장음표시 사용
161쪽
in eadem domo cohabitat, prasserIbat si, ut solus eum sola non alloquatur, ut fugiat aspectum illius, ui nulla timoris signa ei ostendat imo animum n- versum, Et despici lem. Deinde imponat ei recursum ad Deum, B. virgis nem, Sanctos, fugam olii, meditationem Novissimorum, jejunium, oleem unam teste. Denique debet Eidem praecipero, ut quam primum ab illis oeca Sione proxima liberari Rossit, recedat sub aliquo honesto prael. tu. Si his prau scriptis, etiam, relabitur, absolutio disseratur, usquedum occasio proxima non fiat remota , et prudenter, ae jure non credatur eliminatum proximum peccandi periculum.
O. Quid ai quis sit in occasione formaliter proaeima, sed materialiter
remalia: v. 9. viercalor semel in anno solet accedere ad nuudinas Salermnitanas , eι ibi cum hos ita peceare p i ii R. Si occasionarius iste eidem vel diverso Consessario alias promisit hujusmodi occasionem removere, sed postea promissis non stetit, absolvondus non est, sed diu, mullumque Consessarius absolutionem ei disserte debet, et conflanli, ac severa probatione ejus emendationem experiri, praesertim si non semel, sed pluries a promissis discessit. Dixi, diu multumque, quia non lotum annum, loquendo do Mercalore in exemplum adducto, tenetur consessarius expectare ad experiendum, num Mercator, advenientibus nundinis, fideliter suam adimpleat promissionem; quia vera conversio, si est, ub plurimum signis tam ossicae ibus se prodit ut omnem dubitandi rationem
repellat, quod raro ovevit. Collet. - a , ,
O. Quid si oecasionarius sit in probabili periculo, vel artieulo muriis'
II. Ni mors ita proxima est, ut tempus occasione removendi non. Suppe lal, alque occasionarius signa verae pocul lentiae, ac dispositionis praebet, absolvendus est; quia verisimiliter creditur, quod oecasionarius, cum in la-li perieulo versetur, verum ae firmum habeat propositum occasionem re' movendi. At si tempus adest congruum ad occasionem removendam, ei Ela- Iim non rejicit eam, non est absolvendus, nisi post occasionis romotionem Irieque Consessarius excusationem an diat seandali, infamiae, periculi, et . , quam sorte occasionarius allulerit, quia effingi potest aliquis verisimilis, et honestus praelexius, quo oceasionem illico dimittat, etsi e scandalum, im lamia , periculum evanescat, ae Animae suae bene consulat. Collet.
Dicitur dictum , vel faetum , quia sola aclio exterior potest esse ruinae spiritualis alterius oceasio. Ubi adverto, quod sub dielo, vel laeto, venit etiam non dictum , vel non factum, quia adfirmatio, et negatio reducuntur ad idem genus, unde scandalum asserro aIteri potest ille, qui invitat ad tu pia, ei illo qui turpia tenetur impedire, si non impedit. Dicitur minus recιtim, quia non requiritur ad inserendum scandalum . ut oelio sit revera mala, sed sumit, si habeat speciem malis et praebeat alteri occasionem peccandi; quare ponens opus per se indisserens, potest at
teri praebere scandalum, et peceare peceato Mandali, quando sellieel illud
162쪽
opus apparet tanquam malum. Siescandalum videtur asserro viciniae Religiosus ei Clericus, qui domum aliquam,ubi sunt mulieres suspeelae, frequeniat, licet sine ullo peccato, quia haee se queulatio praesesert speciem mali. Dicitur, Praebens Occasionem, et non caussam, quia ad rationem scandali non requiritur, ut spiritualis ruina Proximi revera sequatur, seu nourequiritur, ut inductus cadat in peeeatum, sed suae eit, si ei detur occasio , qua eadere possit in peceatum; quare dari potest seaudatum activum sine
R. Duplex, Acιivum, et Passivum. Primum est dielum, vel Delum minus rectum, ui mox definitum est. Secundum est ruina spiritualis Proximi orla ex dicto, vel facto minus recto alterius. Q. Scandalum aetinum quotupleae υι 2 . .R. Duplex: directum sellieet, et indirectum, seu inter relatanum. Primum est dictum, vel factum, quo quis Expresse, et directe intendit ruinam Spiritualem proximi, illum lentando, rogando, suadendo Ele., ut consentiat in actionem malam , sive ut depravatam reddat Animam istius, sius ut aliquid sibi utile, vel delectabile proeuret. In directum aulem est dictum, laetum, quo quis non intendit ruinam Ρroximi spiritualem, sed vel suum,nut alterius commodum, vel utilitatem; at praevidens, vel praevidere potens, quod suum dictum, vel factum alios inducat, vel inducere possit ad
Q. Scandalum passinum quot leae est R. Duplex, Pusillorum, et Pharisaicum. Primum habetur, quando quis
scandalizatur Ox actions alterius ob suam ignorantiam, vel fragilitatem. Secundum habetur, quando ex sua mera malitia aliquis scandaligatur. Dicitur hoc scandalum Pharisaicum, quia talo erat scandalum Pharisaeorum, et
Judaeorum, qui ex bonis Christi operibus scandali, seu propriae spiritualis
. Scandalum sive directum aine indirectum, estne speciati peccatum R. Est Speciale peccatum contra caritalem, nam licet unicuique datum sit mandatum de Proximo suo: Ceel. cap. II, scilicet ut ejus spiritualem Salutem procuret, seandalosus lamen scandalo suo spiritualem Proximo ruinam asserre directo vel indirecto intendit. Hoc autem peccatum est ex genere suo mortale, et eruitur ex gravi poena, quam minatur Dominus ei, qui scandalum alteri praebet apud Matth. eap. 38: Qui scandalizaverit unum de usillis istis, qui in me credunt, everit ei, ut suspendatur mola assenaria in collo ejus, et demergatur. . . Vae homini illi, per quem Scandalum venit. Dixi eae genere suo scandalum esse peeeatum strave, quia si scandalum fuerit tantum eulpae venialis occasio, scandalum veniale peccatum Eril. Excipe lamen, si scandalum inducat ad venialem culpam, quae grave detrimentum spirituale, vel temporale Communitati, vel tertiae personae inserat, quia tunc scandalum illud mortalo peccatum erit; nam in directo inducit ad mortale. Hi ne graviter peceat Superior Communitatis Religiosae, qui culpas veniales Subditorum suorum per congruam correction m non impedit; quia talis omissio, lieet sit caussa venialium desectuum , gravo tamen damnum disciplinae, sive regulae remissionem Religioni inseri. Collet.
163쪽
is et P. Daturne casus, in quo ρtiis faeis actionem minus reesam coram aliquibu3, eι Peccatum acandali non commillis R. Maxime, et est quando quis dicium , vel saelum minus reclum ponit coram hominibus illis, quos ipse praevidet exemplo suo ad peccatum uota
esse alliciendos: hic enim occasionem ruinae spiritualis non praebet eis, uti est, si quis peccat coram viro valde pio, qui ex peccato alterius potius assumit Oceasionem virtutis, quam peceati, ut asserit HieronJmus ev. IS. Matth. Perfecti homines scandala non recipiunt. Et lieei aliquando videatur commoveri vir justus ex peccato alterius, illa commotio lamen scandalum non est, sed vel displicens admiratio, vel indignatio de peccato ali rius. Idem die si peccatum etiam grave committatur coram homine valde improbo, qui exinde nec ansam sumit peccaudi. Excipe lamen Bellones, quae turpitudinem continent: hae namque cuicumque seati datum asserre possunt, et ejus labefac lare cor. collet, Anio ine.
O . Quot peeeata eommittit ille, qui praebeι alteri scandalum ΤR. Plura. Primum contra caritalem, quia inducit Proximum ad peccandum, et spiritualem ejus ruinam procurat cum ex caritale teneatur ejus salutem spiritualem intendere. Secundum contra illam virtutem, ad quam lac-dendam suo scandalo alium inducit, quia quaelibet virtus exigit, ut actus sibi consormes eliciamus, et ut neque per nos violemus, neque per alios ea inviolare saeiamus. Tertium est peccatum illud, quo praebet alteri scandalum. Iline si quis furando indueit aliquem ab blasphemandum, triR peccata committit, primum contra justitiam, quia injuste rem alterius aufert. Secundum eontra caritalem, quia per surtum inducit Proximum ad peccandum. Tertium contra Religionem, quia inducit ad blasphemiam, quae Religioni opponitur. Q. Teneturne poenitens necessario e licare in confes3ione quod per peccasum suum praebuiι Proetimo seandalum ΤR. Maxime: quia haec cireumflantia mulans est, et in consessione proinde necessario aperienda; nam peccato principali addit novum peccatum eontra caritalem. Hinc scandalosus debet manifestare consessario I. P calum, quo dedit seandalum s. ad quod peccatum scandalum suum inducebat: 3. Quoi personae, et cujus conditionis fuerunt inductae, vel poterant induet ad peccandum; nam quoi personae sueria ut inductae vel poterant induci, tot 'fuerunt objecta poecali, et quidem dupli eis. Hinc , si Seius furto suo duos scandaligavit, eos inducendo ad blasphemiam, praeter peccatum surii, eommisit alia duo peccata contra caritalem, quia duos induxit ad peccatum: et
alia duo contra Religionem, quia illi duo per blasphemiam Religionem lae
. Ille, qui pravo suo eae se induetu alium ad furandum, vel ad
damnum alteri inferendum praeter peccata, quae commilis, Mneturne vid restitutionem pR. Si praevidit, vel praevidere polnil, quod ex pravo suo exemplo induceretur alter ad furandum, vel damnifieandum, tenetur ad restitutionem et quia cum quis praevidet, quod per actionem suam illicitum damnum Proximo inserat, lene luredi justitia abstinere ab illa actione; nam Proximus ha- hei jus ut agens abstineat ab illicitis, quae ei damnum in serre possunt, et proinde nou abstinendo laedit jus illius, ideoque cum ex tali laesione da.
164쪽
mnum oriatur, illud lenitur compensaro. Praeterea eum praevidit, larium vel damnum ex suo exemplo oriturum, et ab actione, vel omissione non abstinet. eum abstinere possit et debeat, indirocte vult furtum, vel damnum, et proinde ipse censetur caussa, licet indireela surii, vel damni, juxta caρ-
tillim. de injuriis: et lese M. D ad. L Aquiliam: Qui oceasionem praestat damni, damnum Iecisse videtur. Collet de justitia tom. 3 fol. so.
Si vero non praevidet, neque praevidere poluit, non tenetur ad restitutionem: quia non suit caussa furti vel damni, cum fur lum, vel damnum nee directe, nec indirecis suit sibi voluntarium: fuit ergo tantum occasio damni. Q. Tenemume, ut vitemus scandalum assivum Proetimi Omιuere muraliquod non malum, neque speciem mali habens n. Scandalum Pharisaicum, concurrente aliqua rationabili laussa necessitatis, vel utilitatis nostrae, aut alienae, vilare non tenemur, utpote quod oritur ex propria scandalirali malitia: et proinde ipsi malitioso impulandum. Eruitur ex milh. cap. I 5. ubi cum fuerit Christo dielum: seir, quia Pharisaei audito hoc verbo scandalizati sunt Christus respondit: sinite illos, caeci sunt, quasi voluisset dicere: ne habeatis rationem eorum seandali ;nam oritur ex in Blitia, quae eos excaecavit. Si vero nulla necessitas, nulla urgeat utilitas, lenemur nos ex caritalis praecepto peccatum Proximi repellere, quando possumus, sine nostro gravi detrimento, vel incommodo, a quo nulla adest illud permittendi caussa. aEo mηgis scandalum Pusillorum removere tenemur, abstinendo ab iis dieiis, vel lactis, quap tieet non sint mala, neque habeant speciem mali, possunt lamen Proximum fragilem vel ignarum inducere ad peceandum , quando abstinere valeamus ab iis sine gravi incommodo, vel detrimento. Eadem enim lex caritatis exigit, ut impediamus peccatum Proximi infirmi , cum possumus Sine gravi nostro incommodo, vel damno , ut supra dictum est, et proinde eadem caritalis lex nos urget . ut an ejusmodi dictis, vel laetis abstineamus, saltem donee Proximus infirmus, vel ignarus de suo
indebito scandalo moneatur. Antoine.
Q. Ad removendum pusillorum seandalum suntne Omluenda opera Bona, quae vel de consilio, μι de praecepto eositivo ponenda sunι R. Si possunt disserri, vel Oeeultari, sunt disserenda, aut occultanda ex
Eadem carit Blis lege, quae urget, ut, eum possumus, peccatum Proximi removeamus. Si vero non possumus differre ea, vel oce ullare; tune, nisi ex Omissione majus damnum immineat nobis, vel aliis, pol erunt praeter milli, altem donee Admoneatur Proximus de injusto pius scandalo, et de ratio Ne, qua ad sic agendum impellimur. Si autem post monitionem non ce8set inde seandalirari. tune cum scandalum sit mere Pharisaicum , opera bonatum de consilio, tum de praecepto positivo non sunt omittenda, Deque a m plius disserenda. D. Thomas, Anio ine, concina. . Ad vitandum yrane seandalum Prozι mi, estne licitum committere Feccatum leve, v. s. leviter mentiri, ne quis ituprum commιιχι, pelle' reι etc. 'R. Minime , quia non sunt laetenda mala , ut eveniant bona , ut monet Apostolus ad Roman. eap. 3. Quare D. Thomas in 4. distinct. 38. qu. I. art. 4. ait: dicendum quod homo peeearum xeniale commιttere , ne Gbus
Feccet mortaliter , non tenetur ; nee bene est committendo. A sortiori gla
165쪽
Iion licet committere peccatum grave minus ad vitandum peeealum Proximi gravius. Hinc ad vitandum scandalum non licet sacere actionem prohibitam Lege naturali; quia nunquam licet lacero actionem intrinsem malam. Item non licet omittore aelum Loge naturali praescriptum in iis circumstantiis , in quibus praeseribitur, quia talis omissio est etiam intrinsece mala Nec eliam licet omittere ea, quae sunt neeessaria necessitate medii ad salutem; quia, ut ait D. Τhomas,secundum ordinem caritatis plus debet homo suam salutem spiritualem diligere, quam alterius. Insuper non licet omit toro opus honum in detrimentum Fidei, vel boni communis spiritualis, quia hujusmodi omissio ost etiam intrinsece mala. O. Peceatne peccato scandali, qui peccato alterius eooperatur Nola, quod quis cooperari potest peccato alterius dupliciter; remote sei licet seu materialiter, eι prooetae, εeu formaliter. Cooperatur remoto ἔet materialiter quis, eum ponit actionem de se non malam, qua alter uti potest sine peecalo, v. g. vendit quis gladium militi, qui eo uti potest sin peccato, petii quis pensionem domus a conductore, qui eam solvere potest Sine periurio, vel blasphemia etc. cooperatur vero proaeime; seu formal ser quis, cum ponit actionem, quae ex aliqua circumstantia influit in peccatum alterius, v. g. vendit quis venenum ei, qui suum inimicum meditatur occidere, exscribit epistolam turpem ei, qui vult illam mille re ad amasiunculam absentem. Hoc notato.
R. Ille, qui proxime , seu sormaliter eooperatur peccato alterius , peceat quidem, ae peccatum ejus scandalum est, quia influit in Proximi peccatum,
quod ex caritalis lege removere tenetur I . Ille vero, qui remole, seu materialiter peccato alterius cooperatur, non peceat, servatis tamen his cotiditionibus: quarum prima est, ut actio, qua cooperatur sil bona, aut saltem indisserens. Secunda, ut cooperans ponat actionem suam ex fine bono, et absque ulla intentiong inducendi Proximum ad peecatum. Tertia, ut eooperetur ex justa caussa, v. g. ex utilitale vel gravis damni remotione, vel alia necessitato. Quarta, ut cooperans non teneatur ex vi sui muneris impedire peccatum alterius, cui cooperatur. Quinta ut alter tali cooperatione non
abulatur contra bonum commune Ecclesiae, vel Reipublieae. Sub his enim conditionibus, si res penitus inspiciatur, prudenti existimatio no non cens tur quis cooperari pecealo alterius, sed solum ex iusta caussa illud permittere. Cuniliati, Anioine.
Q. Peccame peccato scandali, qui sua et minus malum ei, qui Para tua eat jam patrare majus pii. Sivo illud minus malum, quod suadetur, mi distinctum peccatum n graviori, quod quis paratus est sacere, certe peceat peccato scandali, quia
i cooperatio formalia , est quae evenit curn directo cooperatur ad peccatum
ut est in eo, qui sornicatur): aut cum influit In pravam voluntatem proximi volen- is peccare; ut esset servare terga latroni, aut sicario, ut securius suretur, aut oecidat: scribere literas amatorias vice Cone ubinarii, aut asserre dona concubinae et reccipere dona ab eo, qui suae honestali insidiatur. Hae, et liis similes cooporationes sunt ita trinseco malae, quia ipsis datur an Ka proximo ad peccatum exequendum, aut Salic in istius prava voluntas fovetur, ideoqua nulla ex raussa, no mortis quidem , excusari possunt a moriali. S. L soritis homo πωι. Tract. IV. de ν. Praecepi. Decal. Puncι. V. s. m.
166쪽
inducit eum ad novum peccatum licet minus: quae inductio per se mala est, utpote moralis caussa novi peccati. Hinc illi, qui paratus est oecidere Crium non potest quis suadere, ut illum salso accuset de surio; quia ha lur ad novum peecatum induetio. Sive illud minus malum nou est distinctum a malo graviori, quod fieri si alulum orat, sed solum est diminutio illius mali gravioris, v. g. parato occidere Caium suadet quis, ut non occidat, sed verberet. Et tunc debet suadere remotionem majoris mali, ot potest tacere de minori, numquam suadere, quia Semper consentiret minori malo, quod semper est illicitum. Anio ine de peccato scandali pag. 338. dit. Neap. Verum . ut possit tacere, requiritur, ut hae concurrant conditiones , scilicet x. Ut laeeal minus malum directo ad removendum gravius. . Ut non adsit alia via removendi illud. 3. Ut lati silentio damnum tertiae
. Quid si quis lamo, ac deliberato animo constauerit duo perFaDare crimina divaris malitiae, licitumne est yuadere minus, ut niterurmajus
R. communior sententia est, quod licitum sit,quia tune non suadetur malum uti malum, sed suadetur bonum in privatione majoris mali silum: Con
di , illud consulto faciens ad aueritis eaeperientiam, vel correct nem' R. Minime, et si id praestet, peccat peccato scandali, quia praebere data opera ostendiculi materiam Proximo, idem est ac pellic re eum ad peecandum occasione sua, sine qua sorsan non peccaret, unde positive, et pro Aime cooperatur peccato alterius. Anto ine, cuniliaii O. Licetne absque peccato scandali permittere Proetimo peecatum ad bonum suem, v. s. ut Proetimus dePrehensus in erimine, quo Perm D itur, puniatur, vel patiem re tauatur, vel νι ipse permittens impediat Gliquod malum grane sibi, vel alterέ imminens R. Si hic finis honus alio modo obtineri non potest, ae probabilis spes B dest, quod ex tali permissione oblineatur, neque permittens leneatur impedire , licita est hujusmodi permissio , ut pole quae justa, ae rationabilis ;Dam ex bono fine oritur, neque ullum praebet positivum concursum ad peccatum alterius, et dum laxat ob honesium finem non impedit, quod in tali casu impedire non tenetur. Cuniliati, Anioine, Concina. Q. Potestne gula ab3que peccato scandali pelare honestam aesionem ab illo, qui potest eam, si velit, sine peceato praestare'. sed Petens praevidet, quod actio illa ab eo cum yeccato ait praestanda r
i in Dicimus cum Sanct., Soto, Naxar. Nolin. CUM. Sylaeti. et saltuant. etc. eonfirmari S. sumptini auctoritate scontra alto' licere minus malum suadoro. ut majus evitetur, quod proximus paratus est exequi, quia lunc qui suadet, non P Curat malum, sed bonum, suadens minus malum, lieet alterius sit speciei. Ita etiam Iicet Domino, aut Parenti non auferre occasionem sura inli servis, aut vitiis, qui jam puruli sunt ad iurandum , ut in delicio comprehensi molius emcndari possiui. Ob id permittunt DD. multi posse etiam offerri occasiones surandi, permitiendo ut tarentur, ut ovilentur delicta sutura duce S. Thoma sa. R. q. 78. a 4. , qui sic ait In ucere ad peceandum nullo modo licet: uti tamen peccato astorius ad bonum lsestum est. S. Lisoriua homo apost. Irimet. IV. de Scandiam I. Iν.
167쪽
R. Maximo, dummodo petens non sit specialiter obstri eius ad late pee- calum impediendum, et nullam habeat intensionem inducendi illud ad peccatum, et gravis necessitas urgeat, vel magna utilitas impellat ad pelendam aetionem illam honestam: quia in talibus eircumstantiis petens nou tenetur impedire peccatum Proximi, qui potest illud declinare, si velit: unde scandalum, quod accidit, pharisaicum esse censetur. Cuniliati, Autoine. Hi ne potest quis Sacramenta pelere a malo ministro gravi accedente noeessitate, si aliud non adsit Minister bonus, a quo pelai: potest puella gravi morbo laborans vocare Medicum, a quo credit turpiter amari, si alius Medicvs non adsit, a quo curetur, et ipsa nulli perieulo consensus, vel delociationis subjiciatur. Potest quis eIigere juramentum ab eo, quem, probabiliter credit, peieratum , vel juraturum per salsos Deos, si gravis, ac ju-Εla urgeat necessitas exigendi. Ila Iaudati Theologi. O. Peccame Peecato scandali, qui petu mutuum ab eo, quem certo
seu nolle dare, nisi sub injusto foenora rR. Vol pelli mutuum ab usurario, ut suae vel alienas necessitati prospi eiat; at non peccat, quia petitio, et collatio mutui bona est: quare qui mutuum postulat, rem honam , et honestam postulat. Quod autem mutuator
nolit mutuum daro, nisi sub usura, malitiae suae est adscribendum, protu- de cum peccatum suum ex malitia sua oriatur, scandalum passivum suum Pharisaicum est, quod necessitate urgente, vilare non tenemur. Si autem nullam habeat necessitatem petendi, peccat tunc peceato scandali, etiamsi
petat mutuum ab usurario parato ad foenus: quia gratis inducit Proximum ad pereatum quod ipse ex lege caritatis tenetur impedire, quando sine suo gravi incommodo potest. D. Thomas R. u. q. 78. ari. 4. Concina. . ouid si merealor petat a foenators pecunias ad eaercendam merocaturam R. Si mereator ex necessitato prosequi debel negotiationem, et ideo sub usura pecuniam petit a laeneratore, non peceat: quia gravi cogente necessitate licitum est a quocumque rem honestam poscere, uti est mutuum in ea. su proposito. Si autem nulla, vel levis necessitas id suadeat; v. g. caussa
lucrandi, ut dilescat, peccat; quia sine rationabili causia inducit Proximum
o. Mulier, quae se ornat, et aspectui aliorum se praeaentat, peceatne Fe Cato aeandoli R. Cum eongruenter se ornat mulier ista juxta morem Patriae , qualitalem sui status, et modestiam Christiano debilam neque ei ulla est prava vanitatis, vel lasciviae intentio, non peccat, quia congruens ornatus mulieridebitus est, et proindo mulier utitur jure suo, dum congruenter se ornat. Si autem eum ornatu pravam aliquam conjungit intentionem lasciviae, mortaliter peecat. Et a sortiori, si vestitu Iasciviam spirante indula, pectoris, vel scapularum, But brachiorum nudatione inverecunda eomparet, vel si ipsa exemplo est aliis mulieribus ui superfluo, et in verpcundo ornatu vulgo alla moda) se ornet: quia alias mulieres inducit ad peccatum , ea citat spectatores ad libidinem, et lurpium a malorum gregem ad se pertrahit, quis eam a gravi peccato scandali excusaveriir Demum si eum ornatu eonjungat intentionem ostentationis, vel inanis gloriae, non vacat culpa; quae nou semper mortalis est, ait D. Thomas a. u. q. ID. Brt. S., sed solum quau
168쪽
do conjungitur cum intentione dirocia, vel iudi reela plaeendi hominibus, eoru tuque amorem turpem excitandi. Concina ij. o. Si Mulier Daeta morem patriae conqruenter, et modeste ornata a Paret , praeviden3 posse Iur ea assectus suscitare in corde alicujus δε- ιerminalae Personas , Peccaιne peceato scandali pII. Maxime, et quidem graviter, etiamsi ipsa scandalum in serre non intendat , quando hoc sine ulla gravi necessitate , vel utilitast faciat, quia caritatis lex urget, ut evitet Proximi peccatum, quod sine ullo gravi incommodo vitare potest. At si necessitas urgeat apparendi, non peceat, quia uou intendit peccatum alterius, sed suae utilitati, vel necessitati prospicere. Concina. sQuae dicta sunt in casu, quo praevidetur scandalum posse inferri deteris in Blao personae, die cadem, si praevideatur posse inferri scandalum alia quibus in determinate, sed in aliquo determinato loco , v. g. in convivio ,
theatro, acBdemia etc., quamvis nesciat, quinam sint, qui posSunt promo eri ad turpes cogitatio uos aspectu suo ἔ.quia currit eadem ratio superiuΕ adducta. Coucina.
. Quid dicendum de foemina, quae immodesto ornatu er Uectato , ae capite verto Ecclesiam ingradi audet, et Saeriseis Missae interes
Det Sacramenta suffcipere praesumit R. Morialiter peccat, quia evidens scandalum praebet aliis foeminis ra. Eiendi idem, et in viris improbis excitet pravos eoncupiscentiae molus; alque viris dovotis distractiones imaximas: in sacro.enim loco Diabolus majus studium adhibet. ol eon aliam perdendi Animas, unde ista foemina, ad se sum Sanelorum Patrum, Venatriae Diaboli dicenda est. Audiatur proinde Apostolus, qui I. ad Cor cap. a. ait: I. Omnia mulier orans velet eaput avum: deinde subnectit: eos ipsi jussieate: decet Mulierem non velatam orare Deum Z Εi D. Augustinus in Epist. ad Possidiuiti: ovillos nudaresse ninas, nec maritatas dedeeet. Jure orgo S. Linus Pontifex ab Ecelesiae Primordiis sancivit, no qua mulier, nisi velato capite, in Ecclesiam intraret, et Trullana Synodus Can. 96. idem statuit, atque excommu uicatione contra hujus Cationis violatores sancivit, et Tridentina SI nodus sess. 22. cap. 9. jubet, ut Sacerdos non inei piat Missam celobrare; nisi prius, qui intersint decenter, et composilo eorporis habitu adsislant. Idem decrevit S Carolus Borromaeus in concilio Mediol. lv. pari. a. iit. Io. Quae dicta sunt de foemina, ceteris paribus, dicenda sunt de viro. Concina. Q. Vir, vel Foemina Deis, eι pigmentis vulium adulteram, vi venu- Suor Omareat, peccatve peceato εcandali Z . B. Maxime, quia ut ait Tertullianus, lib. de cultu foemin. eap. r.e mea Daemone inventum est. Id etiam reprobani S. Crpeianus lι b. do habilia
virgis. S. Ambrosius lib. r. de Vitain. S. Paulinus, S. Thoma, S. Beruar
si in Muliebris eullus viros ad Iaseiviam mvoeat serundum illud pro reb. VIR
Ecce miser Oeevisti illi ornatu meretricio νω arata ad decipian 3 animaa.Ηino Chrysostomus hom. XVII. in Gany. Matthi: Si qua vero, ait, ideo ornatur, et emmuur, in tu δε oeulos omnium irritet, etiamsi nullum pulchritudina avia potuerit vulnerare, dabiι ιumen extrema re plieis. Pamvis quippe rima, semperaris Pen
num, porreaea poeulum, etiamsi nullaa, qui bibereι, inventust eas.
169쪽
dinus alii quo sexecuti l I . An autem mortaliter peccoly Asserunt aliqui non
semper morialiter peccare, sed tune solum, cum hoc faciat ex lascivia, seu cum sine provocandi Proximum ad turpem amorem, vel ad libidinem, vel ad admirandum suam pulchritudinem. At S. Bcrnardinus , et Alexander Λlensis, aliique sanioris doctrinae riunt, Semper mortaliter peccaro, quia semper commovet spectatores ad libidinem, vel saltem excitat in cis turpes cogitationes. Concina, aliique. . meeatno peccato scandali, qui domum, vel vestes, aut alia ornamenta loeat meretrici. R. r. quoad domum. Si domus lotetur intra restrictum Civitatis, O p. pidi, Castri, ele, ubi interdictum est meretricibus habitare, peccat quidem, quia praebet commodum ad ejus iniquum commercium, et cooperatur pravo exemplo, quod datur aliis foeminis, et occasioni, quae datur iuvenibus lurpia commodius commillendi. Et hinc est, quod in nostro Neapolis Regno ex Diplomate caroli Regis sub die I . Decembris anni prohibila fuit hujusmodi foeminis inhabitatio in corpore Civitatis, et tantum peris missa suit in quibusdam vilioribus partibus ejusdem, addita poena sustigalionis pro meretrice, et amissionis aedium pro domino locatore , et nullia latis contractus locationis. Praeterea sicut ex Authent. de lenonibus r. velatur locari domum publico u Surario, et lenonibus, quorum est puellas seducero, ut ex Civitatibus usurarum occaSio, ne turpe commercium removeatur, sic et eadem ratio habetur pro locatione domus meretrici. I. uuoad vestes, et ornamenta dico, quod si meretrix haec conducal, ut clogantioribus vestibus indula, et ornata melius, et commodius turpe munus suum prosequatur, illicitum est ; quia localor, et idem die de vendito- Te, Vere proxime cooperatur peccatis ium ejus, tum illorum, qui ad eam accedunt. Si vero vestes ad simplex corporis tegumentum deserviani, nullum peccatum ost, quia necessitati naturali ejus lavetur, non autem pee. calo. Concina, aliique.
O. Estne licitum famulo, rei stimulae inservire domino, vel dominae
vacanti turpibus R. Si suus famulatus proxime concurrit ad peccatum turpe quod eom. mittitur a domino, vel domina, illicitus est, et quidem graviter, quia cooperatur proxime gravi peccato domini, Vel dominae suae, et petio quam ponit sic famulando, est determinale mala; et sua indisserentia Oxpoliata , proinde nullo modo excusabilis. Apparet ex Propositione 5 I. ab Innocentio XI. proscripta : Famulus, qui submissis humeris scienter altinat herum Suum ascendentem per fenestras ad stuprandam Hryinem, et multoties ei subservit, deferendo scalam, aperiendo januam,arit quid simile cooperando non peccat mortaliter, si id faciat metu notabilis detrimenti, pum ne a Domino male tractetur: ne torvis Oculis aspiciatur, ne domo x S. Cyprianus Lib. do Disciplina, et habitu virginum inquit: Si tu te remis
piuotiua comaae, eι per publicum notabiliter inceda3, o Da in te juvenistis illisitis , a piria adolescentium pori se trahas, concupiscendi sibivinem nutrias, suapirandi fomenta auccenda' vi, etsi ipga non pereas ali tamen perdal, eι veluι gladium te, et venenum videntibua praebeaδ, eae dari non poteδ, guuat mente calta ala, ripudica.
170쪽
actiones famulorum, quas exprimuntur in ea, sed oliam actiones eis similes, h. e. quae proxime eoucurrunt ad alterius peccatum, uti esset praeparare lectum ad hic et nune commodius peccandum , praebere clavem eu-biculo mulieris, eum qua debet congredi, invenira locum, in quo congrediatur, mulierem retinere, ne fugiat, vel eam invenire, ut cum ea peccet, vel illam ad domus domini adducere, vel portam amasio advenienti ad pee- eandum aperire, vel munera allieientia ad peccandum deserre, vel illi litteras amatorias scribero , vel desere et alia hujusmodi proxime ad peccatum conducentia. Cuniliati, Concina. Si vero non proxime concurrit famulus vel famula , tune prudens Coninsessarius famulum, vel famulam hujusmodi monere debet, ut a famulatu recedat, et ante recessum non absolvet, nisi gravissima caussa accedat dinserendi ad aliquod tempus recessum. Quomodo enim seri potest, ut quis cum hujusmodi dominis conu reans non corrumpatur Ait proindo Dominus Numer. cap. I s. Recedite a tabernaculis hominum i iorum, et nolite tangere, quae ad eos pertinenι, ne involvamini in peccatis eorum. Et Iosue cap. 22.: Per hanc occasionem avertent Ilii vesιr illos nostrosa timore Domini.
. Peccatne preeato scandali, qui pingit, aut 3cul u obscoenas immctines, aut qui eas palam desinet ZR. Maxime , et quidem graviter , quia praebet aspicientibus ossicaeem
occasionem peccandi: nam hujusmodi obscoenae picturae , et imagines ad turpia valde excitant aspicientes.
Idom die de iis , qui Comoedias obscoenas , vel alias hujusmodi turpes
Compositiones componunt, repraesentant, legendas tradunt ete.
Q. Possuntne cauPones , aliique licite vendere vinum iis , quos foro inebriandos praevident, vel cibos vetiIoa vendere iis, quos pravident
violaturos sejunium IR. Maxime, si id faciant ex gravi urgento caussa, v. g. vitandi mortem, mutilationem , Dolabilem bonorum jacium in , rixam , calumniam grave etc. non autem lucrandi cupidine ; ratio est , quia hujusmodi venditio horum eSculentorum , et poculentorum , eorum quo usus sunt per se indiffercntes , et sunt acliones malae ex sola malitia bibentis intemperanter , et manducaniis contra Ecclesiae praeceptum. II ine venditores materialiter eooperantur pravo usui illarum mercium , ideoquo cum materialis sit cooperatio, gravi urgente eaussa, a peccato excusantur, ut supra dictum est. At si absquo notabili suo incommodo denogare possunt tum vinum ebriosis , tum cibos vetitos violaturis jejunium , et ex caussa sola lucrandi non denegant, mortaliter peccani: quia concurrunt ad peccatum Proximi, non impedionὸo illud quod tenentur impedire , et sinu suo notabili ineommodo
Quae dicta sunt de cauponibus, die etiam de eeleris vendentibus res, quae bono, Et malo usui deservire possunt, quando venduntur illi, qui certo eis abusurus est. IIoe item die de aliis, qui rom, vel operam ex se licitam, nee per se ae proxima ad precatum influentem , praebent alleui eis abusuro ἔdummodo adsit justa causa sexensans, Et nulla adsit intentio cooperandi pec- ealo alterius et abusus non fial eonira bonum Roipublicae , vel EceleSiar,