De Clemente presbytero Alexandrino : homine, scriptore, philosopho, theologo liber.

141쪽

Sequere Deum l Quos autem poenituit peccatorum, velut Henoch, his deus veniam largitur, quae quidem non tam in remissione consistit, quam in medicina. Unde quis ex Graecis sapientibus dixit: -Venia est melior Supplicio. Multas enim Graeci sapientes sententias gravissimas eX saer. Scripturis mutuati sunt. Velut illud: Sponde, noXa praesto est; et alterum: Nosce te ipsum. - Sed pUrgantur peccata, Sive poenitentiae fructus continentur eleemosyni8 et fide; tim0re autem Domini quilibet declinat a malo δ). Hic autem surgunt aecusatores, gaudium et timorem dicentes animi esse perturbatione S. NOS ergo, credo, nunquam ScripturaSoαρκtκα et intelligere deique nullis omnino perturbationibus subiecti, voluntatem nostris assectionibus assimulare desinimust At enimvero Deu8, prout e St in se, dici prorsus n0quit. Sed quantum fieri potuerit, ut nos intelligamus, tantum, Domino salubriter se ad hominum imbecillitatem accommodante, prophetae nobi S ediXerunt.

Quoniam igitur, ut et is servetur, qui paret praeceptis, isque, qui

peccatorum Suorum poenitentiam agit, dei voluntas est; nos autem propter nostram Salutem gaudemus: hanc nostram laetitiam Dominus, qui locutus e Si per prophetas, ut propriam sibi attribuit, dicens etiam humane in Evangelio: se Esurivi, et dedistis mihi manducare; sitivi, et dedistis mihi bibere: quod enim uni horum minimorum secistis, . mihi fecistis. Quemadmodum ergo su ali dicit deus, dum egens alitur, quamvis ipse minime altus: sic nihil mutatus gravi Sus e S Se Creditur, quum is, quem peccatorum poenituerit, gaudio fuerit affectus. Quoniam autem deus benignus abundanti est misericordia, ut

qui praecepta dederit per Legem, per Pr0phetas, iamque propinquius per filii adventum, quomodo mi Seratione commoVeatur, videndum est. Proprie igitur maiorem miseret minoris; at nullus homo, qua talis, homine maior; neque ergo proprie hominem ullum misericordem e 88e dicemu8. Unusquisque enim, quidquid largitur, id habet a deo acceptum. Nec porro quisquam eadem atque deus, causa communicabit bona. Nam homines aut propter naturalem quandam benevolentiam atque habitum, aut praeceptis divinis obsecutus donant ipsis donata. At vero nemo deum habitu quodamnaturali in nos esse. miseri eordem a88everabit, nisi qui nos dei partem esse quandam dicere ausu8 fuerit, Vel eiuSdem cum eo es Sentiae. Sed neque deum c0gnovit neque h0minem, qui rem tam ab-

142쪽

surdam contendit. Quod si sod hoc dicere nefas - d0i partes essemus, in partibus quibusdam deu8 peccaret. VerumenimVero, non quod partes eius essemu8 Vel natura filii, sed quia miseri ordiae divitiarum plenus est deus, propter suam ipsius bonitatem,

quamvis natura Simia S prorSus alieni, opus tamen ipsius voluntatis: nostri habet curam, imo, si non inviti cum exercitatione doctrinaque etM P0,atu elegerimus, ad adoptionem nos vocat. Sin quis Euorum adstringitur peceatorum catenis: deus culpa vacat ἀνα etto c). Quamquam autem filii adoptati tantum simus, tamen stabilitatem quandam aeternitatemque hic iam adipiscimur veri scientia. Sed imbecillitas nostra et ineonstantia in agendo maxime cernitur. Neque enim Omnia, quae Voluerimus, efficere poterimus; alia nolumus quidem facere, non pOS Sumus alia. In quo Domini, qui, quidquid Vult, etiam poterit, non Sumus simile S. Nam nulluS discipulus super magistrum. Attamen magistri similitudinomquandam habemus, ut qui, non e 88entia quidem, sed eo similes simus, quod saeti simus sempiterni et ad es gentiorum contemplationum admissi nppellemur filii Patremque Videamus eX ei S Solum, quae ei sunt coniuncta. Velle igitur superat omnia; nam rationis facultates voluntatis ministrae sunt. In gnostico autem VoluntaS, iudicium, exercitatio idem; haec enim congruunt inter Se omnia. Sed ueteras quoque virtutes omnes apud Moysem Scriptas Graecis

prasibuisse totius Dei moralis principium, fortitudinem dico, temperantiam, prudentiam, tu Stitiam, tolerantiam porro, patientiam,

modestiam, continentiam, quaeque hi S prae Stat, pietatem, manifestum est. Hae autem Lege quidem continentur ac diserte praescribuntur, quarum testimonia colligere, quum universa eas laudibus efforat Scriptura, longum est. Rem vero ita Sese habere, quum virtutes se excipiant invicem, altera niteram, nece S Se e St. Quamobrem, qui sciens unam habet Virtutem, mutuam per eon Sequentiam possidet omnes. Quod si de virtutibus modo memoratis egerimus, de omnibus certe dis Seruerimus. Continentia igitur ea est affectio, qua quis nihil eorum, quae rectae rationi consentanea visa fuerint, migrat; continens enim, qui appetitiones, quae Sunt praeter rectam rationem, continet. Sit ergo sortis continentia oportet. Neque Vero temperantia sine sortitudine, ut quae ex praeceptis oriatur deum Secuta praecipientem; neque prudentia, neque iustitia, quam divinam dispositionem imitatur, qua continentes mundique ad pietatem agendique rationem deo convenientem,

Domino, quoad mortalibus licuerit, assimulati, tendimus. Id autem est iustum seri et sanctum cum prudentia. Deum enim, utpote

143쪽

in quem nulla unquam cadat appetitio, continentem esse proprie dici nequit. Deus nullius rei indiget; ut quam paucissimis rebus

egeamus, continentia efficere nostrum est. Ne igitur ullo modo effeminemuri Lex enim virilem esse Vult eum, qui Veritati operam dat, diem noctem, Verbo, actione, in Vita, in morte. Madianitarum quidem mulierum pulchritudine Hebraei bellum gerentes allecti, haud multum abluit, quin, quum a Lege, a Deo Vero, defecissent ad idola currentes, prorsus vincerentur; .vix timor Domini nonnulloS admonens e summo periculo eos eripuit. Sed Legis timor sine ulla perturbatione est, vitam largiens. De largitione et communicatione, quum multa possint dici, hoc tantum animadvertamus, prohibere legem, quominus fratri, i. e. eiusdem Logi participi, seneremur. Nam Sine usuris egentibus plena manu gratificandum. UDUS enim VSuras percipere debet, solus deus, eiusmodi gratificationu conditor et largitor, qui etiam dignas usuras postulat res in hominibus pretio Si 8Simas: mansuetudinem, benignitatem, magnificentiam, bonam eX8iStimationem, laudem. Communicari autem cum pauperibus LeX ubique iubet, Dot iustitiam nuncians et bonitatem, qui omnibUS alimenta suppeditat abundo. Legas respicio singulas de me SSe, de uVi S excidentibus, de anno septimo, de anno quinquage Simo. Recordere etiam proverbiorum: OEleemo Synae autem et siles cu8todiae regiae; benedictio in caput pius, qui elargitur; qui mi Seretur mendicorum, beabitur. Idque quoniam caritatem o Stendit in Sui Similem, propter in opifieom humani generis caritatem. In largitione autominimicitiarum nulla sit memoria. Quid vero 3 Nonne advenas nnobis diligi iubet Dominus, nee solum tanquam amico S et cognatos, sed sicut nosmetipsos, et animo et corporei Imo hostes, quamvis stantes in moenibus, urbem capere Conaturos, taInen ni Si legatis ad eos frustra de pace missis h08tes ne eXSistimemus. Inimicorum autem calamitatibus gaudere nOS non 80lum Vetant legos,

sed volunt etiam, ut eo S adiuvemus et opere et precibus. Quod si illi bono habent, nobis gratulandum. Iniuriae enim oblivionem soquitur honestas, honestatem inimicitiarum dissolutio; condordia vero quasi manu deducit ad beatitudinem. , , Miseremini, ait Do minus, ut misericordiam con Sequamini remittite, ut remittatur

vobis; sicut sucitis, fiet ita v0bis; ut datis, ita vobis dabitur; ut iudieatis, ita iudicabimini, ut benigni estis, ita vobiscum agetur

benigne: sequa men Sura men Si fueriti8, remetietur vobis. Jam quum Summam LeX doceat manSuetudinem, quae vel bestiis ut benevolentiam quandam prae Stemus, hortatur, hanc, qua fuit in ani-

144쪽

mantes etiam rationis expertes, Pythagoras ab ipsa accepisse videtur. At Vero, dum Lex nostra ne bestiarum quidem fetus ante diem septimum a matribus, hae ne nimis lugeant, Separari prohibet, Graeci, qui Legem insectantur, proprios eXponunt liberos. Lex autem ideo usque ad bruta animantia extendit benignitatem, ut quum hanc in ea, quae sunt dissimilis generi S exereuerimus, abundantia immanitatis utamur in eos, qui sunt eiusdem generis. Quinctiam tanta Logi sementia est, ut etiam mites de arboribus non excindendi 8, de Spicis ante messem non tondendis, de alii Sque eius modi, leges dederit. Sed quum omnia bona donaque a deo suppeditentur, nos autem ministri divinae gratiae simus saeti, dei benificiorum sementem faciamus oportet, proXim08 reddamus honestos atque bon08, ut quam maXime temperans continentes, fortis genero 808, intelligentes Prudens, iustus iustos persciat ). Huiusmodi autem est is, quem Gnosticum, i. e. cognitione eXcet Siore quadam praeditum Vocamus, qui quum Sit ad imaginem dei atque ad similitudinem, deum, quoad eius fieri potest, imitatur continen S, si18tinen S, tu Ste Vivens, imperans animi perturbationibus, CommunicanS eorum, quae habet, pro viribus benefaciens et verbo et opere. Et beneficia quidem conserenda Sunt ut prius accepta a deo. Nam quidquid sit superbe, quamvis ceterum iuste, dei iram provocat. A Superbia avertendum est atque ab omnibus vitiis, ediscrepantia transeundum in harmoniam his tribus: Ore, corde,

manu. Signa enim actionis manus, cor con Silii, O Sque SermoniS.

De ei S autem, quos poenitet, pulchre scriptum est: Deum elegisti hodie, ut es sol deus tuus: et Dominus elegit te hodie, ut esses eius

populus. Quod de p0pulo dictum, valet id quoque ad singulos

homine S, quos convergos deus Suos facit familiares. Nobilitas autem cuiusque in eo consistit, ut honestissima electa exerceat. Eligenda vero Sola Sapientia, quam qui habet, possidet omnia, ut in scripturis eat: se Quoniam deus mei mi Sertus est, sunt mihi omnia. Fit, ergo regni haeres, civis coelestis, quisquis invenietur honestus

sive ex eis fuerit, qui in Lege fuerunt, Sive qui ante Legem, quorum actiones sunt pro legibus. Sed etiam rex erit. Quodsi Plato boatitudinis finditi dei sesso similitudin0m dixit,sivo cum Legis doctrina fortu naturae bonitate quadam ductus consentiens, Sive divinis quibusdam edoctus oraculis. Lex enim dei

145쪽

virtutes imitandas proponit. Unde Stoici naturae, i. e. ex ipsorum

sententia deo convenienter Vivere sinem es Se Statuerunt.

Est autem amicitiae genus triplex: praestantissimum, quod Virtute conciliatur, philosophi est; alterum remuneratione nititur et est ho minis hoc quidem; tertium consuetudine, quod animalis os t. Quum hominis igitur alterum amicitiae genus sit, revera deum imitari dicitur ut homo beneIaciens. Id tamen in hac re mirum est, quod ipso benefaciens beneficio afficitur; nam Sicut gubernator, simul et servat et servatur ). Nec vero benescentia solum, sed etiam tolerantia ad divinam contendit similitudinem, ut quae patientia liberet a perturbationibus. Danielem quidem Babyloniorum rex deiecit in foveam serarum plenam: hunc eduxit inviolatum univerSorum rex, sidelis Dominus. Quam tolerantiam gnosticus ut gnosticus possidebit. Quodsi tentabitur, ut Job, benedicet; si devoratus stierit a ceto, ut Jonas, precabitur; si inclusus cum leonibus suerit, feras mansuefaciet; si in ignem fuerit iniectus, recreabitur rore; noctu erit martyr, martyr interdiu; in sermone, in Vita, in moribus erit martyr; cum Deo habitans tanquam samiliaris, in Spiritu permanet et carne et corde

puru8. Mundu S, ait Script., ei crucisaeus est et ipse mundo. εCrucem igitur Servatoris circumferens sequitur singula Domini vestigia, quasi deus effectus, Sanctorum Sanctus. Quamobrem Lex etiam quam maxime hominem ad tolerantiam exercet, velut ad omnium virtutum Iundamentum. Itaque animalibus, quae sunt natura

pinguia, Vesci nos vetat. Cuius rei similitudo in mysteriis reperitur. Quid autom ita indicatur, id, cupiditatis fomitem, voluptatem Vere damnantes, plene perficiamus. Recte enim AntiSthenes: se Cupido, inquit, naturae vitium est, cui Succumbentes miseri, aegrotationem vocant deum. Xenophon porro voluptatem appellat malum, quod multo laboro acquiritur. Qui autem perdiderit animam suam, inquit Dominus, servabit eam; id e., qui eam vel exponit libonior periculis pro Domino, quemadmodum ipSe Se noStri causa exposuit, vel qui, spretis libidinibus se separat ab huius vitae consuetudine, vel qui libidines suas assigit cruci. Qua in re etiam mortis consistit moditatio. Sed tolerantia illa vere est Virtus; nam vere Viro, qui eam consequatur, OpuS est, qui admirabiliter atque sine confusione eia rebus Sit usurus, e quibus appetitionea oriuntur, velut divitiis egestateque, gloria ignominiaque, Sanitate morboque, Vita morteque, p. 480-484.9

146쪽

labore atque voluptate. Qui usus, quum ab initio multa imbecillitate male simus assecti, haud erit facilis. Est praeterea nobis luctatio cum Potestatibus spiritalibus, a quibus sunt, qui Vincantur. Quotquot autem sortius certamen aggressi omni contentione decertant: hi quidem, Potestatibus illis in multo sudore atque cruore deficientibus victores quo admirantibus, ad coronam perveniunt. Jam quum homo non solum sicut bruta animalia rerum imagines

possit effingere, Begrisse bilden), verum etiam rationis sit particeps

Ideen-Vermogen): minime eodem modo impelli debet, atque animantia ratione carentia, sed discernat oportet vera bona ab eis, quae bonorum speciem tan tum gerunt. Quod nisi fecerit: a Potestatibus illis inescatus servituti earum subiicitur, quarum quoque imaginem deinceps circumfert. Quamvis vero Spiritus mali homines inescare Studeant voluptatum imaginibus proponendis: illa tamen BaSilidis προσαρτ ματα minime tuemur, ut animus plurimos habeat appendices spiritu8 quoad essentiam secum coalitos multarumque bestiarum, quin etiam planturum naturas adnatas. Huiusmodi

enim homo Durii, qui est in sabulis, equi similitudinem prae se serret, ut qui in uno corpore tot diversorum spirituum exercitum habeat incluSum. Nec porro opinio illa, ut vel ipsius Basilidis filius Isidorus monet, cum hominis libero convenit arbitrio. Sed Valentinus de libidinibus similia docet, quae eo spectant, ut homo natura,

non obedientiae converSione Salutem consequatur. Quemadmodum

enim eXhalationes quum e terra, tum e paludibus ortae in caliginem nimbosque conglobantur: ita carnis quoque cupiditatum Vapores malo animum afficiunt habitu, voluptatis imagines undique Spargentes. Sed quomodo ipsi Diaboli operationes spiritusque immundo S in peccatoris animum serere dicamus, Barnabas Apostolicus ille eXplicet. se Antequam, inquit, deo credidimus, nostra cordis habitatio mortalis erat et imbecilla, vere templum manu aedificatum, utpote plenum idolorum cultus, et, quum omnia deo contraria saceret, domus Daemonum. Opera ergo daemonibus convenientia in peccatore Sunt, non ipsi Spiritus. Itaque Barnabas similitor dicit Contra: o In nostra habitatione vere Deus; habitat; habitat enim quodammodo apud nos Verbum eius fidei, vocatio eius promissionis, sapientia iudiciorum, mandata doctrinae. Scio autem, es Se haereticos, qui voluptatem voluptate vincendam

esse dictitent, quod carne abuti vocant. Sed vir ille nobilis, quem se sequi dicunt, Nicolaus voluptatibus arcendis carnis appetitiones infirmentur oportere docuit; at vero illi bestiarum instar vivunt. Voluptas nunquam pr0pter εemetipsam quaerenda est, ut quae ad

147쪽

Usum necessarium necedit tanquam donum. Quod si bibi possct, ut exemplo utar, sine ulla Voluptate, nihilominus ad vitam conservandam os sol bibendum. Sed Epicurus Vel sinem esse philosophi Voluptatem opinatur, qui rem divinam e S Se affirmat, quum corpus bene constitutum sit, et Sit exploratum ita futurum. Verum enim-Vero contra carnis appetitione S perpetuo repugnemus oportet, ut pacem libertatemque adipi Scamur. Id quod etiam prudentiores ex philosophis et poetis docuerunt. Sunt quidem, quibus nostra doctrina hac de re nimis severa videatur: Sed iniustis semper id, quod est aequum, ius esse videtur Summum. Qui peccatum adamaVerunt, veritatem habent molestiam, Severitatem SaeVitiam, eum Vero, qui non peccat neque cum ipsis trahitur una, immisericordem. Sed pulcherrima libertatis exemplaria nobis proposita sunt ad imitandum. Quotidie enim martyres ante oculos Sunt, qui torrentur, torquentur, capite truncantur, omnes Legis metu, qui veluti Paedagogus eos ad Christum deduxit, exerciti. Hi vero sunt, qui merito dii appellantur, ut qui Voluptate sint superiores, Vincant

perturbationes, Seiantque eorum, quae iaciant, UnumqUOdque, mundo maiores, Gnostici: quemadmodum Apostolus: oin carne eum simus,

inquit, non Secundum carnem militamus. Quae igitur aliis maximi pretii esse videntur, his abstinemus libenter. Nam optimum dei donum est temperantia. Pie autem et caute aecedere conantes excipiet nos benignum ac suave iugum Domini a fide in fidem i). Epicurus autem et Cyrenaici finem esse dicunt iucunde vivere, persectumque bonum voluptatem, quam ille etiam in doloris amotione ponit; idque esse expetendum, quod per Semetipsum trahat ad seipsum. Hieronymus Peripateticus Sine molestia vivero finem esse contendit. Epicurus autem Virtutem propter voluptatem deligendam esse opinatus est. Sed Aristotelei finem esse putaverunt

vivere secundum Virtutem. Nec vero Solam Virtutem reddere beatum. Accedant oportere Valetudinem, diVitias, gloriam, libertatem. Et virtutem quidem, quae in persecto consistat, haud gigni uno die. Quare non fuerit beatus puer. Tota potius hominis vita ad boatitudinem aequirendam opus esse. Zeno porro Stoicus finem similiter definivit. Cleanthes autem eum e8Se naturae conVenienter vivere docuit. Similiter Antipater et Archedemus. Panaetiu8 autem, naturae appetitionibus convenienter ViVere finem esse statuit. Posidonius in eo finem inesse dixit, ut quis in nulla re ab ea animae

148쪽

parte ducatur, quae rationis sit expers. Sed recentiorum Stoicorum, Peripateticorum, Epicureorum, veterumque Physicorum alii alium finem habuerunt j. Verumenimvero Plato ευῖαι 1 ωαν censuit in eo consi8tere ut bene habeamus Daemonem; et Daemonem quidem vocavit principalem hominis partem. Εὐδαt:10υ civ autem, Sive beatitudinem perfectissimum esse bonum atque pleni SSimum. Nonnunquam etiam eam vitam appellat sibi consentientem et convenientem,

Vel id, quod ex virtute sit persectissimum et positum in boni sciontiantque in ea, quae sit cum Deo, similitudine, hac quidem efficiente, ut quis iustus sit sanctus quo cum prudentia. Nonne Vero eXn08tris nonnulli ita intelligunt, hominem ad imaginem quidem Statim esse creatum, Similitudinem autem ut persectionem postea accepturum 3 Jam vero Plato hanc similitudinem viro virtute praedito cum humilitate esse futuram docens, illud sortasse interpretatur: omnis, qui seipsum humiliat, exaltabitur, quod etiam multa alia in Logo indicant. Ille autem ipse hoc dogma vetus es Se dicit. Speusippus et Xenocrates virtutem Sine bonis corporis atque eX- tensis sufficere ad beatitudinem statuerunt. Sed de his omnibus alias. Nobis autem ad finem sine sine pervenire propoSitum est,

mandata, i. e. Deum, Sequentibus, Secundum horum normam ViVentibus sine reprehensione atque scienter, divinam voluntatem cognoScentibus. Noster enim sinis est Logo, quoad fieri potest, assimilatio et in persectam adoptionem per Filium restitutio, qua Patrem honoramus gloria per magnum Pontificem, qui fratres nos et cohaerede8 appellare voluit. Quamobrem Apostolus brevi finem dixit Vitam aeternam, quam etiam spei restitutionem Vocat, et requiem nobis propositam. Similia autem docent Egechiel et Jesaias prophetae; atque de spei restitutione Sapientia loquitur. E quibus fontibus, quae de sine a philosophis bene sunt decreta, fluxerunt δ). Qu0niam autem voluptas cupiditasque cadere videntur in matrimonium, de hoc quoque disserendum. Est igitur matrimonium prima viri cum muliere legitima coniunctio ad legitimorum liberorum procreationem. Nec vero cuique UXOr ducenda e St, neque Semper neque omni modo temereque, neque necessitate. Abraham quidem, SororeS eX eadem matre natas non esse ducendas uXOre S doeen S,

non omneS esse cuilibet ducendas agnovit. Veteres vero phil080phi Omnes fere matrimonium propter molestias respuentes vel pelli: cibus

) Singuli enumerantur.

149쪽

utebantur, vel meretricibus, vel plurimi adolescentulis. Qui suorunt

brutis animalibus minus continentes, quorum sunt genera, velut columbarum et turturum, quae neque cum multis nec temere iunguntur, Sed cum uno eiusdem generis. Sed Sunt qui matrimonium ita probant, ut abstineri ab eo omnino vetant. UXOrem enim et patriae causa, et propter liberorum succes Sionem, et ad mundum, quantum sit in nobis, perficiendum, ducendam e Sse, quae etiam propter eximiam curam perSeverantiamque sit necessaria. Et prosecto necessariam ,,adiutricem ipsa eam habet scriptura. Praeterea liberi senectutem adiuvant. Legislatore S autem ne eis summos magistratus gerere liceret, qui uxores non duxissent, legibus sanxerunt. Et haec quidem Omnia, ne respublica, ne genuS humanum pereat. At vero Logos vult etiam ut matrimonium, sanctos reddat et ducentem et nubentem. In matrimonio temperantia so-reat et verecundia. Vinci enim vitiis atque perturbationibus, utut fit, ubiubi, qua conditione: extrema est Servitus; eadem Vincere, sola libertas. Custodiendum ergo matrimonium purum ab eis, quae polluunt, tanquam simulacrum quoddam sacrum; eXperrecti e somnis cum Domino, eamus dormitum cum gratiarum actione orantes, tota nostra vita Dominum testantes, pietatem quidem ac religionem anima possidentes, temperantiam autem etiam u8que ad corpus deducentes. Propter rei sanctitatem etiam temperantiamque Scriptura matrimonium perpetuum es Se iubet neque ullo modo

disiungendum. Et Lex quidem mulierem adulterii convictam iubsit de medio tolli; sin fuerit e familia sacerd0tis, igni tradi. Obruitur autem adulter quoque lapidibus; nee Vero eodem loco, ne vel mors sit eis communisi Nequaquam igitur Lex pugnat cum Evangelio; utrumque enim a Domino prosectum. Sed qui poenitentia revertuntur, recipiuntur in novam vitam. Illi autem lapidibus obruuntur propter cordis duritiam, ut qui Legi sint mortui. Sacerdotis porro uxori augetur supplicium, quia secui plus datum e8t, plus ab eo

exigetur.

Jam vero secundo Stromatum libro quoque, aucta capitum mul

Do libri III. argumento. In Valontinianorum doctrinam optime quadrat matrimonium. Basilidis autem sectatorum nonnulli, qui peccandi licentiam omnino sese habere opinantur propter persectionem et naturae elec-

150쪽

tionem, etiam matrimonium reiiciunt. Principes autem huius sectae sanum hac in re dogma propositiun defenderunt. Qui, quum Christi nomen Su Sceperint, hominibus gentium intemperantissimis intemperantius vivunt, nomini maculam inurunt. Continentia autem corporis despicientia ex consessione in Deum. Et ea quidem estot in lingua, et in possessione et in usu et in cupiditate. Non solum temperantem esse docet, sed divina est potestas et gratia. Sed de proposito disseramus. Nos igitur eos, quibus a Deo, ut mente eunuchi permaneant, datum est, beatOS praedicamus; monO-gami am autem et eam, quae in uno cernitur matrimonio, dignitatem admiramur; de Secundis denique nuptiis: sesi urariS, ait Apostolus, iungere matrimonio ι). Qui autem Karpocratem sequuntur et Epiphanem, puerum illum

decem et Septem annorum natum, in deorum numerum relatum, cui

Cophallenias templum aedificatum est; hi igitur quum ceterarum pOAS QSSionum, tum uxorum communitatem docent. Ip80 enim Epiphanes hanc doctrinam libro quodam sede iustitia inscripto probare conatus est. Quem tanquam Christianum resutare opus haud erit ut qui, Lege destructa Evangelioque sublato, ex nostris amplius non sit. Leges autem ipse tulit, quas quidem egregii Carpocratiani religio Se eXSequuntur, eiusmodi, ut canum, suum, hircorum libidinibu S quam maXime convenienter respondeant. Sed Platonem, in

,,Republica, e S Se communes omnium UXOres Oportere, Scribentem

minus re te intelluxit, qui nihil aliud, nisi ut, quae nondum nupSiS-Sent, eae omnium petiturorum essent communes, Voluit'). Marcioni Stae porro, quum malam naturam eX mala materia a

iusto factam esse opifice putent, quia hunc Oderunt, continentes e S Sevolunt, nee Vero ex animi sententia. Sed hi quidem etsi ex altera parte impium cum deo bellum gerunt uxoribus non utenteS, Ut mundum destruant, tamen cibis creatis fruuntur et aere. Contra quos

accuratissime disputabimus, quum de Principiis disseremu8. Quamquam dogma illud de naturae pravitate, quo gloriantur tanquam suo, a Platone et Pythagoreis mutuati sunt. Qui philosophi generationem quidem malam esse contendunt, non ita tamen, ut sua

natura Sit mala, Sed quod per eam anima quaedam divina in hunc mundum quasi in supplicii locum deducatur, quae deinde rursus migratione ex uno corpore in aliud purgari oporteat. Qua de re dicendi tempus erit postea, quando agemus de anima. Poetae quO-