장음표시 사용
171쪽
non vero in altero . An autem hoc contingere
rossit φ tu ipse videas : nobis tamen videtux, oc nullatenus venire posse eo quod celationes
. o Arg. h. unica unio sufficit, ut natura humana uniatur Verbo Divino: ergo etiam ut inter se uniantur materia , & forma. ResP. neg. conseq. quia Verbum Divinum , cum non sit capax recipiendi in se aliquam entitatem de novo, solum unitur per modum termini, non tamen pex modum Habjecti, materia vero di fonma uniuntur inter se, tam per modum termini,
quam per modum subjecti. Quod potes patis.
cari in aliis relationibus, increatis enim, sicut estectus dicit reationem realemad causam, ita causa relationem realem ad estinum, quod non eontingit in Di vinis, licet enim crearum dicit relationem xealem effectus ad Deum, tanquam ad causam , tamen Deus non dicit relationem realem causae ad creaturam tanquam ad effvictum, eo quod Deus non est capax recipiendi de
Dubitabis i. an unio sit de essentia compositi subitantialis λ Resp. negativε cum Scotoa n 3ι di st. r. quaeit r. quantum ad tera , vers. Et ideo liti. F est tamen unio conditio simplici. ter requisita ad constitutionem compositi , Prob. a. quia unio, ut dictum est, est relatio, compositum vexo est quid absolutum: sed rela. tio nequit esse de essentia absoluti: ergo. 2. quia unio, ut etiam di ctum est, est accidens: sed accidens non est de essentia substanti aer ergo unio non est de essentia compositi substantialis, Quod autem unio fit conditio necessario requisita ad constitutionem compositi patet ex eo, quod est impossibile dari compositum ex materia , & forma sine unione. 8 Arg. I. contra resolutionem; sicut esse album est effectus sotmalis albedinis , ita esse
inpositum , seii satium est estinos sexmalis
172쪽
compositionis, seu unionisi ergo sicut albed est deessentia hujus compositi albiam; ita com positio , seu unio erit de egentia compositi ex materia, & forma unitis. Resp. quod si argumentum i ntelligatur uniformiter , potest totum concedi , quin contra nos aliquid convincat'. Pro cujus i litelligentia notandum est, quod ιubum est quoddam concretum dicens pro formali albedinem, & pro denominato subjectum i 3c similiter compositum substantiale potest esse quoddam concretum accidentale dicens pro Dimali unionem , seu compositionem . & pro materiali materiam, & sormam , seu totum . quod ex illis resultat . Hoc notato , dicimus
uod albedo est de essentia hujus concreti aliaum sumpti pro sormali, & per se sign ficato; non vero sumpti pro materiali, & denominator ita similiter unio est de essentia compositi , seu uniti substantialis sumpti pro sormali, &per se significato, non vero sumpti pro mate-xiali ,&denominatos & hoc solum est quod intendimus. 9 Arg. 2. nequit intelligi compositum sine ranione ergo unio est de essentia compositi . Confirm. partes non sunt essentialiter compositum seclusa unione : ergo. Resp. ad argum. I. admisso antec. neg. conseq. quia bene stat quod
aliquid non possit intelligi sine alio, & quod non sit de essentia illius, sed tantum conditio per se requisita ad suum esse essentiale quod Patet in xclatione, quae nequit intelligi sine termino ἡ cum tamen terminus non sit de essentia relationis: & similiter patet in approximatione agentis ad passum , sine qua nequit intelligi agens actualiter agere, cum tamen approTimatio non sit de essentia actualis actionis , sed tantum conditio necessario ad talem actionem xequisita .ro Secundo potest responderi ex dictis adoxaecedens arg. dist. antec. nequit compositum cursus Phil. Tom.II. Η im
173쪽
intelligi sine unione, si sumatur compositum pro sermali, concedo; si sumatur pro materiali, nego, & nego conseq. Ad confirm.Respondae ist. antec. partes non sunt essentialiter compositum seclusa unione,desectu alicujus ementialiter pe .tinentis ad compositum, negos defectu alicujus conditionis necessario relii sitae adesse compositi, concedo ἱ dc nego conseq.
ii Dubitabis i. quid sit dicendum de unione partium integralium Z Hoc dubium supponit
dati totum integrale compositum ex partibus unitis, quod licet communiter concedatur lo. quendo de partibus quantitati vis; tamen nostab omnita admittitur loquendo de pari ibus ea. titativis,istu de partibus substantiae seclusa quantitate s haec tamen controversia manet di. scussa in Logica, & suppositis ibi dictis e pro te. spontione dubii. 1i Primo dicimus, quod partes totius into gratis non uniuntur immcdiath, sed mediis in. divisibilibus sive quantitati vis, sive entitati. vis 3 quae sunt nexus, quibus partes uniuntur. Haec resolutio videtur esse sine controversia; &fundatut in eo quod totum integrale est unum compositum pet se: sed compositum per se nequit constitui, nisi ex partibus, quae vel ad invicem comparatae, vel ad aliud tertium se habeant , ut per se actus ad per se potentiam: sed partes totius integralis ad invicem comparatae non se habent, ut per se actus ad per se Poten- ltiam in hoc enim distinguuntur a partibus M.tius essentialis, scilicet materia , de forma ergo debet assignari aliquod textium , respectu cujus praedictae partes se habeant, ut per se potentia ad per se actum: hoc medium nequit ei se aliud nisi praedicta indivisibilia, sunt enim , per se actus tespectu partium, ut fere omnes sa
tentur : ergo praedictae partes non uniuntux immediate', sed mediantibus predictis indivisibilibus.
174쪽
Di p. s. Ωuast. 1. I' I Secundo dicimus , quod praedicta indivisibi lia non sunt rationes formales uniendi, sed
tantum fundamentum,ut pridicte partes uniant ut sermaliter per uniones luperadditas. Η e resolutio est communis Scotistarum consensus; defundatur in eo quod ut jam dictum est, forma lxibuens denominationem relativam , ut est d, nominatio uniti, debet esse relativae praedictii
indivisibilia sunt quid absolutum , quipph reductive pertinent ad praedicamentum ipsius compositi , quod est quid absolutum: ergo praedicta indivisibilia non sunt rationes formales uniendi, sed hoc debet tribui unionibus relativis superadditis. a 4 Ubi advellendum est , ne aliqua oriatur aequivocatio, quod ut bene notavit noster Me-xi nexo loquenἀo de unione aliud est loqui de unione partium totius integralis, si ad te invicem comparentura & aliud loqui de unione parietium cum praedictis indivisibilibus . Etenim si loquamur de unione partium cuni indivisibili-hus, dicendum est, quod in qualibet parte datur unio subjectata, determinata ad indivisibile, in
quo correspondet altera unio subjectara, Et te minata ad unain partem,Sc etiam alia unicesimi. liter in illo subjectata,& ad aliam partem termi- . nata, quae quidem uniones sunt relationes extrinsecus advenientes modo dicto de unionibus materiae, Si sormae. Si autem loquamur de unione partium inter se dicendum est, in qualibet paxte esse unionem subjectatam, dc terminatam ad aliam partem, quae quidem uniones sunt relationes intrinsecus advenientes; cum non producantur per se, sed resultent inter partes ad productionem indivisibilis in quo predictae partes copulantur , 6c in cujus unitate fundantur praedictae relationes tanquam in landamento proximo. Unde possunt praedictae uniones mulocari in primo genere relationis.
175쪽
De pertinentibus ad compositum.
REcto ordine , cum jam egerimus in Praecedentibus de partibus compositi, re de aliis ad constitutionem ipsius conducentibus , de ipso composito in praesenti venit agendum .
An compositum sub antiale diuinguatur reaiki.r si suis partibus simul sum- . .ptii, unitis. I Upponitur tanquam certum, compositumo per se phy sicum realiter distingui a qualibet parte seorsim sumpta tanquam includens ab incluse, licet inadaequata distinctione , eo quod preter quamlibet partem etiam includit lalteram Similiter distinguitur realiter ab utraque parte simul, quia, ut patet ex dictis tam circa materiam, quam circa Ermam , utraque potest existere sine unione i in quo casu existerent omnes partes absque eo quod existeret compositum de facto contingit in morte hominis s tunc enim non exissit homo compositus ex anima, &corpore, existunt tamen anima, di corpus quo
majus signum distinctionis realis nequit invenixi ; in hoc enim nulla videtur esse controversia Praecipua autem difficultas stat in hoc,an scilicet totum compositum per se dicat aliquid realiter distinctum a suis partibus simul sumptis, εc uni tis, ita ut praeter ipsas partes, & unionem dicat aliam entitatem substantialem , quae communi ter dicitur ab Scotistis tertia entitas substantialis ad disterentiam materiae primae, quae dicitur pri maentitas substantialis ; & formae, quae dicituῖ secunda substantialis entitas.
176쪽
h Duplex circa hanc di icultatem est ex diametro opposita sententia . t .asserit, totum con positum per se physicum nullatenus distingui realitera fuis partibus simul sumptis, ic unietis, sed esse realiter ipsasmet partes unitas. Haec senistentia est sere communis consensus Thomistatum , M Jesultarum. Secunda sententia defendit. totum compositum per se physicum realiter distingui a suis parti bis simul lumptis, & unitis. Haec sententia est sere communis consensuvScotistatum cum subtili Magistro in a. dist. r. R est. a. quantum ad primum ostendo, i i it. C. iximus ; Fere communis consensus Scottuarum, quia aliqui Scoti stae clicet paucia oppositum defendunt eo quod ipse subtilis Μagister lib. i. physic. primam sententiam desendit a sed ut bene notant quam plures otiuae, licet Scotus juvenis hoc ita docuerit, jam provectior factus lo. citato suum consilium tanquam prudens non
a Dicimus cum secunda sententia , totum compositum per se physicum reali tex distinguitur a suis partibus simul sumptis, & unitis moindo se pradicto . Haec conclusio solet probari primo ex Arist. a.de anima, de aliis in locis in quibus dividit substantiam corpoream in male viam , formam , dccompositum , assivmans esse tres labstantias ue quod non posset veri scari, si compositum non esset substantia a partibus realiter distincta. 4 Aliqui respondent ; quod Arist. debet intelligi de partibus seorsim sumptis, re composito, tamquam de tribus extremis dividentibus substantiam. Sed contra est, quia ut sic jam non sunt tres substantiae, quia totum compositum n .hil aliud dicit praeter materiam , & HGmam,quae tantum sunt duae substantiae: ergo ut . salvetur praedicta di visiomon debet sic intelligi Arist. 1 Si autem dicas, praeter materiam, & sor-
177쪽
3 4 Lia. r. Ph e. mana dati unionem in composito, ratione cujus compositum. est aliud membrum a partibus seorsim . Contra est, quia vel unio facit quod compositum sit erilitas substantialis distincta a partibus unitis, vel non λ Si primum, habemus intendunt. Si secundum: ergo compositum nihil aliud est nisi materia, & Qxma ; ει sic tam tum sunt duae substantiar. Neque unio, cum in nostra sententia sit accidens, potest constituere aliud membrum substantiae r neque adhuc si esset modus substantialis , ut intendunt contrarii, salvaretur divisiossum unio non sit membrum numeratum ab Arist. sed totum compo.
6 Prob. a. conelusio rationibus Scoti . Pti ma est ; si totum per se physicum non d ceret tertiam entitatem realiter distinctam re suis partibus simul sumptis, & unius, non distingueretur a toto per aggregationem, quod est contra Aristot. 8. Metaphysicae ubi tenet totum per aggregationem nihil aliud esse nisi partes aggregatae, & simul sumptae et ergo totum per se physicum realiter distinguitur a suis partibus Gmul sumptis , de unitis . .
Resp. quod totum per se physicum distinguitur a toto per aggregationem, quia hoc praeter partes non dicit unionem quam dicit totum per se physicum. Sed contra est primo, quia etiam totum per aggregationem dicit praeter Partes approximationem, ratione cuius, distinguitur realiter a qualibet parte seorsim , Mab omnibus simul sine approximatione, sicutio. tum per se physicum d stinguitur realiter a qualibet parte seorsim , & ab omnibus non unitis Tatione unionis remo ut totum per se physicum distinguatur a toto per aggregationem dicendum videtur, praeter partes simul sumptas , &dicere tertiam entitatem ab ipsis real ter distinctam , quam non dicit totum Per an re
178쪽
Di p. 6.- . I ss Contra secundo: quia si totum per se Physicum ratione unionis tantum distingueretur a toto per aggregationem , sequeretur, quod i
tum per se physicum non distingueretur a toto per accidens s quia etiam hoc praeter paettes scilicet sormam accidentalem, dc subjectum, dici t unionem , dc sic sicut totum per accidens est simpliciter plura, Sc tantum secundum quid unum ratione unionis ; ita totum per se esset simpliciter plura, dc tantum secundum quid unum ratione unionis: sed quod haec duo non distinguantiir nullus concedit r ergo dicendum est, quod totum per se physicum dicit tertiamenti talem a partibus simul sumptis, dc unitis realiter distinctam, ut tam a toto per acci dens, quam a toto per aggregationem distinguatur.
9 Respondent ; quod licet totum per accidens includat subjectum, formam, & unionem, si-Cut totum per se, versatur tamen inter illa haec differentia, quod totum per se physicum est pex
se intentum a natura, quia constat partibus ex natura sua ordinatis tamquam actus, Fc potentia per se, at vero partes totius per accidens non se habent tamquam actus, dc potentia per se, neque accidens intenditur per se a natura,
sed solum intenditur ratione subiecti, seu sub
io Sed contra est, vel quod totum per se physicum sit per se intentum a natur , & constet partibus ordinatis ut actus de potentia pex se sufficit ut dicat tertiam entitatem realiter distinctam a suis partibus, vel non Si primum: habemus intentum. Si secundum; argumentum manet in sua vis scilicet, totum per se non distingui a toto per accidens ratione totius, nam semper esset plura fimpliciter, & tantum secundum quid unum ratione unionis, sicut totum per accidens. Dicere autem qubd totum per se est per se intentum a natura, non vero to- '
179쪽
rLib. 3. Pssit. tum per accidens, nihil aliud videtur, quam dicere quod totum per se est totum per se; Stotum per accidens est totum per accidens: ergo ut inter illa salvetur distinctio dicendum venite totum per se dicere tertiam entitatem, quae sit unum simpliciter, quam tertiam entitatem non dicit totum per accidens, eo quod non
est unum smpliciter, sed simpliciter plura dctantum per accidens unum .ii Respondent aliter; quod major unio reperta inter partes totius per se, quam inter Pa tes totius per accidens, est sussiciens ad diffin. gucndum unum totum ab alio, Sed contra est; quia major unio reperta inter partes totius per accidens; quam inter partes totius per aggregationem, non distinguit totum per accidens a
toto per aggregationem in hoc quod utrumque non ut simpliciter plura, & tantum secundum quid unum; ergo similiter neque major uniorcperta inter partes totius per se, quam inter partes totius per accidens non sufficit ad distinguendum unum ab alio in hoc quod imium per se non sit plura simpliciter, & tantum secundum quid unum sicut totum per accidens rergo ut inter illa assignetur distinctio dicendum est; quod ratione majoris unionis dicit totum per se tertiam entitatem simpliciter unam rea. liter a partibus distincta in , quam non dicit totum per accidens. 11. Fecunda ratio Scoti est: omnis caulaphysica realiter distinguitur a suo effectur sed materia , & Arma unitae causant totum per se, ergo materia, & sorma unitae reali tex diastinguuntux ab illo. Minor prob. quia mate-xia; & forma causant totum, quatenus illud constituunt. sed constituunt illud ut unitae ergo ut unitae illud causanis ac per consequens:
i a Diversimode respondent contrarii ad hoc argumentum: Primo Olim dicunt aliqui, major om
180쪽
doxem esse veram de causis extxiniacis; quia hae producunt effectum extra quem manent, salsam vero de causis intrinsecis , ut sunt materia, di forma ι quia hae ita causant effectum, uti trinsece remaneant in ipso. Sed contra est squia habitudo causae ad estectum est realis relatio ssed relatio realis requirit extrema realia , & te litex distincta, ut dictum est in Logica loquendo de relatione s ergo quaelibet causa sive ex-ixinseca, sive intrinseca realit ex distingui luxa suo effectu . Deinde s eflectus cujuscumque causae physicae est posterior sua causa, & ab illa physice , & reali tex dependens , sed nihil est posterius se ipso , neque a se ipso deeendet: ergo nihil potest esse causa sui ipsius in
aliquo genere causae ἱ ac per consequens etiam 'causa intrinseca distinguitur realiter a suo en
Alitex respondent alii ; materiam 'sormam , ut unitas non causare totum , sed seo sim, & divisim sumptas. .ed contra est, quiἀimplicat, quod materia, & λrma s sive ponantur in rerum natura simul, sive seorsim, causent totum nisi uniantur3.hoc nullus negat, quia non, causant totum nisi sufficienter applicatae , quae quidem applicatio nihil aliud est, nisi unios dolopplicatio ad causandum necessaxi est pxior e
fectu s ergo materia,& forma, non aliter cavsanx totum quam unitae , dcconjunctae . , . a s Respondent, verum esse partes necessavio exigere unionem ut causent tΘtum , tamen non
causkre illud simul sumptas. , unietas i ita ut iam unio, quam materia, & Qxma in recto illud causent, ita ut possit dici: Materia , forma , unis causant totum ἱ nam ut sic potius sunt ipsum totum ι causare tamen ut unitas si divisive sumantur , ita ut unio non conside xetur in recto, sed in obliquo; seu ita ut una pars consideretur in recto, & altera in obliquo, di sensus sit: Materiavinita forma causat solum s