장음표시 사용
51쪽
adi ieit ut eomonstret probatu M olim hoc ipsum in EcelesiaGallica. Memoratae praeterea sunt Diaconisi, presbyterae quae quonda Hierosolumis in templo:at vero de apud nos in xde D. Martini Turon. cum ad sancti Viri adoradas reliquias conuentus ex toto orbe ficteti esseque in hunc diem quae subtus Ecclesiam Carnutum habitent. Chopi nus econtra obiicit historiam adolescentis illius taminae, quae cum linteis Eclesiae prefecta etiam de more fuisset, frauida facta est a Diacono, unde ingens indignatio omnium quam accurate describit Nicephorus lib. i v. addit de Paulinae ri gyptin qu relas quae per arici facerdotum templi Anubis, stuprata fuerat ab Amasio. Ille enim cum potiri ea non posset, ambierat ingenti pecunia sacerdotum glatiam, ut de Anubi. Deo fabulas ad emptam libidinem componias fingerent,de quibus Iosephus, ac Euse bius. Virgo denique sacerdos praeposita primum fuerat oraculo Delphico, sed quia rapta, religioni habuerunt & profani illi Vcteresne morem in sacris mendosum tene rent, anumq; deinceps suffectam suisse notat Scholiastes Aristophan. in Pluto. Infit mala igitur sententia Sabazatici iudicis, vetitumque net deinceps mulieres matricu- Iariae admittantur a parcecianis, sed viri duntaxat. Atq; ut abrogatam esse improbam consuetudinem prouinciales, apud quos ita obtinebat, intelligerent, iussit ordo amplissi publicari Senatusconsultum S Sabaetati j, dc Ricomagi, quae prouinciae, in par-
Si quis in hoc genus sacrilegi, proruperit, ut in Ecclesias sutholicas
irruens, sacerdotibus σ ministris, vel ipsi cultui, locoque aliquid importer iniuria: prouincia moderator iniuriam capitali in conuictos seu confessos Reossententia nouerit vindicandam: nec expectet ut Episcopus iniuria propria ultionem deposco, cui sanctitas ignoscendisoriam derelinquit. Iunge Auth. seq.
Sed nouo iure pro tali iniuria verberatur, aut in exilium mittitur. Stas acra ministeria turbauerit, vel celebrari probibuerit, capite puniatur. Idem est in Litaniis, si eas concusserit, Sc c. Laicis Litanias facere interdicimus, siue clericis, qua si ne orationibus, . crucefleri non
Si iniuria fiat clericis in Ecclesia, vel dum supplicationes procedunt, Lirant Hesunt publicae, solius Episcopi eognitio illa est, nee vero tegh Iudicis. Tradit praeses
Magister notum satis in foro Senatusconsultum aduersus temerarium quemdam cauponem Aurelianensem, qui cum seditiose petulcum aliquid in sacerdotes, ac symphoniacos procedentes una cum totius Ecclesiae Aurelianensis elero es tiisset, & citatus postridie ad Episcopum, a concessione, de executione citationis appellasset tanquam ab abusu, senatus admittendam non esse eiusmodi appellationem pronuntiauit, mulctauitque insuper cauponem viginti- quinque aureis. Annotationem ad praeclarum hoc iudicium adiecit Preses ille maximus tractatu de appellationibus tanquam ab abusu, cap.7. In eos autem qui clericum verberant aut interficiunt, praetermitti hic non dcbeat. quod apud pet. Blars orditur enim epistolam 73. quae est ad tres Episcopos Angliae, in haec verba: si Iurius, avi latrarum vitisimus occIdιιών, statim sunticio monris addicιιπι interfector squis merosacerdoiem, vel cloicam minoris avit maiorissaltis sectaerit, Tectit a sti excommunicatione contora. avis, τι veritis Isqaaν, contempta, materiasis gladi, opem non requirit. Caetera eo loco persequitur fustis. Alexander vero tertius epistola, quae Lateranens Concilio inserta est, ita statuit ad Cantuatiensem Episcopum: si qui se in tantam vaesaniam, S praesumptionem erexerint, quod clericos Occidant, vel occidete
52쪽
Tit. III. De episcopis, & clericis, &C. 69
dete saeiant,vel aliter violentas manus an eos iniecerint, tam malefactores ipsos, quam illos, de quorum mandato id fuerit perpetratum, publice accensis candelis, fle pulsatissmis, aperte excommunicati denuntientur, & scut excommunicati deuitentur, donee Deo&sanctae Matii Ecclesiae satisfaciant, de ad Apostolicam sedem accedant. sic ille. Eadem rursus poena, aut potius poenae comminatio est ex concilio Moguntino, 3. cap. 7. 3c l6. atque ex vulg. can. si quis suadente. diabolo. can. Presbyterorum.&al. tota q. 4. causae I p.& cap. stelicis recordationis. de poen. in s. Vt enim Ecclesiae prohibita est effuso sanguinis, ita Ac caetera relinquenda ene existimabant Dei iudieio qui Christos suos tangi vetuit. Mythologicum est quod, vel in ethniea caecitate, scripsit Homerus οδ. χ sub persona Terpiadae Phaeniis. Γοι- os er οδαυ, - δεμ φδεο, m ια si mrra. At τύ mi , IV 2' αγο εω ) , ει ιν αοιδὲν Pοι hom, υς α θρωπι - αεύδω. Manum enim, his auditis, continuit confestim Vlysses,qui paulo ante lioden procum interfecerat, veritus scilicet exitium quod ei imminere phemius dixerat si De oram, hominumque laudatorem occideret. Poenae autem hodie infligi eo casu consueuerunt a Iudice regio prout graue, aut leue admissi im est, cum omnes arbitrariae snt inuntiauersa Gallia.
Dicam, in re immensa apud auctores Ecclesiastieos.quae sublecta e multis conuenientiora sint. Primum enim ait synesius ςpist. m. postquam diuisae ac separatae sunt vitae, altera sacra, altera principalis, seu κγμον - βιος, ut loquitur, alios praefectos sui se in negotiis, alios in precibus, nempe sacerdotes, quibus propterea a lege interdictum est manum porrigere iustitiae,& interficere vel improbissimum, ορεμ, is motr-η, in β γύναι --γ: sunt eius verba. Inde in concilio Eli heriin .ean .ss. dicitur magistratum per annum, quo duumviratum gerit, abstinere se debere ab Ecclesia. D. Hieronymus in epist. ad Titum, cap. I. ut longo sermone veri Episcopi munus describis, ita A hoc tandem subiicit, agere eum oportere instar praeceptoris mansueti, non autem furios, qui videlicet errantes non tam ad bonum te iatrahat quam ad malum sua saeuitia praecipitet. Hildebertus, Coenoman. Episcopus epist. o. nosti gladium Regis, nosti gladium sacerdotis. Gladius Regis, censura cuiariae: gladius sacerdotis, Ecclesiasticae rigor disciplinae. Epistola autem 3o. ut tanto magis doceat procul esse cruentis presbyteros, neque enim carnifex es, ait, sed sacri sex. Notum fere omnibus quid scribat D. Bernardus lib. q. cap. 3. de consideratione, quid tu denuo, inquit, usurpare gladium tentes, quem semel iussus es ponere in vagi nam 3 Concilium denique Toletanum L. can. 6. lus, a quibus sacramenta tractanda sunt, prohibet ne unquam iudicium sanguinis agitent. Quod ipsum iterarunt duae Gai. licanae Synodi, Antisodor. I. can. 33.& 34.3e Matiscon. r. can. I9. nec unquam propte ea intersunt consiliarsi iudicesque Ecclesiastici iudiciis capitalibus: palamque excedere publico auditorio Senatores clericos vidimus, cum, depraehenso lectore Zonariodum praecideret, intra cancellos iudiciales, horarium indicem, lis instrueretur, inter medias causarum actiones, a praeside maximo, &postulasset aduocatio regia ut temeritas, ex violata relisione loci, lueretur laqueo.
Basilius Litanias meminit epist. Q. ad Ecclesiae Neotcesarianae clericos, meminit concilium Aurelianense i. sub Clodoueo can. 19. at vero de ipsa capitularia Caroli Magni, lib. s. 3e s. eumdem habent morem qui & nunc. prohibentur vero haereticis l.3. in f de haeret.
Sine orationibus, σ cruce, ocia
53쪽
Haec rursius iuxta Christianorum usum veterem, quo dc gestatam semper crucem lectimus apud Sozomen. lib.I. laistor. Eccles cap.8. Niccphorum,lib. I . cap. 8. D.Am bros. sermo. yy. ac ubique apud scriptores ccclesiasticos. LEx Is.
Jn Milesiis. Clerici non hae alia possessione, vel oppido, sed ex
eo GH Ecclesiam esse constiterit, ordinandisiunc . sertus autem clericorum numerus iudicio Episcopi ordinari debet pro magnitudine, mel celebritate uniuscui que vici.
Adde ex capitul. Car. Mag. lib. s. cap.16. permanere oportere Unumquemque cleri eum in sua Eeelesa. Quod si emigrare vellet aliquis, opus erat, ut & nunc, commemdatitiis, seu dimitariis, aut etiam formatis epistolis, ut loquuntur canones. Vide in 1 a1.s qua per calumniam. ins hoc tit. can.Apostol. can.33. atque distinct.71. can. ex traneo. cum duobus seq. Dimittariarum eiusmodi praerogatula utitur Ecclesa Carnu tensi, in iis quat seorsum habet ab Episcopo, dant vero etiam collegia,seu capitula Ee clesiarum huius regni plurima, sede vacante: quod fuse explicat Rebusus tractatu de deuolutionibus, num.67. At aliis locis.
Ortus autem clericorum numeruF, G c.
Reserri hoc possit ad Eeclesas parcecianas, ut scilicet earu curionib' singulis detur cogrua, seu canonica portio unde se, S preibyterum unum,aut plures alere possint pro magnitudine, vel celebritate loci, cap. extirpandae, AI cap. de monachis, de praebend. in antiq. ca. I. de praeb.in cle. . de iv.patron. parochialis enim canonica portio debetur curato iuxta Onus parochiale, ait Baldus consit. 1oo. lib. 4. plura autem in genere, ad certum ubique numerum clericorum praefiniendum, vide in ast dom. Serv. LEx Iq.
guicumque P. Trocul ab ea urbe, quam conturbauit, centum millibus vitam agat, sup. Episcopus expulsus
Huc pertinet canon 1 . in canon. Apostol. moueri tamen Episcopatu non posse huiusnodi Episcopum nisi in crimine testa-Maiestatis, constat ex Gregorio Turon. lib. io .cap. 19. ubi de Egidio, Rhemens Episcopo, caedis Childeberti Regis conscio. Quod &: idem prope iudicatum est aduersus Hebonem, alterum Rhemensem Episcopum qui inhonestissima quaeque de immanissima in Ludovicum Pium, Lotharsi pamtrem admiserat, de quibus vide Theganum, de gestis Ludovici Imperatoris. Norunt omnes qua benignitate Herricus Magnus egerit, pacata armis victricibus sua Gallia, erga plures huius regni Episcopos. Hrco nominibus. LEx Is '
Conventicula illicita etiam extra Ecclesiam in priuatis aedibus celebrari probibemus, proscriptionispericulo imminente si dominus eius in
ea clericos noua, ac tumultuosa conuenticula extra Ecclesiam celebram Φαου sic erat. I l iSubiicienda hic necetario verba D. Augustini, epist.68. ad Ianuarium, partis DO-natianae Episcopum: Imperator, inquit, Cono Imm coactis Episcopalam causam inter par-m cognitam Ierminauit, o primo contra vegram partem legem constituit, ut loca congregatio
54쪽
Tit. III. De episcopis, & clericis, dcc. 1 I
n m ω iuram Asia morituranIar. Agit potissimum aduersus Circumcelliones. Glossa autem Pragmaticae Sanctionis. S. ne tamen in verbo, couuenticuli. tit. de causs, do-eet conuenticula semper in malam partem accipi: esse enim plaerumque congregationes subditorum sine consensu superioris. Quod cum obiiceretur primis Christianis, sise eoisis christianorum, ait Tertullianus in Apologet. cap. 39. inclito sane AP .iι a. si unciis par: merito damnanda si quis de ea queritur eo ιιIalo quo ιυ oeytonitus querati est. in talia perniciem aliquando conuenimus 3 5 c. Hactenus ille. Apud nos ne quidem licet Episcopis concilium prouinciale cogere nisi ex rescripto principis de quo At Senatus ipse cognouerit. Vide quae adieci ad i. in rebus nouis constituendis. de constit. princi p. ff. ubi de senatusconsulto quod ad causam repurgati Ecclesiae S. Trinitatis breuiari j apud Andes, latum est. Varia denique regum nostrorum edicta promulgata sunt lac conventicula, seu, quod dixit Tertullianus, coitiones illicitae, inscisique principe, serent. Vide Chopin. lib. 3. tat . . de sac. polit. de Io. Sauaronem in tractatu eruditi si de symphratriis, ubi plena manu es: undit quae propterea ad has de conuenticulis quaestiones praetermitto. Caeterum in eo quod notat glossa ad verba, extra Eccle-sam, cessare argumentum a contrario sensu si sequatur inde sensi is absurdus, quod de obseruat imprimis ad hane l. Paulus Castrens subiiciendus iterum videtur locus D. Augusti niti. 7. quaestionu super iudic.q. 9 ubi de Iepte in hςc verba: Duouii Iepte υθιῶ o Laeis, si irad ιιιn. ιradideri, mihi Alios Ammon in manu mea or eris qaicumque exierat L ia. nais domi meae obuiam mihi in reuratori me in pace agris Ammon. o reiι Domino, o os amevim holocaustoma quemtiles in hoc loco cogitauerit Iepte secandam cogitasionem htimanam, non videtΛν valeam sitium euitasse. Atioqui non diceres ctim istam cerneres se nisse, heu me, filiami. impedisti me, in ossenLctitam factu es in scatis meu Impedisti enim, ita Hatim est, tanqviam se ad Boe impediitim itidie tirais ne istad quod e tiarat impiarer . Isti Augustious. Vide etiam glossam ad i. 1. Cod. de conditionib. infert. ubi per occasionem decisionis quam in eas. 1. tradit Imperator ab absurdo contrai piam filiam quae subtilitate iuris fallere cupiebat voluntatem patris, subiicit, docetque accuratus ille Accursus, Imperatorem ideo ita constituere, quod argumentum a contrario sensu sumi numquam debeat, si suboriatur inde antellectus prauus, Λ iuri contrarius, S quo quis ad delinquendum alliciatur. Sexcenta simi simila a. LEx 16.
si ι quis censi busfuerit annotatus , I9b hac lege religiosum assumat
sacerdotium, ut capietationissarcinam, per agri dominium, agnosere compellatur, in ruralibus obsequiis quo maluerit subrogato umtur.
Notatur hic textus in subsidiorum curia ad articulum ia9. constitutionis Aurelianenss qua iubentur aeraris,qui immunes urbes incolunt, & clerici ignobiles locare posi legiones suas colonis qui tributa cum caeteris vicanis pensitent. Solis enim Lutetianis datum est vi per se, agricolasque ceu domesticos, citra capitalis ullius illationis inolestiam, rura sua, S fundos circa.urbem exerceant. Notatur deinde ad eos qui euin aliquid per se, ac personaliter facere teneantur, adhibent nihilominus vicarias operas, aliosque sum ciunt qui hoc agant. Possunt en im nisi electa si personae industria, ut in s. inter artisces. V. de solution. veluti, quod saepe accidit, si eloquenti, primaque famae patrono causa commissa sit, S ille alium longe imparem substituat. Glossa in verbo, subrogato, censet ex hoc textu, vassallum posse inseruire nudo per substitutum. Sed contrarium scribit Bodinus lib. 1. eap. s. fol. IIT. de Reptibi. quia hominium, seu ho-magium,ut loquimur obsequiumque ipsum, seu seruitium, i qui etiam vernaculus se moeshὶ usque adeo personam ipsusmet vasalli exigunt, ut exhiberi non possint per procuratorem anuito domino, qui tamen cogere potest vasallum vi homagium, fidemque procuratori suo praestet. Hoc persequitur Bodinus fusissime eodem loco. No tandus vero etiam hic textus ad tributorum, SI capitationis causam, ut qua si semper prima,ac praecipua. Dixi ad lib. ad . infa u
55쪽
Placet noste clementia, ut nihil commune clerici cum publicis actionibus, vel ad curiam pertinentibus, cuius corporis non sunt annexi, ha
beanta Lex ista, ait glossa, lata est honestaris clericorum mendae gratia, ne scilicet vel ad uocati munus obeant,vel procuratoris in causis profanis, ac secularibus, maxime cum fa, non sit his qui sacra ministeria exhibent, siue qui illa percipiunt, operari quicquam nisi quod officii sui diuina sanxit institutio,ut apud Dionysium libro de coelesti Hierat chia. cap. 3. Multo ergo magis abstinere cos Vul. D Augustinus libro, de opere mona chorum, cap. 29. a ιumultu simu perplexitatibud causarum alienarum in negotis scolaribis. Sunt eius verba. Iunge daq, in hoc ipsum lex, repetita. hoc tit. infra.Vetuit autem viii ce ordo amplissimus an . 16i6. dic IS. Februarii, ne unquam religiosis madetur episcopi. Aeehidiaconiue iurisdictioneue unqua officiales stat,ut vulgus vocat, qui cu que postes- soni inducatur titulus. Agebatur de Augustino monacho, sci nomen, Hugo Agosue; curione S. Honorati Blaesensis qui quinquenali possessione cotinuata ab eo publice .citraq; cotrouersam, licetia superioris,Vitaeque honestate depellebat in tetionem agetis. Abusuum tamen esse id placuit, contrariumque proscisoni monasticae. Exceptio tantum una est, si nempc,ut quotidie cernitur, Vel propriam, vel ecclesiae suae causam pro sequantur monachi, aut si pro miserabilibus personis agant clerici. Partem enim illam fori secularis eis indulsit concilium Lateranense sub Alexandro III. parte prima, cap. ra. Iure autem singulari, ac priuilcgio postulam ecclesiae Parisiensis canonici in Senatu, in quo propterea patroni sere semper ex Lanto collegio in hunc diem visi sunt. A v T H.
Durdicimus. Clerici ad tabulas ludere, aut aliis ludentibus participes esse s vulgus nostrum hoc dicit, estre de molie) aut instectores fieri, aut ad quo busectaculum, flectandi gratia, venire pro
Similis prohibitio est in cap. 17. additione; in capitular. Car. mag. S incan. so. synodos. in Trullo, ubi vide Tli. Balsam. Verba autem concilii Senonensis, cap. 2s. sunt haec: Clerici ne in publico ludam pila, aut aliis ludis, maxime cum laicis : a ludo aleatorum. aliis e quia sorte pendent,abstineant,neque ludentium fautores, s=ecutores aut teges existat: non se admisceant choreis publicis, Me. Ratio est in concilio Parisiensi, 3. lib. i. can. 38. Illis enim,inquit, magis conuenit lugere, quam ad scurrilitates, stultiloquia, & caeteras vanitates, quae animam christianam a rigore suae rectitudinis emollire solent in cachinnos ora dissoluere dcc. ci 4νου τυλ οξ-EHE 6 ait D. Clirysost. homil. i. in Matthae. Id est: Nun re magis Deus absenditur quam si a sacerdotali dignitate disicedat qui sacerdotio deceratus ea. Plures autem alias interdictionis istius causas vide,si lubet inglo. pragm. sanctio. tit. despectaculis in ecclesia non faciendis: atque apud Austerium, ad quaest. 193. in decis Cap. Tolol. ubi reperies quam dedeceant cle. ricos varia quae utroque illo loco tractantur. Glossa tamen nostrae huius Auth. excipit ludum scacorum,quoniam ait,ingeniosis aptissimus est,omniaque ingenii, magis quam fortunae sunt. Panormitanus Ad cap. clerici. 2. de vit. 3chon. cler. fritillos etiam, tabulasque lusorias admittit,quod ingenii, fortunaeque minturam habeant. Permulta in id Gallis ex idiotismo vulgari nomina.
Tarabolani qui ad curanda debilium agra corpora deputantur, sex
56쪽
Tit. III. De Episcopis , dc clericis, dcc.
centos constituipraecipimus: ita ut per arbitrium episcopi lexandria
Censet glossa ex hoc textu collegium medicorum ordinandum esse a loci cuiusque episcopo .propter officium pietatis quo defunguntur in curandis infirmis. Sed urbium, oppidorumque uniuersitates istud sibi hodie vendicant ex ratione legis I. de decr. ab Or3. fac. ff. atque ex eo quod tradit Schol. Aristoph in Acharnensb. de medicis publice electis apud Athenienses. Τiraquellus deinde cap. 3i. de nobilit. num. 4eto.& 2i. Turnebus, ac Cuiacius iure existimant parabolanos fuisse quosdam qui audacter, temere,spretasque, de posthabitis quibuscumque periculis, neque ullius pestifera luis contagione territi spondebant se, ac vovebant, quasi obuias victimas, saluti publicae, prout admissi fuissent a tribunis valetudinis. ni,cerus, ait Turnebus lib. I 3. cap. 13. aduersar. homo est audaciae proiectae, &ad obeunda pericula praeceps ac temerarius: additque exemplum de iis qui aegrotos in Alexandrina ciuitate curabant, grassante peste in nos conatis. Sententia illa Turnebi Cui acto ita placuit, ut de parabolanis loquelas dicere soleret nuncupandos eos reuera temeratios medicos. Et sanὸ alii inter medias periculosis mae cotagionis clades eo se nihilominus coniiciunt ut rem quoquo modo faciant: maximeque id in iuuenibus chirurgis cernitur, prcposto eis magisterii chirurgici praemio si malo publico superfuerint: aut si A: hoc sequentiusὶ per aliquot annos in nos conitis eam ipsam operam, quod dixit Pimtarch. in Caes. id est periculosissime, proiectaque audacia, ut vertit Turnebus seeliciter suaeque s alutis immemores praestiterint. Alii vero religiosissime,ψψιλω-riati soloque pietatis christianae assectu profundunt animas ut pereuntes in aliquo subleuet. Si e D. Chrysostomus ad cap. 3. epist. ad Ephes homil. o. eis in eis, scribit D. Paulum attulisse ad suas praedicationes me, γίου σαν υἰ-Veraque ea acceptio est verbi, in fine capitis a. epist. ad Philippens. Cum enim vetustissi mus interpres legisset de Christo, domino nostro, reddidit eodem verbo. parabolat' anima suam,id est,exposita anima sua,metaphora scilicet ducta a pa tabolanis. Primus hoc aduertit Ioseph. Sealiger. Neque Alciati, caeterorumque sen tentias memor . Meus enim hic delectus placet magis eruditioribus.
Eum qui probabilem seculo disciplinam agit, decolorari consortio δε-
roria appellationis non decet, &c. matrem camen, filiam,atauegermanam intra domus sua septa tantinere potest. In his enim nihil faui eriaminis existimarifoedus naturale permittit. Ista ex textu.
Componenda sunt capita io8. lib. I. 8c Io'. atque I 2. lib. s. in capitular. Car. mag. vide autem q. 449. de q. 347. atque ibi Aufierium, in decis Capel. Tolos bipermulta loca congeruntur ex constitutionibus canonicis, ut liqueat periculossiimum esse de re & exemplo a praescripto huius legis recedere. Hospitiolum tuum aut raro, aut numquam mulierum pedes terant, ait D. Hieronym. lib. 2. epist. is ad Nepotianum,de vita clericorum. μυροσακτρις γαυα am Graeci vocant Latini subintroductas. Dixerunt fle , into αδ cpας. Vide de his plura apud eumdem Hieron)m. lib. 2. epist. 9. Quo tamen casu Speculator ceset tit. de denuriatione,g. h. monitionem charitatiuam,ut loquitur id est priuatam, atque sine testibus, praecedere oportere denuntiationem publicam. Postea inquit debent adhiberi unus, vel duo testes, trinique illud monitione iterandum est.Quod si spereatur episcopus, tunc superiori denuntiam dum est. Hunc agendi, seu procedendi Ordinem, ut vocant, ex Speculatore adiicio, licet alias in euetio hoc seculo plane inanem. atque inutilem nemo nesciat: sed Vivist,andiquata ista in hoc profuerint,quod nihilominus doceant non ita temetὸ culpam dos,insmutandosque este presbyteros maxime veto praelatos ecclesae, ex singulari ra
57쪽
tione quam tradit D. Hieronymus epist. ad Heli Odor. Quinimo nee praelatos solum, sed omnes in genere, qui dignitatz siqua praefulgeant, arg. l. non debet. ff. de dolo. Addici dem Speculator tit cise inquisitione. g. 3- Dum. I . quod 3c hodie valde notan dum est: inquiri videlicet non debere in Visam, de 'iores praelati nisi ab eius capitulo, si canonicis, apud quos si illaesa sit eius e istimatio, negat ulterius progrediendum esseat, extraneis. Melius cst, ait D. Bernardus homil. 2y. in Matth. propter bonos etiam malos fouere, quam propter malcri etiam bonos contemnere. Propter bonos ergo sa cerdotes etiam malos honorat , ne propter malos ctiam bonos contemnatis. Sic ille.
Anno i6o . 3. Febr. dicentibus Alemano, Sc Io. Nigro, censuit Senatus expellendam eme de musaeo seu collegio Plcffeto, in Academia Parisiensi, vetulam quamdam, unius e praeceptoribus gymnasii illius matrem octogenariam, licet ad eraecipuum causae subsidium recitaretur hic textus. Statutum enim Academiae, seruatique ab antiquo mores vetant indistincte ne mulieres, cuiuscumque aetatis sint, in gymnasiis morentur, quamuis secus fieret in celebri illo Athenaeo Burdigalae cui olim Ausonius praefuit . ut ex erudita illius poesi planissimum est,at vero in scholis Sosipatri Charisii, Nomi Mar celli AEinylii Probi,& plaerisque aliis veterum. Sed aliud scin per moderatoribus Academiae Parisiensis visum est, ne adolescentum animis turpia ibrian exempla noceant. Et eum Vincentius Rafarius egregius scholae Lexoveae rhetor. de canatum prouinciet Bituricensis diu satis in eadem Academia obtinuissici, statim atque uxorem duxit, se fectus est alius decreto Academico, quod βί confirmauit Senatus anno Issy dona. Brissonio praeside. Dicebam in causa pro Rafario aduersus Academicos mense Maio, in qua proinde vicit eorum sententia qui conteudunt Academiam Parisiensem corpus esse magis ecclesiasticum,quam laicum, ut olims cmpsit Panormitanus ad cap. ex literis. 8c ad cap extirpandae. g. qui Vero . ext. de praebend. quamuis anno Is 87. vindiciae dictae sint tanquam in corpore laico, secundum Hamiltonium, Cosina nae curae Parisiensis paroechum presbyterum, perorantibus dom. Servino, hodie fisci patrono, de Aiiton. Oysellio, quotum eximiae actiones consignatae sunt monumentis publicis.
Episcopo nullam mulierem secum habere permittitur.
Ratio est apud Gregorium Nazianzenum epist. Σα. euius initium, εἰά αι myagras.
&c. Latine loquentibus ita suetit . Lucrina recisa est episcopu per eius mores paros, vel impares belli hab ι, aus Iasonι es vias ecclesi a coi n post ius est. Verba Paschalis papae haec sunt in ean .vit. Σ. q. 7. Dimpi semper siti. ρnsbyteras, diaconos aus arios boni testimonii curitas habeanι τι, stiandam Apostolom. o sanctoram patrum instituta, psint in Mens biles in viri. Duae autem epistola: Mud Gregorium magnum, nempe ep. 39. A o. sc inscribuntur: ut episcopi cum mulieribus non habitent,&c.-quod episcopi eum mulieribus habitare non debeant. D. Augustinus de D. Ambroso lib. 6. con- s. cap. 3. Caelibatus tanιῶ eius mihi lusoriosus iidebatών. Sic ille. In quo cu& interdictas iampride nuptias tam episcopis, qua uniuersis etia clericis,nemo nesciat, delibabo paucula ex iis quae affluenter exundat apud auctores rei eeclesiasties classicos. scribit enim Hieronγmus contra Vigilantium in haec verbat ciuia facient Oriensis ecclest 3 qaidi
58쪽
Τit. III. De episcopis,& clericis, dcc: 1 s
uniuersis episcopis dicrum est.omnibu placet, vi episcopi, presbyteri,s diaconi, vel qui sacramenia contrectani pudicitiae custodes, etiam ab uxori bin abstineant. Iuo Carnutens. lib. 4. decret. Abire se Orientalium traditio habes ecclesiarum, aliIer ius sancia Romana reclesia. Nam istarum sacerdotes, Laconi, aut subdiaconi, matrimonio copulantur. Istius autem ecclesia nulltis sa cerdotum a subdiacono inque ad episcopum licentiam habeat coniugiam seniendi. Sanctitatem denique in contrect mclis sacris, ministeriisqtie ecclesiasticis exoptauit semper christia na omnis vetustas, matrimonium autem quamuis honorabile, sanctum tamen non est, ait D. Chrysostom. hom. 3 o. epist. ad Hebr. Verba eius sunt, et satos o γαρως, ουγ αἴγεις. Paucissima haec e multis. Vide, si lubet, Baronium tomo I. Annalium, adan. Christi, 18. cap. I 6. Vsque ad cap. 3o. Bellam. lib. I. cap. I9. controuers. dc Cresperium in sum. ma diiciplinae ecclesiasti cae. . LEX 2o.
Notant practici lime verba: Aut domino possessionis, &e .pa artis draim H d si ran. ce parumnis avxsignean haaὶι Iusticios. Quibus complectenda esse eensuit Molinaeus non modo iura haereditatum quae, spuriis sine prole legitima intra suae iurisdictionis si nes decedentibus, desertae sunt,& vacant, sed etiam bona Metaecorum, quos Albinos
dicimus. Sic enim ille ad arti c. Is g. consuet: Boibon. sed eius opinio non obtinet, traditque rationem Bacquetius cap. 27. 18. 29. 34. de iure Metaeciae seu Albinatus. Quaestum est virum bona extranei qui in hoc regno uxorem duxerat. liberosque ex ea suo ceperat, deberentur Principi ita re Metaeciae, seu Albinatus. maxime in Melodunens territorio, in quo, & eo ipso casu, addicenda esse bona fisco statuunt perseripti mores ea p. s. Molinaeus enim ad eum locum censet contrarium, nisi liberi extra regnum natisnt, atque extra regni metas morentur: quod & Bacquctius secutus est tractatu, de iure Metaeciae, seu Albinatus. Divisas tamen consultissimorum sori sententias reperio ad columnam consultoriam, aliis pro consuetudine, aliis contra sentientibus: neque donatarius Principis ausus est ulterius progredi, audita maxime triumuirorum fiscalium se utentia qui & emendandum caput illud consuetudinis Melodunensis palam, in exedra triumuirali, dixerunt. LEx 2L
Ad similitudinem, Decurio ,seu αι rialis,qui bonorario titulo
illasrem dignitatem consecutis est, per substitutum, periculos arum
facultatum, curia muneribus satisfacerente t.
Dignitas superueniens, ait Baldus, non impedit quominus quis possit seruire per substitutum. Hoc vulgo dicimus, Dira sathar par vn substiIul. In quo tamen distinguenda sunt personalia munera a patrimonialibus. In personalibus electa, probataue huius, vel illius industria non patitur ut sussiciatur alter cuius inexplorata si, atque ignota peritia. Quotidiani textus sunt in I. inter artifices. de solution. g. cap. is cui. deost. dele g. &cap. s cui. de praeb. uis. dixi ad i. 17. mandatum. E mand. In patrimonialibus verb, cuiusmodi sunt decurionum munera, secus. De solo enim substituentis periculo agitur. Sic videmus ainiarios forenses, A parcecianos, quaestores aerarios, atque alios ici genus complures quibus nihil ex ingenio, manuve pretio, sed ex solis patrimonii viribus, vicarias ut plurimum habere operas quibus essiciant quod vel nolunt. vel nequeunt. Vade S ad i. is. quisquis. su p. hoc tit. - L E x 22.
Si qua per calumniam. Chrism, qui desisa ciuitate ad alias pro-
59쪽
sciscitur, literis episcopi munituου adueniat: quodsi citra han duciam accesserit, sibimet imputet quod non clericus, vel monachus putabitur.
Ita populariter Baldus, clericus peregrinus non habetur pro clerico nisi habeat te stimoniales suorum dioecesinorum literas. Vide autem de huiusmodi testimoniali biles, seu dimissoriis, commendatitiis, vel formatis ad i. D. in ecclesiis. su p. hoc tit.
Id quod pauperibuι testamento, vel codicillis relinquitur, non min- certis personis relictum evanesar, sed omnibus modis ramm,firmum que consistat.
Adverte hie exceptionem a regula generali qua vitiatur legatum ratione incertitudinis,ut docet susus Tiraque lius priuile g. 46. de priuilegiis piat cause. Legasse autem testator intelligitur in dubio pauperibus suae paroeciae, arg. l. quae conditio. de condit. & dem. quod & statuit concilium Carthaginense, 4. can. 83. s tamen speciali aliqua ecclesa designata si testamento, cuius nomine sint plures in eodem oppido. tunc pauperiori debetur ex sententia Aufierii ad q. 37. in decis Capel. Tolos pendet id ex mero arbitrio iudicantium, maxime s apud superiores iudices agatur, quatentia scilicet titile vel illi personae, vel uniuerstati magis fauerint. Fauetur autem maxime pauperibus in ambigua quaestione voluntatis testatoris si contra haeredes a latere insti tuta sit actio, ut in Berchiani explicando testameto vidimus an . Isis. 26. Martii, quo illepto chotrophio Aurelianens suos omnes quaestus legauerat in haec verba: Ie d amarsos ualde cesti mille POHeam rames mes aequφιιιons Dies de Iouι Iepaee, o lassues .a i νῶ mon deus, Iese aestis 'coieti deces mais de mesacqvisi ιιonssu, sons de mes acqms iovis, ence mi/n tiare. Cum enim plura codicis illius capita reperirentur, vel usque ad sedecim librarum millia, quibus verborum istorum inscriptio non esset, contendebant, defendebantque validissimis rationibus iuris haeredes deberi tantum pauperibus bona de quibus inscriptum caput cerneretur, textuque in id disertissimo nitebantur in l. legata supellectile. Gesu p. leg. ff. praVermitto caeteros qui numerosissimi sunt. Vicit tamen fauor pauperum in quaestione voluntatis aduersus haeredes a latere: satisque esse existimatum est nihil aliud reperiri in toto eo codice testatoris domestico in quo testamentumstud holographum scriptum fuerat, praeter bona quaesta, nihilque de patrimonialibus admixtum fuisse. Perorabant Iac. Talaeus, & Ρlessus, latigatores vocabantur, Duchonii. Si concurrant parentes,vxor, frater, soror, non quaerimus cui acquiratur, sed cui honor habitus sit, ita lex s. g. i. de legat. praest. ff. nee probat proinde Cui a- eius opinionem Orientalium qui edictum illud de legat. praestandas, sublatum hodie existimant, quasi legata de quorum praestatione ambigitur. praestari debeant omnibus. Denique in illa interpretatione mentis defuncti quae tota in coniecturis est, maior fere semper iuridicis, quam testatori gratia debetur a victoribus, arg. l. in praetoriis. de praetori stipui. Vnum subiiciam ex Molinaeo ad consuet. Paris. g. 12. num. I 33. nempe in legatis, & donationibus quae piis locis, personisqi miserabilibus fiunt dominium quaeri ipso iure, ac sne traditione quod & docet lexvlt. desacr. Eccl. sup . tamen acceptatione opus est, seruaturque, nullo excepto, summa deciso legis,hoc iure. de donat. legis vlt. de legation. E. & capituli, s tibi absenti. de praeh. in s. cuius frequentissimus usus est in benes eiis Ecc Iesiasti eis. vi scilicet ius in eis non quaeratur nisi sequatur acceptatio. Dixi suse satis ad l. illud. p. de sacr. Ecel. & ad l. I 3. qui semisses. F. de usur.
vult clericos Constantinopolitanos vocandos esse in ius coram Patriarcha Constantinopolitano, nec ulli alij licere de eoruin causis cognoscere. Quodc pertinet Synodus
60쪽
Τit. III. De Episcopis,& clericis, &C. I
nodus Calchedonens can. 9. atque constitutio Francisci I. an. 13s9. in princ. temperamento tamen hoc addito, dummodo sint ambo litigatores clerici: de hoc seruamus siti straque hodie lex 3i. Omnes clerici. in f hoc tit. quae cognitionem tribuit prouinciatu rectoribus, s clerici extra Costantinopolim moretur. Passim enim in Callia con trarium obtinet, licetque appellare su periorum Ecclesiae tribunalium nidices donee tertia consimilis feratur sentetia, tit de friuol. appellation. in concord quamuis aliud
sanxisset Carthaginensis Synod. can. 99. sed ibi hoc insectit ad solos clericos Th. Balsamo, maxime in electis iudicibus de quibus agit canon ille s s. at vero, de D. Augustinus epist. 167. cuius verba haec simi aduersus Donatistarum pertinaciam quae sistinumquam poterat quaecumque darentur, de ab Imperatore Constantino, δt ab electi, iudieibus iudicia: diabolus ipse, ait, si auctoritate iudicis quem ultro elegisset, toties vinceretur, non esset tam impudens ut in ea causa persisteret. Plura eo loco. Quaesi-rum verbest de commentariensi laico Episcopalis carceris, an Iurisdictionem subire debeat Episcopi, si de euasione captiui agatur: videbatur enim debere, cum sit de familia iudicis Ecclesiastiei, de in exequendae iurisd. ministerio deliquerat: ramen cum citatus in id personaliter ad Episcopale tribunal fuisset, appellassetque tanquam ab usu a citatione, pronuntiauit Senatus in comitiis Iuridicis pictonum, an. 133ι. abusum fuisse Iurisdictione sua Eeclesiasti cuin iudicem. vetus hoc Senatusconsultum ex accuratis patroni illius aetatis aduersariis didici, eoque iure utimur.
Sed hodiei. Clerici in qualibet causa criminali, vel pecuniaria, amplius o. siliquis dare cogendi non sunt .
Item, Episeopus pro rebus Ecclesia nihil practet nomine J ortu
Vide cap. cum ab omni . de glosam integram .ext. de vita de honest. eler. atque Harmenopulum lib. i. tit. 4. cap. de Sportulis, quas vocat, Eoo , ubi de modo Sportularum, quae vel snt grauiores, vel leuiores Vt tempora tulerunt, pro vique indultum est: auaritiae iudicum. Quanta autem vilitas esset Sportularum de quibus haec Auth. coniici possit vel ex eo quod sit quam, vicesimam-quartam partem solidi esse scribat Isidorus lib. 11. originum cap. 14. eamque interpretationem ad hanc Auis. probat Antonius Augustinus lib. h. emendatio. cap. 9. Constitutio autem haec vere localis, politicaque est ut quam mutarunt tempora, Ac mores, provζVbsque gentium
nori principibus, sed iudicibus ipsis visum est. Itavi frustra scripserit in semestribus
suis Langsaeus Senator Armoricus, spectandas esse causas, personas, ac lites ex quibus accipi non debeant sportulae. Sancta equidem suere illa tempora, cum vel quatuor duntaxat soluebantur siliquae, ut in hoc textu, vel triobolum, ut tradit Suidas, in vet-bo , βακ mcrcedem eam cuiusque iudicia fuisse Athenis. Hodie aute in immere sum abiret audacia, nisi supreniarum huius regni curiarum auctoritas fraenos iniiceret astuanti auaritiae prouincialium iudicum, quorum magna pars totam patrimonia substantiam, aut etiam amplius in magistratuum, Iuridicinarumque pudendas emptiones intulit. Dicam nihilominus ad tit. de sportui. in f lib. 3. ut loco idoneo, specialia quaedam iura quibus si sportulas nummarias, seu , exigere quasi , debitori hus est
nefas, at certe litis terminatae instrumenta retinere, per nostros mores, liceat. Saepe enim qui vicit parum curat iudacium ab actuariis tedimere, nisi vel praesenti, paratoqi in id feratur commodo, aut ei opus sit instrumentis quae apud iuclices ediderit. solifer c beneficiari) cletici, qui superiores in lite existunt, subita, liberalique manu essυndunt quicquid sportularum nomine dictum sit ab actuario, vel si annuus esset benefici)controuersi reditus. I xx 26.