Augustinus Suessanus Super Posteriora Aristotelis. Eutychi Augustini Niphi ... in libros posteriorum Aristote. commentaria. Quibus accesserunt ea indicis fragmenta quibus hanc nostram Gallica impressio praecelluerat

발행: 1548년

분량: 169페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

nitionibus cum per diruisionem inmestigantur fieri potest. Nam hominem non esse immortalE & ita amimentatur, Omcum haec constatur diffinitio hominis nimi mortale pedes tua ne animal est mortale vel immortale: & homo non es hbens, bipes ac alias uacans .cur hoc istis alias partium a ditio immortalis ergo est morialis.Vbi patet primum proces ne nimirum interrogatiomi mei'. sum esse syllogismum:qui tamcn esit diuisio: vel diuisitiae r si fallet utrum alium non dicit ex diuisone eligens definitioo Methodi pars. r Respondet Aristo.Dicit enim de demotum. Sicut enim in coclayonitas quae fine inritis sunt, faliqms strabit per dii iistonem sicut opinatur ipse diuidens indicat aoniam his existentibus,necesse est hoc esse contingit inter syllogizat: quoniam omnis homo est mortale: aut im redire propter quid sc σ indiuili ius terminis, quide' homo. moreale,&sic legit Simplicius nam in verbis graecis non sitimi mortalertes habens,bipes Ine penitis, nc er quid se legitur verbum animat: utpote sic argumentans . Omne ciuidum unaniquans appositionem. animal mortale aut immortale.Omnis linino est animal. rQuod proximis verbis acceperat hoc pacto syllogi in Ex QR hQmO esit nior talis vel immorsis.Philopo Mede .Nulla ratio qua habita completa contin- nu verbo omne quod maece est, suppleuitani

ri . - , ' . e a a.. malvu tunc te esc.Etenim dimidens cum syllogizat, die

- quaerere propter quid est d QDii ΠQ βς4 4 V es d monstrabit per diuisionem omnem hominem

trucio, quam nixa ς esse mortalem vel immortalem quonia animal aut mor P ς 'μ μ' γ' 'se' A. c. r. b. abis, a tale:aut immortale est:&supple Omnis homo cst animat: sionem: de inquitr Syi Q smum di&d monsi itinon propria demonstratione: sed si aluium non dici Lex diuisione ei in din0m00ς Hiς demonstrare quia sibi videriar demonstrare. est conclusionis visDeinde ponit minorem: A quasi eius V QP U ' h Ut consilia U V Etam Vestim huiusmodi uniuersa oratio: quae est cathegorica expositionem per comparation in & in S V V bdistincto:non est dinnitio:& addit: quare in conclusionibus , quae sine me sunt si aliquis dicat.

Propria

quoniam his exitii libui H Gς in h. non sit iamen eκ di issione demonstratio definiti ni :Dle itini rog re propter quid ut si 'perditii so- exponit Philo Sic igi mr diuidens no syllogizat:& da in concludatur quIesi ho ,& dicatur c est animal l syllogia iuyisogizat Ium

I .ia dicato distila :Quae non est definitio.oc dato in tota di

mortale, ens Pς- O PU P vi sua Methodus quae constat duobus processibus, Mi ad

rogare propter quid si Vm VHR di definitio quid monstrat non in tyllogism β,

id straς Π i . hoe est conclusio. Non enim demonstrat iplam Vt quid' I in te inrisiim Oh Ri4 est. r Debes scire', tam diuidens Q inducens aliquid osse Mintelligit Enthyriata. In qm Vm Vς b ' μ' α , herili ua fesipondente: diuidens enim siue

sinem dis explanatum non est:sed mente conc tum, nam Posit illa V aer Iconclusionem contingit quaerere. 'Philoponuq ve, mira respondente Primum

m intelligi syllog - diui moriale est:aut immortale: ex lus co clud r: Uconstant. mPol tu tam con V l . omni, homo mortalis vel immortalis: deinceps in sc

les per hanc similitudinem iliabere ipsicut in conclu do processu sumit: q, homo non sitisionibus sine medio contin quaerere de illam conclusio sipondente:&demum inser Φ omnis homo est moro ne contingit frem de Vi qu Φ omne, similiter: sumit a resipondente: vel . isti sit x Q 'Modo quando rict homines .el quod omnis homo sit Socrates: & Plaeotisione: sed de proposuOnst x In MgK q Ciecto.& nullus alius:etiam sumit a respond te, D r Dices. n. at j ostendet per diuisonem, ut putat omne animal aut quod est aeque notum aut quod est conuertibile & squaimmortale esse aut mortale.Talis autem oratio tota non perras te. Inducens vero petit: quod a principio qua re tuntiocinationem esse ostenditur. nare etiamsi definitio per diui quia sumit a respondente conclusionem formaliterialite sonem demonstraretur, nunc am tamen per ratiocinationem quam inserat eam: utpote cum dicit, &sic de singulis, conficitur . vel aliquid tale. r Dicet.n.er demonstrabit diuisonesciit opinatur,q νοηisma i r sta necteri potin ut ipsum quid is accommodatum substantis Animi mat,aut mortale aut immortale est .linius Zi autem oratio ora demonstraretur ex suppositione tamen hoc pacto, ut accipiatur idnis,non est d finitio, vires diuisone demonstra is,tam q*ed quidem pro tu quod ex hisice constat, piae hoc ipso qκid est,praer definitio est,non hilogismus'. dicantur,doinitionem esse , haec autem sila dicto praedicari modo,totamq; quod ex hisce constat proprium esse. id est enim iro' r Dictum est talisionem non esse syllogismum.Contra lius nimirum ratio. quia diuisio fit ex duobus processibus. Primus sumit pro rsed utrum etiam si demonstrare quoi quid est secundum suboconcita hominem esse animes: & postea accipit, Omne stantiam sex μppositione tamen, accipientem ipsum quidem quid animal esse moriale vel immortale: ex concera pro mino erat Ue,id esse,quod ex his est Pae iii eo quod quid est uni prore,& iniimpto pro maiore seqninir hominem esse mor- pri s. Haecautem in eo quod sua ei sola, Cr proprii in omae. talem vel immortalem . Secundus sumit a respondin e Hoc enim est ite illi.

122쪽

Propriss holi qd de Aial bipes ro si ratiocinatio sit confecta n me, cuiari s4perenti ratiorinam ste extrumm d.n.rari natio, sic σ edeuripidiscit non dist utilionem esse conclusim asserendi est diffinit εesse conclusim. id enim nobis su tubatur esse ratio dimisi rit. Mare neces est ex sine ratiocinationis er sine diffiniti nis ratione. lissu per ratiocinationem conchis es. hoi ex ladestes

nale mortale.

r Transit in aliud problemaequod secundum Themistiu scintelligitur: Vini definitio possit demonstrari de demnito per syllogismum definitivum:est autem syllogismus

definitivus ille , qui definitionem definitionis pro medio accipit: verbi causa definitio definitionis hominis est , proprium hominis, quod de homine: in quid est dicitiir. erit ergo syllogismus.Omne propriti hominis, quod de homine ut quid est:dicitur:est hominis quod quid est.Anio mal bipes rationale mortale est proprium hominis, quod de homine pr dicaturivi quid esti Ergo animal bipes rationale mortale est hominis quod quid est..iaerit ergo utrum definitio de definito demonstrari possit per syllogismum definitiuum: inquit. ζ Sed utrum etiam sit demostrare quod quid est secudum substantiam. i.essentiale de definito ex suppositione tamen ,sit demonstrare dico ac cipientem ipsum quidem quod quid erat esse: id esse: quex his propriis est:quae in eo quod quid est sunt quasi dicat: ita ut accipiens sumat,quod quid erat esse: scilicet hominis est illud quod ex his proprijs est: quae in eo quod quid est:siint,& hanc rast maior .Hsc aut .s animal bipes rationale mortale sola sunt in eo quod quid est, &omne ex his compositum est proprium,& hinc accipiat rancj minore.Et concludo:ergo hoc totum,videlicet animal bipes rationale mortale est illuscilicet homini esse at que ratio, i patet: verbum.n.illatiuu m esse quaerit emovirum hoc pactio ex definitionis definitione possit diu nitio de de to demonstrari. Appellat autem Arisaiune syllogismii ex stippositione definitionis, definitionis. 5n. dicitur hic syllogismus ex suppositione, in si categoricus: sed dicitur ex suppositione: quia in ipsis stipponitur definitio definitionis,& hoc pacto etiam Philoponus exposuit,& Simplicius licet obscure.

r An er hic rursu sumitur diffinitis,necisse s enim per media ipsum clundere. r An iterum accipit quia quid erat esse, cr se hoc, necesse φ.n.

per medium demonstrare. r Respondet definitionem de definito hoc pacto demonstrari non posse, ua in medio acciperetur quod quid eratesCquod demonitiandum erat,accipitur quidem adis atque in propria forma de non solum potentia. Cum.n.dicitur in minore animal bipes irationale mortale propriuhominis est qd de homine: ut quid est,ssicitur:nihil aliud est.*constituere hominis definitionem esse animal rationale mortale bipes: quod quaerebamus: inquit. TAn iterum utens hoc syllogistrio accipit in medio ,&in hoc syllogismo quod quid erat Scinecesse. n.est, hoc est: O quidem necesse est per medium demonstrare. TPraeterea quemad divit nec in ratiocinatione I mitur quid eratiocitiari,s inperatam uel parrhi propositio ex quibus Gaetrario constat . sic nes dontionem oportet in ratiocinati e

rgirplius sicut in bllogismo non scripitur sui est 6rigi ais re se re enim tota avi pius est propositio ex quibus stolis, si simul te nis quod quid erat ese oportet esse inhilogismo. Mincta. sed seorsum cappositis esse: σ addubitantem si is sietatur uel nonfvllogizatur hoc, obsidudo,quoniam hoc quidem erat hilagi Imus,er ad eum, qui dicit,quoniam sic q*od quid erat esse ollorietatur quoniam fici Hoc enim positum est nobis, quod quid

erat esse, quare necesse est Cr sine ipso Pid est 5ilogi i , aut rifine quia si id erat esse, aliquid ollulatare. Pr Secundo hoc idem probat exemplariter ut dicit Philo CGιnponus hoc modo,quemadmodum non contingit incohinatione syllogistica imi medium definitionem syllo gismi. Sed alterum proprium de conueniens,quoniam positio sumpta in syllogismo semper totum aut pars estidest semper velut maior si imitur: aut minorem quihus propositionibus fit syllogismus: sic nem definitionem definitionis possibile est medium sumere terminum inde monstiatione definitionis,in qua concluditur m haec de finitio ani mal gressibile bipes definitio est huius definibi liς: scilicet hominis.Sed des, et definitio syllogismi de de finitionis seorsum a positis in mente seruari vclut regula duplici de causa ad obviandum contra dubitantem an sit syllogismus hic ves ne et quem secimus: de haec definiatio e Pquam conclusimus si definitio ves ne:& ad confirmationem, eius,qui dicit hunc esse syllogisimum, δe definitio nem esse conclusam: unde inquit. Sed seorsum hoc apinpositis esse oportet, scilicet definitionem definitionis: &definitionem syllogismi de hoc duplici ratione, de ad dubitantem si syllogizaturives non syllogizamr hoc, ob viando: quoniam quidem hoc erat syllogismus asserendo de syllogizatum.Similiter ad dubitantem an conciu sum si definitio:asserendo contra ipsium , in est definitio. Et ad eum,qui dicitiquoniam sic quod quid erat esse syllogizatucconfirmando quoniam sic syllogizatur: simili modo de syllogismo:confirmando esse syllogizatum

si quis dixerit esse syllogizatum. Hoc enim & ad hoc ipsum quod quid erat esse syllogismi de definitionis posi- otum erat esse,Vtobulemus:& confirmemus ex his concili mdit propositum: & inquit. Quare necesse est de sine ipso quid est syllogismus aliquid de aliquo syllogizare,& si ne quod quid erat esse definitionis aliquid de aliquo ut quid est syllogizare. Secundum ergo Philoponiam proh o est per exemplum . Potest tamen esse vis syllo gismi, nam quod ut regula supponitur non accipitur in syllogismo et definitio definitionis: Vt regula supponi tur ad obviandum de ad confirmandum: eigo in syllogismo non accipitur . T Quo vero ad verba atti net . Debes scire hunc textum esse in graeco et & in latino valde fragmentatum . Propterea de licentia intere pretis suppleui quaedam verba , ut patet consideranti verba graeca.

r M.nales sic bene sese Fabebit ipsius quia sprobatios resippomnia Pilia ipsum Ondat hocpictos roniali Ediuisibilate,

quibus

123쪽

Gibiis api iatraria eorἴ er ro corraris est G cotrarii dis baina sumit qa quid erat es mali ad syllo andum qu udhu ε inito coriaria, er inimi bile ii uisibili. ro boni nimira est erat G boni,& ita qu quaeritur no sumituriri cScissum. iuiliui bile esse. Et lese. n.accipietis difnitionem Uindit. Respondet in Omni demonstiatione pdicant m ee de suis r si si ex set tione d monstraret: id si nulo inistriuisbile hido ,verii iii demonstratione pdicati de stibiedio non si in eo: ario autem ψ:quod in contrario est es: ing ibi debet sumi ipsum P dicatum iret aliquid cuius scilicet μ

irest aliquo contrariunt: Bonum autem malo contrariunt

esse.M.n .hic accipiens quod quid erite iste demonstrat.

rTransit ad aliud problema an scilicet desinitio de definito demostrari postitn syllogisimu liγpotheticii acceptum

dicato eade ratio e re conuertibile cum p dicato. Modo licet in offensione definitionis boni non sii matur defini lio boni imitur definitio boni: imittir definitio mali pnaedio, ius cum definitione boni eade e ratio: & recis

d proca,quoniam ita se habet ratio mali ad malum: Viron loco contrarii quih hemistius appellat syllogismsi a sie boni ad bonum: & sicut ratio boni de bono p rationectione de subiectione,u hoc m5 coficiturisi definitio ma naali demonstrari potest: ita contra mali de malo n f ii e diuisibilitat:& contrarii cotiaria destnitio e. Dico in nem boni.Inquit. Etenim in demostrationibus omnibus ciuibuscuci: reperit contioria, Bonii aute malo cot rixi est hoc Pincatum de hoc subiecto: sed qu pro medio sit-eii 3t iridi uisibile diuisibili: ergo definitio boni est esse in mitur non esit ipsium praedicatum:ne γε id, cuius cum lindiuisibile.Simul itaq; quit & soluit problema cu inur. .dicato e eade ratio: , conuertitur cum praedicato.hoc En r Ei si eκ suppone: sic licet sempta a definitione cori rii nem e aliquod conuertibile cum pdicato cuius clim pdi demonstrarinetia sit p. minime syllogismus Valeret: cuin cato e eadem ro: modo sic est in tali syllogismo, in quoius c1m dicit. Etenim hie idest in hoc hypothetico syl- pdicatum quod esit definitio boni de subicistis, quod est

logis hio demostrat: accipiensqd ud erat esse, sc ita acrio bonum estenditur. Nam licet no sumatur pro medio ipis' peret in concessum qu erat uisitu. TA nimaduersione di amet honi definitio: sumitur mali definitio: Quae eodEgna .ri ex Themistio accipis viiii contiariu ita se habee modo se habet ad malum:vt definitio boni ad bonum, re ad spria definition ,sicut alterii ad sua: dc ita squalio & est quid conuertibile&reciprocum: m alterum perter boni ro de bono ignota d,ut illa mali de malo. Puterea x et illa mali pol sumi pro medio ad syllogizandu: illi boni de bono. sic cotra illa boni accipi pol ad syllogizandii ea qus est mali de malo:ita ut matio reciproca socii alterii alteri mediii ed possit & Gotra. Est ergo socunda Themi.s s petitionis eius,qu in principio urebatur no in Opria sorma: Sed in suo aequaliter ignotor &alterum:mtatuo syllogizari possit hoc pacto ut mihi videtur Simplicius intellexit hunc locum.Philoponus v ro aliter textum intelligit: Nam in omni demonstratione sumitur quod quid erat esse et Ergo in omni demonstra tione simitur definitio ut concessum:&ita petitur. ζ Respondet hoc non esse incoueniens: quia sumitur id quid in esse subiecti, ad demonstrandum i dicatum de subie reciproco. Hiiloponus aut dicit eu a hoc pacto syllogi- isto: de se non est idem quaestum de concestum Quaeri etat petere qd in principio .ua querebat definitione:& ac mus enim risibile de homine:sumimus ut concessum ari

cipit definitione sine demostratione. Na volesondere definitione boni ee qd indivisibile: assumpsit ut cocessum definitio mali e diu sibile:& ita petit qu in principiosumsis ut cocesum: usilii: osidere.n. Q hoc e definitio huius:ua hoc E definitio huius principiti petere in cu alte O n alteria ostedar. Haec Plii toponus & quasi innuit edpetitione in .ppria forma. Qui.n. .sbat boni definitione ee indivisibile:quia definitio mali E diuisibile scit definitione mali ee diuisibile, ni R quia scit definitione boniee indivisibile in alterii 2 alterii ostedatur: & urebat de finitione honi er indivisibile:ergo sit miti ut cocellum de finitione boni qu1 irebat. Addit aut Simplicius . dato hoc modo syllogizari posse definitione de definitormes rationale de homine. Modo haec non idem sunt: Alterum. n.est risibile praedicatum quod quaeritur de homine subiecto:& Alterii definitio hominis: qtiae in cocessa sumitur.Inquit.Accipit autem ad demonstrandum p.

dicarum de subieeta ipse demonstrans qu quid erat interminum medlam. Alterum tame sit ab eo pdicato:ququaerebar. Etenim: ut in*fit ut demostrationibus omisnibus est hoc i dicatum, uidelicet risibile de hoc subiecto, scilicet de homine sed mediii qu sumitur non est ipsum met Nicatum: nem aliquid qu&cum praedicato conuertitur: Dcuius cum pdicato e eadem ratio: idest ide ratio ne . Quasi dicat medium in demonstrationibus non esse ipsummet pdicatum, nec definitionem conuertibilE cum regula non erit uniuersalis qm non in omnibus habebit i dicat O,Sed definitionem sibiecti cum subiecto coueris visi is a

locum: Sed ut dicit Aristo. in solis contrariis. Trinit aut dissone ad Uededali fone. At sit aliqd aliud. Et in P demonstrationibus. n. aliquit de alio dicisDnitur. Non tamen ipsum neque id cuius est eadem ratio atque conuertitur. TAccipit autem ad demonstrandum quia quid erat esse. Alierumtamen sit. Etenim in demoniti attonibus stac de tac: Sed non. 'fumrnes cuius est estim ratio, π conuertitur.

rDubitaret quispia:na accipiens definitione mali ad syllogizandii definitionE boni non videtur sumere qd q-rit, ut cocessum na quaerit definitione boni sumit vero:ut concessiim definitione mali, definitio.n. an quasi, ut

concessiim sumit alterum ad E a definitione boni, quamqricide ita qu quaerit no in cocessum sumit: inquit. TAecipit aut ad demonstrada qu quid erat ee: stipple etiam

qd quid erat QAltem in schoc e no ide,sed alterum,

hile:& ira qu quaeritur non sumit, vic5cesium. rQuo vi M. vero ad verba Minet:Dixit & conuenituriquias ut dicit . HPhiloponiis aliquid pol esse idE ratione alicui non couertibile in subsitantia animata sensitiva idem est homini,no An Mim in cum homine cduertitur: sedcu animali. r Ex his sequitur definitionem subiem esse medium in demonstratio- in dranon ne:non autem definitionem praxlicati: Alioquin in domonstratione sumeretur,ut concessum,quod quaeritur: Verum de his postea. Arbitror autem expositione Simplicii magis ad mentem Aristotelistari T Ad viro savit, quorum alter diruisione,alter tali rorinatione ostetit eade edubitatio curiasimul animal bipes gregibile, sed no aiat seorsium, et bipes erit seorsum. Nulla necesitis cogit ut ex bis e s. muntur unum es itur spraedicetur,sed erit forsitan perinde ais idem homo CT musicus est cx Prasuticus Suesi. si a Postri i

124쪽

POSTERIORVM

I U secundum Ziuisionem demonstrantem. er trii.Non.n. magis habetur ut h5 sit animal gressibile Blia se Dillogiisti m est eadem dubitatio: propter quid est hiam Pes,st ut iid sit gressibile Bipes animal vel Lipes ressi

ammigres libile Dipes: sed non aninul σ Bipes: ex acceptis. n. bile animas. Praeterea ex diuisionis natura non haberi nulla nece lites hi unum fieri: quod praedicatur: sed utiq; sicut curior disserentiae sint,ponendae, & no plures aut pauis idem homo eru G musicus: e gram lic s. cior .ut cur homo est animal gressibile Bipes:&no ani- cori. s. TNunc vero Mada coi ratione refellit & inim:qiii n dia mal Bipes immo ex diuisionis natura omnes dissemiis uisione eniti tumbare definitionem de definitio ,& eum, deberent addi. Flaec cotra diuidentE, subticuit aut E decla qui ex suppolitione definitionis contrarii etia iniciat de rare cur haec dubitatio accidat ei: qui phat definitionem definitos,bare definitione etsponit hoc:& inquit. r Ad de definito ex suppone definitionis contrara . qui pei se utrosq; aut expositive: Icad eum: a secunda diuisionem patri: Si.n.diuisibile est mali definitio: statim habetiis do demoluat definitionem,&adsic syllonizante. s. ex si p- finitionem boni esse indivisibile, ergo quantum , est expone definitionis contrarite eade dubitatio: hoc est idem suppone non habetur cli praedicatu debeat esse copula argumetum quo resellitur utracp po.Deinde exponit il- rum: Vrabiunetum immo ex ipsius supponis natura neelam:veru i lum de ondente definitione n diuisone melin simplicitas habeturipotissmum ubi plura contraria su

quit in nobis exponere: qtio eadem ro facit cotra eum , rint,nec Ordo,nec numerus partium.

qui ex suppone definitionis contrarii enititur Obare defi TH Gaat ita sint quona pacto is qui distinit subitantia, σφ. nitionem de definito. TAd diuidente ergo sup . dubitaue jum qMaeli tendet rei dii frendae,nes .n. ut is quiddem5strat. dia rit uspia:& ut exponit Philoponus. Pn quid rotii copo ex hisce qa cocti ntur notas ciet ipsum, ut ii illa sint nrense,' siueκ tot disserentiis hominis est definitio hominis , & rio aliquid alitas a. Haec.n.est demoliratio,nes etia ut is quiptio unaquel ipsam seorsum ut animal seorsum &gres nota inducit uniuersi. Ex eo fe se Lirire, es, nihilsn

sibile seorsum no.n. diuidens haec omnia simul concivin guior ubebe aliter habet. No.n. dest.sed ee vino es e leniit det: sed seorsum animal seorsum gressibile: seorsum et Bi in s igit alius modus restat. Non.n .sesu uel digito demtabitur. pes. Ex acceptis.n. hoc est quantum est ex ipsa diuisionis finaliter litur donies demonii rabit substiuitia, aiuqe quid lnatura nulla necessitas est unum fieri qu praedicatur id- est, Nesa. n. icut dem trani ex certis. Manis si es faciet,s ne est nulla necet state concluditur tota sit 1 copositione deis cesse est cῖ sint,illa alierum aliquid esse emoratio .n. hoc l. hritas es hominis & DO Uniiquod F seorsum. y Sed Nessicut induces per singularia cantanifesta sint. quonia omis

haec expositio non vi couenies: Dicet.n. aduersarius una ne sic est, eo F nilas aliter est . Non enlar pid est demolibat, diuisione non cocludit illud totum: sed pluribus diuisio sed quoniam ni aut non est. Q uis j tur est alius modus reli-itibus: quia una cocludetur homine esse animat: alia homi iluus, Non enim demon rabusensu .aut digito. nem eE gressibile alia vero hominem esse Bipes:omnibus rIn praesenti textu Arisba. quasi mylogando ostendit ,

vero concluditur tota copositio: si ho est animal :& non est pone demonstratione ostendere:nem P demoti, si gressibile:& Bipetaerit ho alal grcitillule Bipes. 'Proptee stratione sine syllogi sinum: nel n inductionem: neci nrea aliter expoli Philoponus: Pp ad ut inuOEsit ho ani sensim L hoc .pponit:& inquit. rQtialiter igitur defi- Pmal gressibile Gipes i ponendo gressibile ante Bipes: sed niens deinonstrabit: hoc est ositendet Substat talia, aut qunon animal de Bipes i ponendo Ripes antegret libit Cna quid eii supple de ipso definito. Et per substantiam,vr in

ex diuisionis natura habetur u differentia Prima, quaeue quit Philoponus intelligit naturalem definitionem,n qu Secunda esse debeat: etiam dato ci, nihil derelinquat,nec quid est intelligit formalem nam Aristo. duplicem natu transitu iaciat. Simili rone ex diuisioniς natura nec ordo ram nouit materia.s S formam adeo duae sunt definitio patet. Hse secunda expO bona est: verit pol Vrbis textus nes. Altera materialis: Altera formalis.Deinde a bat hae i., - omnibus accomodari, Propterea saluosse meliori iudie conclusionem .definiens non demostrat definitionem de , o G cio aliter dicere: Ubi debes scire dixit fione quan ii est ex definito .neo syllogizat ..pbatur demostrans S syllogip P.' ipsius natura no magis concludit Unii praedicatum c pu zans quibusdam concessis notu facit, qd n ipsam de ne latum ait c5positu:ci: unu pdicatum simplex sine copu celsitate ostenditur.Definiens non facit notum quibusdat attolle ex natura.ri. diuisionis non magis concluditur qν coci sis: ergo definiens non demonstratinet 6 llogizar: ho sit animal gressibile. Bipes sine copi ilatione:* q, bo inquit.Triplici existente ostensione: aut demonstrativa, sit animat: & gressibile Se Bipes cii copulatione seorsum aut inductiva aut sensitiva:necp ut demonstrans notum assumpta nam obi concluderet diuisto p dicatum sine co faciet.s definitionem de definito. Dico ut demostras expulatione simplex concluderet i dicatum: Ubi conclude certis. sconcessis a positionibus γ atl firmis ex se fidem Q. reicii copulatione:concluderet copositii inat. r Dubitae halictibus, in in necesse sit illis existentibus: idest talibus M uerit. n. usipia a plerudeli ho anim it greii ibile dipea sie .ppositionibus sumptis alterum quid esse, idest tale coisene copulatione: sed non animal de ui pes cum copulatio' clusionem esse.Demonstrationis.n.hoc est proprium dione Ex acceptitari. quantaim est ex natura diuisionis nulla co. .sumere tales spositiones:& ex talibus .ppositioni

necessitas est viiii fieri .s. absi copulatione, qu Pdicatur bus talem concludere conclusionem . Secundo Obat. de ipsis definito: sed inio fit ex acceptis sicut ide homo definiens non inducit definitionem de definito: Obat prierit de Musscus Sc gramaticus cum copulatione. TDebes mo inducens per singularia manifeste existentia uniuersam a d. ergo scire ex ipsius diuisionis natura non magis concludi te confirmat. Definiens vero non sic ostendit: ergo defi- unum praedicatum abiunctum Q copulatum, P diuisio nies non inducit:inquit.Necpriuis pol quis ostenderenem.n. non magis lietur ci, ho fit animal gressibile B es definitionem sicut inducens per singularia, cum manis silio fit animat: dc gressibile.& Bipes. Praeterea ex diuis stata qui supple inducit:qm omne sic est idest, qui lusenonis natura non habetur ordo partiti non. n. magis liv ducit uniuersese eo Q nihil aliter est,ut . hic ho cum

betur ut genus primo loco: dici saeundo ponar,mcon de ille, de nullus e quin ille curratremo omnis ho currit;

125쪽

A ves lege sic: Ne* sicut inducens simple pol ostedere definitionem: idest vita inductione ostEdit n singularia nota existentia, ut in omne animal inseriore mandibula mo uer eo in nihil aliter est, idest eo . nullum E animal alia ter se habens: hoc est qd non moueat mandibula inferiorem: Serundo hoc idε rbatiquia induces demonstrat edimi no esse,definies vero ne v esse ne i no G demolirat,

ergo definiens non inducit, inquit sup. definies no indu citinon. mquid est dem5strat: sed este vel no ei te: idest M. firmatione vel negatione Ves intellige sic non. n. quid εdemonstrat ipse induias hoc est determinate quid est sedo est. vel non e indiffertier: Qui . n. inducit non ondit determinate quid E: tal indifferrier negatione de affirmatione: cum inductio comunis Via sit&n tioni&affirmationi:at definitio spria est via ipsius quid E. Vel lege sic secunda Philoponun InducEs.n. non ostedit quid. - est ide natura res,sed si, res inest,aut no HE: definitio voro est natura & forma res, qtii ergo ne n demostratione:neo n inductione pol quis ostedere definitione: Ideo quaerit ,us igitur si alius modus reliquus:numd qui pserisiim: Respodet hoc re impole:& inquit.NO.n.d Ostra hit tali:aut digito:non seni quidem: qui definitu & det; finitio non sunt sensibilia Sunt.n. Vsa:neo dirato:aa noe, po tu syllogismo expositorio vel resolutorio:qui digito fit cit pacto hoc e definitio hominis:& hoc est animal Bipes, ergo animal Bipes est definitio hominis. H .n. pacto definitio syllogizari non pol: cii digito monstra xi neut. Philoponus vero dicit digitu er instrumetu eius

offelisionis quaen visum. Propterea dixit. No.n. demo

C strabit aut sensit aut digito:ad significandii st sensiim in

telligere visum: caeteri. n. sensus P digitii non demostrant moesmiTSed circa exu dicta sunt dubitabis Primo: quia Arist. . sexto Topicorii docuit terminare definitione de definiato n definitione definitionis hic aut astait totii couanu.r Iuniores dixerunt trisaria quaeri posse definitione de definito aut secutam substatiam:ati re: in vim animal

de deii- roriale insit homini.aut secundum intentione,ut vim ani

iam q- matronale sit definitio hominis: aut secutam subtatia et i PQ u intentione, ut utru ho sit animal ronale in eo qu est.Dixeriit uit ur Aristotele sexto topicorii voluisse definitione de definito probari posse Primo mo Secundo mo : hie

Cosura asit loquitur Tertia mo. 'Sed pace horum dixerim quouis mo definitio de definito demostretur petitur id:qd in principio quaerebatur, die secudum aliqua speciE. Pro μιν is Pterea Vi milii Aristote. sexto Topico. luisse definitio solui M. nem definitionis utile esse ad terminatam definitione de definito oblematice . no aut stientifice:Insuper dixit esseo utilE ad terminadum definitionem de definito huic Vel illi no autem simpliciter. r Seudo dubitabis, quia Arist.

Deo, G. sexto et in Topicom docilii: terminare definitione unius trini a definitionem alterius hic aut oppositum asteritir Dicedum ibi loqui pblematice,& huic vel illi: hic alit lituo. loquitur scientifice, er simpliciter. ζ Debes scire u Arist. N. da in locum ab aliis oppositis priuatiuis: vel rela,

' liuis: vel contradictoriis: quonia contraria Viracy habentes Ie in rerum natura: tera no habet esse in rerum natu

in sed alterii. R eliquit exei lii: quia videlicet habet indu ctionis reliquit Enthymema,quia habetvim syllogismi.rpreterea quo pacto in ut qMi e Gedu.Necesse .n. eu quihu,quid est ho aut aliud quodvis, Cr esse etia scire. Id. n. quod non sui ratiotae,nemoscit una qgurii, sed quidna Mariis ues

nomen significalicum dico bippocentaurus bene peribimus. Fieis Erι uero nequit ut sciamus quid hippocentaurus est.

r Amplius q modo moti si abit quid est bo,necesse est.n.scio Tex.ν. te quidebo. a taliud quo das scire cF quia est No ens.n. nullas scit qui te: sed quid quide significat oratio, aut nome, cu dico Tragelaphus,quid au: e est Tragelaphus imp ibiles sicire. r Rep t quae dixit dc ostendit P comunes quasda rationes ipsum quid est demonstrari non posse de definito de Primo repetit Obicina:&inquit. TAmplius quomo do aliquis ostedet quid e homo: quodvis aliud id gonus,hoc EOblema, Proisone vero I mittit quoddam: qu necessarium atq; utile videtur ut Themistio placet

ad solanE Oblematis: Se i missum est:nihil sciri posse odipsum est nisi i cognoscatur quia est, hoc est ipsum esse: nam ut Philoponus inquit Necesse est cognostria naturam hominis alterius cuiusuis rei habere pcomitam tacupsiumptam ipsius existentiam ,dico quid ipsium est: quia is non est necessimum ad scire quid oratio aut nouid signi ficat scire ipsium esse.Inquit. Necesse est .n. scientem quid est homo aut aliud quodcu . scire & quia homo e hoe est scire hominem esse inbat hoc cum inquit Non ens n. nulliis scit quid est: non.n. scimus quid est Hyppoceii tauriis: Sed bene scire potest cum dico Tramaphus, Osignificat oratio ves nome Tragesaphus: non medo i Ggelaphii esse,possumus n.scire hoc nomen Tramaphus significare. Hircum de Ceruum ,hoc est quodda animal,qd est simul Hircus de Cerviis: dato Φ non puciamus in te animal esse. id autem Tramaphus sitiimpossibile Escire: nisi psciamus ipsum esse.Ex his patet .psuppositum: : ex quo ulterius parci: quae sunt definitiones non entia: nam in Philoponus inquitJ QUd nomen aut oratio mgnificat:est definiti non entium. cava vero lanificat moturam &existentiam, est definitio entium.

TM uero si quid est.ostenderi Cressi quos ostendet. Et ona Umodo ratione eadem ostendet. Nam unum quiddam distinitio ipsa declarat. Et demonstratio etiam umim.mid autem est homo, ertaminem esse diuos sane,non eadem sunt.

r At uero si demonstrabit quid est,er quia est, Cr qualiter est,

eadem ratione demonstrabit, quando dejinitio unum aliquid, erdemul ratio Qis id autem est homo. σ hominem esse aliud est .r Proposito problemate: de suppositione: exequitur de co vi

probat ipsium quid est non posse de ipse definito dem strari:& ut mihi vi supponit ipsum quia E: si te ipsum

si est:sue ipsum esse res:quae definitur : demonstratione ostendi:Diximus. n. superius questione si estiterminari demonstratione licet Hypothetica:quare bene supponit ipsum esse demonstratione ostendissa ocitaq; Pmisso: ρο-

mentatur.Si aliquis demonstrabit quid est , inpote quid Vhomo est cum hominem esse non nisi demonstratione ostendaturaeadem ratione,qua quidest homo ostenderide quia est:& qualiter est, hoc est de hominem esse ost&deturinam demonstratione ostendetur quidest homo iraduersarium de demonstratione ostendetur hominem a

secundum veritatem,quare utrito ostendetur eadem ra tione: quae est demonstratio:&si non eodem tepore, nalicet diuersis t Eporibus: tamen eadem specie rationis: v pote demonstratione ostedetur inm. De ut autem

consequens:& inquit sup. Sed hoc est falsum quia definitio rumum quod de demonstratio unum iud decla rannam demonstratio declarat esse:& definitio quid esse quid autem est homo:&hominem esse aliud est.Et per

126쪽

qudiliter eq:quod oraece est πη r quid est intestigit: unde sensu; e: si aliquid demtone quid est ondet:eade rationis specie utpote demtone ostendet rem esse terminado qo

nem si quid ipsa res sit: terminando ione quid &ita eade ronis specie quia ' & qualiter id e Sc quid est resondet cuius hypotheticoe:cii consequens sit falsum: erit 5e antecedens salsuria. TPhilopontis aut e latic locii no in tellexit ita sic coponit hypotheticain: si quide dei tironeondet quispia:simul ondet eadem via quia E. & quid E : Non. n.video quo eadem via simul illa ostddi sequitur . Semp.ri. aduersarius negabit consequetia: Dicet.n. bene illa demonstrari eadem rationis specie non tamen simul:

semper.n.ipsum si est prius est ipso quid est. TDeinde etiam dicimus omne quodvis nisi sit substantia nec μμrio per demonstrationem essὴ ostendi. Elye uero rei, nullius est ut patet substa uia. id enim quod est, non est gemis. Demonstrastis igitur id si quo quidpium ollenditur es. r Postea cr p d moliratione dicimus nec I risi est. d molirare omne quiani: nili substan tu sit: Esse se nulli est sumantist

Non.n .est genus ens demonstratio itaq: erit 'lius quis est. rHic in Philopono placet Arisito. luit instantia nam esse demonstratur: ut dictu e: essse est nariira rei: natura rei est definitio rei ei a primo ad ultimii Ree demostrat: definitio res demonstras.Soluit Aristo. ipsum esse posse

accipi O rei substantia atqr essentia:& posse accipis ipse quia e .siue s ipso este,qd quaeritur in quaestione si E,

qu Philoponus existentiam rei appellaCdicit ergo G Psubstantia bene esse rei naturam at in definitionem: no autem esse pro eo quin quaestione si est quaeritur. Inquit. r Postea & per demonsit rationem dicimus eE necessariuvi demonstretur omne quia E:ide quodvis esse . nis rei substantia sit aleste: quinquaestione si esciquaeritur nulli est substantia: hoc est est nesa:ves pars essetitiae: & sicli cet demonstretur esse: definitio non demonistrahitur: qui esse qa demonstratur:E esse: od in quaestione si est, quaeritur:& nonee acceptum da substantia attinentia. I t dixit st demonstrationem ondi omne quia c: nam demonstratur quia E simplex:qu quaeritur in qonesi E: & quia est Gpositum:qu quaeris in qone coposita. Et dicit Inii. Ioponus Aristo .dixisse nisi fuerit subsitantia : quia aliququia E concidit cii substantia, utpote qn quis diceret haec

definitio e huius res:nam cum sic diceret, quia e est e sub stantia. r Sed ur mihi lisc consideratio no necessaria nam satis Aris. explicauit quando quia di demostrabile de qunon Dixit.ri tunc dena onstrari,quando non e res substantia &hoc satis est. r Sed dices ense genus eluens ab esse sumitur.ergo esse esit genus sed genus e subsitantia. vel sal

illud nesciet. At niuiliam fieri potest. Tinia quidem cr nunc faciunt scientis: quid enim ignificat triangulus accipit geometra. quia autem est idemo nil rat:quid igiis turmoni rabit deliniens hi an triangulus, sciensitas alio quis et nitioneqsid elidi est nesciet: sed inpolle e l.

'Quae dixerat, Nunc Obat obseruatione scientiatum, c-s quae demonstratione ostendunt quia est,sue ia esse: definitione vero ostendunt quid res est Geometra n. definitione ostendit non hoc totum triangulus est Sed solum triangulum incomplexe sumptum:demonsi ratione. V m ostendit, quia triangulus elae vel triangulii esse. r Sed Q. iii pro verborum expositione debes scire triangulum accipi posse pro subiecto: de quo demonstrabilis est angulorusqualitas:& pro quaesto siue passione quae est demoti strabilis de alio, ut de data linea: ut in illo problemate. O Supra datam linram contingit aequilaterum triangulum collocare Mic n. triangulus erit ut passo de qii aestis. Ideo hse verba Philoponus dupliciter exponit . uno modo in triangulus pro subiecto sumitur: Alio modo, et trian gulus sumitur pro quaesito. Iuxta primum modum lege sic. q. d. quod quidem id est aliud definire aliud demonstrare & nunc iaciunt sciet dc ponit exemplum in Geometria & inquit. Qi id. n. signifirat tria lus sitim Sc Geometra per eam definitionem: quae est figura plana tribus lineis contenta:& non demonstrat: Φ vero habrat tres angulos squales duobus rectis ostendit per demonstratio

nem & ira quia est demonstrat. quid vero est definitio ostendit. Et in hac expositione Philoponus accepit quia est in quaestione composita: Aristo. vero superius accepit quia est pro si est in ipsa simplici quaestione. Non tamdrestri,quonia quia est reducitur ad si esuri diximus. Sed Pquia non loquitur Aris in definitione adesti sed in definitione quid nonae significat Ideo Philop. aliter exponit suinendo triangulum ut quaesitu. T Vbi debes scire in ldemonstratione esse concessim & quaestit Concestum udE est subiectu:*iaostii vero est pro dicatu siue passio, de subiecto igitiir praecognostimus:quia est: & quid significat de usito vero ad significat i cognostimus: quia est aute qrimus at w demonstramus. Tiic lege sic . ini id Me dan .significat triangulus ut pcognitia sumit Geometra & ndemdstrat. Nain illo obterinae supra dat i linea cotingit triangulii ci ciuilaterii collocare: ad triangulus lanifirat, sumit.Quod autem sit ostendit . quado ut quaestu hoc sumit: in si quaerat si est sit per data linea triangulum m laterum collocare,& ita tria tu es Iedemonstrat. TVbi Notari, animaduerte in quaesito idem esse quia est & fi est: & ip- α

la tem pars substant..eigo esse e subistantia: vel pars subin sum esse:& alteri inesse, Propterea bene dieitam est scieri siantiae. r Resi ondet:non enim ens e genus:& ita nega- tias illud sacere,quia esse demonstrat, quidnam est: aut

desinitio:quia in Philoponus inquit) Ens est aequi uoce dictum:quare nec substantia erit nec substantiae para.Ex his concludit recte esse dictum demonstrationem edi posius quia E &non ipsius quid est , nam demonstratione ostenditur rem esse non aute quid res ipsa sit & no modo rem esse demonstratione ostenditur: sed ipsam esse in lem vel talem . & propter quid talis est vel talis nunquatamen demonstratione ostenditur quid res sit.

rQuod qwHem etiam tunc ipse scientiae ficiunt Geometra nae quid signitica quid in triangulassumpsit. Esse autem ipsum deum strat.Quo modo igitur ostendet ii e dissilitas quid est irim,

quid significat definitione ostendunt. Propterea quasi interrogando concludit quid igitur monstrabit siue ostendet ipsa definitione ipse definiens:quid est .an triangi itur certussim sic: definitione.n.ostendit incomplexum illud triangulum quid sit,demonstratione vero demolisitabit ipsum esse,vel in quaestione illa: tua quaeriturin triangulus habeat tres angulos: vel in illa super datam linea : vel aliter& melius: qui igitur monstrabit qui definit: quid est ne triangulus c hoc est dicere, virum definiens triangu lum , demonstratione ostendet quid sit triangulus cContra obiicit & quasi dicat: Si ita fuerit et igitur sciens definitione quid est triangulus , nesciet si est:

. potest

127쪽

LIBER SECUN DV s. g.

potest.n. demostratione scire adest 3 nescire si sit,&hoc circa vi stra nodicat se esse: vel no esse cimili:& ita vi suas utur si demostratione ud est scire potest modo hoc est Do magis habemus is ani esse circuli:* Oricliales. Proptein pol .de contra prima supp5iae,quae fuit nihil possesci reainat.Tamesi ter ud in qu definis .c circulus figura

vet hora

fi . nisi sciatur si estives ipsum es Debes scire: Usi uaest alicuius res demione sciri pol non egemus praecogni tione quia est; ut iuuans est ad cognitione quid est quia demolistratio erit polles O metia illius resud in Propterea recte argumetatur Arissi desiniti scit demtone id Ε, sciet ad ei ignorato ua z:qd est cotra stippon . r overo ad verba attinet verbii illud an cii dicit an triangulus graece est. Verii ila ita in graeco multis modis potest &accentuari & proferri Ideo Philoponus diuersmode verbum illud legit: Nos vero exeri simus veriorem sensum:

Ideo non oportet immorari.

r Patet auterii per ipsos etiam distinitionem,ue nunc olin atur medos eos φιi eisniunt non ostendere , Nam G si est medio quid quais, tanun cur eli distinum. Et siroi. diae circulus est quo clur. Poteritat .illia dicere qui pium di itionem orichalci etiam esse. A Ps. TManses tumes' autem G secundum nunc modos terminorum ppio. s non monstrant disinientes quia eli, nam G si est ex medio aequale qui tamen pripter quid rsi Ud definitur, or propter quid est hoc circulus, non opparet. Hst enim ex Orichalci ut is dicere esse ipsum. Thomas exponit Q Arisper inepta earii definitionsi,

quae nunc assignantur ostendat . qui definit aliqua es: no demonstret quia res illa st.' Et videtur haec expo verbis primis satis bene couenire: Iuxta vero Philop. Sim

plicii at a Themimi interproditatione debes scire.non ni illos voluiste definitione non esse syllogizanda de definiato quia ipsa seipsa arcu qua definitio est Patet esse quod quid est de definito:&rpter quid est de definito in eo mquid est.Cu.n.dicitur circulus est figura a cuius cetuo ad omiserentiae omnes lineae ductae sunt aequales, volunt hanc definitione ex sui ipsius natura de ipso circulo patexe sa sit illius ut quid a pro quid ut quid in est illius: Ideo no pGt ut quid est de sito definito ostendi Syllogismo: aut demostratione dii esse ut quid est: suapte natura pateat. ζ Contra ergo hos ob icit Aris& ostendit irdiniastiones:quae nunc solet assignari no apparere illas ec: ut ud est de definitis: nec apparere ram quare sunt ut adest de suis definitis:& noranter dixit n definitiones quae sunt nuciquia positi dici esse alias definitiones: quae nil sepibus no patetiquitia suerunt notae illis: Inquit.Manifestu aute est & -ndii terminora hoc est definitionii modos,qui niic simi nostris Tibus: de ubiis cosuevimus uti Q definientes non ostedunt ua est. s. definitio de definito,

ut quid est:necp ostendite Opter quid est definitio de definito:ri quid est Supple ex sola isefinitionii natura , &Probat ex lo definitionis circuli: & inquit. Nam & si

circulus est aliquod aequale ex medio utpote figura pia mi e cuius cetro medio ad circunseiatia omnes lineae duetae sunt aequales:tame propter quid est quod definitur: hoc est .ppter quid circulus sit hocivtpote figura plana ecuius medio omnes lineae ductae aequales sunt, Vel Q cu culus sit illud ex definitionis illius in ali natura non ap&r liqua:& Opter ud est hoc circulus.c figura & reliq:υ im circulus at figura & Miqua: ex definitionis vi non apparet,immo ipsum esse idest ipsam circuli ronem esset hoc est possiet quispia dicere ipsius orichalci,cii nulla vis ex ipsa apparetro sit magis circuli,storichalci,cii ex visua non se esse illius asserat.

TNecd. n. id esse posse qd dicitur, si drinitionis ins persecvit manifestum. Nes illud et non aluis Oe cuius inquiunt di is tionem esse sed propter quid semper dicere licet. TNes.n.quium ibile sit esse, quod dicitur, Uignant termini, ne quia illiu est cuius dicunt esed finitionem sed semper licet

dicere opter quid.r Posset adhuc quis dicere definitione non asserere se esse V definiti in quid est: Sed dicere ex sita vise esse definiri vcl Vposse esse definiti:Obiicit cotra desinitionEex sua vi non dicere se esse definiti: vel poste esse:nec dicere cini: rpossit esse:aut sit definiti: na postin assignata est: licet quaerere an definitio illius,cuius assignabar sit, & δ pter ud illius est,Inquit. r Neq;.n.etia ua possibilest id esse definisii quod dicis esse sua definitione termini at definiti sex suis naturis assignat neq m illud sit id: ius dicunt iadefinitione: sed se definitionibus assignatis licet dicere pnquid definitio sit illius: cuius assignatur & an illius fit.Patet ergo definitionem non qua definitio est: se assisere esse definiti:vel propter quid sit definiti dicere. i igitur is qui difnit, aut quid est ostendit, ινι quid ipsum mmon aristat. si di nitio nullo pacto est inus quid .rrit jusa necto Gaio i qe nomen significans. At hoc absurduesane. TSi ergo definiens monstrabit aut quids, aut quid significes no crmenoi nullo modo est rius quid est, erit utis ratio nomini idem va

s ni rans: Sed est inconueniens. r Philoponus legit hunc textum: sic: Vtrum definitio sit res acquisitiua, vult Arist. respondere ad hac quaestione . , hoc pacto. TSi ergo duorum alterum definiens demon strabit.Laut quid est:id est natiiram res:aut quid significat nomen hoc est significationem nomini conuenientem, Si nullo modo definitio est ipsius quid est: id est si non sit acquistiua reuerit vito definitio ratio nomini ide lanificans: hoc est Eiusdem potentiae cum nomine: sed hoc est in conueni Es.cdefinitionem lanificareide cii nomine. Vbi patet Philoponum legere ., pro si quia dicit.Si nullo modo S rcliqua:hoc pacto exponit Simplicius: Dicit .n. si definiens monstrabit aut quid est: aut quid significat nomen: Si definitio nullo modo est sup. ostensiva quid rei, definitio erit oratio significans idem quod nomen: haec Simplicius.Alii non imperari exponunt, Si ergo is qui definit demonstratiaut demonstrat quid est res,aut quid .i uora. significat nomen. Sed nullo modo definiens demonstrat quid est rexergo demonstrabit quid nomen significat. l- te definitio erat oratio significans idem quod nomE: Qa quidE absurdu est:& tunc iuxta hanc expone Arist. nosoluitqone,sed probat eu:qui definit non demostrare. TPrimo nas Cr non usantiarum, Cr eorum qis nosunt in

Paret: Verbinn. non apparet supplendii est ut dicit Philo ratione rerum erit utisdiffinitio. Nam Cr ea quae non misi. Ponus. Esset. n.quantu ea ex parte illius definitionis pos set quispiam dicere illa esse diunitione alterius res.s eri. Ves cuiusuis,utpote Motis Erina rasce dr orichalcos: No. vi illius apparet ipsiun esse magis circulli cu Orical in care nomine licet.Dein, omnes orationes di 'nitiones erat ne discrimine ulla.Fieri nas potest ut cuiuis orationi nomen ponatur. Q. Mare di itionibus disserimus omnes ais laqueis mir. Et illas ipsi di nitio erit. Praeterea nulla scientia dema

Suess. sua Poste. i iii

128쪽

pos TERIORVM

I strabit .Hoe nomen Me inditare ae significare, eto nec di finitiones idipsum indicant. Ex his litur nec idem se disrutionem

ratiocinatione aes uidetur. Et insiperne. I diffinitionem temnis

Ibare quilium sic quicipiam fieris non pose, ut ipsum quid e ldemostratione dii finition ue unqua peremtaturraut cognosiatur. r Primo quidem quia G non satantiarum esset delinitio . creorum.q ae non sint significare enim Hi, Cr que non sunt. Amplius omnes orationes delinitiones erunt, esset. n utis nomen γα nere cuilibet orationi, piare terminis ut is disputabimus omiter.

Et illas definitio erit. Amplius nidus ientia demonstrat utiq: quia De nomen huius aliquid ostendit. Nes igitur definitiones hoc alliarunt. Ex his igitur nes delinitio σ Sγllogismus idem uidetur ecternes eiusdem definitio,U svllogismus, Adhuc autes nec defuitio aliquid demonstrat, aut moi rat:nes quis s dei: Diione aut demor ratione cognoscere est. m. σει r od vero absurdum fit definitionem en idem:m significatio nominis: Multi seriam probat. 'Primo quia tune definitio estis non siibstantiarum utpote accido siti, quoniam horum sunt nomina quae possint illa fgnificare. r Secundo quia definitio esset non entium: quoniam contingit aliqua nomina significare non entia: ut Hippocentaurus:&Chimera & id genus. TTenio tunc omnes orationes essent definitiones, nam potest imponi nomen

euici: orationi, & illud nomen significabit idem , quod oratio : quare cum innificatio nominis sit definitio : de

oratio cui nomen imponitur etiam significat idem quod illud nomen hare omnes orationes tabit definitiones: citdequivaleant nominibus in significando . rQiuueto si fi-gnificatio nominis esset definitio, cii nos disputemus no

L minum smificationibus semper terminis hoc est defini tionibus disputaremus. ζ Quinto tunc Ilias:quae est significatio nominis belli Troiani esset definitio:vel sic: tune Ilia; id est significatio Iliatiquae est debesto Troiano, eo set definitio. r Sexto nulla scientia demonstrat hoc vel il- lud nomen Vel illud significare: definitiones sunt scientia, emo definitio non demonstrat hoc nomen hoc significa

Plut omni re.Philoponus vero sic intelligiti nulla scirita demonstrati per hoc quia hoc nomen huius aliquid significat non .ri. medium in demonstratione est significatio nominisciit dei finitio est medium in demonstratione erg9 definitio no

est significatio nominis.Tunc epylogat,& enumerataqus hucusq: pertractauit: de dicit probatum esse desinitionem non esse Syllogismum . Secundo probatum est non esse

eiusdem definitionem & Syllogistraum. Tertio probatii est definitionem nillil demonstrare. Vltimo probarum est quod quid est nec definitione nec demonstratione,nec diuisione: nec aliis id genus probari posse. rverum considerandum est rursus : qvi illorum bene cr quid non bene rectes dicitur. Et quid est iisnitio . Et utrum aliqno

modo sit mus quis est d mi iratio donitione an nullo sit mo.

TM.f. r iterum autem peculandum quid horum d citur bene, er quid

non bene: cr quid est definitio: cr eius quod est nunquid quis

modo est demon, alio, aut definitio aut nullo modo. TR recit earum considerationum:quas dixit nonnullas de hoc proponit: in inquit . TItenim autem speculandum quid horum pauloante consideratorum dicitur bene:& quid eorum dicitur non bene: & iterum s do speculandum est quid in definitio.Et tertio iterum specula dum est utrum ipsius quid est:fit aliquo modo demon siratio vel definitio: nullo modo. Et ut Philoponus declarat bene dictimi est eiusdem eodem respectu n5 esse N idemonstrationem & definitionem, ne etiam dictum est quid ipsa definitio sit esse enim oratio ex iis: quae ad insentiam pertinentacomposita. Bene etiam dictum esit des nitionem non esse demonstrationem. Bene etiam dictum lest ipsius definitionis non esse demonstrationem ness syllogismum diuisiuitnunc et Hypotheticum: neci: inductionem . Hic emergit dubitatio, quomodo vult retractare haec de quomodo asserit Velle reuidere quae non bene dicta sunt: cum omnia bene dicta sint. r Et dicendum Ut MDo. Auer.innuit Paraphraxi Aristo. proponere Velle reuide- m.

re quae bene quae non bene dicta sunt:non q, illa non beiis dicta sint: sed propter recipientes: qui bene ducta ta, maledicta reciperent .Prsterea in Themistius innuit repetit haec ut altius eadem pertractet: quas dicta rumina, do. Et per aliquo modo : intclligit aliqua: in fit sensus, OVtrum definitionis si aliqua demonstratio.& dicet des

nitionis materialis esse demonstrationem eam, cuius me

dium est formalis definitio.Et per nullo modo: intellio cui fit sensus an nulla demonstratio esse potest.

rcum itas scire quid e .cr scire causam ipsius p est, idemst.

uti diximus feri poti ut quid est ost Uatur. irc uoniam sicut diximus idem oscire quid est: er scire cau

sim hi tui si est.

rvt Philoponus inquit: Aristo. agreditur Primum .c G-ς - definitio ostedi potest per definitionem. Et utitur ad huius rei probationem primo his: quae praeostensa int. Ostendit enim idem esse quid est,& propter quid est: & i, quaerens quoi ad Uricam quaerit.Nam quod quid si, de definitio est eius: cuius est,& causa. His praesiippositis, PArgumentatur hoc pacto ut placet Alexandro: Phil pono:& Simplicio quoniam ut diximus scire quid inrid est substantialeatin definitivam rationE res,& stire causam ipsius si est: id est existensiae reuide tacilittera est dimi inuta & deficit conseques secundum Alex. Ideo ip. tu Mevi in Alexan. inquit contingit deinceps fieri demonst nem definitionis. Antecedens patet ex dictis , quia causa

essendi ypsim Lunae est priuatio Luminis in Luna obiectu Terrae: is: hoc est E lypsim esse. Sed quomodo valeat haec consequentia:idem est seire quid est : de causam existentiae ergo definitio demonstrari potest per do finitionem:licet sit perius fit declaratum. Adhuc declara riir,nam existentia demonstrari potest de aliqua re . quae non scitur an fiu uti de js: Δ quidem per definitio nem:vt nunc supponatur ex his:quae diximus. Definitio est res existentis:quia idem est scire quid est: Sc causam ip sus si est ergo definitio per alteram definitionem demonstrari potest quare hypothetica patet: cuius si ponatur Arit ens: relinquetur Consequens. Tcuius quidem e ratio est. Est. n.quaedam causa: er haec aut lest eadem aut alia, ex fisit alia, aut est demonstrabilis: aut in monstrabilis. Si igitur aliast demonstrari potest, cum causa sit

mrdium, π prima jura ratiocinatιonis obendatur. cesse est id quod ostenditur uniuersali 47ῆ cr afrmativum,ut patet. Vnus

igitur is est modus quem nunc,inquissimus per aliud inquam φ sin id ostendere. TRatio autem huiusest quoniam est aliqua causa, Cr bHaut raudem talia est, Erctutis ali aut demonstrabilis est, aut inde

monstrabilis. Si igitur epulis,er contio demo stari: nec

est me

129쪽

A est indium Gusam se ex in figura prima demn liri,uniueo sale enim V praedicativum eis, uia demoti ratur. v nus quidi metus tuuic exqui)itus est per aliud quod quid hi monstrare., rQiiod definitio una per alteram demonstrari possit.Se M. i. cunda ratione declarati& non modo per ostenta: & Plii loponiis exponit hunc locum valde breuiter.Proptereas undum eius expositionem Aristo primo sumit in rem natura dabilem esse causam aliquam &hoc inquit oniam est aliqua causa: hanc non probat:quia patet.Est.ri. aliquod causatumrogo dcaliqua causa.Secundo sumit duplicem esse causam:nam alia est, quae eadem est definito, Alia quae non est eadem definitio: Inquit. Et haec aut ea d .s definito causato in est: aut alia a causato definito inb.Causa eadem definito at causato ut arbitror ean ini malis cum si tota essentia ipsius causati quod de Driir.Caetere vero cauta sunt aliae a definito: materia qui dem:quia non est essentia rei definite.EGiens do finis:ua sunt extrinsecus existeriles.Tertio suinit Q earum causa riim,quae aliae sunt a definito ipso Aliqua in demositabilis de suo causato utpote , quando de illo ignoratur: Alia vero est indemonstrabilis .s quando de illo est per se manifesta. Et hoc inquit .Etsi vitet alia aut demonstrahitis est, aut indemonstrabilis quae per se de sito causatoquaeritur. Est indemonstrabilis: ae de sito causato ma nifesta est.Ex his suppositionibus concludit Primo esse aliquam causam quae est medium.s eam. quae indem nosti ilis eaeut est formalis:& aliquam esse demonstrabile videlicet eam quae non per se patet de suo causato,ut ipsa materialis.Itemq: & demostrationem talem esse in priC ma figura: quia causa materialis: in si definitio materialis: iuersia iter de affirmative praedicetur de eo: cuius est causa materialis. Inquit.Si igitur e causa aliqua alia a suo causato,&contingit demonstrari ita:vt fit non per se nota de suo causato necesse est aliquam calisura esse:qus est indemonstratione illius causae medium , de sui'. aliquam causam esse demonstrabilem, Medium est formalis causa, quia est tota es lentia causati: dc eadem Issi demonstra bilis est causa materialis quae est alia a causato,etiam efficiens:de finalis. Et necesse est demonstrabilem demo 'firari de suo causato perindemonstrabilem in prima figuo,immo in primo modo nam causaequae demonstratur m sit definitio: uniuersuis Ec praedicativa est . Ex his seducit intentum quod proposuit:de inquit.Vnus quis dem igitur modus nunc exqiii situs esuquod demonstrari possit ipsa definitio Sc est ipsam materialem definitionem

D demonstrari de definito per aliud quod quid est .s perso sem definitionem: nam materialis cli sit alia asilo definito,non est per se nota de illo, Formalis vero: cumst eadem sito definito:est per se nota de illo: Ideo maiorialis per formalem demonstrari potest. Haec graeci quoad haec verba de quidem diluci

r Fum meTum Norum quid est necesse est esse quid 'σγο

prium identidem pro uini. are di ilionum eiusdem rei alia ostendetinta non sentit. Atid hisce modus non est demonstratioi us pia est. ut antea diximus, sed ratiocinatio ad disserendi

modum accommodata.

THorum relinquod quid est necisse est medium essὶ quod quisfher propriorum proprium . ire hoc quid demonstrabit.

Illud uero non demonstrabit eorum, quaesunt quod quia Hierus. Edem rei. Hic qui em igitur medus,s non sit demonstratiis dictum

est priM. sed sibilogismus lauas queius quid est.

r Et quia quispiam dicere posset materialem desinitionem Com.1m esse demonstrabilem de eo: cuius est causa materialis: sed non per definitionem formalem , sed per aliud quippiam definito accommodatum: quasi confirma do id: quod dixerat . refellit tacitam hanc responso nem: & inquit. 'Horum enim quae si ne quod quid est demonstrabilia : necesse est medium esse quid est:& non propriorum accidentim aliquod , Sed do pro priorum maxime proprium : veluti est defines io se malis et quae est omnium conuertibilium cum definito maxime proprium . Huius rei pulchrum exemplum affert Philoponus , exempli gratia inquit . In So- Phiso .ciate semet finguis circa cor . In quo autem seruet sanguis circa cor et Irascitur . Si vero quispiam inter roget: quae fit causa eius : quod in eum , in quo sese uel sanguis circa cor , Irasci : dicemus m est appetitus vindiectae, modo formalis est haec definitio Irae, & hac definitione in medio termino positar concludet demnitionem materialem in syllogistica demonstratione. Ex his Aristo. concludit quare eorum, quae sunt quod quid erat esse es dem res . Hoc quidem monstrabit: id est faciet demonstrationem, ut materiale : Illud vero non monstrabit. id est non faciet demonstrationem:

ut tarmale quid est : hoc pacto exponit Philoponus τaut sic quare eorum : quae sunt quod quid erat esse Oiusdem res et hoc quidem monstrabit , scilicet est me- Gdium in demonstratione : ut formale quod quid est. Illud vero non monstrabit , ut medium , scis erit poetius demonstratum et ut materiale quod quid est . r Sed contra : quia sit perius diu uim est totum oppositum: diximus enim definitionem demonstrari non posse de ετ, i definito : ut quid eui & hic dicit oppostum: ait enim illam posse demonstrari per aliud quid in: Soluit. &inquit. Hic quidem igitur modus, m non sit demo suasio , dictum est prius : quia petit principium ergo Syllogismus in quo materialis per se alem syllogia zatur: non est demonsiratio . Sed est sillogismiis Logicus definitionis materialis: ut quid in , quia ex pro habilibus concludens , non autem demonstrans . Et ita in toto hoc capit. cum dictum in ipsium quod quid

in per aliud quod est demonstrari posse, sempsimus demonstrari pro Dialectice ostendi et ut Philoponus riinquit . Haec sunt, quae mihi vigentur circa haec o

scura verba.

raπο dotem modo feri potest, ut quid o eliciatur ex timmo ratione: d incrps dicimus oportet, hinc rursus initio sumpto. Namst quaerimus propter quid est prius bibentes esse interdum uero π fmul nota iis barcsunt. Ita nunq--'rip ira, ut iantea cognoscamus cur est qua percipiamus ese. sc pari ratione nes; quia est quaerere.Wt cognoscerem sumas fine perceptione f

issus es. Fieri enimn quit ut quid di inqua sciamus,s uiο-

r am) aut e modo cotineat, Zicemus irentes iterοῦ ex princ . t Sinuenim propter qui quaerinius lubentes quia aliquando o

130쪽

POSTERIORVM

i temers ut moti β' Sed net prius propter quidposlibi cipiendum φι id est nullo modo nos φιic habere. Nessen .issule est cognoscere qua qsta, Manile lum est s similiter et quod es scimus:atq; quaerere quid est non diibentes esse perinde ais p. id erit esse non sine est. imp bili enim est scire quid est est si nihil prorsus quaerasur. morum autem hisemus alia ignorantes hi est. quid torum,quid est faciliuspercipere possumus. apropter ut meo. THactenus quoi Dialectice quod adesto idi post hoς mi se is , sic Cr ad ipsum quid spercipiundum μ.

dictu est. Nunc vcio quo P demosiratione ossi edi coitiise η l pti. gauderi arare a ponit:&mat. T Joasit contingat .sde T Q s q idem igitur se nauamidemscinius qua sunt ne finitionem per demonstratione ostendi dicemus: dicentes μῆς- η ii' meso seri re q Heli , nees enim imus quia item ex principio αδ nihil de re hac dictum sit.Propo μηt,q ocre o em quid est non habentes quia Hi, nihil est

sita intentione exequis,& Primo pinitur suppone, simcut est in qonibus copositiMira est in simplicibus: H. n. in

copositis qonibus no possiimus lire opter quid est: nisi prius quia est habuerimus, & sicut aliquando in talibus copositis qonibus aliqn simul habemus Opter quid &quia est & nu p prius Opter ud est: p ua est: vel sic sicut in copositis qonibus dupsi nos habemus aliqn prius ux& postea sta ud aliqn simul, nucyaut prius .Ppter quid Q quia.Ita et in simplicibus dupliciter habemus: aliqua do.n. prius si est habemus: & postea ad est, aliqn fimul visui, de nu* pinis ad si est: Ex hac ergo filitudine vult habere si si de ud est dupli selire:Ut ad nos copara inruut ordine quod1:aut simul: & si ordine quota nuc , prius ud est Q ua est: haec est suppo . Inquit.Sicut .n. Pn ad qrimus lintes sup. prius sa Caliqii aut & firmam taquaerere. Secundum Occunque autem habemus aliquid, fari na le est quaerere. nare quemadmodum habemus quia hisc hibemus ad ipsum sua est. cmilia in

r Philoponus videtur velle m Aristo. intendat probare Cori. si. in ea quae sunt per accidens non conserunt ad inuenti nem definitionis quia non sunt immediata. ne F propria o subiectis rebus: sed omnino aliena, & est cr non solum, ut inquit Philoponus, Ham non conserunt ad inuentionem definitionis: sed nem ad acquistionem exissentiae rei non enim cognostitur Socratis existentia eo quia disecatur esse: aut Miificus: aut Grammaticiis: aut Albus et qui vero temptat scire rem ab his: quae illi per accidens insunt, non solum non poterit compraehendere quid est: idest naturam rei: sed omnino neci: existentia rei si intersunt nu*aut prius Pstud post in cognoscere ua est. sit liquid Mumlinam liuestio acqilirens rem sm ει hoc infert ide esse in simplicibusqonibus:&mut.Manis ictu est Q silla & quod ud erat esse scire no positamus sine ila est.Inapole.n .est scire ad est ignorates si est. Patet ergo nos bitati posse scire ud est de si est,aut simul vim

haberes,aut prius habetes si est, sc postea quid est.Tertion o non est polia, .n. possumus scire quid est prius ignorates si est nee probauit hoc Aristo. nisi ex si nilitudine accepta in quaestionibus compositis. pliciter accideritibus , non est quaestio . In quibus vero sumimus non quae per accidinas, sed quae per se insunt: ut partes λ:in illis facilius venemur definitionem . Haec Philoponiis. Ego vero puto Aristote. nunc declarare

quando simul si est: S: quid ali habemus , de quando

non: praemisit enim distinctionem:& nunc illa utitur: Srvult nos non habere simul si est & quid est, quando fi est Pper accidentia: sciuerimus: probati quia quando nos seminus si est per accidentia nos non minus si est , & fi per

ζΗubmus autem si est nonnun per accidens nonnunqua ali accidentia non scimus si in ergo nec quid est: non enim Iuli habenter istus rei .veluti tonitruum esse scimus, habentes postumus scire quid est ignorato si est.Inquit. rQuaxu onum quendam nubium esse. Et defectionem lucis esse quentam que quidem igitur secundum accidens scimus quia fiant , priuationem. Hominem item quoddam antimi esse. Et aninum et necesse est nullo modo se habere ad quid est S ita quae id esse: quod ipsumse mota ciet. scimus si est per accidentia , non scimus quid sint simul.

'Hoc aut est si aliquando secundu habemus: aliqua ido autem Probat.&insuit. Nem.n. scimus:quia sunt, quasi dicat Phabentes aliquid ipsius rei,ut Tonitruu, quonia solius quida ne talia accidentia: ergo nec quid sunt: quaerere autem quidbularum est,er defellamqsoniam priuatio luminis eli: ex o est non habentes prius quia est talis est quaerere.Patri e minem avolitam antimi quoddam est,er animam,quoniam ipsum go si est:quod scitur per accidentia non sinulsis e cum ipseipsum mouens est. io rei quid est: Cum reuera non sciatur res quia est per tar Supposuit nos posse hie si est: dcudesi aut simul, aut Dondς exponit quandsi est prius Q quid est.Nunc hac suppositione Voleri, de inquit. Secundum quscunΨ habemus clarare,pini tu una distinction&m nos possiiiiiiij his ire M qu h0ς qu* iam vero usquia sunt: prati- Q

- . quid citentiale eis : facile supple est quaerere quid est: est

quidem facile et quia habens partem rei, videtur sacile habere totum . Qui enim stit rem esse per aliquam partem definitionis, videtur scire partem diu nitionis:&ita facile simul potest scire totam . Ex his concludit quomodo

ad quid est disponimus per cognitionem ipsius quia est & inquit. Quare quemadmodum habemus quia est, sic habemus id est disponimur ad ipsi im quid est,quia si habemus quia est per accidentia disponimur per accidens ad ipsum quid ea,& si habemus quia est per aliud est.

tiae res:disponimur facile ad habendum totam definitio nem . rThemistius ad expositionem huius exoptinoe mi Grat accidentia quaedam esse, quae rei existentiae non in

sui Et hoc pacto Chrysippus ostendit Deos esse , quia

insinuitur si , existentia res dupliciter aut ab his quae per accidens in

ruis cὶ sunt ipsi res.Cuius exemplii ponit Philop.ri si Socratem cognosceremus esse,ex eo quia est Albus: aut quia latas ungues habet. Aut ab his:quae rei insunt essentialiter & nse: utpote ut exponit Philop. Si cognosteremus existe tiam res cognoscentra aliqua panem essentiae rei essentialiter at per se illi inexistente,Vt quando cognosco To nitruum esse quia est aliquis Sotius Nebularum ,& cum

cognosco esse Eclypsim:quia est priuatio luminis, & cucognoseo hominem esse quia est aliquod animal inpoterationale: aut mortale: similiter de cum cognosto anima esse, quia ipsa scipsam mouet.

rugae litur per mileni esse scimus, necisse ea ad eorum pera

SEARCH

MENU NAVIGATION