장음표시 사용
91쪽
timus,sic & a malo natura declina
. L mus: declinatio vero cum ratione facta,cautio appellatur, eaque i ntelligitur in solo esse sapiente: quae vero sine ratione, M cum exanimatione humili atque fracta, metus nominatur. Est igitur Metus ratione aduersa cautio. Definitur ea a Stoicis alio modo sic:Metus est opinio impendetis mali,quod intolerabile esse videatur. Huic generi partes plures subhciutur, nimirum
pigritia,pudor,terro timo pavor, exanimatio,conturbatio,formido. Porro maximus est hic affectus metus inquam inter omnes,quod facilὴ potest ex ipsius symptomatibus colligi,cuiusmodi sunt pallor, tremo pilorum erectio,' alui atque urinae egestio, bilis deiectio,iesticulorum,cutis P cotractio,algor,sitis, silentiu, ventris murmur & crepitus, geniturae profluuium, tremor voce 3c manibus, & labro inferiori. mors denique.Pallor contingit, quod natura humana. visq; interior,quae corporibus nostris consulit,ne quid extrinsecus capiat detrimenti,continuo fugit,& se ad loca co- fert penitiora custodiae gratia quemadmodum nos quoque domum eadem causa petere solemus,quo cum properat, sanguine secum trahit,quo solo vehiculo, alimetoo
uti consueuit. nauis autem est,qui floren
92쪽
nostro corpori largiri potest. Trenior quoniam vis etiam animalis per consensum utique naturalem diffugies. neruos relinquit imbecillos, qui suo robore membra sustinent, firmaque tuentur. Haec eadem ratio
est cur & aluo sun dantur,&mingant inco-sultὸ. musculi nanq; quorum interest meatus excrementorum claudere debilitati retinere amplius nequeunt. Eriguntur pili. quoniam asse Ebas hic refrigerat, refriseratio autem foramina cutis adducit & codensat: plus enim cum undique astringatur, intenditur, atq; erigitur. Delicitur bilis, quia calor descendens diffundit, ac liquefacit. Testiculi contrahuntur, quia metus inue- . ctus extrinsecus est,ut fusam in aduersum agi oporteat. Cutis Scipia cotrahitur, quia
calor inde fugit omnis.ZAlgor contin sit, quod calor locis superioribus deficit. Sitis quod humor deficit. Silentium, quia metuentibus corpus refrigeratur, calorq; ima petit, qui spiritum mouet, quo cum descendat ventris murmur fit A crepitus. Profluuium accidit geniturae quia ic ortu sursum iconuellitur, atq; eo contracto, una contra. huntur &testiculi. Tremor voce sit, quia calor pectus deserit: id n. restiferatur, quod voce mouet. Manibus sit etia tremor pari ratione. Labru quatitur in serius duntaxati
non superius , quia superius eo pendet. quo su
93쪽
quo suapte natura vergit, in serius sursu c loris beneficio stabilitur,atq; ouiescit, quo sublato alget & tremit. Mors deniq; sequitur, & avita discessio, quando nimius est
metus: quoniam vis naturalis admodu in isteriorem subies partem fianguine calorem insitum, atque vitalem solitum de corde oriri obruit uniuersum, atque extinguit: qua ratione oleum quoq; multum,uniuersumque lucernae infusum flammam potest extinguere calor enim corporis ille peraptδflammulae lucernae respondet. Sunt porro ad metum procliuiores long8 mulieres, homines,quod ad sexus rationem attinet. atque inter eas quae frigidiori temperatura constatmam bellicosas foeminas, quarum multa egregia facta extolluntur, calidiores omnino fuisse, iudicandum est, ut Amazonas. Eadem est inter homines ratio: ex quo
discere velut methodo quadam, licet, quo frigidiores sunt, eo paratiores ad metu esse quo calidiores fortiores. Ob id Aristoteles in Problematibus, quaerens, cur homines pris j sortes magna ex parte vinosi sunt, refert id ad caliditatem, inquiens, bibendi auiditatea membrorum calore oriri:Vinum enim res natura calidu est, sitim tamen plus ouam aqua restinguere potest. quare sicut ille fortes,calidos vocat, ita nos imbecillos,frigidos esse dicere possumus.
94쪽
. Caeterum metus causae, aliae proximae sunt, aliae longinquae .Proxima causa est falsa cogitatio iacturae imminentis in bonis externis,seu fortunae,& periculorum in bonis corporis.Remotae vero sunt causae, melancholia quet quomodo timorem inducat infra dicemus, necnon & frigida temperatura: remotior his est educatio. sunt enim nonnulli,quorum infantia,ac pueritia sub mulierculis fuit quos in omni vita timidos videmus. imbutienim sunt sceminilibus nugis, & anilibus opinionibus,cuiusmodi sui
quae traduntur cle nocturnis larvis, de dea functorum circa tumulos errore: quae omnia tanquam ita se habeant, aetatem illam edocet,in qua homo cu velut hyαρα )Iαμ id est, rasa tabella, sit, omnia suscipit, retinetque,tunc etiam cum adoleverit: nec solum in his metuens est,in quibus est educatus,sed etiam in caeteris postea omnib. meticulosus euadit, ita ut vel muscas praetervolitantes, umbramque suam, ut aiunt, metuat, qualis me herclὸ videtur mihi fuisse Pisandrus ille, quem adeo timidum extitisse tradunt,ut anxius foret,ne suam ip- .sius animam alicubi videret, quae se vivum reli
95쪽
c APUT XIII. . De Praestruatione et cura metus per
morusem isebopsiam. Possunt hominum animi consideran.
dis rebus humanis proprio Philosophiae frui officio,& aduersis casib. triplici consolatione sanari. Innititur prima consolatio perpetuae in omni vita cogit tioni,nihil esse quod accidere non possiti haec enim copitatio una maximὸ omnes molestias obtudit,& extenuat. Secunda illi,quod humana serEda sint. Tertia illi, nepe quod nullum malum sit, nisi culpa, culpam autem nullam esse, quum id sort8 eueniat,quod ab homine non possit caueri ut non eueniat. Oppugnatur tribus hisce praeceptis causae metus, pr cipuis proximet: sed difficile admodum est consequi id quod in ipsis continetur, nisi virtute praeditus sit, qui in aduersis casibus atque in metu triplieiunodo dicta consolatione sanandus es.
nam virtute duce fortes vivimus. nulla re unquam terremur, semper inuicti sumus, μmagno animo, vJue adeo ut Xenocratesiisse grauissimus 1 hilosophorum, beata invitam in virtute ipsa reponeret: quae quidε vita beata in securitate posita est. Securitatem nunc appello vacuitatem aegritudinis anim ita ut ut inexpugnabilis,septus, atqκ
96쪽
munit',liber a temeritate, quae e Messus elu& a timiditate, quet defessiis, in sortitudina' constitutus,qui mediocritas existit.Quὀd si quis ita animatus sit, tunc denique polliceor hunc ita in metu sortem fore, ut nullo modo constemetur, quicquid alij sibi fingat mali,quod euenire possit, sue id sit sortunae,seu corporis malum. Fortuuae quide ut si nuncient in periculo esse litem constitutam,in qua de maximis agatur opibus: si de grandinis impetu in agros. Corporis vaero,ut si se de obitu dicant illius vereri, cum vigrotet,si de vulneribus,aut de nece eum inimicos habeat. Quantu spectat ad remoras metus causas,dicamus primum de pue xili educatione. Non est ea plane ita teme- . τὸ committenda mulierculis, sed imperandum est illis,ut prorsus caueant a doctrinae
Tqrum omnium, quae meticulosos pueros reddere valeant,docendaeque sunt exemplo aliquo, quantum reserat eo modo ten ram illam aetatem instituere,ac conforma- mutpote quia tenacissimi sumus eorum. quet a reneris annis accepimus. Quod olim.
Lacedaemon ijs in unum locum coactis Lycurgus legislator acceptis duobus eanibu ostendit,quos cum dimisisset, depositis prius olla,leporeque in medio, factum est, ut hel tuo educatus domi ad ollam, alter ad von tiones, d leporem accurrerit: cui . - .
97쪽
eedaemoliti stupentes admirarentur, quia sibi hoc vellet: Ambo inquit isti eatuli ijsdem parentibus editi sunt,sed propter edaeationem diuersam,alter gulosus, alter venator euasit. Nec aliam ob causam, duplice mercedem poscebat Apollodorus Alneni- . Ensis ab illis discipu is,qui alio antὸ praeceptore usi fuerant,nis quia laborandum sibi magnopere videbat, ut dediscerent, quod si alijs male in primis vitae annis tenacissimὸ acceperat. Quod vero ad reliquas duas remotas metus causas pertinet frigi da scilicet temperaturam, & melancholiam, in .super & ad praeseruationem metus ab omnibus causis per medendi artem satius puto h cin proximum de Melancholia caput ehcienda, ne bis idem frustra repetamus.
Postqv in separatim de Tristitia, Me
tuque loquuti sumus, nunc coniun -ctim de utrisque agedum est.Fit enim interdum se assectio in homine talis, i sihiul utraque eum invadant: atque affectio haee,nonnisi melancholica est Hippo- - cratis enim omnia melancholicorum accidentia in haec duo coegit,eo aphorismo: Si
98쪽
timor ac moestitia diutius hominem detianuerint,nihil aliud id arguere,quam mela-ςholi m. Instituendum itaque merito ς' etiam de melancholia caput.duo enim hies tant*m seorsum considerata obsunt, nu- ne maius negocium facessent, si coniungatur nis quis sortὸ neget, validiorest esse ςQ. tra unum duos hostes in primis aute quid Melancholia sit, dicendum videturi dehine quot eius species sinsitertio loco F in va xiae imagines id ea appareant , demum ad pr*seruationem L. ςuram deueniqndam. 1 um per Philosophiam moralem, tum per
. Caeterum ad constituendam mela briliae definitionem; illud sciendum estδ'
in humonibus nostri corp oris. ςl iam iecim dum naturam se habentis, pars quaeda erassior reperitur,fecibus vini Laud absimilis, quae dum veluti sex sanguinis permanet, humor melancholicus vocatur a Galeno, in libro de Plenitudine: ubi vero ex vehementi assatione qui assectus est corpori . praeter naturam se habentis) acidus exad Z factus est,melacholia dicitur,seu atra bilis: ante vero quam talis fiatidici 'ira Galeno
Θ.m in libro secundo de Differentijs febrium. humor qui nondum exquisse in atrae bilis naturam transet, sed in quodam sit confinio atrae bilis constitutus. Ergo quum
99쪽
ab huiusmodi humore melacholico Se mea licholia attolluntur ad cerebru euasorari Ones,melancholica quedam ἔκι. e seu metis alienatio contingit, sine febre tamen,ita ut definire melancholiam possimus, ut sit melancholia animi desipietia citra sebrem, ortum habens ex melancholico humor
velamelancholia,ad cerebrum evaporante,mentisque temperaturam corrumpete:
Id ipsum vero tribus contingit modis, Ut scribit Galenus in libris de Locis affectis: Ls.f. p. Accidit enim cerebro, ut nonnunquam v- de meianis niuerso in venis sanguine melancholico es ensia. fecto ob commune vitium,ipsum quoque laedatur:interdu vero reliqui corporis santuine prorsus innocuo,solus is 'ut in cere bro contentus est, alteratur: idque bifaria sit, aut enim aliunde in ipsumderiuatur,aut in ipsemet melancholicus humor genitus est,quum videlicet internus calor, aut flauam bilem,aut crassam, atrumque sanguinem superassauit. Est praeterea tertia Melancholiae species quam veterum medicoru aliqui hypocho- criacum,flatuosumque morbum nominat proueniens ob inflammata,& male assecta circa ventriculsi hypochondria a quo modo auram, exhalationemve quandam maligniorem melancholicam, modo substa tiae humoris partem ad cerebrum transmit
100쪽
tunt. Quemadmodum enim nonnulli sinquenter eleuata a vεtriculo fuliginosa qua-cam, ac fumosa exhalatione , aut omnino Crasso vapore quiddam simile lic ascendente a alatione tanquam fuligine aut fumo,melancholica symptomata circa mentem eueniunt.Quare tres sunt in mniuersum melancholiae differentiae; Vna. Cum totum corpus melancholico sanguine redundat: Altera, quando is sanguis cerebrum duntaxat occupat: Tertia, quando hypochondria primum malὸ affecta in ςoo sensum subinde cerebrum rapiunt. Cetet rum quia superius dictum est, melancholiati timore,& moestitia, tanquam charact3re quodam designari,ob id operaeprectum est nosse, quomodo in melancholicis ea duo fiant. Sanἡ quum atra bilis rationalis ani
mae arcem occupat, timorem ac moestitiam
inducit. Quum enim videamus in reb. ex. ternis maximὸ nos a tenebris perterrefieri
fit, ut si quippiam tenebris simile rationali
parti animi circumfundatur,timere homo cogatur.circumfunditur porro id in eorpore mesancholici . Quod enim nobis extrinsecus accidit, quum ambiens nos aer minis stis, imis tenebris fuerit obscuratus, id me-jancholicis ab intimo corpore erumpere occupanxe cere rum, vςl ipsam φt