장음표시 사용
441쪽
- , Dis t. XII. de Abstantiis, Lissi. ILL
gularis: sed singularia non definiuntur ex Arist. 7. Mctaph. cap. 1. ergo,&c.
isto: quia substantia prima prae-
teneris in diuersos modos essendi: ergo diuisum verξ est substantia uniuersalis,& per consequens substantia
Respondetur,quod q- ipla natura substantiae secundlim sua essentialia considerata habet unitatem sormalem, quae de se non est propria huius, vel illius indiuidui, Heb dicitur communis,
seu uniuersalis negati uE tantum, ut explicuimus supra disp. s. num. 26.&quia hoc est sitndamentum unitatis genericae: ideb appellatur 1 D. Thom. diu uo generis in diuerses modos. Et se tamen sic communem non QEcit a1 veraim,& formalem uniuersalitatem, ut vidimu&ibidem nu. μ6. δc consequenter neque ad rationem secundae substantiet: ac proindE diuisum non coincidit cum νn membro diuidenti., QUAESTIO III.
quam hic tradit Aristot. stilicet, neque de sebi Ira aliqv. dieitur, neque in si ilZa est ; non esse exactam , his argumentis suadctur. rrimo : quia definitio, quae datur per negationem, est vitiosa sed haec datur per negationem , limb per duas
negationes : ergo est vitiosa. Se- eundo : quia substantia considerata secundio se,&vt praeuenit modos indiuidualiter , vel uniuertaiter essendi, neque est in subiecto, neque dicitur de subiecto : & tamen prout sic non est prima substantia,ut dictu est: ergo definitio conuenit alijsa definito. rertio
quia substantia prima est substantia sevdicatur de hac, & illa prima substantia: ergo sala dicitur primam substantiam
non dici de subiecto. Similiter dufinitionem sectu da substantiae, quam in eodem cap. tradit Aristot. scilicet, Substanti. secundase,rgenera, insteciei. in s ibim issent primae, non esse bonam probatur his argumtatis. Primo: quia de ratione secunda substantiae noncst,qubdiit genus, vel species; sed tantum quod sit uniuersalis : ergo mala definitur ab Arist. quod sent genera, & species, feci Probatur antecedens: quia substantiam esse genus , aut speciem est esse talem , vel talem secundam substantiam : ergo id , non est de ratione. secundae si stantiae , ut abstrahit ab omnibus Dcundis substantijs , quo modo hic definitur. Secundo : quia secundae substantiae praedicantur de primis: e
go insunt in illis : ergo Alsum est dic re, qubd in secundis substantiis insint
is Nihilominus definitiones istas
no esse vitiosas probat aucto iras Arist. de concors consensus Dialecticorum ibias admittenti t.. Quod genus argumeti est adeb fitaciens in proposito, ut nullii distiplinatum ingenium possit eas non admittere: δc ida solum indigent explicatione.Pro qua meminisse oportet, quae sit p.disput. 1. u. . diximus circa definitiones accidentium, Mearu definita, quando definiuntur in concreto: ubi ostendimus rem definita esse ipsem acciden licet ex modo sgnificandi fiat suppositio pro subiecto; ac proinde accidenti conuenire definitionem latum, Q ρκ', ut ibidem explicuimus. Ad hunc ergo modum intelligenda est definitio primae substantiae, ut omε notat Caiet.
hic. Cum enim prima substantia pro
442쪽
materiali dicat ipsam essentiam sub- statutae, & pro sormali modum quem dam realem particulariter subsistendi, vel substandi accidentibus: indὰ sit , ut definitio conueniat vi illi modo reali: simulque explicetur talem definitioncm exerceti in ipsa substantia, quae habet rationem subiecti respectu talis modi. Et ita selisus planus desini tionis cli, quod ille modus realis parti culariter subsistendi est ratio,quare substaritia prima, neque sit in subiecto, per quod distinguitur ab accidentibus, neque dicatur de subiecto, per quod distinguitur a secundis substanthia Simili modo debet etiam explicari defiuitio secundae substantiae. Nam modus ille uniuersaliter essendi, seu secunda intentio, a qua substantia constituitur inesse secundae, seu uniuersalis, est ratio, quare in secundis substanti js in- sint primae, id est, contineantur potentialiter in eis tanquam partes subiccti-uae earum. Primae enim substantiae continentur in secundis, ut inferiora ellcntialia in superioribus : quam potentia-lcm continentiam habet ipsa a secunda
vitentione uniuersalis, non cuiuscumque sed genetis, vel species: haec enim tantum possunt esse superiora essentialia rcspectu primarum substantiarum. Et ideo recte Aristot. definiens secundas substantias dixit esse genera,& species, in quibus insunt primae: ubi tandem aduertendum est ,quod cum prima , 5 secunda substantia sint termini complexi : ipsae potius sitiat definitiones : & ideli adductae ab Arist. seruare non possunt rigorem definitionum, sed
tantum, fruit explicationes quaedam,scucircumlocutiones primae, & secundae
substantiae. s sit breuius velis explicare: Prim i Iu antia est sta basingularii : de Seeunda Iabiantia es seu flantia νniuersalis., 26 Ad argumenta respondetur. Ad
primum plures adhibet solutiones Machic seist. a. qu.2. qua ibi videri possunt. Respond. tamen primo, quod quando definitio est descriptiua , ves non esti repria definitio; non est vitium ronere pro differentia aliquas negationes, praecipue quando iam explicatum cst illud postiuum, cutiis sunt negationes, ut contingit in ' senti : iam enim Arist. c p. 2. explicuerat, quid sint esse in subiccto, & dici de subiecto. Vel secundb, ut melius re bonil. illa verba: in si biely. es, neque δε subiect. dicitur, quae ponuntur loco disefercntiae, non esse explicanda merE n
patiuE, sed quasi contrari ξ,itavi sensulit: prima substantia est id, cui positiuErepugnat esse in subiecto, vel dici de subiecto. Vt a simili contingit, quando Philosophi definiunt violentum esse,
quod si a principio intrinseco, passo
non conserente vim: ubi ly, mn conforense vim, non intelligitur negatiari sed conta E, id est, resistente. Ad secundum respond. quod substiuitiae secundum se consideratae, M ut prquenit singularitatem, vel uniuersali
tat , neque conuenit, neque repu
gnat ei se, aut dici de subiecto, sed merὸ negatiuE se habet. Ad rationem ver, primae sit bstantiae nccestarium est, quod positiuξ repugnet illi: & hoc significo
tur in eius definitione, ut explicatum est.
Ad tertium respond. singularia doterminata, ut Petrum, vel Paulum non polle definiri; singularia verb indete minata, ut individuum vagum, pers nam,& alia huiusmodi, posse definiri, eo quod important modum particul riter existendi absque determinatione,&cum quadam communitate :& huiusmogi est prima substantia. Videam tur, quae diximus supra disput. nu. II.&disp.6.nu. 14.
Ad quartum resp. quod licet prima
443쪽
substantia sonificet modum sabsistendi communem , supponit tamen pro Petro, vel Paulo verbi gratia in quibus exercetur definitio: & de his debet verificari, quod non dicuntur de subiecto. Quod let aliis terminis explic ri, diccndo primam obstantiam in actu exercito non dici de aliquo; non verbrrimam substantiam in achu signato. Videantur, quae circa definitionem indiuidui diximus disp. 6. citatanu. I. 1 Ad primum contra secundam definitionem respondetur, qudd licet de ratione secundae subitantiae ut sic, non sit esse determinatξ genus, vel determinatὶ speciem; tamen neque etiam
est esse qu)dcumque uniuersale ; sed illud, qu d potest esse superius essentiale respeetii primae substantiae. Et hoc necessarid est genus, vel species: quia in his solum pomini essentialiter contineri primae tubstantiae. Et idet, sic definiuit Ariae secundas. Ad secundum respondetur, quM secundae substantiae insunt actu in primis: quia sunt de earum essentia; econtra verb primae insunt in potentia in secundis : quia sunt pprtes subiectivae e ram. Et hoc secundum significatur indefinitione: dicendo enim qu)d primae
substantiae continentur in genere: eubdens est sermonem esse de continentia potentiali.
inlue praedicamento c. licenti ri
Mnia, quae in hac materia so- lent disputari, mUna ex parte constant ex dictis supra disput. 1.neque de eis est sere iam disceptatio inter Dochores: & ideo illa brcuiter perstringemur in hac quaestione. In primis
autem certum est omnes substantias completas, corporeas, de corruptibiles, ve sunt clementa , mixta inanimata, plantae, de animalia, per se collocari in hoc pr dicamento : neque de his dubitauit aliquis, quem viderimus. Cernitur siquidem in eis sussciens fundame- tum ad formandos gradus generico Mdifferentiales: cum sint compositae ex materia, & forma: &ideo non est cura pr dicamento rei jciantur. Quare silum potest moueti difficultas de corporibus coelestibus, de Angelis, de Deo Opt. Max. & de Christo Domino. De quibus eodem ordine per singula breuiter discurremus.
Et in primis de corporibus coelestibus id receptissimum eu: quidquid
dicant Averr. Nip. & Gandauo 'explicantes quaedam verba Aristot. io. Me taph. p. vlt. Ratio est clara: quia, ut in Philosophia ostendemus, etiam cor' pora coelestia verὸ sunt composita ex materia,& sorma : ergo ibi etiam est sufficiens fundamentum, unde intellechias desumat senus, & differetia. Qi indenim illa sint incorruptibilia, aut quod
materia eorum sit alterius rationis amateria sublunarium , sol im probat
ipsa naturaliter non conuenire in aliqua una entitate reali, seu quod corroptibile, de incorruptibile disterunt genere phusco, quod tantum intendit Aristot. loco citato; ut vidimus supra
disput. ii.num. I i. Hoc autem non C
stat , quo minus logicE detur gradus prςcisus, in quo univocE conueniant corpora coelestia, de sublunaria: atque adeo quod in pr dicamento per se, de proprie collocentur. De quo videria intest D. Thom. locis citatis. is secunde, de Angelis communis Philo phorum sententia tenet, verεessein hoc prsdicamento. Quamuis id negauerint prςtcr Averr. & alios adductos, Plotinua libr. i. Eneade 6. Ala.
444쪽
I. part disp. 22. cap. 3. qui suscitans Nominalium sententiam, admittit in Deo compositionem ex genere, & disserentia: impugnatque rationes, quibus D. Thom. qu. 3. citata probat Deum non contineri in aliquo praedicamento. Sed illum meritorei jciunturTheologi, etis suae societatis: ex quibus Molina ibi dem art. I. assirmat talem sententiam non rectὸ stare cum definitione Ecclesiae cap. firmiter de summa Trinitate, x fide Catholica: ubi decernitur Deum esse omnino simplicem. De quo etiam videri possunt Suareet disput. 3o. Metaph. scct. 4.&I. parci lio. de essentia Dei, cap. 4. Valent. ibidem, quaest. 3. disput. I. punct. s. Rub. cap. de differentia quaest. 4. & Conimbr. hic, qu. r. art. 2. Ex Thomistis verb, impugnant recte hanc sententiam Arauxo lim. I.
3i Vtrum autem Deus reductiuEcollocetur in hoc praedicamento, secundum ouod est principium efficiens omnium substantiarum, sicut collocantur materia, & forma, secundum quod sunt principia substantiarum materi lium, discultas csse potest, propter D. Thom. qui qu. 7. de potentia art. 3.7. concedit Deum elle per reductionem in genere substantiae ut principium eius; quemadmodum punctum, ut unitas in genere quantitatis: cuius tamen contrarium expressὸ docet loco
Propter haec duo loca, Capreol. ini. dissi 8.qu. r.&Sanch.lib. s. qu. I . Ω- tentur D. Thom. mutasse sententiam; ea tamen rectὸ concordat Caiet. dictoart. I. ex doctrina eiusdem Angelici Doctoris in primo dist. 8. qu. art. 2.. ad 3 dicens, qubd dupliciter potest alis
Per quod iacile excluditur varqu. t quid essem proicamento recu uulse
Eneid.in hoc cap. sortε dum auctori- ω e Aristot. '. Metaphys text. 22. ubi eos appellat substantias simplices, &entia semper in actu. Sed siuidamentum esst nullius roboris, & ratio in contrarium manifesta. Quia quamuis Angeli non sint compositi cx materia, dc forma, & per consequens physice loquendo, sint sorinae purae, & sitistantiae simplices ; neque habeant potentiam contradictionis ad essendum , & non essendum, quod loco citato intendit
Aristota tamen metaphysice loquendo, nonsunt actus puri, scd realiter compositi ex essentia, & existentia: ut generaliter de omni creatura ostendemus lib. I. Physic. Ergo intra eorum essentiam est potentiditas sussciens ad sim- dandum gradum Mncricum , in quo
cum alijs conueniat: &per consequens vere collocantur in hoc pr dicamento. Videantur,quae diximus supra disp. 1.num. 73. de sequentibus.
3o Tertio, de Deo Opt. Max. quidquid dicant Nominales) constans est Ptulosophorum, & Theologorum
sententia, non contineri in recta linea huius praedicamenti. Quod filicti Patres non obscurὸ docent: quorum plura loco adducunt noster Didacus hic disputa i2. quaest. 2. & Naza. I. pari. qu. 3. ari. 1. Probatque latξ, & optime D. Thoro. ibid. & primo contra gentes cap. 2 . & 1s. Cum enim in Dco nullast compositio ex actu, & potentia; sed sua essentia sit ipsem sium esse per se subsistens,&per consequens acias secundum omnem considerationem simplicissimus, & purissimus; inde fit, ut in eo nihil sit, quod possit esse radix,aut
fundamentum gradus potentialis, qualis est gradus genericus. Videantur quae diximus disput.citata,& disputaII.num.
11. ubi ostendimus nihil posse esse uni-uocum Deo, & creaturis.
445쪽
Disput. XII. de stubstantia, IV.
eut principium. nr moa , tanquam principium contentum ab ipso genere: de hoc modo negat D. Thom. posteriori loco Deum est e per rcductionem in praedicamento substantiae. lis modo, ut principium continens ipsum genus:& sc conccdit D. Thom.Deum ei se reductiuξ in genere: quia in hoc sensu
quodammodo cst in omnibus generibus ; cum omnia contineat: licet per
appropriationem quandam dicatur esse in pr dicamento substantiae: quia haec propinquior est Deo, quam accidentia. De quo etiam videri possunt Natarius ubi sipra diib. 3.&Bergomensis inconcordaniijs D.Thom. dubio . 6 32 Caeterum quamuis in re haec ita snt : absolute tamen negandum est Deum reductive collocari in praedic mento substantiae : tum quia in communi modo loquendi, illa dicimus collocari in pr dicamento, quae coiminentur intra illud: tum etiam quia principium, de quo proprie dicitur reduci ad aliquod genus, non se extendit ultra illud: ut patet de puncto, & unitate rospectu quantitatis. At Deus cst super' eminen;principium totius csse,& omnium pr dicamentorum: & ideo standum est modo loquendi, de doctrinae
D. Thom. loco cit. ex I. pari.
33 Tandem de Christo Dominos quidquid dicant Scot.in 3. distincL 7.
quaest. i. Bantis,& Durandus ibidem) erendum est verE esse primam substantiam, continerique in pradicamento substantiae, sicut continentur alia indiuidua naturae humanae. Sic docet expressE D. Thom. 3. pari. quaest. 2. art. 3.ias. & art. I. lib. q. contra gentes cap. 3 . & in tertio, distinct. 7. quaest. I. arcii. Quem sequuntur communiter Doctorcs.
Potestque probari ex cap. Cum Chrisu de haereticis, ubi Alex. III. definit uillum, secund an quod cst homo, esse aliquid, id est singulare quid. Cuius
rationem reddit diccns: sicut es Afim s verv. Tem, ita est virm hamo exanima rationali, humana carne subi stens. Vbi quamuis Vazq. 3. pari. di . IT. cap. s. dicat sol im definiri, Chirustum esse aliquid, ut distinguitur contra nihil non verb esse hoc aliquid degenere substantiae: tamen in hoc post riori sensit intellexerunt illa veiba Glossa, & Panormitanus ibidem Diu.
to sed contra, D. Bonaventura in te tio distinct. 6. art. I. quaest. 3. & scota
ibidem quaest. vltima: Satisque patet ex illa causali, quam subdit Pontifex:
unde in hoc non cst immorandiam.
Ratione etiam perfacili, omissis alijs, probatur: qui arcs collocantur in proicamento ratione essentiae, seu naturae: sed natura humana Christi D mini in toto rigore, & proprietate in eiusdem speciei cum nostra: ergo vere,& proprie collocatur in codcm proicamento. Quia tamen naturae substantiales non ponuntur in pr dicamento significatae in abstracto, sed in concreto, quomodo connotant suppositum,
quod in Christo est ipsum suppositum
verbi diuini: ideo hoc ponitur in prς- dicamento, non secundum se, & abs lutξ; sed prscisὸ quatenus sustentat humanitatem Chrini Domini, ut expreO
3 Neque valet vulgare argumen' tum : Christin ponitur in tragi menter Chri ut 6ὶ Dein : Deus IonisAr in praedicamenta. Variatur enim appellatio: quia poni in pi dicamento cst secunda intentio appellans supra Chi stam ratione humana naturae. Quando vero absol ite infertur: Deus pentatur in appellat supra Deu
446쪽
ratione Deitatis. Valet autem cons quentia, si inserretur: ergo Demi tur
Dices : Christus non est creatura ex D.Thom. 3. pari. quaest. 16. ergQ non ponitur in praedicamento. Probatur
consequentia : quia quidquid ponitur in praedicamento , debet esse aliquid creatum, ut patet ex dictis. Respondetur tamen sissicere, ut aliquid ponatur in praedicamelo, quddsit quid creatum secundum illud secundum quod se aliter constituitur in praedicamento. Et hoc inuenitur in Christo Domino: in quo natura humana aliquid creatum est, licet sappositumst diuinum. Sed instabis: quia haec propositio, christin est erea ra, ab lute non admittitur: quia ponit in Christo imperfectionem: sed naec etiam , C U- ρε- nitur is praediramenta , ponit in illo imperfectionem : ergo absolutE non est
Respondetur, qudd prima propositi Ionit impersectionem in sueposito Christi Domini secunda vero tantum ponit imperfectionem in natura humana eius: quia fieri, seu creari per
se prinid conuenit silpposito,& quasi
per accidens naturae, seu essentiae; siquidem haec per se, neque fit, neque creatur, sed potius est aeterna, ut explicuimus supra disp. 4. num. s. At Verbponi in praedicamento per se primbconuenit essentiae ; siquidem lixc est, quae denominatur genus, vel species;& quas per accidens supposito, a quo
substentatur. Et ideo prima propositio absolutὸ negatur, & secunda conceditur : quia supposito Christi repugnat imperfectio, non ves. naturae humanae
UOMODO INTELLIGENDO sunt miri tura se antia ab crist. tra citae. 11 D Rima, secunda,& tertia proprie
X tas explicatae sint in notationiabus : & ideo de alijs tribus agendum est in praesenti. Et quidem circa quartam selum est notandum id, quod aduertit
Arist. illam conuenire substantiae, non tamen ali: nam quantitas etiam non habet contrarium. Vtrumque autem
intelligendum est de contrarijs propri Edictis: quae ut infra in postpraedicamentis vidcbimus, sunt illa, quaesiib eodem genere maximὶ distant, & ab eodem subiecto mutud se expellunt: sic enim
satis constat substantiae , & quantitati
nihil esse contrarium. Per quod seluuntur plura ars menta, quae contra hanc proprietatem sunt: ut quδd formae substantiali comtrariatur priuatio ex Arist. i. Physicora
tex. Io. asserente hominem fieri ex non homine tanquam ex contrario. Itemqubd differentiae substantiales eiusdcm
generis sunt contrariae, ut semitur ex Arist. i o . Metaph.tex.
13 Et tandem qubd elementa sine contraria, ut docet idem Arist. lib.L degenerat. Erso substantiae potest aliquia
esse contrarium. I Respondetur enim formam, & priuationem non dise propriE contraria : quia non continentur nab eodem genere: Neque differentias substantiales: quia non sunt in subi cho. Neque tandem elementa : quia ipsa non se expellunt ab eodem subiecto, sed ,. eorum qualitates. Appellantur autem:
forma, & priuatio contraria , largE: 'uia opponuntur priuatiuE. Et largius disseremiae : quia sint primb diuo
447쪽
se. Et tandem elementa dicuntur contraria , radicaliter: quia scilicet sunt radices qualitatum, inter quas est Armalis coiitrarietas
tem dubitant Doctores: in conueniat omni substantiae etiam incomplet propter Averr. 3. caeli com. ι, 7. 5 albos, quos refert Mas hic secta. .'. qui existimant omnes formas substantiales, exceptaminia rationali, .suscipere ma- eis,&minus. Iino de auima rationa-Ji potest idem suaderi: quia animae ra- tionales sunt aequales, ut docent gra
sissimi Philosepm D. Thom. in a. dist.
aliquauibstantia suscipit, magis&mi
Contrariam tamen sententiam tenent communiter Doctores cum Arist.
in hoc cap. ubi non solum substantias completas, sed quascumque alias negat suscipere magis, & minos , dum ait: s,. Mitia mn dicitur magis, m n inm
neque eaterorum quid tuam omnim, qua
substantia Iube, ni rat*nem, co. Pro cuius intelligentia notandum
ea ex eodem Ariae in praesenti, aliud elle, 'ubd una substantia sit per chiorali , aliud verb, quod suscipiat magis, vel minus; vel quod intendatur, aut remittatur. Ad illud enim sussicit, vi eadem indiuuibilis essentia habeat persectius esse in uno, qu minatio, seu quod i aequaliter participetur ab eis ra- . tione inaequalium disserentiarum, siue essentialium , siue indiuidualium. Ad
necessarium est , qubd in ipsa essentia etiam indiuiduali in latitudo quaedam adusis, inuone cuius possit secun-m se ipsam augeri, vel minui, seu magis, aut minus vehemento imprimi subiei ho.Hoc enim significant nomina intensianis, de remi 4nis, quae iuxta primam sui impositionem dictuit de lorae fidibus: quae quando vehementi senant, appestantur intense ; quando veta reddunt grauiore senum, remisse. Quod quidem non posse conueniare substantiae, sed qualitatibus explicat
D. Thom. I. P.q.' .art 3. ad 3. dccolligit Caietilin optimo signo.Quamuis enim vita substantia sit altera persectior; e dem tamen non perficitur secundu'essentiam, ita ut Petrus v. g. modo seminiis homo, & postea magis homo. Qualitates verb, quae suscipiunt magis, dc minus, non setana inueniuntur cundum magis , de minlis in diuersis
subiectis; sed etiam in eodem, saltem de possibili. inuis enim de facto aliquae ex his qualitatibus in eodem sit
lecto non intendantur,aut remittantur;
hoc tamen illis non repugnat ut si stantiae repugnare diximus. Per quod patet ad instantiam de anima rationali. Dicimus enim unam esse meliorem alia ratione persectioris este, ves persectioris corporis, seu rotione persectioris disserentiae indiuia dualis, quae desumitur ab illo: non vord quia suscipiat masis, aut min is, ut explicatum est. Videatur D. Thoni. opusculo citato.
proprietalcm est etiam dissicultas inter Doctores ; an conueniat sebstantiae quarto modo proprij. QiΗmuis enim id, videatur voluille Aristot. dum dixit : Maxim; vera opriumIMylantia 6st
videtur,me. contra tamen militant lisc
Arist. in hoc cap. conuenit substantiae, quae est una numero: sic enim ait: xim se, antia nurium esse viiletur,eum
unum, idemque numero, sit ontrariorum
448쪽
tia estvna numero: ergo soli illi conuenit,& non secundae: & per consequens non conuenit omni substantiae Secundb: quia neque Deus neque Angeli,neque corpora coelestia possunt recipere contraria lias essent corruptibilia: erto talis Hoprietas non conuenit omni substantiae. Tertib: quia, ut hac Arist. contra se argumentatur, eadem oratio recipit contraria, nempe veritatem, & falsitatem : nam Petro sedente vera est haec pronositio, quae tamen sit talia, surgente Petro: sed oratio est accidens ergo haec proprietas non conuenit seli substantiae
otest sinpere contraria: eadem enimu rficies potest esse alba , & nigra. Similitet intellectus recipit scientiam, α errorem. Et quod maius est,in mysterio Eucharistiae, quantitas per se solam vect calefit, de stigesit, recipitque alia contraria: ergo, dic. 38 P Her haec argumenta,alivi
existimarunt, recipere contraria non
conuenire sirbstantis quarto modo pro prij. Sed non idebileserenda est recepta se nientia, quam ante Aristot. significauit Architas, ut reserunt Coninabr. 3I Ad argumenta respondetur. Ad primum respondet bene Caiet. hanc proprietatem non esse restringendam ad 1olas primas substantias. Non enim
inquit Arist. quod proprium est illius
substantiae, quae est una numero, esse susceptiuam contrariorum , sed : P-- trium estμ storia, suo cum una num
sensus est , proprium esse substantiae,qubd, seruata unitate numerica, sit susceptiua contrariorum. Quod etiam co- uenit secundae substantiae: homo enim seruata unitate numerica, quam habet in Petro, recipit contraria.
Dices: dato, quia secundae substantiae recipiant contraria ; tamen id habent ratione primarum: ideb enim homo recipit calorem, & frigus: quiλPetrus recipit illa: ergo esse susceptiuucontrariorum non est propria passio
substantiae; oc consequenter non conuenit illi quarto modo. Antecedens patet ex dictis supra num. 3. Consequentia Veia probatur: quia propria passio prius debet conuenire secundae substantiae, qu ira primae, ut explicuimus disp. y.
Respondetur, qudd alaid ea suta
stantiam habere aptitudinem ad reci-luc quaest. 3. docetque D. Thom.opusc.lfenda contraria, seu esse susceptiuam
leti Sot. Mas. Sancti. & communitcrDoctores. Pro cuius explicatione nota, quM recipere contraria, propriEloquendo,
prout hic loquitur Aristoti necessarib fit cum mutatione intrinseca subiecti, ut ipse Arist. se explicat: repugnat enim, quM unum numero subiectum abi jciat
Vnum contrariorum, & recipiat est
rum; quin intrinsecὸ mutetur. Similiter non loquitur hic Arist. de quocumque
sibie , sed de eo, quod propri), &eorum : aliud vetb actu recipere illa: Mut aliud est hominem esse risibilem.& actu ridere. Aptitudo ergo ad reci- luendum contraria est propria passio ubstantiae; receptio verb actitatis accidens commune : sicut aptitudo ad ridει dum est passo hominis; actualis verbrisiis accidens commune. Quod etiam patet mille alijs exemplis. Dicimus ergo, quod sicut ides Petrus est ricibilis, quia homo est risibilis ; econtra verbideo homo ridet, quia Petrus ridet: sic similiter id .Petrus est susceptiuuν contrariortam, quia substantia est sus
449쪽
siue ut rationes secipiendi. .vii
de de illis non potest absilutε dici, recipere accidentia, sicut dicitur desu, Guia. ubd si in Eucharistia quantitas substantia recipit conta aria: quia Petrus recipit illa. o Ad secundum resp. qui ,d hic agit Arist. de substantia, quae ponitur in
praedicamento, nempe de Habstantia creata: de ita proprietas eius non debet conuenire Deo. Angeli autem, de coeli verE possunt recipere contraria. Nam
Angesus potest recipere scientiam, &errorem : & corpora coelesti. i motus contrarios, ut patet in motibus natiuali, dc rapto planetarum, qui etiam in proprijs expyciclis interdum mouentur surtiam, ut quando tendunt versus augem; interdum verbdeorsum, ut cum ad oppositum augis regrediuntur. Versim est motus istos propriξ non esse contrarios, ut recte probat D. Thom. lib.i. do elotech. 8. quia neque fiunt contrario in contrarium, neque per eandem lineam, neque seper eosdem polos,ut ibidem explicabimus. Sed hoc nihil obstat. In praesenti enim non si mit. Arist. contraria rigorose: sed tan- Uim vult maximE proprium esse substantiae, esse subiectum quod accidentium, siue sint propriE contraria, siue
Ad tertium respondet Arist. qui dlicet oratio rossit transire de vera in falsam ; propriξ tamen non recipit contraria: quia oratio ipsa non mutatur intrinsecE; cum non abi jciata se alicund,&recipiat aliud. Sed talis mutatio fit inirso obiecto, scilicet Petro, qui amittit sessionem, de acquirit stationem, per cuius variationem oratio extrinsecὸ dicitur transire de vera in salsam. At verb istinantia propriE recipit contraria: quia in se ipsa mutatur abjiciendo viari& acquirendo aliuL In quo sensu intelli enda est haec proprietas, ut supra explicatum est. 1 Ad quartum respondetur quutitatem , intellectiam , dc alias potentias non recipere accidetitia ut ris , sed
per se set uri recipit accidentia, Sc habet modum subiecti ; ides est: quia
ibi quantitas virtute diuina habet m dum stinantiae, ut docet D. Thom. s. -q. 77. art. 3.ad 2. Sive id fiat a Deo timuendo quantitati modum quasi substantialem, ratione cuius per se sit, vetenent plures Doctores ; siue conseruando existentiam substantiae panis, Muini, ut aliqui etiam inconsideratEas. sere ausi sunt; siue per selam manui
nentiam conseruando quantitatem tas existentia, &supplendo per nouum concursum vicem substantiae, ut docet
plures sq: de quo disputant Theologi
loco citato in materia de Eucharistia. Ea IC TUL AMPLIV m d. susAfamia conueniat sediectum Quod accideritium
α Ccasione huius argumenti m Ogis explicare oportet, quo modb unum accidens sit subiectum ab terius, propter Suar. disp. I . Metaph. sere . ubi distinguens ly quod, γ', i
quit, si per subiectio ε d, intelligatur primum landamentum, & vasis i lius causalitatis, in qua sustentat accidens et, & per subiectum', id, quod ita recipit aliud, ut ipsum sustentetur in alio: sic proculdub sesamsubstantiam esse subiectum quod accidentium, dc
quodcumque accidens Hrespectu est rius sibiectum quo tantum. Si verb per subiectiim εμοι, intelligatur id, cui inhaeret accidens, non tantdm ut rationi
recipiendi, sed ut integro, & immedi to subiecti, , quod respectu eius exercet propriam causalitatem materialem ; α
450쪽
' i procedit caletaehio ; ab illa vi suppoper lubemum qiis, id, quod tantum est ratio recipiendi: sic inquit iste Auctor plura accidentia verὸ eise subiectum quod aliorum ; licet alia tant im sint rubiectum quo , siue rationes recipiendi si autem quaeras ab illo: quae sit regula ad discernenda talia accidentia respondet numero ΙΣ. nullam pol se statui. sed respiciandum esse ad naturam unitas iusque. Quam doctrinam mirum est velle suareet esse DiuiThomae: cum neque leuiter insnuet eam , & or positiviis epist Edoceat, ut postea via debimus. Potest tamen probari hac ratione: quia in Eucharistia qualitates panis ii haerent soli quantitati, non per nouam inluercntiam, quae illis per consecrati rem conseratur ; sed per antiquam, quam habebant in quantitate, ut docet
Thomas 3. pari qua tione 77. articulo M ergo ante consecrationem seli. riuantitati immediate inhaerebant.
3 Caeterum haec sententia silia -est, x omnino aliena a mente Aristotelis, & Diui Thomae. Qui quam im ad
hoc nunquam distingimi inter acciden--tia, vidistinguit Suaro; sed uniuersa-hter mant Vnui accidens, intan-cim esse subiectum alterius, inquantum est ratio recipiendi illo, sue inquanthm ambo recipiuntur, & inhae--rent ipsi substantiae ordine quodam, ita ut unum prius, & alterum posterius re- cipiatur: Quo fit, ut respectii s nes. accidentis , proprie loquendo, non dentur duo integra abiecta, unum proximum,& aliud remotum sed sibstanditia simul cum proprio accidenti constituit integrum, de immediatum subiectum secundi: ad eum mossum, quo in causis emeritibusΩbstantia ignisve sito, quod operatur; ab hoc verb, ut aratione agendi, seu virtute, qua ignis agit.
Haec est expressa aocuina Arist.
Metisti. tex. i . ubi ait: Meridenti enim mnest accidens, nisi quia ambo eidem a cidunt. A quo accepit eam D. Thom. I. 2.q. 7.MEI. quem locum non apparet. qua ratione adducat Suar. pro tua se
tentia: in nam in solutione ad secundum sic ait AngeliciDoch. liquid dicitur a cidem alicuius dupliciter. Vmmoda: quia in si ei,sicut album dicitur aerigens Sortis. i. mois: Pia est ut eum ea in e/dem sebi Z., me. Quem modum statim in solutione ad tertium subdiuidit dicens: Sicut dictum est, aeriilens dicitur acetae
ii accidere napter conuenientiam insubi A.. sed hoc contingit Iupliciter. Vna mado, secundum quod duo accidentia comparaurail unum subiectum abrue alisua ordine, sicut album, Q musicum ad Sortem. . Cismossa cum alisuo .r inee puta quiuia i ctum recipit unum accidens alio me iant . sicut carptu recipit at euinem metiantes perficis,c'. Vbi expressξ docet acciden, seli substantiae proprie inesse, seu
inhaerere; alteri vero accidenti non nisi in quantum ambo ordine quodam se stantiae insint. Ergo solastinantia est. quae propra loquendo exercet caus litatem materialem respectit accidentium cum stabordinatione explicata. Idem docet q. 2. de virtutibus ut 3. ad 2. dum inquit: Formae non e V m ,
ita iuὸd una serma praestet subiectumatiteri. Nihil tamen trahibet uresfrmo in eodem subiecta esse fecundum 1Mendam ese LMm, scilicet ut et a sitfrmalis rest i alterius Icut eatir est sermulis restectus
perficiei , . Videatur etiam q. I. an tecedentiari. ad s. lib. i. Post. lecti bi gratia, di cales eius, proprie loquen- s . in 3. d. q. 2. m. . quaestiui c. a. in do, non sint dux causae, alia proxima, i corpore, & adi.&2. in . diaero. ρο-
α ilia remota ; sed ab utroque senes t s. an. i. quaesti c. i. ad 3. & alibi sep