장음표시 사용
221쪽
posse ueritatem. Phino,quando ista ualia idest indisserentia,de se nec
Dona, nec Inala, ea ratione faceret, quasi credens aut experim uolens,
an per talia soluatur maleficium, non diabolo operante,sed ab cmeratione cessante, utpote qui illud cum malefico pactum haberet , siqui letale fieret.Talia enim aliquando diabolus detegit: consequenter auteveniunt in notitiam hominu, vel etiam eX ipsa experientia: sicut crobro eXperium est daemonem Siluanum ab inquietando, Podicis Pri grandi crepitu desivisse. Secundo, quando ea mente quis talia sarit , quasi nesciens ea Illicita, aut peccata fore: tunc enim illud factum tolerari potest, no quasi omnino culpa vacet,sed quia non est culpa mortalis, a forte ista erat mens Hostiensisaest autem illud dictum salsum, siquis eiusmodi indifferentia superstitiose opereturicredens scalicet i libus eo modo, quo dc aliis incantationibus: omnia enim remedia de se ad tales effectus vana Sc naturaliter non conducentia, illicita Sc Pe niciosa sunt. 26. l. 2. Illud fit longe magis illud dictu salsum est, siquis elusinodi vana, utique vana crediderit, ad talium tamen exercitium, diabolii operari putat ad maleficia dissbluendar immo erit culpa mortalis, quia non refert quare daemon advocetur,modo advocerum quia in aduocando culpa est, no eX re qua inuocatur, si de se iniqua no sit Punctum secundum. Cum ad dictam quaestionem ex mcnte Pr Pria responsum sit, libet quoque eam ex aliorum opinionibus tractare: Pro qua re, multa dicentur. Priinum.Duae in quaestione hac sunt sollemnes opiniones,quibusdam cum canonistis, tum etiam theolopissentientibus, quod etiam per opera superstitiosa dc vana licite malemcia dest uantur: quod apud quosdam Sco. Godo. Host. S pene regulariter quisque canonista verum putarit. Verum haec minio male Sc to ascribitur, qui non sensit quod liceat sanare malenciatum per maleficium, sed quod Iiceat destruere maleficium, idest sisnum faederis, de quo supra. Vnde in . . list. 3 . sic egregie loquitur. Si Perorationes Sanctorum virtus dimonis impediatur,bene sit: si tamen Deus illas noexaudiat,tunc si maleficium sciretur,& destrueretur,d moti non satigaret maleficiatum amplius: quia ere pacto non adest, nisi dum durat aliquod signum . Et eκ hoc patet quod truntica est illa quaesto,an li-tc eat tollere maleficium intentione curandi maleficiatu: non enim s luna licet sed est meritorium destituere opera diaboli: nec est in hoc ims delitas aliqua, quia destruens non acquiescit operibus malignis, sed credit dimonem posse-velle fatigare,dum tale signum durat,& d stria ctio talis signa imponit finem tali vexataoni Haec Scotin valde bone . Cui addo, quod ipsamet male sica resari Potest, ut illud destriari r
- quia id facere sine dari nonas auXilio pro rua volutate Potest. Host. au- te in Sum de stiti.& mal. Ic cicide ii o coeun. mPer in Litteo. Μ herem s
222쪽
lierem, dicit quod in hoc desectu recurrendum est ad remedia medicorum t S licet quaedam remedia contra haec scripta vana, seu superstiatiosa videantur: tamen cuilibet authori in sua arte credendum est, sed& satis tolerare Potest ecclesia retundere vana vanis. Haec eκ allo,qui etiam bene loquitur ad sensum puncto priore datum et quamuis aliud dicere videatur nihil,quam quod remedijs per medicos admotis squaquam nihil in eis virtutis intelli mus acquiescendum sit, quasi quae
sint peritoriani: quod verum estini si de contrario esset vel scientia,veIsuspicio,Puta,quia creditur necromanticus. Sed dcilsud verbum, tolerare,ponderandum est, quod longe aliud est quanae efficere. Hubertinus quoque in suo. . dis L 3 . dicit, quod maleficia aut per sanctorum Preces , aut per artem qua facta sunt; tolla possunt: quod etiam benedicitur,si sermoe sit de posse facti. & non iuris, nisi iuxta PCrdicta. Et
breuiter omnes opiniones glossari Pollunt, euec ad veruam sensum dedu- cir nec videtur unqualm aliquis catholicus scripsisse , quod liceat daemonis auxilio uti pacto tacito vel expresso, & siqua possint toleraricum etiam Iupanaria tolerentur. Unde alia opinio, si tamen est alia, diaui Tho. Bonaven. Alber Mag.Petri de Pal. S alioru quampluriu est. uod nullo modo facienda sint mala ut veniant bonae quod magis debet homo eo casu mori; qua superstitioso, aut vano remedio ope ἡγmonis liberari: quae Proculdubio vera est, ut probatum est. Distinguut ergo quidam. Nam maleficium aut per aliud maleficium,idestiniussu damnum ae diabolo 1Ilatum instante malefico, aut sine maleficio, sed tamen per mares cum icu maIeficiales ritus tolli potem' &hoc dupli riter, scilicet per ritus maleficiales vanos & illicitos, aut vanostantum Primum,illicitum est penitus ex parte authoris, S ex parte ipsius remedii. Secundum etiam, stillicet sine maleficio quidem, sed tamen pecmaleficiales ritus, siue permarcscum, siue alias per honestam persona,. etiam illicitum dicunt. Teritum est tolerabile. Dicunt ergo isti, quod multipliciter maleficium soluitur. Primo,per maleficum oc maleficiualiud. Exempsum. Tempore Nicolai Winudam ex Germania Episco Pus, cuius nomen charitatiue sublicetur , Romam venit Pontifici prae disemis, qui cum amore detentus ruuenculam ad dioecesim misisset cuduobus famulis, & nonnullis preciosis: illa ut furto eiusmodi subriperet,in mortem Episcopi,cu malefica emet, machinata est, ut ea iter cariapente antistes occum ret. Igitur nocte sequente Episcopo inaestimabili pectoris calore pene periclitante, cum de veneno suspicaretur, sine vitae;die tertia adest altera malefica , dicens eum maleficio labora-m,nec aliter quam ad eam, quae eu infecerat,delato morbo sanari poL.
D. Cui Episcopus assensit, Sc media nocte sanu se Penitus sentiens per intemuncium, quod ea hora Puella periclitari coepisset agnouit. Cum ergo
223쪽
.ego gratia impiae pietatis Episcopus eam visitare tentasset, horribilibus maledictionibus eXceptus cst, ea dicenter maledicaris in aeternum cum tua , quae te docuit. Cumque eam Episcopus emollire tentaret , dc ut omnem offensam remitteret hortaretur,illa vultu auerso clam bat i exeas maledicte, hic nulla spes veniae: animam an eam daemonibus cun iis recommendo, & sic ut merita erat, expirauit. Simile aliquid Nider in Form. narrat. Laesu inquit, maleficam adiit,petensaletalefico vindicari r malefica facta opere daemonis imagine ex plumbo in aquam fusos ubi vis,inquit,laedi eum qui te laesit: at alle in humero,inquit, exempli gratia: qua ibi consigente, acum,aut gladium, quod similious locis ille torqueretur, inuentum est. Et eiusmodi remediaulicita fore non est dubium. Secundo, dissoluuntur maleficia per maleficos absq; nocumento Personae, inito tamen cum daemone pacto ex presso, vel tacito: sic enim multae sunt maleficae sanantes , & non laedentes, S infirmitatum causasindicantes: quod daemon cupit, ut vesse etiam homines in crimina pellat. Hac enim ratione quaedam anaia
Iesica in quodam oppido Germaniae Richos lanindeo crebro pro reli beda sanitate ab infectis maleficio visebatur, quod Princeps inde pedagium sibi redimere voluit, quolibet visitantium pro se certum quid exoluenter unde S. Plurimum se lucratum gloriatus est . Et in dioece- si constantiensi & alibi eiusmodi comparuere. Tertio soluuntur non quidem per aperte maleficos, sed tamen superstitiosis caeremonijs: -- lati quid am maleficiatus pedem, liberatus est per quendam, Dei adiutorio, ut dicebat,qui primo eκ fusionc plumbi in aquam nouit morba illum eκ maleficio esse: dc interrogatus de modo sciendi, dicit , quod septem cum sint genera metallorum, S Saturnus super plumbum do-nimetur, proprium eius diXit esse ut maleficium umbo detegat: de-ιanauit infirmu aliquotiens visitando, id est tot disi sub late detentus erat: Inllinciendo Pedem,.α tang ua verba subniisse proserendo. Hic tamen videtur interuenisse pactum implicituin , non tamen eXPlicitum cum daei notae. inde etiam eiusmodi non licent . Quarto vero soluuntur vanis nulloPacto etiam tacito cum daemone,saltem eae intentione practicantis: sicut alicubi ru- ,
isticae ubi vaccas lacte siccas viderint, ad maleficam deprehendendam, imposito viti saraballo, aut alio immundo vase, eam de domo baculis trudunt: quae recto calle domum maleficae Petens , magno mugitu ostium cornibus impetit. Eiusmodi sunt quae Canoni me dicunt toleranda . Multa eiusmodi Practicantur leuia . Ego tamen omnia ista dico superstitiosa , di tolerabilia .dem , non tamen facienda , iuxta supradicta
224쪽
IA M vero huic secundo volumini manum ultimam allaturi, de votis maleficiorum remedijs agendum est, puncti Quamplurimis. - Pun etiam primum. Sunt quidam daemones incutit ac succubi, non modo strigintagarum genus agitantes,veru qui cum mulieres,tum etiainterdum viros in Venerem, etiam inuitos, ilicitent, siue interueniente malesco, siue etiam non: maxime vero mulieres, quod minorem habeant vigorem rationis, &eis facilius sit in Venere inferre violentia . Nam Henincus Institoris S Socius in hanc sententiam reserunt . In ciuitate Confluentiae pauper est sic malaficiatus, ut etiam praesente &mulante vXore, se ad instar coeuntis eum muliere agitet, millo apparente succubo, tantummodo auditis vocibus eius : quibus duobus veFtribus actibus expletis, dicit: volumus incipere de nouo ,. Vnde tandem viribus remanet destitutus Εκtra casum istum Dositus , dc de . his interrogatus, dicit se nihil videre sibi succumbens,se tamen ita de mentari, ut abstinere omnino non possit'. Dicit autem se in hoc su spectam habere maleficam, quae illi comminata sit. Tho. etiam Bra tantinus in libro de Apibus, in haec refert verba. Quandam sub religiose habitu virginem cum lacrymis costendo audiui a daemone Incubo primo volantem subagitatam, quae tamen iisde dolens,quotidie lacrymabiliter confitebatur: nec ingenio, arte,vel studio ab eo libera ri poterat: sed nec signo crucis, vel aquae benedictae aspersione munita,nec sacramento corporis Christi. Creditur tamen quod alle concubitus, postea quam dolens cofitebaturi ei fuerit potius Poena qua culpa. Haec eadem cum apud Christinam virginem Deo G deuotain, Mdicatam monachali hauitu in valle Ducissae Brabantiae lamentaretur, quod non auderet sequeti die Pentecostes communicare Propter daemonis uexationem importunam , compatiens ei Christinar uade in quit secura,& communicaturam crastinum: in me tua pena eXcipio Abijt,quieuit,c6municauur uerum Christina pinas lust.Na diu noctu exercitata, & territa, tande intellexit daemonis praesentia, de qua ia nocogitabat: unde postea qua pluries e lecto dissiluerat, tande co cx tota postergato, nocte insomne ducebat; & orare uolens, daemonis crucia Datur insultibus. Facto uero mane. renuncio uobis,ait, Poena uestraim Tande orationibus Sc ieiuniis pie curata est. Aduersus ergo eiusmodi incubos, etia maleficio interceaente, uexantes eiusmodi remedia sunt: Primo per consession ε sacramentale.Secundo per iuge S. sanetissima aliqua eXercitationem,orando, flectendo genua, imprimendo crucein, saluta do Virginem, c5municando crebro, Sc eiusmodi.Tertio Per ec elesiasticos exorcisinos. arto per cauta dammu etacomunicacione.
225쪽
Et de predictis omnibus modis exempla laeut per Caesa tu in Dial.
Nec abiicienda sunt prima, propterea quod oletae moniali non prosiae- Tint.Quod enim viii est remeditation sinitim adeo erit alteri: nec quod
non est, non erit: unde omnia sunt probanda, exercendum uero crobrius quod melius est. De excommutucatione tame, lon a disputatio deduci posset: eκperientia tam en docet, quod eam timeant daemones, dc percam diuus Bernar. mulierem ab incubo liberasse dicitur . Nec hoc ideo est. via daemonesc iiDicent, dc consequenter commu-
Micabiles sint: sed quia Deus uult claues esse in reuerentia. Vnde S alicubi locustae eκcommunicatae intereunt, & daemones id In magnu despectum accipiunt cum hoc si ultimum Ecclesiae sagellu: unde si uexarepropter Podicis crepitum desinit,nil mirum, si etiam propter --
Punctum secundum. Pro maleficio circa uim generativam, antidota remedia. Nam 33. l. 8.in capitulo Super sortiarias . ista remedia Po-Muntur et ubi dicitur Si persertiarias atque maleficas artes Monnunquaocculto Dei nidicio permittente, Sc diabolo praeparante, cocubitus nosequitur, hortandi sunt cibus ista eveniunt,ut corde contrito & spiritu humatiato Deo ct sacerdoti de omnibus suis peccaris puram colassionem faciant,dc profusis lacrymis,& largiorious eleemosynis, & orationibus atque iesuliijs Domino satisfaciant. Haec ibi: ubi dc timuitur quod superius dictum est probabile esse,quod existetibusin mamm
ntomon eueniant eiusmodi,nisi aut alter, aut uterque sit in culpa in ortali obiter ergo itis haec remedia congruunt. Peregrinatio ad sancta, ct ibi deuota consessio, signi crucis S orationis continuatio, malescis combustio,ves destructio, & exorci ratio, de qua ansra. Punctum tertium.Contra maleficium amoris uel odij inordinati remedia.EX capite multiplici inordinatus & lasciuus amor oboriri solet: ct in primis eκ Incauta circumiectione oculoru Iacobi. I.V septisq, tentatur a conc stetitia sua: Vnde dc hac ratione Sichen Dinam si- Iiam Iacob adamauit Gen. 3 . Desiae uero ex hostis tentamentis, ueluti patet de Ammone qui sororem suam Thamar ita adamavit, ut de-Periret in eam. 2. Reg. I 3. Neque enim in facinus adeo horredum &indecorum sine zabuli insus satione descendisset. Postremo uero exam te malefica,ut iupra prolixe deductum est.Vbi uero quanam eκ causa hic iuuenilis ardor oboriatur, ignotum est, an ex males io sto coiectatis accipiendum est: s uidelicet quis adeo inflammatur, ut ue
bis,plagis,confusione nulla diuerti queat: si pulchra uxore poste -ra,s didam insequitur: si tepore Domirno quiescere nequit, sed adeo dementatur, ut per deuia quaeque incedere ad dilecta cogatur. Et quia dem Eiusmodi amori,quando ex maleficio minime est, oc tamen adeo
226쪽
DR sTRI IMAGIs LIB. II. 2ot infestat, ut etiam valetudinem inducat. Avicen. Iib. 3. septenario numero remedia docuit , ut scilicet si lex sustinet, matrimonio copula fiat, aut admoueantur medicinalia, de quibus ibi: aut licite aeger animum ad alium diligendum vertat, de praesentiam dilecti fugiat: aut si
corrigibilis est, aeger tribuletur, hortetur, ostes a amoris miseria:aut sub mittatitur,crui quatum cum Deo valent, corpus dilecti vituperent: vel
in rebus arduis S distractivis occupetur'. Sed quia eiusmodi instituto nostro minime, aut parum conducunt, missa sint. Si vero ex maleficio e quis eiusmodi amoris morbo laboret, iam quae proxime puncto secundo remedia data sunt, etiam hic congruunt: praecipueque licita eXOr- cietatio,quam fibi maleficiatus admouere potest,tum legedo, tum etiaportando ad collum, ut infra r& Angeli custodis crebra inuocatio . Punctum quartum. Contra praestigiosam membri virilis ablatione, aut in bestiarum formas versionem, remedia. Nam cum tales,ut supra
dictum est, sint diuina gratia destituti sui probabile est,& de Nabuchodonosor patet) quae destitutio eiusmodi maleficii fundamentum est,
nec vulnus curam recipiato immanente ferro : ideo contra eiusmodi Praeter Priora remedium primum, vera confessio est, qua Deo anima
concilietur: deinde vero quia eiusmodi membra non vere, sed praesti- rose subtrahuntur, secundum remedium & proprium est, bonis Ue is maleficam ad id ducere, ut maleficium soluati quod non est uti auxilio daemonis, sed malefic , non inquantum malefica, sed inquantum Potest sua virtute signum diabolici foederis abolere, aut aliqua naturalia activa docta per daemonem ad id efficacia admouere. Quantum Vero attinet ad transformationes, quantum ad ipsas quidem strigi magas in regnis Occidetis usitatum est, ut sub aliena specie maleficia pleritq; adcant: puta, lupi, carti,& eiusmodi: unde & crebro leguntur vulneratae ab his,qui se carium vulnerasse putabant:&ita factum in dioecesi Argentinensi in oppido,cuius nomen sublicetur, Henr.Instit. Malle
materi. ad ar.q. l. cap. 9. astriixit. Quod vero alias personas transfo met usitatius in Orietatibus euenit, unde ex militaribus fratribus sancti Io.Hiero lymitani Rhodum incolentibus, factum mirum pulchru& verum, idem Inquisitor cum Socio in hanc sententiam scribit lib.
eo. 2.Par.q. a. caP. q. Cum ad portum Salamina: in Cypri regno nauis applicuistiet, cunctis gratia commeatuum exeuntibus, quidam iuuenis robustus, ct fortis exiens, ubi ad domum cuiusdam maleficae ad littus maris venit, venalia ova requisiuit: responsum bonum, S oua suscepit,&adiunκit malesca, si nauim intrare nequiueris, regrediare. Igitur apud navim dum reliquos praestolatur, oua comedit: & post horulam. mutus factus, ct pene mente destitutus est. Cumque nauis tentaret ingressum,eum nautae verbis & baculis rasu magno quasi asinum ab eget C e runt,
227쪽
rrant,& idem etiam secundo secerunt : unde abeunte naui, eoactus est non abire t S huc illucque discurrens asinus ab omnibus habubatur , intellexitque tandem se maleficio affectuvi, seipsum quoque cluantum ad imaginationem dc sensum asinum videbat, licet mete, qua noerareκ toto destitutus, se ho inanem nosset . Coaetus igitur maleficam adiit, & pro sua vita ei triennio seruauit Omnia astiorum officia pera, gen)r hoc tamen habens solatu,quod ab ipsis malesicis coniunctim, Ecdiuisita ut homo habebatur, dc tractabatur. Si quaeratur quomodo alia onera portare quibat et dico ut supra,quod daemon iuuabat, ubi iuueni vires non suppetebat.Simile huic narrat August. Ι 8.de ci. Dei .caP. I p. xt supra citatum eae Peracto triennio, dum die quadam ante meridie ciuitatem Salaminam intraret, maletica sequente cu virga a longe s viserte cum aliquo locutura moram traxerat ) dc nolam Pro eleuatione corporis Chtalti pulsantem, audiens sibi enim latino, non graeco more celebraturi ad ecclesiam hic rationalis a finiis se vertit: verum veri, edirum metu intrare non audcns, foris stas flexit genua,pedes scilicet posteriores a sint, ut videbatur: dc manus erexit, idest Pedes aliteriorcs, ct asinino ut putabariir capite, sacramentum intuebatur, & se Deo commendabat Quod prodigium nonnullos mercatores Genuenses in stu-Porem dc in circulum circa asinu in vertit, dc ecce malefica asinum tundens, urgebat. Quia vero in eis partibus huiusmodi maleficia plurimuin usu sunt, ad Genuensium instantiam, dc malefica, dc asinus per Iudicem detinetur, dc malefica per qu. estiones interrogata, crimen fassa est e dc ivlienem suae formae restituere spopondit, u domum rediret. Redijt, restituit, Ec denuo capta pro demeritis interijt. In elusin' di e go nias crandis casibus remediu cit oratio, ut patuit,&eXorcismi r quia sus interdum daemon contra suunt maleficium obedire cogitur, ab eo desistendo secundum potestatem a Christo traditam nobis super daemonia: sicut Ec obediuit tempore Macharii, oratione iuuencula ere forma equae ad humanam reducta: dc tertio concordare maleficam, iumta dicta superius. Pumitum quintum. Contra arreptilios intercedente maleficio remedia .Nam si id dubitatur eN Peccato obsessi, aut person coniunquae in eo Puniatur euenisse ,. remedium primum vera confessio est rdeinde exorcismi ecclesiastici, ovibus dc Deus me praesente nobilem matronam in ciuitate Bononia liberauit, quae ad inuantiam cuiusdam samosae strigi magae annis tredecim arreptilia fuit: quae strisi maga Ci- mera dicta est, quam tandem inquisitor magister Io. de Tabia, author Tabienae Summae,qui etiam modo vivit, in cineres redegit. Sunt praeter haec S alia remedia, dc Eucharistia in primis: unde dc Cassianus dicit, si possibile foret, eam ess quotidie exhibendam, cum sit quasi ignis
228쪽
do prius illud sana mente appetiuerint sacra metvin. 26.cl. 6. Is clul. In- rellige etiam nisi adsit Periculum vomitus,aut irreuere iaciae ad sacramelum. Et hoc renWdio Cassianus curatum scripsit abbatem Andromi- cuin. Et est oratio propria, ae aliorum.. Punctum sextum. Aduersus grandines, quae victum nobis auserui, remedia : cuius rei gratia multa dicantur OPortet. Primum. In veriabis ex eo quod versa sunt, nulla virtus est, nisi mouendi auditum, ut ,
probat Guil .gloss. Ray. Siqua vero, si, pro quia, in aliquibus verbis est virtus, ut in sacramentalibus, dc bene citctionibus,vi quibusdam licitis carminibus, de quibus capite sequenti: non ideo est, quia verba sunt, verum eκ institutionc-ordinatione Dei potius, ut hoc quod ad foramas quibus ecclesia in sacramentis Sc sacramentalibus utitur,applicantur, quibus Deus spiraritalem intencio italem virtutem largitur: dcide est de verbis multis diuinae scripturae, ut de euangelio S. Ioannis creditur, dc forte de omnibus . Interdum tamen, etsi in verbis non sit virtus, nihil tamen prohibet eam diuinitus adesse, ut si adiuratur daemon in virtute Dei, vel sanguinis Christi, dc em sinodi. Secundum. Contra grandines,quidam sic practicant. Tria grana grandinis in nomine sanctae Trinitatis inagnem iaciunturiin signu destiuistionis diabolici operis, & ignis perpetui diabolo dc angelis eius praeparati, S ad diabolum
molestandum, adiunctis ter dominica oratione, & salutatione angelica, necnon & euangelio sancti Ioan . In principio erat verbum, semel eum signo crucis contra tempestatem undique ante, S retro,& ex parte omni . & illud: Verbum caro factum est, ter replicatur: & deinde
ter dicitur per euangelica dicta deleatur, & sugiat tepestas ista. Et quidem si tepestas ex maleficio est, subito cessat. Haec sunt verissima emperimenta, de catholica. Secundum . Quaedam malefica Interrogata per Iudicem an modo aliquo tempestates a maleficis concitatae sedari queant: respondit quod sic, modo isto. Adiuro vos grandines, de ventos per quinque vulnera Christi, ct tres clauos, qui manus eius ac pedes per rarunt,& per quatuor euangelistas sanctos Matthaeu, Marcum, Luciam,&Ioannem, ut in aquam resoluti descendatis . Hic nihil silperstitionis est, aut illicitum e quia a Christo potestatem accepimus imperandi daemonibus, ne aut nobis, aut proximo noceant: imperare autem essectui daemonis, idest grandini, est imperare diabolo concitanti,cum irrationalia praecepti capacia non sint. Ad idem est, quod intra vineas, aut fruges quidam signum crucis erigui cum soribus, aut frondibus benedictis in die.Palmarum , qui Sc id asserunt, quod frugibus
grandine undique laesis, illesiae in eorum campis durant: quod totum licitum videtur. Tertium. Fatentur etiam malescae quaedam quidem C c a sponte,
229쪽
zo F. sILvΕsTRI PRIER sponte, quaedam vero per tormenta, S difficulter: quod quaedam sunt, quibus inultum impediuntur ex toto, vel in parte, & ne in personam vel amicos fiant, ek sunt: integra fides cum obseruatione mandatorii Dei, α signo sane is Crucis, ac oratione. Item sunt clytus,ecclesiastici
ritus, dc ecclesiasticarum caeremo triarum, bona executio iustitiae publicae, ruminatio Passionis Christi verbo, aut mente. Quartum . Dicit quoque Nider, quod eadem causa generaliter campanae contra aera .Pulsantur, ut recedant daemones a strepitu consecratarum Deo tubarum: tum etiam, ut Populus eXcitatus contra tempestates Deum aduocet. Adde etiam,quod cκ itaturali virtute omne, Quod aerem mouet, ut magnus sonus campanarum, Sc machinarum, aiauersat grandini . Quintum. Eadem causa cum sacramento altaris S sacris verbis ad auram proceditur, quod qui superstitiosuin putant, x las superstitiosi
discernendi minime norunt,quae excipititur eX glosi col. a. super illud. Quae sunt rationem habentia: dc sunt hae. Prima . Cum in omnibus
operibus nostris Dei gloria noster principalis scopus & finis esse debeat,iuxta illud: Siue manducatis, siue bibitis, siue aliud quid facitis,
omnia in gloriam Dei tacite. I. Cor. I o. ideo in omiti opere, quod ad Christianam religionem attinet, alte datur an illud sit ad gloriam Dei,& an homo in opere illo Deo gloriam Princi 'aliter tribuat: ita quod
Per ipsum opus etiam mens hominis Deo subi jciatur. Secunda. Attei datur an opus e Xercitum ad exercitium corporis sit, vel frenum cocu- Piscentiae, aut conserens corporali abstinentiae secundum medium virtutis,aut quas, hoc est, secundum ritum ecclesiae vel doctrinam moralem: quia rationabile debet esse obsequiu noitrum, RO. I a. Vnde promer h. anc regulam fatua lant vota de non pediendo calnte die Sabbathi, vel die Dominico ieiuna do, de eius inocti.Tertia. Attedaturanopias sit secundum statutum uniuersalis ecclesiae, vel secundum testimonia scripturarum, vel saltem secundum ritum particularis ecclesiae: aut generalem consiletudinem, quae secundum Aug. pro lege habenda est: Unde Greg. Anglorum Episcopo, quod essetat ecclesiarum cosuetudines diuersae in celebratione missaruin,quarenti respondit.Siue in Romana, siue in Galliarum, siue in quacuiuis ecclesia aliquid nauenissi, quod plus omnipotenta Deo placere possit, sollicite eligas e diuersae
enini cometudines ecclesiae in cultu diuino in nullo veritati repugnat, ideoque seruandae, & eas Praeterire illicitum est. Quarta. Inspiciatur, ut opus quod sit, habeat vel a Deo, vel a natura Proprietatem ad essectum, qui eXpectatur: a Deo quidem, ut verba consecrationis ad tran- substantiationem panis & vini: a natura autem, ut Paleae ad niues aia seruandas: alias enim, si haec non habuerit, superstitiosum est: ex qua consideratione characteres omnes ignota &imagines astronomicae &
230쪽
necromanticae & nomina ignota tanquam superstitiosa omnia refutatur.inunta. Attendatur ne opus quod fit,occasione scandali praebeate quia,etsi tunc superinposum no est: propter scandalu tame aut olui tendit, aut differendu est, vel occulte peragendu. Esferre autem contra daemonum tempestates corpus Christi, aut reliquias sanctas ad auras e sicut Genuae contra impetum maris reliquiae Praecursoris admouetur, contra nulla est dictarum regularum, immo est secudum tertiam: quiasta Galliarum ecclesiae, dc multae in Germania antiquitus cosueuere rha tamen quod eo modo, quo est consuetudo, feratur,idest in atrio sacrarij, vel alio secreto loco ad aura reuereter, quin etsi publice ferretur
iudicio discretorus deliu, sicut in die corporis Christi nihil superstitiosum video:nisi quod si effectus gia cuius desertur,no sequat, scadaliaeati posset imbecilles: via eiusmodi celebrada sui, quato secreti' sieri Pot. Punctum septim v. Aduersus maleficia iumetoru,remedia: cuius rei gratia multa dicuntur. Primum . In partibus Sueuiae sic piacticatur. Prima die Maij, ante solis exortum, exeunt rusticae mulieres eX sylvis& arboribus deferentes salicum, Sc aliarum frondium ramos, In circulorum modum ad ostium stabuli suspendentes, asseretes anno integro iumenta a malefici jsillaesa seruari. Quod equidem remedium no est illicitum apud eos, quibus vanis vava retundere licet: sine ostensa tamen Dei, dico quod si non obseruata die prima,plusqua secunda, nemsolis ortu, colligatur herbae vel stodes cu oratione Dominica, vel Symbolo, Sc si de bona, dicto modo suspendantur, committendo iumentorum custodiam Deo, non est reprehensibile, ut liquet 26. q. γ. NO Observetis. ex verbis Aug. Nam dc sine incantatione licet arreptilio herbas, & lapides habere. Ad idem est, quod quaedam mulieres, ne vaccae maleficio lacte siccentur,lac,quod die sabbathi emungunt, ex integro
Pauperibus erogant, astruentes inde vaccas non modo illaesas durare,
veru metiam & magis lacte exuberare. Quod totum probamus, si ex causa licita dies illa seruatur: puta ,, ob deuotionem ad beatam Virgi- .nem, vel huiusmodi r &Deo iumentorum asseruatio per eiusmodi pietatem commendetur . Secundum . Nider in suo Praeceptorici praecepto primo dicit etiam per carmina, dc verba sacra licere , sicut nomines infirmos , ita & iumenta benedicere r etiam si incantationis speciem habere uideantur , modo serueiatur hae conditioncs , de quibus capite sequenti , asserens se a deuotis personis S uirginibus experientiam tenuisse , quod adhibito signo Crucis in uaccam , de oratione Dominica uno cu salutatione Angelica, ter, uel circiter, cessat rus diabolicum , etiam si maleficio intercedente sit . Qui dc in suo Forna. dicit constare per maleficos , quod ritibus ecclesiae ueneratis, ct seruatis, eonitu maleficia Pr eviuntur , ut Per aquae bene