장음표시 사용
101쪽
videri poterunt. Tertio redigentur in statum antiquum quarto
belus omnes ,& alia quae mouentur in aquis congregabuntur , MIeuabunt capita super pelagus more contentionis inuicem mugi tes. Quinto omnia volatilia coeli congregabuntur in campis in uicem plorantes non gustantes aliquid neque bibentes, sexto fulmina ignea surgent contra firmamentum ab occasu solis, usque ad ortum corruentia, septimo omnia sidera errantia, & fixa ex se spargent igneas comas sicut comets. Octauo erit magnus terre motus, ut omnia animalia prosternantur.Nono omnes planis sa vineum dabunt rorem. Decimo omnes lapides ,& magni diuia entur in quatuor partes, unaquaque aliam collidente. Vndecimo omnes colles & montes,& aedificia in puluerem redigentur. Duodecimo omnia iumenta venient ad campos de siluis, & mo tibus rugientia di nihil gustantia. Decimo tertio omnia sepulchra ab ortu solis usque ad occasum patebunt cadaueribus ad resurgendum. Decimo quarto omnes homines de habitaculis recedent, non intelligentes neq; loquentes neq; discernutes;Decimo quinto
omnes morientur,& resurgent cum mortuis longe ante defunctis, Praeterea dicitur Mat.1 . stulte cadent de coelo & virtutes coelorucomovebuntur,quae intelliguntur oes angeli de quibus Iob. 26. columnae coeli contremiscunt,& pavent ad nutum eius,& tunc dicum tur moueri propter admirationem nouitatis , quq in mundo erit ,
vel intelligi post uni virtutes pro ut est proprium nomen ordinis; & tunc ordo ille dicetur moueri praealijs ratione effectus, quia illi ordini secundum Gregorium , attribuitur miracula facere, quἴ maxime circa illud tempus seni ; & hic erunt quia Christus ad iudicandum veniens, in forma gloriosa apparebit, propter auctoritatem quq iudici debetur ; Ad disnitatem autem iudiciaris potestatis pertinet habere aliqua iudicia, qtis ad reuerentiam, &subiectionem inducant,& ideo aduentum Christi ad iudici tun vcnietis multa fgna prscedent, ut corda hominum ad subiectione venturi Iudicis adducantur, & ad iudicium pr parentur huiusmodi si
Et quoniam Dominus non solum signa fecit per se ipsum iuxta
illud Mat. I I . Euntes renunciate Ioanni quae audistis,& vidistis,csci vident, Claudi ambulant,leprosi mundantur, surdi audiunt,mo tui resurgunt pauperes euangelietantur, & Luc. . in ipsa autem hora multos curauit a languoribus suis , di plagis , & spiritibus im- mudis, & cscis multis donavit visum sed etia per seruos suos signa fecit, iuxta illud Ioan . I . Amen Amen dico vobis, qui credit iume opera quae ego facist, & ipse faciet di maiora horum faciet,
102쪽
de Mare. I 6. sit na autem eoruim' qua crediderint , haec sequenatur in nomine meo daemonia eijcient linguis loquenturnouis, serpentes tollent; & si mortiferum quid biberint non eis nocebit,1bper qgros manus imponent, di bene habebunt : Ideo in sequenti libro dicemus de sgnis non solum quq fecit Dominus immediate , sed de his, quς per Angelos & seruos suos ostendit: Notandum tamen est'uod dicit Greg.in Flomil. num quid aute quia signa ista non facimus, minime credimus, sed haec necessaria in exordio Ecclesiae fuerunt,ut enim fides cresceret credentium miraculis suit nutrienda, quia &nos cum arbusta plantamus, tandiueis aquam fundimus quousque ea in terra conualuisse videamus:&si semel radicem fixerindi a rigando cessamus: Habemus de his si- nis atque virtutibus , quae ad huc subtilius considerare debemusancta quippe Ecclesia quotidie spiritualiter facit, quod tunc per apostolos corporaliter faciebat. Na sacerdotes eius cum per exorcismi gratiam manum credentibus imponunt, habitare malignos ritus in eorum mentibus contradicunt, quid aliud faciunt, nisi daemonia eiiciunt & fideles quique qui iam secularia verba derelinquunt, sancta autem mysteria insonant, linguis loquuntur nouis, qui dum bonis sitis exortationibus malitiam de alienis cordibus auferuntur, serpentes tollunt, & dum pestiferas suasiones at diunt , sed tamen ad operationem prauam minime pertrahuntur, rmortiferum est quod bibunt, sed non eis nocebit,qui quoties proximos suos in bono opere infirmari conspiciunt,dum exemplo sus operationis illorum vitam roborant, super aegros manus imponiit ut bene habeant: quae miracula tanto maiora sunt, quanto spiria rualia, & quauto per haec non corpora,sed animae suscitantur.
103쪽
ICTUM est supra de miraculis in generali , sequi
tur modo videre, de singulis miraculoru specialibus . Et quia miracula facta sunω circa spirituales substantias, circa corpora coelestia , nec non cirea homines - & circa creaturas irrationales, de singulis speciebus ordine iam praeposito dicemus . Primo dicendum erit de ijs, quae iacta sunt, circa spirituales substantias, & in his erit quoque duplex inspectio. Nam primo dicemus de quibusdam miraculis factis circa Ange Ios bonos, ipsisq. mediantibus. Secundo de miraculis factis circa daemones. I Rimum igitur habetur ibi: Et ecce miserunt manum viri, &Gςn. yy, introduxerunt ad se loth, clauseruntq. ostium , & eos qui foris S erant percusserunt cecitate a minimo usque ad maximum, ita ut ostium inuenire non possent . . GIos. interlin.&ecce miserunt manum viri. &c. Quia cum castitas pene usque ad lapsum impetitur, saepe bonorum adiutorio intra conscientiae claustra inuiolata seruatur . Et introduxerunt ad se Loth, clauseruntque ostium. &c. Quia aditus cordis contra prauos motus ratione munitur. Et cos qui foris erant percusserui. caecitate &c. Auidentia. Ita ut ostium inuenire non possent. &c.Cstera videbant. Clocordin.& introduxerunt ad se Ioth,&c. Greg. Moral. Malis aduersantibus intra domum loth,reducitur, & munitur quod quisequc iustiis prauorum insidias sustinens, ad mentem reuertitur, &ει manet interitus. Sodomitae in domum loth,hostium inuenire nequeunt, quia corruptores mentium contra vitam iusti nullum reprehensionis aditum inueniunt, percussi caecitate , quasi domum Circum eunt, quod inuidentes facta, & dicta perscrutantur , sed quia de vita Iusti fortis, & Iaudabilis actio ubique obuiat errantes parietem palpant. Percusserunt caecitate &c. Aug. Grece acrisia idest albentia, si possit dici quae faciat non videri, non Om-
104쪽
nia,sed quod non est opus; quomodo enim deficerent qusrendo homum si caecitate percussi essent , ut nihil viderent, sua enim calamitate turbati nihil ulterius requirerent. Hac acrisia percussicrant,qui Eliseum quaerebant,& qui Christum post resurrectionem
cum ipso ambulantes non cognoicebant. Nicol. de Lyra. Et ecce miserunt manum viri &c. Idest Angeli, quia tempus erat ut ostenderet potestatem Angelicam . Et introduxerunt ad se Loth. &c. Malis gradibus omnium, qui orant circa domum . Et eos qui foris crant percusserunt coecitate. &c. Non
taliter quod nihil viderent, sed quod non videbant ea, quae quaerebant,& volebant videre.
Moraliter: quia mali nolunt acquiescere verbis bonorum : ideo percutiuntur primo caecitate per obstinationem; & secundo igne, S sulphorc per aeternam damnationem. SEcundum habetur ibi. Et ecce Angelus Domini de coelo clamauit dicens: Abraana,Abraam . Qui respodit adsum. Dixitq; ei. No extendas manum tuam super puerum , nec facias illis quicqua; nunc cognoui quod timeas Deum, & non peperceris filio tuo unigenito propter me. Leuauit Abraam oculos suos,uiditque post tergum arietem inter vepres haerentem cornibus, quem adiumens obtulit holocaustum pro filio . Glos. interi. Et ecce Angelus Domini de coelo clamauit &c. Prophetia praenuncians cuncta quae de Christo ventura. Dixitque ei, non extendas manum tuam &c. Quia caro potuit crucifigi,diuinitas non potuit tangi. Nunc cognoui quod timeas Deum &c.
cognoscere feci te, similiter in sequetibus dicitur vocavit nomen loci illius; Dominus videt, idest videri secit; significans per efficie rem id quod efficitur, ut frigus pigrum, quos pigros facit. Et non
peperceris filio tuo propter me &c. Idest obedientiam mea. Viaditque post tergum arietem inter vepres haerentem &c. Quia longe post veritas huius umbrae declaranda. Arietem Sc. Tanquam ouis ad occisionem ductus. Inter vepres &c. Inter duo brachia trucis suspensus.
Glos. ordim Non peperceris filio tuo. &c. Aug. Num quid non pepercit Abraam filio suo propter Angelum, sed in Angelo siguratus est Dominus, qui Deus est,& magni consilij Angelurierat enim in Angelo Deus, & ex eius persona loquebatur. Ariciem &c. AD cuin. Aries, qui pro Isaac immolatus est, non putativus, sed verus est, ideo magis putatur Angelum eum aliunde attulisse, quam ibi de terra post sex dierum opera Dominum procreasse. Quod figuratum est per Isaac transsatum est ad Arietem, qui Christus Ouis.
105쪽
Ipse enim filius qui natus,aries qui immolatur. In vepribushqret
aries,crux cornua habet: si enim duo ligna compinguntur, crucis Abae. 3, species redditur,unde cornua in manibus eius . Cornibus ergo hae- rens aries Christus crucifixus est: vepres autem spinae. Spinae iniqui , qui Dominum suspenderunt. Inter spinas enim peccatorum Hier. 18. tuorum circumdedit me populus hic . Alij hunc arietem in vepri-d bus ligatum, Christum ante immolationem spinis coronatum ii
Nicol. de Lir. Et ecce Angelus Domini, &c. Hic constat praecepti reuocatio, quia factum crat ad declarationem obedientiae Abras,& ideo ipsa declarata reuocatur,ideo subditur. Non esten
das manum tuam,&c. Licet enim esset 33. annorum, tamen Voc
tur puer, quia ad huc erat sub cura patris. In sacra enim scriptura subditi,& famuli,licet sint aetatis prouects,frequenter tamen vocatur pueri. Nunc cognoui &c. Idest alios cognoscere laci. Vidi - que post tergum arietem &c. Dicunt Hebraei quod ibi fuit para, . tus a principio creationis mundi, scilicet sexta die in qua forma- ... uit Deus animalia r sed hoc nec scriptura habet apparentiam, de ideo reputandum est fictilium , propter quod dicendum est, quod ibi suerit adductus mynisterio Angelorum. Quem assumenS&c. Orabat enim Abraam in immolatione arietis, quod Dominus ac- . ceptaret,ita ac si filius eius propter Deum fuisset immolatus.. Moraliter. Et ecce Angelus &c. Per Anscium Domini loquentem cum Abraam intelligitur charitas,quq induxit Deum patrem,scilicet quod Christus per passi item suam meruit suam exaltationem, & populi Christiani multiplicationem .
3 Ertium miraculum habetur, ibi stetitque Angelus Domini in
Num. ii 1 via contra Balaam,qui sedebat asinae,& duos pueros habebat. secum cernens asina angelum stante in via evaginato gladio eue 'tit se de itinere,& ibat per agrum : quam cum verberaret Balaam, S vellet ad semitam reducere stetit angelus in angusti js duarum maceriarum,quibus vines cingebantur ; quem videns asina, iunxit se pariter, S attriuit sedentis pedem . At ille iterum verberauit eam, α nihilominus angelus ad locum angustum transiens,ubi nec ad desieram,nec ad sinistram poterat deuiari,obuius stetit. Cumq;
vidisset asina stantem angelum cecidit sub pedibus sedentis. Qui
iratus vehementiris cedebat suste latera eius. Aperuitq; Dominus 's alius,de locuta est, quid feci tibi λ cur percutis me,ecce iam terti Z Respondit Balaam, qu ia commeruisti,&illusisti mihi, utinam i, bcrom stadium, ut terer. 3terem ἱ dixit asina. Nonne ammai
106쪽
tuum sum , cui supersedere consueuisti usque in praesentem diem pdic quid simile unquam fecerim tibi ξ At ille ait Numquam protinus , aperuit Domus oculos Balaam , & vidit Angelum stantem in via evaginato gladio ; adorauitque. eum protinus in terram . Cui Angelus cur inquit tertio verberas asinam tuam t Ego veni,ut adii ersarer tibi, quia peruersa est via tua, mihique contraria ; & nisi asina declinasset de via, dans locum resistenti, te occidissem,& illa viveret Sc.
Glos. interlin. stetitq; Angelus &c. Misitis a Domino; Et ibat
per agrum &c. Qui erat extra macerias vinearum. Cur inquit tertio verberas asinam &c. Fideles scilicet stultos innocentes: Glocordi n. stetitq. Angelus Domini & c. Qui aderat scilicet fi- Iijs Israel,de quo scriptum est. Angelus meus ibit mecum, cernens Asina Angelum &c. Magus daemones videt, asina angelum, non quod sit digna videre, sicut nec loqui, sed ut confutetur Balaam, unde mutum Animal arguit Prophetae dementiam. Aperuitque Dominus &c. Vt arguatur per eam Balaam;& muto pecudis vocibus consuletur, qui diuinus videbatur & sapiens . Et locuta est. &c.
Issidor. Allegor. Asina cui Balaam sedet angelum videt & loquitur ;Idest Bruta gentilitas, quam quondam Balaam idest, seductor Idolatriae quasi brutum animal, & nulla ratione renitens quo voluit errore substrauit, sed iusta angelum vidit quem homo videre non potuit, & vidit & detulit, & locuta est asina,vt agnosceremus subaduciatu magni Angeli , illam gentilem plebem mutata durici estolidatisque natura solutis Deo linguis locuturam &c. Origen.
allegorice : asina cui Balaam sedebat quod scriptura dicit homines & iumcnta salvabis Domine , pars credentium,potest intelliagi, quae pro stultitia, vel innoccntia animalibus comparatur; unde non multi sapientes , non multi potentes, non multi nobiles, sed quς stulta sunt mundi elegit Deus,ut confundat sapientes &c. Respondit Balaam &c. Nimirum tanta cupiditate 3lenus serebatur, ut nec tanti monstri miraculo terreretur;& respoderit, quasi ad hominem loquens cum deus non asinet animam, irrationalem natura
vertisset: sed quod illi placuerat ex illa sonare feci si et ad illius vesaniam cohibendam, illud sorte figurans : quia stulta mundi elegit
Deus, ut confunderet sapientes pro spiritali & vero Israel. r. Cor. Nicol. de lyra : stetitque angelus Domini. Hic ponitur ipsius Balaam reprehensio; quia ibat intentione peruersa, quae non P test abscondi a, Deo licet ab hominibus abscondatur. Cernens asina angelum stantem &c. Apparebat enim in specie humana, quam Balaam tamen no videbat; quia in potestate angeli sic apparentis,
cst facere quod sic videatur ab unc & non ab alio: Hoc autem fa-
107쪽
chum est, ut praesumptio Balaam confutaretur etiam per animathrutum secundum quod dicit B. Pet. 2. Can. 2. subiugale mutum hominis voce loquens prohibuit Prophetae insipientiam . Auerti t se deitinere &c. Timore angeli. Attriuit sedentis pedem &c. Declinando quantum poterat ab angelo qui stabat aduersus partem alterius muri. Cecidit sub pedibus sedentis &c. Timore angeliquem non poterat delinare. Aperuitque Dominus os asinae &c- Non est intelligendum quod asina illa verba intelligeret, vel formaret , quod verba rationabilia non intelliguntur,vel formantur, nisi ab habente intellectum;& ideo illa verba fuerunt formata virtute angeli mouentis linguam asinae ad prolationem verborum in confusionem ipsius Balaam. Respondit Balaam &c. Erat enim assuetus videre daemones sibi apparentes in specie animalium, &secum loquentes, & ideo ad vocem asini non expauit nec ad inia ratus fuit. Moraliter Cernens asina angelum stantem in via. &c. Per hoc autem quod asina, quae est animal stolidum vidit angelum , quem Balaam reputatus sapiens non videbat significatur, in diuina secreta frequenter hominibus de seculari sapientia prς;- mentibus absconduntur,&illiteratis atque simplicibus reuelantur , unde confitebor tibi Domine coeli & terrae; quia abscondisti
haec a sapientibus , de prudentibus, & reuelasti ea Paruulis: QVartum habetur Miraculum ibi, & ille si inueni inquit gratiam coram te, da mihi signum quod tu sis qui loqueris ad me : Ne recedas hinc donec reuertar ad te portans sacrificium, &offerens tibi; qui respondit. Ego praestolabor aduentum tuum. Ingressus est itaque Gedeon, & coxit haedum, & de farinae modio a zimos panes carnesque ponenS in canistro , S ius carnium mittens in ollam tulit omnia sub qusrcu, & obtulit ei, cui dixit angelus: tolle carnes &azimos panes, & pone supra petram illam ; & ius desuper funde cumque iecisset ita,extendit angelus Domini summitatem virgae , quam tenebat in manu , S tetigit carnes & panes aχimos ascendique ignis de petra & carnes azimo'; panes cosum it; angelus autem Domini evanuit ex oculis eius : &c. Glos. Interi. Da mihi signum quod tu sis &c. Quia diabolustrannii urat se in angelum lucis. Coxit hedum &c. Omnem scilicet carnis appetitum. Et ius carnium mittens &c. Carnales cogitationes obtulit ei &c. Vt ministro: Pone supra petram illam Sc. Christum cuius imitationc corpus nostrum cruciamus : Ascendit
108쪽
sa scilicet percussa idest, crucifixa nec solum facta sed etiam cupi- itates purgauit, caro enim hoc di culpa facti, Ius significat illecebras cupiditates: exijt ignis de Petra, quia caro Christi diuino spi
ritu repleta ota peccata exussit, unde ignem veri mittere in terra. Glol.ordin. Da mihi signum &c. Gedeon discutit angelicam vi sionem diuersitate , 5 mutatione signorum. Portans sacrjficiu Sc. Aug. Aduertendum est quod Gedeon non ait angelo offeram tibi sacrificium Ad offeram sacrificium meum, & ponam in conspoctu tuo,ut intelligendum cst uota eum angelo, sed per angelum sacrificium obtulisse, ipse enim angelus in iacrificio officium ministrantis impleuit. Ignem enim homo minister, ut homo sine miraculo subiecisset , que ni mirabiliter ut angelus ipse subiecit. Ingressus est itaque Gedeon &c. Gregor. qui occidi haedum praecipit. i. om- r. Conjiem appetitum carnis nostrae immolari, carnesque se Dra petram xo loni, & ius carnium superfundi: Petra sjgnificat Christum de quo ' cidicitur. Petra autem crat Christus. Carnes supra petram pontinxis cum corpus nostrum Christi imitatione cruciamus. Ius etiam casenium superfudit, qui in conuςrsatione christi ipsas etiam cogit tiones carnalcScxinanivit, quas enim ius ex carne liquatum inpetra funditur, quando mens a cogitationum carnalium fluxu va- .cuatur: quod angelus virga tetigit,qui in tentationem nostram potestas diuini adiutor ij non deserit e de petra ignis exit, & iuS, ca aesq; consumit, qui afflatus a Redemptore spiritus tanta cor nostrum stam a computationis cremat; ut omne quod in eo illicitum - . operis,& cogitationis exurat; perfecta enim mens solerter inuigi- . x Iat,ut non solum peruersa agere renuat, sed omne etiam quod in se per cogitationes turpiter ligatur tergat. Et obtulit ei Sc. Augi De petra ignis memoratur exisse, quo sacrificium consumeretur,
ime enim per aquam quam percussa petra effudit in Eremo, siue per ignem donum Spiritus sanctus significatur, quod ditissime super nos effudit Christus: unde si quis sitit veniat,& bibat, qui credit in me numina de ventre eius fluent aquae vivae: hoc autem dixit Ioan. . ede spiritu , quem accepturi erant credentes in eum : & alibi visae Aa
sunt illis linguae diuisae velut ignis: & ipse Dominus ait. Ignem ve- ιμμ' '
Nicola de Lyra. Da mihi signum quod tu sis &c. scilicet ex parte Dei missus . Tulit omnia sub quercu Sc. Non tanquam ei sacrificans,sed ut per cu offeretur Deo sacrificiu . Ascenditq; ignis dic. in signum diuinae acceptationiS.
OVintum habetur miraculum ibi. Tulit itaque Manue haedum sde capris, ta libamenta,& posuit supra petram offerens Domi Iud. s.4
109쪽
no,qui facit mirabilia magna solus; ipse autem & uxor eius intue hantur: cumque ascenderet flamma altaris in cflum,angelus Domini pariter in flamma ascendit. Quod cum vidisset Manue,&vxor eius proni ceciderunt in terram,& vltra eis non apparuit a gelus Domini .
Glocordin. Quod cum vidisset &c. Greg. Quid est quod ad visionem angeli vir est timidus; mulier audax nisi quando nobis coelestia monstrantur, spiritus quidem se pavore concutit, sed tamen spes praesumit. Inde enim spes ad maiora videnda se erigit, unde turbatur spiritus, qui ea quae superna sunt prior videt; qui cum altiora secretorum celestium sic leuata mens conspicit,cuncta huma- narum virium soliditas contremiscit.
Nicol.de Lyra. Tulit itaque Manue hs dum de capris,& libamen NMai. rs ta&c. Idest liquida quae cum carnibus holocaustorum offerri so-o Ient prout habetur . Et posuit super petram &c. Vtens ea pro a tui . Cumque ascenderet flamma altaris &c. Ex hoc videtur quod ex illo lapide processit ignis consumens holocaustum insignum diuinae acceptationis. angelus autem Domini pariter infaminam ascendit &c. Volens ostendere quod ipse esset vere Dei angelus ad certificationem verbi eius. 6 C Extum miraculum habetur ibi. Percussit autem cor David eu*- Rog, o postquam connumeratus est populus,& dixit David ad Domi- ' β num. Peccaui valde in hoc facto,sed prν cor Domine, ut transferas iniquitatem servi tui,quia stulte egi nimis. Surrexit itaque David mane, & sermo Domini factus est ad Gad Prophetam, & videntem Dauid dicens: vade & loquere ad David. Haec dicit Dominus: triutibi datur optio, elige unum quod volueris ex his, ut faciam tibi. Cumque venisset Gad ad David, nunclauit ei dicens . Aut septem annis veniet tibi fames in terra tua;aut tribus mensibus fugies a uersarios tuos,& illi te persequentur; aut certe tribus diebus erit pestilentia in terra tua, nunc ergo delibera, & vide quem respon deam ei, qui me misit sermone. Dixit autem David ad Gad,coartor undiq; nimis: sed melius est ut incidam in manus Domini multae enim misericordiae eius sunt quam in manibus hominum: Im-nrisitq; Dominus pestilentiam in Israel de mane usque ad tempus constitutum, & mortui sunt ex populo ad Dan usque ad Bersabee septuaginta millia virorum. Cumq; extendisset manum suam angelus Domini super Israel, ut disperderet eam misertus est Dominus super afflictionem,& it angelo percutieti populum: sufficit nunc
contine manum tuam. Erat autem angelus Domini iuxta areana
Areuna Iebusti: dixitq; David ad Dominum cum ridisset angelum
110쪽
De Mir. Oper. Dei, Lib. II. Ior
csdentem populum. Ego sum qui peccaui &c. Glo ordin. Sermo Domini factus est &c. Cogitans Rex quia si
famem eligeret,contra alios hoc facere videretur, cum ipse multa frumenta haberet, nec inopiam sustineret, reliquis vero angustia esset. Si vero eligeret trium mensium victoriam hostium; ipse habens circa se viros fortissimos, & custodes, nihil timeret, sed neci exercitus subiaceret: communem potius passionem ,& omnibus aequalem elegit,dicens . Multo melius est in Dei quam hostium manus incidere. Quod Propheta renunciauit Dominor qui morbum,& interitum misit in exercitu Hebraeorum. Moriebantur non uno modo,ut languor posset facere agnosci, sed mors quidem in omnibus, alius super alium moriebatur,alij super sepelliendis moriebantur, & latenter imminens malum velociter afferebat interitum incipiente pesti sero languore ab hora matutina usque ad hora pran- dij consumpta sunt septuaginta millia. Aut septem annis&c. Et
videtur quod qui pane verbi Dei per gratiam septiformis spiritus
non pascuntur, septem annis famem sustinent,& qui in nomine Trinitatis regenerati hon sunt,hostibus, idest daemonibus resistere non valent, sed pestilentia impietatis increduli moriuntur. Nicol .de Lyra. Percussit autem cor David &c. Idest conscientia eum reprehendit. Primo ponitur determinatio poenae ; secundo executio iustitiae diuinae ; tertio placatio offensae. Peccaui valde &c. Peccato superbis,& ex mandati diuini transgressione,v Iebat enim Dominus quod numeratio generalis populi quale praecepit David fieri,fieret per capita. Moraliter. Percussit autem cor David &c. Per contritionem, Exo 3'. Od quia non susticit contritio, nisi confessio sequatur habita opportunitate, ideo subditur. Et dixit David ad Dominum; Pecc ut valde &c. Et dicitur in hoc facto, nam in consessione vera peccata sunt particulariter exprimenda : & quoniam post confessi nem requiritur satisfactio per poenam, ideo subditur . Trium tibi datur optio &c. Aut septem annis veniet tibi &c. Per hoc autem
quod Dauid praeelegit pestilentiam trium dierum persecutionitrium mensium , & fami septem annorum, significatur qffod poena. pro peccatis sustinenda est in vita praesenti magis , & eligenda, ερ acceptanda , quam in Purgatorio, quae longior est, aut in inferno, quae a parte post est sterna; per hoc autem quod Dauid dixit. Ego sum qui peccaui dec. Ostenditur quod Princeps perfectus in boni late paratus est exponere se morti pro populi sui saluatione; exemplum huius dedit nobis Dominus noster Iesus Christus dicens: Ego δ' '
tum pastor bonus, di animam pono pro ovibu4 mei occ. septimum