Augustinus Suessanus Super Posteriora Aristotelis. Eutychi Augustini Niphi ... in libros posteriorum Aristote. commentaria. Quibus accesserunt ea indicis fragmenta quibus hanc nostram Gallica impressio praecelluerat

발행: 1548년

분량: 169페이지

출처: archive.org

분류: 철학

101쪽

ine&ad non est .Quandoquide quaestit si res e vel no simpliciter:& Mia quaestiti si res E aut irimus esse eti- Eeremimaretraliquadesse .ut si quaeratur si deus est siqn dii ud: hoc ean tioc sit in hoc.& sic Euiuunt:ua est. Sin prim pisad non esse: Ut si quaeratur si centaurus Vrivari si est: M alitqrimus cam:aut quaerimus cam , quae est ipsius esserie A quia sic coiter accepit ipsum Aristotcles dedit duo simpliciter, & sice u in ud res ZAut cam' quae E ip. dpla ix inquit. TQuaeda aute alio mo quaeri mus, qui sus esse in alio S sic E qntum pst quid E. r Secsido, hoe nee coposite nec in numerum Ponentes Rufrimus: Vi si idem a bat siciaut qo est de simplici siliquo: aut de copo est: aut non est centaurus Sc hoc ea tu est quando si e , sito aliquo: Simplex est qd no nis sub uno i dicamenio ad negationem terminatur. Aut dei 3,& hoc eXemplum eis potivilio: deus:&animus.Copositu vero qu cotinea qri si Ead asi mationem terminatur. Et quonia s ςst git Me sub diuersis i dicamentis ut iustii e aequale.Si Osrequenter in praecognitionibus, ct ristionibus accipi Vr e de simplicitaui ipsum esse quaerimus: aut ipsiim ud ine: pro ipso quia Ziccirco inquit .Hoc alii si e: vel no simpli,ipsum esse E qo si est si ipsum quid est QE o id E.Sin

citer dico. v .in nulla entis parte descendens: qinnosi l aut quaestio e de coposito:aut in eo urimus si subiectobus vel non, quae sunt entis partes qrimus, quo mo ip- inest aliud, aut na quid subiecto aliud inE. Si urimus a Sequitur aut e quid res e ipsum si res est:quaerere, si antisma ciuit rone, quia desiderium naturale est ipsi ad starduquous in ignorauerit. Et quia proposuit quatuor es quaesita:& quatuor quae inuenietes icimus: utra epilogans: inquit. x quidem igitur quaerimus:& quae inuenim- te; scimus:haec sunt in substantia tot nume. .s quatuor. r Sed circa haec plures dubitationes emergunt,& in se et circa verba Aristoteles. TDubitar ergo primo quo differtit quaesitii,& inurm hoc e scitu qu inuenietes tamus. ritndet Simpli iusqsitu de statu siue inuentu es eadem subiecto:& differre rone , nam qu ex principio PpOM-tur ut usistia: hoc ultimo invenui fit. Vn differsit in D: de conclusio:ante. n.demostrationE quaestio E.In fine voro conclusio. ζSed secundit Platonem scitu E ante qsitiuqd animus em in ptauit, quaeretes reministimur. Vt in Menone Obauit.Praeterea secundit Arist. Actus E prior potentia:jcitu actus Equaesim potetia.ergo scitum prius rex cruio usito est.Insii 2 aliqua sunt scita, quae nil p fuerunt quae C sita ut dignitates:hae scitae sinita nobis:& in no prius laerunt quaesitae. Pot Simplicius defendi eu intelligere de

contra Simp. toto Maniuracam unde motus principiu imitar. Est. n.causa effectrix ,

principiu essendi simpliciter.Quaestio quid E specificati uacam imitatur.Spes.ri .dc ratio definitio E. Quaestio aest materia imitatur,qua in ea est subiectu: in quo aliud EQuaestio vero Pst quid finem imitatur: qui est omnium causam PP quid. Iste tres rones ex verbis simplicii satis comode elui pittar arta vero ius ro:quia est theolo oo ptereunda est.Pot in & quarta ro addi quod qua tuor sinciquia omnis qo:vre de termino: vel de spositione:si de termino,vel de subiectio:& sic est qo s A:de si biecto.n.quaerimus si est: ut si centaurus sit.& si deus esuvel de praedicato:& sic est: qo quid est quaerimus .n.de subiecto quid Nicatum est quid E & definitio.Sin tem G aestio est de .ppositione:aut de illa querimus este, aut cm si esse,quaestio est quia est,si causam, istio e pn adest. 'Ex his patet selb ad prima licet qones secundu nu

merum indiuiduom sunt innumeror generae non sunt nisi quatuor. r Ad secunda etia patet sol .nam licet plures Admin. sint causae:& secundit quodlibet genus causs: & secuda omnia simul definitio esse possit tamen ut dicit Philo

scitis:quae sunt coclusiones ut exponit Vel de scitis non ponus omnes Mnes sub uno genere continetur .c quid primis: scilicet quom pol este qo: & respectu eiusde quae- Ad tertia patet solb.na licet plerii* n sensum termirentis: atq; eius d inuenientis:n1 respectu diuersorii scit u s me, te i ordit i erim . - .

est prius quaesivi: scitii.n. in doctore prius e quaesto in discipulo.In discipulo vero prius est istium Q scitu eiusde

Adiatis. m. Plato vero contrariu asto it, sitit in proprie opinionis. TSecundo dubitaturiua n5 videtur qsita aequisici numero his quae inuenientes scimus, Nam sicut apud sen sum no omne: qu uritur inueniriir Quaeres.n.thesauru, no ex necessitate thesauru inuenit, nem urens amicii ne cellario inueniet. Ita apud intelle. Ra. Tetragoni sim .ri. circuli ab antiquis quaesitus Ern5 in adhuc inuetus. ζPot

responderi ut ex verbis Simplicii colligi pot) Arist. per

numerii non intestigere numerii indiuiduom:no .ri. quot sunt quaesita numero indiuiduorum: tot numero indiui

duorum sunt scio. Sed intelligit s dii genus.q.d. quot

numerosium gna qsitorum.Sunt . n. genera quaesitorum

netur: in aliquado subiectsi es e nobis i notu .ut an deus sit: hoc aut a bamus sylso hypothetico a constructione antis:quando qoad partem ammotiuam terminatus: utpote si motus est,Deus est sed motus est: ergo Deus est . Qxiando vero ad parte negativa, Sillogismo hypotheotico destructive,ut si vacuum est: motus in non tinore E. sed non est motus in non tempore:ergo non e vacuit. Similiter aliquando quia est nobis ignorum ξ:ut mathematicis:& inquibusdam naturali Mideo simul termina

mus ustionem quia E:& Pn quid est. ζQuaeritur Qua to de dria qona .rRndetur ex his quae Philoponus dicit, i, ustionu duae sunt simplices:&dux compositae si est: de quid est,sinplicessuncinam si est quaerit de subiecto, quid est urit de pdicato qd est definitio. Copositae sunt secumia. quia est,er Pp quid est. Na ga e quaerit esse hoc in alio,

quatuor,& quatuor genera scitorii. T Tertia dubo qrit pa quid vero quaerit causis, quare hoc est in alio. 'SOde numero qonu. Vides. n.' Mnes sunt innumers ergo cunda diri est:* qonum aliquae sunt i suppositae:ut si et& quia est. Aliqua pstipponentes: in quid est, & propterno in quatuor. T Praeterea Quaestio quid E: non E una, sed tot quot sunt ox: ergo quatuor sunt qones. rinsterea Si est,& uae n sensum sciunturi. ergo no qm

Secundo Totio.

tur. TSimplicius cognomento magnus Mamerobat . ilia' , mi quisla. 'Primo , quia vcl quaerimus quia . caiiuves quaeriimis esse.Si quaerimus esse: aut rimus iaquid est.n.psiapponit subiectum esse: ius quaerit dinestionem: pst quid vero psupponit hoc esse in alio : cuius quaerit causam. TTertia di serentia est maliae ponunt innumero, aliae vero non ponunt in numero. Et intelligit.

Simplicius de Philoponus ustione ponere innumerum:

102쪽

i quando subiecto addit praedicinini: ves quando stiriam- ne sitis mediaqseri ius. At ei gnito uel es. qui MI mino. Ntes duo quaerimus si alterii alteri inest de fini si est De se dui Miqua ex parte rei complemiur qone.uel i est, quod et uia vel quid est Deus subiecto non additur praedicariam: sed thi rei quoio, rursus prepter quid est,aut quid est, με' solum verbum subiecto additur nec si mentes duo quae rim Pidnam i tu ac ipsim meam q, erit s. Atque mota iarimus si alterum alteri inestiquaeritur enim si est Deus:de aliqua xx parte rei q5t. E complecti LG,ca hoc dicitur pacto. De sebiecto quid vero:est de praedicato: ideo neutra ponit scit et na aut uorsu, tu.n .ulpitet quippia antat,in fisin numerum : quia est vero & propter quid ponunt in cuipiam Osritar. Simplicem hancquaestione, appello. Esl ne Is numerum: nam ipsum ua est: iux it de esse huius in hoc. .uti nox uel dies. Fit igitur ut omnibus inquaestion biu qua

es ipsum pii quid est querit de causa cur hoc Ein hoc:ese ratur, aut si sit medium aut quidnam medium imum fit. go quae licet quirit addens praedicatum subiecto: assu- TQ crimi a te cu quide querimis quis est, aut f in simpumens duo. Q arta disseretia est,cl, duae qones sunt dia ritur, traft medium illus aut non it, casii cognoscim/s aut lecticae duae vero scientis.Si est de ud est dialecticae sunt. q ira sit,aut ii est, aut in parte, aut sinpliciter, rarius profer Suissicit enim ad eas respondere ita:aut non quia est vG q ii qη'imiis, iit quide,tu c qummus quid fit media. Dico . ro & pn quid tartificae ad eas enim non est satis ita: aut O t qu e ,αμι si est in pirat, Cri irpliciter, in parte quile.utra non respondere: sed utimur pluribus iationibus constru dis rat luna, t αγgetur. i enim si aliquid. I nas aliquid. oK ctivis haec colligi possinit ex Philopono:&Simplicio. in huiusmodi qum s. simplicit ruri si est. non st luna initio su rQuinto quaeritur cum in omni qone sit concessima, Ac e t nox. Contingit igitur in omnibus quaestionabias quaerere . quaestum que sunt concessa: Se qilaesita harum quaestio si est in dium aut quid est medium.

Ἀ-- num. DDicendum in quaestiones est: concessum esse ad 'Neoterici asserunt Aristo. velle questiones quatuor re Διὶ . . significat nomen quas inestes le verbi causa: mqus ducere induas. i.ad si est: & quid est. Q iam exposio A. - an centaurus sit concessum est quid significat no rionem si non male percepi) Simplicius assere hic. Nee bis nome centauri quaestum est esse de cetauro. In qω ab ratione: nam per hanc reductionem numerum quae ne quid est concessum est dui lex. quid significat nomen sitio id manifestiorem facit Aristo Cum enim aliquis nudefiniti de illud significatum esse. Quaesitii vero est quid merus in tot ducitur in quot duci potest,et rursus in totest illud. In lone quia taceoncellium est multiplex de ud colligitur ii quot colligi potest numerus ille manifestior lanificant termini,do subiectum esse. Qilaesitum vero si apparet. r Sed milii non placit haec expositio nam prae subiecto existenti aliud infit. In qone vero Pst quid est: cipua S prima Aristotilis intentio nec est de qua sitorii Π concessum est hoc huic inesse: incum vero est causa pro- numero, nec de numero inuentorum , sed est de medio Res u . pter quam hoc huic inest. Ex his patet in omni qone ei I Vt diximus Sed quia possct quis credere medium quae concessum:& qua itum: Si quid in unaquai viruca: sit. ri quadrupliciter Propterea questiones medii omne; do . TSexto dubitabis quia Ariuto. libro topicorum tarmas cet reducere in duas.Quod vero omnes Maestiones me r, quassionum omnes fecit coposita; verbi causa. an uo dii sint dux.ssie:Sc quid est ostendit induetione. ut pla- n. i 6. v de altero dicatur ut genus. An afferatur vi propritia cet Simplicio postea Jc syllogismo Indiictione oro .p- an affirmetur ut acciis an praedicetur in definitio e Hie hatur Omnes medii quaesitiones in duas reduci: quoniam fuero aliquas simplicta: aliquas compostas secit. r Tho cum quaerimus si est, verbi ca: si est Deus urimus si fit si mistius respondet&recte:dicit enim qonum usum esse qu mediu: 'uo sciamus an Deus sit: de si urimus de ali- alium in topic alia autem in hoc loco, in topicis enim qua spositione ua est:hoc est an sit vera: irimus si E ali- communes sunt dialecticis propolitionibus , S: probio quod mediii.quo illa sit vera, ergo in utraet quaerit si εmatibus. At hic omnibus demonistrativis: Sc sic ut Sim- medium .Et hoc inquit. rQuaerimus aut i quidem quae plicius suppleuit in topicis omnis quaesitio in coinpon. rimus quia E.i. in quaerimus hoc inesse dulci aut cum q- ea. Hic autem non omnis. TSed circa hanc Themistii re rimus si est simpliciter. i.ciam quaerimus esse huius simpli ira sponsioirem dubitatio non parua in nam dialecticus q- citer .utrum ipsius esse huius in hoc:aut ipsilia esse simplimita rit de termino scilicet de definitione, ergo no omnis qo citur,sit mediu: aut non sit medium .Ergo in xetra quae in Rh.bo . topica est composita cum ea quae de definitione qrit sit sitione trione quadam generati,idem quaeritur: nam ge simplex. 'Simpleius dicit dialecticum non esse quaerere nerali ratione quaeritur de ee medii:qu est si e mediu. De a de definitione quia ut dicit Dialectica non exponit qd inde olidit qone quidest, de qone pst quid et vitam esse id qiud est. r Ego vero non intelligo. haec. quae Simplicius qone quid e medium,Scinquit.Cu aut cognoscentes aut dicit.Nonne quaerit dialecticus an quicH de altero prae quia eii aut si est: aut in parte:aut simpliciter, rursius quae dicentrivi definitio:cemimesieci, sic, A Themisitius con- rimu 3 Pst quid,aut quid E.In utram hac qone quaerimus cedit. Praetera dialecticus constititit loca a definitione: eo quid sit mediii. Et intelligas aut in parte: aut simplicitergo considerat definitionem. TIdeo melius cum Philopo reseredo sit VIa singulis. ipllim in parte ad qone quia Et ino dicerem omnia. sproblemata uialectica esse de nume ipsum simpliciter ad qone si est. Quaerimus. n. in Foe ad n m quaestionum quia est. Nam duo sumentes in omni est Deus,velquid est ho:quita est mediu quo Deus sit id liadae bus illis quaerimus si alterum alteri inest: in definitioni- ditati uetvel quo ho sit qui dilative:& in quaestione pirbus enim sumentes definitii. de definitionem quaerimus quid est,quaerimus etia quid est mediu pn quod avosis definitio inest definito,& hoc pacto quaestio compo. tio vera sit: ut quid est illud mediii: pn quod Qesuti pasta esse:& quia est. At in hoc loco non accipimus in de causam haec si ostio sit vera. Luna deficitives terra tre' finitionibus duo quaerentes an alterum alteri infit. Sed mir- Q iamrone quada generali in utraq; qone quaeri ede praedicato defitisti quaerimus quid illud sit:&ita. qus quid sit media . TAnimaduersone dignit in qonibus si s. i. . suo quid in hoc loco simplex est. est:& quia est nos generali quadam roneno irere nisi si

103쪽

in hoc Spectati vero ratione si est medium: quod quaeri- les non em aliud quaerere si est Deus: ves si luna deficit. mus in quaestione si Deus est: sc si est medium, qa quae- Q quaerere si est mediu quo Deus st: & quo luna desi

rimus in quaestiones luna deficiti disserunt,nam si est me cit Intentione enim habita ad quaerente ide est quaerere. dium respectu quaestionis si est Deus:est si mediu est quo Respectu tamen re ii non est idem: sicut non in ide me probamus de deo est e simpliciter: si E medium respectu dium syllogismo: Se quaesitan:est enim quaestum maior quaestionis an luna deficiati si est medium quo probamus extremitas: quae no est medium. Simili ratione de de aliis de luna esse in parte. Ergo racione generali ipsum si eme duabusqonibus dicas nam intentione quaerentis idE est dium in utraq; est idem . Speciali vero ratione : ut reser quaerere quid medium sit: per quodicimus lunam demtur medium ad quaesita: differt utra in in quaestione: ut cere de ipsum deficere.Tamen ratione liabita ad res SD quaestio differt a quaestione. Simili ratione dici potest in serunt sicut mediu in syllogisino disseit a quaesito. Aricquaestionibus quid est & propter quid est: nam genera superius locunia est ratione habita ad res . hic vero rone

ii ratione: quatenus utram inde quid est mediii, a quσstio sunt,respectu vero eorum ectu quorum quaeri tur. Alia ratio est. et ' generali ratione quaestiones medii duae sim&Vt si est medium dc quid est medium Spe

mli. eo quatuor: ut dictum est. Et quia dixit questi nem quia elieite quaestionem in parte & quaestionem si est esse quaestionem simpliciter: ponit lixe , de inquit. Dico autem quia est , aut si in parte: & sinpliciter: de reserendo singulis singula: in parte quidem quia est, vim

deficiat luna aut augetur in lumine:lixe enim quaestio dicitur in parte .nam in huius talibus quaestionibus, quae

rimus si luna supple Hi aliquid: ves si luna non e aliquid. Hoc autem non est quaerere simpliciter si est: Sed in parte si est aliquid. vii non est aliquid. Simpliciter autem dimi,5 a m si est, aut non est luna: aut si est aut non est nox: non

enim quaerimus in his aliquid: sed simpliciter. Tunc ex hae induetione concludit,qa intendebat,ix inquit. Contingit igitur in omnibus quaestionibus quaerere aut si est incitumtauit quid est i pedium.' Sed circa haec dubitabis . primo quia non videtur verum in quaestionibus si est:&an est: medium esse quaesitum si est. Declarauimus enim in quaestione si est quaesitum esse ipsum esse simpliciter. Q In quaestione vero quaesituin esse praedicatum in iubila ctum. Similiter nec est verum in quaestionibus quid est:

de propter quid e quaesitum esse quid est medium, nam in quoestione quid A diximus quaesitum es. prsdicatu,

se nautis

habita ad eum:qui quaerit. Γ Ad aliam eiusdem dubita conis: dicas non semper medium este causam: In quinione si Deus est: quaerimus si motus est: ubi patet movi noesse causam:sed effectum.Dei Similiter in quaestione si interpositio terrae est, quaerimus effectum:qnquidem quia ea causae per essectum depraehenditur.Et ita in quaestionibus si est & quia est licet quaeramus mediu: non quae rimus causam sed medium:quod est effectus.' Ad secundam vero dubitationem Intiloponus inquit, qtiaeres. n. de essentia alicui uiari si est vacuum: simpliciter de iubistia re una existente quaesiionem: quaerit non.n.res Sc es

sentia res differunt, ergo quaerere fi est vacuit E quaererede essentia & substantia re una existente: at quaerere an deficiat luna partitam in plura qonem quaerit: dc ita per quaerere in parte intelligit quaerere Mnem in plura partitam: Quaerere simpliciter e quaerere a una. Conuertithule expositioni qd superius dixit in numerii ponetes .r Respodet aliter quaerere in parte est qus re si huius ε hoc quaerens enim si homo e animal quaerit si animal -Lest aliquid horninis:etenim genus aliquid illius est cuius est genus.Q Nerens etiam s nix alba est: urit si album est aliquid niuis, maccides E aliquid illius cui accidit: Qus rens etia si luna deficit:quaerit si eclipsis aliquid lunae sit. Gus .an passio sit ipsius. Hanc expositionE Alexander as scitivi Simplicius meminit hic, dicit enim Alexandria in narte pro diuiso accepissie: simpliciter vero pro indiuiso: quod est definitio, in quaestione propter quid ei quae- qui . n.quaerit si Deus est indiuisium quaerit: cu esse de ressitum esse causam. Ergo haec quae dicit,nisa sunt. 'Prae idefintiqui vero an nix alba sit diuisum quaerit in duos terra.Si in quaestionibus sita.&quia vi qua itum E mo terminos in subiectu do praedicatum: quare quaerens si Edium cum mediii Sc causa ide sit. In utra in harii usita erit quaerit sinpliciter quia indiuisiim quid:qua rens vero si

solivis adminis.

causa: de sic utral erit quaestio propter quid. Simili ratione si idem est quaerere quid est ,&propter quid est: quod quaerere quid est tunc idem erit quaerere quid est,& causam quaerere quare: omnis quaesitio erit de causa ,& ita omnis quaestio erit propter quid. Insupersi est , de

quia eaepersaepe quaeruntur de terminantur per sensiim: igitur non semper in illis quaerimus si est medium. r Pisterea.Solet quis, trum quia est quaerere, sit quaerere in parte:dc videtur quod non, quia quaerere quia est suis mere duo: subiectu & praedicam: de postea quaerere an alterum alteri infit, tale aut est quaerere est ponere in nu merum ut superius dixit Arist.ponere vero in numeruest componere: ergo est quaerere totum de non in parie: qui enim quaerit in toto composito:non quaerit in panhuic hoc inst,in parte urit: hoc est diuisum. 'Sed miror graecos interpretes tu longe magis latinos .cii querat ex positione ubi Arist.s ipsum exponit.Dicitan.in parte aedem:rim deficit luna aut augetur: Na in huius quaesti

nibus quaerimus si desectus vesau mentum E aliquid: vel non est aliquid lunae de ita per parie intelligit aliud,

simpliciter aut si est:aut non Eluna aut nox non.n .fiali

quid est ipsius lunae aut nox:ecce quo modo Aristo. sei psium exsposuitxisserens se quaerere in pane, cu quaerith aliquid est allelius simpliciter, O no quaerit si aliquid

est alterius: exponet etiam de se postea clarius Aristo. rc isa enim fit in m medium at simulo situ queritur, deiniicit ne fruius aliqua causa, Pollea cognito hoc ea

te. ζ Ad primam animaduersione dignia q quaeruturin rc usa enim est rudia, in omnibus autem haec q iritur. viris quaestione si est, esse duo: Se esse unum. respectu quidem eou.Vtrum est aliqua causi aut non . Post haec cognoscentes , qrentis quae quaeruntur unu sunt na esse simpliciter qd quia est aliqua quid igitur busit quaerim s. quaerituritu si e mediii: quo sciat quaeies illud esse ad in rNon contentus in inquit Simplicius Inductione: nuctentionE quaerentis viiii est.ssi est mediu,nam eo habito syllogismosbat oes qones esse medit:& quidem prima Quaeres no viri amplius. Et hoc pacto bia dicit.Aristoto situruis inut hoc pacto Ca QMin omnibus qonibus.

104쪽

Medium e ea: Ergo medili uritur in omnibus qonibus. De ratione primo accepit minorem: & inquit. rCausan sistis 'medium, hoc est medium est causaDiade accepit

duris . maiore:& inquit. In omnibus autem haec quaeritur. Er

να- gQ supple medium in omnibus quaestionibus quaeritur. Hom CSed pace Simplich: hie fris; non potest esse in prima figurarulioquin in prima figura in puris particularibus c5 iugatio est et inutilis. T aliare arbitror sylim esse in ter tia figura hoc pacto. Causa quaeritur in omnibus qoni bus.Omnis causa est medium. Ergo medium quaeritur in omnibus quaestionibus. Huius sylla primo accepit miriorem,quam intelligas V sic.Omnis causa est medium: deinde maiorem:quae est causa quaeritur in omnibus Mnibus. E igo sup .medium quaeritur in omnibus quaestionibus.Quod causa quaeratur in omnibus quaestionibus, ut recte Simplicius inquit: probat inductione& inquit,ic ut utrum luna deficiat utrum e aliqua causiaraut no , qua sciamus lunam deficere mec induxit in aliis quia in omnibus idem est.Cum. n.quaerimus si Deus est: quaerimus si medium est,quo Deum esse sciamus:& in exteris id ge- victu . nus similiter. 'Addit Philoponus:& recte : in omnibus quaestionibns quaeri causura quae medium est,non ranae in omnibus eodem modo, nam in quaestione quia est:&si est si est causa: quaerimus in quaestione vero quid est , hi vim et propter ud E , quid sit causa:quaerimus. f Ani inaduersione dignum unam eandem' quaestionem esse quia e & sie: seam stibi d. Altera vero atas altera rone,na Mnest medium huius proponis luna deficit: resipe, ut me dii siue causae dicitur si est respectu vero proponibus drquia est denotans autem Arist. si est mediu esse qone si si respectu medii subscribit:post haec cognostentes : quia e aliqua,quid igitur haec fit quaerimus qliare si est mediu: vel causa qo est si est respectu medii vel causae, alioquin D non qua reremus illa cognito:quidnam illa causavel medium fit.Bene ergo dictum est qonsi si est e vel medium esse quaestionem si esti& quia est. Alia ira at in alia rone.. TSed dubitaret sortasse quispiam contra haec.Primo: uasi in omnibus qonibus quaereretur causa, ruc Omnes qones in t pn quid cum causa & .ppter quid , idem sit. r Secundo: dubitat Simplicius qsio in quaestionibus si e:& quid medium quaeritur Medium.n. subiecti & praedicati est. litae extrema sunt. In qonibus aut his non nisi subiectum tisi est: aut praedicatum quod qiiaeris: & no eκ-sbibes, trema: go in talibus media quaeri non potest.' Sed di a priuia. cendum ad primum Arist. per clim non principissi essendi intellexisse , sed principiti cognoscedi qua: ratione re effectus dr causa, ni fit cognoscendi principium , hoc Masa enim pacto causa de medium idem est. TAd secundu uero Simplicius longa narratione madet. Ego vero breui bus dicerem in qonibus simplicibus no accipi medium, ut accipitur in copositis. In compositis.1 . praedicatur: de subiicit r. in simplicibus vero accipitur bis: cum accipitur semel in hypothetica:& semel in destructione: vescon structione hoc pacto: si motus est:Deus est,sia motus E, ergo Deus est Medium est motus,cuin hypothetica, dein constructiva propone assumatur.Praeterea.si vacuit E: motus elementoru esset sebitarius.Sed motus et litoria noest si bitarius:ergo vacuum non est. Medium est motus

sebitarius: accipitur enim in hypothetica: & in destructi Da propositione ,& sc in omnibus quaestionibus medium quaeritur: licet non eodem modo.

per se uel p accidis capsunt ipsum mediu- sinpliciter te duos biecta, ipsum ut luna ut sole,aut terra, aut triangulum quiba esses vid fectio si in medio uniuersi eis ista an no inti coli isti aeqvilitatem, inaequalitatem Cr huiuscemiai. rc usi. n. bendi non hoc aut hoc sed simpliciter sub lotiam , aut non simpliciter, sed aliquid eorum quae sunt per se aut secadu accidens,indium H,dico aure sinpliciter quide subiectu, ut

lana aut terram,aut blem, aut trungulumquis autem aequalitatem naequalitatem i in mediost aut non.

r Sed quia accepit in syllogismo proximi textus hac mi c. r.

norem: usa est meditam exponit illa: & declarat: quae causa medium est: possct enim quispiam dicere: eam causam esse medium:quae accipitur solum in quaestionibus compositis, nam illis potest medium esse extremorum,

in caeteris duabus cum non possit accipi inter extrema et causa non erit medium Ideo vult causiam: quae medium oest,esse causam essendi:non hoc aut illud. s. statum in io

nibus compositis.Sed esse causiam essendi simpliciter substantiam, qus est in utram simplici quaestione: ubi non quaeritur nisi esse simpliciter, quodest iubstantia quaesti :& non solum essendives non essendi in Aonibus simplicibus: sed non es idi simpliciter sed hoc vel illud eoru ,

quae aut per se aut per accidens insulit. Quare per causam intelligo quae est principium in omnibus quaesito

nibus scognoscendi indictum est inquit. TCausa enim

essendi no hoc aut hoc scilicet compositis quaestionibus. Sed essendi simpliciter substantium:aut no simpliciter es sendi substantia sed aliquid eorum quae sunt per se, aut secundum accidens medium eliquasi dicata intelligo per

causam principia quo cognoscimus et terminamus Ο-nem quaestionem,& simplices : quae sunt de esse & sub stantia,& compostas: quae sunt de praedicatis: quae per DsCaut per accidens subiectis instant. Et ira per causam visendi nimpliciter:vel essendi hoc non intellule principia essendi quod est propter quid. Sed per verbum essercii:& per verbum essendi hoc: intelligit in quaestionibus deesse.& in quaestionibus de inesse hoc in hoc.Talis autem causa Essendi. vel essendi hoci principium est cognoscendi. r Animaduersone dignum quaesitu quod est de esse substantiam: vel de esse simpliciter et esse quaesitum si est. Quaestum essendi vel non essendi hoc:aut illud est quaesitum compositum quia est: de pt opter quid est hoc aut potest esse eorum accidentium , quae conuersm subiectis insunt A: haec siit acntia P se, res q insunt pleriici: & hscappellat per accidens. Et exDonit qui aper simpliciter: et quid per aliquid ipse intelligitiquae etiam exposuimu inquit.Dico autem simplici ter quidem , cum dixi essendi simpliciter, subiectum .cune praedicato: cum solo verbo

est:vel non est: in Iunam:aut terram:aut solem aut triari

gulum, & per lunam & QIem tangitastrologiam : per in

terram tangit natura emtamtiam: per triangulum vero

tangit geometriam. Quid vero appello deseditam de δε-le de de luna. Est. n.desectus aliquid ilis vel lunae, aequalitatem de triangulo: aequalitas mim & insqualitas aliud trianguli sunt.Si in medio st. aut non de terra:esse enim in medio insidi est aliquid terrae. Quaestio ergo simplex est,quando quaestum nihil ponit citra res esse, quando vero ponit aliquid alicuius praedicamenti quaestio est in parte,& dicitur composta.

T in his ai. omnibus patet idem O scia est,in pretur q u

105쪽

repropter ip id est desectio aut cur il licit luna, quia lux eius defuit obiiciente se terra.qu, d est comemus.ratio numerorum inter acutum er grati t. cu r inter sese suscipiunt ratiorum acuta ipsum G grave. Est ne inter acutuna er graue eo illo, eo istiue ratio ipsoum in numeris. vocis mul ars percepimus, quenam sit illa ratio querit s.

si est medium: itis si uni ai fert, quia cognoscentes uaesi medium ipsa ratio: quaerimus.quid fit ratiorquod noquaereremus:nisi idem esset quia citi& si est. Tindicat etiam ea quorum medium sensu percipim is,nosi Psum medium querer . vingsentientes lunae defectionem, T ne

an non est defectio quaerimus lunae quia si risimus in i saltans, neque sitis, neque cur 'dfectio utiq: quaereremus, sed muliaruns se nobis ultro offerret atq; pateferet. r a ita autem sit m iij quaestio, istenditur quanticulis in.

dium est sensibile. in mμs enim non sentientes, ut defectumini rora in acuto π graui. Propter quis cons)nat cuius si hi uel non. si autem essemus supra Luna non uris quereis ui pro tr ii quod rone habet numerora graue Cr acula. Viru Nitras neqμη fift , nes; pro ir quid sit, sed finia mam illum hi ιosonare acutu Cr graue virusit in numeris ro eorum aco ut is esset utrum..i i lites aurem quia hi, qui igitur ni ratio ς aerimus. r Omnes qonm ec medii induistione ex syllogismo,& ir Non est facile vel ba libre intelligere.Philoponus.n. hic e ceptis Obauit. Nuc alit hoc ide sensus astipulatioire co- Conritum v, si se dicit Aristotelem ostendere in quibus idem est quid est, firmat, na licet sensus astipulatio imbecilla fit probatio, di propter quid est:& vult illa Me eadem in his quae alte in e via ut inquit Themistius qua in cognitione Goe suri insimimon aute in his quae per se sunt. Desectus .n. est bimus. Praeterea ut dicit Auermes Astipulatio sensus E

- alteri inhaerens. Liunx: & in liac re quid & propter quid exame omnium rationum, inquit. r QId sit medii qo inoMes ciem sunt. Nam quid est desectiis , respectu desectus est omnibus quaesiis: onditurqncunet mediu est sensibile: id est.respectu quo alteri inhaeret est propter quid est. na ca quare medii quaerimus.e: sa ipsium sensu no pri . AInterpositio.n.terrae respectu desectus est quid esse resper pimus:ideo dicit. Quaerimus.n.no senitientes in desectuctu:quo tuns inlisret in propter quid quare in omnibus se: vel no est mediu: qn. s. non sentimus media . At si sti hi, quae altia inherentiidem est: quid est , & propter ad ipsa luna essemus:& su pple videremus simul luna defice B n esu in his vero quae per se sunt:simpliciter. non ide sunt. re & terrae interpositione, no viicii quaereremus si fit tu Quam e&postione si recte percepi: Simplicius sequitur. irae desectio: neo:pnquid fit lunae desectio sed si inrum rPotest etiam exponi,& magis ad verba.Aristo. ilo- Lquia deficit de pn quid deficit nobis manifestu es.Sin i

pare duo:quae prolixe declarauit. Declarauit .n.idem eo se a id & propter quid,& idem esse si e tu quia E. Haec nunc epilogat: et quasi per exempla illa iterum probat: α propterea usus est particula .n.quae est redditiua causae eorum quae dixit: inquit. TIn his.n.omnibus.s quae dicemus, perspicuum est idem esse quid est:& propter ud est A quia dixit in omnibus his exponit mix haec stit: α inquit. Quid est desectio: priuatio luminis a luna a ter u obiectu, lisc est quod quid est respeem deseditas. vero sit propter quid: ostendit &inquit.Propter quid Edesectus: sup.lunae inexistens:quod exponit cum inquit. Aut propter quid deficit luna: propter desectum luminis obiecta terra.Ecce qlio ide est quid de propter quid. Interpositio .n terrae est quid desectus:& e propter quid respectu, quado desectus inest ipsi lunae. Deinde assignataliud exemplum & inquit. Quid est consonantia ro at Proportio numerorum in acuto et graui proportio ut Philoponus inquio.Aut dupla. avttripla aut sex quies tera: aut sex qui tertia. Propter quid coninat acutu graui .i. propter quid coninantia inest acuto de graui numeris: propter id q, acutum & graue habent ratione numerorum, dc ita patet idem esse quid de proptes quid .

Alia tamen atm alia rati one.Proporti 1.n.numerorum Equid ipsius consonantiae cum ipsa eas itur in se: est pro pter quid cum ipsa accipitur ut inexistens alteri. Deinde per exempla ostendit idem esse si est de quia est. Nam res cstu propositionis si e medium, est: cpta est medium , respectu sui & in se:si est medium e si est mediunx insit.

Vtrum est consonare acutum & graue: hoc est Utru numeris acuto Se graui insit con nantia , tantum est: ac si quaeramus .vinam infit numeris ratio acuti Sc grauis et

ita idem est si est medium, de quia est quando medium accipitura espectu propositionis. iniando vero in se a li ronesiuppicdu e,nobis esse notu:&fi est mediu,&ca est medium.Quare cessaret omnis O:quae ratio docet in omnibus ustis solii meaeu uri: q, ipsb apprehenm mox cesset omnis qo. Et intestigas haec ut supius exposuimus oes qones esse medii respectu quaeretis respectu vero re rum , t quaeruns: non ocs qones medii sunt na si E. qo E Gsubi At quύ e qo e cati: quia est qo est proponis an Sπνὸς νverba sit: pn quid estiqo est proponis cur vera te. Ergo

respectu rerum,quae quaeruntur qones aliquo : quae nosunt media: sed respectu qusrentis: qui nunci cessuqin rere nis medium inueniat:omnes clus stiones sunt me .r Etenim ex sensus perc/ptione, Cr inum uniuersale notum nobisfuisset. sensu nas terram nunc sese obi cere Iune cognoscearemus. Pateret enim uisu nunc distra lunam, at sex hoc φαsum emersisset uniuersale. TExeo.n.quod se issemus,er uniuersale facta es et notu . Seosus quide.mfuisset, quonianum obiicitur . Etenim inanifestum esset,s nunc, d fiat. E x hoc autem uniuersale feret. r Sed obiiceret quis sir sensum perciperemus causam, cum percipere c1m sit scire,tunc per sensum sciremus.&ita sentire esset scire cuius coirarisi dictum est primo huius. Volunt ergo Themistius,Simplicius is iloponiis A rist.remouere in dictis suis contradictionem. T Respo-det ergo Aristo. sentire no ee scire.Sed sensus causae par

ticularis scilicet ci, nunc deficit: esset via: qua uniuersale nobis notii fieret. Multuat. refert sensiim esse viam ad staddum: de esse scientiam: inquit.Ex eo. n. quod sensistemus et de uniuersale iactit ira esset notum. Quo modo vero viri uersiae fieret notum ex sensitione particularis causae: ex

ponimila inquit. Sensus quidem enim si istet de particulari causa.squoniam nunc obiicitur rerra. Etenim per particularem causam iuisset notus particularis effectus: de ita esset nobis notum ex hac particulari interpositi

106쪽

Notaru

ne per sensum nota.ci, nunc desicae ex hoc autem apprphenso per sensum. sq, interposita nunc trio. na nunc deficiet fieret uniuersale sicili et i, quando Q lora interponitur, semper tunc luna deficit. Quare sentire non est scire:sed e via ad sciendum quatenus ex sensatione par Gularis causae respectu particularis effectus,apud intes lacta fieret irina ud; causa: scii propositio significas uniuersal E causam:res pedita uniuersalis essectus. ζ Animaduertendum per sensum Vbi suis iis supra lunam tempore desectus. Nos tria percipere in Luna nunc deficere: quod ellet particularis eis: bis.Terram ipsam sese nunc obiicere:quod esset particularis ci de particularem habitudine illius particularis causae ad particulare illum esse

etiam.Cognosceremus.n.terra tunc interposita: nii cluna deficere. 'Sed tunc est diibo non parua:quia ex a M- politione particulari non sequitur s. ergo non sequi tur. Terra nunc interposita. Luna non deficit. Ergo quandocunq; terra interponitur: si per luna deficit.Sicin. de ex particulari deduceretur e contra regulas prioristicas.

ri dent Simplicius.. Philopo. Sensiim proprie non cognoscere ruit singulare. Vt pote, i, ad piis obiicitur: et non quod semper obiiciat. Tn ex hoe singulari saepius cognito fit secundum intellectum e. Fortasse ex sensitiua perceptione illius unius singularis.Intelle itas addit de ilibus idem ed iudicium in his: quae per se sunt. Nonimi es t in his: l P se sunt particulariter, & Uster appraehendere. 'Praeterea adhuc dubitares. Nam primo huius Arist. dixit m si e nussit pra lunam: adhuc quaeremus propter quid hic vero asserit cestare omnem quotione. 'Potest dici Aristo. primo huius asserere si ellemus su pra lunam. Nos adhuc qusrere propter quid: ut daret intellegere sensitivam perceptionem non es le immediatam causam scientiae. At hic asserit ces IH omnem quaestione: ad significata, scii sithiam perceptionem medii est e causam remotam: per quam de remoto salten es sat omnis mssito:hoc pacto haec non aduersantur.' Ut igitur duebamus item est scire quid e ' er propter quid est. Et hoc, aut bimplicuer σnon aliquid eorum quae sunt, alio

quid eorum quae competunt luti, duo recti, aut nutus, uel nita s. Cr huiuscemodι. Patet igitur omnia quae quaeruntur medii

ustionem esse. r Sic igitur dicimus. quod quii scire idem est. Cr ρ prer quia

est. Hoc vivem aut simpliciter, U' non eorum quae insua: aliquid, aut eorum, quae insunt, ut qsoniam duo recti sunt. aut maius, aut minus eli. QAod igitur omnia, queruntur, metis quaestio

sint Nimis hiam est. 'Non tacite intelligere: qil Arist. hic velit. Simplicius. n. dicit Arist. Nunc dicere QE este quid est Sc pst quid est.

TEt tune dubitatiquia cum superius hoc dixerit: supera fluit nunc idem repetere. Verum innuit solutionem, allerens non es le hoc inductum de per se.Sed tan* sequens ad praesent Erond. ' Vnde iniuria expositor dicit. Arist. exemplo assignato de Iulia nunc concludere: quod superius per se exposuerat: videlicet v, ide si quid est: & p-pter quid est.Dicit enim. ζSicut Citur diximus , id ud est sere idem est de pst quid est scire. Ex eo.n. i, Vidimus terram interposita: scimus de quid desectus sit: & Mpter quid luna deficit. rQuo vero ad verba attinet. Debes scire Aristo .non dixtile quid de propter quid esse idem. Sed dixit idem elle scire quid est: dc propter quid est ut notauit Simplicius:wn in utris et Memiis in idem cocuse

p OSTERIORVM

riuit ilicet inter sedisserant. Deinde exponit in quilitis N sunt idem. Et ut Philoponovi aut& ai pro ra de q: intelligenda sitiat in hunc modum. Hoc aut e verum ea clide Aut id est ta qn quid est aliquid eorum est, quae sitimpliciter sunt,& in eorum quod insunt quasi di at ta in subiectis: quae simpliciter sunt:& non alteri inhaerent, aut id in ip aliquid eorti: quae instini: hoc est Q in accidenti hus.lii viri scir. n. his quod quid est: o: propter quid est. Expauit autem illa: quae insunt per exempla:& inquit. Vt quoniam duo recti suntiquae triangulo.insunt: aut qui suppleti is maius aut minus est sita Diametro . Haec olim sunt,quae alteri insiuiu:quom quod quid eis: A a ipter quid est.Huius cana allignat Philoponus quia in his subiectis: quae simpliciter iiiiit: id quid est ca eii ipsius egii stiavi quid est tria lus. Hoc. n. causa E ipsius este trini guli. ζQuam expone si recte percepi Simplicitis sequi tur. Et sonas le textuslegendus e ut iacet hoc pacto: dico oautem quod quid est ide cile propter iiid: non in om nibus aut in sis: quae simpliciter fiunt: alit in his . lux alteri insunt, quod est versi secunda parte:inquit. Hoc aut qu quid est aut est aliquid corum, Q simpliciter insunt: ut sunt substatiae:& n5.eorum, qus alteri sitiat ut sunt necidentia quasi dicat: verum ipsum quod quidest, quod ε

idem ipsi nn quid est: aut est aliquid id est quod quid E

substantiarum aut eorum: quae alteri insunt, ut accidei se tium.Et vult pro secunda parte est e verum , nam quo

quid accidentium est propter qui ch& ca: r illa insunt subiectis.Diximus. n.quod quid E accid& elle ud illius absolute confiderari:propter ad vero illius in alteri inhae rei. TQua expositionE expositor sequitur. Demia omnE ione es le mea a epilogar,riim inui: i, igitur omnia, quae quaeratur: medii M sint: manifesta. r Verii magna dubia DubAtatio est. An omnis qo sit medii: primo quia mediu est in P demostratione i cognitum no ergo qsitum. Praeterea fiqo esse medii:cu illa qo esset qo.Tunc quaestio medii eriq5 alterius medri :& sic in infinitum. Insuper ustio medri qualis qo est an simplex:an composita. r Debes scire hac propone omnis q6 est qo media posse bifreta itelligi:aut R. in praedicatione causesi:aut in praedicatione formali. In praedicatione causui sensus est omnis qo est propter de et sectum medii: Sc hoc pacto intestigit Arist.in praedicatio inretito

ne vero sormali sensus est in omniqOne medium est q-fitum .quod filium est: quia ante demonstrationem e prs cognitum. Argumenta ergo concludiit qones no esse medii in praedicatione sormali quod concedo. Cii quo stat omnes eξ medii in praedicatione causalucum omnes sint ob medii desectum: nam si in unaquai qone mediu scioremus:non amplius quaereremug. Vbi. n. ciremus medita quo Deus est, non quaereremus: si Deus est. Etsi sciremus medium: quo homo esset animal rationale:non quaereremus quid homo est, di si sciremus medium: quo luna deficiCnon clusreremus an luna deficiat: Sc si sciremus me dium:propter quid luna deficit: non quΠ eremus Cpter quid luna deficit. Quare cquid quaerimus Sc omnis quaestio est desectu medii. Medium ergo non est quaest tum: sed tu endi causa.Quaesita enim illa quatuor sunt, causa quaerendi illa quatuor est medium.

THis itas determinatis dicendum es uidetur inpionam pacto ostenditur ipsum quid o qui reductionis est modus, quidem decr quorum est Mnitio. Atq; antea dubitandum esse ui tur.Ids initiumsciendum, quod maxim duendis erit accom-

107쪽

k iiDdanim. Dubii uerit 'ripsit,ia idem strationem er definitionε tare contingat. Qitare ab hoe rationem eius sem. Unis racinori Dario res ,sciatur. recte & incipit lari de cap. necessitate. rio modo mor quodqvideli demotistratur, CrqMimodas r Ati Uipsum feri nequeat. Etenim diuinitio ipsius quid est se inuod onis G ud est driseisio, G quorum, dicemus, priis uidetur. Omne autem quid est uniuersili e is asinutivum . mutuos ponente de ipsis.Principium autem sit futurorum, quod At ratiocitutiones alias negati uas, altas non uniuersalis esse R d- quid in si maxime proprium lubitis rationibus. Dubiubii. n. patet.Vniuersae nami ratiocinationes secunde ligurae,ntneri tria ii, uris aliquis utrum sit idem, G secundum idem et inuisem scio uuae Terile autem uniue illi, non funt.

re, σ dimonstratione. r His determinatis: Aristis. de de initione quatuor pro ponita rimum quomodo quodquidest demonstreturii. ostendatur an sylso, an diuisione,an compostione. Verbum enim demonstatur: non syllogismo demonstrativo onsiimii niticaCsed coiter accipitur. Secundu quis modus reductionis fit, hoc est qlio definitio in demonstra tione ipsa reducitur. Verbum . n. introductionis graece E λων ' Latine sonat inductionem siue reductione. Erit ergo secudum problema quo definitio inducituri siue re ducitur in demonstratione: Tertium quid est ipsa definitio,an demonstratio, an propo. Quartii quorum est de finitio an omnium entium:an solius substantiae: & si s lius substantiae: solius speran generum, thaec sunt qua tuor problemata quae proponit, dc statim ordinat se ad dicenda:& inquit. Dicemus. primum opponetes de his: nam qui inuenit: prius dubitat: in scribit Arist. in metha phys . Vnde vero primum dubitationem accipi meae ponit,& inquit.Principiti autem sit futurorum: iis est eo rum quae in isturum dicemus a dubitatione illius: quod quidem est maxime proprium habitis rationibus ad autem videtur maxime accommodatum,quod erat quar

tum: videlicet quorum est definitio. Vtrum omnia: quorum est demonstratio. Sed quid per laabitas rationes in telligit non est planum. Simplicius intelligit per habitas rationes eas pertractationes,quae proxime dicentur: hoe est cxtera tria problemata quae cosequenter dicens post declarationem Marii problema exponit autem illud, de commode principium di bitandi esse assumendum proposuit Scinquit. TDubitabitin. q: aliquis r utrumst idem:de secundum idem definitione stare, dc demositatione. Addit aut .Secundum idem, ut Philoponus nota Dicti e Themistius: quia obabile est de aliquo uno & eodem cognitionem nos habere secundum aliud quidem ndefinitionem,secundum aliud vero st demonlisationem. De triangulo.n. quid sit:n definitione cognoscimus.Qn autem duobus recstis aequales angulos habeat:per demostrationem scimus. TDe necessitate vero capituli. Expo Myt Pertractationem lianc este necessarian ex eo: nior Tho quia prius declarauit omnem quaestionem esse medii: &elim medium sit quodquid est ideo nunc de ipso quod- quid est dicere cogitur. ζ Simplicius vero dicit necesssua tem capituli esse ex eo:quia dixit idem esse pa quid scire:& quid scire: ideo credet aliquis demostrationem esse eorum: quorum est definitio,& contra definitionem esse eorum,quorum est demonstratio. Similiter credet idem esse dei nonstrabile, de definibile , rursus idem demo strationem:& definitionem.Quae cum no sint. Iure quae in an idem secundum idem sit demonstratione: & defini emisti. tione scire.Themistius vero necessitatem cap. assignat ex ea quia sit pra dictum est quomodo quaestiones compo stae monstrantiir. Nunc viat agere an quod quid rei demonstrari possit. At hoc intelligi non potest: nisi prius, disputetur. Vtrum omnia eodem respectu per demo

'Aut si impos ibile. Definitio enim ipsius quod quies, esse uis

detur, inum autem quod quid est omne uniuersale, praedic ituum est. D llogismi autem fuat. Alii quidem priuatiui. alit o. te non uniuer I s. sicut in sic si igura priuatiui omnes sunt,

in tertia uero non uniuer ales.

ζSoluit problema propositum:& inquit. r Aut est ii possibile. Aut enim quod graece est . est solutionis no- Fia non tamen certae lutionis:sed dubiae, est ergo Plu..t Themissius Philopolimila Simplicius: exponunt, non omnium quorum demonstratio est : esse definiti nem. ζ Latini vero interprstes non bene textum intest segunt, cum verbum,aut disiunctive letunt, nam ut diximus est nota dubiae Glutionis.Quod vero no omnia et quorum est demonstratio, sit definitio,proban& primo accipit definitionem esse rei uniuersalis: & an rmative. Qi iam stippositionem probat sie. Omne quodquidest in uniuersale,&praedicat iusi.Definitio est ipsius quos sani quidest. ergo definitio est rei praedicatiuae & uniuera M. AristoQes accipit minorem,& inqui Definitio enim ipsius quodquidia, esse videtur . Deinde accipit malo rem: cinfrinquit. Ipsi im autem quodquid si omne uniuersale & praedicatulum est: patet ergo definitionem e G se uniuersaliunt: & praedicauiuorum: & per quodquis est: intelligit esciuiam desiniti siue illa fit species: siue gonus. Accepta ergo hac sappositione pro maiore: hoc pacto:definitio est rerum uniuertatu Sc prsdicatitiarum. Syllogismi autem sunt Alii quidem priuatiui. Alii a tem non uniuersales. Sicut in secunda figura priuatiqi

omnes fiant.In tertia vero non uniuersales. Ergo no omnium: quorum est dei nonstratio: est definitio. r Deinde nec eorum e tum AE J IJetitio, quaeper prima istis. initiae demoriantur Dira quali est hoc. mnis triangulus habet ires angulos duobus recis aequales, aliarissimilis. Huius autem ratio estrem id scire t os monstrari potest nil aliud est q d monstrarionem eius habere quare si ist alium demonstriatio patet earmidem V difnitionem non se. Nam si esset , predisnitionem etiam qi istum scire demon rationem non habem. Nihil .n. uttat, non simul emoriatio atq: dignitio habeatur. rPlea n in eorum,quo sunt in primi Pra praestatiuora omnium est dictioint quonia omnis tris pilus duobus rectis quatis Huiet. Huitu autem ratio est, num scire demonstrabile edim irationem habere. Quare I in talibus ast demonstratio, ea manifestum .s non erit uti l eorum de initis. sciet .n. viis aliquis G secundum desinitionem non habens demon iratisne . Nihil enim prohibit non finia habere. rLatini expositores Aristotel. lacere Mundam ratio

nem ad idem exponunt. TVerum Philoponus: Ari- -ὐ te.didit soluere instantiam : nam cum ea et quae in priama figura demonstrantur: seu uniuersalia: & affirmativa : posset quispiam dicere saltem eorum esse de finitionem . Propterea hane instantiam seluens et in

quit. T Postea ncque eorum , γα sunt in prima

108쪽

t figura prae cativorum,dcvesue alia omnium est definitio, ut quoniam non est definitio rius quod est omnis

triangulus habet duobus rediis aequalen ius tamen est demonstratio in prima figura . od vero illorum non sit definitio: Mponit causam se velle Tagnare, & inquit. Huius autem ratio est:& in uilignando causam: accipit quid esst scire ipsum demonstrabile:& inquit. Quoniam scire demGstrabile est demonsti atione habere, hoc stante: proponit conchisonem: quam vult probare , d inquit. Qitare si in talibus. s. iuerialibus praedicatiuis Edemonstratio est manifestum, quod non erit eorum desinitio: haec est conclusio: quam intendit & ut mihi vide tur ipsam probat per oppositum.Dicas enim v, eorum demonstrabilium sit definitio: sequitur tunc aliquem se re illa,& quidem per definiationem non habens demon

strati onem. Probat autem consequentiam: de inquit. Ni

hil. n.prohibet aliquem illas non simul habere: immo potest aliquis habere definitionem: & tune non habere de imonstrationem, quo ficiis aliquis sciet demostrabile, de non per demonstrationem.Vtpote sciendo illa demon strabilia per desinitionem quorum dicis este definitione.

oc tunc habetur contra suppositionem: supposuit.n. de monstrabile no stiri nisi demostratione. Patet ergo qua uelis. xeniis instantiano valet. ζSed omines:quia primo hi ius Arist.tradit definitionem nem esse in toto,neq; esse in parte: hoc est necesse uniuersu :nec particularem: hic vero ea esse asstat & praedicatiuorum,dc uniuersalium. Praeterea praedicativum est coditio propositi iniis at de- finitio nec propositio est:nec enuntiatio. TEt dicedum:

definitionem nec uniuersalem ei te nec particularem: nec uniuersalium: nec particillarium Vniuerisitate aut patri

cularitate signi licet sit eius: quod est quodquidest, quod

est uniuersale. Simili ratione nec assu natilia: nec negatiscua est:nec negativorum,nec assarinatiuorum qualitate

propositionis sed virtute esus,quod est quod idest. TInductione etiam idem satis ollendit,credici: potest. N ihil enim unqliam eorum qieuelpo se uel per accidens visint distini e

te s c nouimus.

rs seu tem fides er exiii ductione. Nihil enim aliquando definientes ccgno cinnu neque eorum,quae per se insum ne s eorum quae accidunt.

'Praeterea q) non omnium quorum est demostratio si definitio fides est eκ inductione: talicet de uno particu lari. Non enim per inductionem hic intelligit argiimen tum,quod in omnibus particularibus inducit.Sed intendit inductionem in uno ad probandum enim non om M nem hominem esse album.Sufficit inducere unum hominem non esse album vi Ethiopem. Sic ad probandii noomnium quorum est demonstratio: esse definitione sufficit inducere in accidentibus: quorum est demonstratio: de ramen non est definitio. Cognoucimus enim aliqua accidentia per se alicui inexistentia &per se accidens in existentia demonstratione: quorum nullum definimus inquit. TSufficit autem fides: dc ex inductione: scilicet noin omnibus: sed in aliquibus. Aliquando enim nillil eo- ' rum quae per se insunt aut accidunt definientes: cogit scemus. illa per demonstrationem Ergo non omnium: quorum est demonstratio,in definitio. Superfluit autem duplex negatio: ut duplex neci .More enim graeco ma gis negant. Et per ea, quae per se insunnintelligit ea, quae insunt omni: soli: dc seniper, perca, quae accidunt: ii

ligit ea, i insunt omni seli de sp n ea, i accidan uiteD Nligit a insunt pleruc ut accidentia corpora Physicorii. r pro reus desinitio subiect explicat uis declarat, patet tu. ita no substantias alle. perlicuum igitur est no omnis eius disefinitionem esse cuius est demonstratio.

r Amplius si a frittio quaedam substantis cognitio est, er tria tu modi manis. um s s non sunt i stantiae, quoniam quidem

igitur non definitio omnis,curus quidem Cr demonstratio, manis

r vltimo ratione hoc idem proba 5: accipit duo. Prismum q, definitio sic cognitio substantiae.S ciuidii quod

accipit esti & demonstrat Milia non sunt substantiae: quia sunt accidentia. Ex his sequitur demonstrabilium no es se definitionem: de ratione accipit illa duo: & praeternise risit conclusioneiruinquit. r Amplius si definitio substan- Utiae quaedam cognitio est .hoc est primum.Et huiusmodi demonstrabilia manifestum est , ci, non siint substantve ct hoc est secundunt x his non concludit conclusionE. Sed loco illius inseri epilogum de inquit. Quoniam quidem igitur non est definitio omnis cuius in demonstra tio:manifestum est:tacuit ergo concliisonem:quia in epi.logo habetur.Dixit autem talia demonstrabilia non .sse substantias,& non dicit nulla: nam genus demonstra

tur se sipecie: quod est illius stibilatia: ne tamen aliqua demonstrabilia non suiu substantiae saccidet a: quae aut per accidens insunt. Quia si aliqua demonstrabilia non sint substantiae, non omnium quorum est demonstrae Ptio: definitio erit.

T At s ne eius omnis demostratio cuius e disritis. At uidistur non esse una nas Cr eadem de hoc etiam ei ratio.Constat a3. unius ea ratione qua unum est, scientiam unam esseti quare si id

scire quod demonstrari potest nil aliud se q demon tutione et .s

habere,eueniet aliquid quod'ri nequit .sciet enim is quid donitionem habet ne demon Datione profecto. rini id aut tutus est d fultio,nunquid omnis demostratio est,

Aut non,una quidem iam ratio CT de hoc eadem s. unius.n.in

quantum unum.est una scuntia cauares scire demonstrabile est demonstrationem habere accidit quoddam im fibile. Desinitionem.n.bibens, me demonstratione sit t. ζ At nunc probatio, non omnis cuius est definitio sit demonstratio,iu causa est, quia particularis negativa non conuetitur, ideo non sequitur : non omnis cuius est de monstratio est definitio: ergo non omnis cuius est definitio est demonstratio, propterea cogitur hoc probare. Et

.Primo quaerit cum inquit. rQuid autem est stipple id: Q

ius est definitio. Vtrum illius omnis sit demonstratio. soluit an non:& declarat hoc eadem ratione. Primo in men iacit unam suppositionem quae est unius inquantum unum una scientia est, Ex hac suppositione posset sequi immediate propositum: nam si unius inquantum unum est una scientia: ipsius definibilis inquantum definibile non potest esse demonstratio , alioquin ipsius esset& definitio & demonstratio:& ita duae stici . Tamen 'accepta hac suppositione: accipit duas alias, quarum primam ponit cum uiquit. Quare si scire demonstrabile est de ipsi demonstrationem habere.Secunda non posuit , sed Philoponus siti pleuit. & inquit. Et sup .& concesserimus ipsiam demonstrabile etiam definitione cretioso et ex ipsis infert accidere quoddam impossibile:habere si silaei cognitionem demonstrabilis: sine demonstrationea

quia

109쪽

LIBER S I

A quia qui definitionem haberet illius demonstrabilis: illud sciret fine dem stratione . Sed haec ratio probat potius dem sit rabile non sciri definitione , Q definibi Phil te sciri donostratione. Ideo Piiiloponus ilipplet ration ina pari ea si definibile demonstratione sciretur, elinon possiet sciri definibile demostratione, nisi ut demo strabile per assumptae tunc demonstrabile sine demon stratione sciri possetJPosset.n sciri definibile: quod esset D demonstrabile, sola definitioe: Sc priusi sciretur dem stratione.& ita demonstrabile sciretur fine proprio esus modo sciendi. Sic.ri. Supplet Philoponus& bene. r Sed dices ad quid seruit prinia suppo. l est in unins inquatuvmini non sitiit si ascientia. r Fortasse seruit ad tacita Ais n. ration :nam ex illa pol fieri alia ro:quam no expraessit. Trasiuit.n. ad aliam: quam exprxsist non totam. r Theophrastus:& Alexander ut narrat Simplicius) Dixerunt V Aristo.addidisse in suppone inquatum unum, quia clusedem res piit esse plures scientiar:non tamen quo unii est: sed quo sit hit vicem plurimum scibilium. r Praeterea demonstratienὴ principia sunt distinitiones. Drunon esse demostrationes. antes Jermonstrauimus. Ali in in in 'itum esse e praee io. Etenim aut principia demonstratur. Cr. principiorum sunt sempuprincipia , mod is nullus uis Di αδε rit, aut in primis,etur necesse est, quae qu idem e distinitiones m sunt .er demonstrari non pos M.

r Amplius principia demonstrationii definitisius sunt, quera

di is. non sint Zemonsirationes demonstratu est prius. Aut erant in

C espiademonstrabilia er principioru principia, Criae in infinitum . it.Et primae 8 linitiones erinit indemonstrabiles. r Secundo idE probat & sumit primo definitiones esse

principia demonstrationii. Acesint secudo principia de monstrationii esse indemonstrabilia, na si erunt demonstrabilia erunt principioru principia de sic ibitur in insi nitum. Aut oporici dicere prima principia esse definitiones:mdemostrabiles:inquit.' Amplius principia demonstrationum siliit definitiones: hoc est definitiones sunt demonstrationum principia.hoc est primit accipit se dii: dc inquit. rQuorum Unon sint demostrationes:onsum est prilis.Et probat hoc secudis: Sc inquit. Aut erat principia demonstrabilia:& principioru principia: & hoe in infiinitisi abibit. Patet ergo secundii. c principia demon Pyli tm. strationa eE indemonstrabilia,illis assumptis, insere con-D clusione . de inquit. Et pro ergo primae definitiones init tridemonstrabiles. Vnde syllogismus e. Principia demostrationisi sunt indesnonstrabilia haec est maior: de fuit severtinia eunda assiimptu.Definitiones sent principia demonstra--ἔ- ω- tionum: liore est minor suit primit assumptu.Ergo definitiones sunt indemonstrabiles. rQuo vero ad Vesta atti riet.Et graece Muscribitur & in tristationibus antiquis ueshabetur: in & Im debet pro ergo:hoc pacto et definitiones erunt indemonstrabiles id est emo primae definitiori indemonstrabiles erunt. Addi verbii primae: non ad ne cessitatem: ad innuendum definitiones omnes respoetii eorum quorsi sunt: ed primas. r Sed dices ex hoc syllogisno nihil aliud hi nisi definiti es esse indemostra My '' biles At nostra initiis est probare non omnium: quora est definitio:esse demostrationem. Qi iam dubitationem Simplicius tetigit. 'Dicendum ex hoc haberi proponis tum t nam si definibilium sunt definitiones: quae de illis non sent demonstrabiles:aliquorum erunt definiones .c

non omnium erunt demonstrationes,quorum erunt de

finitiones. 'Themistius legit hunc textum caussiter hoe Emodo. Principia demonstrationum per definitionem intestigiatur.Per demonstratione vero minime: alioquin peederetur in infinitum. Ergo non omnium , quorum est definitio est& demonstratio.Inquit Aristo. principio rum demonstrationum sunt definitiones: quorum v non sit demonstratio ostensum est prius, iterum probat ut Patin ergo non omnium, quorum definitio est est domonstratio.Verum melius hic textus legitur: ut nos se cimus,nam eum illo modo Simplicius legit.

r At si non omnis eiustim, cuiusdam ne sistem di Initio de de in monstratio est.

r Sed utrum si non omnis eis demseἱ alicuius eiusdem JUnio Co imito σdemonstratio. 'Duo problemata Aristo .periluit.sci non Omnis cuα ius est demonstratio .st de definitio:& q, non omnis: ius est definitio , sit demonstratio . Ex solutione horum duorum. Sequitur non omnis eiu lem esse demonstra tionem tu definitionem:ideo quaerit tertio . si non om nis esusdem est definitio:& demonstratio ut sequitur ex se in solutione illiorum duorum Vtrum saltem eiusdem est definitio de demonstratio. Tino vero ad verba attinet, αλλα graece hic potius pro ne intelligiturilicet vetus tril hur latio sed: habeat.Sed nihil variatur quouis modo lega/-ὰ ur. r Philoponus vero hanc tertiam dubitationem sic binu uia inducit: nunquid si non in omnibus accidit hoc unum &idem subiect mi simul: de secundum idem per definitio nem: & demonstrationem cognosci . cutem aliquo erit possibile . r Themistius vero: de Simplicius hanc dubi tationem induxerunt,ut nos exposuimus:& quide ma gis ad vetha:licet ad rem nulla prorsus sit differentia. ζ An nes hoc esse pol. No enim eius est demonstratio cuius est

e Ditis. Etenim d initio est ipsius quid est, substantias decla

rat. Demon rationes autem idipsumsubiicere sumeres uidenatur. Mathemticae s quis s unitas, quid par,quid impar, accipi t. .eterae: demonstrationes Imiliter. TAn imposibile est,non.n.s demo iratio, cuius est definitio. infinitio quide.n. sius quid est ,σjubstatis est. Siddem rationes omnes uidentur supponere, Cr occipientes quodquid est, Comio. ut mathematica quid unitas, Cr quid inpar, er aliae militer. 'Soluit nunc tertiam dubitatiouem.Verbumxnim m. siue aut solutionis signum est ut Philoponus inquit)de Themistius exponit. Et syllogizat se assumens primo quod vult probare: & inquit. Non enim est eiusdem demonstratio: ius est & definitio:hoc est quod iniit pro Hhare,& debet uniuersistiter intelligi hoc pacto, nullius est demonstratio: ius est definiri:quod probat cum inquit Definitio quidem .n. ipsus quid est de substantiae est: intelligit autem per quid est oc substantiam ut expo nit Philoponus naturam& speciem. Sed demonstrationes omnes non sunt ipsius quid est & substantiae. cuius causam assignat: quia demonstrationes omnes videntur supponere: de esse accipientes quod quid est,hoc est ut Philoponus inquit . Omnes demonstrationes suppo nunt ipsum quod idest)vt concessiim: atet praecognitum, ut mathematicae scilicet arithmeticae supponere vi debuntur quid unitas sit, ut quod fit quantum indiuisibile. Et quid impar, quia est numerus non possibilis di uidi in duo aequalia. Haec enim arithmetica: ut conces

110쪽

chra.

solutio.

Tme. 22. Solis.

Subitati i

Solones. ad Prunu

ad secum

POSTERIORVM

ostendunt. Ex his sequi narci, nullius est demonstratio m de hac loquitur Arist. r De tertia dubitatione disputant Nius est definitio.Quod si nullius est demonitratio cuius nactaphysici an genus de differeti a an non I diceti iri sede definitio no alicuius eiusde erit definitio: & demostra quia res haec e extra propositum ideo dicamus Aristo. tio. TSed occurres:quia haec ratiosi valet: probat nullam voluisse genus non Pdicuri de diiserata:nee contra inde ldemonstrationem elle definitionem: nam syllogisnus e finitione ipsa cit quaeritur quide homo et respondetur iste miris definitio E substantiae. Nulla demonstratio E animal rationale nam in liac oratione animal rationale: substantiae. Ergo nulla demonstratio est definitio. Sed neutrum de neutro praedicatur: tit tum vero alterum de inon hoc proposuit. Praeterea stat nullam demonstrati altero praedicari possit extra hanc orationem: quaestio Enem esse definitionem Sc utran et esse eliisdem. r Eoietasse inetaphysica:& propter propostum. se vis rationis Arist.haec E.Concesta non dem'strantiar. ζPraeterea differt quid est,er ese flendere. At di*initio quia Quod quid & substantia: et definitiones cocessa sunt. O dem gaid est patefacit. Demon ratio uero quidpiam inesse cutis tergo demonstranturiquare nullius est demonstratio: cu- piam uel non inde demonstrat. ius est definitio. Vel si aliter occurret: aliter dicam. TPrae r Amplius alterum quod quid est. Cr quia ερ est demonstrare. terea dubitabis:videtur.n.definitio no solum substantis : S ed definitio quid s. ostendit demotistratio autem, quia est hoc sed accidens cum accidens habeat proprium renus:& P de hoc aut non eis. priam diiserentiam. ' Praeterea lalsum est definitione esse 'Tertio idem probat. Alterum dicens este qiiid Equod in concessum:cu st duplex definitio. Altera ut principiu). indicat definitio & quia e:vel non est: quod indicat do UAltera ut concluso primo huius. ' Dici potest ad primu monstratio. ergo demonstratio non e definitio. r Sed nS substantiam esse multiplicem. Alia .n .est ueriindum rem: videtur haec ratio dii ferre a proxima. TRespondere vir Ru. L& modum: ut prima substantia Alia secundu rem: & no detur Philoponus accipiens a themistio: quia haec ratio modum:in diiseretia: Alia secundum modum no re: accipitur a disserentia quaestioniim nam per deisinitiori ut abstracta accidentia: & concreta respctu praedicatorii nem quaesitioquid est terminatur, per demonstrationem sui generis.Dicerem ergo definitionem esse substantiae ali quaestio quiae & pn quid. Proxima vero ratio proceo quo horum modorum. Accidentium vero non nisi qua sit ex disserentia definitionis & demonstrationis ex se tenus considerantur iaspectu eorun quae sunt sui gene- ipsssumpta. TAnimaduene hanc rationem debere reduris: respectu . n.subiectorum quorum sunt: non . TAd se- ci ad propositum ut caetere reductae sunt,quoniam non cundum patet Plu.loquitur.n. de definitione: quae Scit concludi quod propositi t. lquid:& propter quid. Haec enim ut concessum accipi- ζ Diuersoruni aute diuersa eis demonstratio, nisi quid totius 'tur,definitio vero quae est: in conclusio:est definitio nia- p rs. Quod quria propterea dictsi est,quod si timonstresa est. lterialis de qua hic non loquitur. tria: Iulu omnE duobus rectis angulos tres aequales habetur de Titraeterea omnis demo ratio aIiquid demonstrat de aliquo, ut mor ratum est etia triangulsi duoraequaliualterutres angulos rieLaut noesse. At in disiastione nihil alio praeditatur, ueluti aequalesdsobas rectis habere. iste nas partis, ille totius ronemnes anima deb: . .nes taedae animali,nec ite figura depla diibere uidetur. At quid est esse, non ita sese habere uidentur. no. Non est enim planum Dura,nes figura planum. Quippe cum neutrum ad alterum partis habeat ratioti .r Amplius omnis demoratio aliquid de aliquo demo irat, ut qa r Alterius uero altera demonstratio est nisi si tanqua pus quae est, aut noest. In dejutione nihil aliou de altero praedicatur , da totius. Hoc aut dico,quonia Gesum est duobusrectis equaa ut necu animal de bipede,nes hoc de animali,nes de planos gu te habere de isocheles omnis in ejus est triangulus.Pars enim ra. Non enim unum figura est neque figura planum est. hoc est,illud totum . Haec autem adinvicem se no habent c, iar Secundo idem probat: sic omnis demonstratio Osten- est quis est. non enim alterius alterum pars est. dit aliquid de aliquo:ut quia est: ves non E hoc e affirma TSoluit hic quaestione tacitam: utrum videsicet quia Evtive: vel negative. Sed in definitionem nihil alterum deal &quid e aliquo pacto idem sint. Videtur.n. prima latero praedicatur: quod quasi inductive prohat: n1 in de- cie illa eadem esse, quia quid E: quaestio simplex:quiae. . finitione hominis quae est animal bipes nec animal genus est quaestio composita:at simplex videtur pars compo de hipede disserentia nec contra bipes differentia de ania siti, ergo quaesitio quid est videtur pars quaestionis quia mali genere praedicatur: item 4 nec in definitione trian- e:de ita aliquo pacto idem esse piit.Quod si quia est. deguli quἴ e figura plana:figura genus de plano differetia quid est aliquo modo idem sunt: etiam definitio & de praedicaturinec contra.Ergo nulla definitio e demonstra monstratio illo mo idem G videtur. r Soluit & s imit O itio.' Sed primo dubitabis:quia ex hac ratione non con- solutione. Primo Φ dii ter uetim rerum una E demostra cluditur propositum sed V definitio non demonstratio. tio quonia illae res ita se litici ut totum &pars:hoed: ver Praeterea in Topicis dicit H risto.definitionem esse ora vle: minus ust: verbi causa: una E demonstratio qua de tione siue propositionem:igitur in ea pdicatur quoddam triangulo demonstratur aequalitas angulorum & de Is lde quod1. TPraeterea animal l dicatur de homine, ergo chele:quae e species trianguli. Est.n.triangulus totum uni lde omni eo quod conuertitur cum homine: ergo de ra- uersale. Isbinesessi si di illius:& minus uniuersale. Hoc a

tionali:& de disserentia hominis. r L t dicendum ad pri- cepto tanq maiori: subiungit minorem : sed quid est ocm1 q, haec ratio potest reduci quoniam definitio non est quia e non sic se hiat quoniam neutriam neutrius E para. nisi de termino:demonstratio non nisi de propositione : non.ri.quid e: uniuersale totum est ad quia est nec econ ergo nihil E de quo fit definitio:& demonstratio. r Ad se rea. Quare si ipsius quid est : est definitio: illius non po-cundam vero: Dico cppropositio definitiua ut hic The- terit esse demonstratio:&sic nec econtra. Patet ergo δε- imistius dicit E oratio in qua definitio praediratur de dein lu.dubitationis. finito:at definitio pro ratione: quae dicit rei essentiam, T Patet igitur nee eius demonstrationem esse cuius Ui .

non e propositio,in qua pdicatur aliquid de aliquo, dc di nitio , nec eius omnis d initionem , esse .

SEARCH

MENU NAVIGATION