장음표시 사용
741쪽
26 Pars III cap. IIII. Debus, sive eventu possibilibus, quae sunt materia precum
493. , nonnisi in genere loqui posse , non vero praecile respicere ad personam vel statum orantis, aut ejus, pro quo fit interpellatio. Quamobrem cum qui ad Deum precatur loquatur de bonis vel malis, quae se aut statum suum, vel alios eorumque statum respiciunt, di ad Deum loquentes vera loqui debeamus, quod nemine inviso sum,tur; ideo necesse est, ut quae in formulis precum in genere dicuntur, ea precans ad se statum suum, vel ad alios, pro quibus ad Deum precatur, applicet. oderat secando. Denique cum emphasis verborum faciat ad concitandos affectus, quod a posteriori notum sumitur, in animo autem assectibus commoto ardor precandi consistat 48s. ad orationem requisitus f. 487.2; qui sermulis precum uti vult ad emphasin verborum animum attendere debeti siνοι
Promovetur quoque ardor precandi, fi quae in genere dicuntur ad nos applicantur, ve ad eos , pro quibus Deum interpellamus. Isti enim applicatione veritatis eorum eonviniscimur , de quibus Deum invocamus & pro quibus gratias agi mus. Assectus autem, quos ardor exigit 6. 48s. , non
concitantur, nisi quatenus ceria uint, aut videntur. qu rum consideratione concitantur, cum alias non influant ia
appetitum & facultatem aversandi: id, quod ex omnibus iis manifestum est, quae de concitandis assectibus demonstravi. mus in parte secunda Ethicae, & unusquisque in seipso expe.
ritur, qui animum ad assectus attendit, quando in se oriuno tur. Garritus vero non modo est formularum reeitatio, si verba, quae proferuntur, nOo intelliguntur. sed etiam s te. eitans de vetitate eorum, quae iisdem fgnificantur , quoad se convictus non est. Uide, quae alias jam annotavimus uor. Iaa S. Part. d. Furi πα. .
742쪽
Celebratione Nominis disini ct oratione. 727
. Quoniam qui formulis precum utitur, operam dare te- μnetur, ut ea intelligat, quae in genere dicuntur, ad st Amulium di statum suum atque alios, pro quibus Deum interpellat, in mea,taplicare & ad verborum emphasin attenderc debet g. 499. ; iisdem abutitur qui in nuda recitatione submit.
Non orat, qui formulam precandi saltem reeitat, sed gararit g. Iaas. parι.ε. Fur. nat. . Ponamus enim, cubitum iturum dicere : Tu, Deus, mihi per hunc diem multa bona contulisti; ast ignorare, quaenam & qualia snt ista bona: eum ex animi sententia loqui ecquis dixerit ' Aut igitur ad verba ista subsistere R in mentem sbi revocare debet boona , quibus Deu3 Per dem praeterit F se cumulavit, aut eadem referre ad statum Praeteritum, in quo beneficia - Dei expendit. Quamobrem antequam ad preces iandendasaeeedat, beneficia divina ponderare debet, pro quibus Deci gratias agere decrevit, aut verbis generalibus sormulae substituere debet recensionem beneficiorum sibi a Deo exhibit rum. Facile hine intelligitur, quomodo fit procedendum.
ut formulis precandi recte utamur ad Deum in veritate precaturi , non vero ganituri. Probe autem notandum est quod diximus de relatione verborum , quae formula precandi sugo .getit, ad statum praeteritum, ne videamur a precantibus exiis gere , quae sieri nequeunt. Notandum quoque praeterea est, nos haud raro verbis generalibus contentos esse posse , qua tenus per status praeteritos intelligibilia emciuntur etiam respectu nostri , vel quatenus futura a Deo flagitamus, ita ut omnia voluntati ipsus relinquamus. Multa autem hie dici
poterant; scuti de aliis quibuscunque , de quibus agimus, si ad particularia descenderemus ', sed instituti nostri ratio exigit, ut in generalibus subs stamus, eum tantas ambages non permittat. Nec tantis ambagibus opus est, cum, qui generalia didicerit & ad praxin transferre studet, particularia per se addiscar.
743쪽
f. SO I. ' Preces obedieatiam erga Dexm S pietatem promovent, Npermansionem in proposito actiones legi natura convenienter determi nandi roborant. Quando enim preces fundimus, Deum i vocamus ipsique gratias agimus ἔ. Iaaa. pari. I. Jur. vat
Enimvero Deum invocare nequit, nisi qui eundem amat& timet g. 48i. , .& in timorem Dei gratiarum actio quoque influit g. 468o. Quamobrem cum Deo lubentissime obediat, qui ipsum timet sas. &in gratiarum actione obedientiam Deo spondeamus 3. 467. ; preces obedientiam ersa Deum Promovent. Quod
Qui Deo obedit, pius est f. ars. . Quoniam itaque preces obedientiam erga Deum promovent per demonstrata n. i. pietatem quoque pro Ovent. Duod erat secandum.
Qui Deo obedit, voluntatem suam Deo dat g. 1 f. , ita ut noluntas Dei sit ipsi loco voluntatis propriae
β. 9TI .part. r. nees. nat. , nec actiones liberas suo arbi tratu determinet, sed quemadmodum vult Deus g. 97α pari. r. Theoti nati , consequenter legi naturae convenienter ar8. pari. I. Phil. Rari unim . Quamobrem cum proces sundens Deum invocet eidemque gratias agat g. Ia a a. pari. r. Jari nati , Deum vero qui invocat etiam timeat h. 483.), conisquenter ad obedientiam Deo debitam impellatur sa 6. , & qui gratias agit obedientiam Deo spondeat 3. 467. ; ad Deum precans propositum habere debet actiones suas legi naturae convenienter determinandi .so 3. pari. I. Theol. vat. . Quoniam itaque precando memoria hujus propositi continuo renovatur ideoque eidem manda-λur I. 179. PDcb. empir. , qui vero contra propositum agere
744쪽
Celebratione Nominis divini ct oratione.
non vult, ejus semper mems ' esse debet 43a pari. a. Phil. pract. univ. & ut memor sit, consuetudinem contrahere ad conspectum objecti cujuscunque appetibilis, ves quo
ties agendi occasio offertur. de actionis cum lege naturae convenientia vel disconvcnientia cogitandi β. 433. pari. I. Phil. pararivriv. 2; preces permansiouem in proposito actiones lagi naturae convenienter determinandi roborant. Quod
Poteramus eadem deducere immediate ex ipsis definition, bus invocationis Numinis & gratiarum actionis & , quae ad utramque accedit I. 493. , celebrationis nominis divini, cum omnes isti actus versentur circa beneficia & perfectiones divinas g. Iao . I 2II Iaa9. para. l. Fur. not. , quorum consideratione obedientia , pietas & propositum actiones suas legi naturae convenienter determinandi suscitatur, quemadmodum ex supra demonstratis intelligitur: id quod in eo. rum gratiam monemus, qui extra systema fructus precum , aliis commendare S ad veritatem persuadere volunt. . Etenim extra systema recurrendum haud raro est ad principia remota , cum in systemate subsistere possimus in proximis, vel saltem propioribus. Qui vero in systemate versatus est, perpendendo demonstrationes principiorum, facile videt, ad quaenam remotiora sit recurrendum. Quodsi quis objiciat, se fructus precum . quos in praesenti ostendimus, percipere non posse; hinc agnosat, se nondum in veritate ad Deum preca ididicisse, sed orationem suam a rectitudine adhue deficere. Quales autem snt hi desectus, in eos inquirendo agnoscet. qui dependentiam ossiciorum erga Deum a eo enitione viva ejusdem S a se invicem in antecedentibus sussicienter demonostratam cognitam atque perspectam habet.
Status precantis ad felicitatem hominis pertinet. Cum enim Deflatu ad Deum precans beneficia divina sibi repraesentet una cum cantis. I lsi Libicae Pars III. ZZZZ Per-
745쪽
Pars III. Cap. VIII. De persectionibus divinis . 93. , ex persectionibus autem
divinis atque nostris voluptas percipiatur j. s I l . P6cb. eQ-pir. , quae tanto major est, quo major fuerit persectio g. si 6. N ch. empir. 9, & quo certius agnoscitur β. si I. PDcb. empir.), status autem, in quo voluptas vera perdurat, felicitas est fg. 6 3 6. PDcb. empir. 1, status precantis ad felicitatem hominis pertinet.
Magna selicitatis, qua frui poterant, parte se privant, qui preces negligunt. Quibus preeatio adhuc molesta accidit, devote atque ardenter ad Deum precari nondum didicerunte id quod defectui ossiciorum erga Deum & per consequens agnitionis vivae Dei I. , tribuendum. Omnia ossicia er. ga Deum sunt sons selicitatis nostrae, eum animum voluptare vera ici eoque constante g. sis. I Fob. empiri persundant. Nemo autem sibi persuadeat, se rite ad Deum pre- eari posse, si ab ossietis erga Deum adhuc alienus est. Quomaeis proscimus in ossiciis hisce, eo major quoque erit deis votio & ardor precandi, ipsa etiam precum rcctitudo. Habemus itaque motivum fortissimum ad Deum precandi, cum ipsa natura nobis insinuet selicitatis cupidinem cI. 324 Pan. a. . Proct. πων. .
. so g. malem an, Preces animam reddunt quierum , imperturbarum. Qui intim sic enim ad Deum precatur, eum invocat, eidem gratias agit tpreres. & nomen divinum celebrat c . 49 3. . Quamobrem cum
Deum invocans ipsi confidere & in providentia ipsius acquucscere debeat β. 48o. , qui vero Deo confidit di in providentia ipsius acquiescit, ejus animus semper tranquillus &laetus sit f. 44 a.) & qui Deo gratias agit, beneficia divina agnoscens β. 47 a. sorte sua contentus sit, celebratio autem nominis divini animum imperturbatum & quietum
746쪽
Celebratisve Nominis divini ct oratisve. 731essiciat . 46s. 2; preces animum quietum & imperturba
tum reddunt. Status animi quieti & imperturbati rectius sentitur, quam verbis declaratur. Et qui eundem expertus est, non minus eun dem sibi optabit . quam tranquillitatem maris optant navigantes. Quamobrem s iteratis precibus status iste continuo renovetur, tandem fit perennis, & ossicia erea Deum , qui bus indesnenter vacamus , e . quae altas in animo egerunt ra- . dices, adversus procellas irruentes eundem tutum praestant. 3 4. . Preces reverelitiam erga Deam exigunt. Precantes enim De revere γsermonem cum Dco conserimus β. aaa. pari. I. Iur. stat.). tia adversus Quamobrem cum Deum revcreri debeamus I I 83. pari. I. Deum ad Jur. nat. 2; preces reverentiam adversus Deum exigunt. precandum
Maxime curandum est . ut, quando eum Deo sermonem req*ω conserimus, eum revereamur. Ecquis enim est qui nesciat. quam reverenter colloquamur cum iis, qui dignitate nos prae .cellunt, immo etiam cum aliis quibuscunque, quos suspicere videri volumus ' ossicium ergo, quod hominibus praestamus,eequis denegabit Deo, quem maximi facere,idque actibus externis quibuscunque significare debemus 3. II 8 I.Pπι. .Pr. t. .
β. sos. Religio naturalis consistit in praestatioηe Uiciorum erga Deam ae Religio na-det eminatione voluntatis ad ossicia erga nos , alios per mυ- turalis inlisa ab attributis divinis desumta cum animo obediendi Deo. quυ co istat. Religio enim naturalis est mosus colendi Deum, qui ex. ZZZZ a prin-Diuitiaco by Gorale
747쪽
principiis rationis demonstratur l. si a. pari. a. neot nat. . Ad cultum vero divinum requiruntur ossicia erga Deum,quae lege naturali praescribuntur, nimirum agnitio Dei viva, pietas, obedient a Deo debita, amor Dei, timor filialis, magnificatio, fiducia, acquiescentia in providentia divina, gratitudo, celebratio nominis divini, invocatio & gratiarum
actio mentalis I. I a 34. pari. r. H. nat. , reverentia adve sus Deum & oratio . ia 3 s. pari. n Jur. vat. . Ad eundem quoque referendae sunt actiones ceterae omnes, legi naturae consorines, consequenter ossicia erga nos & alim aa 6.
pari. I. Phil. prast. uniυ. , quatenus determinantur per motiva
ab attributis divinis desumta & animo sese Deo praebendi
obedientem eduntur h. Ia 38. pari. i. Jur. vat. . Religio igitur naturalis consistit. in praestatione ossiciorum erga Deum & in determinatione voluntatis ad ossicia erga nos & alios per motiva ab attributis divinis desumta cum animo ob
Ostendimus in anteriori hus, quaenam a nobis observanὁ snt, ut Deo praestemus ossicia. quae ipsi debentur. R pietas, tuae in illorum numero est, exigit ut actiones nostras libera eterminemus per motiva ab attributis divinis & providentia divina desumta I. 3 3 9. Port. L Pbil. pra I nurato quod quo modo fieri debeat in particulari demonstrabimus in partibur Ethicae sequentibus . in quibus praxin ossiciorum erga nos Aerga alios tradituri sumus. Obedientia velo Deo praestiada
requirit, ut omnes nostras actiones spectum us tanquam osse,um Deo debitum sq. 37 3. , consequenter ut edantur animo obediendi Deo. Religio igitur naturalis in tertia hae Ethicae parte a nobis sessicienter explicatur. Supponitur tamen os eia ex Jure naturae nobis esse cognita & Deum ex systemate Theologiae naturalis atque Libro naturae. Quemadmodum re Iigio revelata redit ad creonda & agenda, quorum illa tradun
748쪽
tur in Theologia dogmatica, haec in morali ; ita religio natura. / , Iis itidem continet scienda 3c agenda , quorum illa in Theo. Iogia naturali, haec in Jure natui ae de Philosophia morali tra.duntur. Ea autem disserentia est, quod religio naturalis dogmata sua de sciendis N agendis deducat ex principiis rationis, religio autem revelata dogmata de credendis & agendis hauriat ex revelatione divina. ἄsofi .
Quoniam religio naturalis consistit in praestatione OL De immuta-ficiorum erga Deum & ceterorum cum animo obedicndi bilitate retia Deo, atque determinatione voluntatis ad eadem per moti- gionis natu-va ab attributis divinis desumta s. sos. , ossicia autem haec resis. s. aas. pari. r. Phil. paci. univ. , licuti & determinatio voluntatis ad agendum per motiva ab attributis divinis desium-ta lege naturali praestribum *. as I. pari. r. Phil. prast. eademque lex etiam urger, ut actiones omnes edantur animo obediendi Deo I. II 63. pari. I. Jur. nat. Y g. 73. h. ; religio naturalis ipsa lege naturae praecipitur , conse luctarer cum Iex naturae sit prorsus immutabilis . 34 a. pari. I. Mil. prati. antra J, Religi0 vaturalis prorsus immutabilis est.
Fieri itaque nequit, ut per religionem revelatam naturalis tollatur, aut quicquam in ea mutetur; sed tota potius in hac subsistit, nec quod superadditur illi contradicere potest.
. SUI. Quoniam religio naturalis Iege naturae praecipitur I. Deuηive so 6. , lex autem naturae ponitur, posta essentia & natura salitate Shominis l. 336. pari. r. Hic Way. anim), ideoque omnes inviolabili- homines obligat; Aeligio ηaturalis omnium hominum est , quam late religionemo violare, aut polluere, multo minus tollere debet. nis vatum-
749쪽
Et si itaque detur religio revelata vera, In ea tamen subsistit religio naturalis integra. Religio igitur revelata superaddere quidem potest, quae rationi sbi relictae sunt impervia; non tamen, quae eidem contradicunt, ita ut, quae urget revelata, faci ant ad promovendam naturalem , non vero ad eam tollendam , aut in nonnullis immutandam . quae ipsa urget. Non tamen inde sequitur, religionem naturalem esse unicam verum religionem . & per consequens omnem , quae pro revelata vendiratur, tanquam spuriam esse rejiciendam. . Quamvis enim
ea faciat ad falsas religiones detegendum , quae perperam Pro revelatis venditantur. aut pro lubitu ab hominibus confictae sunt, & ad pollutum in apricum producendum ; non tame hine inferri potest , religioni naturali nihil a Deo superaddi posse. Uide, quae de criteriis revelationis divinae demonstra. Vimus . 43 I. 9seqq. parι. r. Theol. nat.) , ne nobis spurri imponi patiamur. Cum nostrum non si nisi ea tradere, quae ad religionem naturalem pertinent; nec nostrum est veritatem religionis christianae defendere, sed eorum, qui inter nos Theologi audiunt, . i f. soll.
uomodo bicquid de cultu divino ex principiis rationis demonstratur,rilinio natu- ad religionem naturalem pertinet. Etenim ea, quae de cultu di-ralis jit ab vino demonstrantur e X principiis rationis ad modum ratio- discenda. ni convenienter colendi Dcum pertinent. Quamobrem cum religio naturalis conlisiat in modo colendi Deum , qui ex principiis rationis demonstrari potest Φ. 3Ia. pari. r. Theol. vat. ; quicquid de cultu divino ex principiis rationis demonstrari potest, ad religionem naturalem pertinet.
Quando agendum de religione, cultus divinus explicandus est , eaque demonstranda sunt, quae ad eundem pertinent. Ostendimus jam, in quonam cultus Dei internus & externus eonsstat, quatenus lege naturali Praecipitur f. Iaῖ o. e eq.I.
750쪽
part. r. Jur. nat. . Quamobrem qui religionem naturalem cognoscere vult, ea addiscere debet. Quemadmodum itaque theoriam ossiciorum erga Dcium in Jure naturae demonstravimus&in Ethica non tractantur, nis quae ad praxin spectant; ita quoque theoria religionis naturalis continetur in Jure nat rae, quae vero ad praxin reseruntur, in Ethica tradenda sunt. Ast cum religio naturalis cons star in praestatione ossiciorum erga Deum & in determinatione voluntatis ad ossicia erga nos N alios per motiva ab attrihutis divinis desumta cum animo obediendi Deo I. sos. , praxin autem ossiciorum erga Deum ac Praesertim pietatis, quae in omnia ossieta ergaa nos & alios inosuit, in anterioribus explicaverimus, de influxu autem pietatis in timeta erga nos & alios suo loco in specie acturi simus, de praxi cultus divini pauca saltem superaddenda, ubi de retiagione naturali agitur.
. Cuistis privatus dicitur, quo unusquisque solus per se colit cultus Dei Deum. Quamobrem cum Deus in omnibus actionibus co- privatus.lendus sit Φ. Iia 4. pari. i. Jur. vat. , & ad cultum Dei pertineant omnia ossicia erga Deum a 34. pari. r. Jur. vat. ), quae ad nullum certum tempus restringi per se patet; cultus
privatus ad certum tempus non restringitur, seu lege vatum vvllum determinatur temptis misci divino impendendum, conssequenter
si quo tempore eefandum sit ab crusti labore alio, ut Deam rite colere discas, aut pusis, veluti ut Deum agnoscas, aut preces ad eum iundas, id unusquisque pro lubitv determinare potest. CuItus igitur privatus nullos supponit dies sestos, sed qui libet pro lubitu, scuti sbi visum fuerit, tempus cultui divino
impendendum determinare potest, pro uti nimirum commo
dum sibi visum fuerit & alia negotia permittunt. Religionis
naturalis est, ut hominis tota vita sit cultus divinus continuisus f. Ias 3. parci. Dr- πα. , quatenus nimirum Deus coistendus in omnibus actionibus cf. III q. pari. I. Jur. nut ).