장음표시 사용
431쪽
-- 2. PHsie: . Prob eon seq. quia si partes quantitatis existen ti, ita se haberent, ut non existeret aliqua , utitia quam non esset alia ε di alia actualiter exi stens, omnes illae partes essent actu infinitae iactatu existentiae: ergo Partes quantitatis, quae
ita se habent in statu possibilitatis , ut non sit aliqua possibilis, ultra quam non sit possibilis alia, &alia, sunt de sacto infinitar in statu possi.
bilitatis. ν Neque simili ter valet, si dicant, quod Iichi partes sint infinitae in statu possibilitatis, non ex hoc sequitur, poste simul existete ; quia non valet ex possint litate rerum ex stent am i serre 3 quia multa sunt possibula . quae simuleritare non pollunt; omnes enim admittunt in continuo infinitas divisiones possibiles . I in aliquis concedat , posse actu dari praeoictas infinitas divisiones . Hoc non valet s
8 Contra est differentia supra assignata I ter partes unius potentiae demonstratae, & non unius potentiae demonstratae e primi generis sunt paries quantitatis; Iam continuae quam discretae; lecundi vero generis sunt divisiones contutui . Non enim dicimus absolute, omne
possibi te posse simul poni in actu existentiae, sed
tantum aliquod possibile, illud scilicet, ex cujus positione non sequitur aliquod inconveniens o quod quidem non sequitur ex actuali
positione infinitarum partium unius Polentiae demonstratae, ut sunt partes quantitatis, tam Contimiae, quam discretae; esset tamen inconis veniens in noc , quod paries, quae non sunt unius potent iae demonstratae , simul ponerentur an actu, quod inconveniens evidenter apparat indivision bus infinitis continui ; nam si simul ponexentur, sequeretur , quod esset continuum , ut supponitur, & quod non esset eontinuum , quia amplius non esset divisibile,quod naturae continui omnino xepugnat. sTO
432쪽
Di p. z. Rus. r. 4 ης. Totum hoc, & simul ratio pro conclusi ne, potest sic confirmari t Deus actu cognoscit infinitos homines simul, di quemlibet ex illis, ut ab aliis distinctum , similiter actu simul co. gnoscit infinitas partes, quae conjungi possunt cum qualibet linea , quae de secto existit, sed
qRaecumque repugnantia adducibilis contraeis actualem existentiam illorum hominum, & illarum partium lineae possunt etiam adduci contra illorum possibilitatem , prout ob;ective in intellectu divino; ergo admissa tali possibilitate , non est ratio cur non admittatur , simul posse exi stere. Minor patebit in argumentis, in quibus contra nostram conclusionem adducunis lux ab adversariis aliquae implicantiae. io Neque valet, si dicant Deum cognosceis xe infinitos homines , di infinitas partes lineae
syncategorematice, non vero categorematich, eo quod omnia cognoscuntur a Deo eo modo, quo sunt in se, homines autem tantum sync
tegorematice sunt infiniti ; & similiter patres lineae . Hoc non valeti contra enim est primo; quia homines in statu possibili latis sunt catego. xematice , di non syncategorematice infiniti ergo Deus cognoscit illos ut infinitos categor matice. Prob. aniec quia in illa infinita multi. tudine hominum πιmnes sunt actu possibiles, non Vero Hi qui tantum sunt actu possibiles di aliqui , di aliqui in infinaum in potentia possibiles . ita ut possint esse possibiles s ergo non syncategorematice , sed categorematichsunt possibiles, seu in statu possibilitatis infiniti homines. consequentia videtur evidens ,&antecedens non apparet, quomodo possit -- gari . ii Contra secundo ι quia quando dicitur, Deum cognoscere infinitos homines syncatego-rematice, vel intelligitur, ita quod Deus non cognoscat tot homines , quin plures, &plures
misit cognoscere, quod ut ex se patet est max
433쪽
mum absurdum . Vel ita quod Deus non e gnoicat illos infinitos homines ut possibiles si mul existere & hoc non est ad propositum ; Ε-
Iumemm hic intendimus ad paritatem, quod Deus simus cognoscat infinitos homines, quorum quilibet seorsim possit existere ; ut ex tali paritate deducamus, quod si non est implicantia in eo, quod Dens illos ita cognoscat, neque erit implicantia in eo, quod simul existant,ut in argumentis patebit. Idem dicendum est de infinitis partibus lineae.11 Conclusiones a non repugnantia potius negative, quam positive solent probavi , quapropter sic ulterius no stra conclusio probatur: non repugnat dari infinitum in actu sqcundiam quantitatem, neque ex ratione entis ι eum prina um, &persectissimum ens, quale est Deus, sit infinitum in actu: neque repugnat ex ratione entis creati s enti enim creato, ut tali, solum repugnat esse infinitum per essentiam, non ve Io per participationem: neque eae ratione quantitatis; quia potius infinitas dicitur proprietas
quantitatis: ergo nullatenus repugnat tale infinitum, maxime, cum non possit aliud caput repugnantiae assignari. Hoc latius probatur exsolutione argumentorum.
33 Aliquae adducuntur implicantiae contra quodcumque infinitum in generati s de aliquae contra quodlibet in particulari. Igitur contra infinitum in communi sic arguunt primo: si
Deus produceret infinitum exhauriretur ejus omnipotentia: hoc repugnat: ergo nequit infinitum produci. Resp. quod si Deus produceret omnia infinita possibili ac si alias quod infinitum non repugnaret bene posset dici, exhauriti divinam omnipotentiam quoad hoc, quod ita haberet terminum sibi adaequatum, ut ni hi l ampli us producere posset,quod nullum es
et inconveniens utri non oriretur ex eo, quod
.mnipotentia non esset infinita, sed ex ςo qu04
434쪽
ex parte objecta nihil retiaret possibile produ- ei imo in hocmaniis staretur infinitas divinae
omnipotentiae , cum nulla potentia , praeter infinitam , possit infinitum terminum producere . Quod evidenter patet a paritate ρ nullum . enim est inconveniens, quod Deus ita omnia . sua infinita scientia , cognoscat , ut nihil remaneat cognoscendum, licet ex hoc dicatur exhauriri divinam cognitionem , quatenus habet terminum adaequatum , ultra quem nihil cognoscere potest, eo quod nihil restat cognoscibile . Potest etiam dici , quod non.exhaurixetur divina omnipotentia ; nam posset Deuet vel omnia illa' infinita ab illo producta, vel aliquod illorum, vel aliquid cujuscumque an- nihilare, semel, vel pluries, & postea repro
a J4. Arg. 2. Quod a parte rei producitur, ca-git sub intentione determinata produlentis et sed quod cadit sub determinata intentione producetitis, necessatio est finitum, εc limitatum sex vi enim talis intentionis finitur, & limitatur i ergo nequit infinitum simul a Deo produci. Resp. neg. min bene enim potest infinitum cadere sub determinata intentione Dei , quae nihil aliud est, quam determinata voluntas di vina dilecta infalIibili cognitiones de sicut sub tali cognitione potest cadere infinitum , ita etiam potest cadere sub tali determinata volantate : nam sicut non coarctatur, & finitur quod cadit sub tali cognitione, ita neque coarctatur .& finitur quod cadit sub tali voluntate: neque sapparet unde, aut quare talis coarctatio, & finitudo proveniat.
Arg. 3. Si daretur infinitum in actu , haheret partes infinitas. Tunc potest inquiri, an, signata aliqua parte . detur alia ab illa distans infinite, vel non ' Si detur: ergo jam erit infinita distantia clausa duobus terminis , scilicet praedictis partibus,quod repugnat naturae insinu Um Philos Tom. II. Τ ti.
435쪽
ti. Si non detur: ergo omnes partes distant ab illa finites Se consequenter totum compositu in ex praedictis partibus exit finitum. Resp. quod in infinito nulla datur pars determinata . quae ab alia determinata ,εcassignata infinite distet alloc enim dieit natura infiniti. Unde distinguendum est consequens s omnes partes distant ab illa assignata finite si sumantur divisive . concedo; eollective, nego, dc neg. ultimam consectis non enim valet argumentum a divisivo ad eos. lectivum , ut ex se patet: quia non benε insertur: Qualibet pars quanritatis est pa aris; e go tota quantitas est palmaris. Similiter non va
i si Idem argumentum potest fieri contra infinitum possibile cognitum a Deo et nam, vel in illo infinito e noscit Deus, aliquam partem determinatam diuare ab alia finite. vel infiniis
te Ad quod nihil videtur posse responderi . nisi quod nos respondemus : 6e si quid alivd
respondeant, idem possamus ι εe nos responis
; In speciali arguant primis contra inhalatum secundum quantitatem continuam: qui ad daretur corpus infinitum , vel esset corpus naturale affectum quantitate infinita . vel esset corpus mathematicum et neutrum potest esse aergo. . Prob.min. quoad primam partem primo tqaia corpus naturale habet formam substanti lem finitam di sed forma substantialis finita exi. git accidentia finita, di limitata: ergo nequie dari corpus naturale effectum quantitate instit. ta. Secundo probatur eadem pars et illud in pus esset mobile . quia constaIet natura , quae est pxlneipium motus ι dc esset immobile ε quia corpus infinite extensum nequit moveri r hoc implicati ergo. Prolamin. quoad secundam Partφm ι quia si datetur corpus quantum mathe
436쪽
disp. s hematieum infinitum , nullam haberet is xam ue quippe figura exigit terminum in quantitate. qui terminus infinito repugnat: kd implicit , dari quantitatem sine tigura: ergo nequit dati corpusmathematicum infinitum in extensione.
38 Resp. ne min. di ad primam probatiomem primae partis disting. min. krma substantialis finita exigit accidentia finita , loquendo de accidentibus qualitativis quoad intensionem, concedo ; intensio enim qualitatis sequietur persectionem tarmae ; loquendo de acciden tibus quoad extensionem , nego; quia non Viventia non habent terminum intrinsecum magnitudinis a sed possunt magis , & magis augeriusque in infinitum . Ad secundam probati nem eiusdem partis disting. mai. illud corpus esset mobile , & immobile localiter secundum diversas rationes in illa assignaras, concedo , secundum eamdem rationem , nego. Similiter disting. min. implicat enim , quod idem corpus sit simul mobile, di immobile secun luna eamdem rationem , non autem quod sit mobile, seu quod exigat moveri secundum suam naturam , & quod sit immobile ratione infinitae
uantilat s , aqua exercitium suarum natura. Iium operationum impediretur . Unde neganetur consequeritiae. Aliis terminis quoad is
mam potest dici , quod esset mobile ab initi n- seco, & immobile ab extrinseco, quod nullum est inconveniens: sicut non est inconveniens. quod Corpus Christi Domini, quod ex natura sua potest plures operationes naturales exercere, sit impeditum ab illarum exercitio, prout in Eucharistia.
Ad probationem Deundae partis minoris
resp. neg. min. non enim repugnat corpus quaneum sine figura s quia habere figuram non est proprietas quantitatis in communi, sed quantitatis finitae . Dividitur enim quantitas inex-
437쪽
res proprietates conveniunt quantitati finitae , quae infinitae quantitati Penitus repugnant. Hoc argumentum etiam potest fieri contra infinitum in cognitione divina, & non aliter ad imsum potest responderi. χo Argum. 2. Si daretur virga infinita versus Iongitudinem , posset Deus illam dividere in duas partes , & ex qualibet parte annihilare duos, vel plures palmos, & postea sine additio.
ne eas Leunire cum motu ex utraque parte: sed in tali reunione quaelibet pars desereret duos, duo termini, inter quos clauderetur: ergo jam daretur infinitum duobus terminis clausum , quod insinito repugnat.
2i Deinde , posset Deus, si divideret virgam infinitam in qualibet parte determinabili,
postea salum delituendo unam ex duabus partibus , re illam reproducendo ponere utram que Partem versus Orientem, V. g. tunc potest inquiri, an praedictis partes semper essent aequales ex ea parte, qua finitae sunt,& qua facta est divisio Z vel , an una sit longior altera, si divisio non fiat incerta, & determinata parteὶ Non secundum s quia ista determinata pars, in qua sola, si fiat divisio, reddit illas duas partes vir
gae aequales, esset medium totius virgae, quae antea erat infinita , quod non est dicendum; quia ubi est medium determinatum, necessar osunt extrema , quae infinito repugnant. Neque potest dici primum ; quia, si iacta divilione in quacumque parte virgae, duae partes illius remanerent aequales , tunc posset Deus ab una parte auferre palmum , v. gr. & illum alteri addere , & tunc una esset longior altera: ergo idem eveniret, si antea fieret divisio in alia parte per palmum distante ab ea, in
qua divisio satia fuit; quod semper videtur in
438쪽
Dio 2. . 43γ' conveniens, quia semper-assignanda est pars, in qua, si fiat divisio, erunt partes aequales , dc non alirer, dc consequenter, quae sit medium determinatum illius virgae, quod infinito te-
et. 2 Respond. bene posse Deum virgam infinitam dividere, de a qualibet parte ityius aula xe duos, vel plures palmos, de postea, illas partes reunire, vel perraresectionem reliquaruns Partium , Vel per novarum partium additio-'nem, Vel unam partem annihilando, te postea illam reproducendo alteri unitam ue in quo sensu semper virga remaneret infinita s non tamen posset Deus partes illiuς reunire per m 'tum localem modo posito in argumento, eo quod implicat corpus infinitum secundum totum localitex moveri, eum motus localis sit desertio termini a quo , te acquisitio termini ad quem, quod quidem est contra naauram infiniti terminum non habentis, sed occupantis infinitum, dc sine termino spatium . Eadem implicantia potest retorqueri contra infinitum cognitum a Deo; nam , vel Deus cognostir,
quod posset fieri divisio virgae infinitae, quae objective est in suo intellectu, & quod a quacumque parte potest aliquid auferte ue de quod
postea ills partes possunt reuniti,vel nonZQuidquid respondeant, nos etiam possumus Iespon
hs Ad aliud c preterquamquod etiam esteontra infinitum cognitum a Deo γ responde. rux , virgam infinitam posse divisti a Deo pro quacumque parte j & postea unam partem destruendo, di rebrodueendo , illam simul
eum altera collocare , ita ut utraque verses eamdem partem protendatur . Cum autem
inquiritur , an ea parte, in qua secta est divisio, & qua su ni partes, illius virgae finitar, deruberent consti tui aequales; ita ut inciperent ab .
439쪽
pro sita voluntate reproducere i l Iam parten ut inciperet ab eodem puncto spatii, a quo pit alia, di sic aequaliter cum illa , vel ita iciperet ab alio puncto parum s vel plurii distan' ea puncto, quo incipit alio.&sie a Ies; quod utramque posse seri, attente cideranti naturam infiniti, nullatenus imihi te apparebit. Unde patet, quod non dat aliqua pars in Virga infinita, quae se haberi medium illius, di quod accidentaliter, vel mera voluntare divina sic illam partem reducente; vel per ablationem, vel additioialicujus partas, possent illae virgae esse aetles, vel inaequales ea parte, qua secta est dsio, & qua sunt finitar, non tamen ea, qua initae sunt: infinitas enim semper remane quia non derogat infinito ablatio, seu addalicujus finitae partis ἀχ Arg. 3. Si duae lineae protraherentu aliquo puncto, ira ut in infinitum procederi ipsae lineae inter se in infinitum diliarent : etalis infinita distantia clauderetur terminscilicet ultimis partibus linearum: claudiminis est contra rationem infiniti: ergo . R argumentum quod etiam potest contra instum a Deo cognitum retorqueri procedere salsa imaginatione Praefigente ultimas pa lineis infinitis, quas cum certe non habere non daretur, quid ab alio infinite distaret terminate, de sic nec distantia infinita termiinclusa a imo in hypote si praedictae lineae inite distarent, eo quod extrema, seu ulti non haberent i & sic daretur infinita distant quae licet nostrae im*ginationi apparet claterminis i terminis clausa non esset, cum te
termini nullatenus darentur in lineis . Fmentem neque hoc , neque alia simil
, In specialis Arguunt I. contra infinitise
440쪽
secundum quantitatem ductetam 3 posita in rerum natura infinita multitudine, sine praejuditio infinitatis, posset illi aliquid addi, de ab illa aliquid auferri s sed per talem additionem iliala infinita multitudo non fieret major, vel minor ; cum majoritas ,& minoritas infinito repugnent ι ergo necessario est et eoncedendum, posisse fieri additionem sine augmento , de oblationem sine diminutiones hoc est absurdum s ergo nequit dari infinita multitudo. nor patet εquia quando aliquid alicui additur habet totum , quod antea habebat, & aliquid plus; requaudo aliquid ab aliquo aufertur, habet minusquam antea habebat; sed illud dicitur majus, quod habet plus quam antea habebati de illud dicitur miniis, quod minus habet, quam antea habebat s ergo implicat, aliquid non fieri majus per additionem, di non eilominus per abi
1 6 Resp. concesso r. syllogi simo , neg. min. subsumptam, loquendo ae infinito , & similiter antecedens probationis; quia, licet verum
sit , quodlibet finitum fieri maius per additi nem , de minus per detractionem ; quia illud fit majus per additionem, quod per talem additi
nem transgreditur terminum praefixum, quem antea habebat, disit minus per detractionem, quod per talem detractionem terminum praefixum , quem antea habebat, non attingit; quem quidem terminum habet quodlibet finitum; non tamen hoc est verum in infinito, quod cum terminum praefixum non habeat, non potest dici, non attingere terminum, quem habebat, per detractionem; neque terminum transgreda
per additionem, dc sic, nec potest diei maius, vel minus; licet possit diei , habere aliquid, quod antea non habebat, seu non habere aliquid quod antea habebat.17 Dices contras communiter est receptum