa,& in ecclestis dei ante no uisa:iaetates sciliscet profanas in deu uoces re c5tumelias,blasphemates,diceres deu incurio/sum deu non intendente,di negligentem,deum no gubernantem,ac per
hoc immisericorde dc impristabilem, inhumanu,asperum urit. Nam qui
55쪽
non respiciens & incuriosus, dc negligens esse dicitur. quid superest, nisi ut
asper de durus, ic inhumanus csse dicaturr O caecam impudentia,6 sacril gam temeritatem. No sui scit enim nobis, quod peccatis innumerabilibus inuoluti rei in omnibus deo sumus,nisi S acculatores dei simus. Et quae rogo homini spes erit,qui ipsum accusat iudicem iudicadus Si ergo,inqui uti respicit res humanas deus,si curat,si diligit, si gubernat, cur nos infirmiores omnibus gentibus,dc miseriores csse permittit Cur uinci a barbaris patit Cur iuri hostium subiugati rBreuis linae,ut ante dixi, ideo nos perferre haec mala patit quia meremur ut ista patiamur. Respiciamus enim ad turpitu/dines, ad flagitia ad scelera illa Romanae plebis, quae supra diximus, re imtelligemus,si protectionem mereri possumus, cu in tanta impuritate uita, mus. Itaq; quia hoc argumeto plurimi no respicere res humanas deum dicunt,quod miseri quod imbecilles sumus,quid mcremur Si cnim in tantis Diti js,in lata improbitate uiuentes,senissimos, floretissimos,beatissimos esse pateret,suspicio fortasse aliqua esse poterat, quod no res iceret scelera Romanora deus,qui tam malos,qui tam perditos beatos este pateret Cuuero tam uitiosos, in improbos infirmos de miserrimos esse iubeat, euidentissime patet 5c aspici nos a deo dc iudicari,quia hoc patimur qd meremur, sed increti nos absq; dubio non putamus:& hinc est quod magis rei dc chiminosi sumus,quia non agnoscimus quod meremur. Maxima quippe ac/ usurpariscusatrix hominu noxiorum est usurpatrix innocctiae arrogantia. Intermul innomnia artos siquide eorunde criminu reos nullus est criminosior. cp qui se putat no NV criminosum: ita v dc nos hoc solu malis nostris addere possumus ut nos innoxios iudicemus. Sed est,inquit,aliquis peccator de mali issimus, certe
quide negati non potest quod meliores barbaris sumus. Ex hoc itain ipso
manifestu est,quod no respicit res humanas deus:quia cu meliores sumus, deterioribus subiugamur. An meliores simus barbaris,ia uidebimus. CcD An metam
te, id no cst dubiu .meliorcs esse debemus. Ex hoc utim deteriores sumus. si meliores no sumus,qui nactiores esse debcinus. Criminosior enim culpa n est ubi honestior status: si honoratior persona peccatis, peccati quoq; ma/ sior inuidia. Furtu quide est in omni homine malu facinus. sed danabiliussi senator furatur aliquando.Cumstis fornicatio interdicis,sed grauius multo est si de clero aliquis in si de populo semicetur. Ita dc nos qui Christiani catholici esse dicimur,si simile aliud barbaroru impuritatibus facimus gruuius erramus.Atrocius eiii sub sancti nominis professionc peccamus. Vbi sancti nomi/sublimior est praerogativa, maior est culpa, & ipsa etia errores nostros reli/ nis professiogio qua profitemur accisat. Criminosior est eius impudicitia q promiserit castitate. Foedior incbriator sobiiciate te paedes. Nihil est philosopho turpius uitia obscoena sectati,cta praetcrea deformitate uitia in se habet sapietis nome plus notat .Et nos igit in omni humano genere philosophia
56쪽
Christianam prosessi sumus ac per hoc deteriores nos cunctis utibus πυdi ato haberi necesse est:quia sub ta magnae professionis nomine uiuimus. de politi in religione peccamus. Sed scio plurimis intolerabile uideri,si ba, baris este deletiores dicamur.Et quid facimus, quod causς nostrς hoc nihil
proficit, si intolerabile id nobis esse uideatur. Imo causam nostra hoc mugis aggravatisi deictiores sumus,& meliores nos esse credamus.Oui enitricas, inquit Apostolus se existimat aliquid esse cu nihil sit, se ipsum seducit.O,
pus autem sinim probet homo: operi aute nostro debemus credere,no opinioni: rationi, non libidini:uetitati,no uoluntati. Igitur non serendu quida existimant, ut deteriores, aut non multo etia meliores barbatis iudicemur. Duo generi Videamus aut quomodo meliores simus, aut quibus barbatis. Duo enim barbarorum genera in omni gente omni u barbaroru sunt id est,aut haereticoru, aut puganorum. His ergo omnibus quantum ad legem diuina pertinet,dico nos sine comparatione meliores:quatum autem ad uitam, id ad uitae actus,dolco ac plango esse peiores, quamuis id ipsum tamen, ut ante iam diximus, non de omni penitus Romani populi uniuersitate dicamus. Excipio enim primu omnes religiosos,dcinde nonnullos etiam seculares religiosis pares: aut si id nimis grande est, aliqua tamen religiosis actuum honestoria pribitate cosimiles.Caeteros uero aut omnes aut pene omnes,magis reoS csse quam barbaros.Hoc est autem deteriorem me, magis reum esse. Ita quia se nonnulli irrationabile atq; absurdum arbitrantur,ut aut deteriores, aut nomultum etiam meliores iudicemur: uideamus, ut dixi, aut quomodo, aut quibus barbaris.Ego enim p aer eos tantummodo Romanoru, quos paulo ante nominaui, caeteros aut omne aut penE omnes maioris reatus dico,ta criminossoris uitae esse quam barbaros. Irascetis forsitan qui h legis, de condemnas insuper quae legis. Non refugio censuram tuam, condemnes si mentior, condcmnes si non probauero, condemnes si id quod assero non etiam scripturas sacras dixisse mostrauero. Igitur qui meliores nos multo, cunctis quae sunt in mundo sentibus iudicamus, nec ipse quod Romanos dico in plurimis deteriores, abnego in quibusda esse meliores. Vita enim, ut dixi,& peccatis sumus deteriores lege autem catholica sine comparatio/ne meliores Sed illud cosiderandum est, quia quod lex bona est, nostrum non est: quod autem male uiuimus, nostrum est, & nihil utique nobis pro/Lexbου dest quod lex est bonas uita nostra de conuersatio no est bona. Lex enim bona est muneris Christi, uita autem non bona criminis nostri: immo hoc magis culpabiles sumus,si legem bonam colimus, di mali cultores sumus. Milis ortor Quin potius nec cultores,si mali: quia cultor dici non potest, malus cultor. Neq; enim colita rem sancta no sancte colit. Ac per hoc accusatrix nostri est lex ipsa qua colimus. Remota igit legis praerogatiua quae nos aut nihil omnino adiuuat, aut etiam iusta animaduersione condemnat, uitam barabarorum
57쪽
Q V A R T v s et barorum atque nostiorum studia, mores, uitia comparemus. bilusti sunt barbati,dc nos hoc sumus auari sunt barbari, de nos hoc sumus. Impudici sint barbari,ic nos hoc sumus. Omnium denil improbitatum atque im/puritatum pleni sunt barbari de nos hoc sumus. Sed respoderi fortasse possit: Ergo si pares uitiositate barbaris sumus, cur no sumus etiam uiribus pa/res Cum enim similis sit improbitas,atq; idem reatus, aut tam sortes deberemus esse nos,quam sunt illi: aut certe tam inualidi quam nos sumus, illi esse deberent.Verum est,ac per hoc superest, ut illi nocentiores sint, qui infitimiores. Quomodo hoc probamus Scilicet quia, ut superius locuti cimus, omnia ex iudicio deum sacere mostrauimus. Si enim dat scriptum est,in o/ Prou .ismni loco oculi domini speculantur bonos de malos: N iuxta Apostolu, la. Rς dicium dei est secundum ueritatem in omnes malos: videmus nos, qui nodesinimus mala agere ex iudicio iusti dei poenas malitis substinere.bed eadem inquis, mala etiam barbati agunt, de non sunt tamen tam miseri, in nos sumus.Hoc ergo interest, quod eui eade agant barbari quae de nos agimus, S tamen maiore offensione peccamus. Possunt enim nostra de bar/baroru uitia esse paria sed in his tamen uiuis est necesse peccata nostra esse grauiora. Nam cum omnes ut ante iam diximus, barbari,aut pagani sint, aut haeretici, de paganis,quia peior illoru error est, prius dicam. Gens SMxonum fera est,Francorum inlidelis Gepidam inhumana de Hunnom impudica. Omniu deniq; gentium barbaroru uita uitiosa, sed nuquid eundereatum habent illotu uitia quem nostra: nuquid tam uitiosa est Hunnoruimpudicitia quam nostra nuquid tam accusabilis Francorii perfidia U nostra: aut ta reprehensibilis ebrietas Alemanni, quam ebrietas Christiani aut ta damnanilis rapacitas Albani, quam rapacitas Christiani e Si saltat Hunnus uel Gepida, quid mira est qui culpa salsstatis penitus ignorat Si periuret Francus,quid ni faceret qui petiuitum ipsum sermonis genus pu/ Francori tat esse no criminis.Et quid mirum, si hoc barbati ita credunt, qui legem dildeu nesciui, cum maior sere Romani nominis portio ita existimet,quae peccare se nouit. Nam ut de alio hominum genere non dicam, consideremus is solas negociatorum Sc Siricorum omnium turbas, qui maiorem scrine S Negociat uitatum uniuersam partem occupauerunt: si aliud est uita istorum omni/ ramum quam meditatio doli de tritura mendacii, aut si non perire admodum uerba existimant, quae nihil loquetibus prosunt.Tantus apud hos dei ho/nor est prohibentis etiam iusiurandum, ut singularem existiment fructil/um omnium periurium. Quid ergo mirum barbaros fallere, qui falsitatis crimen ignorant: Nihil enim contemptu agunt coelestium pra ceptorum, praecepta domini nescientes: quia no iacit aliquid contra legem, legis igna/rus. Noster ergo hic peculiariter reatus est, qui legem diuinam legimus,
ta legalia semper scripta uiolamus: qui deum nosse nos dicimus, dc iussa
58쪽
Rus ac praecepta calcamus: ac per hoc cum spemamsis quem coli a nobis
. credimus atque iactamus, id ipsum quod cultus dei uidetur iniuria est. D nil ut de peccatis ali js nihil dicam quis est,om,hominum scrutarium p ter paucos,qui non ad hoc semper Christi nonae in ore habeat ut pcicret: sierim, ilia Vnde etia paruulum hoc fere dc apud nobiles,dc apud ignobiles sacramen
per christum tum est, per Christum: quia ago per Christu, quia hoc iacio per Christu. quia nil aliud dicturus sum per Christium, quia nil aliud acturus sum. Et quid plura in id penitus deducta est res,ut sicut de paganis barbaris prius
diximus, Christi nomen non uideatur iam sacramentum este, sed sermo. Nam intantum apud plurimos nomen hoc parvipenditur, ut nunqua minus cogitent quippiam faccre quam cum se iurant per Christum esse iacui .. xo ros. Et cum scriptum sti, Nomen domini tui non nominabis inualium, in D .s id reueresia Christi decidit, ut inter caeteras seculi uanita tes nihil pene iam inanius quam Christi nomcn esse uideatur. Deniq; multi non ociosas tantummodo res N aniles, sed etiam scelera quaedam se iurant per Christi no/men esse facturos.Hic enim loquendi usus est talibus: per Christum quia tollo illud: per Christum. quia caedo illum: per Christum, quia occido illu: ad hoc res cecidit ut quod Christi nomine iurauerint, putant se scelera etiaouu milest religiose cise facturos. Deniq; quid mihi ipsi cucnctit, dica: Cum ante alse
contigent quantulum tempus uictus cuiusdam pauperis prece,p poretiori cuidam supplicarem,oblectans ne homini misero oc egestuoso rem ac substantiam suam tolleret, ne sublidium ac stipem suam, qua paupertas illa nitebatur. auferret, tamen ille qui eius rebus siti rabida inhiaveratoc prsdam iam speec cupiditate ardentissima deuorauerat, respiciens ac uibrans in os meum respondit:quasi uero iussἰi aut scripto id sacro faceret,quod penitus praeterire non possit. Cum ego causam , qua hoc fieri non ualeret quaererem, dis xit rein uiolentissimam, S cui contradici penitus non dcberct, Iuravi, ii quit, res illius a me esse tollendas uide ergo an eossi inuci no effoere, quod etiam interposito Christi nomine me iuraui cste secturum.Tum ego quid enim amplius facerem, cum res tam iusta ostendebatur de sancta, audita
religio isti mi sceleris ratione discessi. Hic nunc interrogo omnes qui sanae mentis sunt,Quis unquam crederet usq; in hanc contumeliam dei progressuram me humanae cupiditatis audaciamait id ipsum in quo iniuria Christo faciunt.dicant se ob Christi nome facturos O inaestimabile facinus 5e
prodigiosum. Quid non ausae sint improbae mentes: armant se ad latroci/nandum per Christi nomen, autorem quodammodo suo seclcri deum fa/ciunt: ut cum interdictor ac vindex malorum omnium Christus sit, dicant
illi per daemonia peierant, quam nos per Christum: Quanto minoris res
criminisse scelus quod agunt agere pro Christo.Sed de hostili iniquitate conquerimur,& paganicam barbariem peierare causamur.Ouanto minori peccato
59쪽
criminis est,Iouis nomen ludificare,quam Christi et ibi homo mortuus est
per quem iuratur,hic deus uiuus qui peieratur: ibi nec homo ullus nec dous summus, hic cum maximi sacramenti sit deieratio, necesse est maximisit reatus de peieratio: ibi cum prope nullum sit sacramentum, nullum comstat esse periurium. Nam cum deus non sit per quem iuratur,non est penitarium cum peteretur. Denique qui uult scire quam uerum sit, audiat beatum Apostolum Paulum ipsa quae nos dicimus praedicantem. Sic quippe ait: Scimus autem quoniam quaecunque lex loquitur,liis qui in lege sunt loqui Rom. , tur. Et iterum: Ubi,inquit, non est lex, nec primaricatio. Duabus his senten O .lijs, duas euidenter exposuit partes genetis humani,extra legem positos,oc
in lege uiuentes. Qui sunt igitur nunc in lege positi c qui scilicet nisi Chrisstiani, sicut ipse Apostolus fuit, qui de se ait: Sine lege dei non sum, sed in ex siege sum Christi. i igitur sine lege Christic qui, nisi pagani homines,l
gem dominicam nescientes:& ideo de his dicit,ubi non est lex,nec praeuaricatio.Quo dicto utique ostendit, Christianos tantum cum peccauerint legis primaricatores esse.Paganos autem,qui legem nesciant,sine praeuaricatione peccare: quia nullus potest esse rei pneuaricator quam nescit. Nos ergo tantum pWuaricatores diuinae legis,qui,ut scriptum est,tegem legimus, Rom.1α non facimus eam: ac per hoc nihil est aliud scientia nostra quam culpa, qui ad hoc tantummodo legem nouimus, ut maiore offensione peccemus:
quia quod lectione 5e corde nouimus,libidine ac despectione calcamus. Et ideo rectissime apostolicum illud ad omnem dicitur Christianum: Qui in iudeis lege gloriaris, per praeuaricationcm legis deum inhonoras. Nomen enim dei per uos blasphematur inter getes. Cuius ergo criminis rei sint Christiant,ex hoc uno intelligi potest, quia dei nomen infamant. Et cum scriptum l. cor.rasit nobis, ut omnia faciamus in gloriam dei, nos ediuerso cuncta in dei facimus iniuriam. Cumque ipse saluator noster ad nos quotidie clamet: Sic Nutidis luceat lux uestra coram hominibus, ut uideant fili j hominum opera uestra bona,ec magnificent patrem uestrum, qui in coelis est, Nos ita uiuimus econtrario ut fit in hominum uideant opera nostra mala,& blasphement patrem nostrum,qui est in coelis. Quae cu ita sint,magna uidelicet nobis prae
rogatiua de nomine Christianitatis blandiri possumus:quia ita agimus de uiuimus,ut hoc ipsum quod Christianus populus esse dicimur, obprobitum Christi esse uideamur. At cdiuerso in paganis quid horum simile quae dicimus Nunquid dici de his potest: Ecce quales fiunt qui Christiani esse
dicuntur Nunquid de Saxonibus aut Francis,ecce quae faciunt,qui se asso runt Christi esse cultores c Nuquid propter Maurorum esseros mores lex sacrosancta culpatur: Nunquid Scytharum aut Gepidarum inhumanissimi ritus in maledictiam atque blasphemiam nomen domini saluatoris imducunt: Nunquid dici de ullis istorum potest, ubi catholica est lex quam
60쪽
LIBEReredunt ubi sunt pietatis 5c castitatis praecepta quae discimae Euangelia tagunt,& impudici sunt .apostolos audiunt,dc inebriantur: Christum sequuntur, de rapiunt: uitam improbam agunt, dc probam legem habere te discunt. Nunquid haec de ulla istarum gratium dici queant No utique,de nobis quippe omnia ista dicuntur. In nobis Christus patitur obprobrium, in nobis patitur lex Christiana maledictum: de nobis enim illud quod supra diximus dicitur,tace quales sunt, qui Christum colunt: falsum plane illud est quod aiunt se bona dicere, quod iactant se sanctae legis praecepta retinere.Si enim bona discerent, boni essent.Talis profecto secta est,quales de sectatores, hoc sistat absque dubio quod docentur. Apparet itaque οἱ pro/phetas quos habent impuritatem docere,& apostolos quos legunt ne aria sentille. N Euangelia quibus imbuuntur haec quae ipsi faciunt praedic re. Postremo sancta a Christianis fierent, si Christus sancta docuisset. A stimati itaque de cultoribus siris potest ille qui colitur. Quomodo enim bonus magister est, cuius ta malos videmus esse discipulos c Ex ipso enim Christiani sunt ipsum audiunt: promptum est omnibus Christi intelli grare doctrinam. Vide Christianos quia agant,dc cuidenter potes de ipso scire quid doceat. Denique quam praue ac nepharie pagani semperdes,
cris dominicis opinati lint, docent persecutorum immanium crvcntissita uuquaestiones, qui in sacrificiis Christianis nihil aliud quam impura quavr dam fieri atque abominanda credebant. Siquidem initia ipsa nostrae relis Itistu chro gionis non niti a duobus maximis facinoribus oriri arbitrantur. Primum iu0 scilicet homicidio.deinde quod est homicidio grauius, incestu. Nec homi/cidio solum de incestu,sed quod sceleratius quiddam est,incestu ipso de homicidio. Incestu matrum sacrosanctarum, re homicidio innocentium par uulorum: quos non occidi tantum a Christianis, sed quod magis abombnandum cst,etiam uorari existimabant: dc haec omnia ad placandum d um, quasi ullo facinore magis possit offendi: ad purgandum piaculum. quasi ullum aliud maius esset,ad commendandum sacrificium,quasi ullam rem magis deus possit horrere:ad promerendam uitam aetemam,quasi uero etiam si possit his rebus accipi, tanti esset ad eam per scelera tam inam nia perueniri. Intelligere possumus autem quales esse pagani credidctine Christianos qui talibus sacrificiis deum colerent,aut qualem sollicitentd iam ipsum,qui haec sacra docuisset. Et hoc cur, utique nisi ob eos qui Chiistiani esse dicuntur de non sunt , qui per flagitia ac turpitudines suas no/τὶ .i men religionis inlimantiqui ut scriptum est, confitentur se nosse deum, sa/x.Pet. x chis autem negant, cum sint abominabiles ec increduli, ad omne autem opus bonum reprobi, per quos, ut legimus, uia ueritatis blasphematur, de sacrosanctum nomen domini dei sacrilegorum hominum maledictione
uiolatur. Quam grauis autem ac singulatis piaculi malum sit nomen diuis nitatis