장음표시 사용
81쪽
praeferrent hi in vertice orbiculum, stonsuram vulgus Vocat Inanis enim hac arteaeestebat iam pridem regia Iurisdictio in actionibus personalibus,&possetariis bene fietorum Ecclesiasticorum iudiciis, quod pueri fere omnes de more insignirentur chaiactere isto Ecclesiastico, solasque haberent regi j Iudices reales actiones in quibus Schoe contingebat scepissime ad eludendum tribunal regium, quod nempe si proferretur vel minimus contractus ab altero litigatorum qui haberet iusiurandi conceptam clausulam, sui numquam sere omittebant tabelliones adiicere praestitum aco trahentibu , sacramentum deseruandis quae pepigissent) aperta tunc de alia erat via qua fieret tota lis cognitionis Ecclesiasticae,non modo ex cap. 2.quamuis . de pach. in s. cuius usus diutissime fuit maximus,sed & ex cap. nouit. de iudi c. apud Gregor. Quinimo ut quasi nihil remaneret penes iudices regios, cognoscebant etiam Ecclesiastici de omni quaestione quae ex causa testamentaria fieret. Ratio haec fuit, quod testamenta fere omnia conseriberentur a duobus semper notariis altero regio, altero autem Apostolico. It authet mixturam utriusque illius muneris ludiscari &in hoc etiam mos esset imperium
regium. Manus enim sola incidens tabellionis Apostolici essiciebat. λ ssae elui ρὸν diuia ργω, negotium Ecclesiasticum. quod alias, de nisi mixtura illa fuisset, plane erat profanum, a profanis, seu secularibus, regiisque iudicibus iudicandum. inde emi
nuit per longas aetates unum pene, ac solum in uniuersa Gallia forum Ecclesiasticum, euiluitque toto illo tempore,qua sitq; emarcuit Iurisdictio regia. Dati vero sunt postea eiuscemodi fines εὐι- τη πλεονε ια, verius enim nomen applicari non potesti ut inter ipsos etiam vere clericos, nec Vertice tenus ut antea, concessa si in solis mobilibus cognitio: in immobilibus autem, non. Quod nec praetereunt Molinaeus ad consuci. Paris. g. I glo. I. num. Ι . atque Maynardus, Senator Tholosanus, lib. . cap. vlt. rerum
iudicat. Tholos. Quantum ad laicos, nulla in re hodie Episcopali foro subiiciendi sunt, nisi de foedere matrimonio, vel de iure decimarum inferatur quaestio. Si enim de earum possessione, praeest, superiorque fit ex edictis, atque ex usu quotidiano solus iudex regius. Quod si agatur de crimine, perstringo etiam paucis quo Dratur manus Ee lesiastica .ad Auth. Clericus. de Episc.&cler. hisce igitur cessere mores iampridem intermortui: tradoq; tandcm de Cunerii antiquis dissertationibus quae nuper cupide equidem ac studiose cx ipsi uiset manu scriptis didici, cum eorum mihi fecisset copiam dona. Clcricus, in auditorio maiore Senator, apud quem conquestus sum saepius quod utili 1sina regni Gallici monum et a penes se habeat, arciique arcanis adeo strangulet, ut nihil communicatum velli publico. Contuli etiam non semel de istis vetust, iis miserandae ruderitius cum Dionys. Butili crio, ob singularem ipsius erga me amici-' tiam, rerumque tribunalis Pontificu non vulgarem peritiam: mccum autem in ea sententia ille est ut si erraticus semper, seu, ut vocant, ambulatorius fuisset Senatus, nec tandem, auctore Hirtino Principe, Parisisslata, immotaque sie de constitisset annoi sis. molitus forsan nihil fuisset Cunerius. Scd, ut verisimile est, generoso illi viro doluit quod tamdiu per artes varias inficetus, spretus, nulliusque sere rei videretur ager regius. Per audacem enim, inter Episcopales apices, conatum sese tandem sibi ipsi reddidit potestas regia. tum quia abuterentur Iurisdictione sua clerici, tum vero quia alioquin institutus ille iudicii apud Lutetiam purpureus cossessus vacuas ut plurimum litigatoribus forenses columnas habuisset. Neminem reperio qui istud ob seruarit integro studio, tametsi non alio fonte derivata videatur abrogandi tam veteris praelatorum moris in omnes serme huius regni laicos auctoritas. Boni consulent. ut spero, illi diosi Supersunt autem ex Io. Fabro ad nostru hunc textu quae etiam meretur interpretatione ex Sc natuscosultis Parisiusibus. Revera enim Iurisclictiones patrimoniales sunt in Gallia,q, ait Faber, factiimq; id costat ex monum et is Gallicis circa annu 988 ncmposub noua regni Hugonis Capeti initia qui de seu da omnia posse ribus in patrimonium reliquit sublato veteri fructuariarum possessionum usu: ita ut nulla c onstitutionc
regia detrahi, minuive possit quippiam de iure quod ab antiquo possessum cst, ne quidem si implicita agitetur cum ipso Principe quaestio. Ita censuit Senatus nuper ad
hanc speciem. Castrodunenseς duo negotiatores merces emerant a mercatoribus Aurelianensibus, data soluendi pretii fide intra menses quatuor. Conuemuntur illi ab his elapso quadrimc stri,dictaturque coram Aurelianensibus consulibus iudicium. Postu- Iant domum tonuui Cestrodunenses,nempe ad orditiarium Castro dum iudicem. Replicanti
82쪽
Τit. IV. DeEpiscopali audientia, &c.
plieant Aurelianenses ex eo quod nulli sint consules Castroduni: rem vero esse inter mercatores, & de commercio Negant periatus eiuscemodi remissionem Aurelianen sex consules. Appellant Senatum Castrodunenses acceditque, iuncto agmine, Longo uillana dux quod suasit iurisdictio, plenoque iure eam pollideat. Ne sim nimius seruato iure iudicibus dominicis remissa cognitio est Castrodunum, frustraque fuit venditoribus Aurelianense iudicium. Perorabant Germanus, Grenetius,& Tillerius an . icia. 3o. Iul. rursusque hoc ipsum eodem anno consecuta est dux Tremullia auduersus An denses consules in causa mercatoris oppidi Ualliae quod hodie in Tremulliano patri. monio. Repressa tamen paulo post, eodemque anno, 2. Dccemb. dominicarum iurisdictionum auctoritas contra Rhemensem archiepisc. quaecumque attollerentur deducatu olim in dotem ecclesiae dato fastigia. Eo enim produci eiusmodi patrimonium noluit ordo ampli istimus,ut nouos vel iudices. Vel procuratores instituere ius esset dynastis Francicis praeter admissi m ab antiquo numerum. Atque ut clarum magis fiat, recensebo breuissimam in id speciem: unum adiecerat praesul Rhemensis duodeuiginti fori sui procuratoribus, eique ut esset procuratoris dominici vicarius substiti, tum alias vocantὶ indulserat. Intercedunt procuracores quod cum, iure singulari,atque ex priuilegio forum, iuridicinasque suas habeant udales domini, nihil tamen deitata, praefinitaque iampridem iudiciorum forma mutare liceat. A qua visa est intercedendi ista ratio. Docebunt vero & alia iudicia licere numquam, nullaque dominandi specie, patronis iurisdictionum augere statutos: vernaculo nostro dicimus. seq. H IUtictera Horementer se nombre des O iera errimi res deleuν ἰώstsce. Iain enim antea hoc ipsum aduersus Longouillanam Ducem pronuntiatum fuerat secundum Columerianos procuratorcs,rursusque contra Ducem Visium qui in viliano tribunali secundamini iudicein seu particularem, ut loquimur; creaverat,ita ut certissima sit haec deinceps Basilicae Forensis ad has quaestiones deciso. LEx s.
Notat glossa ex huius legis fine sententiam per episcopum latam a potestate, id esta iudice seculari exequendam. sic vero hodie cocedit iudex regius madari executioruepiscopale iudicium, ut, nisi hoc fiat, inane,& irritu sit prorsus quicquid sacer iuridicus decreuerit.Quinimo & appellationi tanquam ab abusu locus foret, si iuberet ipse aliquid ex iudicato.
Si quis litigantium intra decem dies contradicat iis qua iudicata
sunt. tunc locorum iudex examinu causeam. Etsi nuenerat turicium re
cte factum etiam per sententiam suam ropriam hoc conse et, cir ex eculionipropria tradat qua iudicata sunt, dcc.
Faber notat quod Sc hodie receptissimum est, ut scilicet quando confirmatur sententia, possit primus, vel secundus iudex eam exequi: si infirmatur, solus secundus iudex exequi debeat Hoc autem non modo sibi vendicant supremae curiae, sed & praesidales in iis quae intra praesidalis edicti du capita fuerint.
Iudices dominicis diebus productos Reos de custodia carcerali τι
deant, i interrogent: ne iis humanitas clausis , per corruptos carcem m
custodes, ne esur. Uictualem substantiam non habentibin faciant ministrari, libellis duabus, aut Itibus diurnis, vel quod exsimauerint com- g iiij
83쪽
mentarienses, decreru: quorum seu tibiis proficiant alimonia pauperum,quos ad lauacrum ,seubsida custodia, duci oportet.
Singularis testus ad commiserationem erga inclusos Reos, quos etiam hodie Re ctores criminalis decuriae praesides saepissim ac religiosissime inuisere soliti sunt in Pa latano carcere,ne quid patiantur deterius,aut saeuius a Commentariens, vel eius mini stris. Vocamus autem libellas, de quibus hic epain da Ro . Panem scilicet illum qui ex Rege inclusis ceu ad libran dispensatur. Legit propterea de optime Alciatus, libellis duas,us, non, duobus, ut in vulgatis codicibus. Libella enim est dimidia pars ehaenicis. Chaenix vero est demensum, seu cibus diurnus. Alii intelligunt libellum de mensurae genere,ex Catone,cap. 1 f. sed non tam apposte, A proprie. Obseruabis praeterea panem hunc regitim non distribui nisi Reis criminum,quod 3e disces ex Matth. Am de
Mathematicos, nisi parati sint, codicibus emoris proprii, sub Octilis
epi coporum,concrematis, catholica religionis culmisdem tradere,numquam ad errorem primum redituri: urbe Roma, omnibuae riuitati
hm pelli decernimus. 2uod si hoc non fecerint, sed in ciuitatibus deprae hendantur secreta erroris sui , professionis insinuare: deportaIionis
Dixi quantumst satis in genere ad i. caeterat. F. famil. hercise . de damnatis huiusmodi artibus quae specialibus quibusdam notis designantur toto tit. de males c. & mathem. ins ubi plura, per oblatas legum species, dicturus sum. Exscriptus vero hic textus exi. vlt. Cod. Th. de mathem.
Ea sere semper fuit poena in fallaces istos planetarios, seu inspectores siderum, ut passim apud Tacitum. Suetonium, Xiphilin. & paulum Iurisc. lib.f. tit. M. Recepi. sient. Imo de apud Tertuli. in apologet. cap. 43. &lib. I. de idololat. singulares sunt
versus Iuvenalis Saty. 6. Nemo marsematiciasgenium indemnasias habebis: Sed qui prae peris . cus vix in activi misti Conrigil. o partia tandem ea se Mopso. Reserti x huc possit alius versus prouerbialis ex eodem Iuvenal. Saty. r. Atide aliqaid breuiι- Θam ese canere dignam. Scio legi a quibusdam inciso facto post, breuibus, sed placet magis vulgata lectio. sin autem nefaria curiositate, ut loquitur in hoe ipsum Iuli. Firmicus, responderint, aut scripserint de statu Rei p. vel de salute principis, ultimum supplicium in ex sententia eiusdem Pauli Iurisc. illo tit. 1i. vhi Cuiae. & cum nuper temerariuS quidam, ac inc-ptus mathematicus, MUrgardium nuncupant, in ephemeride seu Almanachio,vi loqui mos est, adumbrare nonnulla liberrime ausus esset de salute Principum, damnatus est ad triremes in Nouennium,an. is14. 3i. Ianuar. pariimq; abfuit quin lituram longam e trabe fecerit. Diuisae enim sentetiae fuerunt, alias ad laquium, aliis adtriremes damnan. tibus , cessitq; iudicium, de more in mitiorem. LEx I3.
Si lenones statrs, m domini sivis filiabus, vel ancillis peccandi necessitatem imposuerant, liceat filiabus, σ ancillis episcopum, implorato
84쪽
Τit. IV. De Episcopali audientia, &c. 811Uraeio, omni miseriarum necessitate absolui.
Decernimuae. Apud beatissimum Constantinopolitanum a chiepiscopum causam debent dicere reuerendisi. oeconomus, quicumque ecclesiarum,qua sonstantino ob seu ut, clericus lite pulsatus fuerit. Jn quo θnceritatem geminam praebiIur- es archiepiscopus . sacer
Praeclarum quod inconcilio Valentino 3. Galliae, cap. vlt. Iegitur ex epist. Constantini Magni ad Ablaturum, praefectum praetorio. Ideo enim vult Constantinus sententias episcoporum quocumque in negotio latas seruari, ut pro sancto, ac venerabili habeatur in perpetuum quicquid episcopi terminauerint Multa enim, ait Constanti nus quae in iudicio captiosae praescriptionis vincula promi non patiuntur,inuestigat, depromit sacrosanctae religionis auctoritas. Vetat autem concilium Tarraconense ean. Io. ne exigantur sportulae . more saecularium iudicum, sed ut gratuita tantum muneraecelesiasti ei iudices accipiant. Seruatur id hodie a paucis. Vide quae adieci ad l. placet. de epist. & cler. sup. . A v T H.
Pragris. Nobiuores ciuitatum quibus alFqua ratio bona opinionis constituta est, debent per circulum defensoris nominari, CV eli tam ab episcopo, σ clero, quam ab aliis in ciuitate bona opinioni flu
Politica lex cuius maximus semper usus in bene moratis eluitatibus, ubi de admini- λstrationibus tribuendis agitur. Singularis i d textus in l. 3. g. praeses. demun.&hon. ψT quem vide. communicipes,dixic Alclatus ad i. 128. municipes de verb. sign. ωπτυ- θυι οδ Fornelius ad eundem textum, id est muneribus publicis obnoxios: neque alius hodie ambitus maior,de acrior per huius regni urbes praecipuas, quam ubi de instituendis Maiore, dicimus, matre de curatoribus Rei p. quos etiam Scabineos vocamus, inter ciues quaeritur. Quinimo de natum esse Lutetiae oportet quisquis vel Praefecti mercat rum,uel Scabinei Lutetianum munus ambierit.
Nemini licere volumus, siue ab ingenuis genitoribuae, puerparuu Ius procreatus sit,sive a libertina progenie, silue serutti conditione maculatus, expositus sit: eum puerum in suum dominium vendicare, sesiue nomine dominis. siue adsicriptilis, e colonaria conditionis. Sed neque is qui eos nutriedos siustulerint, licentiam concedimus,penitus cum quadam distinctione eos tollere, &c.
Repetitur longiori sermone in l. 3. in . de infanti expos vide autem sngulares te xtus in l. I. ML de expositis. Cod. Thcod. at vero & ini. uxorem. ff. de manum. t stam. doctissima de his obseruatio cst apud Culac. lib. I9. cap. 36. 54 cum Chopinus
85쪽
duobu, locis, puta ad consuet paris lib Σ.tit .7. num. 9.dc ad consuet. And. lib. . tit. . cap ς. num. s. Ac s. quaestionem hinc inde agitauerit, quorum si infantes expositos tollere, ac alere, dominorumve seu dalium, vel omnium qui ditiores in loco. ubi expositus est infans, tum sacri, tum profani fuerint, an vero Ecclesmrum duntaxat, maximeque virum a monasteriis solis praestam hoc debeat: multa equi de ille ex priscis tem potibus, decretis Eccles asticis, conciliis Callicis, atque ex iis quae hodie obtinent, tandem vero ubi tradidit vulgatum in foro de Ronceranis monialibus senatusconsultum quo in comitiis Pictonum iuridicis an is79. damnatae sunt fiduciario iudicio alere sanguinolentiam, ac expositum qui ante carum fores repertus.suerat, duo in calce subiicit decreta curiae anni Is 7. A is11. promulgatumq: ex ea causa edictuin regium a naues 4 3em quo pia illa nutricatio clericis no modo, sed S potioribus quibuscum que laicis mandata est, itavi fiat verisimile, secutos fuisse in eo edicti illius auctores ve te rem Gallicanae Ecclesia morem quo tollebantur a matriculariis Ecclesiarum iacentes insanioli, qui postea ab aliquo sdeli educarentur: vide veteres formulas secundum legem Romanam apud Marculsum, cap.ri. Synodum Matiscensem cap. s. apud Burchardum Stritheanum glossarium, quae omnia nec praetermisi Hieron. Bigno. nius in notis ad caput illud undecimum Marcuis: aliquando etiam, ait D. Augustinus epist 13. ad Bonifacium, qnos crudeliter parentes exposuerunt, nutriendos a quibussi-bet, nonnumquam a sacris virginibus colligunturA ab eis offeruntur ad baptismum. Duas autem nuper exemit sestiones iudicum eadem rursus quaestio agitata acerrimὸ in hane speciem: Expositus suerat infans in hortis inonasteria Trini citis, oppidi Mon-Ieonis, apud Pictones, cuius &seudum,& Iurisdictio, totius te illius territor ij dominium penes Ducem Tremullium. Quis educaret . quasi um est inter monasteth eleemosynarium. SI Ducem. Damnatus cum estet eleemosrnarius a Mon leonio Iuridico, prouocauit ille ad Senatum potissima hac ratione, quod patroni seu dales spuriis, qui sine liberis. intra seu di sui metas decedunt, haeredes existant, sparsaque insuper, atque adespota sua faciant, vulgo dicimus,saues Itaque aequum esse ut quos sequuntur commoda, eos etiam de onera, atque incommoda. Et quia praecipua causae vis in eo erat ut qui eleemosynarius dicebatur, opere id praestaret maxime cum olim, primi Ee lesiae seculis. ad ostia Ecclesarum exponi solerent eiusmodi recentes animae, probabat si ripto. & instrumentis appellator officium Eleemosynar ij quo desungebatutisque adeo esse monasticum, sotisque monaster ij necessariis eleemosynis factuin, ut
cuin duobus agris duntaxat frueretur, ex uno duodecim tantum sextarios tritici perciperet, ex altero autem octo. in quo de agebat prae 1udiciis r Anno enim as99. 22. April.
censuit Senatus inter incolas Sancti Albani, An densis,& loci illius A ibatem . nutricationis expositorum duas partes deberi ab incolis, tertiam vero a nudati domino. Placuit tamen amplius deliberandum. Perorabant Peti Mauguinius, &des Hers-
De creationibus curatorum qui furiosis utriusquesexus danturi ternum in ultimo elogio testimonium pro omni satisidatione sufficit. Jmque qui ita curator datus est prasiare deber iusiur. tactis sacro scripturu, praestente Discopo, tribus primatibus: ac deinde inuentaratim cum omni subtilitate sal. solennitate in conscribendum est.
Iunge i q. g t. de testam. tui. l. i. 3. 8. s. & Io. de Confirm. tui. T. ubi dicitur, iudicandum esse id modo ex solo testamento, modo contra testametum, prout utilius fore pupillis videbitur. In quo praeiudiciis curiae duobus utar ad ampliorem fori notitiam. Anno enim . Mart. paternum in ultimo elogio testimonium praelatum est ad hanc speciem cuius disceptationi publicae interfuimus: in prouincia Lugdunensi, quae iure scripto regitur, quemdam Italum, argentarium, nomine , Bon visi, alter it Ius, etiam trapcΣ ra, nomine, Balem, tutorem testamento liberis dederat. Petebat mater ut satisdarct: Alias enim rerum pupillarium iacturam fore maximam, cum bona omnia
86쪽
Τit. IV. De Episcopali audientia, &c. 83
omnia in nummis essent, instrumentis, S schedis, quae uniuersa tutor iste in Italiam procul dubio deferret, nisi coerceretur data fideiussione in Galliae sinibus, quam ut
quinquaginta millium aureorum esse oportere dicebat, ita&smilem Ogerebat ipsa, ne pupilli furacem, ac sugacem experirentur tutoris testamentarij perfidiam. Tamen hoe senatus insuperhabuit, quia nihil in personam diceretur, puraeque propterea, ac simplieiter confirmauit testamentum patris Itali qui de amico etiam Italo melius praesumpserat. Dicebant Chezelius, Λ: Martellerius. Aliud vero iudicatum anno Is87. 8. Iuli. in quinta classe Inquistionum. Praelatus est enim tutor electus tutori testamen tario in eadem Lugdunensi prouincia, quia nempe detectum est a propinquis. & amicis quod defunctus non nouerat, quae exceptio est non modo textuum quos citaui supra, sed A legis, Quintus. F. de ann. leg. In caeteris, paterni desder ij rationem habendam esse discimus ex l. i. &pen. in f quando decr. opus non est, ubi de alienatione fundi agitur prout testator iusserit: Z ex l. pen. de curat. fur. prod. ff. quae per omnia iudicium testatoris sequendum esse vult in curatore 3ato filior ne quem pater, inquit, vero cosilio prodigum credidit, eum magistratus, propter aliquod sorte suum vitium, idoneum putauerit, nempe vitio corruptus, ait glo. textus hi apprime notandi sunt, ut a quihus sere numquam recedatur ad istiusmodi de curatoribus testamentariis quaestiones, nihilque hodie videmus ustatius.
c deinde inuentarium cum omni subtilinte, &c.
Liquet ex his conscribendum semper esse inuentarium, ubi de uniuersitate mobilium agitur, quae vel morte, vel alio quouis modo in manum haeredis, aut cuiuscumque alterius transit mutatis prioribus possessoribus vel dominis, synopsin bonotu dixit Vlpianus in l. magis puto. g. 7. in primis. ff. de reb. eorum qui sub tutela, &c. singulares etiam, nec adeo vulgares sunt textus in l. vlt inf de bonis proscript . atque in l. i. g. solent, de off. praef. urb. quo g. vi Vlpianus id vocat, edere patrimon ram . ita & eonia suetudo Tricas art. io . qui de coscribe dis inuentariis. ρι arsicaaοιν ι'estvi de tisates on. Nihil apud nos religiosius quam ut praesci ipta adimpleatur in his formula, quae modΛstitistior, modo laxior, prout prouinciarii sunt mores: strictissima aute legitur in eosuet. Turon. art. 346. Vtut si, nisi rite, ac recte fiat inuentarium, dolo id adscribitur Mmulctatur summo rure quisquis non secerit, cum deberet, amissione iuris debiti, auth Sed cum testator. Cod. ad i. Falcid. na sola exceptio est, si plus foret in sumptu, quam in re ipsa. argum. l. Mediterraneae. in s. de an non. 3e trib. ubi ita decidit Bare lus, post eumque doctor sori Gallici, Molinaeus ad eon et . Bolbon. art. I 82. In quo tamen & quaedam etiam necessaria est formula .vi scilicet enuntietur perquisitum quidem fuisse hine illinc in aedibus, togatosque vicinos vi,si qua essent bona ciebitoris, indicaret, perquisitionem vero fuisse irritam,quia nihil quicquam indicatum,detectum, repertum. Quaestum est an remitti possit, prohiberive a testatore inuentarii confectio: solos enim in eo tutores excipit consuetudo picto n. arti c. 3oT. at vero&constitutio Caroli IX. quos tamen & putat Bariolus cogendos non esse ut id faciant si in eo ulia gandis arcanis patrimonij pupillaris sit periculum, arg. l. a. quando AI quib. quarta pars, lib. 1 o. sic ille ad i. tutor qui repertorium. de ad ira. tutor. vidimusque ex ratione legis illius, 1. prohibuisse nonnullos testamento hoc ipsum inter liberos, cui tamen prohibitioni nec stare liberi damnati sunt, arg. l. i. Cod. deus se. S l. quidam g. Papinianus. de admin. tui. Placere autem consultissimis ad hemicyclium video ut prohibitio illa inuetatij obligare nee liberos ipsos maiores natu debeat quicquid distinguat
Ratius ad d. consuet. Plisto. art.3og. inuitat enim, quasque allicit, inquiunt illi, ut delinquatur ab aliquo in res hareditarias: quamuis equidem in hisce patrimoniorum editionibus seu inuentariis cautiores longe sint,ae prudeliores qui domestica manu,nul- Iisq; accitis personis publicis .ut honesti otu magna pars, istud inter se efficiant. maximὸ si inter liberos qui sibi nil metuant a creditoribus. Durum enim est, ac inhumanum quasi publicatione, pompa qi reriim familiarium,& paupertatis detegi vilitatem & inuidiae exponi diuitias: quod dixere imperatores in a. l. 2. quando, qui b. quarta pars. Plaerumque autem tam iniqua s ors,5 caeca aliunde incidit, ut ne quidem perspicacio-
87쪽
res, argutis unisque oculis domini sibi inter explicitos, resolutosque chartarum nexuqcaueant a summissis manibus. Fermoque vix est ut contrectandi, ite scribendique tuta potestas fiat, nisi apprime perspecta sit fides contrcctantium. Fraudes istas in bonis de functorum contigille saepius nemo nescit, conquestosque & a pluribus annis optimos viros de aversis clanculum schidis cum describerentur instrumenta domellica, nexiq; sigillatim accipercntur chartarum lasciculi modo ab his, modo ab illis halophanti hiritudinibusque publicis.
Trans ribitur in l. si furiosi. in C de nupt. dixi de consensit patris necessario. ad tit. de ritu ni pl. T verba autem legis primae. de nuti. Cod. Th. sunt haec: Nuptias nobiles nemo redimat, nemo sollicitet, sed publice consulatur assinitas, adhibeatur se quentia procerum, quod si in conditionis delectu mineris voluntas certat sententiae propinquorum, placci admodum habendo examini auctoritatem quoque iudiciariae cognitionis adiungi, &c. hoc de ipsum in l. in colunctione. Cod. eod. illo tit. de nupt. vulgata denique T. Liuia disceptatio inter matrem, tutorem,& consanguineos, decad. 1. lib . . hodie, ad eiusmodi controuersas de quibus querelae incidunt apud Senatum, decerni solet congregandos esse consanguineos aequali, qui praefinitur, numero, tam ex latere paterno, quam materno, ad coniti tuendum cui nubere puella magis debeat: qui mos in deferendis tutelis quotidianus est.
Liberi furiosi qui curam ei neragunt praebere, tam exhaeredatione digni punt, glo. rusi resipiscant) quam aliispoenis legitimis.
Vide ad i. . F. de in ius voe. ubi cultum erga parentes, iacto auctorum splendidiore delectu, disseriti. Vide etiam ad l. nam & si parentibus. de inoff. testam. E. atque ad Auth. si eaptiui. de Episc. & cler. sup . pulchre Apuleius impietatem filiorum exagitat qui parentes litibus, atque accusationibus lacessunt, cum ait Apolop. I. in hac verba: o in elix uterum tuum, Pudentilla: 3 sterilitas liberis potior. 5 antausti decem menses: 5 ingrati quatuordecim anni viduitatis: vipera,vt audio, exeso matris utero, in lucem proserpit, atque ita parricidio gignitur: at tibi a filio iani adulto acerbiores mo sus viventi, fit videnti offeruntur. Hactenus Apul. S. Paulinus, Nolanus, in carm. ad Ausonium:
Cumi tua actσι veneram mea catilitis ora
Composui. or laeso formavi iam ne fontem,
qua vel a Iacito cons ractum pectora natim
Dacens insaniatim sussicia falsa parentem. Vetus auctor in epist. de honorandis parentibus, quae a quibusdam tribuitur D. Hieronymo: meritur, inquit,eς citatis sua subire supplicium, qui paretum vultus vel toruo vultu despexerit, & elatis oculis laeserit paetatem. Caetera in locis supra citatis pers quor ex decretis amplissimi ordinis. A v TH.
88쪽
ΤIT. V. DE HAERETICl S, ET MANICHAEIS,
P, Dilegia, qua contem alione refigionis indulta sunt, Catholita tanIum legis obseruaIoribus prodesse oporter, &c.
Sie anno i Ki1. mense Aprili,censuit Senatus in edictali auditorio eum qui resgna Derat curam parcecianam, retenta pensione, &postea a Catholicis Christianis de acerat, indignum esse qui conuento deinceps beneficij illius Ecclesiastici reditu siue retur. Eactem etiam ratione seruamus impetrandas non esse censuras Ecclesiastica, a non Catholi eo Christiano, nisi & procuratoris regij nomine fiat impetratio, & publicatio: secus tamen in iure patronatus quod complectitur nudi uniuersitas, cum . ima plicita patriinonh vice, possideatur ab eodem nudi domino, ut dixi latius ad tit. de
Haereticoram vocabulo continentur qui mel leui argumento a iudiatio Catholica T. eligionuinarante detectifuerint deviare .
Cui acius inparat illis: nomen habent, inquit, a perdinaci spiritu, S opinione singulari, durae frontis obstinato piaculo, ut Theodosius loquitur. Hactenus ille. Verba autem D. Augustini tractatu dc pastoribus, cap. ty. haec sunt, ex re, haretitastrum est. Mcap. n. eod. deserta unitaIe m rigam, vel ιstam haeresim pergat. Rursiis verti epist. m. ad Consentium: Insorictum valde ama: quia Olbasic iurasanctae qua magnarum rerum, ante intestigemiam, siuadent Adem, nisi eas recte ιπιeygas, uratre ubi esse nonpossunt. Omnes enim hae ruiti qui eau in auctoritate NeFiunt, ipsas sibi videntvrsectari, cum suos potivi sctentur erroresae per hoc non, qωod eas contemnant,sed quod eas non ιπιestigant, harena sunt. Errorem hunc appellat Vincentius Lirinensis errandi libidinem, additque in eo gratia Dei abusum insolentius Origenem. dum ingenio suo nimium industerra, siuquesaru crederet, dum parui penderet anti .am Christiana Religionusimplicitatem, dum se itin cunctu sapere pre ameret dum Ecclesiasti eas Iraditiones, ese veteram magisteria coπtemneret, or quadam siriptararum ea iapitula nouo more interpretaretur. Licci enim fieri istud ad exercendam doctunam scribat D. Augustin .epist.3. ad Volusianum improbat tamen ille ipse eodem loco, cum fiat ari sinnamen Christi flab Oelamento nominis orasti. Solet propterea dicere haereticos esse extra viam, quos etiam ex eadem ratione vocat D. Chrysostomus variis locis, mi ς κκληMM. Caeterum ut nemo sibi male blandiatur ex eo quod non satis intelligat, de barbaris tantum, & Gothis, ignaris nimirum illis, nec arcana unquam Christianae Religionis edoctis, agit Salvianus lib. s. de gubernat. Dci, cum scrἰbit nustumhιreposse, visi iudicem, qualiter pro opinionissea errore puniendi sint ιn die iudicis, cum assectu 'avmu-
Cuncti haeretici procul dubio nouerint omnia sibi loca adimenda esse:
siuesub Ecclesiarum nomine teneantur, siue draconica appellimur, vel etiam decanica, siue in priuatis aedibus, Vel locis huiusmodi ratibus copiam praebere videantur, &c. hDisiti co by Corale
89쪽
Habuerunt Donatistae, Nouatiani, & Arriani suas Ecclesias, ac Episcopos sub Constantio, Iuliano, Ioviniano, Valentin .Theodosio, Arcadio,& Honorio: testatur
Theodoritus variis locis, li. 2. ca. a. li. q. ca. 2 .li. S. Ca. a. testantur de Eusebius in vita Constantini, Nicephorus li. Isca. s. dcii. 4.ca. I . ardores aute deferbuerunt,effoetaeq: sensim elanguerunt vires, & plane tandem qii iescebat Christianus orbis. cum Area-dius, 3e Honorius sanctione ista comminati sunt quae antea procul dubio fuisset irrita, ac inanis. quippe aduersus potentissimos,Vt ex auctoribus, quos citaui supra, aliisque rei Ecclesiasticae plurimis clarum est. Quantum ad Diaconica, seu decanica, de quibus in textu, quaenam olim illa fuerint, tentauit aperire Cui acius, ad N Ou 79. quae est de monachis litigatoribus: sed rem ita protulit ut neque in larescat magis. sunt, inquit, carcem, luet su ea Re quoque lucrantur cumria causa amor trabera m eu conuenι- sileant, o recondi res pretiose. Gozosredus ad eamdem Nouel. Vt variae, accurataeque virlectio is, per uestigat cliam, legitque lainc illinc literatae antiquitatis vestigia, sed id ut tandem ad priuata seu monachorum, seu canonicorum capi Lula, quae dicimus, vocabulum istud reuocet, Tauram aut mutare solet longinqua veta 7M. Impendi & ipse operae aliquid euoluendis in hoc quibusdam Graecae Romanaeque erv. ditionis scriptoribus: tamen occurrit nihil quicquam quod faceret satis: placetque eo magis Goto fredi comparatio, quod, ut genus aliquod carceris fuisse existimat,ita te in hunc die plaerae I: monasterioru exedrae, leu capitula, ut loquimur,soriculam in angulo latente habere soleant in quam detrudi consueuerunt nequiores, fraenique indociles monachi. Vidi tandem eruditissimi Ioannis Meursii glossarium, quo ille indubitanter carcerem esse ecclesiasticum explicat. nititurque in id duobus locis sane lectissimis altero ex Basilio diacono, in libello ad Theodos. 6c Valentinianum, altero ex Iuliano antecessore, constitutione 7 . Notandum vero est ideo Imperatores quasi ambigere in hoc textu quibus nominibus dicant haereticorum eccielias, quod alia sui Esemper appellatione eas vocarent catholici Christiam. Speluncas quippe magis dic bant .vt videre est in concit. Laodicensi tit. 9.item Sc domos,apud Eusebium, lib. 3. de vita Constantini. dc D. Augustinum epist. Fo. Oratoria autem numquam, ut traditidem Eusebius eod lib. 3. faciunt eukβω o Marcismis, sed sicut flauas ves , ait Tertullian lib. 4. aduersus Marcion. Caeterii cu Imperialis haec constitutio inscripta sit praefecto urbi, nempe Constantinopoli, ut docet subscriptio, praeterire non debeo quod pro re nata suadet locus, seruari scilicet in cotrartu, tamq, alta pace per uniuersam Gallia constitutiones amnesticas annorum Is o. II 79. dc is99.ut pactis urbibus Sc locis concionatores suos, sua tepla,suaq; coemeteria habeant noncatholici: promiscue aute edDctales decurias in supremis regni tribunalibus, ac sociam ubique animis, poli o fero annorum clades, pacatioribus vitam. Singulare est quod scribit D. Chrysostomus ho-nul. 7. in Matthaeum, cap. I . ποῦ a , κωλυων φυρομ γενεα ι, m, tripa Hi. ου γ ''α α με φρετη;ν. - ο πιλε - -δες εις π- οικου.assio εμιο ἄν ει σου. - . Plura eo loco. de vide ad i. I. su p. de summa trinit.
Interdicitur haereticis omnibus, ad litaniasfaciendas, nocte, vel die
profanis coire conuentionibus.
Manichaos. DVd in retitionem diuinam committitur, in
omnium fertur iniuriam. Jn mortem quoque extenditur, cir licet memoriam accusare defunct ut in crimine maiestaris.
Ostendit sus E Decius consit. io . crimen laesae maiestatis duobus tantum casi-
90쪽
Τit. V. De haereticis, dcc. 87
bus vindieari post mortem Rei quando scilicci aliquid contra Rem p. vel contra principem hostili animo committithir.Glosia praefinit tempus, nempe Vsque ad quinquennium,arg. l. 2. ins de Aposti reperio apud Oratorem Lycurgum αν των ' λεωκ PQ, pag. 164. prolatum eo fuisse Athenis ultionis publicae exemplum in omnes qui pa triam prodidi i lcnt, ut quocumque rempore deiccta sitisset proditio patriae in mortuit,aecusationis instituendae potestas cimus fieret apud populum, quo deccrnente, & sanciente refodiebantur non modo condemnati olla, i ed proiiciebantur etiam extra fines Atticos,ut in quibus iaccre indignus esset qui & regionem, Murbem prodidisset. Textus in parecm hic est: - οςα vim αιο ξαι, in οξου is ἔξω ρος A lo A;. Omi; αλ
εArriani, Macedoniam , dcc. qui ad imam usique sceleri nequitiam peruenerunt, Aganuhat, nussuam is Romanum locum conueniendi, morandis habeant facultatem: vstimo autem seu plicio Inudendi sitint. Quoniam his nihil relinquendum loci est, in quo ipsis etiam elementis fit iniuria.
Vincentius Lirinensis ita de Manichaeis: Manichaei dementes & pilantasiae praedicatores,aiunt filium Dei, Deum,personam hominis non substantiue extitisse, sed actu piatativo quodam,& conuersione simulasse,ut in theatris fieri solet, ubi unus plures effingit repente personas,quarum ipse nulla est. Duobus verbis glossa: Manichai Cinsam
Damnato portentos superstitionis, glo. id est, miraculost here
sis auctore Nemrio, nota congrui nominis eius murarur gregalibu nec hristianorum nomine abutantur: sed quemadmodum Arriani ab Arrio,ia c. Sic ubique Nestoriani a Nestorio vocemur: ut cuius'-lus siunt, in deserendo Deum, imitati, tam vocabulum iure videantur Bruti
Riirsus Vincentius Lirinensis de Nestorioi Inscelix ille Nestorius ait, billi ex oue conuersus in lupum gregem Christi lacerare ccepi cum cum hi ipsi,qui rodebantur,ex magna adhuc parte ouem crederent, ideoque morsibus eius magis paterent. Imperii enim iudicio clectus fuerat magnoque sacerdotum studio,& suimmo populi fauore celebrabatur quotidie: palam diuina tractabat eloquia, de noxios quosque Iudaeorum, gentilium errores confutabat &c. Hachenus ex vincentio. Diuus autem Augustinus,&alii ostendunt fuisse in eo Nestorianam haeresim quod dominum nostrum diceret hominem duntaxat,nec id quod mediator Dei. & hominum factus est in utero virginis de spiritu sincto fuisse eonceptum, sed postea Deum homini fuisse permixtum, Deum autem hominem passum non fuisse,nec sepultum. Plura de his apud Baronium in Annal. eecies. Caeterum in eo quod vult imperatoria haec constitutio haereticos denominati oportere ab auctore suae cuiusque haeresis, puta Nestorianos a Nestorio, Arrianos ab Arrio,&c. Praetermittendum non videtur quod idem Augustinus adiicit de Doliatistis ad Psal. 131. Merito. inquit,istudstites nomen monachortim, qaia ιθι notant harilitare in unam cum faινιιm, sedsqaenies Donaiam, Christum d miserunt. LEx g.