Artium cursus siue Disputationes in Aristotelis dialecticam & philosophiam naturalem. Iuxta angelici doctoris D. Thomæ doctrinam & eius scholam. Eidem communi magistro et florentissimæ scholæ dicatæ. Per Collegium Complutense S. Cyrilli Discalceatoru

발행: 1628년

분량: 743페이지

출처: archive.org

분류: 철학

361쪽

Dissut. IX. De accidenti, II.

causin ex principiri suueicitii in haed plieiter: quia vel causintvir ex principiist , i, in sic sunt prepriapasiiones, quae

si trudiuidula es ni communia. quod etiam repetit i. Posteriorum leα i . &alibi sepe: cui denter inuitur in doctrina D.Tnom. hoc esse pricipuum discrimen inter proprias pastiones, & accidentia communia , quM illae consequutur compositum ratione sorinae; ita ut serma iit prima radix illarum; ista verbconsequuntur compositum ratione in

texue , ira 3t in cria si prima radix

.eorum.

t Probatur ratione conclusio quoad hanc partem: quia illaesiant prinpriae passiones absolute, & simpliciter,

quae almanant ab essentia, quatenus esssentia est : sed et sentia constituitur inesse ei sentiae per formam , ct non per materiam: ergo illae sint propriae passiones , quae dimanant ab euentia rati

ne formae, & non ratione materiae.

Confirmatur primb: quia materia est prima radix differentia materialis,&numericae, sicut forma est primi radix differentiae specificae,& ellentialis: ergo accidentia, quae seqiruntur materiam, suri propria indiuiduorum; quae verbi uuntur formam, sint propria spincies, seu essentiae. go haec rivit propriae passiones, illa verbiain. Probatur naecvltima sonsequentia : quia passio sequitur essentiam ratione differentiae specificet, non vero ratione disserentiae indiuidualis; siquidem inuenitur in omnibus participantibus talem naturam. Confirmatur secundb: quia propriae passiones, vel tributae sent naturis ad aliquas operationes. vel saltems

quuntur essentiam, proviconstituta est in ceterminato gradu entis: ergo tan-

accidentia, quae sequuntur semihsent propriae passiones. Probatur comsequentia: quia forma, & non maioria, est prima radix operationum, aut constitutionis essentiae in determinato

gradu; cum forma sola sit actus smplia

citer.

1ss Ex hoc praecipuo discrimine

inter proprias paruones, & accidentia communia, sequitur secundum ; quod tangiturni conclusione, & tradit Arist. loco citato, explicatque optime D. Th.

ibidem lect. ii. qubd scilicet, propriae passiones pre prius conueniunt species,& media illa indiuiduis. Calias enim est risibilis: quia homo est risbilis ; accidentia verb communia per prius conueniunt indiuiduis, & ratione eorum

speciei: homo enim est albus: quia Calias est albus. Cuius ratio est ex dictio manifesta: quia forma est prima radix, unde sumitur species, materia vect est prima radix, unde sumitur indiuidii tio: ergo accidentia, quae proueniunt a forma, per prios conuenium speciei; quς vect Mnateri per prius indiuiduis. Maior huius materiae explicatio pendet ex libris de generatione, ubi de principio indiuiduationis agemus. Ad argumenta resp. Ad prima negatur antecedens. Ad cuius probotionem dicendum es quod licet ex a sectu nostro, difficile sit generalem illa

regulam cuilibet materiae applicare,explicareque in particularis quae acciden ita sequantur materiam, quae vera sedimam, non tamen ideo in salta Neque D.Thom. contrarius est: non enim discimus aliqua accidentia sequi, vel oritia sela materia sine communicatione

formae: hoc enim falsiim est, qui quid alij dicant in de negat merito D.

Thom. sed dicimus inter accidentia, quae oriuntur 1 toto composito, alia oriri ab eo ratione sormae, & alia ratione materiae; ita ut illorum prima radix

362쪽

Ad id autem, quod in eodem argu mento affertur de quantitate, respondetur cum Caiet. cap. 7. de ente, & es sciatia quaest. II. quantitatem in rigore loquendo non esse propriam passionem corporis, sed accidens commune: v pote, quae sequitur essentiam ratione

materiae, & per se pertinet ad indiuiduationem: & ita in de numero illorum accidentium, quibus indiuidua inter se differunt. Ad quod, ut bene notat Caiet.non est necessarium, qubd unum individuum habeat unum accidens, &aliud aliud ; sed susscit utrumque indiuiduum habere idem accidens diuer Amodo. Et sic indiuidua differunt per

quantitatem : numquam enim inueniunturduo quanta omninb similia ,s, quidem proprijs saltem stibus differre necesse est. mod plane indicat quantitatem non esse propriam passionem. Nam propria pastio vel inuenitur eodem omnino modo in habentibus essentiam, a qua procedit; vel talem ex se no habet istam in quilitatem, quam

cernimus in quantitate.

i Ad secundum, ut respondeatur, notandum est magna fuisse ab antiquis

temporibus de natura coloris controuersiam, S: adhuc sub iudice lis est. Pythagorici enim existimarunt colores esse de genere quantitatis, scilicet ultimam superficiem, qxiae appare eu Epia Hamam, ut ipsi dicebant. Platonici amtem flammulas, & lumina quaedam esse dixerunt. Peripatetici verb sortE media via incedunt: nam Arist.in lib.de sensu, M sensato desinit colorem dicens: e tirmnque erit pressisui extremitas in cruore determinata ly, extremitas, ut benὸ norat D.Thom. lech. c. non sumitur pro extremitate corporis, quatenus corpus

est; haec enim est de genere quantitatis; sed pro extremitate perspicui,quatenus

Ieripicuum est, quae est de genere qua tatis, sicut ipsum perspicuum Peripiacuum autem , ut ibidem docet Aristor. constituitur per lumen: nam lumen, ut

ipse dcfinit r. de anima text.69.s actutper picui ea rati ne , gi a perspicum est. Vnde color aliquo modo supponit, vel inuoluit lumen. Et tandem addit Arbstoti qubd sit in corpore determinato, scii terminato, id est opaco: quia color tantum inuenitur in ultima superficie. quae sela in corporibus opacis recipit lumen. De quo redibit sermo in lib. de

anima.

Hoc sirposito respondetur, quo

cumque ex nis modis explicetur natura coloris, non posse esse propriam pas sionem, etiam respectit Madus substantialis mixti. Si enim est de genere quantitatis iuxta Pythagoras : iam constat quantitatem non esse propriam passionem. Si verb sit de senere luminis iuxta Platonicos; multo miniis erit pro lilia passio: cum sit accidens ab extrii eco adueniens. Si tandem est quaedam qualitas perspicui terminati iuxta Peripateticos, vel suppponit lumen in ipse perspicuo, vel cutem temperamentum primarum qualitatum in tali, vel tali proportione; quod nascitur expriscis piis indiuidualibus, estque dispositio quesam accidentalis: ac proinde color ipse non potest esse propria passio. Ad probationem autem minoris respondetur hanc propositionem, mi tum est cilrratum, non posse propriξ d monstrari,sii nomine mixti intelligamus gradum illum cssentialem,quem positiamus in arbore: sic enim propositio nurulo modo est necessaria. Si verb nomine mixti intelligeremus accidentalem illam mixtionem seu peculiare temper mentum , ad quod sequitur color, tunc posset quidem propositio demonstrari per medium, qudd licet sit accidentale respectit rei, in qua est color; esset tamε per se respectu illius mixtionis, seu i culiaris temper euri. Et ita color

363쪽

i; a Distat. IX. De accidenti, Amst. II.

espectit talis temperameti habet quo- si sortis, vel remissus ; & propterea rodammodo,& secund im quid rationem pasionis, sicut reliqua accidentia communia respectit siti proprij, &adaequati subiecti, a quo caulantur: de quo propterea praedicantur in quarto modo dicendi per se ex assignatisab Arist. lib. 1.

Post. cap. .Ex quo tandem fit colorem respectu talis temperamenti induere

rationem quarti praedicati : sed nonideb pertinet ad quartum praedicabile, neque simpliciter est propria passio, ut ex dictis patet. 18 Ad tertium similiter respondetur masculinum,& suemininum simpliciter esse accidentia communia: quia licet per se conueniant, & oriantur ab illo peculiari temperamentoseu dispistione, quam tempore conceptionis

spectu talis dispositionis secudiim quid dicantur passiones, possintque de illa

demonstrari: tamen cum ipsa dispositio, unde masculinum, & foemininum oriuntur, simpliciter sit accidentalis, MIer accidens respectu essentiae anima-is; inde fit, ut talia accidentia simplicister sint communia , licet respectu sui adaequati subiecti, seu principis itiduat rationem quarti praedicati , & secundum quid appellentur passiones.Et hoc sollan intendit Aristot. nam post verba adducta in argumento statim si bdit: sumn secundum Abstantiam; verum in

materia, corpore, me. id est, non simpliciter, & ex parte sormae, sed ex parte materiae, & secundum qWid, ut es licat ibi D. Thom. Videatur Caiet. i. Poste- habet materia, ex eo qudd calor operas . rior. cap. 7. dub. 2.

CAPUT VI. DE CO M M IT TITVSqμinque praedicaballum.

AEC est tertia pars tractatus Porphyrij iuxta partitionem in eius rocemio statutam: in qua ipse singula praedicabilia prolixε intere comparat; & in quibus conueniant, in quibusve differant sexto& finis capite absoluit. Quae omnia sutricienter constant, cam ex dictis de uniuersilibus in communi, tum etiam ex dictis de 'noquoque in particulari: & propterca nos cum communi Doctoriim caput istud praetermittimus.

364쪽

33ILIBERCA TEGORIARUM

ARISTOTELIS.

PROOEMIUM

predimurgue I reum tria, via. vera nat ratium rerum cognitis, Doctore Aristit. ad emtremas Um orbis par- res emanauit. De cuius vita, cra is

.ili inrenis, in in rebus, vel ismeniendis, uri iudieanais vel Ag menia ammine, aede abstula in .mni a bina genere pers Eune plura natibanda essent. Sia ne omnia praetermisisse, non ineranti Phil si hi iniuria, videamur: aliqua saltematim

a Fuit Aristoteles natisne Maceda , Patria Stagiriten, tuo circa annuab orbecondit. 3611. in ante partum Virginis 329. iuxta Corumbeiam se armini. M pueritia ofcue ad septem Iecimum aetatis annum,tum

tum ob oesumptum patrimanium militari, ima in pnarma poleae arti operam dedit. Deinde socratis auditor Uaiue ad annum aetatis vigesimum, postea visis ad 1uadragesimum fuit Platonis disequiaι. I sin-s per antras cum Hermia eammaraim indeta lexandri Magni institutionem a Phis lini patre, Persi rum Imperatore, eusc tur. c d munus Mue ad annum qui quagesimum saliciter execut- , . cumas

ρhiam summa cum omnium admiratuue, crinilitate docuit. Caterum coram Senatu accusatus, quoil Dereum euitum contem

neret, tublica se reatisne defendit: at rueinde ad Calcia in baa insula declinanti c. leta sexagesima terris aetatis an , -- flante morte, in testantur Cel in Radiri ιlib. is. cap. s . - ηἰν Oraues Aure res,

auxilium primae eausa implorasit illi,

verbis et causa causariim. miserere mei. Legantur Lactantius, Plut --, .

m. - , in al3: ex quib- multa refertiar Au initia praeilicamentorum. 2 Extant etiam plura grauissim rurisphitis harum enomia de ingenio, in Ammina Aristat. Eum Plura mentem sui

ginnasii , de Philosephum veritatis anellauit. collatum illi esse ilixi quidquid humano ingenio capi potest:

Lucretiin, Genus hunianum ingenio superasse : . errora, fissise rebam, α cxemplar, quod ad ostendendam perie ctionem ultimam inuenit natura: με raque alia a Doctorib- referuntur , qua longum esurreensire. Scri t in omni parte philophia plura inlumina: de qua via Lri ρ sint Franes, ου Patricius tem. I. disi ionum peripateticarum lib. 4. o Posiuin, lib. ix sua Ribb.theca selectae. μm ocri . . rum mnest parua tam

365쪽

a 3 Liber Trassicamentorum.

, Ammon , MEAio, Auere es qui ιό diligentem explanationem commentatoris nomen a sequi meruit: in cr tandem D. Tham. qui alias tinge superans, extitit

ιk-, teste Meeio, dubitauerit esse . cristat. Ibli tamen breuitas, Cr subtilitas, communi fue Peripateticorum ceni exseu ce

uincunt Usum fuisse eius Auliorem. I scribitur autem Arist. Categoriar, a ver ιν orae. Catigoreo , qMdiarin; idem est, ae praedico siue enuntio. fa mn um eat ria est series tradi- oilium , in qua superiri de inferioribuι praedicantur: in ideo uctore Mecis &νine praedicamenta appellata sunt. Hr-rue autem namen, Iciliis et categoria, seu praedicamentum sumitur aliquando pro

tot feris superierum, GH inferiorum. Inr- sense supra circa pr zmium Porphrinum. L excommuni sententia is i tradicamentum, quo J fit,imes, seu c ordinatio praedicabilium. autem fit ubi Eum in litat . e Pare eum instituerit f. quomo- d. ad Dialemcum pertineat de raedica--ntis Lllutare, exiliaris in praurmis h primae partis constat. Advocant- enimia ED, ad ereto enses .mnia entia realia, ut facit rerum definitisses, a ς- .nei inuenire . Unde 'Aicamenta fecundum suas emitates reales foliam ' ris N ad divi m malitiati Igica

saepsi s a nobis explicatum est. hue autem DuniTANT aliquis utrum Arist. in hae lib. agat praecipi,

iscibus,an de rebus, propter . clexanάrum, Per '. Decium, in alios, quos refcra Mastio citato advoces praecipuum . iis t. --tentum reducentes. silurum fundo

mentum est: quia de iis reὶμ , qua sunt

praedicamenta , in Metaphysica , ad suam rerum, Q nan wcμm pertinet ij cuiatiuo: ergo in Logica de vocibu , Q mn de rebuodsutauit.

put.I.num. 33. re crvaret ter se pretis re ad obiectum materiale Logica: quia tam intentiones fundatae in vocibus, Pam qua

fundantur m rebus, clauduntur per esu tem formali eius; ista quidam primario, principialter; tua vero secundaria, cinminus principaliter e auo ordine tractati rin Lelib. ab Arist. de rebus, em vectius.

Viae Ia ea non attendit praecise ad itis rei, sicut Metaphysica; sed ad res, secum dum quod vocibus Agm cantur. Per' quia paret ad fundamentum centraria sentem

Continet autem liber iste tres partes avi Milicamenta, praedi mrm , Φρύ- praedicamenta. In prima agitur de sui-

bustam pra requisitis ad praedicamenta: de dignfitur, qua in lais c.ricanda; ruae vero A eis re cienta sint: contine fuatuor evita. Secunia is i i pro dicamentis per qui vue evita distulat. Htima tand- asis qui ue capitibus explicat quaedam, quae c. sequuntur

praedicamenta, in ad eorum plenisum n litiam conferuendam is M.

366쪽

EANT EP RAEDIC AMENT

& denominatiuis.

E C Tria definit in hoc cae. Arist. se: in1ui dicuntur oe m. nomen commune est; rati erosubstantia num ni accommνdata, diuersa: ut animal dicitur, ει ipse homo,&id, quod est pictum. κώ- δε-- tur, fisorum, inmmen communeest,m ratio Iu amian minia Gmm.data est eadem: ut animes dicitur, &ipse homo, & equus: Dono mimiti d/cuntur, ruae ab aliquo, mminis appetationem habent, sti disserentia c-D: via Grammatica, dammaticus.

VOTATIONES, ET DUBI

circa hoc cap

Rrrvici TtR pos sunt comparari prindicamenta, ut notant Alberti & Egid. hac. - Primὸ, si omnia cumente con seramus, cuius partes,& mem bra sint. Secundὸ, si singula cum seis limserioribus comparemus. Tertiὸ, si quindam illorum alijs attribuamus. Primo modo praedicamenta sent aequi uocata, seu analogata respem entis sub aequi- uocis enim comprehendit hac Aristotianaloga, ut postea dicemus. in secundo modo unumquodque praedicamentum estvniuocum respectustiorum inseri rum. Tertio mocio praedicamenta accia dentiumsint denominatiua substantiae. Cum ergo in unoquoque praedicamento prius consideretur ratio entis, deindc propria inferiora, & vltimo praedicata extranea: idcb Aristot. prius explicuit uiuocas quamuis viriuocis dignitate cedant) deinde univoca tandem denominativa. Vbi nota , qudd nomen ipsem aequivocum, de idem proportionabiliter est de univocis, denominatiuis, Manalogis in dicitur aequivocum aequiu cans; res vera per tale nomen significa aequivoca aequi uocata. Vnde constat res ipsas secundum se non dici viatu cas, aut aequivocas, sed prout nominiabus sisnificantur. Hae etiam intentiones sunt de genae earum, quae immediata

367쪽

fundantur in nominibus: propter quod eas definiens Arist. non dixit sunt: uni casant, eine. sed dia

selum siperest traditas definitiones: ueuiter exponere.

6 De ens Arist. aequivoca, sic

inquit: aemuWadicu tur. Loquitur de aequi uocis aequivocatis, ut patet, fi rum iumen. Nomen hic ut notat Boetius, ccipitur ut comprehendit verbum , participium , & alias partes orationis : in quibus inueniri potest

aequivocatio. est cimmune : ut innuat nomen debere esse omnino virum: Qenim propriξ erit commune. Vnde qus libet diuersitas in nomine, etiam si sat sola mutatione alicuius literae, vel si

lius accentus, . tollit aequivocationem. ratione accido, Doninst aequino-

eum , licet significet actionem auserendi vitam, & passionem, seu mortem: quia in prima significatione producitur. Nin secunda corripitur. ratio me, . . idest conceptus, obieclivus , siue sit propria definitio,siue nonsubstantia: idest essentur. Substantia enim interdit simitur pro es lentia, interdum verbpro substantia, quae distinguitur contra accidens: quibus acceptibilibus correspondent duae iliae accidentis, quas dis

Puta s. num. 2. explicuimus. Praeterquam quod loco subflautiae habetur in Graeco ουα ς, Uia: quod nomen, Au-m,re Macrobio in semilium Scipionis lib. i. c. i . propriE non substantiam, sed

essentiam tignificat, nomini accommoIota, diuersa ; ut ostendat ad aequivoc tione solum requiri, ut aequivocata, s cundum quod significantur per nomen Equi vocum, non habeant unam rationem , licet suis secundum quod alijs nominibus significantur, vere habeant

Unam rationem , . oc viatu E conueniant. Nomen enim, canu, aequivocum

est ad latrabilem , & marinum ; quia secundum quod significimi Fer tale

nomen , non habent unam rationem: licet alias in homine uuantia, ρα-- conueniant viiiii ετ Per quod explicata etiam πι- net definitio univocorum. Quae ab aequivocis solum distinguitur in hoc. qubd non univocum immediatξ signiancat unam rationem, quae in communis uni uocatinaequivocum vect immediate significat proprias rationes aequia uocatorum. Quod probat a posteriori in hoc cap. Aristot. quia si quis quaerataquq est ratio canis . quae inuenitur in i trabili,& marino; non assignabit unam definitionem illis communem, sedpr prias eorum definitiones adducet. Si Veria quaerat, quae est ratio animaliti quaeinuenitur in homine, &equo; re pondet unica definitione animalis, diacendo: est vivens sensibile: absque eoqubd cogatur proprias hominis, & antimalis definitiones adducere.

8 Circa definitionem denominatiuorum notandum est in quacui que denominatione tria inueniri, sciliscet formam denominantem, rem denominatam, &ipsum denominativum. Vt albedo est forma denominans parietem album, paries est res denominata:& concretum, scilicet album, est den minativum. Quibusnon annumeramus denominationem ipsun: quia non or nino distinsitatur ab his; sed quodammodo inuo uit ea. Denominatio enim

est illa quasi causalitas, seu applicatio,

ua denominatiuum ratione se aeenominantis applicatur rei denomia

natae.

Ex his ergo, forma denominant est prima radix, & origo totius denominationis, a qua denominatiuum a cipit appellationem, dc vim denomia nandi. mando enim dieitur, au- , illud denominatiuum positum

partu praedicis denominat subiectum

368쪽

ratione albedinis, quam significat, & qua solo casia differt, id est cademia nominis ; siquidem nomina in principio

conueniunt, & in fine differunt: res vero significata per utrumque eadem est. Ex quo planaremanet definitio denomiaraciuoriam ; reddit enim hunc sensum. Ista dic tur Zmomisi uiua

eum flum disserunt casu, idest cadentia

nominis, alio, scilicet, forma denominante: o in tamen habent mmianis an rationem : quia forma denominans est prima raetri totius denominationis In qtri definitione tres denominatiuorum conditiones insinuari notat benε Caiet. lilc. Primu est, quM denominatiuum debet derivari a se a denominante secundum nomen. Quod non est intelligendum iuxta regulas Grammaticorum, apud quos non semper concretum derivatur ab abstracto, b frequentius fit econtra; sed iuxta regulas Logicae, in qua abstractum est prima radix concreti. Secunda est, uta denominatiuum disserat a forma denominante iὀest cadentia nominis. Hoc autem intcbligendum est per se loquendou nam per accidens potest contingere utrumque nomen non differre casu, seu cadentia,

ut patet in Musica sumpta pro muliere, di pro me. Quod tamen non tollit, quin in priori significatione vere sit denominatiuum; cum haec sit praedicatio quinti praedicabilis , Maria est Musica.

Viadum ex nomine deruiatiuo mas culino formatur scemininum; casti accidit, ut coincederet cim nomine se viae denominantis. Tertia conditio est, ut denominatiuum,& forma denominans non disserant in re significata, sed sola cadentia nominis. Per quod, ut inquit bene Caiet non excludit differentia,quam ex modo significandi inter concretum,& abstractum explicuimus supra disi

puta A. num. 13. quia haec dinerentia comitatur differentiam secund im c dentiam nominis. Regula autem generalis est, dictionem exclusuam non excludere a concomitantibus : dicendo enim: selus Sortes currit, non cxcluditur hoc risibile a cursu, Vt notauimus lib. 2 . institutionum cap. vltim O.

si Explicatis, his drinitionibus, DuBITATVR prinid: an sint rcctae, propter haec argumenta. Primb: quia quidquid definitur debet esse species, ut

sumitur ex Arist.8. Motaph. text. λ ergo quid uni iocum : ergo aequivocae rion

pollunt definiri.

Secundb, nomenae vocum vere non est unum, neque commune, sed potius plura: ergo in alξ in dcfinitione dicitur, quorum numen est commune. Probatur antecedens : quia nomen constituitur in esse talis per significationem: sed in aequivoco sunt plures significationes ; cum significet immediatE plura; ergo sitiat etiam plura nomina. Terub : quia omnia genera, de quibus quidem dubitari non potest esse

viriuoca, sunt etiam aequiu a , teste Arist. Physicorum text.3I.ergo aequivoca , Vniucca non distinguntur; δc

per consequeminalEassignatur utraque definitio.Qx δ: quia denominatiua sunt Vniuocar ergo male definiuntur diue sa definitione. Probatur antecedens: quia quartum, S quintum praedicabile stat denominatiua ; α tamen propriE sint univoca, ut diximus dispud

Quintb: quiatinis sumitdenominationem ab humanitate , de animal ab animalitate , a quibus selo casi diis runt ; & tamen neque homo , neque animal sunt denominatiua: ergo definitio coaucait alijsa definito.

369쪽

sexto: quia fludis , vel est de- l vocem ; non siisscit multiplicatio Gnominatiuum ab studio, veta virtute; l gnificationis , ut dicantur plura n non primum: quia ab studio non δε- mina; sed necessaria etiam est pluraltallini casu differt, sed etiam in re significata, neque secundum: quia virtute non differt sela cadentia nominis, sed in toto nomine: ergo malὰ dicitur indefinitione, denominatiuum, & sormam denominantem differre selo casti. . io Nihilominus definitiones Arist. ei se rectas probat auctoritas citis , &communis Dialecticorum consensus,qubd iuxta subiectam materiam est genusprobandi ita effficax, ut irrationale sit aliud postulare. Vnde ad argumenta

respondetur.

Ad primum, concesse antecedenti, distinguendum est consequens. Si enim seruus sit, qudd aequivoca uon possunt definiri prinid intentionaliter,

secundum illas entitates, seu rati nes diuersu ; concedenda est cons quentia. Si vem sensus sit non possed nitari secundb intentionaliter, ut scilicet induunt secundam intentionem, aqua constituuntur in esse aequi uocorum et neganda est. Nam hoc modo

stat univoca; siquidem aequivocatio est quaedam species secundae intentionis, quae aequaliter participatur ab hi vel illis aequivocis.

Ad secundum respondetur , ad multiplicationem concreti, seu compositi accidentalis non siissicere multo plicationem serinae. Quamuis enim aliquis habeat plures artes dicitur tamen

Marti sex. Cuius ratio est: quia concretum significat formam concernendo

subiectum, & ex modo significandi su ponit pro illo: unde ad eius multiplicationem debet multiplicari subiecisi.

videatur D. Thom. I. P.M. o. artis.

Cum ergo in praesciati canis, aut aliud

nomen aequivocum sit concretum accidentale importans de formali significationem , & connotans pro i teriali

tas vocis.

ii Ad tertium respondet Diuus Thom. explicans Arist. loco ibi citato

quendo appellari aequi uoca: quia non significant aliquam rationem , fluxphysice, & a parte rei sit una in specienus. Animal enim verbi gratia, non si initur ab aliqua forma substantiali, qmerealiter sit una in homine, & equo, sed peculiaribus sormis eorum , secun-dsim quod tribuunt persectionem sentiendi, ut explicuimus disput. I. num. 63. Solent etiam genera appellari an toga inaequalitatis, seu Pnysica , pr pter rationem in si a adducendam. Hoc tamen non tollit, quin sint proprie in uoca ; siquidem significant rationem,

quae loetice loquendo,& prout abstracta est ab Deciebus, eadem omnino est in illis. Ad quartum respondetur, quia sicut species, se aliter quatenus subjicibilis , non est uniuersilis , neque

econtra, etiam si intentiones istae materialiter coincidant in eadem natura: ita denominatiua formaliter quatenus d

Mominatiua, non sunt 'Mi uoca, neque

econtra, etiam si intentiones istis coii citant in eadem re. Et ratio est manis sta: quia album habet esse denominatiuum in ordine ad sormam denomia nantem, a qua nominis appellationem

recipit: esse verb viri iocum habet in ordine ad subiecta inseriora, in quibus aequaliter inuenitur. Qtas respe Arationes esse inter se euentialiter diuei fas,& disparat satis ex se patet,& cor uincitur planἡ ex eo, qubd ratio forma lis denominatiuorum aequξ benE tauatur, tam in terminis uni cis , qu Analogis, tam communibus, qui particula M. Econtra etiam ratio semin-

370쪽

lisvniuocorum aequε benξ saluatur,tam' in terminis denominatiuis, quam non denominatiuis. Quod signum euidens intentiones constitutivas denominatiuorum, de uni corum csse inter

se essentialiter diuersas, de disparatas; ac proinde exigere diuersas definiti

nes.

ii Ad quintum respondetur, quda per illam particulam, ab positam in definitione denominatiuo

rum, communiter Doctores intelligunt, sorinam denominantem non do Dere esse de ellentia rei denominatae:

nam quod de essentia rei est, propriξ non dicitur aliquid aliud ab ipsa, neque

ponit in munero cum illa. Et propterea Lm. non est denominatiuum ab numanitate, neque animal ab animali-ete; benὸ tamen humanu', &animale: uia cum sint termini adiectuti, signi-ncant humanitatem, de animalitatem per modum accidentium alteri adi centium; & per consequens clim alie te sussiciem ad rationem denomin rivi. Vbi etiam aduertendum est ex calet. nomine formae denominantis in

praesenti, non Alum intelligi, id quod verE est forma, aut accidens ; sed omne illud quo si se dicitur tale accidentin liter, siue iniectaccidens sue substantia; siue materia, siue forma. Non enim est inintis denominatiua ista praedicatio, thedra est linea, vel se est remeum;

nam ista, b m. est GH. Venit siquiem a liano ligneum , dc 1 terra ter-

Teum, licut aloedine album. Ad sextum respondetur communia ter assignari tres modos ἀenomina tu rum; re, inmn-e, ut studiosus, virtute; alia et accier mirre, ut studiosus ab studio; aliare, in moe, ut albus ab

albedine. Ex quibus haec ultima propri 6c simpliciter sint denominativa. Et ratio est: quia esse denominatiua, no

que conuenit rebus secund&n se, neque etiam vocibus secundum suum esse reale ; sed rebus, ut significantur petvoces. Et sic ad rationem denominatiui propriξ dicti utrumque requiritur, scilicet ut denominatiuum, de forma denominans conueniant in principio nominis, & qudd non differant in re

significata. Desectu primi, Iudi mucre non est denominatiuum S virtute:& desectu secundi non est denomin tiuum ab studio; ac proinde nefandi

est antecedens argumenti.

is s secundo silet hic DUBDTARI; quod sidefinitum in his d sinitionibus. Rebndetur ex his.

quae circa definitionem generis,& si rum praedicabilium diximus disputa s. numero M. definitum esse secundam

intentionem constitutivam aequiu corum, Uni uocorum, de dcnominatiuorum significatam in concreto, quom d supponit pro ipsis rebus aequiu catis, viriuocatis, &c. Vnde ipsi intentioni conuenit definitio ut P.; rebus autem ut pisit. Neque hoc indiget noua probatione. Videantur quae ibidem diruximus,&etiam sana lib. 4.q. I. comclusione A. Ter id tandem DUBIT T V R. An sub aequivocis comprehenderit Aristotelesanaloga. Analoga, ut infra constabit, discimtur illa, quae ita inter se disserunt, ut tamen habeant aliquam similitudinem.&proportionem. Propter quod coinmuniter a Doctoribus appellantur in dia inter pure aequivoca, de univocarquia ratio significata per nomen ans gum nequeest omnino eadem, sicut in Vesuocis, neque omnino diuersa sicut inaequivocis, sed partim eadem,& paselim diuer Est ergo dubium: an subautero ex his extremis definierit Aristoteles analoga: an veta ea praetermiserit.

Et ratio dubii di est:quia non videt u

SEARCH

MENU NAVIGATION