장음표시 사용
481쪽
sο DKput. XIII. de quantitate, VI.
surataper unum, vidissinit D. Thom
I. p. 7. m. . notitia eius o uno pendet ex cognitione unitatis. Cum autem
duplex sit unitas; una,quae est passio ei iis, de selet appellari transcendentalis: quia in omnibus entibus reperitur: M ,quae est propria quantitatis, & seleeappellari praedicamentalis: quia tantii minuenitur in hoc praedicamento : inde est duplicem etiam esse multitudinem, seu numerum. Alius appellatur trans cendentalis, & reperitur in omnibus rebus; de quo proinde intelligendum est, quano dicimus, Angelorum ordines esse nouem: pei Anas sanctissim: Trinitatis tres, &c. ut docet gelicus Doctor quaest. 3 o. inuentiari. 3. Alius vetb est numerus praedicamentalis, mi multitudo unitatum praedicamentalisi: dc de hoc agimusin praesenti. Ad quem cognoscendum specialiter inquiumus: quid addat unitas praedicameitas supra quantitatem continuam ; inde enim cognoscemus quid illa sit, de in quo dis stinguatRr a transcendentali. ,1 Plures Doctores, ut resut D.
Thom. r. p. q. II. art. I. ad I. non dissim
guentes inter unum, quod conuertitur cum ente, dc unum, quod est princia pium numeri, seu inter unitatem trans.cendentalem, dc praedicamentalem, in contorias sententias abierunt. Micierim 3. Metaph.c.2. considerans unum,quc d est principium numeri addere alia quid positiuum sipra ens, idem existi .mtuit de uno, quod conuertitur cum erite. Quem sequuntur Scoci in a. dist. 5. quaest.2. dclib. . Metaph. . Ant'.
Andr. ibidem aest 3. de alij rius Discrupuli.
Hanc tamen sententiam, qua tum ad secundam partem, in qua a vinritate discedit, indipugnat rectE D. Tho. loco citato : qui et quaelibet res est una
per se ipsam: ali. s si per aliquid aliud csset una, cum iuvi iterum sit unum,
propriam aliquam extensionem amra- , lem, praeter extensionem temporis;illai tamen est in sto genere incompleta, Gcut ipse motus i quod non conuenit extensioni temporis , ut diebam est. Et . ideo haec potest esse vera species quantitatis, non autem illa. 6o Ad rationem dubitandi in principio posit m respondetur cum D. Thom. s. Metaph. lech. is &Caieti in hoc cap. Aristotelem in praedicamentis egisse de quantitate secundum rati nem mensurae: de ideo ibi numerauit locum inter species quantitatis: quia licet non habeat distinctari extensi nem ὶ erficie; est tamen diuerse modo mensura. In Metaphysica verb egit ge quantitate secundum ilium esse; de ideo eas tantum species numeravit,quae habent extensionem per se ipsas, dc non per aliud, seu derivatam ad alia. Propter quod pra: mist ibi tempus, de
orationem : quia eorum extensio dependet a motu: quod tamen non tollit auri sint verae seccies quantitatis,ut di- um est. Consulib omittimus alia plura, quae circa locum, tempus,&motum adduci possent: quia propriam sedem habent lib. 3. de Physicor. ubi ea
VXplicatis speciebui quantitatis
L continuar, eodem ordine examinandae sint duae alae, quas Aristot. inplaesenti constituit sci quantitate dis creta, scilicet numerus, de oratio. Ad quod praemittenda est quaestio ptaesens: quia tam numerus fit multitudo me
482쪽
Diaput. XIV de quantitate, VI. 1
tas discreta, vel contimo: sed nonpo, esset unum per aliquid aliud ; & sic procederetur in infinitum. Ergo unum, ouod conuertitur cum ente, non potest
iuperaddere illi entitatem aliquam postiuam, a qua constituatur in ratione unius. Neque in hoc est immorandum: quia non est praesentis instituti: potest tamen videri D. Thom locis infra adducendis.
Q Secunda sententia extremὸ huic opposita scit Pytagorae,& Platonis,qui
considerantes unum, quod conuertitur Cum ente, non addere aliquam rem sinpra ens, sed selam indiuisionem, existi. mauerunt idem dicendum esse deyno, quod est principium numeri. Quam
lantentiam sequuntur DuranLin I. dist.24- qu. 2. Gregor. ibidem, Fonsec. s. Metaph. cap. I3. quaest. 3. fecit. 3. Suar. disputa sest'. num. 9.&alij affirmantes unitatem propriam quantitatis explicandam es le e inem modo, ac transcendentalem aliorum entium ; ac proinde sicut unitas propria qualitatis nihil politiuum addit inpra illam, sed est ipsacius ensitas ut indiuisa ; ita unitatem praedicamentalem nihil positiuum adderesupra quantitatem continuamsed esse ipua et quantitatem, ut in liui-
Probatur primδ haec sententia: uia si unitas praedicamentalis addeiniquid positiuum ; vel illud esset relativum, vel absilutum: sed utrumque est falsiim rergo,&c. Probatur minor
quoad priniam partem : quia si prida
quantitas est una, quis quod in illa intelligatur aliqua relatio: imb ipsa eius unitas debet esse ratio landandi talem relationem , ut infra constabit. Ergo quantitas non potest constitui in esse unius per aliquid relativum. Quoad secundam vero partem probatur: quia cum tale positiuum non possit esse res alterius praedicamenti propter rati
nem factia, neces Iarib erit vel quanti testesse discreta: siquidem unitas potius dicit indiuisionem: ergo erit quam litas continua. Hanc autem dicit,nitis
pro materiali: ergo supra illam nihil addit positiuum, sed solam negati
6 secundb: quia alia entia, verbi gratia duae substantiae secundum se, aut duae qualitates per silasnet enutates sunt unae, & se ipsis constituunt ni. merum binarium absquealiqua alia re litate illis superaddita : ergo idem diacendum est de duabus quantitatibus continuis. Probatur cons uentia.Tum ratione Diui Thomae facta contra primam sententiam: quia si quantitas continua emet una per aliquid aliud, illud aliud esset unum per aliquid aliud, dc se in infinitum. Thm etiam ratione Gregorij: quia ex eo praecisξ quod aliquid sit unum unitate propria elatis,p test alteri connumerati, seu constituere cum illo numerum: sed unitas propria entis non addit supra ipsim aliquid p sitiuum , sed selam indiuisionem: erga ex eo praecisZ quod quantitas continua intelligatur indivisa, potest alteri con-
numerari,& constituere numerum pr. . dicamentalem. Restat ergo, quM licueunitas transcendentalis nihil positiuuna addit supra entitatem, ad quam cons quitur; ita neque unitas praedicame talis sepra quantitatem. Plura alia arm-menta pro hac sententia adducit in . preolus in s. distinctionei quaestione
Tertia sententia, inter praeceden tes media, distinguit inter has duas ob rates; negatque cum posteriori opini ne, unitatem transcendentalem adderet aliquid postiuum supra entitatem, cuius est unitas; cum posteriori vetb assi mat unitatem praedicamentalem addere aliquid supra quantitatem con Gnuam. Sic docent Aristot. & Albat.
483쪽
- . o numeris; deinceps inquantitatib- cm-
tinuis, erc. Quod etiam repetit A. M ut testatur D.Thom .dist.2 .citata qu.Iart.3. Pro quo videri potest idem Commentator A. Metaph. comm. . lib. s.commen. II.&lib. Io. comm. 8. de D.
Thom .ibidem alijsque locis infra adducendis. Quae sententia est communis in schola Arist. & D. Om. 6s Dicendum est ergo viridatem praedicamentalem non esse iselam quin, eitatem continuam ut inὀiuisam , sed stpra eam addere quid positiuum, &reale incompilatum, Leductivet pertinens ad praedicamentum quantitatis; ratione cuius ipsa quantitas continua est pars numeri praedicamentalis. Sic docent communiter Thomistae, inter quos utὸ explicat, & defendit hanc conclusionem Capr. ubi sup. concLI.&ad argumenta contra illam. Quem seruuntur sonc. 4. Metaph. qu. 21. Iabe.,iLq.7. ratione r. & lib. 8. q. s. Sancti. lib. s. Logicae q.:Lad I. Masin hoc cap.
3. ubi Fonsecam reprehendit, eb quod negauerit hanc fuisse sententiam D. Thom. additque qubd fideles Angelici Doctoris sectatores ipsum in hac fuisse sententia testatur , & ut genuiuam eius mentem amplectunturi Probatur primb uno, vel altero Angelici Doctoris testimonio e nam auodlib. Io.m.1.sic ait: --9. direm .m, quod unum, via est principium n meri, ae necessitate alliuid sitiuὸ dieit iis
es, cui attriauitur: e m ex unitatu, numerus cin tuitur , nisi vestri res alisua set, numerus res esse mn t ei. Ersic nondit 'sunt in adisu genere,iam1 Qecies, cre. Et loco citato ex primo ser i intiarum: Vnum 'il conuertitur cum ente,
indupsilia addit ad id, mi ariungitur, ere. Sed inum σκιd est principium numerinnis aliDid additum ad cpe, scilicet Ust
mensura ; cuius ratio primo inuemtur in
taphys lech. 1. & lib. Io. lech. 3. Et tandem rip. q. II. arci Lad I. post impugnatas duas primas sententias supra relata concludit i sic igitur dicendum est, quὸd
vnum . 3-d conuertitur cum ente, mna
dis ab nam re utra ens;=d -ηm σπιά est principium numeri, addit aliqui urinem , - gemit 'antitatis pertinens. De quo etiam videri potest q. 3 o. sequenti artis. 3. de Potentia q. Narci 7..& alibi
saepes cc Respondebis λαὶ id, quod
Fonseca,& Suar. ubi sup . respondent, sensiam D.Thom.esse, que,d unitas pr dicamentalis addit aliquid positiuum supra ens, in quantum addit rasita tiam quantitatem ipsam continua, quae est res positio:
Sed haec expositio, est non silum salsa, sed etiam absurda. Quia si filsa probatur primis: quia si quando D.Th. locis citatis utitur nomine sed antia si id illud pro essotia, ut recte notat
Arauxovbilbpra, &constat euidenter ex contextu 3 re rem enim Sanctias Doctor quaest. II. citata, extremas illas. sententias sic ait rotetor si in Plato πι- dentes, quod unum, ruad onnertitur cum ente, adait abram rems pra mi ,sed
.il est principium semeri. E contra rio. autem Avicen. eonfideram,ouod Nnum,1 d et principium naineri, ad tal uam rem sev se stantiamentu calias num rus ex is latitur cem sui n/n esset steri quantitatis; in erui ait, ou I unum, quod
conuertitur cum ente, anat rem alisuans:
sepse se, antiam emis , cri. Quibus . verbis per si 'miam oti , euidens est saniscari essentiam enti&; & se sis planus est , qudd iuxta primam
sciatentiam neutra unitas additi si
484쪽
Distur. XIII. de quantitate, VL su
quam consequitur: iuxta secundam ve- se Sanctus loco citato de poten. ad 8.ro, utraque addit aliquid postilium.Inter quae duo extrema media via procedit Diuus Thomas, ut vidimus. Ergo eodem sensit , quo negat de unitate transcendentali addere aliquid positiuum sit pra essentiam , cuius est via, os , id concedit de undate praedicamentali ; ac proinde hac vere addit
aliquid positiuum supra essentiam quatitatis continuae. .d etiam satis expressit Sanctus Doctor alijslocis adductis , dicens unitatem praedicamentalem addere aliquid postiuE, momiaptribuimr, s ni cui adiungitur, cre. Idestineo cuius est unitas, teu aὰ quod consequitur, nempὸ in quantitate continua. De quo etiam videri potest di- Enct. 2 . citata qu. a. art. F ad 4.
67 Secundb impugnatur eadem solutio: quia D. Thom. loco citato ex 4. p. expresse ait: id quod addit unum praedicamentale supra ens , esse quid Atimur pertinens. Quod esse reductive intelligendum constat planE: tum quia modus nic loquendi frequens est in D.Thom. tum quia alias esset impropria, & ba inara locutio, si de ipsa
quantitate diceretur pertinere ad genus quantitatis: tum denique quia e
tatem praedicamentalem esse quid reductive pertinens ad genus quantitatis, sicut punctum,quod tamen negant Dine res, quos impugnamus. Ergo in sententia D. Thom. unitas praedicamentalis non est ipsa quantitas continua, sed quid incompletum , ipsi superadditum, & ab ea diuersum; sicut etiam in omni sententia dicendum est de pucto. Tandem, qubd dicta expositio sit absurda patet: quia ManifestE eludit intentum D. Thom.&reddit vanam disserentiam , quam assignat inter utram- ctiam unitas transcendentalis ponit alia
quid possitiuum, inquantili a ponit ipsum ens, cuius est unitas. Ergo si ex eo
praecisξ unitas praedicamentalis dici tui addere aliquid postiuum supra ens,
quia addit supra substantiam ipsi in
qaancitatem, quae est res positiva; idem etiam dicendom esset de unitatibus transcendentalibus aliorum accidentium ; siquidem haec etiam addunt si1-pra substantiam accidentia ipsa , quae
sunt res positiuae. Ex quo rurrus sequoretur, quod uterque numerus, vel ne ter esset res aliqua, de vera species xlicuius generis: cuius oppositum intendit D. Thom. eisdem iocis. Erget di
expositio planE eludit intentiun eius. 68 Secunta probatur concluso ratione D. Thom. quia nisi unitas praedicamentalis adderet aliquid reale imcompletum supra quantitatem contianuam, ratione cuius fieret pars numeri praedicamentalis : talis numerus non
posset esse ens per se , & vera species
quantitatis: consequens est sillam , de contra Arist. dc D. om. ut ostendomus quaest. λὶuenti : ergo, dcc. Pr batur sequela: quia ideo numerus transcendentilis duorum intellectitum, aut etiam ἡuarum Libstantiarum corpor lium, ablata quantitate, non est vera species alicuius generis: quia unitates transcendentales. ex quibus comporibtur, chm sim ipse entitates talium rerum cum negatione diuisonis absque aliquo alio, non sunt simplicit artes, sedentia completa per consequens numerus inde resillans est aggres
tum entium completorum , & ens
per accidens. Ergo si unitates praedicamentales duorum hominum V. g. essent ipse quantitates co letae e rum cum negatione diuisionis abs que aliquo alim s numerus inde roque unitatem. Vt enim rectὸ docet trisultans esset smiliter aggres tu
485쪽
XIII. de quistisate, I est. VI.
entium compictorum; ac proindς ens per accidens; & per consequens non posset et se vera seecies quantitatis. Sed
de hoc redibit sermo quaestione sequeti insilutione ad tertium. , Confirmatur: quia ex hoc uno, vel praecipuo sundamento Suar disp. i.
res contrari j probant numerum praedicamentalem non en ens per se, & veram speciem quantitatis, v tibi videbi- hoc autem non habet quantitas coni nua etiam cum indiuisione ; siquidem
talis indiuisio non tollit, sed potisis surponit diuisibilitatem in quantitate. Esego ultra hanc ponenda est aliqua alia entitas verE indivisibilis, & incompleta, quaest unitas praedicamentalis. Videatur D. Thom. i.Metaphynech 3 ubi docet unitatem esse omnino iudi uisibia
o Quarib tandem ad hoc Aesemus : ergo ut oppositam sententiam ratio supra num. 62. adducta, qua D tunc recte explicemus, & defendamuri, Thom. ostendit unitatem transcendenopposita nunc sunt iacienda sundamera, viserendumque unitatem praedicamentalem esse quid reale, de incompletum superadditum quantitati continus, de esset uialiter ordinatum ad comp
69 Tertib : quia in quantitate
continua datur aliqua entitas incompleta, quae sit principium magnitudinis, nempὸ punctiim : ergo etiam inquantitate discreta necessarid concedenda est aliqua entitas incompleta, quae sit principium numerorum,s ilicet unitas:&sic,&c. Confirmatur, &explicatur vis huius rationis: quia unitas praedicamentalis, sicut & punctum, est menstra simpliciter prima intra genus quantitatis,ut ostentanus sap. dup. o. n. 24. & ampli is constabit in libri, Posteriorum: ergo non potest esse sola uantitas continua cum indiuisione robatur consequentia. Tum quia quis orati sellim conuenit sic esse mem
ram, ut etiam sit res mensurata,ut sip. ruum. H. explicuimus; quod repugnat primae meni drae.vim etiam quia ad rutionem mensarae non sissicit rem esse
indivisam, sed requiritur, qudd sit in-
inuisibilis in illa ratione, in qua est men- sua, ut ibi ex Arist. vidimus: ergo ad rationem menstrat simpliciter primae in senem qualitatis requiritur, quod st
ia tali genere Gficiter iactu sibilis:
talem non addere aliquid positiuum s praeias; eadem enim sit in contrario sensu, ut ibidem D. 1hom. subi telligi voluit, contrarium probat de unitate praedicamQuali sic. Non solum res aliorum praedicamentorum , sea etiam ipsa quantitas continua non potest esse vim quantita iuri & pars num
ri praedicamentalis per se ipsis, : ergo aliquid aliud est necessarium, per quod
fiat una, & pars talis numeri. Pro turantecedens: quia ali sinter ea, interquς semel inuenitur talis numerus,se
per inueniretur, de ubi a principio nesset nunquam esset, ut contuit in unitate , & numero transcendentali, quatenus tales sunt. Cuius tamen contrarium experimur in praei mentinii: nam in ligno continuo verbi gratia non est numerus quantitatum, sed vir, tas; siverd diuidatur, iam noncstvniatas, sed numerus. Similiter in duobuς .partibus aquae separatis est verus num rus quantitatum, & non unitas; suibus tamen coniunctis, deperditur numerus, & fit unitas: ergo tales res, de quantitates suntvnversiquid supcr-
additum, quod posui per diuisionem produci, & per visionem deperdi Videatur Zanar. lib. t o. Metaph. qu. 3. dc sad 6. Ex quo rursus fit enthatem ill gregem dc incompletam saperadditam
quantitati continua dictingui ab ea ex
486쪽
missur. XIII. de quantitate, M'. r
i n. sublesia adaequato totum tantinuum: natura rei,d ante operationem intellectiu,saltem ut modum are: siquidem manente quantitate continua, acquiritur , de deperditur talis unitas, ut ex dictis pater. Videatur D. Thom. 3. p.
I Hic autem statim inquiredum venit, quid sit istiud reale incompletum, quod superaddit unitas praedicamentalis. Aliqui, ut refert Caprecl. ubi supra,respondent esse formam continuitatis. Sed hoc non satisfacit: quia forma continuitatis non distinsuitur ab ipsa quantitate continua, & sic est diuisibilis in multa, quod est contra rationem unitatis. Et ideb aliter, & bene respondet idem Capr. cum Avicen. Me physic. cap. r. quod est ipsum esse indiuisum , seu existentia quantitatis
continuae. Cuius sententiam, quantum ad hoc, admittit D. Thom. in I.dist.2 . citata, estque satis verosimilis: nam ut ostendemus lib. i. Physic.& tractat late
este, seu existentia cuiuslibet rei etiam compositae est omninb simplex,&indiuisibile: ergo quando quantitas continua diuiditur, esse primum non rem
net, neque diuiditur, scd quaelibet pars diuisa habet nouum esse. od opti-mξ consonat cum iis, suae depraedicamentali unitate dicta runt, & fauet non parum D. Thom.loco citato ex sententiarum ubi cxpresse docet ex
Arist. in additione quantitatis ad Pantitatem , v is quantisin esse incitis, duabiu esse designantibω. E contrario in
Secundb respondet Capreol. quod itat ista , neque est forma continuita- tu; nerue esse talu formae, sed quoάdam accidens indivisibili ea quem quantitatem continuam. Et dissert a punei. in hoc, quod punam habes situm in linea , vel continηρ non autem dinita ; sed habet ita quod auecta, vel diminuto tali continuo, non remanet prior unitas, sed alia.
Idem docet Zanard. ubi supra ad tertium. Cui doctrinae non parum fluet D. Thom. loco citato 3. par. articulo 8.
& quodlib. Io. artic.3. xbi expressEtetur, quod quando alicui liquori permiscetur alter eiusdem species, noli
manet idem numero, vo in toto, vel
in parte ;secundum quod mixtio facta est. Cui etiam consonat alia doctrina, quam habet Sanctus Doctor ibidem artic. q.&3. Metaphysic. lcct. 13. ubi expressE dicit, qudd quando duo co
pora prius diuisa copulantur, corrumpuntur dii superficies terminatiuae e rum , & fit una : quando verb unum corpus diuiditur in duo, corrumpitur
una superficies, dc fiunt duae. 71 Ad arsumenta secundae sententiae respondetur. Ad primum ex
dictis patct id, quod addit unitas pr dicamentalis, este quid absolutum: sea . tamen incompletum , & indivisibile, pertinensque ad genus quantitatis,non per se, ut species eius, sed reductiurivi principium numeri ; quemadmodum punctum, ut principium magnitudinis. Ad secundum neganda est co
sequentia. Ad cuius primam probationem respondetur, qudd quia solius quantitatis propria est diuisibilitas in
partes integrantes, ut ex Aristot. & D.
Thom. explicuimus supra quaest. 3. ideo apud ipsos sola quantitas inter omnig alia entia habet specialem, de proprium modum unitatis : qui propterea appellatur praedicamentalis; consistitque in eo qubd quantitas non sit una per se ipsam , sed per aliquod indivisibile superadditiam, ut vidimus
nitin. 66. Hoc autem non est unum
per aliquid illud , sed per se ipsum
487쪽
e s XIV de quantitate, Ius. VIL
εcita est una per se ipsam : thin etiam quia cum sit quid indivisibile non potest ipso manente amittere,vel acquirere rationem unius, sicut potest ovantitas ι &ideb non indiget aliquo alio,per quod fiat unum: &ita tion proceditur. in infinitum. Notat autem benE Za- nardes ubi supra ad quod haec unitas non est una quantitatiuε, nisi tantum ut quo : ut quod vem est una unitate transcendentali, quae supra entitatem sol im addit negationem, ut explic
Ad se Mam probationem reo pondetur, eo praecia, ..d aliquid
sit virum unitate propria entis, solompos Ie constituere numerum transcem iaci talem, qui propterea non est ens per se, neque vera species alicuius generis : quia non est aliquid superadditum iptis rebus numeratis; sicut neque etiam unitates ex quibus componitur. Quare si unitates prς8icametales essentipiae quantitates numeratae absque aliquo do, numerus ex illis coadescens Mon esset accidens per se unum, x vera si ecies quantitatiλ ut ex dictis constat. Id autem quod vitii insertur, scilicet ex eo qubd quantitas continua intelligatur indiuisa posse sim connumer ri, & constituere numerum praedic mentalem; verum quidem est:non quia sola indiuiso addita quantitati continuae sufficiat ad constituendum nume-
Sum, qui sit verum ens per se: sed quia talis indivisio,seu negatio, sipponit in quantitate continua illud incompletum, dc indivisibile, per quod constituitur positiita utra , & ratione cuius, quamdiu durat, conuenit ei talis ne- satio,
mentalis sit mi per se, vera. 1 Gisi quantitatis. νι TIX dictis si is constat numerum
transcendentalem non esse alia quod unum ens,intveram speciem alia
cuius generis. Et idia solum est dubiude numero praedicamentali , seu de
multitudine istarum,unitatum quasex plicuimus. De quo adhuc non procodit dissicultas,utapplicato ad ipsas qualitates cotinuas,& alias res numeratas,
seu in concreto significato, quo modo appellatur ab Arist. Pysici cap. I2.
numerus numerat- : sic enim certum
est non esse propriE speciem, neque propriξ ens per te ; sicut de alijs com cretis accidentium diximus dist. I. n. II. Sed dissicultas est de numero in abstracto, scilicet de multitudine unitatum praedicamentalium , ut pciescindunt etiam ab ipsis quantitatibus continuis, quarum sunt unitates : qui numerus appellatur ab Aristot. libro citato numer- -meratu. Et de hoc inquirimus: an sit ens per se, M ver a species quantitatis. Partem negativam defendunt Diran. in a. diae M. quin rc t. r. Gabriel,& Greyracan. & alij Nominales,quos reserunt, & sequuntur Ona in hoc
Probant primb hanc sententiam Conimb. ex Aristotele 3. Physicor. cap. 3. asserente numerum esse
plures unitates,& 8. Metaphysic. cap. -
488쪽
dinis , non tamen sunt unum per se. i ait: Numerum mn esse unum iasicut
Secundb id. probant alij ex D.
Thomar: parte quaestione 3 o. artic. I. - & articulo M ad quintum , ubi expressξ dicit: numerum absolutum, seu abstractum non esse nisi in intellectit: ergo sentit numerum pro sormali esse
ens rationis I x consequenter non esse veram speciem quantitatis.
Tertib id probant serξ omnes hac
praecipua ratione: quia ex multis enti
bus in actu , & completis non potest fieri ens per se, ut saepE docet Aristot.
dc patet ex ipsa natura entis completi, de cuius ratione est non ordinari ellentialiter ad componendum : sed unitates praedicamentales sunt plura entia
in a , & completa: si ponunt enim dicti A lictores esse ipsas quantitates
continuas, ut supra vidimus ergo numerus ex illis resultatu non potest esse ens per se. Quarib, probatur eadem sententia: quia res per se debet habere partes,nitas : sed has non habet numerus, imb repugnant rationi eius: ergo, &c. Probatur maior: quia ens per te est illud , quod habet unicam essentiam . sed id, cuius partes non sunt unitae, habent unicam essentiam, cum sint absolutE plura : ergo non est ens per se. - Confirmatur: quia accidens, quod
est per se unum, non potest esse in pluribus subiectis realiter distinctis, & diuisis e ergo numerus non potest esse accidens per se unum. Vltimδ : quia inter unitates non soldm non inuenitur unio Physica, sed neque unio ordinis sessiciens ad constituendum virum per se: ergo, &c. Probatur antecedens. . Tum quia unio ordinis praecisὰ absque aliqua alia non videtur siasticiens ad constituendum Vnum per se,ut patet in exercitu, & ciuitate, q ae licet habeant unitatem or- Thm etiam quia inter unitates eiusdem numeri non est ordo realis, scd rationis tantum ; siquidem in ternario, erbi gratia, na unitas non est a parte rei
prima, alia secunda , & alia tertia :sed a fit ab intelleetia constituente unam primo loco , aliam secundo,&e. Ergo non habent unitatem ordinis sumcientem ad constituendum unum per se, x veram speciem entis realis.
1 Nihilominus dicendum est numerum praedicamentalem esse ens pense, & veram speciem quantitatis. Haec conclusio est receptissima in schola Aristoti &D. Thom. Docet illam Phulosophus, non sellim in hoc cap. ubi aliqui asserunt non esse locutum e propria sententia,sed etiam 1.Metaph. cap.r ubi quantitatis species inuestigat. Idem habet D.Thom. ibidem lect.is. & latE probat lib. 8. lect. 3. ubi intersia sic ait: enim perse et num num
r-, inruantum ultima unitas dat num
r. deciem, tem; Icut etiam in rebuν rem fis ex materia , sermo per fremm est alisuia unum , et Liatem, in flectem sertitur, me. insertque pro in conuenienti, quod s num non esset simpliciter unum,sed per m dum coaceruationis, non esset ali ua st etes entu. inod etiam ut inconueniens deducit locis supra numero M. adductis: ergo quando D. Tho. ibidem, Mqu. o. i. partis,arr.3.& de potentia q. arti T. & alibi sepξ docet numerum
esse speciem quantitatis , loquitur de vesa,& propria specie. Quem in hoc sensit intelligunt,& sequuntur omnes eius Discipuli, vi inquit Sanchea lib.1.
Logicae quaest. ri. De quo videri pos sunt Capreol. in primo dist. 26.quqst. t conclus. s. Naza. r. p. qua l. o. art. 3. controuer. Vnica , Herbeus quodlib. a. qui'.rta Soncin. lib. IO. Metapb.q. 7.
489쪽
Tanar. I. ibidem q. s. Iab. lib. c. quaest. s. Flandria lib.f. q. I . art. Arauxo ibidem quaest. 3. ar. 2. Caietan.& soto
in hoc cap. Mas. ibidem secti a. qu st.2. noster Didac. a Iesu disp.13. quaest. 2. &plures alij, quos refert dc iequitur Gal-leg. hic controu.21. Quibus etiam consentiunt Scol. 1. Metaph.quaest. λ. Tolet. in hoc cap. qugst. I. Rub. quaest. 6.& alij. Tenet etiam Euclides in sua Arithmetica, & omnes Mathematici.
ut aliquid sit per se unum , & ens saltim in infimo gradu perseitatis, non est no cessarium, qudd partes eius sint realiter unitae : sed suffcit si sint essentialiter
ordinatae ad componedum, & habeant aliquam unitatem compositionis , vel ordinis: sed huiusmodi iunt partes numeriet ergo quamuis lita non sint realiter unitae, adhuc numerus potest esseerscvmam,&ens. Minor est Arist. inoccap.οί constabit q. sequenti. Maior autem probatur. Tum quia domus v. g. 5c alia artificialia sint entia per se rati ne unius figurae, quam habent partes eius, etiamsi inter se non sint realiter unitae. Tum etiam quia non repugnat aliquaverὸ esse entia incompleta,ctiam si Physice inter se non uniantur. Ergo possunt esse vere, & simpliciter partes alicuius entis discreti. Tum denique quia ratio unius per se non consistit in
indivisibili, sed nabet plures gradus; siquidem Deus est magis per sc eras, &Vnum , quam Angelus, & Angelus quam si ibstantia materialis; & haec plus. quam quantitas continua. Ergo saltem in insimo gradu potest aliquid discretum esse per se unum, si partes eius sint quid incompletum, & habeant inter se ordinem. Videatur Dahoa. Metaph. lect. vltima, ubi inter alia inquit: om- quandoquesertitur limem alia si ' νηρ, ' est, vel forma, ut patet in corpore mixtis: vel compbdis, ut latet is doma; vel .rδε, ut patet instaba , mia
mero em tunc oportet, quod totum com
situmsit unumsimpliciter. Maiasque rotam situm sertitur steriem ab ipsa multitudi partium eazesta ru,wpater in ara ua, popido,d in talibus compositum non
est usimplicite ediatumsecundu quid. secunta probatur: quia num rus est proprium,& per se obiectum
tithmeticae ; ergo non potest esse ensper accidens : antecedens est euidens. Consequentia verb probatur. Tum ex Arist. 6. Metaph. c.2. & alibi isse,assi rente de ente per accidens non posse esse scientiam,aut definitionem. Tum etiam ratione manifesta: quia ens per accidens non habet unicam, & dete minatam essentiam:ergo prout sic non
habet passiones, quae de illo possint ,
scientia demostrari. Patet consequetia: quia passio sequitur essentia constituta in aliquo determinato gradu entis per disserentiam essentiale :cum autem hFnecessu id constituat ens per se, di non per accidens, planum fit istud prout sic non posse habere passioncsa scietia n monstrabiles c proinde non posse esse obiectum scietiae. Quae doctrina saltim de obiectis scientiarum non subste natariam, qualis est Arithmetica , est
euidens,& extra controuersiam apud Metaphysicos: ergo,&c. Quae ratio etiacocludit numerum esse veram speciem quantitatis,ut consideranti parebit.
. Vt huic argumeto quod pro Ddusio conuincit intentum 4 respondeat
Suar loco citato, simulque in conco diam adducat utramq; sententiam; prς- mittit nu.I6. qubdlicet numerus in rei veritate, de prout est, parte rei, sit ensper accidens; tamen prout a nobis co
cipitur per modu unius, dici potest habere aliquamunitatem suffciente,ut de illo tanquam de una specie entis loquamur, de ut sci tali consideratione inpradicamento quantitatis collocetur.
490쪽
discretae, ut bicubitae, tricubi , &c. ut Quo suppoliis , respondet unitatem .issimi, quam habet num crus in ordine ad intellectum , ut ab eo per modum unius concipiatur, sussicientem cise ut numerus sit obiectum Arithmeticae. Haec tamen solutio, & concordia friuola est, habetque contra se viri uoque sententiae argumenta, ut consideranti patebit. Et quoA peius est, quidquid refugiat Suar. tandem incidit in sententiam Aureoli apud Capreol. in
primo distinctione a . qu. I.art. I. asse rentis numerum pro formali esse ens rationis; & ex consequenti obiectum sorinale Arithmeticae non esse eras Iea
ctum Igicae esse ens reati contra commurum sententiam; obiectum autem -Ah--ticae faciunt ens rationis contra communem omnium sensam.
7' Respondent aduersa ij obiectum
male Arithmeti non esse numerum
pro formali, sed sumptum materialiter pro ipsis quantitatibus continuis.
Sed haec solutio plus falsa est, quis
pret dens. Tum quia quantitas continua, quae est materiale in numero, est obiectum se ale Geometriae, ut per se patet; ac proindε Arithmeti non diastingueretur a Geometria. Tum etiam quia Arithmetica non curat an hinarius verbi gratia sit linearum, vel corporum; sed potius abstrahit a continuitate , dc considerat se alem rati rem multitudinis. Tum denique quia passiones, quas de numero demonstrat Arithmet nempe proportiones,&pro portionalitates non conueniunt illi ex materiali ratione quantitatis continuae; 'sed secundum sermalissimam rationem distreti. Cuius duo sunt signa maniλ-ssa: unum est, quod ut proportionem, aut proportionalitatem aliqualiter arplicemus quantitati continuae, debet
ipse apprenendi sub ratione se alinotauimus suptii num. s. alterum est. quod Arithmeticus demostrat nullum esse numeri ,qui non habeat aliquam speciem proportionis respectu cuius cumque alterius; cuius tamen oppotatum concludit Geometra de quantitate'continua, esse scilicet aliquas incommensurabiles, seu nullam habentes proportionem numerorum. De quo videri potest D.Tho. i. Metaph. lech. Is. Ergo proportio , aut proportionalitas non
conueniunt numero ex ratione mate
riali quantitatis continuae, sed secundum tormalem rationem discretae; ac proindE secundum hanc est obiectum formale Arithmeticae. so Ad argumenta contrariae sententiae respondetur. Ad primum dicimus Contabr. referre fideliter verba Ariastot.ipse enim non dicit absolutE. merem non est sicut eum diu; sed sic : Et numerum Fortet aliquid esse, 1
si tangerim, ani fis, dicendum es, sui
nam illud sit, quod eum ex multu facit. Quibus verbis, ut pate non dicitur absolutε numerum vitie sicut aceruum, sed quddsvnus est, aut erit sicut acerum
vel explicandum erit, quid sit illud,
quod ipsum unum constituit: quod ει- stim explicat Arist.ex eo quM unaquaeque pars numeri est maelechia, natura quaedam. Id est, ut explicat D.Tho. ibidem lecti 3. Numerin est unum per se, ex eo quod una 'rs ei- est ut sema ab
Ad seciuidum ex auctoritate Aim gelici Doctoris reseondetur sentaricius non ess quM essentia numeri pro dicamentalis sit ens rationis, sed quM non datur a parte rei numerus abstr chiis ab omni subiecta, sicut quando dicimus, qubd animal abstractum , sitis speciebus non datur a parte rei, sed tantum in intellectit: non est sensuti