장음표시 사용
171쪽
qui accepit, utique alienum est illi qui d dit , & alienartim ab eodem. Hoc igitur visum est mirandum Salmasio,aliquem ex stipulatus usuras debere pro pecunia quae sua eii et '. Quis pro suis aedibus alii Hen'sionem solvitὶ Quis pro suo agro colonusὶ Tippulae igitur pondere levior illa Co prianica responsio. Ea si alicuius esset momenti in illis iisuris quae non aliter de bebantur nisi stupulatu promisse , in illis
casibus ubi ius etiam Romanum citra fi-pulationem eas deberi statuit, is rώων. esset vilio . In Nautico foenore in mutuo frugum, usurae ἀνεπερωτροπι petebantur . Ergo ibi ex causa mutui debebantur. Argentarii etiam, sive trapeZitae, u-stras poterant exigere quamvis in stipula- tione non foret deducte. Atqui hoc modo creberrima fuit ac longe frequentatissima ratio usurarum exigendarum pro pecuniis quae apud trapeZiras faenore locabatur aut ab his expendebantur. Fateri itaque in his omnibus cogetur Coprianus doctor, usu ras quae ex mutui caula debentur, non pro
sua, sed pro aliena re pendi, ac proinde in
mutuo frugum,& in foenore nautico,& in trapeaitic9, non alienari res mutuo datas. Ad hanc plane confessionem constringe
tur ex illa sua responsione gravissima, si
172쪽
Diis placet, & ponderosissima. Quid de
Graecia dicetZ Nec in hac , nec in tota Asia, nec Oriente toto, mos fuit usuras sti- .pulari eo ritu, ea sollemnitate qua stipulationes concipiebantur apud Romanos.
Ignota haec res illis populis fuit, hodieq;
est, non ibi magis qua.in nostra omni Europa. An ergo usuras tum, cum sine stipitiatione deberentur, pro. re aliena solvi ne
cesse fuit, quae pro sua, id est, sibi quaesita,
ab eo qui mutuum dederat penderentu apud Romanos, ubi sine stipulatione peti non poterant Z Et fatetur hic magnus au- ctor Iuris Coprianici, illud de stipulatione pro petitione usurarum interlicienda minus iuste , iure civili statilium esse, sita, existimare. Heu quanta iactura es: quod tantus legi nator ignoratur l Vel quod nulla est hodie in orbe terrarum respublbca quae novas leges sibi condi expetat i Si materia esset aliqua, optimus hic legum faber egregiam posset operam in ea . dedolanda sumer . o Solon Solor , quantus nugator fuisti prae isto iniusticiae
legum Romanarum auctor i Si, tuo xempore vixisset, potuisset omnes tuarum legum soloecismos corrigere. Postea. inde tua esset melioribus etiam legibus Romana respublica, qtue ab hoc, non te,
173쪽
17Σ -D I A T R I B Aearum exempla in XII Tabulas transserenda Decemviris suis mandasset. Hactenus alias rationes Salmasii Coprianus morsicando hevigavit, nunc ad litteratas eiusdem coniectitras lambendas transi , quas admordere non potuit'. Nam quae rens fragili dentes . illidere, offendit soli do. Scribit Seneca lib. VI I. de Beneficiis cap. x MI, SIoicos nolle sapientem suum mutuo sumere, quiaὲ inquit, nemo usuram propemnia sua pendit. Ex eo conclu- deibat Salmasius, veteres non credidistis, rem sitam mutuo dare, idem esse quod . eam abalienar . Ita quidem scripsit in Praefatione Salmasius , sed' hallucinatus est. Dum enim non ex libro, sed ex memoria , ut apparet, haec scripto mandaret, non in summa quide rei erravit,sed in ' circumstitia. Patebit eius error ex his quae
mox subiungemus. Quod si hoc vidisset
Coprianus, autCopriani exoptatissimus amicus Θεοκροτ , quantos flatus, creparetὶ
Subiicit Coprianus, ta rapimas reson messe dire veteres non credidisse intuitu futurae L eo , degenere remunerationis. QMd,remunerationis An mutui redditio, remuneratio ὶ Si hoc esset, quodlibet liceret pro re mutuo data reddere. Na qui remunerat amicti pro Vino muneri missio, potest lepore ei remittere.
174쪽
At in mutuo nil aliud potest reddi nisi
res ciuidem generis.' Ad hoc enim obli gatur qui mutuum accipit, obligatione ex re data contracta, & ad rem in eodem ge- .nere reddenda redditur obnoxius. Remuneratio libera est. Multum itaque differta mutui redditione, quaesx obligation descendi . Ubi sunt illa,Copriane , quae dicis, Salmasii paradoxaZ Nullum isto tuo
posse reperiri, praestare au- . sim, quo mutui redditionem eamdem statuis Cum remimeratione. Ergo & mutuum munus est, si, quod redditur, remuneratiocst. At quod muneri datur, non obliga- tionem rcddendi importat'. Si renumeratio rependitur, a volente fit, & in eo quo voluerit genere. Quod hic autem dici ', responsum a se saepius esse, imperitiae . πρων, ideo veteres non credidiste mutuo re ide esse quod alienare, intuitu futurae in eodem genere remunerationis: scia , toties sibi ipsi iugulum ne mutiret praecidisse quoties ita respondi . Nihil enim amplius volumus. Mutui datio non est alienatio intuitu futurae in eodem genere redditionis, iuxta veterum sententiam, ut iam hic concedit Cloacinae doctor anti- .stes. Quo igitur respectu erit alienatioti. Nempe dominii translationis. Ergo una
175쪽
eademque res eodem modo eidrea ab eodem tradita, erit alienatio, & non eritZ Ne putes, primarium tantu este iuris anteCesC
sorem do cho rem Coprianum, aut alphalogicorum Ram istaru, etiam ad Criticen adfectat via, ut Phoenix in ea audiat. Hunc. timendu illi anaiso sito exoptatissimo censeo, ne tituluistum sibi praeripiat. Locum Senecae melius a se intellectum gloriatur quam eum Salmasius interpretatus est . Sed dicam vi, inquit, etiam hunc locum pro nobis facere. Immo dicamus, qui hoc dicit', si verum dicere volumus, omnimodis in-
eptire. Nunc audiamus Senecae enarratorem: uuoniam pecunia, exsententia Sion corum,ita sapientis eis, ut ne quidem idem gelaus ex mutuo reddere teneatur, ac proinde nec usuras
stipulari liceat, Auitur, contrariam esse iii aliis, quorum pecunia mutuata ipsorum quidem propria eis, s profecta ex patrimonio alterius cum obligatioue ad idem genus restituendum. Non
longa disquisitione opus,ut teneamus,uter Senecae mentem melius ceperit, Salima sius, an Coprianus. Pecunia, inquit Coprianus, ita sapientis eu , ut ne quidem idem
genus ex mutuo reddere teneamr, ac prodide nec
. usurus Zipulani liceat. Quid An cum prodie- runt Stoici,& ubi primum sectam si iani c6ndere coeperunt, e&. do chrinam scripus
176쪽
D . E Mu Tuo. 17Fl tradere, usiuras stipulari mos iusque fuit Ostendat Coprianus, stipulationi usuraru ut iure peterentur locum in Graecia fuisse se , tum illi concedam in Critica ut si PlicentCis Uπηκρυοῦκον. S'ed hoc leve. Quis illi dixit, pecuniam ita sapientis fuisse Stoicidae ut ne ide quidem genus reddere
ex mutuo tenereturi Hoc ridiculum. Non. alio modo Stoici pecuniam sumeban mutuam quam reliqui homines. Usuras similiter solvebant pro ea, nisi gratuita ab amico uterentu . Quid ergo sibi vul Umbrarum patronus i .Argumenti eius haec vis est. Sapientis ita erat pecunia ex Rutentia Stoicorum , ut ne quidem idem genus ex
mutuo reddere teneretur, nec etiam ad usuras
prae sandas obligaretur. Contrarium eis in aliis, quorum propria At ex mutuo pecunia,ex alterius patrimonio profecta,cum obligatione ad idem genus reddendum. Quid inde conclusum habere optat Manium advocatus t Falsum '
esse nempe quod Seneca posuit , & quod
ex eo Salmasius confirmaVit, neminem pro sua pecunia ustiras pendeIei. Ergo V rum erit contrarium, omnes pro pecunia sua usuras pendere. Ita nec esse est, siqui dem alienatus pecunia quae mutuo datur,& pro alienata tamen uibra exigitur ab eo
cuius propria facta est. Quod est omni-
177쪽
modo absurdu ac falsum. Simplicissimum est Senecae dictum , non quasi ex more dc ore tantii vulgi prolatum, dc ex communi omnium sensu ac sententia receptum, sed etiam iure quod tunc obtinebat pronuntiatum, neminem pro re sua usura pendere. Quida cavillatores deridebant illud Sto corum scitum,omnia lapientis esse. Si om- nia sapientis sunt, aiebant illi irrisores . Stoicorum dogmatum, nihil potest don
ri sapienti: Nam id quod illi donabitur,
ipsius est. Non potest eidem dari beneficium. . Quaret Quidquid illi nempe dede- .ris . de suo dabis. Sic negabant, sapientem Stoicum quidquam posse emer . N emo enim, inquiebant, rem sitam emit. Eodem modo cavillabantur de mutuo, non debere sapi entem cuius omnia sunt, mutuum sumere. Curὶ Quia pro mutuo u- surae exiguntur. At nemo usura pro pecu'nia sua pendit'. Non igitur ipsi Stoici negabant, sapientem suum aliquid e re debere, aut mutuum sumere, sed hoc tan-
rum, omnia sapientis este. Inde illi car- iptores inferebant, si omnia sapi entis sulat, frustra ille emit , frustra mutuum acci-
pit . A diicit Seneca ibidem: Innumera- biliasint per quae vulgo cavillantur, Stoicae nempe sectae adversarii, cum pulcherrime, i. quid a
178쪽
id a nobis, id est, 1 Stoicis, dicaturi inte&gant . Explicat deinde quomodo illud ,
Stoicorum scitum exponendum sit, om- . nia sapientis esse. Quid igitur illis clariustri minem pro seu pecunia usurra pendere. A eque certe clara sunt, atque illud, rem suam neminem emere. Ergo ex hoc Senecae dicto aeque aliena est pecunia mutua ei qui accepit atque utitur, quam res ad venditorem pertinens, priusquam eam emptor
emerit' . Comparetur Sc conferatur eum
istis,cavillatoris Copriani ratiocinatio nihil in illa cohaerere, nihil ex ea consequi, quinimo , mente ac sententia Senecς omnino alienissima deprehendetur ,. Quo Diam pecunia ita sapientis est, ut nihil pro
ca reddere ex mutuo teneatur, nec usuras
solvere, ergo contrarium in illis est qui ex mutuo suum fecerunt cum obligatione ad idem genus reddendum . Quasi alia lex esset in sapiente si mutuum acciperet 'quam in reliquo hominum genere. Pudet me stuporis, & ἀναβ ηειας larvialis huius
Apologistae. Quid hic contrarium Z Quid sibi vulti Non dicebant Stoici, ita pecu'niam esse sapientis , ut nihil ex ea mutuo accepta reddere teneretur,nec usuras pen dere pro ea. Simpliciter dicebant, omnia sapientis esse . Hinc cavillatores huius
179쪽
1 8 DIATRIBA sententiae, qui non Perciperent, aut non . percipere se fingerent, quo sensu hoc ab illis dictum erat, negabant, sapientc Stoicum debere quicquam eniere, aut mutuo sumere, quia rem suam nemo emit, nec
pro re sua usuras pendi Nihil huic assisertioni contrarium fingi potest. Quis
quis mutuum semit, eam. pecuniam . alie
nam habet,& cum pro ea usuras pendi non pro re sua, sed pro aliena illas pendere intelligitu . Velabant igitur illi vitilitigatores Stoicum Sophon ex illo seistae scito mutuum sumere, quia si omnia eius essent, nihil illi posset mutuo dari, neque ipse deberet pro mutuo usuras, quaS nemo pro sua pendit pecunia. Quod emimus,alienum est priusquam emerimus. Si omnia sapientis sunt, nihil potest emere quin
.emat quod suum est. At nemo suum emit. Ita illi derisores ex eadem illa Stoica sententia concludebant, lenonem esse sapientem, hoc modo: Is cuius prostitutae sint, leno est. Omnia sapientis sivit. Inter omnia dc prostitutae. Leno autem est cuius prostitutae. Ergo leno sapiens. Persequere mus haec Copriani scybati & copria ever-rcre, quorum etsi me poenitet, quoniam tamen id mihi ipsi intrivi, devorandum
est. Nam quid aliud est σκο φαγεῖν, si hoc
180쪽
DE Mu Tu O. . a 'noi 3 esti Sequebatur apud Salmasium argumentum desumptum ex emphyleusi,quet haud alia de causa cra m-ας, id est, alie natio non videbatur, qua quod pensio solvatur pro re data se ἐμφυτα ν .Ergo & in mutuo , Cupro eo pensio omnimodo sol vatur, nulla abalienatio intelligitiir. Huic Salmasianae argumentationi nemo semis aliquid quo eam convelleret, Opponer potuit' . Ideo oportuit insanum iuvenem,&-pις , eam carpendam Caper . Obiter inter alia reprehendit, quod Salmasius -πο ηαν veherit alienationem, quae Iusiniano, inquit, venditio ere.
Suadeo illi, ut collegium aliquod privatum linguae Graecae instituat, & Salmasium invitet, ad discenda ex se G raeca quin ignorat V. Promitto iturum, si sciat se aliquid doceri a Copriano posse. Sed si pertenderet ἐκ-ηαν esse venditione, & reliqua sic doceret, sine discipulis solus plor ret. Iaante docuimus, quid sit ἐκποίη nς. Ita est venditio, quatenus haec alienatio est, id
mς, alienatio. Sed donatio aeque est Gem -- ας, id est, alienatio, quam venditio. Illi autem argumento Salmasii ab emphyteus silmpto, quaeso la hac ratione ne sit alie- . natio impeditur, od pensio pro ea sol