장음표시 사용
221쪽
1. Cordus iter committ.:ntur, nunducando, I sic dicitur Eulositas,& bi nilo,& sic dicitiar ebrietas. Quod sit quinq: different ijs,ut supra dictum est, hoc vorsu conprehensis. P propcra, aut nimis, ardenter, studiose: Supposito quod coitus coiugalis Possit cisse peccatum, bidendum est phr distinctioncm, quas coitus coniugalis es peccatum, quis no,& quis venialis re quis mortalis.Nota ergo; quod coitus coniugalis alius est licitus ditius est fragilis . alius est impetuosus. Licitus est triplex. Quidam si causa drolis e crande ad cultum di uinum, & hie est thcosibiae virtuti dicitur pietas. Qui flam causa reddendi Ecbitum, & hie est iustitiae . - udam causa fornicationis vitandri& hie est cauteli, i Dpheso Apostolu . Unusquisque habeat suam uxorem diro ter micatio em vitandam, supple:Fragilis ex sta- stilitate pr ueniens, cum quas in uxore quaerit coniura' ' lem selectationcm,non causa prolis habendi nec debiti reddendi nec rnicationis vitand , d causa delectationi in cAium. Et dictinguitur,aut illa delectatio amatur citra Dcium,&tunc culpa est venialis. Vel amatur
hi usquam Deus, vel atque ut Deus, & turic peccatum est mortale. Impetuosus est qui ex libidini sola prou hiens metia, horistatis, de rationis ex dit. Et ideo mortali ess duinque modis. Primo quando si propters, sandam libidines per blanditias meretricias. Me dontiando sit omirnaturalem modum. Tertio quando fit in tempore prohibito.Quarto cum fit in loco Mhibit .Quinto cum accedit vir ad pregnantem mulie rem vicinam partui, aut in suxo mestruo laborantem. Simplex fornicatio est luxuria. qua solutus eum solutata naturali esu Dominae commiscetur, ita quia solutus eludit uinculum matrimonii, consanguinitati asinitatis,ordinis voti religionis, & hoc cum muliere solutata,quae unius vel paucorum libidini se exponi Meretricium cst eommertium nefarium cum mulici que mi illorum paret libidini. Nam meretrix proprie Aidia est mulier qui multorum libidini se ex nit. Adulterium est alterius thori violati incestus,cst lubricum carnis
contra consanguinitat ,amnitat m,votum commissum,de quibus supra dictum est. De resonibus siue proprietat bas peccae
AD clariorem expeditionem dr ictorum, stremo uidendum est de passionibus, sue pro
prictatibus peccatorum. sciendum est ereo.tim quia ad peccatumquedam sunt antecedentia,quedam circunstantia,&sumdam subsequentia. Antecedentia quaedam sunt ex parte auersonis quedam ex parte conuersonis. Ex parric auersonis co sunt contemptus, omissici,ingratimsso,inobialantia & praeliaricatio, Ex 1 e eonuersonis ad creaturam sunt, libido,concupi sentia,/electatio consensus in peccatum,& praua intati subsequentia iunt noeula,& reatus. Citonstantia sunt illa,qus circunstantias nominamus. Auersionem a Deo comitantur contemptus,omisso, ingratitudo, inobedientia,& pnuaracati Mam voluntas ad Deum conuersa,& Deo consormis, vult quod Deus vult, de non vult quod Deus non vult, Ae hoc debet seri.Tum euia voluntas Dcnuperior est simplieite voluntas ra tirinalis creature inscrior, di ideo tenetur is superiqrem, ii A si non facit, dicitur contremnere. Tum quia est num est sacere,quicquid Deus vult fieri, Ee ideo cuauertimur,dicimur omittere.Tilin quia iustum est, i pter accepta benescia obsequium impendere. Vnde cuauertimur a Dc Kdicimur ingrati.Tum quia ipse est dominus,& nos serui,ideo tenemur sacere quicquid noui diu: ipsum velle quod eum na facimus, di imui mori
timur a voluntate Dei,p uaricatorcs, quia transi olimur legem cius. Et nota quod in voluntate auertente se a Deo contemptus, missio, ingratitudo, inobediem ita,& praeliaricati idem lunt fecundum rem, diiserunt autem secundum raritan . Nam contemptus resficit Dei potentiam, omissio sipientiam, ingratitudo bene si um, inobedientia pi sceptum, praeuaricatio itum. Et sic secundum ista reepsius est in si equiti averrione a Deo,elongatio vero cst in OhAuratio a. Conuersi nem autem voluntatis ad creaturam comitatur libido, quae cst improbitas volutitatis, bonum creatum puricliniis di deserens increatum. Q sm sequitur cor copitantia, iure est primus motus ex somite prouenies insensualitatem tendens ad delectationem illicitam uire quitur delectatio', cum inserior pars rationis condelictatur. I ertio est consensus, cino superior pars rasmnis non contradicit,sid agentit . 1ile triplex status, deas natus est in prima tentatione,per sei perte,mulierem ct virum. Dcinde restat oporis consummatio, ves ad huc ethpraua intentio. Nam intentio est ad opus. Et se ex parte convcrrionis , actuale peccatum antecedit libido, concupis cotia clectatio, consensus in precatum, S praua intcntio. Circunstanti, vero dicuntur qua' peccatum circunnant. quae nos circulas tintias a Dpellamus. I ii autem circunstantia,proprietas personu, vel nigocii, o se pertinens ad laudcm, vel vi reperit m , vel diminu do, vel augendo,ol in aliud cerus pecca ti trahendo . Proprietas persi,ne et , ut quia pulctioc st homo, sapiens bonus, Scitcra huiusmi i. Et talis pro prictas respodct ad quaesitant m faciam per quis Proprietas ne si est, quae pertinet ad opus, ct est ge Dus Operis, ut quia secit ho ubi fecit, quaic iccit, quo tempore secit,de quomodo secit. Quae in hoc versic locontinentur.Quis,quid ,ubi, qui, auxilij cur, qu modo,quando. Quae possunt in 1 . differentias explicari,his versibus comprehcnsis. Aggravat ordo, i cus, persona, scientia tempus. . os, conditio, nume-xUs,mora,c pia causa.Et modus in culpa, status altus, lucta pusilla. Ex his autem quinque respiciunt perimnam,scilicet, scientia stasasiditi ordo,&slatus. Tres respiciunt crime,scilicet copia, causa,lum pusilla. Duae sunt adiacentes scilicet locus,& tempus. Ad peccatum
vero sequentia sunt macula, Se reatus. Anima enim ad creaturam conuertitur, qcundum Augustinum , tenebratur, peioratur, A dc struitur. Ilia autem obte
trebratio pia ratio, At destructiq, isem sunt quod de M itas imaginis Dei, siue dimiditatio naturalis bonusue macula, quia ex contactu spirituali inseri tum,qui es per amorem inordinatum, so didatur imago Dei in nobis, de pollutitur . Reatus vero seo uitur pecca- . tum, ratione auertio' squia
ab eo recedit. Sicut ergo ex conuirsione ad cre turam est macula, sic ex aversione a Deo est reatus, qui est obligatio adrinam.Peccatum quippe pertransit actu sed remanet
222쪽
s ECUNDA P S. 3 habet VII. Sectiones.
De inlatratione ruralis . Sectio I.
QES OST YAM visum est de malo,
re pranat tenet rationem culpae, Viden - dum est de malo, inquantum tenet rationem rinae. Est ergo notandum,
ducianiatum ive ccatum, punitur, at d. Q. poena multiplici in praesin & etiam
insutum. In praesenti autem purum quantum ad aniam & quantum ad corpus. Quantum ad animam punitur in vulneratione nam tu,& expoliatione grais tuitorum.Vulnera quibus vulnerata est anima propter peccatumsunt quatuor seeundum Bedam. Diciterum
quod quatuor sunt nobis inflicta propter peccatu Ad Elicet infirmitas, ignorantia, malitia, & concupiscem tu ri his contracta, de conflata. Quorum se uicientia accipitur. Anima seut dicit Augii inaest media inter
Deum de creaturas. Deus autem est omnipotens, nileiensinum, bonus, essentia indiuisus. Potentia at
tribuitur Patri, lapientia Filio, bonitas viritui sancto. In diuifici ad Patris & Alij & Spiritu flami pertinet unitatem. Auertens ergo se a Deo anima,& ad creaturas transiens, per amorem eserendo potentiam, quare ,
Iitiam. Deserendo substantiam indiuissem, incurrit concupistentiamqua homo diuiditur in seipso,&a seipso, in tantum vi Moluntas sensualitatis voluntati non subiaceat rationis. Morumquod volumusdam facimus bonu, cum eam adire sus spiritum cone istat. Est autem i firmitas ex desertione omnipotentis, impotentia resiastendi malis, vel dissicultas in agendis bonis. Ignora tia ex desertione summae sapientia ,est habitudo ad ci Enoscendum ea quae sunt necessaria ad salutem Malitia ex desertione summae bonitatis, est prositat, vel inclinatio ad malum. Concupiscentia ex desertione induuiis substantiae,est eorruptio diuidens appetitus, ut appetitus sensualitati γ appetitu rationis talantiat 'eiacauit siquidem per rationalem primus parens Hentia indebitam appetendo, de ideo in rationali potentia est punitus per ignorantiam. xauit in concuPiscibilia petendo cibum vetitiam, de ideo in eoncupistibili est punitus percisum in maliti irrhQuae dicitur pronita ad malu Metauit in ira ibiti,appetendo indebuerin potestatem,& ideo in irascitati est pui nus,caden lii in infirmitatem.Ex tribus autem pradiciis, concupiscentia est conflata. Haec aut quadruplex pina vulnerans anuma, roriginale peccatum ad posteros est transnita.
De Jociatione vatur orum. Sur o. gratuitorum,
ii Matio meriti pocedentis, fruitiatio sanguinis redi mentis,iniuria angeli promouentis, inimicitia clomini prafidenti, eis arui diuinae imaginis, honoratio qmoni semittas peccati, restiis aeremi supplici,debilit tio liberi arbitris,elongatio superni beneficii,& prou ratio omnis creaturae Delon ultionem inimico tu ere toris sui. Et quia teste Augusta nunquam est dedecus
culmsine deeore iustitiae, nec est culpa commissa, sine ora pem lata nota, quod quaedam tauiam alti pecviti,& pena pectam, quae habent adiutinam me Aliud die Huina Ee dolorem, sevi sentan aidia, ira gulaδε accia talis di ddi Mιnus specialiterdicuntur illa peccata,& pcena pec Mutiti
ea . quae liabentari unctis meram deprauationem naturae. relignominiam, sicut sunt illa peccata, propter quae dicitur homo, tradi in reprobum lenΚ m. Genet liter vero peresta.& tru precati dici posiκnt omnia peccata quae sunt inter primam apostis iam, & vltimam gehennae ppiam. Dicit enim Beatus Grego. quod crumina criminibus vindicantur. Et peccatum quod per poenitentiam non diluitur, mox suo pondere ad allud trahit. Licet autem idem dicatur peceatum, & pinna peccati,non tamen, quod omnis rem inquantum p na,iusta est,&i a Deo est. Nulla autem culpa iusta est. nec a Deo est, sed tantum Hiberae voluntatis arbitrio. I et a vero,quae meia poena est, a Deo est inflicta. qua vero culpa est, vel ad culpam inclinans, est contracta,
vel acta. Et sieccillim breuiter, quod triplex est maena. Lacta,inflicta,&contraeta. Aeta es quae sequitur ad sena ti, peccatum actuale,nam qui culpam mortalem commit- ple, tit nam damni facit sibi,qui gratiam Dei perdit. Pe- na inllicia est,quam Deus non statuendo, sed iudicando, vel vindicando peceatori infligit. Pαna contracta est, quae sequitur ad meratum originale. Demium oris s. semo I. C Equitur videre de primis quantrum ad corpus luas
O homines propter peccata Ratiuntur. Patiuntur autem homines propter culpam pinnas naturales,de quibus dicit Beatus Greg. θ septem sunt sigille naturam hominum molestantes,icilicet frigus, lor,sames sitis, laboranomu mors. Hae sunt Pene naturales, &' generales , quae a primis parentabus ad posteros sunt trania
misit,ac in ipsis progenitoribus inchoatae. Nam primi parentes statim post culpam senseriant poenam re talionis,& erubetanti e in ea me. N post diuino iudicio vir incurrit poenam laboris de angustis, poenam famis.& indigentiae,ppiam mortis,& incinerationis . Mulae ri autem duplicata est miri quia inflictaeit ei poenalitas multiplicium aerumnarum in conceptu, pinna d loris in partu, poma subiectionis ad virum inconuuctilapatiuntur etiam poenas personales complurex. Plu-
timi enim filiorum Adam ρatiuntur in membris diminutionem,quidam lunerfluitatem quidam imi sicam corruptionem,quidam extris lecam deformitatem, quidam lunt paralitici Muidrin epileptici, di alii sumini tersis infirmitatibus,& aegritudinibus, S specialibi is morbis oppressi lia leprosialij a d onibus oppressi. Pa.
tiuntur quoque poenas temporales. Nam teste Orosio. ab Adam v,que ad nos sim Acula transadta, nanc baelis grauiassume morbis eorrupta Inc fame tritti nucterrarum motibus terribilia, nunc inundationibus a. qua luministita,nunc eruptionibus ignium metuenda,
nune ictibus suminum,plagisq; Srandinum uadranc parrisi dij flagitiisq; misera. De hos paeninus. Sectio. q. SEquitur videre demena, qua punitur quis post hae
vita Ad cuius rei notitiam sunt qaeatu oratiendε- da, scilicet distinctis locorum, apertioli, orum, cia flagratio ignium mundanorum, & triplicatio cruciari - . tuum infliciorum. Triplex autem, locu Lest, siue roee- Ι ripto reptaculum, post hanc vitam ad peccata hominum pu-nseda secundu triplex gemis peccata. Est.n cuspum Punic a MIOrius,&hoc clabetur Rccati, veniali. Est liesbu,. Π'm sui ct hic debetur peccato riseivili . Est inseruus,& hic 'φ dcbetur peccato mortali. Et creduntur esse iub te
ra gradatim posita illa taui q aliter distingui possim
223쪽
s eundum disse sim quadrimembrem Poenatri n. loetis itur alicui deputatus,aut secundusi menam damia δε sic est limbu ut secundum pectuum sensus, di se est insemur. Vtrunq; aute membrorum in duo diuidit. Nam qui peria damni puniuntur,aut simpliciter N eternaliter puniuturin hi sunt in inseriori parte V i ill M.
qui dicitur limbus, aut puniuntur non aliternaliter, sea
Miua sentenus promulgabit, videbitir tam a milis, quam a bonis, Det in ea m semia apiramu
terribilia inprobis, indus hastis,
ad tempus , & hi erant in superiori parte eiusdem loci, qui dicebatur Abrahae sinus. Similiter qui poena sensus
puniuntur,aut simpliciter, & aeternaliter puniuntur, tiisti sunt in inferno proprie dicto, Aut ad lepus puniunior, di illi sunt in purgatorio . Determinatur autem l cus purgatorius secundum legem communem, di se credendum est,esse inserius non superius, sicut creditur de lim . Determinatur etiam secundum dispositio rem g timam, & se diuersis diuersa concessa sunt lora , vel propter eorem celetiorem liberationem, ut possint alij, suam indigentiam reuelare, vel propter nostra i
structionem,ut cogitimus post hanc vitam, quam ma enum restare peccantibus cruciatum, vel propter alicuius sancti impetraticinem,scui legirer, cinctus Patricius cuidam in quodam loco purhationem a Deo impetrasse. Locus vero infernalis absq; dubio, est sub terra deorsum in quo omnes reprobi aeter aliter assigentur, tam homines quis spiritus malu sub eodem igne materiali
sui semer afflint damnatos,nec consi mei, cundum miscnsam meritorum excrucians omnes sensus. Nec solus ignis reprobos inflammabit, sed di ea tera elementa confusa, & permi Ia, in repritios conuertennir, ita quod irit ibi i is arderis, aqua con elans .aeri uic tus,& perturbatus,&' termiseror. c Gregorius. in
inferno crit frigus importabile,ignis inextinguibilis, Dor intolerabriis. De apertacuet Moram. sectio. s.
Tri laesieri r Equitur videre de apertione librorem leor sentia est quo rum qua siel in iudicio . De qua apertione tenendumodo , Et ess,oti in iudicio singulis adorat vis diuina, qua fiet, t acta in omnia merita ves demerita sibi ipsis, & alijs inroto omnia sina scant. Sibiipss autem innotescent propria, ut in prom
nia mi ptu habeant singuli cogitariones accusantes, vel etiam desindentes. Reducentur etiam ad memoriam sinati aesi enies. Reducentur etiam ad memoriam singu tritum emitatione affectiones S Nerationes. Ae intentiones, ad cistensionem diuinae iustitiae secondum si tum illum, L ad ostensonem diuitis misericordia se cundi m Suum transactum, vel preternum. Ad oste sonem diu inviustitis in retribuendo singulis, ad me moriam reducentur bona,vel mala, in quibus finaliter permanseri liquia istia sola digna sunt roributione per ra. Ad ostensoncm diuini misericordie, deprelarito
rememorabuntur mala honorem , quibus sunt mi
ricorditer liberata δε hona malonim , quae in dominus miserirerssiter operatus est Non solum autem sibi sit, verum et sm singulis singulorum singula uino Hrentsem δε eopitata bona di mala, & ex tunc nota erunt Adaperta omnibus. Et hoc adeemm liberationem merutorum,quae latur in omnium adtirum bonorum &ν malorum recognitione, ita ut singuli de singulis meriti. aliorum,valeant iudi re. Osteso nuippe malorum in bonis exit a 3 maiastitationem diuinu miseric Uiet. prius mi facte. Ostenso honorum meisdem erit ad nisestationem iustitiae, Qua diges a Deo priniatur.
Ostensio autem bonorum in malis erit ad manifestationem diuinae misericordiis , in hoc sectili, sibi secta,
Ostensio vero malorum meis erit ad mInifestati nemiustitiae qua dienc a domino condemnantur. Aperietur nihilominus alius liber qui in triar vim veihi ire, sciliacet inea tremo ius virtute omnis ista set. otii in soriam ducius non vulinitur risis bonis. In se a h ne igne conflagrario . Sectio ε. DF igne conflagrationis iam modo est agendum.
De hoe breuiter est Unendum finis praeeleet faciem iudicis quo teris facies exuretur, ita saura huius mundi ignium consagratione peribit , stacut sactum est reuatum inundatione diluuium . Sicut Diluuii dipnim prius mundus de eius est per aquam, quae δει- conflagitigida & purganua otra ardorem, di stiorem luxurie, tionis α. qua illud seculum inficiebatur,sesnaus mundus, po umignem qui calidus est,& consumptiuus finiti debet,
contra teporem charitatis di algorem, siue frigus au ritiae,quae maxime regnabit in euli tinctute. Et quia tune hominis iniquitas pumeriir,necesse erit,terreri corda omnium peccatorum, oui uniuersorum Dominum contempserunt.Et quia hautaculum debet conforma- .ri suo habitatori iunc totus mundus permitabat hc ne perturbato, seu i stetit eum ipse stante, & quoda modo cecidit cum labente. ra etiam vino iudicia si ueritas ostenditur, cum diuintim Iesum accipiet omnis creatura . ut suci consormetur auctori , di ideo necesse erit, totius orbis cardines commoueri; Et quia nihil est intensus, vesorius,& horribilius in agendo,N eomiam uendo olera elementa, quam ignis, ex omni parie concurrens hinc est, quod ipsus iudicis faciem praece, det ignis,non ex utraque parte tantumata ex omni parte munda, ita quod ibi erit e cursus Ignis Elementaris, terrestris,'irgatorij,& inservilis, & tune per insernalem reprobi adurentur perpurgatorium iussi purgα-
buntur,per terrestrem terrae nascentia consummentur,
utpote vetetabilia, & animalia, em Hementarem omnia subtiliabuntur, &ad inuocationis facim disponentur,& etium cum hoc non silum homines,sedetram dem nes turbabuntur,& tandem homines reprobi,& spiritus mali cum infernali igne in baratrum intrudentur De re essetis infra tim. Sinis
S R'ηj vr Videre iam septimo , de fibulatione
cruciatuum insitorum. Ad euius rei notitiam est tenendum, quod omnes actualiter peccamus, & in peceass finaliter perdurantes. poena triplici apud inser lumentur,secundum quod multimoda deordinatio est in moriali, N actuali peccato. In Damnat omni quin mortali peccato est deordinata auerso ' summa luee, ti bonitate. Ahuic debetur ea remis viso triplexnis Dei. Est itiam Mordinata eonuersio ad bonum G, mutabile,& hule de tur poena materialis incendis Este iam tertio deordinarior phimatis liberae contra dictamen recis rationis, & hula debetur vermis intrinsectas Punietur etiam prena sterna, secundum quod deordia natim in portali peccaro in perpetua . precariam enim Pereatum
quod quis committit, & de quo nunquam poenitet, post mo perpettio in anima perdurat, S a vita perpetua, stifcet tem pei- Deo, perpetuci separat, & a voluntate procedit, quae petuum. vellet in peccatci perpetuo delaetati. Et licet illa de
ieetatio transsens , sit momentanea, deordinatio tamen tenet rationem te petuitatis, ideo madeordia nationi respondens, ehet hahere earentiam finis, ut
sicut hom in tuo perpetuo , non apposuit finem a peccato merid do sc Deus in suo perpetuo , non desistat puniendo & sicut contra infinitimi peccauit, se mellam hrbeat infinitam . Et quia anta nitam prenam non ' test habere intensone. saltem
infinitam poenam habeat duratione . Et sicut v
224쪽
ustas post mortem rato adhaeret sine susceptione ponitentis,sic Deus semper assigat sine sententiae mutatione, nietur nihilominus poena acerba,secundum ιν
deordinatio in peccato suis libi ola. Desectatio enim libidinosa puniri debet per pretiam assilietium . Et sapeceatores desu tibia vir creaturae adhaeserunt, di crea
torum contumaciter contempserunt, ideo praecipitabiliatvr in iocum infimum, de maximu a statu gloris i iii quum, in proluressiimum inicinum, ubi exponet rur Uigendi infimi natu ne. s. 1 citius corporum munda
nor im igne sum se, & sulphureo concremandi, in illa igne inseparabiliter alligandi, di ab corim seeundum
exigentiam nierin aetern aliter cruciandi, nunquam tamen substantialiter consu mendi . L se patet, quod in poenis damnatorum erit varietas δε cum varietate sese nitas δε cum aeremitate acerbitas.
7 ICTO de malo eulpae . quod est suia
glandum inde malo poenae, quod est pertimescendum,videndumest de hocibi note hoe dupliciter. Primo sub r ri/tat Honer rita in viatoribus. Seeundo eu sub ratione premit inempraehensoribus. Ad meritum viatorum spectat cognoscere δε discernere triplex. s. honum inci catum, quod est Deus, procreatum . quod est mundus: coniugatum quod es hchfilius. Deus est creator mundus creatura: Christus errator creatura.Deo est stuendum, mundo in utendum Christi Dei felicitate est stuendum 1 Christi h
minis conscinnitate est utendum. sunt emo res qui bus est fruendum,m increaipiunt quibus est utendum, ut 8mere tae sunt quae fruuntur At utuntur, ut Angelidi homines. Raes quibus in fruendum, aciunt nos ne tostres quibus est utendum ad beatitudinem adiuuant viatorestrea quae fruuntur & utuntur, habent ChristuDeum fle hominem, ut e templantur delectabes iter eius diuinitatem imitentur exemplariter eius humanititem. Deitas Christi nuxime beatiscat Angelos , le
Sanctos eompraehensores, humanitas vem eius maxi
me Irtificat, de aedisciit homines adhuc viatores. Est autem frusali ui rei amore inruerere, propter seipsam
ves vero .es id uti in .ssim stenerit, reserae aἡ obii nendum illud quod simendum est. Item fruimur comum in quibus ii lius voluntas delectita conquieseit. Vtimur vero eis, que ad illud reserimus duo sntfidum est. Item aliter ecipit baee duo Aue.dieens. Vtiis assumere aliquid in saeuitate volutatis. Frui, est uti gaudio, non adhue spe seu iam rei. Videndu est emo per ordianem de his bib. Et primori Deo trino,&vn secun-d Me mundo ex creatura triplici constituto. ertio de Chris- triplici eius beneticio, doctrina vel seriptura sacra,gratia virtutum δε messicina sacramentali.ςiud dae Deo trino et uno eradendum estin Im
DE Deo trino in uno secundum fidem rectam habemus credere,intelligere.' exprimere.Credere de pluralitate Nonarum in unitate naturae, hoc
.st,quod in diuinis est una naturan tres personae;s. aer stium spiritussanctus,quaru prima a milia est. securi a prima solaesi per aeternam gen ratione ,te tia a prima secudaest . per commii nem pirationem rha quod petibnarum Trinitas non priaeiudicat unitati, necesseruia, unitas si iudicata linitati, Habemus utroq; intelligere, quod in diuinis sum sue emanationes: una per modum natum,qua genciatur illius alia per modia voluntatis,qua spirat pro ditspintussimus. Ires hypostases,vm Patris,una pili viri Spiritussancta.Qu amor relatio os,s lateriai 3ε, tiliatio, spiratio, di prodecso.Quinque notiones. s. quatuor pra dictae relationes,& innascibilitas est quint ita qucia inm Ribilitas piluatiue, de paternitas posititie sunt duae fratris notionis su
satio est notio filii. spiratio adiit eis communis notio patris in filii: messio in notio SpiritusAnci .a res sunt
etiam pix,prietates persenalis, quae his vocabulis explisnut .s patern illiu &sotii usanctus. Habemus tertium, mysterium Diuinitatiue Mare exprimere fim duc modos praedicandi,uper modum suhs .mir. & per modum relationis.Omnia enim pdic incia dicia de Deo. Duo mo-ionisint in substantiam, excepta relatione, ouae r ne di podica subiecit in quo est,transit in substintiam. De saeiat eom. di In diu p fili Uriratione uero termini ad quim Est, manet, ut ais alaciat divinctionem, secundum tres mi idos hipponcndi. .secundum modum substantiae notioni, pc si node quibus datur talis regula. Quod supposita essentia, non supponitur notio, vcs petiona,'supposta nolimncincin iupponitur I erib .vel es iis supposta per
sona,non Iupponitur notio,vel cssintia, ecundum oua.
tuor modos smiscansi substantiam, s. mine esic Gubstantis 3 postili perionae Horum qua uot exempla in creaturis sunt, humanitas quae Alcmum , homo qui substantiam, aliquis homo qui significat hypostasim siue suppositum, petius qui dicit pcrior m. iecundum quinque modos dicendi siue quῖrendi. cper quis,qui, tuae,qui di& Quid. Quis ratione substanti tinui ratione hyiustasis quae,iatione notionis:quod, ratione substanti,iquid.ratione cisciariae . secundum tres. modos dissere Lissecundunt discirent .modum crinendi siue emanandi , stetit diis , t persona a persona . secundum modum differenum se habendit scut dis- .seri percisa,& essentia, quia peti na una reicitur ad aliam, sed essentia non tacitur . secundum modum
intelligondi scut dissert una propnctas substantialis ab alia,vi bonitas δε lapiciatia. mature Deus Dinias υnus mami festa se in lectibus creatura. Sectio 3.
DE Deo trino, Sum secundum suem catholl.
eam est tenendum, quod licet sit incommutabilisonsensibis incircunscriptibilis, reddit cimense per erraturas diuersas i. r effictus multiplices manilestiam, ita quod in creaturis omnibus dicitur Deus esse,quanuam ad naturamin hoc tripliciter, speressen. iam piaesemian δε potentiam, ita quod extra immen- statem diuinae essentiae nihil manet,propter limpiditatem diuinae praesenthae nihil latet, contra in s uatem di uinae potenti e nihil valet, de se esse competit beatissi
mae Trinitati. Dicitur habitare in iustis, quantum ad Deus in iupratiam, quae est essectus beatissima: Trinitat . ad uis habu
Deum reducen faciens, nos hahere Deum, & Deu rat. haberi a nobisine per hoc mus Trinitas in nobis dici Sedetitur habitare. Dicitur sedere in beatis, quantum ad eloriam, ratione ius Deus trinus in heatrarum mentibus quietatur, in quorum potestativa, sedet vi atquitas: incognitiva, Iucet ut veritast in affectiva, ardet ut chan .. Dicitur apparere sensibiliter cum expressi. Apparo
225쪽
s istratione, sciit spiritu gandui, in Merie columbχ.pparuit sus Christi A in linguis igneis super Apostolos. Et o uia petioliis distincti sim distinctu possunt ii gnari signi ita quod tres simul personi, scut Abrahain tribus Angelis dicitur apparuisse trinitas ire sonare unt etiam duae apparere & quaelibet similatim dieitur aescendere ese erelis,lt hoc eum effethas,tana spiri
malis, quam sensibilis inchoatione, qui quamuis in se immutabilis persei erct , tamen de absente dicitur fieri nobis praesens, quando in nobis incipii habitare per donum gratuitumquM non videmus,scut areidebat frequenter in ecclesia primitiva.Dicitur mittere, siue t
Mitti & o. eum aeterna productione. Pater siquidem mittit mmittere o Ilum,quando insinuat . curid procedit ab ipso per aeter
nam generationem, pater& filius mittunt spirata sani eum insnuant,quod procedit ab ambobus pereommunem spirationem.pater non mittitur, quia a nullo prodidit . spiritus inctus non mittit perionam, sed mittitur,quia non produci ed producituri Pilius vero mitia iturix mitti quia producitur,& producitiDicitur in
eamari, reommerii tm diuinae natur humanet in
personet unione, quae unio facta est tantum in periona' Elij quam tamen est tota Trinitas operata. De appropriaris parri. secto ODE Deo trino, de uno seeundum fidem ramolies,
est tenendum, quod licet omnia estentialia tribus petibias aequaliter, At indisserenter conueniant, tamen patri diritur appropriari unit.is,aeternitas, ratio principianesi,de omnipotentia. Haec autem quatuor dicuntur appropriari patri, non quia sani propti um omnibus peti is sint communia, sed suia ducunt in empnitione per nae patris, quae est orim personarum in Trinita tei, non habens principium, sed principians, aqua etiam fuit omne posse. Est autem Dei potentia e5preta,non posse deseere,eum non sit de nihilo,non potens succumbere,eum non sit de aliquo,non potens i digere,eum nunquam careat aliquo bono potentia voiam hominis in peccando deficit,in patiendo succumbitria eorporalibus actionibus insipentiam ineludit. Est
igitur Deus omnipotens, ita tamen quod eis non attribuuntur actus eulpabiles,ut posse mentiri, At malum saeve nee actus p ales t posse metuere,& dolere, nee actus materialla sue eorporale ut posse currereae ambulare Est etiam Dei potentia ordinata, ita quod ei noattribuuntur actus inconuenientes,ut posse facere maiaiorem se ves alium Deum aequalem sibi, vel creaturam
infinitam actuqQuia scut dicit Anselmus,quodlibet ineomeniens et minimum) est impossibile apud Deum. De apyropnaeis filia. Sectis s. FIlio appropriatur veritas, species, ratio exempla
di,fle omnis scientia. Haec autem quatuor dicumrer appropriari filio non quia fiant propria aeum tribus peribnis snt communia, sed quia ducunt in cogniti nem filij per nae,qu est patre . ut verbum, quod est patri aequale, di ideo summe pulchrum, in quo omnia prauisa, de dis sita exemplantur, a quo tanquam primo & summo exemplari fuit omne scire. Como it autem Dei sapientia limpidὸ omnia bona, & mala, &praeterita praesentia,At sutura, actualia,&possibilia, in comprehensibilia , nobis & infinita . Ita tamen quod in se nullo m ci diuersscatur, licet diueria vocabula Dei sariem sertiam r.Nam inquantum ipsa sapientia Dei est cognoti, diuersi sit sua omnium possibilium dicitur scientia, siue cognitunde apia ti .Inquantum est cognoscitiua Ommum quae sunt inpellatur. vniuerso,dicitur vis r Inquantum est cognostitiua omnium qus bene fiunt,dicitur approbatio. Inquantuin
cognoscitiua omnium quae sutura sunt dicitur pisse ititia,sive praeuiso. Inquantum est cogno itiua eo rem
qiis ab ipso Deo flanoa sunt, dicitur dispositio. Inquantum eorum quae praemianda sunt,dicitur praedestina tio. Inquantum eorum que damnania sunt, dicitur e probatio. Possunt autem ad tria reduci voeabula ista item, s. ad notitiam simplicis cognitionis, qua e eit Deus bona, & mala, quae sunt, fuerunt, & sutura sunt A: quae possunt esse, & nunquam erunt. Ad noritat iam viscinis qua cognoscit Deus omnia brana .& maiala quae sunt,suerunt, S sutura sunt. Ad totitiam a probationi sua cognoscit Deus quae stant, suerunt, . futura sunt tantum bona. Pe proprians lacri functo. Semo ε.
Spiritui sancto appropriatur bonitas, usus, ratio Meientis,& volunt aptitit, euol tia. Haethum
quatuor appropriantur SpiritumnAfi, non quia sant propria, cum tribus p. sonis sint communia, sed quia ducunt in eo itionem personae spiritu sancti, quae est a patre & ssio tamor,& donum summe pr sevum,di communieatiuum, omnis nos ti Aesiderii s-ritimim,ad quod bonum, taquam is finem summum, tendit omne velle rationabiliter ordinatum, & inclina tum Est autem voluntas Dei sic recta, quod nullo modo potest obliquari: sic Mox, quod nullo modo potest retardariis unica,quod tamen quinque signis tia bet significari qui hcie versiculo comineetur. Imperat, .
S trohibet,permittit,consulit, implet. Dicitur autem fauinae
voluntas Dei ratione regulatam identia, qua omnia luntatas si quae in uniuerso fiunt,irreprehensibiliter gubemantur, gi
cim nihil praecipist prohaheat,&consulat,nis reci nihil aga hiii bene nihil permittat fieri, nisi iusse. Cum
autem voluntas Dei si rectissima, nullus potest esse tectus,nisi consormetur ei, & nemo potest ei e formariussi sibi signis aliquibus innotescat, tanquam regula .rectitudinis prosequendae. Est autem duρlem rectitudo, Re tu quaedam necessitatis,quae eonsistit in laciendo bonum duplex. ad quod est prpaeptum, di in declinando malum, pr pter quod est prohibiti quidam est perseetaonis in supererogando ultra debitumad quod est eonsilium Est etiam voluntas Dei eskaeissima. ita quod nullus p test aliquid essicere nisi ipsa e Rciente, di se est v pletio in signum voluntatis e cientis. Item nullus p test descere vel peccare, nisi ipsa iusὰ, di merito de rente,& se est permissio, ut signum voluntatis diiunae iustitis deserentis De quatvorsa vi erraris,es de mensuris
Ostquam vidimus de bono increato,quod est
Deus videndum eth de bono creato, Quod est mundus. Circa productionem autem mudialis machine, habemus primo explicare creaturi summitate. Et se Aicit Beda,quod quatuor fuerunt primo creata,quet dicuntur eseeoxua, vel suisse, scilicet natura angeli ἀςlu empyreum, materia quam relementorum,& tempus Quorum se eientia se aecupitur . Primo debuerut creati aliqua prima in quolibet
Renere creatura,s respectu creaturarum spiritualium, de corporalium activarum, & eorporalium passuarii, di etiam respectu mensurarum . Respectu ereaturarum spiritualium primo creata est natura angelica, mspectu creaturarum corporalium activarum, est priamA creatum coelum empyreum, de quo dicit Dumasten.nuAd est continemia omnium eo oratium, di spiritualium cresturarum . Respectu creaturarum emporalium passiuarum, primo creata est materia qua
226쪽
tuor inmentorum.Respectu mensurarilm primo erex'tum est templa siqui, s seneraliter accipitur pro mensura cuiuilibet du rationis habentis initium, siue sine ha Tres dura brat, siue non. Ad cuius rei notitiam tecumlum st, trestionis men rnenturabilium, siue durabilium melisu princi ferae. pa ,stilicet aetermitas, aeuiternitas & Upus proprie dictum. Aeternitas est diuinarum perii, narum duratio,
quae non habet primo pium, neque finem ; de qua dicit
Boetius,quod eis interminabilis vitae ima 1 ut de persecta possessio. Euiternitas i mensura eorum, q nnt principium,sed non simi Eut lunt Angeli, animae,celestis natura,& materia qua tui, relemcntoria .Hax me sura aliquando dicitur aeuum,aliquando aeternitas crea a. Sed quia aeternitas proprie dicitar de diuinis, Mna iii vero aliqua dopria tempore inuenitur, ideo ex his duobus arui ternitas nominatur. Tempus autem proprie dictum est mensera torum, quae habent princi tum atq; finem, sicut sunt sederabilia, atque eorruptibilia, quae
fim motum primi mobilis variantur,vsa; ad completioi nem numeri quatuores emorum. Quarta veto dist renua non pol esse,qua careat principio, hal ns fine. inseritate exis nuti cum exclusione rereris fingi traductionem manes. Semo 8 C Beundo habemes errorem extinguere,&exprime, te veritatem P ter quod tenendum est, qffvni
ueriitas nuchii s mundialis est produ cta inesse ex
tempore, in quo exeluditur error ponentium mundum
aeternum.Ex nihilo, in qua excluditur error ponentiuatemitatem circa maiori se principium. Ab uno principio,in quo excluditur error Manichaeorum, pCnentium pluralitatem pcincipioni, Solo distinim in quo cluditur error pnentium, Doum produxisse inse- In quo Nores crearuras per minii terium intelligentiarum.In
creatura certo pondere, numero,&mensum: rn quo ostendi rue,
Trinitati a vereatura es etfectu stri rutatis, creanus sub triplici geeffectus recausalitatis. l. efiicientis, ratione cinus est in creas sidit tura uniri mod δε mensura exemplaris, ratiotec - ius est in creatura veritas, species, do numerus finalis, ra tione cuius in creatura est bonitas, ordo, de podus Ois quippe creatura constituitur in esse, ab efiicienter rimatur ad exemplar: ordinatur ad finem, ac per licie estvn vera, uec bona,modificata,speciosa,& Ordinata,mesurataMikreta,& ponderata. Alijs etiam vocabulis pi dictus ternarius nominatur ab Augustin.in libr. de aiadi spiritu. Dicitur es lentia, s cses,ti v sua. A DionVliotamonia,species, & mmmensuratio. Item ab eodem, subitantia,virtus,& operatio . Ex una ergo parte cadul viata modus, essentia, subi antia mensura,& coisse - suratio. Ex um veritas,nu ru species, di harmonia. Ex una bonitas,ord virus, pondus, di operatio. De pri-- autem ternario nina,quod rati nomi ingens ci mutabile, rannumerabile,& hoc propter indiuisionem sei in se, verum nominat eos cognoscibile, de hoc babens per indiuisionem sutis propria specie,bonum, nominat: um communicabile, de hoc habet per indiuision i. prema operatione
Dein cidisserenda ereatura. Sectio M. ρπη Ertici circa reductionem mundi, habemus alter, - α derecreatum triformitatem. Produxit enim Deus trinus δε mus differentiam triplicem creatum. Nam moduxit erraturam pure eorporalem, ut est mundialis, machina, Creaturam purε spiruralem, ut est natura an- Ire Naturam ex utraque compositam,ve est natura humana Sκ enim decuit Deum producere varia, de di
uniuersi,qua consistit in amplitudine an lius in sum cientia ordinis,& influentia bonitatis, cx quibus etiam diuina potentia apientia δε bonitas innotestit. Docuit namque Deum sie res producere, ut efient ad inanis. Potentia: stitionem si ii potantia qua quidem apparuit in pro sipientia,
ductione euaturarum summe distantium,&earunde & Nanua coniunctione, ut patri in naturaliumana, in qua corpo Deil reum,& incorporeum uniuntur. Item decuit Deum sie Ἀροῖν res producere, ut essent in nranis es lationem suae Epicn. ti quae maxime ex Uinione ordinis declaratur, qui quidcm orta ne sario tria requirit, scilicet insinum, . medium, S supremum, insanum suit natura eo or ii supremunt natura spiritualis, medium natura minposita ex utraque. Iwm decuit Deum feres prcHuc
re,vibilem in manifestitionem suae bonitatis, & ben uolentiae,qiue maximὸ consuit in dissusone, di eo
municationem alterum . sis ago diuina bonitas communicauit actum nobilissimum, qui est vivere, di ii etelligere, ut non tantum daret alii potentiam vivendi, ' 'ed intelli nisi, O etiam potimilam se communieandi alij quod factum est in hCmine in quo spiritualis vita, Mintellectiva perscit corporalem, t
DE his tribus disterentiis videndum est per ordinem,& primo de natura pure corporali,cuiusnam
di est machina mundialis, sine sex diebus suit in esse producta, ita quod in principio ante omnem diem ereauit Deus cstum, di terram . Prima vero die formam est lux: seeunda, sactum est firmamentum in medici quarum stertia die, paratae sunt aquae a terra, ct eo gregatae in unum locum:quarta die,ornatum est cstum luminaribus quinta dieare, & aqua ornati sunt piscis. di auibus: sexta die,ornata est terra animatibus, & hominibus: leptima die, requievit Deus a nouarum specierum productioneiquoniam omnia fecerat, vel in simu
li, sicut illa mar propagamuraves in ratione siminati,si. t illa quae alsis modis introducuntur in esse. Et siceta Nora. ligatur ex predictis, quod triplex suit operatio diuina
si mundi machina producenda,s.creatio, distinctio, de adomatio. Prima operatio appmpriatur patrii secunda filio tertia Spiritui sanci . Creatio fuit ex nihilinio fuit in principio ante omnem dum, tanquam rerum naum,& temporum sundamentum. Distinctio vero corporumutanorum, fuit m o triplici, ideo per triduum suis fiat rura is pruna die fuit sacta distinciis nature tumunosae a peripicua, di opaca. m lux a tenebris est distineia secunda die est sacta distinctio naturae perspicue a perspicua,cum aquat inferiores a superioribus sunt c,
illis Terita die acta est distinctio naturae perspicus ab
ove cum diuise sunt irius a terra.Umatus autem quidistinctionico, tum correspondet, est etiam in it, duo consummatus . Ita quod ornatus naturae lumino
est lactu aquam diean iis done stellarum,de solis. di lunae. Ureatus natum a factus es quini, die, in qua facii sunt se es,& aues, in aquae, di aeris onmmentum sexta die est iactus omatus natum opacaliquando lactae sunt bestia de terra , facti sunt reptilia,
facia est humana natura, ad consummationem in pium praedictorin Do renuentia mis e ter diu sectio a I. .
Cossistit autem tota natura corporea nia, inuin duobus , cilicet in natura elementati. μ Natura ch fleui. Coelestis distinguitur intretcρι,s pria testis inopias, stili templi reum .crystallinum plex.
227쪽
mentum. In firm mento autem quod est edum, continentur septem Oibes,septem planetarum, qui sunt, s tumus, Iuppiter,Marsis livenus, tercurius,& Luna. Nanam in Natura vero Hemetatis distinguitur inquatuor sphaementaria ras,signis, Aeris, Aqur, di terrae. Et se procedxndo a quadru- summo inli cardine, utq; ad centrum terrae occurruptplex. nobis dece a orbet cilestes, di quanior sphaerae stemmΡres,ex qui, tota Medi sensibilis machina intestatur, ita Φ ei estia influunt in terrestria,& elemeraria, qui, tum ad distinctam signiscationem temporum dierum, Gem . mensumn annorum/liine scriptura .Sint in signa, &lpa dies,& annos. Inguunt epam quantum ad effecti vam productionem rerum generabilium, & corruptibilium, y sorporum humanorum. Sic tamςn sunt in frisna Iemporum rerum,& Operationum perlucem, cae, orem motum,& virtutem,ut non spis leta signa contingentium suturorum , nec influant super liberum a bitrium per vim constellationum i quam dixeruptalia qui atum esse, Et sic coli itur ex pi dictis, qd Deus ordinat res condidit, quantum ad tempus, ordinatia dispoiHi quantuin ad stum,ordinatε gubernat, quam tum ad i fluentiam. In scriptura sacra Ordinatὸ narrat iquantum ad dis inae sicce suffclarissimi quae in principio sui insinuat naturam luminosam, Nine celi, naturam opscam, mi termina uram p spicuarn, nomine qua. Iosim uat 3: beatissm3 trinitatem, patrem i
vi nonunt Dei crearu istium in no ire principi *rirem sanctum, in nomine Spiritui Dei. Insinuat etiam nobis appropriit Irium xionarum, scilicet omnium tentiam Patris in producendo, omni scientiam Filii indisinguendo,heneuolentiam Spusiancti in influendo. Desuscientia triorum. Sectis ta.
DEnaturaeelesti speebliter est videndum. Celum
quidemsecundum eommunem cceptionem,n minat saturam pstipi am crintentiva secundum verim propriam a Trionem, nominat naturam tarspicua contentivam, nulli contrarietati subiectamSecundum minx Primam acceptiovem , septem eceli a Rabano disti murae 3 di guuntur,scilice estum aereum, olvmpum, igneum uersimode Cerm Queum, empyreum. Quorumsusscientia hecomputat. sumitur . Ccelum enim natura pempicua,& contentisai '. aut est dati luminis, Mat receptiua Si est dativa, aut est unifo 1s non mora, & sic est ecesum empyreum aut multiformit& mota, Ac sic in s ereum, aut musirmis &mota,& se est costalli rum,quarta dissere eis non habetur, kῖicet multiformis, & non mota. Si autem naturni perspicua est luminis receptiua separabiliter, aut inseparabiliter . si inseparabiliter, aut secum
dum sit perioris upersciri circulum,& sie est olympu,nuod monti appropinquat olympo. Si vem sex thialiter, aut secundum superiorem partem,S sic est aeth reum aut secundum inferiorem se est aereum . Si autem dieatur coelum natura perapi a contentiva nubdi edintraria sic a quibusdam octo orbes distinguuntur, cilicet Lotem planetarum cum Octaua sphaera. Λ qui huciam amplius eruditis, nouem. Ab aliis vero vit maius illustrati Merem. Horum autem se eientia se potest acesse . Distinctio enim eces tum, aut est per primam diuerstatem formarum. aut est per Hispositi nes motuum, & luminarium contentorum . si perduuersitatem so arum, sic distinguuntur tres coeli. Aut enim in eoelo viget patura perseciae luminostatis,& sic in habile ad starum gloriae, & quietum, se est em Teum aut viget in eo, natura persectae perspicacitatis Reffectium frigiditatis & se es aqueum, si uec stalliarum, uod facit ad c nseruationem rerum corruptibilium,ideo est habile ad motum , aut vigen in eo hatura
periectae per uitatis senui, de luminositatis, &eii ctium oliditatis &se est 'dereum, quod sacit transimulationem inferiorum deo est multiforme habile motum , Si vero celi penes molesta luminaria distitupuuntur, sic est ortitum distinctio attendenda . Aut enim orbia continet sydereum multitudinem, de se est elum sedereum, re sellatum . Aut continet voti tem,& sc septem planetae, septem orbibus sunt disti micti,quihus reuitur uniuersitas temporum,dierum septenar o dispensata
i E natura pure spirituali cuiusmodi est angelica. sex tar ordinem sunt videnda,sconditio anges
rum omnium, praeuaricatio malignoru' da monum , confirmatio Natorum spirituum,dissinitio aliquorum nominum communium, non omnium, diuisio hiem
chiatum diu crsorum statuum, custoditio commisimrum hominum. De conditione supersqnam spirituum ςst tenenἡum, quod Angelis primordio sex coli itionis sunt quatuor attributas.simplicitas ussenio distinctio personalis propter rationem naturaliter instam . memoria intelligontia& voluntas, 3t libertas albitrii ad eligendum bonum,&respuendum Ualum.Hac autem quatuor principalia attributa, alia quatuoreo
'antur, Mirtuostas in operando, ossici stas in miniurando perspicacitas in cognoscendor immutabilitat in clitendo.Immutabilitas cinquam post electionem, siue in bono,siue in inalo. substantia quippe spiritu fit,& incorporea ,simplex,&omni carens diuisioni qualitatis,cuiusmodi est natura arvesca,hoc ipso quod est simplex, i virtuosa in omnis , hoc ipse duod est virtuosa, personaliter discreta, competit ei distinctio onscii in ministrido,hoc ipso quod est smplex & viriuosa, competit ei perspicacitas in discemendo, hoc ipso quod est perspicax A: si plancti habent intelle tu dei-L, em habet post electionem stabilitatem in elino, siue bonum suerit siue malum. Suffcientia horum quatuor se accipitur. Angelus potest considerari quadruplaiter s.ci se di se ea essentiae simplicitus, ad uterum Angelum,' sic eli distinctio personalis, Mi Deum, descere memoria intelligentia,& voludos,m quibus consis it ratio imaginis ast quae eius regimini lunt subim . . se est libertas liberi arbita ij. De praevaricatisne spiristium ma ignomm.
- p p marixatione damnatorum spirituum est tmL nendum v luciser primus in cr AnqHos posumens de hono priuato appetijt priuatam excellentum, volcns aliis super rri , ideo cum Omnibus adhinentiabiis sibi perdidit locum summum, celum empyrem, descendens in locum imum, scaliginosum acum, vesinfernum.Cecidit aut in culpam per libcrum arbitriu, lapsus vero in prenam τὰ iniim hausidium Cades autem Desis est in murrabilis postrema es o Euri ruit
obstinatus in malo, ex catus a vero, deordinatus in peratione, infirmatus in virtute. Voluntas diaboli ob stinata habet deformitatem in qua est continuatio natura, variatio, 'eriso sue minoratio ratione primae ma Ir a cuius ad hiscine ullatenus separatur. Habet Mnitatem in qua est communito, quantum ad actumseccandi. tamen interuenit variatio quantum ad genuspocrati. Ralla veto in diabola est ex cara . Prscedit
assulido sutura quod dicit Aunseri qua uormodis , scilicet sensus vel ingenii acrimonia longa temporii mperientia dolosa cautela, quia proponit aliquando sic rems pndici aliena retina, cum ab angelis aliquid
228쪽
seriu diaiaboli homini sinterristum a
didiei iusto Dei iudicio permittente. linisterialis diaboli operatio est hominibus interdicta, tum propter
Hiracula diabolia mirac. Dei in quibusci muri .
inobedien i quia voluntarium commeritum eum diabolo p cito tum a Deo quam ab Ecclesii prohibetur, Virtus diaboli peccati merito coarctit quido per I
ritur, venitur ad miracula facienda, propter transnutationes repentinas cita corporeas creaturas.Possunt di-
mi diaboli miracula, a miraculis Dei veris quatuprmodis,l.ex parte principalis agentis. Nam in mir exilii Dei oriratur irtus potentiae infinitae n miraculis diaboli vir s crealum, Ex parte ministri,quia miracula
Dei fiunt per publicam iustitiam. c. per iidem iustificantem,quae put ice praedicat Vr usi ligna publicae ius tuis,
ut in peccaturibus qui per fidini aliquando sunt mira ςula operati.Miracula diaboli fiunt prir priuatos contractu in arcana quaedam quia sic in urnior ei artis magi- sae cum demoninus pepiperunt. Ex parte findi uia miracula Dei fiunt ad hominum utilitatem,& Dei gloria.
racula diaboli sunt vilii, ut sacere muscasphusones, oc
s rans secundum gratiam, non naturam, immortalita istem suscipiens.Ordo se dignitur a Grego, Est multitudo coelestiuum spirituum,qui inter se in aliquo muneregi litie smilantur,seus & in iraturaliu datorum mune u conueniunt Triplex auicna inucia itur dissinitio his rarchi x, secundum suod triplex cst disserentia hierarchiae,sdiu in ,angelica,& reclinastica. Diuina sic dissi- 1 nitur Dionyso Hierarchia est diuina pulchritudo ut simpla. ut optima vi consummati ita. Angelicas ac di H - 1-tish; nitur b eodem Hiera rellia est ordo diuinus,scietia, ἐχ . Facti ideiforme quantum possibile est similant, N ad indirus ei diuinitus illuminationes, proportionabiliter in
sie distinitur. Hierarchia est rerum sic irum, & rati nabilium ordinata potestis, debitum in subditis oblita pens principatum , Haec autem dissinitio potest etiam couenire antalim hierarchiae. Α Damasceno dissinitur Angelus quantum ad substantiam eum dicit. Angulus f ei substantia incorporea Quantum ad virtutem, cum dicit intelletiualis semper mobilis arbitrio libera. Vbi tangitur triplex virtus angeliea, scognitiva, cum dicit inteli ualis,operativa cum dicit semper mobili quia , insatigabiliter operatur.imperativa, cum dicit, arbitrio jibera.Operatio tangitur,cum dicitur. Duo scrutens . Duratio, cum dicitur, gratia non natura immortalita- . 1 41 suscipiens, ordo notiscatur quantum ad funda men Ium, cum dicitur, ordo, est coelestium spirituum multitudo,& quatum ad complementum cum dicitur, qui inter se in aliquom unore gratig similantur,' quisium ad dispositionem,quae inter haec medium teneti cum cum dicitur, sicut in naturalium donorum pateticipatione conuennini. Dissinitio angelici hierarchiae AngelarvisAuplex. .. Equitur videre de eo firmations spirituum beato. M rum,de quibus tenendum st,quod lijsa stat n PI VIJco tibus ipsi immobilitet Domino adhaeserunt,ita qd potiticat ipsam egredientem a Deo per modum ima- .lii, ber m ditia irrevocabiliter obstinatis, ipsi sunt per giniucum dicit.Hierarchia est ordo diuinus,scientia,N ratiam. & ploriam in volup perfecte confirmati. inicius ordo .i ordinata potestis respondeat patri, scri
mul. n.tempore non natura,gradam et gloriam couer filiouictio spiritui sancto: secundum memoriam, intelli
ne euius, uerunt quantum ad vodulateta ita bile N fp liras. In ratione sunt persecte illuminati, secundum corixestionem ma Itinam, S vespertinam . Lux quippe di
uina. Anmium illuminans ad cognitionem Vei, Angelum Aest lucem Cognitio qtem Dei in se dicitur dies, quia pure est lux ranu uanicu itio, & ratio cognoscendi. Lux autem angelic diuinitus illustrata,habeto
noscere cretaturam,qRae xe pectu Dei, tenebra reputatur, ideo eius cognitio dicitur vespertina, prout cognoscitur in seipsa, scitur matutina, prout ex illa cogniti nee surpit.mens angelica in laudem Dei, cogniti ne illam reserens ad cognitionem quam habet in verbo, α virtute in virtute sunt persectὸ sortificati, siue in operado, siue in exequendo, & hoc sue assumpto corpore,
gentiami & voluntatem Sec undo describitur, ut egindiens per modum similitudinis i eum dicitur: dei scit equantum possibile est similans,quantum ad habitu, flead inditas Dei diuinitus illuminationes, proportionabiliter in Dei similitudine ascendens quantum ad actum.1, diffinitione hierarchiae increatu ostenditur esse unitas in trinitate,cum dicitur,diuinapulchritudo.Pulchritudo enim ex pluralitate N aequalitate cynilat. Vt aut ε istendatur,quod pluialitas non pra iudicat unitati iei ur,ut si is quini unitas pluralitati,dicituVt optima, quod unitas spectat ad persectionem pluralitatis, de e
nuerso subiungitur,ut consummativa. Sectio. D
deorclinati ascendendo ad contemplationem Dei, nec defrendendo in administrando homini,quia quocunq. mittuntur,semper currun t militant intra Deum. Dedimirionius Angeli, ordinis, bierar
Equitur videre de dissinitionibus triumvoobulo
rum quae seciunt ad notitiam Angelori , quae lunt Angelus ordo,hierarchia .Ex multis nempe Adgelis ordo consurgit. Ex pluribus ordinibus salaemi mhus cestituitur angelica hierarcisa.Anselus diuinitur, Damasceno sic An us, est substantia intellectualis,
infimam lue per alia vocabularin epiphaniam lim iphaniam, & hypophaniam. Epiphania, est incalesce tis actionis incendio, Moris intellectus sest ici iudiciisve libera resullatio distributa. in aerphania ridiuinaiilluminatio sui particeps interkalam reueretia insignies,
sum edocens dominandi arcensquc contrarium.H pophania,est diuinum participium lcgibus nam ne occurrens,arcana reserans pro capacitate discreta. Tertia
diuiso est haec. In suprema hic rarchia qum dicitur epi phania,sunt Ser phin herubin,& Throni.In media siue hyperphania,sunt dominationes virtute & ptates. In insima, siue hypophani ,sunt principatus, Angeli, &Archangeli. Aguntur quidem, de agunt Angeli, eoiduoesin luerarchicum in eis initiatum, per natu a con
229쪽
Iuni nutum perplo iram qu ela cis st, illiuit liberi albi
trii vertibilitateri villusitat ut seripicacitatem. roboraeuit virtuosii latcmμ ordinauit oricis fitat Peripici
citas rationsi in conlepiplando, aut rispicit bonitatem descierandam, sic sunt Sei adhini aut vetitatem inres licendam. sic sunt Chaubini aut maiestatem venpranda:
irrinationibu , vir Ius oeci ua, qui est in virtutibus virtus expeditiua quae est in potestatibus, quarum est .arcere cotrarias potestates. A persecta ossiciositatem. Destri regere quod faciunt principatus:dirigere quo faciunt Archangeli:reuelare,quod faciunt Angeli pintur, fecundum ci dicit Apostolus, quod omnes sunt ad ministrat celi spiritus, in ministerium milli, propter ς0s,quil a ditatem capiunt saluus.Habent quoq; Aqnli ad custodiam hominum de xati,ab infusione anipae usque ad egressist in e corpore, conatum diabolicon ira hominem resimnare. nce dicit Beatus Hieron De di finitiorubin anima. Sema. I9.
et ' istanota hominum per Angelio v λm sexto,etvit in irca naturam angelieam,decu - . stodia hominum suo regimini coni statum, est viomzi ' ' dendum. Ad euiui notitiam ςst notadumiquod An g m geli habent ab hominibus desectur' quadruplicem re- ων Nn V leuat'. pronitatem ad malum, dii licuit ton ad bonu.
. longinquitatem a Domino,& tepidit tem a men e. Ad quaequatuor designanda, quaIuor nomina Angelo di non plura, sunt in scriptura hominibus te lata. s. Raphaes, qui interpretatur medicina Dci, suu lanans ' Dominus hic cli missus curare Tobiam a cecitate Ocq-lorum & Saram ab improperio de ocς ilione virorum.. Tt hoc contra duo,quae ex origina contraximus, quae sunt ignorantia rerum agendarum, & concupiscentia noxurum,per que duo reddimur ad malu tibilis. Iteni Cabrieliqui interpretatura ortitudo Dei qua soniscamur, di cons reamur ad obseruantiam praceptorum Dei & adimplationem consiliorum in signum primi i. missus est annuocure cireum pricursoris de coni ligatis. . In signum secundi, missus est annuncum orium Sa a- totis de Virgine. Per Ioannis exemplum reddimur si Getes ad eqmpnandum malum, per Cbtisti beuescium i&ere plum reddimur dispositi 1 sociles ad bonum. Item Maelia es,qui interprctat ir,quis ut Deus. quid itur animas in coelo Domino prasentare, propter quas de manu diaboli eruendas commisit pratium cum deacone. Huius duas solannitat s solemniter edebramus,
'cat iaphsitionis,& dcdicationis. In signum. qai stipsi vici nobis est, sin vivimus in noc saeculo, R dum ducimur de exitur . Ite vries, qui inurpretatur luceri Deossiuae appar s ino , vel igni H, aut i codium
Dei,quae duplex interprctatio innuit, quisper euas ministeriti illustramur invcrit te, di id flammamur in citabitate. Mittuntur enim Aonii, ad illuminandum nota frum intellectum & inflammandum nostrum. esse
cium.& sincin essectili sali dispotitii L De boς nomine, Uriel legitur in tertio Esdrx, quia missus est ille Angeius ad consolationcm populi Deliqui ab alieni e/ ictus hie nis premebatur Habent etiam Anrcli circa hominam ratetici acium triplicem frequentare. spurgare, illuminare perA peloris scire.Primia actus, Ordinatur ad amotionem impedi ad homi mentorum secundus ctus, ad cognitioncm vςrorum aes. 'unius,addi cci Lm a norum. Habent terito inlio, minibus effectum duplicem procreare. 'num. s respe,ctu boni et conseruandi, vel acquircndi,vel augmentandi. Alium re octu maliives deserardi, ves vitandi i vel minuendi .Habent nihil midus omnes propter mia hi stetium humanuemus militatς. iidam enim mi 1untur ad nos missione exteriori,quidam mittuntur ad
An os stropici nos missione interiori, scut illa sui paea agmina,quae praeminent.quae usum exterioris omol nunqua haben tamen ad nos, vel propter nos mit REstai videre de tertia disserentia edicitur , qua*compi,iita est o spirituali, de corporali, cuiusmodi est litimana hi primo, quantum ad ania Nam secundo quantum ad corpus, tertio quan m ad coniunctum. De anima humana duo sunt i principalites vicienda. diis nitio,& potentiarum diuisio. Animus rem di tutionibus di Unitur. Prima est in lib. de
motu cordis. Anima xist subflantia incorporea, uite lectualis, illi iocatiosumque tum apri divitii relatione vere hilua, sicunda in Re Ih Αnim, Anima has si substantia incorporea, regens corpus. Te viqit mitiis q4 Arist.in lib. de A nima An ra est actus primu corpo di quaeis .ris organici physici, potentia imam habetitis. Qu est A ugu. Anima ensimilitudo omisium. Quinta est tam iliter Augustin.Ahima: est subitantis quaedam, ratamnis particςps,regendo accommMara. Sestiae v- miri rex c inest. λn ma est deisorine spiraculum Hre. Septima est sentcs. Ani a est spiritus in aecnaalmie, & in c0rpore ad holitudinem ordinaturi Per priamam diffinitionem notiscanir anima rationalis, prout ςst spiritus per fecundam, di tertiam, prout hii amna. putatur enim anima ue unitur cisi ii, amotor mobili di sic est secunda:&rissectio perse ibit disic est
Iertia. Per Mias vero quat siquae sequvndu dim ut ut anima, A spiritus ilia ouod quarta est pet compar lion ad creaturas veneraliter uinta per cet Maratio scin .rd compus quod perfidit sexta pe comparationem id Driun taquam ad suam caiisam et ientem: septum ser comp rationcm ad Deum,ut finem vitimus eciscaquςm non potest rationalis anima quietati. Pe dissione potent tarum animi, sicundum m abitos γ qtilaque membrias oeci o. ro.
S Lqvitur videre diuisonem potentiarum animae 4
magistros est illa potentis iniis sensificat cotinis Suis .uci, aphitii ea satis sunt deumbilia corpori, re retii, git hoc ista.Sestis cir illa vis animatiqua homo cognosta
res cerpotest, praesentcs mauinatio. est illa vis anime,. quae intuetur ri s corpores absentes. Ratio estata vis anima,qua anima inter homis & malum,inter vcrum discernit rosea k.utellectus cst illa vis amare
230쪽
.ad inii 'in s Remit anima eorpori δε aptatur ei, ut inquatri vitam de sensum. Et hec potentia animae dicitur sensu uitas.Conaruit etia corpus anime S aptatur ei, ut per corpus periaciatur quantum ad vitam in seriorem. Et hete potentia dieitur sensus. sensus autem est duplex, sinterior qui dicitur imaginatio, de exterior qui comi initer dicitur sensus:vt visus qui si per oculum in auditu4 per aurem, S sic de aliis. Ipsa vero ani ira inquantum spiritus, dicitur duplicem habere aspri i Vmam respectu inferiorum, de unum respectu suDupliet reaiorum, Getidum quod dicit Auu quod anima duas anima por habet mrieti unam adlaperiora respicientem I aliam
, ad inferiora. Inseri rem magistri appellat rationem, luperiorem vero intes lectum. D. Hai nepotentiaram secundum natureses.
Sriunda vem diuisio secundum naturales, est in
tria men ibra Secundum. n.quod anima comm .
ratur ad astas,ires sunt animae potentiae, ad inutriplicem ci inarae.Tres quidem sunt actus anum priniscvmetares ire, di ratiocinari. Et se n- dum Me distinguitur triplex animae potentia. L vege- - -- tabili sensabilis, di rationalis. Nola tamen quod uso,dhm in m bilis est anima in plantis ensibilis est anima in his him, .. H Rationalis est anima in homiηibus. In homine aut .etititi, non sunt tres animae, inpote mi sunt diereta in liti, , , anima. Vegetabilis,appetit esse,sensibilis,hene esse, to fiori 1 , ' Patri optime esse. Veiciabilis,subdiuiditur in generati
uam de nutritium.Cenerativa. est ad conseruationem Hevnium russi)-.Nutritiua es ad conseruatio messesngularis.cindiuidui . Nutritiuae duplex est actus. cma trire,& iste actus semper est necessarius,aulamentare,&iste silum est neces us usque ad rei eon-Dletionem.Vnde nutriuntur semper animalia, non autem semper a metantur.Vis sensibilis diuiditur in adiprehensu δε motiva Apprehensua, diuiditur in et lensim particulare,de sensum eommunem , siue In se sum exteriorem,& interiorem. Sensus particularis sue exterior,diuiditur in quinque sensus.cris auditum, gustum, odoratum δε tactum.
AH perhia Circa istos quinq. se tris necessario requiretur, inam sensa cilicet bonitas ornini,dispositio medii δε praesentia obstionem 3. ucti.organum visu sant pupilla oculorum 1 anum
equirun- odoratus,sunt nares,organum auditus,sunt aures, Nagari num gustu lingua δε palatum. Organum tactus, sunt nerui totius eo oris. Ista organa 3e endunt ab inte riori parte eerebri. In qua quadEes neruus et dicitur optieusin descendit ad pupillas,& ramis tur in duas partes. Alius destendit ad nares aliud ad aures, quid1 allux ad linquam δε palatum,quidam multipliciter ramificatus, est organum tactus in toto corpore. Obiecti vero sensuum sunt hec.Obiectum visus est colorin eius dic rentiae obiectum odoratus,est odcir& eius dissereniariae.obiectum gustus, est spor & eius di fierenti O tectum auditus est sonus de eius differentiae. hiectum dictus sunt elemetares qualitates,ut calidum, humidu, frigidum siccum.rarum densum, leue, & graue,asperum δε lene Media sensuum sum haec aer, de aqua Ee quodlibet corpus diaphanum, & transparens. Imminatum/st medium in visu. Aerexterior. interior, est medium in auditu. Auris enim concaua, in concauitate habet aerem intrinsecum sibi eon naturalem. Vapor per aerem delatus est medium in odoratu. Res. n. cirisera quasi sumum sensibilem evaporat, ex quo Immutatur aer deserens odoratui odoratum. Humor saltu li in medium in gustu Car est medium itinctu. Inia serior diiuiditur in tres partes, secundum tres partes reis AEqum sunt, anterior in qua est imaginatio, mediat qua est aestimatiua postrema in qua est memora ima sinatio aliquando dicitur sensis comminis aliquando imaginatio aliquando famasia.Sensus communis fiertur inquantum ibi concurrunt sensus particularcs quinque tanquam lince ad centrum ibiq; ligantur. Inla naitio dicitur,inquantia repraesentat formas prius receptaso particularibus sim sibii qua mitis absentes. antasia,m quantum pol est componere sormas nouas secundum similitudines eorum,quae percepit per sensus pars larcs. Aestimatiua,elf illa vis, undum uuam dicimus timcitatem ves prudentiam in brutis, ut in vi spe flue in alijson appetendis de lationibus δε refugiendis nociui, Memoria est v la illa,quae conteritat si e retinet somnia, sinsibilium perien in . Vis sensibilis motiva est
motivum secundum motum mouens uniuersaliter me bra corporis ut caput,brachii, A armos. Motiua pedadicinit gressibilis,quia si dum eam mouetur animal motu progrcssivo. Vis rationis diuiditur in intelisiti secutitiuum,qui excreetur in contemplatione veri, depractioim,qui an operati e boni.sci uni iam hanc duplicem radicem intellectuum, dicuntur vita activa contempsaliua. Deditia. usone potentiarum secundam rarum les G, theologias. Sectio. χχ.TTma diuisio secundum theologos de naturales Vis anima
est his. Potentiarum, alia emporalis. i. coria iis, talis, . , Iom uiua, alia spiritualis . Garporis restia re natu trua distinguitur in animalem, vitalem δε naturalem liti Secundum nas vires anima regit corpus. Vis animalis scudum medim est in cerebro vitalis in corde naturalis in epare. Vis animalis, diuidinar in cogniti am, Admotiuam. De cognitiva dictum est supra. Motiua, diuiditur in irasciSilem. concupistibilem. Motus nanimalis aut est a mala nocivo, 3e dicitur motus fugae,
sui est ab ira ibili. Aut est ad bonum delectabile, & talis motus est concupiscibili Vis vitulis, est vis motiva
aeris in comore animalis,per arteria unde est pulsus . I anti. n.esoris est coriquod nisi refrigeraretur aere attracto per inspirationem , de emsso per respirationem, animal moreretur . Uxc eadem vis est motiua ad vocem sor mandam, eo modo quo formatur vox irrati natis ut vox auium/ animalium. Vis naturalis eo
p heiulit nutritiuam, de generativam. Sed mi tristia est ad consimationem naturae singuli ris, se iii est ad conseruationem natum uniuersi sis. Nutritium Nutritium virtuti alii quatuor deseruiunt. appetitiua, quae appe- quatuorvitit nutrimentumsigestiua,quae sim rat conueniens, de res deseranon conveniens in alimento, retentiva, quae transmime uiunt. ad singulas partes eorporis,qund conueniens est in nutrimento, ut sacta deperditio restauretur , expulsiva , quae expellit nucid in nutrimen in suit inconueniensδε nocivum. Spiritualis autem. i. spititus regitiva, diui ditur aliquando secundum naturam intellectivam es a
sectivam Aliquando si dii ossicia, ut eum diuiditur Iathpecti ratio in superiorem, δ: inseriorem. Aliquando sicum ti, &dum status, ut cum diuiditur in intellectum spreviari- ctitia.
uum. praeticum.Speculatiuus intellectus, extensio ne fit practicus, dum coniungitur voluntati, de operi.
Aliquando secundum aspectus,ut cum diuiditur crimi in tiua in rationem,quae aspicit ad inserius, Ze intelleret. qui aspicit ad par δε intellistentiam, quae aspicit ad sua perius. Aliquando secundum actus, ut eum fit diuisio
1n inventium,& diiudicatiuam. Inuenire n. 8e iudiea re, sunt actus potentis cognitium ad inuicem ordinati. λ liquando secundum disserentias, vicum diuiditur intellectus in agentemδε possibilem. Nam prima Alfiarentia intellectus,utitur anima afl abstrahendum,sies da vero ad recipiendum. Aliquando secundum Θiuera