장음표시 사용
91쪽
A rent, herarunt, scam genus duae insunt. Gualite Nuda Auct.dicit Aletres rei exit ad prirnas: &subest radinserentiasia diuisione:&ῖhdiuisione. R Tertio dubitabis and ostratio uasit iussoli:Vel sidernio. TThenii sitius se ii huius velleri:ci, prorestiis abessectu ad canistialogi sinus tm. tra vero a causis per effectit iniictis fit ab- lute dictaademio. TDiiilopon voluit processum abesse esse demostratione coici uirale contra vero esse demostratione propter qiiid. ζ Ammonius vero primo de anima asserit prim i processum abest fili essedinroiae,se cundii vero esses, imitii. Qui nudi si inuentu ruinin redditur notius esse 'tu si inueniabatur. TSed de hac res pedi- istii est.Nuc vero dici pol cpyteri Vestiis est demio. Primus quide in Philopontis incit. Coie iurat 'et demio secit dii materii.Scci; denaro es, luta .er P uci Quo vero pacto mediii possit effici notius Meetii rinio investiebar, Alihi diximus. rQuarto diibitares: a novi qKlemro fi eam remota sit diceda: si a sed potitasPP ud quae demio percam.Ca asit. est talis ipsi Pn quid. ' Dicendu m sola ca Oxima est ipsi propter id sq: is quonia ipsas responde- tur assismatiue ad quaestionem facta propter quid. Non
se responderiir per causam remotam. Si n. quaeritur propter quid ho respiret: non dicimus quia est animal se dici mus quia pulmonem habet. N ative vero responde mus.Si enim quaeriturari paries resi iret: respondeni r q, non . quia non inanimal. Et sic pertate medium demonstratur non esse: non alit demostratur propter adno est.
Alio uero modo disserunt esse. ex propter quid est,sper alia. C ais aliam conji erani Tales autem sunt he que ita sese itant ut altera sub altera colloc tur,ut ad geometria rite lius, et ad solidoru suetia machinou faciatas extraeda ἀ, erat arithmitica musica, erad allislogia sese habet eoruscis quia miret. Alio autem ni o disert iisura propter quid ab ipso quint quoi est per aliam scientiam utrans peculari. Huiusmos autem sunt, quaecuns site se habent adinvicem , ut alterum subalteis
rosit. Ut perstectius ad geometriam . Et mechanica ad stereo metria. Et homouita ad arithmetica. Et epparentia ad albologia
Cum assignasset disteretiam ipsius quia, ab ipso .ppter quid in eade scientia, Nunc discrepanal ipsius quia & pro
. t o. Frer quid non in eadem scientia hoc in loco rationem assi mar per id quod dicit .r Alio autem modo differt ipsi imrpter quid ab ipsi, qilia:& exponit quis est iste alius ino diis,&inquit inlioc est : qui modus est per aliam scientia alci alia utrim': spmil .Qui propter quid consideratur in altera et ipsum quia in altera.Et quia dixit per alia atm alia fricti, exponit quae sint istae:& quo modo sese habet inter se:& inquit.Hinoi aute sitiat q n sic se habet adinvicE:Ut alterii sibi, altero sit. Hoc in tales scientiae sint subalteimae:na in subaltemate ipsum .ppter quid con sid Lbis ibalternata. Osiderar ii m quia. Hoc pacto:vet inquit.Se habet ipsa perfluctiva ad geometria. Et ipsa mechanica adstereometria et ipsa harmonica ad arit timetica,& apparina ad astrologia Sunt. n. haec sit balterna quatenus alterii stib altero estude su ipsum propter quid in stibalternalite: dc in ipsi im quia in si a balternata conderatur. Sit auia in meplo:indicat perspectivus: cur quae 4 cui coipi eisitur. minora apparet,qus vero .ppe: maiora. Et assigrin huius rei cm.Dicta in quae subminore angulo cos pione maiora apparent, Quae vero proprius spectantur , ea dem existentia r stib maiore angulo conspiciuntur
quantalonginquius suemu . Sit igitur magnitudo: Fg
conspicitur. c.d. Ocillus vero in. a. puncto. Radii initiales, cpii exciti ab oculo . per quos desii sceptio fici sint.a.ca. d. Fit igitur triagulus basim quidem habens. d. Latera. aut.sa.d.Sc ai. c, Radios: u ex oculo. Verticem vero ipsum oculum. Vtputa. a. Si igis in Maurocillim: dc propria fiat risibili: Vmuta iecsidii. h. a. quo
quidem redis lineae s se adiiciutinvisibili:qus sint b.ca .d.Eriit
perficientes, alterum tria luet scilicet.b.c.d. Cuius vertex quidem riirtus est. b. Bassidui magnitudo:qusvidetur scilicet
radii sunt ab oculo exeuntas. Sunt igitur duo trianguli Ba sim quidem habentes eandem. Vertices autem & latera SD U
Res visa Diarentia. Qii odigitur quae proprius conspiciuntur: sub
maiore angulo coni platantiari dicit perspectivus. Cur angulus qui est subae.b. d. maior fit eo qui est sub.ca1.d.non amplitas perspectivus demonstrat: sed geometra . Ecce quomodo in subest ante propter quid in subalterna invero quia considerarii r .r Quo vero ad verba artinet: animaduerte quod differunt stereometria a geometria: quoniam geometria circa superficies coiisdemtionem ficu. Stereometria. circa corpora: est ergo stereomet a principalior si mechanicae Mechanica enim his utituri iusdemostrata sunt in stereometria: tanin principqs & causis . Apparentia autem vocat: obserirationem eorum: qux 'parent: quae a nautis fit. Vtputa 'u, hac die haec stella exoriatur :& de aliis omnibus: quae quidem ex Obseritatione nautae stiunt.Sed obseruatio cpaidem nautarittat solum modo ipsum quia de quibus scit: Astrologia vero causas liorum assignat. Haec ex Philoponi coiiunerariis satis pulchre colliguntur. . Atq;harum nonnullae scientiarum nomine rationeue ferea niunt,cen astrologia est. cr i a mathematica, T nauigandi sciatis, Cr musica, ea tia que mattrematica er quae auditum oblectat.
Hic enim ipsum quidem esse ad eos pertinet cire qgi sensu uruntur. Ipsi in autem propter quid est.ia mathematicos Nos. Hi nacpie causarum demonstrationes latent. Fere autem uni eae sunt hirum scientiaram quaeduint astrologia,CT quae mathemticu, cr que nautica. Cr harmonica, Crquae mathematica, er que secundum auditum. Hoc enim in Iecops in quidem quia seisibilium eli scire. Propter quid aute, nu-
Hrematicorum.Hi. n. labent causarum demon irationes.
Quia mcntionem fecit de subaltemis scientiis. Et dixit ipsum propter quid in stibali ante, ipsum quia in suo
hestemata considerari: Nunc obiter ponit , quonam modo subest aescientiae conueniant: oralem diuisio nem innuit: q, subalternariim scientiarum , aliae sinit se re viihIoce:quasi nomine ac ratione sere conuenientes: Ut mathematica inrologia:&nautica: & mathematica ha monica , Sc quae secundum auditum est . Conueniunt enim sere nomine,ac ratione. Aliae nomine & ratione penitus disserunt:vt physica:et medicinalis. NO. n.nominet nec mone coluimium.Vnde inquit. TFere aut Vniuoce
92쪽
astrologia .& cpie mathema ira est:hoc est ronalis & u geo trira sunt.sed G 'mugeomes .ti subis rosiit. nautica E Na si quis crast uscille assignauerit liaria rones. Qui Vt Philoponus inuo dixitii in ua sensibilui esse Ges cospiciet lias: V i uta: siquiς dicatastrologiSG c ipio uero PB ad Matheniarimis: posuit i sensit σgnitione eo ii: i sunt scam caelii, coem assignabit ronr, sint Ar uocaui risensiluas, harmoni a illa: i icunt mitia& ipsi is nati alis:& ipsius asstrologio :& ipsus mathema e astrologia illa, i sicari nauale E. Hoc in loco uult ex
tice:& sie oes sere nomine mathemati Q cotienitit: ac rise Pones , t sint mathematics ergo scum Titiloponti sostune quad1 coi. Affert et scam exrpla : & inquit. Et ham exposuit senstiuas: Ninc exponit mathei naticas:& inuta monica: ed u mathematica: S liis scamaiidim.Nasus Sunt aut haec,hoc est,int aut E scicitae mathematicae: coem rone alippi albit, scre riuo omnibus illis copetit. sue maria ala,haec 'cunc3 alterii quidda est sitit sediti Dixit alit sere: gi no penitus uni uoci sint.sed nec riti sua silvam subaudi a senstiuis mathematicis, utruns spebus: sqitiuocs.Sim .essent sq: liuo : no hient coitnia ad res. hoc est formi 3 S liniuersalibus ac tibiis no respiciates sicaat circa eas de res sere versant. Et a dixit has eε ud suba illorii acciatiu.Vnde Iluoponus inquit. ci, masubalternas: de ipsit uacosiderari in subalternam ipsim memari dicular scierim qcul existeres alid id stum .ppter ud: in stibal temate hoe exponit:&inut. Hoc. n.sn summa sensitivis no utar illa suba: Sed solii spes poloco ipsium quide ua sensibiliu e scire: hoe si dico has ed liat ab ipsa sensi se materia . N1 naualis quide astrolo subalternas: di differre ipsium an ab ipso ppud quia ip- nia: d. musica q scam auditu,nosipebus solis utunt perstim inita E sensibiliu stire. Ipsi im alit ire ud e mathema se: sed ipsa rerii sina. Mathematice niit spmus solis, nulticorii cuius Gne amert: dc inur. Hi .n. lini chrii demotha lo pacto secudit sullam rodiri res inritim: sensu uiates. tiones. Ergo ipsorii e scire pn ud. Et P sensibilia particii- Ecce q= Philopolis ut mihi in per sulsam: similE maietare :& subalternatas sciatias inrelligit qua ut Philopo nusinat Pithagoricorumusica. l ronalis estirone .pce dit: no sensu. At musca subest ara solo sensit indicat quid cossensi strudue inedsonu . Ut .rpterea dici r musica
riatini est i qm Aristo.inquit. Sunt aut haec .s niariae
main adiici: alterii quiddacii sint fecitdii subam: hoe est sensibile materia utunt spmus absinthedo a sensbili ma
sensibilis, hac etia rone ipsi im qui ad quia sollina modo inc& de spcbus amit talis, No. a.de sit lito aliquo stine. scit. Vtputa: l, harmonia cosona fit. Iathematica vero: hoc est de aliq sensibili materia. Expolia n. spes ab illa& rationem cur consilia si prebet. materia sensibili. Sed dices: cotra qua mathematicus no cibis ubi Et per saepe nesciuru ipsium esse , cpie dividum N pii conis porcosiderare linea, nisi illa sit aut in cflo: aut in terra templantur ipsum uniuersale nonnulla singularium quia non ani aut in igne aut aliquo misso. Ergo no pol eosiderare ii maduertunt saepenumerorresciunt. nea nisi materia sensibile spectet. Rndetide inquit. Si n. R. Et aepe nesciunt ipsum liti sicut pi uniuersale crὶ ierat se & de stilato utilio geometrica sunt,ut de silo:aut terra: pe queda sin dorum nesciunt propter id quod non intendunt. aut misto, non rn quatenus geometrica de subro aliquo' Qitia dixit m scientior subest antes habent caiisam sunt.sed per accias: tenus n6 potesse linea quin sit in alidemost nationes:addit. Et f e nesciui ipsiam quia.Hoc qua materia sensibisti. Vero ad Verba attinet: ani- Cest licet sub alternantes scientiae ut mathematicae. stiant maduerte cy Verbii illud spebus graece est ii in ri, Id sh voL Maii sium propter quid : Scausam ratiorio tamen saepe ne latine formis: siue spebus: His p formas nem Arist. ne P- sciunt ipsiim quia quod scitur ab ipsis sub alternatis me Philoponus intestiuitziccntia ipsa nulla penitus rone lia tiis.Et hoc est e possibile exponit: n quodda simile tu in- him ad subta: no.ri. psit accias intelligi omnino stillio no MiriSicut qui uniueri de cosiderat, si me uda singularia intillecto. Sed per formas, siue spes intelligit hier alia nesciui illius uniuersalis pnea uno intendat nec animad accntia:vt lineas si ipsici :& con ora & numeros q nouertiit Et hoc Philopontis e r ponit Sicut. n. inquit u scit res ici ut certii dasii subtum,no.n .mathematicus abstra- nulla mul1 fieri graue,sspe cospicatus nulla, cuius ueter hii a subie, io: n5.n .potest quantisi: Vt linea x et id genus in mole intumuerit, tingit risias hicam reddar grauis, iasiderare quin in subiecto salte cola se accepto coside aut no sciens uniuersale Gn .viddicet i, nulla mula pu reri sed dicitiirabiti therea si abiecis: quia abii hi tace mas efficiat, aut m piis animal no sit milla: ita qui misit rodato subiecto: via ligno:ab igne: & esteris id genus. i in propter ud saepe unorat paniculare propter in ad no autea subiecto confuse sumpto.Ex his paret per ma- uertentia.Et sic uerta illa pn id quod no inteduno du- thisnaucas esse intesigildum eas scietias. quae uniuersalia pliciter exponi piari uno mo pn id quod n5 intediit ad n litia quam considerat abstraticiates a subiectis determiuniuersale Gne:alio mo PDd: qu no intendunt ad ipm naris illorid. Per sensitivas vero scientias: de inrcligit eas. particulare: i, fit sub uniuersali: in muscus saepe cocina quae considerant illas ua ordine ad certa si abiecta: Vt na harmonia audies, no nouit an coina fit uuis x niuersidi ualis.de stellis: in ordine ad morei sensibilem. Musica deter sciat u sint coloriae roncs. Propter id quno aduertisit coiis alia, in ordine ad sonum auctibilem.
ad particulare cotineri siab uniue ali. go stat subaltera V autem perstectius sese habit ad geometriam, sic altasse nante scientia scire ipsum pst quid & ignorare is ira ua. balat ad perstecti m . Veliuiti iride , ram ipsum quidem es, Hae autem sumi su forma hysssutuntur, piae desunt alia se ad naturale pertinet scire, tuum autem propter ι idest j. quaedam subsuntias diuersa. Mathemiticae nam scientissunt fius est poss)ectivi, aut simpliciter, aut eius qui complectitur circa formas. De nuD.nsubiecto dicuntur. Nam ex si geometri mathemtiom. complures et scientiarum, quae non sint ita ea ipsa sunt insubiecto.non tamen ut in subiecto sunt geometriis dili Uite, ut altera sub altera fit collocata pari modo se hibent. ut eae considerationi sub ciuntur. Ledicina atq; geometria . Nam scire ulcerum ea quae orbis su Sunt autem hM, I rcuns alterum quiddam cum sint secutida beunt formam tardius caeteris curari. id medicumspectat.Propter fasiantiam, utuntur speciebus. Math nuta enim circa species quid autem adgeometram.
93쪽
uti 'fici est scire. ea se opere ς M.Per pectivi. via simplici,
Dr auus tandum disciplinam. Multae autem, ex non fialter omitu scienturi n. se habent sic. ut medicativa ad geometria .senim sulnera circularia tardius sanentur. Medici est scire sua, propter fid autem,Geometrae. - i Cii exposuisset, i mathematia: quaeue initatis dicans. Exponit hie, a se hiit ut sensitius ad ma laematicas de inquit. Flet aut se & alia ad hae spe tria. Si aut haec scilicet ni pectiva ad geonaetrii. Hoc E qtia rone hei nspecti Da ad geometria:ea ronEhrtali j silia scietia ad nspecti Oa.Vt qa est de iride. r&ipra quo ex lo.Alexa.inari Q quae siderat theorema de iride: ita het ad psi . Utia ut seliet ps pectiva ad geometria, qtn et mat ficut geometria x tis ibi is spebus sine subis. Peripectiva aut recta linea:quae in aere est assumit u quide cii naturale sit corpus,su iliet ipsas innaitiones. Einspectivassimis talu ipsum, ua, Geometria vero h sum in ud ondinita seliet M theorema de iride specillatiadi in psipeditua: Hscude Alexadern Q Ut mihi ri innituit hic sciatia: ude iridoe est esse si alus spale scietia q felici ad nspestiua,
ut Irspectiva ad geometria. T Proculus vero dicebat Aristo. innuereno scietia spale: sed ea naturalis piras parte unice Catoptrice dZ Camptrices.n. est theorema de imdcina Catoptrice de resiam tribus facit sermones. Per spe Uuus vero de his, i aspestibus accitcteosiderat. At me optricus viis his: a nspectivi fimcina simpliciter adesumit: i acciti circa iride v mcolori in non plures duo
hus: m na* maior semicirculo ficiis: si ilaeu ude physiciis
pol scire pst ad alit lari fiuciscit nspectivus: quo circa iuCatoptricus ita se hEt ad nspe sit . et Pspestiuus ad geometria.Quat ea naniralis plueras parte intest uat. elideiride: cofirmar ex liis quae ipse Arist. insere.Na ii in udana physici es escire.Sed pn ud nspectivi: aut sinapsciaut scam disciplina. Per haec.n.obs re indicat Campiricii: hoc e est physicii u selii de inde Osiderat.n5.n. Catoptri
ro caluitia patiar: M1 ommitto. Propter adducamus
alii id ex tu,& capiamus medicina & astrologiae & in aliud viaiieniemus.U medicus dicit Useptimi dies in aegritudinibus sint decretorii: Cur vero decretorii sint, non nouita Astrologiis alite causam Se propter tetragonicas &diametricas lunae figuras:& alia quaeda, de quibus in libello de Criticis abude diximus.Siquis aut evelleCposset dicere ut Iuniores autumant m hae scietiae simpliciter si balteonae non sunt:quonili principia medicat lux non probane propter quid in geometria. Secundu Q vero sunt subalternae,quonia scdm aliqua parte altera est eri subalternatur. Id enim quod de vulneribus circularibus dicitur: proba-nit propter quid in geometria. r prima autem ratiocinationisfigura maxime ad scientiam ipsam accommodantur.mathenlatice scientiae naci ut arithmetica geo-
lintria, Cr pe mira per hanc ut patet suas asserunt demo brationes, atq; etiam omnes fere quae ipsiu propter quid est faciunt
considerationem,aut .na mnino,aut per frpe, π in plurimis,hας
in Ura inius propter quid est ellicitur ratiocinatio. Q are propter hoc etiam ipsium maxime is scientiam erit accommodus. Proprii limus inscien di modus est contegari ipsum p p quid M. ζ Figurarum cutemfaciem scire maximin rima est. Etenim mathematice scientiarῖ per hane demonstrationes ferunt.ut arithmetica. Crgeometria, Cr perspectius, Cr fere ut est dicere quaecunque ipsiuspropter quid faciunt considerationem. Aut . n.omnino,
aut sicut trequentius, π in plurimis per hanc fetura qui φ Dpii h logismus t.Q uare er propter hoc erit maxime facies ire. Proprissimum enim scire e propter g id speculari.
ζ Proponit per haec demostrare QPltiloponus inquit in propria maxime ficientialibus syllogi simis sit prima inura& hoc multis modis ostendit. T Iimiores vero sic textum hunc inducunt,* cum Arist.egisset de materia demostra tionis pertractando quales sint propositiones: ex quibus ipse conficini rinue de sorma agit.Eii.n. rationi consenta
ciis simpl0 nspectivus e: sed scam clisciplina iridis. Iridi sis fio est qui de materia agi etia de forma pertractare.Cinro disciplina ob aspestitu reframone docet accidere De pit alit prius materia demostrationis:ta4 a re proPria mainde iterii affert aliud exei lii earisi: i se lint: in subest s. hulalibro.Tractare nam de so a potius libro prioru
Et in no sunt subalternae,& hoc .pponit: & inut. Multe H lit&tio subalternarii scidii arii: selint sic: hoc est nossint
subalternae & se lint ut subest e.Quam exrpia affert,& inuti Vt medicativa ad geometria. p. n. Vulnera circularia tardius sanehr Medici est scire ua: pst quid alit geometri: emo se hiici ut subalternae: & in no sunt subalternae. TCirca hoc exemptu de vulneribus circularibus ut Pliilop. inat Geometra cana dicit qui circulus omnibus is his, di, figuris isdperimetris vide cupacior est.Semn.n.ii operi .. si isti losores sitne valde capaciores: & qisi circi onsolai tua finis est multa larii:Iccirco omnia figuram est capa . cissima:quocirca & orbiculare vicus:plurima eget came, ui uis. qiti diuturnior in is o replatio fit: at locatrices. TSed con .titari, si sui POn. amus auo vulnera no sulis natauq.Ma in se ius quide rectaneut Minus vero: circulare: stat dissici lius cosolidari circulare:licet fit minus, ire no P a m Valde capacius sit circulare id accidit. 'Propter iure Philo
Pontis aliter lisserit,ait. n.huius rei c1m esse, P partes sanescctes no adiacmne lippe fite sint: pcul. Iccirco natura
permoleste cogi utinaci S ingi: ipsas. Huius res smii est: Q medici secat talia vitanera: dc angulos faciliciis circia
lare dcleat figura. Nauta sunt anguli,cu parua sit spatia
couenit: pponiter coclusiond de inquit. T Figurarum autem sariens scire inax Cprima est.Et ut dixi hanc coclusionem multis modis ostendicet primo quidem ex eo, Q omnes scientiae: Ilia cuncp sunt ipsius propter quid liac potissimum figura propria illeoremata syllogiz Crare ter asit persecundam figurain.Qitoniae & causae magis anfirmativae sunt. In secunda vero figura nihil concludi r affirmativa.In tertia vero cocluditur quide: sed omnia particularia:causae vero uniuersalium fiant. Vnde inquit. Et e nim mathematicae scientiarum per hac demostrationes serunt ut arithmetica: Sc geometria, S perspestiua , & sore ut est dicere in quaecili Q ipsius pro pter quid iaciunt
considerationen .Et quia dixit. Tere quae nin ipsius Pn quid iaciut conderatione Assignat cim.Cur dixit sere: et
inat.Aut.n.Omnino,aut sicut frequentius: de in plurimis
per hanc figuram syllogismis fit qui est propter quid. Et
hoc exponit Plautoponus quoniam raro nWalmas coclusiones ,quae sunt in secunaa figura: scietis concluduntidi co raro: quoniam cui Philopontis inducit aliquando negatrias conclusiones geometria facit : ut quando di cit. In eadem recta linea duabus eisdem rectis lineis aliae duae aequales non simul consiluerint virat viri ad alia
94쪽
i 5: sui pacta ad ea ad paries eotae fines habe es clim re
lineis: quae ab itastio oc enim negativum est Theorema. Recte ergo raro dixist quoi lino semper.Scienti vaffirmativas conclusiones concludunt. ii de repetit conclusionem simul est mne inductae Sc cu noua rone addita, ε inquit. lare de propter hoc.squia omnes scientiae:
ipsius propter quid sunt per hac syllogismos suos confi ciunt: Haec figura prima erit maxime facies scire: haec suit Onesiisio Lilla fuit eius probatio.Addit quali nou1 rationem & inquit.Propriis imum.n .scire est propter quid speculari . Et quia propter quid est propriissimum scire, hac ratione impropriissima de prima figura demonstrationes propter quid conci debent:& sic videtur haec qua
K ro inde hic tantuni figura 's quid est ueniri scientum possums. in f Mira nas media nulla fit a tri ratiua ratiociniuosi Etu iram ipsus cpi id est,issmirationis nimirum est. ln ultim Maro fit quidem at non est uniuersilis ut paret ipsum aute quod est
uni iur constat.Non .n.eliqua ex parte Mestat albises.
r postea tritus q ad qui est scientiam per hanc Dum iunarim ibile est. ln inedia enim figura nolit praedirius 'llogismus. Sed i rus quod pH s 6 Hismus as relationis est. In ultim aute' quide .seino uniuersaliter quod quid est autem,unnursilium est. Non enim quodam molo est animal bipes romo.rSecitdo idE probande Philopomis ut mihi vides, ne ' dicit ad materia rationis: sed ad forma nihil. Pot tamen ravnxhν- tio sic ad Enthymema syllogiaticum reduci: per figuram pri in solam est ipsum quod quid est inue., iri possibile.Ergo prima figura maxime tacit scire.Tenet consequDtis: quoniam Dium perdefinitiones scimus , ergo si per primam figuram solum venamur definitiones, per eum lum: t proprie scimus:& sic videtur maxime scientisi m. Qii Od autem per solam primam figuram venemur de ' finitiones:quod erat antecedens: Arist. probat: quoniam nec persecunda: nec per tertia inueniri possitiit. Et hoc inqui C.& primo proponit antecedens: dc dicit. 'Postea ip
fius quos quid est scientia:per hanc soli venari possibile
est hoc est antecedens ex quo vult habere: ergo pruna figura est maxime mentifica. Nam si per hanc habemus id N per quod scimus:per hanc maxime scimus. Deinde pro bat antecedens, & snquit In media enim figura non fit pdicativus syllogismus Emo subaudi per secundam figu- , iam non potest inueniri definitio assignat causam , te ' gas: sed pro quonia hoc pacto:quoniam ipsius quod adest syllogisnus assirmationis est. Non.n. potest, nisi syllogismo ali maliuo definitio ipsa inueniri. Ergo non pers cundam figuram definitio potest inueniri. Cum per se cundam nihil nisi negatiuum syllogizetur: Deinde ostendit ci nec in tertia figura: 5c dicit. In ultima aut fit quidem sed non uniuerseliter. Quod quid est autem uniuersalia est.Non enim quodam modo hoc est Particulariter. Homo est animal bipes: sed unitaerialiter. Ergo cum nec persecundam:nec per tertiam definitio sit inuenibilis: per primam figuram tala poterit inueniri: tu sic habetur anc dens. Philoponus aula ad materia rationis bene dicit ado a. i. serma aure: non multam se distanditi. r Sed contra hie dubitatur primo:quonia definitio non est propo. Ei nec uniuersalis:nec particularis.Et ne Aristo. siipponit falsim. TDicendum Aristo.non esse locutum de definitio ne sumpta protermino sed pro oratione definitiva dicen. te esse vel non e hoc est pro propost ae anuiua.
TSecundo dubitant: quoniani Arist. videtur salsii sit ponere, supponit enim definiti 1ne syllogismo inueniri: quod est contraii in sic in iis . Vbi asserit sessio quo inuenit definitio, petere principiti. TAd hanc dubonem dixeriit non illi: no tota definitione per syllin primae in ne demonstrari: sed cplibet eius parid, ut Boetius inquitir 1 solutione Philoponus vir doctissimus olfecit. Asserit.n.primo quae rigenus res definitan wputa hominis. Mox syllogizantes in animal ,rursus Unaquao ditarum syllogizanans & generi adiungimus ne timuit quouseque quod collectum lacriticonuertatur adiae quod proposinini sit:& hoc inquiunt esse. defitutionem hominis.' Sed cotraqQ definiti utio est demro, ut pater. e. lib. topicorii.Sed ex ipsa rerit euidelia oportet notas esse dennitiones. insterea ex definitionibus denaron si tino aut defitiitionii demtones. r Propterea. Alii dixeriit nos .. .
alias dixit iis Q, ipsum ud est p prima figura demostris: Ono pir: sed suppositive: non.n. possumus per primagura ac* demonstrare:quin definitionξ supponamus taqu1 medici denaronis. r Sed no placet et mihi haec 'lis, iiii & in secti figura demPo aliqri supponit definitionE. Pot.ri.demonstrari homine no esse equii 2 ronale animes: lili omnis ho animal rone est, & nullus equus est animal ronesciuis nulliis equus est ho & sic patet in hac drone supponi definition hominis.TAlii dixerunt Arist. ln- . relligere de materiali definitione qm materialis definitio . de definito p formas E no nisi in prima figura syllogiz ti ii tar Sed nec lisc exp5 placenua materialis definitio sulio coparata: novi definitio sed potius ut per se ac S habetur r Alr diximus Wid,qd Arist. t. Intellis debet hypothetice.vid licet si definitio de definito demrone inueniri IV test.No.n.posset demfari:nisi inprima. TSed minii ne nuc bplac qisi Arist.loqui catinorice & nocoditionast. A': non est et ad .ppositu. 'Iterii dixi rinis Aristilo tu es in taluariti rice:qisi definitio de definito demonstrari potest,rio tame in eo quod quid est.Potest.n. de homine demostrari animal rationalen hocm est stilia animatamnis Paranon ranae in eo quod quid est: in secii do huius patebit. Aiatra Suba allatationale ronis capax Homo
r Philopomiseria asserit m qiislibet definitio pol de suo definito demostrari no in eo qd quid est per coem destriptione detaitionis.Describitur.n. definitio hoc modo:definitio est oratio ex coloribus sumpta:& ex his: u scum silvam insunt.Per hac ergo syllogizabimus sic, Animal ronale mortale oratio est ex c5ioribus simpla ,&scdiri substantia ,quod aute ex comunioribus sumptu est iu ex his .quae sunt secunda substatia:definitio est. Ergo animal ronale mortale definitio hominis est. Haru milii occurrat. Tu vero si melius habes melius dicas. Tinsuper haec figura caeterarum non india et figurarum. At india gent lautas i eprofecto,tum hac densantur vis accrescunt,
Us es rapenuniant quc medio uocant. Patet igitur primas, exam 'imo at saccommodati limiri adscitiitiam ess .rAmplius
95쪽
rAmplis me iHEHis ni Pindiges. illa autem per haud a syllogizatio vero, dicitur densatio respectu remunt adfuitur, π Migmentamur quo se utis ad im: dista ueniant. quem pro quanto iturin propone indivisibile medio ea Manifestilli resis maxime propria scientiae estprima figura. rente Die traxite augumclauo, respectu terinini a quo: Suba
'Haec est rei Philoponus inquit . Tertia ro ad Mandast, propria iamiliaris Q maxime est prima figura ipsi sine tiae. Na utinat 3 Haec quide in nullo indiget aliis figuris. Aliae vero indigent hac. Vnde inquit. TAmplius iis c quidE.spriim figura. illis nihil indiget. Ilis allia per hac den
sens,& augumentant quous o ad immediata veniat. Ex pro quanto augetur
rum numerus. ζSed dubitaturiquoniam
etiam in secuta figura potest fieri ap syν logizatio Ar syllogizauero.Nullum animal est linea: Omnis panesi erus est linea.
Nullus ergo paralellus Eaninita. Hic sellogismus est in secii- Parallelus Animalda figura Sc maior potest pro syllogizari ad immeditam propositionem sciin secunda figura.Omnis linea est qualitas nullii animal igitur est linea. Vbi patet maiorem primi syllogismi esse densatae persecundam figura. TAd fodi i . hanc innuit solutione Themistius:& post ipsum Philopo im
his concludit id quod osuit a principis, de inquit. Ja nusq, duplex sit desitio sue pro syllomzatio. Altera unisesbam igitur est, i, maxime .ppria scientiae est prima fi de iniusti: proponis. Altera alterius propositionis tan- II '' 'gura.' Sed quo ad verba attinet. Animaduerte . nocla rum. Pro syllogizatio quidem utriusq: propositionis sylrii est:qsio extere figurae n prima dEsenstat in augeantur. logismi principalis: solii in prima figura fit, tu per prima Philoponus vir doctis sinus om5 dicit esse in priori figuram. Non.n. fieri potest per tertia quonia in illa nihil bus onsum m syllogismhq inseda de tertia figura sunt, uniuersaliter syllogizanir. Persecunda vero teriis; prono habeat necessariu quappareatast fici utur aut reductio positionis. s. negatiuae aliqri fieri potest: in patuit inar ne ad prima figis. Et Pstea prima figura erit 'pria: ma- inc Ο.Ambarii aute:minime.NO.n..ppositio astrumaximel familiaris,& per ide maxime faciens scire. Qitare riua per secunda pro syllogizari potest. At per prima fi- Philoponus in hac prima exponen augeri Ic desari intes gura: etral pro syllogizari potest. Quare in secunda Diigit reduci ad inur1 tale: in ex datis id quod insere:appa guna pollumus pro syllogizare altera tantia.Vir Q vereat necessanu.Et dii hoc habeat sin prima figura ideo cς ro: sbium in prima. Haec mihi videntur. rem illa indiget ipsa autem nullis.Nec in rone rediici ad T cinni admodum autem sit,ut,s, indiuidue competat sic euidenia figura di augumerari Sc codensari. Naaugume- etiam ut uentisem non competat fieri potest. Ais; tum indiuiduetari est tedere ad sorma:diminui ac codEsari est ire ad ma competere uel non competere dico cum inter ips iussum medium teria.Et ua cuius p .pponis subiectu es materia , i dicam est. Sic enim non erit ulterius per allu d inesse uel non inesse. veroso a. hinc reductio scas finirae in prim1 dr code T Sιcut a:u,a sse in b,contingit indivi biliter. Sic Cr non inessatio: siue diminutio:ua in illa medui merati dicatu fit si seposibile est. Dico autem iuitii sibi Leria si, uel non inesse, hiectit .Reductio vero: tertiaesdraugeri: ua mediii:quod eo φι non fit aliquod eorum melium.Sic. n. non erit secundum erat situm reddit i dicam dixit ergo delans roneli ita aliud inesse aut non inesse. ad syllbs scae figurae: i ad prima reducunt ex eo ua me r Iuniores asserunt hic Aristotclem agere de immediat in Q. 4 s. disi querat pdicatu fit subna: clixitati metantianelia ne propositionum negatiuamina:&rationes ast laetant. Priabita ad sylsos tertiae ureducitiis ad prima medio:qderat mo quidem: quia oppositorum eadem est disciplina: e imru subie 'inconti bin pilicam. Haec est una Philoponi ex gociim egisset de mediation uis asiuarum, equum positio: i mihi no placet qui Arist. inquit. Ilis alit phae esuvi hic agat de immediatione n uuarum. Secundo: decuir,Scaugumentan&quousinuti l ad immediata -- quoniam cum egisset de materia demonstrationum affiruratiuaritia debebat agere de materia demonstrationum negatiuarum.Tertio:qtioniam Aristo. intendit de demostrativa ignoratione pennaeiare quam rem agere non potesti nisi de negatiuarum immediatione Primo agat. Prae termisit autem denegativis:vi dicunt:perieitates: uniuersalitates,& id genus. Siquidem nulla negativa est per se: nulla de omiti,nitala etiam post io istice uniuersal Hsc . Iuniores & nos aliquando diximus. T Verum rectius cum Pliilopono dicendum est: q, cum dixisset Q prima quidem figura non indiget alijs. Aliae vero per prunam figuram densantur, & augumentantur quous 3 ventumst ad immediatas propositiones adluctis semper mediis terminis pei quos propositiones demostrant, vult osten
niat.Ergo augumsitari alci densari est velitread immediata,& qiii non venimus ud immediata nis psyllogizadoppones quousissimi. psyllogizabiles. TRecte ergo Philoponus accipies a Themistio:per augumentariat identari pro syllogitari intelligit quous Q ad immediata venerimus.Na omnis demostratio per spones immediatas fit aut per eas:quae pro syllogismis ad immediatas reducuntur.C sona aute est haec expositio his: quae libro pri rum dixit Vbi multis exintis decimuit syllogistica auctione eisse pro syllogizationet. Praeterea ubi Φ immedia ta appellauit ea: quae carent mediordicunturin. media in graece, ιπα. hoc est sine medio . Ergo pro syllogiza tio ide essiquod syllogistica auctio vel diminutio: quae ni
hil aliud est:* ad mediatas .ppositiones accedere. Pira dere per tac Uimmediate propositiones: non solum
96쪽
I ntuent i in pnt, sed etia negati uxTὶri. immediatealiud de alio negare. Hec Philoponus de interione,&de ca intetionis. r o vero ad Verba attinet, Aristo. in I op iii ciuit Dat nobis regula lio pacto possumus cognoscere terminos immediate se negates ab inuice Noai. facile est hoc cognoscere.Immediats. .asiarmationes et noscutur ex eo:quia si lint i dicini primo in istes sulio: dc nulli alteri ante ipsit .Hae sunt immedia affirmationes.De corpore.ri. substatia immediate pescar: & id de animato: ct in Gius eode ino. In negationiblis aut no sacilis est eo
mitio: ppterea ac liis ponit regula.Primo ergo i mittit earpones limatiuas immediatas & dicit. TSicut ais, a, esse in b cottingit indivisibiliter.hoc est immediate. Sic & no mini esse pole est. Ergo sicut duasfirmatio immediata ita das ii lytio immediata Exponit ud ii e vesit st indivisibiliter inest cives non inesse,&inat. Dico a it indivisibile inesse: va no inesse: eo q, Q sit aliqdeorii. s. extremorii ipsius a ponis mediii:st qdd rari possit alterii alteri no in aeta
lius cani a signat:iu dicit.Sic. n.s p car in medii. Non erit staudii aliud messse,aut no G, si dicat. CZ aut eius qudiximus est qui cu media extremorii nullii cisieno intestem alteri ineste per media aliud:sed immediate, hoc e se
erit negatio immediata,ves inesse hoc inaffirmatio immediata.Cii.n.no sit mediuria negatio u usismatio erit imis mediat an t intelligit per indivisibiliter in recte Philopo nus exponir immediate.Nec ab rone: per indivisibil :in
testigit immediate qua appone medii termini v secat immediaras .ps ones no pol facere Vn1 a pone duas. Sicut non erit secubii aliud ineste: aut no inesse. Sicut.n. si dixero hocst sulla.no primo i dico de homine sellam: per aliud.& iccirco no est immediata .ppo: na Opter ronale:& hoc φpter animes:d hoc opter corpus : sed solii de corpore L sulis i dicas immediate:de homine vero Gnal Cqisi no coringit ut alius terminus medius inter hos intercidat cui primo insit picatu ita & immediatae ii Cationes hae Hisque esse possent: ibus no cotingit.Vt terminus ab alio sithiecto neger.Tsic. n. immediate et no pre aliud ii gatio E. Ergo sicut immediata affirmatio est:qii inter extrema ni illus terminus intercedit,cui primo i dicam inest: ita nega tio immediata eritiqn nullii sunm intercidit: a quo primo
catu negar. Recte ita vindiuisibiliteri de E quimediate. rcum itaq; uel MI, b, in toto quopiam est, tul etiam uir Dium etiam lieri nequit ut,a Primo non conixetat ipsi, b. T cum fistur aut , aura, in tois alipo sit, aut etiam ciso, ncontirgil,s,in b,primo non ine φῆ.cλ, α In cognos cie immediatas spones est ut diximus. 2 si ...is Difficile Nuc ponit regulae, qua facile illas appli&lamus. is diare. Et regi ila est ut Philoponus exponit) Φqntermini:qui
negantur ab inuice, les sitiat.Vt neutra ipsbrum habeat
alium talem affirmatum de s ipse: propterea m sit ipse ex generalissimis et possit de quibus di generibuς praedicari:
tunc immediate dicut adinvice n ri.Immediatas.n.Propositiones eas dicimus inter is no cottingit intercidere alisque terminii mediii: per que fiat syllogismus.Si vero qui Dis terminorii heat alique qui de ipG pdicer. is potinter medius appositus: sacere syllogisma Dicatu quide de altero: a reliquo vero negatu. Vt per prim i quide faciat tacunda figura:persecunda vero prima. Quare statimo negationes hae init esse possent, a viro': habeat terminoso generalissimis generibus: na si alter ipsorii: aut ambo Ebaltemorii fuerinuno est talis negatio iminediata. s.
ergo declarat quid negranni Satantavi ex hoc illa Aintelligatur perquam immediate cognosti mr. r Vbi animaduerte tritariam laetationem fieri ut si ambo exue zz. ''ma sub eodem toto continentuo ut homo, & equus subministi aut si sit bdiuersis locis: ut equus & linea,equus ad sub substantia linea vero subcrtitate.Aut si alterum sub toto: alteriam vero non: & hoc est: aut quia sitibiectusci catum non: t equus non est platasinit econtriuior subiectu non: praedicatum sic: ut sttitas no est equus, Ari .ergo vult omnes has esse mediatas: pter esse: cuius ex trema sinit sub eode toro:de qua nil ut meminit. Hinc PMtecquae sit immediam. Est.n.illa: cuius extrems nec sunt sub diuersis totis,nec alterum tantii, de inquit. Cui gie aut . a. t.h.in toto aliquo sit.Et per. b.subiecitam intelliagitaI.Vreo ni tum ab ipsio.b. Ideo inquit. Cum si alteri
ipsorum in aliquo uniuersaliori hoc est:quando habet aliquod quod i dicatur de ipso. Aut etiam subaudi
sub diuersis totis. Non contingit. a. .b. Primo non Vines le Hoc est ex his non fit immediata negatio. Non.tu primo negatur.a.de b. sed propter medium aliud. Et per totum, genus vel uniuersale in lint.Sicin. in libro priorum ipse loquitur.Species. n.pars est in genere. Hinc patet per oppositum quaest immediata.Est enim illa cuius
extrema nec sinat sub diuersis totis. Nec alterum extremorum est in aliquo toto.ζsitat .s,ipsum in toto,c, Si igitur,b.non 'in alii; is toto,c. erino potest ut, a,PHemis toto quopiam sit,b, uero in hoc eodem non sit, uni ratiocistarioliet, ac in ima, non inessi, per, medium concludeturmam si, c, cuilibet quidem comis,d, de nullo uerbo, b, praedicatur, sine nussi competet, b.
clarat: Φ cumprsdicanina sit sub toto aliquo:& subiectit sub nullo toto toto negatio fit mediata . Termini autem sint.Qualitus: Continuit, Substantia. Nam omne comis Quant iras
nuum est liantitas, nulla substantia est quantitas, nulla
ergo substantio est continisum . Vbi patet. a. b. negati nem esse mediatam, nam pr diciatum sub toto est . V putas ib. e. quoniam si b cpiantitate . Subiectum vero
sub nullo : quoniam substantia sub nullo est. Et tamen syllogismus est in secimta figura: quoniam nullum. b.
est. a. Vnde dicit. T Sit enim. n . in toto . c . Vt Puta contuiuum sub quantitate ita: ut haec sit vera:omne cotinuum est quantitas.Igit stibaton est in toto. ec subal,
97쪽
si quototo ut stibilantia. t. n. a, ii Eesse quodam to ut Glimia sub qualitate .Seci .non esse in hoc, nec in alio sit iidi.Syllogismus rint in se lida figura, ci, non similia, tepetitassis, domi inii,& inur. Si .n .in qui d omini in .c. lisi omne G uti est quacitas. Iri.b sit nullo. Qis milia substasia est quantitas. Syllogizabit, illi mVe hora nullo. b. si a Nulla.n.subirantia est continini Quo vom ad verba nitinet. Animaduertciverba illa. SecLb. non in in hoc esse intesti da:w.bait in nullo Qui nec in. nec in alio quoda. n. c.Et dixit hoc Vt Philoponiis nomuit .cam spes corradistincts Et ne utar ab inuice immediate:& in sub eodegenere coi A.Hsc. r.e immeiam nullii tironale est rotante. Et iii ambo in toto animali sunt.
Fecit alit syllogismu in sessida figura: Se ita dixitnes codesari in prima figura. Et dicedit in Philoponus
innitio qua contingitalteram tinnia densari per secunda figuram: utracp autem, non nisi Per primam. Idem fet erit, b,in toto Fc a Jit,uel ut m,d,ria ipsum,d, citi libet iidem competit Me nuta uero dicitur,aclitare' ut, per ratiocinationem nulli comperat,b. Eadem οἱterulentur er sutrunsta a, ,b in toto quopiam sit. Similiter autem Cys i, in aliquo toto est. Ut in omni b, et . ln,a,autem nullo d. agare . in nullo, bimiper fiulogismum, Eodem tem modo demonstrabitur, erct utras in toto aliquo sunt.
c sn co tantar adimicem. Siar. nila deorum, is uni in Me,d,cocrdulatione etiam de ullo praedicet eorum, quae ait in. b,e, et, a, rem in , Manimuin est non erit in . commarentur.n. ordirationes.Sinuliter autem est,erss. in toto aliquo sit.
dicatum vero in initi Et sit. a.quidem stibistantia.b.vero cotinuum. Laut . putas.In omni ergo cotinuo inest, in nulla alite substantia citii.Qitare in riuilo cotinuo sub tantia. No i mr immediatappositio est quae dicit nullii continuest substatia &Vnde dicit. Similiteraute, &Rhan aliquo toto est. Ut m.d.d.n. scilicet Q si in omni. h.est.Omne cni in cotinuit est Qtu In .a.auia nullo est ip sum &quonia nulla substutia est cro.Qilare .a. in nullo. b.erit.Tertio declaratide quando ambo extrema sub diuersis totis si inr,ut corpus corinuit nam corpus stib sub
stiuitia cotinuit aute sub No est. Et sic haec .spositio corpus cotinisu est mediana .ua potest per duos i yllogismos demonstrari. Utputa & penc.hoc est per subsutia,et perdaloe est per liantum. Ergo est mediata. At u roferi posse ut b, non sit in ea in quo toto sipsum,a,aut rursusint,a,non sit in eo in quo totum ni ipsi β, tet ex distositio libra remon que inter sese non miscent r, nam si nishil eorum Uxin,a,s,d, sire eoticantur deusso predicat eorum qice in b.eo, diuersa serie coticamur,a, uero in toto est. g, pia dquidem euistim est Ierieiptis usum est fieri non posse, ut,b,in ipso sita. Alio iis conuenirent se miscerentu haeseriti rem .
adrniset crs b, 4sem in toto quopiam sit.
M autem contingat 1,non esse in quo toto est, a. Aut steano i ,ia quo est, b. Mosestum est ex coordinatio inbur, poCii accepisset ιν possibile est. a.quidEtile in toto cri
da.b.vero noti este in eodem toto. Nunc id demonstrare vult. Quo vero ad verba attineti ordinatione vocat ordirie. thcnlitie quae ab unocdio m generalissimo de duci mr,vin'stantiam animal homo.Per coordinatio ne quae amuratur,intelligit, ea,qtia custera communicat,ut corpus, Hementoria grave. Haec enim comta catcii prima quonia comitiari habEt genera substantia uidelicet de corpusa er coordinatione vero, quae no cornutatur intestigit ea quae nihil comune habet. vet est inalitas
Passio Color si c5sinuit. superficies. His expositis
inquit. aute contingat.b.non esse. In eo toto. In quo estui. Aut iremio cotra xin eo toto. In quo e b. Vt Pauloante assumpriam est. Manistatu est ex coordii ratio nibuῖ,qua cum n comulanti adinvice. Et dixit γγ cun no comitior adinvicc,propter coordinationes cicdiniitans Vrpura a habet gna Gin ut dactii est . Et vidi lire.. si dentur coordinationes in mutabiles,mchimpermisiae pnt. 5 a .este sub diuersis totis penitus abiunctis.vria lib. d.&.b.sub.z. Quod auia ita sit 3bat,et inquit.Si n.nihil eoni, quae sunt in .a.cd.coordinatione, et devito eorti s dicer a sunt in. b.αz. ordinatione,&a.in toto.&M.Manis siti P. baio erit in.d. toto.Comutarent.n.coordinationeS.Cuius oppositi supponit, ut in sint incomutabiles. Similiter asit quod diximus patet. Etsi.b.in toto aliquo sita Viputa in toto.z.Bone ergo dimitat. a.&.b.ed in dimersis totis. Quo vero ad rone attinet. Animaduerte 'i, vis ronis Arist. est Enda ymema ,hoc pacto.Si sunt coordinationes incomutabiles.a.&. b. simi in diuersis totis.Sed dant coordinationes incoindistiles ut nunc simpΟn LENoai.&.b.sunt in diuersis totis. Quasit denrur in mutabiles coordinationes, Arist. supponit hic, quia contra Antiquos probauit non omnia etia si ut Parmenides & MEissiis dixerisit. Plato Et dixit omnia cotineri sub Idea unius. Arist aut supponit esse. x.rem genera,& quide impermista, ac incommutabilia. Pina agorici quom concesseriit este coordinationes duas tantii impermissas altera bonorum, alteram malorum. Arist.Vero. xaerii genera supponens mittar.&. b. tae in diuersis totis ut supposuit in proximo textu. iod usetur.a.dc.b.sint in cliuersis totis patet ex hisce.
Sed f,a,mat',isit, er neutrum in totost ullo necisse est. a, sine medio non conpetat ipsi, b. Nam si qu iam inter iisa medium cadet,necesse est alterum ipsoru m in toto quopiam esse.
Aut. n. in prima figura ratiocinatio eorum, ut in media extrueatur. At si in prima,b.nimirum in toto quopiam erit. Propositio. nem enim eamque uersus b.codoculturali ut tuam esse oportet. Si in secunLaertais in toto quipiam erit. Nam utrumuis interia ama innitruum espotest. Aistratu uersus nutus nia
98쪽
Diiocinatio. Ambe ueropropositioires fi suerimnsgitiueratiocimuis is costabit.Paut igitur fierim se ut sine mediis quid a rusa ibit, a se,clli Haram iampurauims. Si uero neutrum sit in toto aliquo nuro,non sit autem ,s, iab,rac se est indiuisbiliter non esse.Si enim erit aliquod media. nec si ' ali pii Forum idquodam toto si. Aur. h. in prima figura ut in media eritost semus. Si fidem igitur in prima Ru
ra, b,erit in toto aliquo. mutuam. ni hoc oportet ferino potionem.sin autem in media, uiruns contingit. Ad utrans enim moto priuatiuo, erit fingisimas cum Mem utra' priuati uast non erit. Manifestum igitur s contingit Craliud in aliose non se in iusibiliter,Cr quando mingit, ex quo dixit .
ca,cuius utracp extrema iri diuersis continentur totis me
diata esti de excitatis tabie in in aliquo toto est praedi catum vero minime Et e cuius praedicatum in aliquo toto est subie Mim autem ne*MQ. Hinc quasi ex his, quae dixit dediicit:quae nam sit propositio immediata & dicitu, negatiua immediata est: cuius neutririn exta emorii in
aliquo toto est. Ut nulla substantia est quantitas. Et vide cur miliel panicula linc est autem , legi debet μ, hoe est j. Qui ex dictis hoc deductaeis inquit. TSi igitur neu Dii extremorisi,pponis rimatius.Sit in toto aliquo nullo,siinfluit verbii nullo more grscorii: ud quos duae negationes magis ne Hoc est , si igit nec situm neci dicata. rimatiuae sponis;in aliquo toto sit. VNuta si nec.a. nec. b.in aliquo uno i sitised sint ipia usissima: No sit aula. in FI h.hoc est & Opo negativa sit haec nullii b. estra. ecesse Eindiuisibiliter no esse:hoc est necesse est: in haec .ppo nullirh.est.a.sit immediam: pbat cosequentia ex opposito cosequetis: et inat.Si.n.erit aliqd mediu:necesse est aliqd hortisaut.a.aut. b. in aliquo toto esse:& sic per tale medium poterit syllogizari syllogismo, qui erilaut in prima figura,
aut in media. Probatum est. n.omnem propositionem mediatam syllogizari posse aut per primam: aut per secundavribo, a figuram. Tino vero ad Perba attinet. Aninuiduerte P m. ' Arist. adiecit.Non sit autem. a. in. b. quoniam ex negati innonsequitur affirmariti': nisi elim contantia subiecti. Non.n.sequitur neutrum extremorum. a.b. propositio nis est in aliquo toto. Uiturai. b. est negatio immediata: oponet addere. Et.a. b. est propositio negatiuae tuca .
sequitur Q sit immediata.Tunc ostendit: Q si potest syllogizari in Aiqua figura: quod si aliquod extremorum inniiquo toto Sc inquit. Siquidem igitur in prima figura syllo mus sit: quo. αb. syllogizatur, ipsum .b. erit in toto aliquo: in m. c. Cuius rationem est. Asfirmativam enim ad hoc oportet fieri propositicutem, ut minorem, videsiscet: oriane.b.est. c. Vt si nilogi simus omnest, . est. c. nullum cessi nullii igitur. h. si a. Sin autem ut inquit syllogis mus. o ad illa verba probatur,sit in media figura.
ius causam asserede inquit. Ad utrunc .n. posito priuatia Nilo hoc est tam ad maiorem si ad minorem erit syllogis mus insecunda figura. Dico autem vinitim no simul sed seorsum. Quoniam cum Vtracp simul priuati sit, notierit syllogismus: ex x tris p. n. n tiuis nil ait sequitur: Tite epilogat,&inquit. Iani testum igitur i, cotia agit Saliud in alio non esse indivisibiliter. Hoc est patetim sit aliqua propositio ni Eua immediata, & patet quando contingit: quoniam tunc: cum extrema in nullo sinit toto: vel umbo in eodem toto. Exemplum primi substantia non in quatit Exeptu sedi, nate non est irrationale.Et manifestu est quo contingita', .ppo negaretra sit immediata. Qui cotingit negatiu1 esse immediata non eo mo,quoufii natiua est immediata.Vt dicta est.Naassi auo dicie 'immediata rone pescationis:n uo vero: re ne status. Vt pura,cii ad picata est status. Praeterea affirmatio dicis immediata: quia est sci&vlis.NMatio vero, nec est per se: Onec Uis.' Sed dubita&quia hoc nulla silva est stlitus: novi immediata:qm p Ham: a libro secto de interpolioe habetur lurcspo malu noeebonii,sic Obar. ulliano bonii est bonii.Omne mala est non bonu:nullii igit malu est
bonii. de modo pbat illa.Nulla suba est cauaritas uasequis mill ano quatitas est. 1ritas omnis su in no utitas. Igis nulla si ita E in1ticas ,Quare no est immediam. Bonii No bonii Malum
Et dicenda m dissere vibatio, de expo ut in Ludicris
aut per affirmatiua,na si affirmativa eius est salia, ipsa est aritione. vera. Aut sumedo media terminu infinitater. Vt si volo obare:hac.Nulla substatia est quatitas:suma trinatiua de .st uua ii
i dicato Uius inlinito hoc mo Nulla no quantitas ekp5ii ae
tas: omni s substantia est no quatitas. Igil nulla substata e 4 u , qualitas. Eode nio:& hse Nullus fio est equus:qm nullas rio equus E equus.Omnis fio est no equus. Igis nullus ho e equus.Pot et & metaphysice .pbari ut temo metaphysi, patet.Vt sinita:quantitas est quantitas: & substantia est substantia &neutrum subneutro est uir nulla substantia est qualitas. Patet uir Φ tales nec Obones: nec demi oriesunt. Hario per notiora sunt. THactenus de syllogis
mo facti de ex ubus sit.& qualibus & u dici sit syllogismi propter quid a syllogismo quia: Sc q, sicut sunt astir
mationes immediatae ita etiam negationes inmediatae.
r Finiunt Cometaria sulper libro primo Posteri LAuginini SuessaeuPhiloseptu celebenuis. et
99쪽
LIBER SECUNDUS.ST IN I NID HIME DICES IN LIBRIS
I 'osteriorum ,Commentariorum Liber Secundua.
scimus. carriimu autem quataor, esse . propur quid
tur. Pro declariatione uir minoris huius sylli: i mittit ud Equaesitu sit,uel qo:& quot numero quinta: ct quo moad stibilia se habeat: Si primo syllograeat quatuor numero esse scibilia,Sc inquit. Qua statunt aequalia numero . his:quamini quide icimus haec e minore 1aerimus aut quatuor hoc E. sed quaesita sunt quatuor:qili Esiue uaest Πn quide,si e: quide.Ergo in tertia figura scibi.
lia erunt quatuor. TQuo vero ad uerba attinet: Illud re U
E intentione ii uius Libri apud graecos sita:* sit qo.Q laesitu enim E coclusio ante demostratiosuit dpia. r Alexader Aphrodisius hu- ne: dc quaesitum est passo de sebie sto, de genus de spe. ivgSecimes libri intentione de definitio Aeqonoe nisi coclusio ante demostrationE:qo enim inne ee asserit: V titur at auelaritate Theo demrone E,ve problema in syllogismo diale. co: de inplirasti qui huius libri intentione & ma sophisma in sylso sophistico. At quaesitii ει & comple. ieriam dicit ed difinitione: Rone etia Φ xo,& de in plexo:hac rone quod quid est de definito Flibes posteriorii sit de insuis ac de modis tacdi, sunt aut n5 quaestio lased quaesit si .& si e similiter no qo sed quae . R. I k. duo sciendi instia siue modi.Alter demonstratio,Defini situm e, quia e &Pn quide siunt quaesita:&qusitiones: - lio alter Cu isti uir demostratione egit in libro primo ni r EX his apparet non bia verbum graecii retumeta tra si sit diminutu; restat ut nunc de definitione dicas, Cui latum G qones sed quaesita e trasseredii. Ex his eiro paArist.primo huius assentire vi cu inquit Si quide igitur tet quo scibilia & quaesita se habet eade. Etenim sunt: Secta. 4--aliquis alter sciendi modus: posterius dices ).Et innuit aequalia. Ilaret interius Aristo.non duas coli lusiones hie e is, iahune, qui En definitionE:de quo hic agenda esse tradit. assignasse ut Iuniores dixerue sed viiii syllogi simu quo mino.
- demonstrat scibilia dc quaesita a rade.&numero aequa- .
lia, licet supponat quaesita ea stabilia:Sed Obauit scibilia
esse quatuor:& sic illa numero aequalia M. ζ Philoponus nisi citavero dicit Aristotcle primo accipere inter oblemata: de ea quae cognoscetes scimus:couenietiam:&Eilla es qua morina quae quaerimus sunt quatuor: &quae cognostates scimus:Et quatuor,sunt.Et sic Arist. p aequalia nume m,intelliuit tot numero,vialitera sicle dae. rQ9aesita siant squalia numero his: quaecul quide scimus: idest,tot definitione hic agitur P accidens eo mo: quo de caeteris sunt ea:quae quaerimus:quot cognosceres scimus. Et di causis agitur.s inquatu accidit definitioni ec medium.Sic cit Philoponus recte Aristotele sie dixisse: nam bii quot
n.de exteris causis agit .sut illis accidit ratio medri. Ergo quaerimus, tot cognoscetes scimus.Nam quatuor quam mus:de quatuor cognoscetes scimus,cotra vero no: non
quot scimus tot quaerimus Multa. n. inviaquae no ρος rimus. ζ Quo vero ad verba attinet: dicit Pliiloponus verba illa. Qua cuiam quidem scimus non sic intelligeno erup. ii mda sunt ut iacent,non enim quae scimus quaerimus: intelligenda ergo sunt:idest quorum scientiam sumimus nam quae scire volumus:haec quaerimus. Quaesitis ergo, dc his quorum scientiam sumimus comune E es quatuor. ζAliter autem sc sorte melius Geremus. Aristotelem . s. duo hic proponere, primum: l, quatuor simi quaesita: Secum ridum: q, quatuor sunt inuenta Et utrunq: horum indu mone proban& q, haec sit expositio vera. Arist. demo THuic opimoi Robertus Linconieta cognomrto Gros. suesita cocordare ut argumentas . In primm libro egit de tribus qonibus ut de an rese: silis res e & Pp ad res E. Ergo cosonsi est nunc ut de quid e dicere Alioquin nivcuasset. r Sed Simplicius huic aduersae et no absi ratio ne n1 intctio libri cum libri inscriptione couenire debet. At nec liber posteriorum:nec hic secundus determino: aut definitione inscribitur: Non ergo esse pol de definia, uua tione. TPraeterea ut etia Philoponus argumentatur ) de
de definitione no est u se intelio in hoc libro. TPraeterea Arist. primo prioru ait esulae iacultatis n se esse consideurare de generatione de de ficultate generationis ideo aseserit ad eande facultate spectare generatione syllogismorii: de media inuentione ergo si in primo egit de generatione demostrationis: rationi consentaneu est nunc More de medio quae est facultas generandi demostrationes.
r Facit ad hoc Arist. in dicit Philo onus qui ob aliud nihil demonstrat omnia quaeri medii gratia:nisi ut ostE, dat eius inteiitione esse principaliter de medio. TQuae
Vero Alexa.potuerunt mouere nulla sunt.Auctoritas.ri.
Theophrasti non cogit:cu ille fuerit illius partis. ζ Ratio Tin. etiam non cogiti quoni 1 hic liber non Ede omni sciendi strat cum epilogar,quae dixerat.Dicit .n. quae quide uiamo: sed solum de stiendi mo qui e per demonstratione: tur querimus:de quae inuenientes stimus:haee de tot sunt. Demo sciendi quid per definitionem liber topicorii: S: Ecce Φ haec duo epilogat scilicet v, quatuor. sint quae metaphysicae lan se hic aut non nisi P accus, sicut de sita,& quatuor inuenta.Quare lege:quaesita sunt nume D. is caeteris causis agitur. TEx his ergo dicamus intentionem N aequilia his quaecunt quidem scimus Qii aerimus au praesentis Secundi a de medio P scised quia accidie me tem quatuON. Ergo vult habere quatuor esse quaesitaetra pro- dio ed definitione. siue causam formale:veluti accidit me quatuor quae inuenientes scimus. dio er omne causam ideon accides de definitione agis: r Nam cum q rrimu utrum boean Mefit plura complectetes
quae E causa formalis:& de caeteris causis sit . Et quia in- iac pacto,strus)l de uiu nnon dificiat, Is tame querimus. iatio Arist.hie E agere de medio: petit huius res necessitu cinus id indicium est. Hoc. n. inuento, sole in ua ipsum deliserece hoe pacto :Id cuius gratia omnes qones quaeruntur: statim csamus. Mssia principio solim deficerescinrus, no qua ipsu principaliter quaeris, Mediu vero, id e: cuius gratia rimus utram delint sol omnes Mnes quaeruntur,Igitur mediu principala quaeri Tmodoquidem utrum Hesiit ut risis rimas in numera Suess.sii 2 Poste. i
100쪽
premites,iιt utrum Jesciat so uel twn ipsum quia quaerimus. signum Mitebatur. inuensentes enim quia deficit, pausamus, ersi in principio sciremus quia delicit,non Ocreremus utrum. TAccepit qua sita ee quanior,& totidE e scit siue inueta: Nile probat ut Simplicius inat ex diuisone.s illaeequatuor:& no plura: riel pauciora. Et intestigit Simpli cius p diuision cisti ductioni sufficiente. Est.n .inductio duplex:altera cu sussicientia:/ qn induces sit inducit.& ifficit sic.n. Arica bauit quatuor G pdicata Simul. n. induxit:& sufficere visus est Altera vero e inductio: in qua inducunt singularia sed no oia. Et haec e induimo tantu. Arist. ergo diuisione a bat quatuor e quaesita: & totide inueta in Simplicius inquit qa n indusione diuisiua casussicietia.Ordo vero inducedi hic e:m primo copositas,& secundo simplices inducit. r Redditem Simplicius: ua coposita sunt nobis prius nota simplicius. r Sed hodie
ea nulla est qui qussito P P quid eli copostior qone sae.Nam ut Philoponus inuo In qone Pn quid e corines, ipsum quia e: aut in qone sa e cotines ipsum Pn ad
λ. Ergo Arist. prius debuisset incipere a qone adtac pa magis coposita. TAlii dixerunt eu incipere a qonibus copositis ua iste libere re lutorius: Scre lutio ea co positis a fimsicia. y Sed nec licsca bona E:qm debuisseticipere a qone PP quid ,quae e omnisi maxime coposita: in dicit Philoponus. TQuare cu Aristo.Vtatur inductio ne.& inductio sit singularin vel eorum quae se habet: ut singularia:& inter singularia no sit ordo ,no debet reddi causaesus:qu non e. Voles igitur Arist. inducere in co positis:incipit a qone quia E, de .pbat simul ipsam eξ qonem & enumerat ipsam: is inquit. Qia quide hociaut illud quaerimus in numerii ponetes: vi Vtru deficiat sol aut no:ipsum quia quaerimus Dixit in numerisi ponetes tsa in Simplicius dicit eli lio de coposito. vel ut dicit Philoponus no de termino , sed de propositione qo est ubi sit biectu & pdicatum duae res sunt costituetes numem binariu.Du.ri. qusrimus vini sol deficiat ponemus innumem quia illi subiecto sol addimus hoc patratii desi citrer qu aerimus an illi infit. TSed dices ipsum quia est habes p sensum: ergo no quaerit cit quaerimus quae non sint nobis nota sensibus. ζ Dici pol ipsum qitiae qufri in mathematicis, qu idoquide demosi ratio sit ondit in illi; ipsum uae.& propter ud e. in aliquibus etia naturalibus ed pol ipsum ua est quaesitu: ut si no est inus pntes ipsi quare venit in qone. Qu vero ipsum ua est sit quae situ: probat Arist.signo ut inat Simplicius sumpto a cotrario & intelligo a cotrario et sumpto a termino a quo, re sumpto a termino ad que & inquit. Signit alit huius est: m inuenientes ua deiicit, pausiamus:hic tollis qo, &hoc fagnu e ex parte termini ad quem .q.d. cu ipsium uadat in rnsioe eiusqdnis quae strebat an sol deficiat, ergo fuit qsim:.tra sol deficiat sa enim rasio est de eo: quod ire itur. Et parte vero termini a quo probat, &inat. Et si in principio sciremus ua deficit:nsi ureremus Vtrudeficiat ergo Pn sciam no qritur, quare si cottingit ignorari iretur: S sic isto duplici signo patet ipsum, ua qsitu esse .Ex his apparet duplici Gne Aristotelestas te ipsum ua est:esse uinui. Primo:ua plerit cir n sensum patet, Me raro qritur.Secundo,ua qu iriturin nota interrogationis qritur,ar ipsum ua no interrogat. y Sed ambiges quo
ipsum ua e: sit qo eu potius videar pcognitio .rOccasione huius dubitationis uda eruditissimi: qu graece estoti ,
An si ibiecto i dicatsi infit latine dixerunt. A lii oti dixe- Nruntan: Alii virid Al 3 qualis res e: ut Philoponus exponit. T veru ego dicerem oti qu apud nos est ipsum qui: vel ua esse quaestu, cu der in riasione: iu Et cu ignoratur quaeritur . Si ergo dat in riasione ergo qrebatur. No in quaeritur P nota interrogationis sicut alia usita: & sic est qo: siue uti tu no per modum quaestionis vel quaesiti. caetera vero sunt quisita:& quidem per modum quaesti. T cum autem scimus est. tum propter Pid ni dicere consueuismus. Descere sams solem terrans moueri scientes, cur de iacit φι aerimus aut mouetur. At q. hoc pacto.
rca aute scimus ipsum quia ipsum proprer quid quaerimus. ut scietes quia deficit, er quia mouetur terra .propter qMd delicit,
uel propter mouetur, quaerimu. Hec quidem 1 e.
r Incepit a copositis qonibus:siue usicis nec alia rone: nisi ila inter inductionis partes ordo allimari no poticu lo 'o tur egit de qone Aa est: nuc transit ad q stione ira quid e r& inut.rCu alit scimus ipsum quia: ipsium Pn quia q-rimus,& excplo ossedit, cu dicit: ut scietes ua deficit sol
sp sensum, aut rone, aut experimcto:aut auctoritate P ceptoris de scientes sa mouer terra etia his modis, moxnst ad deficit sol vii propter ad mouetur terra : quaeri mus: ninc epilogado:inquit. Haec adem sic.sup. in ritur.
r Dicit Simplicius:& quide sapide, in nobis fieri liticose se dinE.Lot post qstione ua est .surgat qo pn ad est: qn curone Vivit ara: ipsa.n .apta P fici a sesa quous et Psectioneidiget quaerit:hinc scito ua res ut ua sol descit vel terra tremit: cu ignoret causam nisi qrat cam: iret sua r tale Psectionem.Est.1 .sibi naturale desideriuad sciendit: quare Φdiri cotingit scire tandiu qrit. Est alit ipsum quia Pprius ipso Pp ad ,quoniam colus, nam de quolibet potipsum quia perquiri non autem ipsum propter quid. Tcuria alιo qummus modo. Quomus.ndisit,an non fit, cetaurus aut deus. Si tauid nec ne simpliciter diso. sed nos albas fi aut non albus. Ploc percepto. Deu inqua esse, vel homine
quid εst postea quaerimus ut quid est deas quid M. Haec, igitur
tot sunt quae quaerere conuenimus er quaerascimus iniata. in auida aut alio mo quotinus ut si est aut no est centaurus . aut deus. Hoc aures est aut non est smplicit Mico , sed non si
albus aut non cognoscentes autem quoniam est,quid est quaeri
mus. ut quid igitur est deusAeI quid est homo. sae quide igitur
quaerimus, er quae inuenientes scimus. Haec Cr tot sunt. r Nunc trii sit ad ustiones simplices: dixit enim epilogis Cp do haee quidem sic urimus. scoposite:atq: in numerum ponetes: ut dicemus:quaeda aut alio mo qrimus:qua nec ocoposite,nec ponentes in numerii cu in istis ri5 sic er ante i dicatsi ut Simplirius inquit: de quo postea.Incepit aute a ustione si est:vel quia simplicior in videbitur,quasi psupposita ipsi ad est vel quia color quandoquidem de omnibus de ubus quaeri pol ad E ipsium si est quaeri
pol, at de multis quaeritur si Z de quibus non quaeritur ud: in de cetauro:& vacuo. Aut ua ipsum si est quoad nos Prima lanos .ri.nostro nanirali sci edi ordine: Primo si res ed offendimus.Inueto vero ente: offendimus quid res ipsa si siquide & disserξtia: q sunt definitionis partes posteriora sunt ipso ente. 'Animaduersone digna ver hii si:qd graece est iis posse interdiu accipi pro nota δ' Positionis hypothetice ut Boetius dicit ut si diceremus: si equus volat: equus habet alas:& hac rone no qficia facit, sed illationis siue continuationis est lanii, nostro aut in