장음표시 사용
51쪽
min mami opera pruicipalis Divina cauciis dignata est, ut essent velut Ammienses Sinnius S juxta illud a Petri cap. r. v. i. Non erim voluntate humana auriis, 1 alumindu pro iis, si Spiritu S in1 rati cotisuu Dei homines. Dicitur Sacra.ex fine, qui est vel ultimatus, de est Dei gloria datus nostra vel non ultimatus seu propinquus ' est major Dei cognitiois Amor: Hae Scripta sint, te credulis, quia I s es bristis Filius Dei,
te credentes vitam habeatis in omine Gus Ioan cap. o. V. 3I. Dicitur Sticra ex materia, quia aliud non tractat Argumentum, etiam dum peccata & errores hominum recenset, quam declinare a malo, & facere bonum nam ut habetur 2 ad Timoth.
C. 3. V. 6 QI7. Omnis Scriptura divinit ι inqim illa cilis es ad docendim, ad argiae; Nn ad corrit enim iu justitia, ac perfectus sis homo Dei , ad omne opus bonisu insΠιtius: prictra duo, nempe docere larguere ad dogmata spectant, cumin vera doceantur, &falsa redarguantur posteriora vero, vidρllae corriperein erudire ad mores pertinent, ut pravi corrigantur boni autem te .cti amplius proficiant. In Sacra ergo Scriptura Deus suae Vin Iuntatis beneplacita manifestat, normam vitae praescribit, fundamenta Religionis stabilit denique in compendio docet nos re . .cte credere, bene vivere, beate mori. Dicitur Sacra ex forma,
quia stylus est Sanctus,' phrasis Scripturae gravissima audiatur S. P. August. lib. 4 de doct. Christ. c. 8. ita loquent Ita es ετ quaedam eloquentia quae viros suinna rectoritate dignissimos, planeque Divinos decet hac ipsi locuti fini in iis decet alia, malios ipse. Sicut ergo in Sacrificiis non solum Hostia sed etiam is a matrus ipsae Sacerdotum, Q ses, in quibus offer batur, Sacra erant, se non solum Dei Verbum quod Scriptura est, sed&reliqua, quae ad illud pertinent, sacra voeantur. Appellatur a Sacra puto, in qua Dei Verbum Scriptum est Sacra Litterae, quibus exaratum est Sacram δε - , prii q
uia mimaevapori codices saeti non stabantur per Asia, ni
52쪽
papyrus, aut membrana instar volumnis convolvebatur, pr tu vidit Zacharias C. 5. V. 5.
Appellatur a Scriptura Sacra iri in , hoc est liber per ex. cellentiam nempe, quia hujus intuitu nullus in orbe liber cum hoc comparabilis est sicut enim Author hujus libri, ut iis Deus ipse omnium iliorum librorum Authores dignitates , rat, ita ripis hic Liber omnibus aliis literariis monumentis eraeellentior et L Antonomastice autem Biblia plurali numero S cra Scriptura dicitur, quod nimirum in se locupletissimam si pientis coelestis contineat Bibliinricum, de qua S. Clit ostium.
Hom. s. in Epist ad Glo Coimpuris votis Bosia, - - Appellaturin Divinae Sapientiae I lamentim, quod generaliter significat omne organum, sive alniniculum, quo a riso opu suum perficiendum utitur. o ergo verbum hoe divinum in Sacris paginis consignatum molim quasi ma malam instrumentum ad omnia justitiae opera accomodatum, per quod in nobis Deus insculpsi imaginem Filii sui. Porro ii
fruimem vocantur etiam Scripturae illa , quae fiunt ad Mempublicam a Notariis publicis, probatimve testibus co gnata in majorem pactorum contra, um frinitatem ac robur; Scripturae autem Same continent Divinas promissiones, quas
Prophetae, Evangelistae ,- Apostoli vesut testes motarii
publici divina a noritate confirmarunt. Appellatur . Testamentuni Dei, quia in illa continetur ultima voluntas Legislatoris aeterni, quam adimpletam vult ab eo , qui haereditatis aeternae cupit esse possessor. Appellatur . Verbum Dei Scriptum, quia S. Scriptura tanquam certissimo oraculo a Deo alloquimur, instruimur, certi
Notandum s. Cum S. Paginae ut plurimum Scriptiira num
spupentur, eo quia Scia Spiritu Dei consalpta, ct trans:
53쪽
ex Creatore ad Creativam, duobus praecipM modis, nempavia naturae. via Prophetiae Via ruiturae scripsit Creato Cre turae, in quantum pli largitus est lumen rationis, quo mediante in magnis octorum tabulis, in paginis elamentorum, in vo rumuribus temporum, Greaturarum omnium sevisibilia pluua e Mura inuari per ea, quaefacta sunt, inre --kpiciuntur Rom. V so. Via prophetiae seripsi Creator creaturae per proophetas' alios Scriptores sacros in antiquo testamentori me Apostolos&Evangelistas lamnis testament Notandum . Deum re osse humanam rempublicam in prima mundi aetate ab orbe condito usque ad finem diluvii pee
vivae vocis ora in qua aetate viguit Sola lex naturalis alabruvio veros cessit altera mundi aetas usque ad egressum popu- Mypti, quo tempore ultra legem naturalem ad I Deus non pauca singularia praecepta pro Abraham ωρο- Π, 'a Pr ceptum Circumcisionis c. ut hoc charaa Mere disceriaeret electum populum a reliquo numero, sed ad necdum per Scripturam tandem in tertia. Mindi aetate, quae incaepit cum Moyse, voluit legem suam, eactimas promissiones Scripto authentico roborare tum per i malas legis datas inmonte Sinai, tum per Pentate hum dumme Spiritu Sancto conscriptum amris, tum successive poplures Prophetas His praenotatis. Irico Scriptura optime definitur, quod sit Verbum Dei, nobis a Deo revelatum , manifestatum per Ecclesiam. ac literis exaratum. Explicatur haec definitio. Dicitur x Vendiis Dei: quod testatur D. Paulus Epist. I. ad ThessaLe a. v. εα iis verbis Gratias agimus Deo sine viermissione, quonam ci 4
BUM IMIIGUM , SED SICUT EST VERE VERBUM
DEI, in operatur in nobis, qui credidistis. Item Epist. a. ad Tu
54쪽
ctenuisti Testatur&4 S. Petrus in Epist me. r. v. m. Mai. his verbis: Hoc priuium intelligentes , quod ministrophetu Smpturae propria a torratat me non fit. Nis emin hintate ιιι -- auctis est ad puruda prophetia, sed Spirita Sancto Dirati lacuqfines icti Dei homines. Una autem eademque est ratio de avia Scripturis Divinis, ouae est de prophetiis ergo Coissimat id pium S. P. Ait in Coneso a. in Psalm Vo his verbis misiuinctiale peregrin nr, a liter nobis veneriinc Irostat Scriptiora, quae nos bona ur, id hesae iniamur. Consmiato id S. Gregorius M. L. 4. Epist. 84 ad Theodori ininens :qui est e vim S. Scrinuiua, si quieum pisola' nisi te Us Dei ad G creatis avi. Dicitur a Ma Natum per Eccisam qui Milesiae, seu summi Pontificis ex Cathedri loquentis requiritii minuitas, ut nobis certo constet librum aliquem esse ver scripturam Sacram, etsi haec auctoritas non requiratur, ut Liber ille, Mad se 11t Scriptura Sacra.
Dico a Datur Scriptura Sacra. Haec Conclusio non quia deni convincenti, sed congrua ratione Probatur : Agnoscendus est aliquis supremus rerum Omnium Dominus ergo etiam agnoscenda est aliqua Scriptura Divina ant est Certum, nam quamvis multi praehic insipienter dicant : Non 6 Dersia theo. rica tamenis speculative Deum admittunt cum omnibus hominibus ad rationis usum pervenientibus innata sit idaea, 4ngenita notio Dei, ut & ipsi gentiles Philosophi agnoverunti
conseq. autem prob. Supremus rerum Dominus, utpote Auctor natura Qt gratiae ab omnibus est colendusci homo autem de
se minime Scire potest, quo modo Deus velit ab ipso coli ergo debuit Deus mediantibus Prophetis Apostolis, aut aliis ab eo specialiter selectis signo quodam certo manifestare, atque posteris omnibus transmittere praecipue cum jam non ut olim per se ipsum hominibus loquatur ritum, quo colem
55쪽
sone honorandus sit luee vero omnia continet scriptura
iuxta sententiam D. li est tarn tu in actionum , adeoque, Scripturarum Auctor, quia Deus non solum praedeterminat ad substantiam actionis, sed etiam ad omnem modum illius acti
IL Deus est etiam specialis Auctor Canonum, Definitionum, Decisionum Ecclesiarci ergo Deus non est specialis Auctor solius Sanctae Scripturae. ant. prob. XVI. Synodo, ubi de Epistola Leoliis Magni act. II. dicitur: A Deo fuit infnrata. Item ex VIL Synodo, ubi act. 3. de Conciliorum oecumenicorum Canonibus. ωDefinitionibus dicitur : Rectis, θ' d Deo inspiratis Dogmatitassuit isticita. Item Regulae, Francis Adbcitur divinitus inspirataci ergo. III. Potest dari Verbum Dei Scriptum. quod non sit S. riptura ergo ant prob. Si Christus, dum erat in terris, mandanta
Vel rogante atre scripsisset aliquam epistolam, illa continuisset Verbum Dei atqui illa epistola non fuisset S. Scriptura ergαTU. In S. Scriptura variae reperiuntur contraaictiones, vitia grammaticalia atqui haec Verbines s non patitur min. V. Verbum Dei nequit esse Verbum mendax atquiScript et continet plura mendacia ergo nequit esse Verbum Dei min. . probi I. Gen. c. aa. Abraham refertur dixisse ad servos: Expectare me, ego. post pum adoraremus, reverte in auios per quae verba tamen mentitus fuit, cum secundum voluntatem Dei eidem manifestatam intenderit silium suum immolare. 2. Isa. 18. r.
56쪽
Mrii iesinantum scriptura, sed ipse Deus luisse mentitus. Reg. lib. a. c. a a Prophetamichaeas dicit: cre dedit Dominia Spirisum, discubire omnium Borbetarum e ius, qui hi sinit, Dinninus locutus es contra re mesum: Si itaque Prophetae metuiti fuit, ficile etiam in Scriptura reperiri poteris meliosum ergo VI. Si in S. Scriptura contineretur Verbum Dei, deberet in illa esse consensio: Sed non est ergo min. prob. Doctrina novi testamenti pe opponitur doctrinae veteris testamenti: e so anti prob. I. Gen. c. a. dicitur quod Deus cminitium terram. EtDan. a. dicitur quod minaeus pere iam id est per Christum factus s. erto. a. Gen. c. a. dicitur quod G---ι- dies tum opus sium, quos iecerat, linum Gs verso opere, quod patrarat. Et Ioan c. s. sic loquut Christus Me metu, que modo operatur, 'ego operor et M. 3. Gen. i. dicitur seu ire omatim esse ad maginem mmditudinem Dei. Et Ioan 8 Christus dixit Pharisaeis: Vos exu
tre diabolo sis ergo. 4. Vetus testamentum terrena solum aem- poranea praemia, ac beneficia viris justis proponit de novum
testamentum spiritualia, coelestia, & aeterna bona promittit ergo. s. In veteri testamento multa sunt praecepta v. g. circumci--sio , sabbathi observatio, quae tamen a Christiani observari in novo testamento dii icte prohibentur ergo. VII. In S. Scriptura multa sunt, quae incredibilia apparent ergo non est erbum Dei ant prob. In Genesi refertur . quod Deus imposuerit Adamo praeceptum de non edendo pomo, eo violato grandi paena non modo in Adam, sed in tota posteritatem ejus animadverterit. Item Serpentem cum Evaxuisse locutum, eam decepisse is demum serpentem fuisse hDeo punitum ut terram comederet,in super pectus suum gra deretur, quasi vero ante Adae peccatum serpens fuisset pedibus instructus -- postea in poenam iisdem mutilatus sed haec omnia
increduntia appareat, uti talia inibi coalenta, qualia sunt: - . unum
57쪽
ygnum utpote rem corpoream arcanam quamdam vim habuisse in spiritualem essectum producendum, qualis est Scientia boni mali. Item ad formationem Evae costam fuisse Adae subtra etaim quia alias corpus Adae mansisset imperfectum. Deni, que de existentia paradysi, quia omnes viatores , qui illair semies , quas Tygris Ephrates alluunt, equentarunt, nul- si huius paradyli vestigium ostenderunt ergo. . VIII. Si S. Scriptura esset Verbum Dei, deberet nonnisi digna sanctitate divina reserre sed non refert ergo min. prob. In S. Scriptura reserinitur multa vitia, si passiones Patriarch rum, &Ῥrophetarum sicci refertur, quod Noo bibens uti num sit inebriatus a. Quod Abraham non contentus cum sua e juge Saxa cum Agar ancilla sua impudice Versatus sit nee re ram duobus Regibus Abimelecho, Pharaone mentiri in Merit dicens , Saram esse suam sororem, quae tamen uxorerat. s. Quod Loth inebriatus vino cum duabus filiabus suis commixtus sit. 4. Quod Iacob, ut libidini suae indulgeret, non silum Liam Rachelem duas germanas sorores sibi matrim auo copulasterit, sed etiam earum simulas in uxores duxeritis. Quod Iudas Piuriarcha cum nuru sua Thamar coni latu si quod David adusterium, homiridium comis erit. Sal
mon trecentas concubinas, es septingentas uxores habueritimo Pio et Osee de muliere tornicaria filios procreaveriti quod denique Moyses crudelia bella gesserit , Auctor Ho. Miss fuerit, ut vasa aurea, argentea Agyptiis viperent:
A. I. dist anti Deus. est nullum actionum Author uni
muc an particularis , neg. ant Deus ergo malvum nostramim actionum est Author universalis, in quam
58쪽
s. vere scriptum est Author speesalis, in quantum do Scriptoris militario utendo ins rando concurrit.
Ad II dist. ant Deus est specialis Author Canonum &es eo modo quo S. Scripturae, eg Alio modo conc ant. Verum quidem est, quod Deus dici polsit specialis Auctor decisonum Ecclesiae, in quantum Spiritus S. specialiter asi1stit Pontifici Ecclesie Τ'atribus, ne in suis decisionibus errent, attamen rein linquit illorum voluntati electioni verba, quibus punctum Llud fidei proponant. Et idem est de Epistola Leonis Magni, & Regula S. Francisci, supposito quod illa sint a Deo inspirata: Sacrae autem Scriptura Deus ita est specialis Author, ut Scriptori Sacro etiam omnia triuigula verba dictet, dic S. Scriptu ' ra proprie t rigorose est Verbum Dei. Praeterea, quando Concilia, vel Pontifices aliquid fide Divina credendum definiunt, non proponunt nobis Verbum Dei novum sed tantum
declarant illud , quod revera erat Verbum Dei, sed confuse tantumis nobis minime clarum , a parte est in Verbo Dei scripto, vel tradito fuisse contentum, in quo ne errent, Spis, tu S. eis assistit, non tamen Deus illis inspirat Verbum pro atrie ut suum.
Ad III dist. m . illa continuisset Verbum Dei proprie, ηπ. maj improprie cono ma, Illa enim Epistola non conti . aruisses Verbum, quod Deus proprie scripsisset ut suum, sis tantum ut intris suae Verbum, seu mandantum de ratione iamque Verbi Dei est , quod procedat ab eo tanquam a dicem te, es ad illum dicat relationem originis verba vero hujus, si blae non dicerent relationem originis ad Christum ulmum, sed ad intrem ejus ut mandantem, seu consulentem. 6 ad Clus ni ut honunem obedientem, & Filium Matri suae si jectum
ratione humanae solum naturae, si consequenter non exprimeret conceptum Divinum, sed humanum.
59쪽
M IV. dist. in . reperiuntur variae contradictiones, vitia grammaticalia in S. Scriptura ut a Deo dictata, eg ma, ut illam de ficto habemus, transeat mes. In praesenti praescindimus de textu Hebraeo, Graeco, & Vulgata nostra, & intarius de eo specialiter agemus. . . neg. min. ad 1 prodi dico cum S Ambrosio lib. 1. de Abrah. c. 8 Abrahamim prophetasse, adeoque verum dixisse:
hili meis redire immolato suo, Micimus per os ejus Mutus est. Accedit, si etiam ultronee concedatur Abraham filos mentitum, quis prudenter inseret, ergo S. Scriptura memtitur nam hisis Me quiscunque reserens mendacium, num quam ipse contra mentem loquitur, quod est mentiri. Ad suprodi cum S. m. a. a. q. I74. a. i. dico, hanc Prophetiam fusis Prophetiam comminationis, non vero praescientiae, aut θροπι destinationis. Videatur etiam s. m. a. a. cit. 7 7 r. a. c ad a. ad 3 prob. Explico textum sub dist. Deus dedit spiritum men.
dacii in ore omnium Prophetarum,' ad hoc permill1ve se habendo, conc. hoc jubendo vel ad hoc malum esticaciter movendo neg. Verbum enim imperandi non semper praeceptum, aut Consilium, sed aliquando etiam permissionem significat, ut patet ex illo Joan. 3. quod facis, a citilis. Ad VI. Conc. maj neg. min. adprob. Dico, quod dum dicitur Gen. c. I. In principio creadit Deus caelum 6' terram perdit Deus intelligatur tota Sancta Trinitas, ac proinde Christius ut Deus est: quod vero tota Trinitas intelligatur, eruitur ecteXtu Hebraeo. ubi legitur Berescit Bara lochim quae phrasis conformiter ad illam dictionem Hebraicam Elochim sic latine reddi deberet, in principio creavit Dy, lachim enim apud Hebraeos nomen plurale est, cum igitur Μoyses hoc nomen phirale Εlactim comjungat cum verbo fmgulari creavit, significare voluit totam Ss. Trinitatem ad creationem mundi indivisibili operatione concuditisse. Ad a Prob. dico locum Geneseos scium velle, quod
60쪽
Deus ab iistituendis remini naturis post emam rerum persectio 'nem cessaverit, non autem quod in illis administrandis, vide. licet gubernando, illuminando, animas creando, conservando cessaverit, & non operetur, de qua operatione sunt intelinem
da apud Ioan verba Christi. Ad 3 prob. Mo Pharisaeos fulta quicem natura si os mi , sectos ad illius in aginem S: , studinem in dotirina 4mitatione fuisse filios Daboli. Ad vi prob. dico legem veterem siisse quidem divinam ut legem novam, cum hoc tamen discrimine, quod lex vetus compa rate ad legem novam fuerit infirma ae impersecta duca autem tantum promisit bona, quia ut SP Aug. e Ra9 ait talis promissio temporibus tersenis congruebat, sequidem Judaei ut plurimum camates terrenis bolus inhiantes a peccato non tam amore justitiae, sed ει midine paruae amittenditona temporalia a peccato abstinuerunt. Ad s. prob. dicor praecepta data in veteri lege de circumcisione , sabbathiis, servatione, & alia caremonialia fuisse quidem divina eorum tamen nullum in lege Evangelica prohibitum esse sed cum tam suam figurae ordinata sint ad Chri1ium verum Messiam qui in is omnes figuras adimplevit, ipso praesente tanquam Figura
Ad VII ncg. ant omnia namque in argumento adducta non sunt incredibilia. I. Non praeceptum de non edendo pomo, quia Deus illud Adamo iure supremi Domini imponeret tuit, nec reser praeceptum fuisse circa objectum leve, & paenam violationi annexam futile grandem quia Deus jure sui supremi domini etitam circa rem levem obedientiam exigere potuit. 2. Neque erpentis cum Eva Colloquium incredibile est, quia non sentensic se ipsum, sed diabolus per serpentem Evam allocutus est, sicut olim per idola fundebat oracula. .
Neque 3 incredibilis est paena serpenti inflicta, quia per eam non