Philosophia moralis sive ethica, methodo scientifica pertractata. Pars prima quinta ... Autore Christiano L.B. de Wolfe .. Pars tertia, in qua agitur de virtutibus, quibus praxis officiorum erga Deum et omnis religio naturalis continetur

발행: 1751년

분량: 795페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

731쪽

Orationis

ctata fluat. Quoniam vero adeo manifestum est, nos effemoplo nostro prodesse posse aliis orando, ut in dubium revoca. ri minime queat, utut in potestate nostra non sit ali Ox comis

pellere ad eidem sese praebendum ; hisce quoque diutius imurnorari necesse non est.

g. 49 πω oratio nobis insnvat rectum e lectuam usum. Quando enim oramus beneficia Dei nobis repraesentamus . laeta.

I a II. I a I9. pari. I. Jur. nat. , consequenter amor erga Deum concitatur β. a 28 & in Numinis invocationem fiducia quoque in Deo . 48o.) atque timor filialis influit s. 48 i. , immo in gratiarum actionem cupiditas praestandi ossicia debita f. s. pari. I. Jur. nat, . Quamobrem fieri deinceps nequit, quin de beneficiis divinis & actionibus nostris c gitantes resuscitetur amor in Deum , fiducia, timor filialis, cupiditas praestandi ossicia debita, una cum a Iiis affectibus,

qui pro diversitate status nostri & actionum nostrarum ora do concitabamur f. io 4. ρογλ empir. . Quamobrem cum rectus usus affectuum in eo consistat, ut rationi subjiciantur 9 a 89. pari. r. Jur. nati , sicque cum appetitu & aversatione rationali, seu voIuntate atque noluntate ad eundem Cnem tendant, quin oratio nobis insinuet rectum affectuum usum, dubitandum non est.

Disseillimum omnino est appetitum sensitivum 3c aversatioonem sensitivam ad consensum cum rationali reducere, seque a sectus, qui sedem suam in appetitu senstivo & aversatrone se sitiva habent g. 6o3. Ps diem r. , regimini intellectus, a quo dependet voluntatis & noluntatis determinatio cl. 88. partis r. Phic 'MI. -υ. , subj cere. Quamobrem cum arduum hoc studium facilitet devota & ardens oratio. Di propositicinis Praesentiν , precum utilitas hinc elucescit. In his autem ii nolis his Disilired by Coral

732쪽

- Celebratione Nominis dimini ct oratione. 7s7

Ius notari debet rectitudinis desectus, habitus praestandi cacia erga Deum aequirere debemus: id quod in dubium v Pre nequir, qui, quae de ossiciis erga Deum satis prolixe jam demonstravimus, cognovit. Nullum ossicium erga Deum

rite praestari potest sine agnitione Dei i. . Quamobrem

patet, quanti intersit, ut Deum agnoscere studeamus, & quam tum generi humano noceane, qui agnitionem Dei labefactare non erubescunt. Ad eulturam virtutis omnino requiritur, ut -appetitus sensitivus & aversatio senstiva eum rationali ad consensum reducatur, cum se tollatur maximum impedimentum I. saa. sa9. 64O. pari. a. Phic pract. univ. . Quods ergσquis felicitatis cupidus ust, quae sine virtute non acquiritur, nec ab ea seiungi potest g. 4oo. pura. Phic pract. unιν. ; ei pro postio praesens sortissimum precandi motivum praebet.

- 493. Quoniam ad Deum precantes vel eum invocamus, ut orationis bona praetentia conservet, futura conferat, vel mala ven-φcies. tura avertat, periculum imminentis depellat, aut a praesenti nos liberet, veI denique pro bonis acceptis & malis depulsis eidem gratias agimus, neque Deum tantummodo invocamus eidemque gratias agimus nostri causa, sed etiam

nat. θ; ideo in quatuor species distinguitur oratio. Dicitur autem Supplicatio oratio, qua Deus invocatur, ut maIum ab- . sens avertat, aut a praesenti nos liberet r Precatio oratio, qua Deum invocamus, ut bonum praesens conserver, in suturum bona nobis conserat; Gratiarum actio oratio, qua Deo gratias agimus ob bona nobis collata, ve I mala a nobis de pulla; & Interpellatio oratio , qua Deum invocamus, ut aliis bona sua conservet & in futurum conserar, mala vero ab iis

avertat, aut a praesentibus eos liberet, & pro bonis ipsis colla-Xxxx 3 iis,

733쪽

tis, vel malis ab iisdem depulsis gratias agimus. Chlebratio nominis divini sicuti ad gratiarum actionem accedit g. i a si . pari. r. Jar. vat. , ita etiam ad quamlibet aliam operationem accedere potest: per se autem peculiarem orationis speciem nos constituit, sed in ea Laus divina colistit I. Iao 4. pari. r. Jur. ηat.

Monuimus iam alias f. III 2. stare. l. Iurinat. . Apostolum orationem distinguere in has quatuor species, 1. Tim. II. U. R Castalionem castae Latinitatis autorem in sua versone easdem quatuor istis nominibus insgnire, quas reti nere visum fuit. Uulgatus interpres os crationes, OraIoneri Postulationes gratiarum actionet vocat: sed nomina haec instituto praesenti non aeque conveniunt ae illa. quibus usus est Caslatio. Species orationis aliter distingvi nequeunt, quam per objecta, circa quae versatur. Patet autem ex iis, quae dicuntur in paragrapho praesenti, quatuor istas species omnem materiam orationis exhaurire.

. 494. rimula Fomule precum sive orationis sunt orationes ab aliis coniis precumsive positae, quibus instruimur, quomodo ad Deum sit precanorationis N dum. Ciam non omnes norint per se , quomodo ad De- earum neces- um precandum sit, nec Omnibus succurrant, quae in quali. stas. het specie orationis, praesertim in casibus specialibus, sint attendenda , quod a posteriori satis constitat fomula praeum tam generales, qum speciales a perius coudenda sunt in gratiam imperisorum . 6O9. pari. r. Jur. vat. . Periti hic dicuntur, qui norunt . quaenam in singulis ora- 'tionis speciebus tam in genere, quam in specie consideranda snt & quibusnam verbis aut verborum complexionibus ea exprimenda sint: unde simul patet, quinam imperiti vocen

tura

734쪽

Celebratione Nominis divini ct oratione. 7 I9

tur. Quamvis enim quis si artis suae, quam prostetur, satis peritus; non tamen Propterea peritus est artis precandi, sive res spectes, quae sunt orationis Objectum , sive verba, quibus mentem suam exprimere debet ardenter ad Deum precaturus. Quemadmodum vero in omni praxi morali ad docendum alios non satis aptus censetur nisi qui ipse sedulam eidem operam navavit, ut nihil loquatur nisi expertus , quod jam olim discipulis suis inculcavit Con eius, qua notum valeat experientia domestica in Moralibus probe e pertus ; ita etiam qui formulas precandi aliis praescribere vult, non modo nosse debet, quae de oratione a nobis deo monstrata sunt, verum etiam ardenter ad Deum precari ut

ipse didicerit necesse est, consequenter habitu praestandi ostacia Deo debita instructus esse debet.

49 s. Quoniam formulae precum nos instruere debent, quo- De selectu

modo ad Deum sit precandum, consequenter non modo in verboram inmemoriam revocare ea, de quibus ad Deum precantes co- formulis gitare debemus, sed etiam suppeditare verba ad mentem precum. nostram ita exprimendust apta, ut ardorem precandi promoveant 3. 489. , Qui formulas precum compunit, verbis uti debet nota signiscatiunis , Uerborum complexioniblls ad concitandosalsectus flatui precantis convenientes aptis, consequenter abstinen dum est a phragibus, quibus nullam notionem jungere potes qui ad

Deum precatur, seu verbis qua non intelligantari Selectum hune verborum & phrasum doeet Grammatica& Rhetorica rationalis. Multiplici autem ratione In eo peccari solet a sormularum precandi conditoribus , praesertim pietatis prompota cultoribus not. I. I 3 a. . Non desunt quisbi persuadent, si centones ex dictis scripturae consarcinem, ut continuo cum scripturam loqui videantur,quamvis ipsim et verba non intelligant, aut iisdem Pro lubitu sensum assingant, aut

735쪽

praeter intentionem autorum sacrorum ad alia prorsus trahant. quam ipsis docere propostum fuit, sermulas preeum esse omni numero absolutas, aut prorsus divinas. Quasi vero ver. ba scripturae materialiter consideratae sint verbum Dei, non vero quatenus significant, quod autor iisdem fgnificare voluit. Quodsi notio ex ipsus intentione ipsa re pondens non aecedat. sunt sine mente sonus tanquam litera mortua nul. Iam vim in animum exerunt; si vero alius sensus iisdem assingatur, verba scripturae non amplius manent, sed verba tua fi- . unt, quoniam tu fgnificatum iisdem imposuisti & ex sono vocabulum essecisti. Merus autem garritus est, s ad Deum precans loquaris, quae non intelligis c Iaas. Part. r. Iurinat. , ipsa lege naturae in orando prohibitus s=. Iaa6. pari. l. Iur. nar. . Pietatis pomposae cultores , qui prae aliis pii videri volunt, loquendi formulas inusitatas fineunt a rebus sensibilibus sibi notis desumtas, quibus nulla notio respondet, si demas eam, qua res, a quibus nomina mutuantur, laniscantur. Dedimus exemplum in superioribus cnot. f. Isa. . Peccant v ro in eo etiam alii, qui, quae ignorant, per res sbi notas explicare intendunt garientes de eo, de quo sermo esse debet, dum de re prorsus diversa multa loquuntur.

g. 496. De materia Similiter quia formulae precum alios instruere debent formulis quomodo ad Deum sit precandum, singulis autem oratio. precam c0M num speciebus siua conveniunt objecta, quae sibi repraesenta. veniente. re debet ad Deum precans I. 494. ; Qui formulas precum componere vult, perpendere debet, ad quamam precum speciem formnia stit referenda , es ponderare ea, de quibus in illa specie verisba ad Deum snt facienda, cumque celebratio nominis divini ad quamlibet orationem accedere possit ac debeat S. 493. quaenam laudi divina in gingulis conveniant, trutinare. '

736쪽

CHebratione Nominis divini O oratione. 72 I

Qui ad ea animum altendit . quae de celebratione nominia divini, de invocatione Dei & gratiarum actione, itemque de oratione demonstravimus . materiam singulis orationum soromulis convenientem facile agnoscet. Quamvis enim non nisi in genere de eadem agamus; generalia tamen nos ducunt ad ea , quae in casibus specialibus sunt observanda, cum ex adverso generali notitia destitutus ad *ecialia non sumetentem asserat attentionem, ut facillime negligantur, quae inprimis perpendenda erant. Quod si vero ea omnia, quae in antecedentibus demonstrata sunt , rite expendantur . manifestum erit, eum qui formulas precandi aliis praescribere vult, notitia

Dei & operum divinorum, voluntatis quoque divinae de iis . quae a nobis fieri vult, instructum esse debere. 49Tala eadem formula dimersa precum species conjungi possunt N De disertis in dato easa eonjungi debent. Etenim precum species differunt. precumo prouu hona considerantur vel tanquam collata, vel tan- ciebus is ea. quam conserenda, & mala vel tanquam praeterita, vel tan- dem formala

quam praesentia , vel tanquam futura, sive haec jam immi- eo auemneant, sive saltem eventu possibilia spectentur, & utraque dii. sive respectu nostri, sive respectu aliorum g. 493. . . E quis vero dubitet, nos posse simul & Deo gratias agere, &cum invocare, ut bona in posterum conserat . ac praesentia conservet, aut eum invocare ut malum , quod metuimus,

aut, fugimus, avertat, & bona, quibus fruimur, conservet, 'atque in posterum quoque eorum nos participes faciat, velut gratias agamus pro bonis nobis collatis & celebrantes bonitatem, lapientiam atque potentiam divinam precemur, ut a malo praesenti liberemur, vel imminens, aut quod metui poterat, a nobis avertatur, & ita porro In eadem igitur formula diveris precum species conjungi possunt. Quod

erat unum.

737쪽

22 Pars III. cap. VIII De

Dari autem ea sus . in quibus diveris precum species conjungi debent, unusquisque per se. facile animadvertit, qui ad casus obvios animum advertit. Ita in communi periculo, cum Deum etiam pro aliis invocare debeamus 3. 48a. , precatio cum interpellatione conjungenda g. 493.). Similiter si invocatio fuerit generalis, supplicatio, precatiodi interpellatio conjungendae, immo gratiarum quoque actio accedat pro casu emergente necesse est g. cit. . Quod erat

adterlim.

Species preeum non distinguuntur eo fine . quasi semper a se invisam sint disjungendae; sed ut in casibus specialibus imrelligatur, quomodo rite se precandum, & in aliis, ubi plures species, vel etiam omnes sum eonjungendae, non igno. retur, quomodo ea, de quibus ad Deum verba faeimus, reocto snt ordine disponenda: id quod observandum, si devote atque ardenter precari velimus. Plurimum nimirum eonfert ad conservandum devotionem & ardorem , fi sequentia faeile ad se traham attentionem ab antecedentibus R. assectus praece. dentes disponant animum ad concipiendum sequentem 3. 33. .

. 498. millias foris Tormala pracm is memoriam precanti revocavi ea , de F, malarum bus cogitandum, s Dem invocare eidemque eratias agere vetimus; precandi. attenti0nem ad preceI couservant, devotionem es ipsum quoqae amiarem precandi promovent. Constat si rerum absentium memi- ianisse debemus, vi imaginationis non reproduci earum perceptionem nisi vi ejus , quod in praesenti sensu percipimus β. Io 4. PDA. mpin), ut a sensatione originem ducant omnes mutationes animae q. 64. PDU.rat. . Quamobrem cum non semper sensationes praesentes tales sint,ut vi legis imaginationis ea precanti in memoriam revocare possint, ad quae

738쪽

Celebratione Nominis disini O oratione.

animum attendere debet j. x II. P A. mpis. , immo non omnibus satis cognita sint ea , de quibus ad Deum precans cogitare debet, formulae autem precum nos instruunt, quo modo ad Deum precari debeamus g. 494. , consequenterea recensent, de quibus ad Deum precans cogitare debet caedem in memoriam precanti revocant ea, de quibus cogitandum, si Deum invocare ac eidem gratias agere velis β. ar . PD b. mpis. . Quod erat primum. Enimvero dum sermulam precandi legimus sive voce clara, sive demissa, non modo verba auditu percipimus, quatenus pronunciantur , verum etiam visu, quatenus I gentes scripta intuemur. Quaaiobrem cum visus ab obj viis aliis avertatur & cum auditu ad perceptionem rei ejusdem concurrat. quo etiam facit perceptio motuum organorum loquelae, quamvis non clara satis sit; fieri non potest, quin perceptiones eorum , de quibus ad Deum precantes cogitare debemus, nobis sint clariores, quam ceterae, quae

forsitan ab objectis sensibilibus in alia corporis organa agentibus suscitantur , nec imaginationi sit locus rerum a praesenti scopo alienarum producendi perceptiones l. riri

PDcb. empiri). Quamobrem cum attentio in eo consistat.

quod perceptio una in totali contenta πeris sit clarior

a 37. PDch. empla.), sensatio vero fortior uapedit, quo mianus ad debiliorem simus attenti h. a 38. PDch. empiri), & attentio facilius conservmur, si actus imaginationis impediantur q. a 4 I. Psych. empto; formulae precum quatenus scriptae leguntur, attentionem ad preces con servant. Et ubi alte tionem conservare consueveris, deinceps quoque si verba saltem ore proseruntur, immo si tacitus saltem suerit sermo, attentio ad preces conservatur cf. 9aa. 9 a 3. Pnch. empir .Puod erat secundum.

739쪽

la attentione ad ea , de quibus ad Deum precantes cogitamus, devotio consistit . 48s . . Quamobrem cum

sormulae precum attentionem hanc conservent, ut conservatio tandem in consuetudinem abeat, per dem strata v. a eaedem devotionem promovent. Quod erat tertium

Denique si quis attentionem ad ea, quae ad Deum precans cogitat & loquitur, in se desiderari non patitur animus commovetur affectibus consideratione iIlorum concitu ν486. .. Quamobrem cum formulie precum attent,onem istam conservent per demonstrata re. r. ac praeterea ipst verborum in formulis occurrentium emphasi affectus convenientes concirentur 49s. , in animo autem affectihus commoto ardor precandi consistat s q. 48 s. p. formulae pre cum ardorem quoque Precandi promoventa quo erar quarta

Ne quis putet, nos formulis precum tribuere vim , quam experientia ipsis controversam facit p notandum ess, nos surponere , ut Drmulae precum ita conscriptae sint, quemadmo dum conscribi debent I. 493. 496. , & ut iisdem utatur ad Deum precaturus, quemadmodum uti debet. In Moralibus enim supponimus omnium actuum rectitudinem , ad quam nos obligat lex naturae =. I 8ς. para. II 'PHL PracI. univ. Quodsi formulae precum rectae sint . ad attentionem conser vandam, sic ad devotionem & ardorem precandi promo veridum aptae sunt. Per istarum ideo rectitudinem possibila ess, ur attentio ad ea . de quibus preces fundens cogitare de hor. conservetur 3c devotio eum ardom, precandi promover ruti Enimvero si quod possibila est at actum deducendum ex parte precantiτ accedat rectus formularum usus. Quamobrem si contingat formulas preeum vim istam non exerere, quam ipsis tribuimus; aut eaedem deficiunt a rectitudine , aut deficit rectus earundem usus. aut in casu emergente objiciun εuτ Pedimenta, quo minus fiant, quae hisce absentibus sistatuis Diuiligod by Cooste

740쪽

Celebratione Nominis disiui ct oratione. 7ay

, fuissent. Quodsi ergo quis exprimentum in se capere VO.luerit, quod dissicile esse in Moralibus jam supra notavimus, quae hic dicuntur, ea probe perpendere debet. Inprimis autem notandum est, quod animum recte preeandi habere debeat, ad rectam vero precationem dispositus animus esse nequeat, nisi ad ossicia erga Deum praestanda satu fuerit pra

Paratu .

Qui formulis precum siti vult,. operam dare tenetur, sin ea in- Quomodo telligat, que in genere dicuntur , ad, o statum suum , ad alios, formuli1pro pro quibus ad Deum precatur . applicet S as emphagla verborsim an, eum fit uten-mam attendar. Etenim sermulae precum nos instruere de- dum.

Dent, quomodo ad Deum precari debeamus 3. 494. . conscquenter nobis suggerere ea , de quibus cogitandum, si Deum in care, vel gratias ipsi agere velimus f. Iaaa. pari. r. Jur. nato. Quamobrem cum verba sint sine mente sonus, nisi eidem jungantur notiones,. quarum sunζ signa β 36. LM. I, si verba in formulis precum adhibita nobis suggerere debent ea, de qums cogitandum, quando Deum imvocare atque gratias agere volumus, necesse est cum iis, easdem notiones jungamus, quas cum iis conjunxit ser- mulie auron. En vero si hoc fiat, verba ipsius intelliagimus 3- 3II. Logoo Quamobrem cum ad Deum precans garrire q. saa 6. parr. r. Jur. nat. , ideoque verba inania Prosere non debeat j. I aa s. parsi si Dr. nat. ἰ qui sormulis precum utivuIr, operam dare venetur, ut eas intelligata Quod erat primum.

Per se parer formul ae aurorem de bonis a Deo com a servandis, collatis & conferendis, itidemque de malis praeteritis . Praesentibus & suturis, sive jamjam immmentμ

SEARCH

MENU NAVIGATION