장음표시 사용
121쪽
formarum Coelorum , & Elementorum praecedit materia, in qua producantur, non Coacta rat corpus in genere cauta materialis ad prod Etionem animae rationalis, sicut concurrit materia ad productionem formarum Coelorum, &Elementorum. Resp. esse disparem rationem sformae enim Coelorum, & Elementorum Pro. Portionantur cum materia entitative , quippe sunt materiales, ec corporeae s anima Vero Iationalis cum sit entitative spiritualis , non sic proportionatur cum corpore , & haec disserenotia sthfficit ad propositum. Potest tamen aliud discrimen assignari, scilicet, quod formae Coeislorum, & Elementorum nullas operationes lia. bent independenter a materia, anima VCro Iaistionalis habet operationes independenter a corpore; quapropter clim homo destruitur, Conia servatur naturaliter anima rationalis, ut illas operationes exerceat s &cum naturalis conseris vatio sit continuata productio naturalis 3 quod anima possit naturaliter conservari sine corpo.
re , est signum, quod fuit producta independen. ter ab illo.
Anplures forma substantiales non subordinata possιnt informare eandem ummero materiam ri Ton loquimur in praesenti de sermis sub. stantialibus subordinatis, ut sunt in
sententia Scoti sorma organica corpore itatis, Ecforma viventis: has enim naturaliter simules.se de facto in eadem materia dicemus cum Sc tu in lib. de generatione . Solum loquimur deformis substantialibus non subordinatis; ut sunt forma ignis, lapidis, &c. & non procedit dissi, cultas naturaliter, seu de potentia ordinaria r
quia ut sic est commitati consensus Philosopho
122쪽
l rum, non polie plures formas substantiales eant dem numero materiam in sermare ; dc patet exi eo quod diversae sornaae disparatae, ut sunt sor-l ma ignis, & lapidis, naturaliter exigunt diver-l sas , & incompossibiles dispositiones; ergo repraedictae sermae sunt naturaliter incompossibiles in eadem materia ἱ unde juxta naturalem exigentiam sermarum ortum est illud commune proloquium , generatio unius est corruptio alterius. Hoc intelligitur de pluribus formis diversae speciei, loquendo autem de formis ejus. dem speciei , ex eo nequeunt esse naturaliter simul in eadem matexi a s quod agens naturale intendit assimilare sibi passum ; ideoque nequit agere in omnino sibi simile s unde ignis V.gr.nequir producere formam ignis in materia altexam formam ignis habente ; quia cum supponat passum sibi omnino simile , nequit in illud aliquam actionem exercere. Procedit ergo difficultas supernaturaliter, seu de potentia Dei absoluta. 1 Ct rca quam duplex est ex diametro opposita sententia. Prima negat, hoc posse contingere , adhuc supernaturaliter , quam communiter tenent Τhom istae, & aliqui Scotistae cutantes pro se Scotum aliquibus in locis, de quibus postea. Secunda amrmat , & eam tenent quam plures Iesultari, & etiam plures Scotistae . inter quos Mastrius disp. s. quaest. 4. & Poneius disp.4. quaest 3. & deducitur ex Scoto in . dist. I . quaest. 2. 6, ad rationes, vers. Ad secundum, sublitLP. Et licet infra, vers. Dico tamen , Videatur oppositum tenere , non licet ex ibi dictis mente Scoti colligere,ibi enim tantum intendi ex casu posito in argumento de eodem corpore
in duplici loco, non sequ i eandem materiam in- formari dupliei forma at sparata. 3 Dicimus cum secunda sententia s plures formae substantiales non subordinatae poliunt si
t mul supernaturaliter , sta de putentia Dei ab-
123쪽
soluta eandem numero materiam Inlarmare . Probatur : quia in hoc nulla apparet Lepugnantia: ergo potest supernaturaliter evenire. Consequentia tenet: quia quidquid repugnantiam non includit, a Deo supernaturaliter fiexi potest. Antecedens licet amplius patebit exso- llutione argumentorum potest probari pximo: lquia non re pugnat ex parte materiae, cum mat xia dicat potentiam naturalem, /c appetitum ad omnes formas , ita ut licet siesub una sor. ma, non amittat potentiam naturalem, & appetitum ad alias . Secundor quia non repugnat ex parte sermarum is nam expulsio Exmae prae- existentis, quam naturaliter exigit iurma , quae de novo inducitur, tantum est effectus secunda. xius praedictae sermae novae: sed talis effectus po test impediri a Deo ; quia expulsio formae prae- existentis non tantum est effectus formae advenientis,quantum su spensio concursus cause conis servantis illam formam in materia ἡ &solum dicitur effectus formae advenientis, quatenus talis forma naturaliter exigit talem suspensione ;& supposita non repugnantia ex parte materiae , nullum apparet inconveniens in hoc,quod Deus non suspendat concursum conservativum is mae praeexistentis in materia, adveniente forma nova : ergo neque ex parte larmarum est repu
Ide probationes possunt confirmari primo; quia licet ignis v.gr. sulficienter applicatus exi. gat naturaliter comburere ι ita ut nequeat naturaliter non comburere 3 tamen , quia talis combustio pendet a concursu Dei, potest Deus non concurrere , & sic contra naturalem exigentiam ignis facere si ut contigit in fornace flabylonis , ergo licet una forma exigat naturaliter ex-Pulsionem alterius s cum talis expulsio pendeata suspensione concursus, quo Deus conservabat sermam praeexistentem in materia , poterit Deus contra talem exigentiam naturalem is
124쪽
eere , non luspendendo istiem concursum .s Confirmatur secundo: quia sicut lanx naturaliter incompossibiles in eadem materia plures formae substantiales, ita sunt incompossibi lia in eodem loco plura corpora quantitatishextensa; sed non obstante hac naturali lucompossibilitate, possunt plura corpora supernatuta litet esse in eodem loco , ut dicetur cum Sco to lib. . ergo etiam plures Brmae substantiales , non obstante incompossibilitate naturali ; pote-tunt simul infirmare eandem numero mate-xiam . Paxitas videtur tenere quia sicut incompossibilitas naturalis plurium corporum in eodem loco oritur ex eo, quod unum corpus natu-xa luet exigit expellere aliud ab eodem loco; ita incompossibi litas naturalis plurium formarum substantialium in eadem materia oritur ex eo , quod una exigit naturaliter ab eadem materia
expellere aliam. 6 Respondent negando paritatem hujus confirmationis e &in assignanda ratione disparitatis, diversimode loquuntur. Alii dicunt. stare in hoc, quod locus duo dicit, scilicet ultimam
superficiem corporis continentis, &telationem conti nentiae, quae dicunt Ubi s & haec relatio est duplex, quando duplex corpus est in eodem Ioco, & ita non dicitur proprie duo corpora est: in eodem loco, sed in duplici loco sorma liter rat vero plures Armae dicerentur esse formaliter in eadem materia. Sed contra est : quia idem prorsus possumus dicere de materia , scilicet . quod dicit duo, & entitatem materiae, & receptionem sermars quae receptio multiplicatur almultiplicationem formarum: ergo sicut plura corpora possunt contineri ad eadem numero superficie propter multiplicationem relationum continenti aes ita poterunt plures sormae substa tiales insormare eandem numero materiam proinrtex multiplicationem receptionum.
ν Alii dicunt, disparitatem consistere in eo. Cursus Phil. m.IL F quod
125쪽
r in Lib. 3. Phula. quod plura corpora in ratione locali possunt fie.
xl unum: &ficantali casu, licet sint plura entitative, erunt tantum unum localiter: at vero
plures krmae substantiales in virtute insermanis di nequeunt fieri unum i & sic semper informabunt ut distinctae. Sed contra est: quia vel corpora accipiuntur in ordine ad locum materialiter, vel sermaliter sumptum Si sumptum materialiter, verum est, quod fiunt unum loca. liter: nam hoc nihil aliud est quam ab eadem kperficie contineri. Sed in hoc sensu etiam plures Bimae substantiales possunt dici unum materialiter, seu subjective s quia habent idem subjectum, scilicet eandem numero malentam. Si sumptum formaliter , falsum est, quod Plura. corpora fiant unumlocaliter: nam licui formaliter sunt duo, vel plura loca, scilicet plures relationes continentiae, seu plura ubi activa ita plura corpora sunt in pluribus locis, seu habent plures relationes continentiae passivae, seu plura ubi passiva s & in hoc sensu neque plures formae substantiales sunt unum in informando , sed semper sunt pluresi sicut enim datur multiplex
Ieceptio ex parte materiae, ita multiplex inso matio ex parte Armarum . 8 Alii dicunt, disparitatem stare in eo, quod locus non dependet essentialiter a corPOre , . materia vero essentialiter dependet a forma r &cum nihil possit essentialiter dependere a pluribus causis totalibus non subordinatis; hinc est , quod plures Bimae substantiales non subordina.
tae eandem numero materiam in sermare non
possint, licet plura corpora possint esse in eodem loco. Sed contra est: quia vel loquuntur de ipsa entitate materiae, vel de receptione λxmallum Z Si de ipsa entitate materiae, Alsum est , dependere essentialiter a formas &sic responsio nihil est. Si de receptione materiae respectu sermarum, licet verum sit, quod talis receptio dependeat a forma i falsum tamen est, quod reli
126쪽
quid unum dependeat elientialiter a pluribus causis totalibus f nam sicut in tali casu essent plures formae, di plures informationes ex parte formarum; ita essent plures receptiones ex pariste materiae ; α sic , quaelibet receptio , sicut quaelibet insormatio , tantum ab unica Arma clependeret: quod similiter contingeret in casu plurium corporum in eodem loco: nam eadem sit perficies, a qua continerentur , non dependeret elientialiter entitative ab illis pluribus corporibus; sed quailibet continentia formalis, seu quod libet ubi dependeret ab uno corpore sibi correspondente . innet ergo patios in sua' , dc similiter manet ostenta non repugna tia ; quae amplius ex argumentorum solutione patebit 9 Arg. r hoc repugnat ex parte materiae: emgo nequit supernaturaliter fieri . Prob. antecquia potentia materiae primae non est ad recipiendas simul plures formas e ergo illas simul
Lecipere repugnat ex parte materiae . Prob antec. quia potentia materiae est potentia natura- iis , quae nullatenus est ad plures sermas reci-Plendas, cum potentiae recepti vae naturali d Deat correspondere agens , seu potentia activa naturalis potens talem potentiam ad actum x clucare , alias frustranea esset talis potentiae certum autem est , non dari tale agens, seu P tentiam activam naturalem , quae possit simul plures tormas in materiam inducere : ergo D tentia receptiva materiae non est ad plures set-mas simul recipiendas. Io Resp. neg antec. dc distinguendo antet dens probationis : potentia materiae est natu-xalis, prout naturale opponitur violento, concedo. Hoc patet ex dictis loquendo de potentia materiae. Prout naturale opponitur supernat tali, subdistinguo : in ordine ad recipiendas
omnes form*s successire , seu divisive concedo; simul occollecti ye, nego . Hoc idem est,
127쪽
ac disere , quod licet potentia maleviae in Ox-d i ne ad iarmas tam divisive , quam collective sumptas, sit natu Ialis, prout naturale opponitur violento, ita ut non sit violenta materia, si-Ve unam tantum , sive plures formas habeat stamen , cum agens naturale unicam tantum 1Ox-mam inducere possit in materiam , & sbium agens supernaturale possit simul plures Mimas
in materiam inducere; tantum di ilur materia esse in potentia naturali , prout naturale opponitur supernaturali, respectu receptionis unius, vel alterius isimae divisive s non Vero respectu receptiopis plurium sermarum collective a nam ut sic tantum dicitur esse in potentia supernaturali , seu obedientiali. Unde Ron sequitur,quod potentia naturalis materiae in Ordine ad formas, ut naturale opponitur violento, sit frustraneas nam non requiritur, ut potentia non sit frustranea, quod detur agens naturale illam potens adactum reducere, sed susscit, quod detur at i quod agens, sive sit naturale, sive supernaturale. Un
II Arg. 2. aliqui Scotistae per similitudinem ad argumentum, quo usus est Scotus in s. dist. I. quaeit.2. ad probandum , eandem numero naturam creatam non posse immediate simul a stimi a tribus Divinis Personis , in omni dependentia essentiali implicationem involvit, quod unum dependens simul dependeat a plumtibus totaliter, & adaequate terminantibus Illius dependentiam , sed potentia subjectiva materiae essentialiter dependet, quantum ad informari , & actuari , a formis substantiatibus, di quaelibet forma totaliter, & adaequat e terminat talem dependentiam , ergo implicatIonem involvit , quod potentia subjectiva ejusdem numero materiae simul informetur , & actuetur a pluribus sermis substantialibus ι &consequen
at Resp. quod polentia receptiva materiae
128쪽
. ras dupliciter accipi potest. Primo , quatenus dicit receptionem sermae s & ut sic non est unica, sed multiplex receptio, seu in sermatio passivassicut est multiplex actuatio, seu insermatio activa, juxta pluralitatem serinarum . Unde in hoc sensu Ellum est, quod unicus effectus dependereta duplici causa totali ; seu unicum dependens a pluribus adaequale terminantibus suam dependentiam ; quia in tali casu quilibet effectus, seu quodlibet dependens,scilicet,quaelibet receptio, seu insormatio passiva dependeret ab unica ser-ma sibi correspondente, tanquam ab unica causa, seu termino adaequato suae dependentiae. Se cundo, potest accipi potentia receptiva materiae pro capacitate ipsius materiae ad recipiendaglarmas ; & in hoc sensu falsum est, quamliberlarmam totaliter,& adaequale terminare depenadentiam materiae; quia potentia subjectiva materiae est universalis, & sellim ab actu adequato speci fica'r, ut est serma ut sic, ut sub se coma prehendit omnes formas: unde nulla Arma particularis est actus adaequale terminans, seu comis plens totam capacitatem materiae. Cum hac diis
1iinctione Belle potest in ma responderi. 33 Sed replie. qWaelibet Arma totaliter, de
adaequale insermat materiam: ergo est terminus adaequatus illius. Antecedens probatur: nam si quaelibet Arma non informaret adaequath materiam , compositum substantiale, quod resulta-xet ex materia prima, & tali serma non esset to- tale s& adaequatum, sed partiale, &in adaequatum, adhuc manens in potentia , ut per ulterio. rem sermam sebstantialem in sermaretur , Ractuaretur; ut patet in sententia Scoti in com posito ex materiae, & serina corporeitatis, quod adhuc est in potentia ut actuetur per formam vi ventis , eo quod forma corporeitatis non in se
i Resp. disting. antee. quaelibet Arma totaliter, & adaequa te insermat materiam : ita ut
129쪽
in sermet totam materiam, dc non aliquam tantum partem illius, concedo: ita ut nullam potentialitatem, aut capacitatem relinquat ira . materia, ut possit alia serma informari, saltim supernaturaliter, nego. Similiter neg. anteC. probationis, & paritatem de forma corporei tatis. Ratio disparitatis est, quod compositum ex materia , dc forma corporeitatis non ideo dicitur partiale, dc inadaequatum, quia non adaeis quat capacitatem materiae ; sed quia ipsa sorma corpore itatis est dispositio ad recipiendam formam viventis, ita ut ipsum compositum ex materia, dc sorma corporeitatis sit in potentia ad recipiendam formam viventis, dc unum per se cum illa constituere, eo quod forma corporeitatis, de viventis sunt 1obordinatae; quod nullatenus contingit incomposito ex materia, dc alia forma substantialis nam tale compositum nullatenus est in potentia ad recipiendam aliam formam, dc unum per se cum illa constituere, licet alias relinquat capacitatem in materia ad alias formas recipiendas, quae non reinciperentur in composito ex materia, de forma,
sed in ipsa materia immediath . Unde licet compositum ex materia, dc forma corporei tatis est et partiale, dc incompletum, eo quod ad aliud per se ord i naretur , tamen compositum ex materia, dc qualibet alia forma esset totale, de adaequatum , cum nulIatenus per se ordinaretur ad aliud: cum qualibet enim serma constitueret materia unum per se ab alio independens, ut amplius patebit infra. as Arg. 3. Nequit unica natura creata simul a tribus Divinis Personis assumi: ergo nequennica materia informati simul pluribus sermis
substantialibus. Prob. conseq.quia ex eo unica natura creata nequit simul a tribus Divinis Per. sonis assumi, quia cum una sola persona Iitate constituit unam Personam adaequale incommunicabilem : dc consequenter, si a tribus Personis simul
130쪽
simul assumeretur, unicus effectus incommunicabilitatis dependeret a pluribus causis totalibus, & ada uatis: sed materia cum quacumque Mima substantiali constituit unum compo-, si tum per se completum, & adaequatum: ergo nequit simul informari pluribus sermis: alias idem estectus compositionis, seu insormationis dependeret a pluribus causis totalibus, & adae quatis. I 6 Resp. neg. conseq.&disting. min. probationis: materia cum quacumque forma substantiali constituit unum compositum per se con pletum, &adaequatum, quatenus tale compotitum non ordinatur ad receptionem alterius formae substantialis, cum qua aliud per se com-pssitum constituat, concedo ; quatenus complet capacitatem materiae , nego. Unde non sequi
tur, quod unicus estectus compositionis, seu informationis dependeret a pluribus causis totalibus , & adaequat is, in casu, quo materia simul reciperet plures sermas; tunc enim , tot essent compositiones, & in imationes, tam activae,
quam passivae, quot essent sermae, dc sic quaeliabet compositio, & in sermatio dependeret per se a Bima sibi correspondente: quod quidem non contingeret in simili de Personis Divinis
quaelibet enim totaliter, & adaequale terminaxet dependentiam naturae, quae tantum depe det a personalitate ut personetur, & fiat incommunicabilis , quod , cum haberet per quamlibet
personalitatem, nam quaelibet consti tueret naturam alteri supposito incommunicabilem, sias. fumeretur a pluribus personis, incommunica
bilitas esset effectus illarum, & sic unicus este.ctus dependeret per se a pluribus causis totali.bus,& adaequatis. r Si autem dicant, hanc non esse suisicientem disparitatem ; quia etiam posset dici, naturam constituere tres per nascum tribus pers nalitatibus, & sic )am non esset una incommu-