장음표시 사용
291쪽
e n nest aliud, ouam esse Et ex gumentum Antisthenicorum probantiuin nihil posse definiri: quia quid-ditas rei estquid simplex; definitio verbest sermo longus, ut ipsi dicebant,compositus videlicet ex partibus. Cui argumento respondet omnem substantiam, quae definitur esse compositam. Verba D. Thom. lect. . in eius expositionesiuit : siluenaum istam dubitati,nem variet dicere , qu a kbstantia, Padon rutur , laesit interer iuriis, Ita fit si bi
luestertet, quodsit composita. Ea vero ex primo componitur, cum Arsimpliaria, mn contingit definiri. Dictum est enim supra, quod ratio definitum adiungit a 1Mid alteri, quorum unum est ut forma, aliua ut is teria ; xiam senui si itura materia ; m di ferentia af - .
Ex his , & alijs Aristotelis locis,
sumpserunt Diuus Thomas, & caeteri Philosophi hoc commine proloquiu: Genus sumitur a materia; in disserentia af η , quod hic a nobis explicandum est. Et in primis certum debet cise iuxta hane Aristotel. & Diuus Thomas doctrinam , ut aliqu i substantia possit proprid definiri, vel recipere has intentiones , aut poni in praedicamento debere esse compositam aliqua compositione , vel materiae , &sormae ; vel essentiae , & existentiae. Propter quod inter substantias solus Deus excluditur a praedicamento, nec recipere potcst intentiones generis, &differentiae, aut etiam definiri: quia nec
ex materia, & sorma componatur, ut
patet, nec essentia sua est aliud a filo esse, seu existentia, sed ipsum situm esse est essentia eius. Quam doctrinam tradit eleganter Angelic. Doctor. cap. 6.de ente, & essentia his verbis. Triplexim enitur mod- haben i ntium injfib- flant, . . cliquid enim est sicμt Deus, cuius essentia est ipsum uμm ese: in ideo in ueniuntur aliqui Phil sephi licentes e quod
tia omne σuadest ingenere , eportet quod abeat quidditatem Her es uum,c c. Vbi optimὸ notat Caietan. ad inter tum rationis Diu. Thom. sussicere, quddesse,seu existentia non sit de qui Lditate eius quod est in genere : quod verum est in omni opinione, sue ex stentia distinguatur realiter ab essentia, siue non. Proprium enim Dei cst, quod existentia eius sit sua essentia ; ita ut
haec propositio Γ - est , sit quiddita Gua,& in primo modo dicendi per se,
quod nullo modo inuenitur in cre
Quia tamen in creaturis, ideli existentia est extra conceptum quiddit tiuum essentiae in sententia D. Thomae, quia realiter distinguitur ab illa: ideo rectE Sanctus Doctor ex identitate re ii, quam in Deo habet esse, seu existe
tia cum ellentia, inscrt Deum non contineri in praedicamento, nec componi
ex genere, & differentia ; ac proinde nulliim esse in Deo fundamentum ad formandos tales gradus. Ex quo tandem econtra sequitur planE , realem compysitionem exessentia, & existet tia cile primum requi situm, ut creat rae collocentur in praedicamento, &vt in eis inueniatur fundamentum ad sese. mandam compositioncm ex genere, de differentia.
rand. in secundo,distinctione 3. quaest.I. qui ita stricte intellexit dictum axioma, ut conuenientiam genericana ncgaret inter illa, quae non habent materiam communem. Relicto etiam Vasquca
I. par.disput.I79. cap. r. qui contra communem omnium conscias m ncgauit
genus simi a materia, & differentiam a forma, quem rectὸ impuri at Nazar. ibi scin quaestione so . articulo 2. com
i cui non babit esentiam : ruiu uouas i. Exus, qui hoc proloquium
292쪽
admittunt, non omnes eodem modo
illud explicant. Quidam enim .i refert D. Thom. opusc. 2. capite A. quos sequuntur aliqui Moderni, asserunt in substantijs materialibus genus sumi r dicaliter a materia, & disserentiam a forma: at verbita substanti js spiritualibus genus sumi ab essentia ; disserentiam verb ab existentia. Itaque sicut compositio Physica ex materia, de sorma in sissiminiijs materialibus est fundamentum compositionis ex genere, Ecdifferentia ; ita in Angelis asserunt hi Doctores compositionem realem ex essentia , de existentia esie sundamentum , super quod si indat intellectiis, Sca quo sumit genus, dc discrentiam. Haec tamen sententia quoad secundam partem omnino falia est, docontra D. Thom. opusc. citato. Ex cimius verbis plane conuincitur : inquit enim: Cum autem omne quod est ingenere ut completum existens , campo tur ex
nere, cra A entia grai autem sum turi tentia, disserentia vero afrma, easu: insul antis vera 'ρa, alis essentia est ut tentia, ese vero is a qui 2 'fui quiue zam videturgentu eius sumi ab egentia , Loerentiam vero ab esse.
rentia , non est aliud ab essentia rei e Uit tae per disserentiam. Quae ratio euidens est: repugnat enim differentiam sum seu fhiadaci supra id, quod non per Gnet adessentiam eius , cuius est disserentia, ut de se patet. Quam doctrinam latξ prosequitur, dc pronat S. Doctor. p. s. sequenti. Videatur etiam quod-
Alij verb, inter quos suar. disp.
6. Metaph. sea. ii. explicant dictum axioma, per quandam similitudinem, dc metaphoram ; ita ut uniformiter verum sit in omnibus rebus genus sumia materia, dc disserentiam a forma, in hoc sensu, qubd sicut materia est potentia de se indisserens, ut determinrtur, de limitetur per formam: soli verb est actus ex se determinans , Scconstituens; sic similiter genus tam in substantijs spiritualibus , α corporeis. qu im in accidentibus se habet ut potentia quaedam, oc materia indifferens: differetia vero,ut actus, seu formali mi tans,ic constituens. Propter quam simia litudinem genus, de differentia dicuntur desumi a materia, dc forma. Sed haec etiam sententia relinquemda est: non enim explicat, sed potius f
git dissicultatem : quia sola illa proportio, aut metaphora extrinseca non est
sussiciens fundamentum ad formanda compositionem ex genere, Sc disserentia, nisi in ipsa re, in qua distinguuntur sti gradus, esset intrinseca radix,&re. te fundamentum ad talem distinctionε, .dc compositionem. Ergo intra ipsis essentiam Angeli, vel hominis verbi gratia , debet assignari radix unde ii mantur gradus generici, dc differentiales eorum: de hoc est, quod in praesenti inuestigamus. Quare planξ stigit dissi- cultatem, qui in eius explicatione r currit ad dictam similitudanem, dc an logiam goacris , dc differentiae , cum
3 Pro solutione ergo dissicultatis sciendum est, aliud ene, loqui de proximo si damento , super quod fundantur, Jc a quo sumuntur gradus genericus, de diaercntialis; aliud verbde fundamento remoto, seu prima radiace, qua tales gradus oriuntur,dc sumu-tur. Loquendo in priori sensu ex quaest. Taecedenti constat, totam essentiam cse, a qua stamitur tam stadus generi Aquam disserentialis, liue in Angelis, siue in corporibus, aut accidentibus: nomina enim significantia tales gradus in quacumque essentia significant totam illam, de non aliquam eius partem, v
293쪽
ibidem late explicuimus. Et constat in Angelis: nomen enim significans gradum genericum, in quo omnes conueniunt, scilicet stetrit-s, denomii , quibus propriam cuiuslibet differentiam circumloquimur, sumuntur,& signiscant totam essentiam Angeli, licet diuersimo IE: nam gradus genericus significat eam, ut est radix persectionis communis , in qua omnes Angeli conueniunt, scilicet, intellectualitatis , seu immatei talitatis; gradus verb differentialis significat candem emcntiam , ut
est radix persectionis particularis , &propriae cuiuslibet Angeli. Quam quia
ignoramus explicamus per talem intellectualitatem, &immaterialitatem. Et idem contingit in substantque materialiabus, de accidentibus in quibus omnibus, ut inquit D. Thom. Opus c. citato, genus indisserenter sumitur ex ipsa potentia essentiae, id est, ex tota essentia, secundum quod consideratur elongata
esse, diiserentia vero a persectione talis essentiae, per quam a Propinquat ad esse actus, id est a tota clientia, secudum illud, quod in ea est magis actuale. Ex quo sit, 'ubd in fundamento proximo , a quo sumuntur , & saperquod fundantur genus, & disserentia,
omnino conueniunt substantiae spirituales , co roreae , & accidentia. Et quia tota elientia secundum persecti
nem communem habet rationem ni
teriae, rcspectu eiusdem secundum perfectionem propriam, ut sipra tetigimus : in hoc sensu loquendo de fundo mento proximo , uniuersaliter potest rinari, in omnibus rebus genus sumi ab eo, quod est in illis malaiale, &disiarentiam ab eo, quod est sorinale. Qim modo loquendi utitur D. Thomas in verbis adductis. Et de huiusmodi sui amento vectasserit Suar. sppellari materiale, & sormale per quandam si-
aitudinci de analogiam ad proeliam
materiam, & sormam. Sed de hoc sundamento proximo parua, aut nulla controuersia est inter Doctores. Quare t ladissicultas versatur, in declaranda prima radice, seu sundamento remoto, a
quo sumuntur genus , & disserentia, tam in substantiis spiritualibus , quam in corporeis, & accidentibus.7 Dicendum est ergo primili in substantijs spiritualibus totam csscntiam este fundametum non selum prinximum , sed etiam radicate, a quo si muntur genus, & differentia; & per consequens utrumque fundari super eandem simplicem eis entiam, quae secundiim quod consideratur, ut dete minata,& persectibilis, est radix gradus, genetici; secundiim vero quod consideratur, ut determinata, & pe secta, est radix gradus differentialis.
Conclusio est exprcssia D. Thom.r pari qu.s .art. 2. ad I .deente, & essentia, ca. f. dc opusc. 2. cap. f. quem sequuntur
Caiet. c. s. citato Fcrrar. 2. contra gent.
serenti ascet a.qu. .Rub.M. in communiter Doctores. Probatur ratione manifesta, quam
adducit D. Thom.opusc.citato: quia in Angelis nulla alia inuenitur compostio realis praeter conarositionem ex ensentia, & cxistentia: Ied haec non potest esse radix compositionis, quam eae gen re, & differentia format intellectua, ut ex eodem D. Thom. vidimus in impugnatione primae sententiae:ergo utrumque si datur super unum simplex, &per essentiam indivisibile, ut loquitur
Angeli, qu* est entitas quaedam simplex,& forma separata, seu non immixta materiae,& per consequenuin eis tota essentia in fundamentu, non selu prox, mu,sed etia radicale, quo si utur, ς nus, & differentia, ut cxplicatum es L
294쪽
substantijs corporeis genus, de disturentiam radicaliter sumi a materia, &forma; & per consequens in eis, aliam esse radicem generis, & aliam differentiae. Ita Auctores citati pyo prima conclusione, & utraque traἐit expressξ D.
terminat ad sterialem D adum , Icilicet
forma; aliud ouod determinatur, si licet materia. Vnde ab atia sumitur Senu , O ab aliis disserentia. Sed in rebin immat Haliuem mn est istiud determinans, δε- ιerminatum , sed una apis earum secundi m fissam tenet determinatum Oadum in entibus; Cr Ueo genus, Cr a ferentia in ea non accipitursecundῶm aliud,
aliud,sa secundum unum, Q idem. Idem expremus docet, & probat opus
42. citato cat. s. cuius verbis.
Facilε 1 detur , & explicatur conclusio sic. Proprium est gradus generici esse quid potentiale, & perrectibile sicut proprium est gradus disserentialis esse quid actitatiuum, seu
persectivum: ergo licet sundamentum proximum horum graduum sit tota essentia, secundum quod consideratur ut persectibilis,vel persectiva : tamen primae radices,a quibus sumuntur tales
gradus, crunt illae res, a quibus prinaboritur dicta potentialitas , & acti alitas. Sed intra latitudinem substantiarum materialium , omnis potentialitas primb oritur a materia prima, &omnis actitalitas primb oritur a so ma r ergo materia , & sorma sunt
primae radices, a quibus sumuntur gradus genericus , de disserentialis. Antecedcns , & prima consequentia
constant: minor autem probatur: Psia intra latitudinem substantiarum ni
terialium , materia prima est prima potentia , & forma substantialis primus actuncum autem primum in via
quoque gcncre sit causa eonain, qua sunt post in illo genere, ut dicitur a. Metarhysic. text. planum sit in genere substantiarum materialium omnem potentialitatem oriri a materia prima, & omnem actualitatem a se ma; &consequenter ab eis tanquam 1 primis radicibus sumi gradum generiacum,&differentialem. Videantur Coiet. cap. 6. citato de ente, & essentia: Conrad. I. 2. quqst. 1q. arti c. I. ad primum: No. ubi sit pri, &alii Thomistae. 6 Illud obiter aduertendum est, quod licet materia prima, & sorma substantialis sint primae radices generis.&differentiae modo explicato; disseret tamen in hoc, quod sola materia prima non est integra radix gradus generici, si ab ea praescindatur omnis sorma cum
tamen hoc conueniat sormae respecta disserentiae, quod Sancti. & Suar. citati notarunt recte ex D Tho. de spiritualibus creaturis art. I. ad a . asserente: In rebus compositis ex materia, Cr forma,
- sumitur a materia, in disserentia a forma; ita tamen pisil ter murriam nanimestigatur materia ima,sed secundum
νοή per sermam recipit qu.ddam esse
imperfem , in materiale restectu es
stre ei ; sicut se animalis est impers
ictum, Q materiale rest iu hominis, . Quae verba repetit opusc.62.cap. 4. M sensis eorum est, quod gradus genericus animalis, v. g. non potest integre
oriri a sola materia prima, nisi in ca intelligatur aliquod esse imperfectum proueniens a se a. Cuius ratio est: quia gradus Fenerici , qui a materia sumuntur,no solum dicunt Irutentialitatem, quae a Gla materia prima tanquam a prima radice derivatur, ut vidimus, sed etiam includunt aliquod esse actuale, per quod in tali gradu constituuntur: Led huius no potest esse radix materia prima per se sola, cum si pura potentia, sed ad tale esse actuale nccellari. requiritur so
295쪽
ma: ergo materia prima per se seia,non potest esse integra radix Nadus gcnerici,nisi in ea intelligatur aliquod cile imperfectio prouenicias, serma. Quod autem laec sit integra radix, unde sum,
tur disserentia, patct in eodem exemplo: nam rationale, quod est differe tra hominis, integrὸ suinitur ab anima,
siquidem ipsa est prima radix, a qua recipit materia omnes persectiones, tam superiores, quam inferiores, ut expli
7 Dices : sicut gradus geneticus, nempὸ animal, non misim dicit potentialitatem,sed etiam aliquod esse actis te, licet imperfectum,& propterea non
silum connotat materiam, sed etiam serinam; ita econtra, gradus differcn- tialis scilicet rationale, non dicit solam actitalitatem, sed etiam connotat materiam : siquideles rationale, quod est differentia nominis,non significat quacumque naturam intellectivam , sed
eam, quae simul est materialis : ergo sicut sola materia prima non est integra radix gradus generici,nempe animilis, -pari ratione, nec seu se a hominis -crit integra radix gradus differentialis, scilicet rationalis. Respondetur, quod licet rati
nate connotet materiarii, & animal strinam, adhuc tamen in ista connotatione est magnum discrimen, ex eo
quod gradus goncrici sint compositi ex
gradu superiori, &proprio constituti-uo ; differentiae verb sint conceptus simplices, nullam includentes compositionem, ut infra videbimus. Hinc enim fit gradum generi cum connotare
utramque partem, videlicet materiam,
de se ani tanquam quid intrinsece petitum a tali gradu; & cx conseouenti tanquam integram radicem, unde ipse desumitur; differentiam verb non sic
connotare materiam, sedquasi extrinsect,de illatiuE: eo Modo quo ea differetia colligitur genus,&de illa pridieatur ν8 Dicendum est tertiti, genus, ac differentiam in accidentibus radicaliter non sumi a materia,& serma, sed primu genus sumi ex proprio modo ellendi,
quo quodlibet praedicamentum accidentium constituitur in esse talis entis: differentiam verbex diuersitate principiorum , ii quibus causantur. Hane
etiam conclusionem docent Auctores
pro prima adducti, estque ad verbum desumpta ex D. Thom.ad finem de ente , de essientia, ubi optimὸ eam probat,& explicat Caieta Fundamentum est: quia accidentis
essentia non componitur ex materia,&serina , nec aliqua alia compositione reali actus, de potentiae : ergo in illo non est alia radix generis, de alia differentiae, sed utrumque fundatur supra eandem simplicem essentiam accidentis; ad eum modum, quo de stilinantiis spiritualibus diximus; de consequenter
tota essentia ut indeterminata. & persectibilis sundauit gradum genericum
accidentis & eadem tota essentia, ut determinata, &persecta iandauit gradum differentialcm. . Differunt autem quantum ad hoc
substantiae spirituales , & accidensia, quod illae clan sint entia simpliciter, habent completam definitionem , de sic integra earum differentia sumitur 1 propria essentia,&non ab aliquo alio extrinseco: ista vero cum sint entia socundum quid, habent definitionem ii completam, seu per additionem: quia scilicet non possunt definiri, nisi pon tur subiectum in eorum definitione, ut vidimus supran. 13. Et idia sela essemesa non est integra radix, unde sumitur diis rentia, sed completur in esse radicis per ςxtrinsecum lectiam, seu principium proprium talis accidentis. Propter quod dici ur differentiam in acciden ibus radicaliter sumi ex
296쪽
pro ijs principijs, b quibus causiim . Thom. ratione s. omm, ad est δεν-tur . seu quod idem est ex proprijs nere nccidentis, votet 1i d ex prino subiectis. l alio im substantia causetur. Illud tan-
' Quomodo autem primum tum est aduertendum, quod etiam ad genus famatur ex proprio modo con- uertit D. Tho. eodem cap. 7 dicens: stitutivo cuiustibet praedicamenti ac- accidemia ex princi s essen-cidentium, planξ constabit. cum de . tiali.- ea sentur fecundum adium pem illis disputabimus. Suffciat pro nunc l fectum Isicut calor in igne sempexafiudicere, quia cum ens intime transcen- ef ωltd- : abranda vita secun is, ap- dat rerum omnium ultimas differcn- ritudinem tantum inea complementum actias, ut ibidem ostendemus , inde sit, ' cipiunt ex agente exteriret; 'ut diaph
ntitas in aere , Pa complitur per corpis lucidum exter , me. In his ergo accidentibus cum proportione loquendum est : nam in accidentibus primi generis differentia etiam secundum actum perfectum sumitur ex proprias principijs : in accidentibus tamen socundi generis clim illud complementum sit extrinsecum , & sola aptitudost essentialis, sollim potest sumi ex proprijs principijs differentia illius aptitudinis , non veri, talis extrinseci complementi. Vidcantur Caietan. dc Feri. citati.
. ut praedicamenta ista ex communi. ra
tione entis non habeant sussicientem potentialitatem , & praecisonem , ut ab ea sumatur aliquod genus omnibus commune, M sic prima potentialitas,& radix generis in quolibet praedic mento se pro nil es proprio modo constitutivo talis praedicameli. Videantur D. Tho. & Caiet. loco citato.
Quid autem intelligatur per proprium principium, vel proprium subiectum, magna ex parte dictum est supra num a & explicant benξ Caiet. dicto cap. . de ente,& essentia,& Ferri 3. contra gentes c. T. circa illa vaba D.
A P V T Hoc continet tres par s.In prima enumerat Por: phyr. accUtiones, & definitiones speciei. In secunda constituit seriem praedicamenti, adducens exemplum in substantia. In tertia definit individuum. Ad primam accedendo,species primd simitur pro pulchritudine,quo seim si dicitur, quia praestantissima species digna est imperio secundo sumitur Logicὰ pro eo, quod sub genere collocatur, ut homo sala animali :quam sic definit. speciei se id, quo si citin generi: Q de ρκ' genim hoc 'soruta est,seu in eo qu Iouid aedicatur: dc iterum, species est id, de pruritu dii ι- re redis numero hae inὸ quid est prae litatur, & Libdit hanc dcfinitionem talium conuenire speciat infiniae, alia, vethcoxuctare etiam specicbus subalternis.
297쪽
, In sic da parte docet in quolibet praedicamento esse virum supremum genus, supra quod non est aliud, esse etiam speciem infimam,sub qua non est alia species, & tandem esse genera intermedia, quae simul sunt species,& genera respectu diuersorum : nam si superioribus comparentur, sunt species, si verbinferioribus, genera: ex quo infert intermedia habere duos respectus nempὸ ad superiora,& ad inseriora, extrema vein unum tantum : nam primum genus sollim respicit inseriora ; & vltima species tantum superiora, quod quomodo verum sit insta explicabitur. Addit etiam genera suprema esse decem, species verb infimas, licet sint plures, habere tamen determinatum numerum: at indiuidua esse infinita. Propter quod Plato iubebat a generibus descendere ad species infimas, ibique sistere, infinita autem omittere: quia sub scientia cadere non possunt. In tertia parte distinguit tres acceptiones indiuidui, scilicet individuum determinatum, via eo ares; demonstrativum, ut Metim. , designato Socrate; &ex suppositione, seu circumlocutum, stirposito quod Socrates fuerit unicus filius Sophronici. Indiuiduum autem ymnidus commune definitdupliciter. Primb sic : Indiuiduum est, praedicatur. Secundo sic: Est illuil , .ima ex talibin proprietatib/u constat, quarum inmetuam in alio fiet.
L L v D in primis circa primam Pariem notandum est,
Porphyr. non enumerauit omnes a
ceptiones generis , sedetas, quae habent aliquam similitudinem cum genere,
quod ipse appellat Philosophorum: ita
hic non munierat omnes acceptiones
speciei. Nam aliter species apud Rhe-tnores, aliter apud Grammaticos, &aliter apud Iuri rudentes sumitur, ut tradit noster Didaciis ei Iesu in pr senti; de quo etiam videri possunt Beatus Alberi. tract. in Porphyri cap. I. Sol. Tolet.&alii in hoc cap. Meminit autem speciei, secundἰim quod sumitur pro borma, seu pulchritudine, pr pteritimilitudinem, quam in hac acceptione hisci cum specie Logica. sicut enim forma, S pulchritudo resultat exactuatione, Ic formatione materiae,quet de te erat inserinis, eodem modo sp cies Logica resultat ex actuatione, oc rinatione generis per differentiam, quod de se erat in me, & potentiale. Et ita dixit Boec. quod Sicut aes, accepta f. ma, transit in IIatuam ; ita genin accepta ἀsserentia transit inflectem. Deindε excusat se Porph. eo quod
videatur circulo uti: dum c. praecedenti
definit senus per speciem , & modo definit speciem per genus: asserens id fecisse, quia sunt correlativa. Quod
quidem in prςsenta examinadum erat: sed quia omnino pendet ex quaestione, quam Dialectici disputant cap. derela tione: an relatio terminetur ad absolutum, vel respectivum; ideb communiter Doctores dictam quaestionem a I cap. de relatione remittunt.
298쪽
De coordinatione praedic menti substantiae, quam ponit hic Porphyrius in secunda parte capita agen dum est quaest. s. Modo ver5 D v n I-τAτvst primb: quomodo sit verum id, quod infert, scilicet pri dicata intermedia habere duos resperuis, extrema verb unum tantum. Ratio dubitandi est: nam quidquid sit de genere si- premo, tatim deleecie infima,euidens est, non sillim respicere seperiora genera, in ordine ad qiue est rubi jcibilis, sed etiam inferiora indiuidua, respectit
quorum habet veram rationem uni-uctialis, & praedicabilis : ergo etiam species infima habet duos respectus. Respondetur intentum Porphyris quin esse,qubdproicata extrema,scilicet genus impremum, & species infima, non habes diuerses respectus, unde sumant diuersas denominationes, sicut habri praedicata intermedia: haec enim respectu seperiorum appellantur species, & respectia inseriorum genera, sed genus sipremum, dato quia respiciat ut aliquo modo erius rationem
communem cratis, respectia tamen eius non denominatur species, sed retinet denominationem generis , quam h
bet respectit inferiorum : & similiter species infima, tam rcspcetia superiorum, quam respectu inseriorum den minatur species. Per quod patet ad rationem dubitandi. s De numero pridicamento rum, quem hic statuit Porphyrius sendum est in antepraedicamentis.
G, quid intendat Porphyrius addens: species infimas esse finitas, indiuidua vect infinita. Ratio dubitandi est: nam si loquatur de facto, tam species, quam indiuidua sent finita; si verb loquatur de possibili, tunc vel sermo in de infinito simpliciter , & in aetii infinito tegorematicξ vocantὶ α
sic iuxta meliorem opinionem Diui Thomae nec species , nec indiuidua possunt esse infinita , ut dicemus libr. teri. Physicorum: vel sermo est de infinito secundum quid, & in potentia , infinitum sincategorematicὸ appellanu & sic tam species, quam indiuidua sunt infinita. Respondetur,Porphyrium locutum esse de facto, quomodo constat species esse finitas, habereque determi
natum numerum: nec enim iuxta communem cursum rerum, species multi
plicantur , sed semper sunt in eodem numero. Addidit verb indiuidua esse infinita : quia sortE existimauit mundum suisse ab aeterno; oc conseque ter suisse indiuidua categorematice iam finita: vel quia esim indiuidua sint in
continua multiplicatione: iuxta communem modum loquendi, infinita esse videntur. Propter quod etiam non sunt per se intenta a natura ; nec cons
quenter cadunt sub scientia. Et sic inducit Porphyrius regulam illam Platonis, quia in scientiis descendendo a generibus supremis, sistendum est in specie infimis nec progrediendum ad indiuidua, quod verimmum est : haec
enim cum a materia sumantur, contingentia sunt, nec ex se habent determinatum numerum, unde nec de illisp
test ei se scientia. Ex quo rursus sequitur individuum non poni in linea praedicamentali, ut
veram partem illius coordinationis,sed ut sundamentum. cui innituntur omnia praedicata talis praedicamenti. Et propterea integra est scientia alicuius praedicamenti, etiam si per eam non cognoscantur indiuiduasecundum disserentias numericas, quibus in esse t lium constituuntur. 6 Tandem circa tertiam partem aduerte, quddires illae acceptiones i
diuidui, seu tria illa nomina nemph
299쪽
s.crites hic homo, Mesignato Socrate 'su nici sum, eandem Oinainb rem tignificant, ut patet dii scrunt tamen in modo illam significandi: nam ly Sacrater significat rem, quae est Socrates doterminate, & expresse: ly verb his h. mo, quasi confuse, & indeterminates αtandem ly Suhr nisi filii μή, per quandam circumlocutionem. Maiorem de indiuiduo notitiam, & definitionum eius explicationem ad calcem disputo
DISPUTATIO SEXTA, De specie, secundo pradicabili
VARE de secunda intentione speciei secundo loco disput
mus, vidimus cap. praecedenti Muna. 7. Quamuis autem ex di
ctis in eadem disputatione magna ex parte costet,quid sit natura persecta, seu constitiata, quae est proprium subiectum huius intentioni unde sumitur est uncialis eius differetia Sin quo distinguatur a natura persectibili, quae est proprium subiccium gene reitatis, id tamen amplius explicabimus in hac disputatione. Quod quia pendet etiam ex cognitione proprii correlativi harum intentionum; ideb de specie sit ijcibili, quae est correlativa generis, &de indiuiduo, quod est correlatiuum spe ciei praedicabilis, liac etiam agemuta Ante omnia tamen sta
nes tradiderunt antiqui, ut refert Masus hac sect.
ritd praeseruntur adductie definitiones P rphyr. quibus definiuit tam speciem subi j cibilem, quam praedicabilem, ut
e plicant communiter Interpretes:
nam priora illa verba scilicci, Ster es.' id Ρ.d sob ci urgeneri r m de quo genu hoc ira quid est prassicatur , explicant speciem secundum respectum. ad superiora , seu quatenus est subiΝibi- 'I;: alia vero scilicet,ectara est id, 1 Iide ρ Abin disseremi us numero iise quid est radicatur, explicant speciem
secundom respectum ad inseriora, seu quatenus est uniuersalis, aut pridicabilis. De quibus definitionibus eodem ordine agemus in hac quaest. non tam ut eas explicemus, scum satis ex silpr dictis constent) qu m ut satisfaciamus aliquibus a Minciatis, quae contra ipsas
sunt. Primb ergo aduertendum est priora illa verba non componere unicam definitionem, ut asseruerunt Auic. Sol. ω
Toleti sed cite duas integrat efiici io-
300쪽
nes, de inter se valde diuersas, ut docent Boe c. Alberi. Canter. Caictan.
Mas Sancti. Rub. & iij in hoc cap. Idque iatis exprimit Porri, r. qui citans dicta verba in plurali dicit: caeterae vero definitiams. Itaque prima illa verba: speciei est id, qu/d subiicitur rura,est integra definitio,diuersi ab alia, qtiae continetur in verbis sequentibus, videlicet: quies est id, de qua graim hucissi quid est praedicatur.3 Differunt autem istie definitiones, penes hoc, quod prima est essentialis; alia vero descriptiua: nam sicut in genere diximus, quod esse in pluribus speciebus est essentia eius, praedicari verb de illis, propria passio ; ita similiter in specie quatenus est corrclytiua generis, seu quatentis est subi jcibilis, duo possunt considerari, nemie esse id, in quo existit ratio superior, scilicet genus,&esse id, de quo eadem ratio sit perior praedicatur, ut magis explicabimus qliaest. 3. Primum habet rati
nem ellentiae in specie subijcibili, & explicatur optime in prima definitione dicendo: est id ,qua ubi citur g
mri, vel in quas gen-,quod idem est. Secundum verb habet rationem passi ni & explicatur bene altera descriptione dicendo: species est id, de granu hoc ipse 1-id est praedicatur.
Tandem nota tertiam dcfinitionem,
quam adducit Porphyr. speciei praedicabilis, scilicet est id, pud de Miseribin disseremibus. numera, hoe jse quid est fraedicatur, non esse ellentialem, sed
dein ptiuam , ut docent communiter Doctores,& constat ex his, quae circa
definitionem generis diximus disputa
Hocsupposito contra dcfinitiones istas potest obijci: & prinili contra duas priores: quia omnes earum particulae conueniunt indiuiduo: sed incliuiduum non est species subi jcibilis: ergo con-
ueniunt alijs a definito. Probatur maior: quia individuum veia ponitur sub genere, & de ipso verὶ praedicatur genus, in eo quod Ouid. 9 Respondeois, in definitionibur assignatis subintelligi inlinediate, ita ut senilis sit, species est, quae immediatEsebiicitur generi. Sed contra: quia praeterquam qudd talis particula debibat exprimi in definitione, & non se intelligi; quippe cum pertineat ad diseserentiam , adnuc isto modo intellectae definitiones conueniunt alijs a definito, nempὸ indiuiduis geneticis, quae immediatE ponuntur suo genere, &de quibus genus immediaia praedicatur, Vt patet quando dicimus: me animal est animal : haec quantitas est fi mitas: ergo tales definitiones non sunt admi
Secundb contra terciam arguitur: quia haec etiam conuenit aliis a definito: ergo est mala. Probatur antece
ruid de pluribus, nempξ de persenisi uinis, & numero differentibus, siquiadem verὰ sunt tres in eadem essentia. constituuntque veram trinitatem, quae numerus est, ut patet; de tamen De
non est species, cum sit quid singulare. secundd : quia de anima rationali, puncto, & alijs huiusnodi constat non esse simpliciter species: cum sunt entia incompleta, & tamen verride simpliciter praedicantur de pluribus disserentibus numero , in eo quod quid. io Terti barguitur: quia dicta definitio non conuenit omni contento sub definito: ergo non est bona. Proba tur antecedens. Primb: quia non Omnis species praedicatur de pluribus, Gquidem sol, luna, Phoenix, de quaelibet species angelicatatiun habent unicum individuum,de quo proicetur: ergo ex hac parte definitio ista non conuenit