장음표시 사용
61쪽
bret in Ecclesiis cosiocari: neque inferenda seunt in loca populi Golvm- tibis fabricam : quod idem de venerabili O uce .
Dixi de martitum reliquiis ad i. nemo Apostoloriim. 8 ad i. Nemo martyres. sup Ae siet. Eccles de cruce etiam quae hic pie appellatur venerabilis, sublegi ex seripto libu, Eeelesasticis nonnulla ad Auth. sed nouo iure. p. hoc tit. verba Io. Damasce
ex ητεον. Adsνandum, inquit, signum Christι est: et1Menιm erusgnam eiis, si h Θ ipse reis. Masreia assem εχ qua Hara crucis exprimitur, est ι aurum, siue lapides pretiost. au/ .sa εὐ- .is museria, s resoluta casa forma seu Agara fuerit, adorandam nan es quod ruperest. Rationem reddit eodem loco, adorare nimirum Christianos figuram crucis, tamets ex alia materia facta si, quia non materiam veneratur, sed figuram, tanquam Christi signum, τον τυπον, ait, ως Ηιπυ σπιδοειν. Hoc Λ idem Leontius, Neapoleos Cypri Episcopus, Apologetico. s. pro Christianis contra Iudaeos de Imaginibus Sanctorum. Paticula haec e multis ut adiicerem, impulit me constitutionis huius imperatoriae occasio, cui adstipulatur omnis Christiana vetustas immota in hunc diem orthodoxis. pudeat innovasse drastud.
Iusquis emeritu militia sua stipendiis, explerisii ossiciis, Acc. ad
consortium se contulerit clericorum: non abstrahatur importunis in.
tentionibus a Dei templis quibus se consecrauit: sed in iisdem beatisi mis ministeriis securus permaneas, m quietus, ad qua, post longi laboris lassitudinem, ob reliqua vita requiem, consilio meliore pertractus
Iunge legem, Deo nobis. g. . ins hoc tit. facienaa autem hie interpretatio est ex veteri Christianorum historia qui eum, ingrauescente aetate, de rationibus vitae postumis cogitarent, secedebant ut plurimum, abiecta omni armata, vel ciuili militia, in monasteriorum lauras, σηπιεια, - αοκχόρια , aut applicabant sese quieto alii, quod magis placerer, clericorum consortio. Edicta enim, ante Leonem Imperatorem . qui huius legis auctor est, vetabant illud praecipue, ut liquet plus satis ex l. quidam ignaviae sectatores. Quae est Valentiniani & valentis, ins de decutionib. hoc& scribit Paul. Diaconus lib. H. de gestis Romanorum. Imo At apud nos, ne monachi fierent,nis licentia impetrata prius a principe, leges erant, vi ex capitularibus Car. Magia. collectis ab Ansegiso lib.i. cap. ixo. Frequentissimus tamen viris maximis, post naua tam Rcip. in rcbus belli, pacisque arduis, operam, contingebat ille secessus, ut dixi, de quo elegatior nulla fuerit lectio quam apud Aurel. Prudentium, in praefatione libri Ἀλωμών. Cum enim militas et non sine gloria sub Honorio, atque praefectus urbisuisset, postesque,vterat magni ingenii vir, summis apud Principem dignitatum titulis claruisset solis tandem, ait ille, hymnis Dei eanendis totum se, in otio religioso,de-d dit. Hoc A ipsum Cassiodorus, cuius quanta, sub Theodorico Rege Italiae auctoritas, docentuariae, quae praemanibus rannim sunt epistolae. Eo etiam desit senectus
Romarici, inter Francos veteres. cum enim in aula The deberti Francorum Regis
primus esset, renuntiauit seculo, & ad monasticam coenobisi Luxovienss vulgo,iasses, apud Burgund.) obseruantiam se transtulit. Refero verba ipsa Martyrologi), At Abb Tritthemh, de viris illustribus. Allegari solet insuper hic textus via parentum
querela est reposcentium a monasteriis inuitos liberos.
62쪽
Τit. III. De episcopis,& clerici S, &C. y9
ulli licere . Quod captimorum redemptioni relinquitur,s designam non sit persona perquam redemptio fiat, nec eorum qui redimendisiunt, tunc Episcopus tuisu ciuitatis ex qua ortus este lator,
pium defuncti propossitum implere debui, quod si testator barbara sit
nationis, m de eius patria aliqua emerserit ambiguitas, Episcopim ciuitatis, in qua mors contigit, pia rei negotium exequetur. Universiaictem qui iis quomodocumque cognouerant, quod fraudatorum calliditate celatur, veritatem in publicas auras, lucems, citra delationis poriculum, deducareo.
Praecipua huius legis ratio est tam ex can.39. in canonib. Apostol. ubi dicitur creditum esse Episcopi fidei uniuersum populum, quam ex cap. 3o. libri 2. Apostolicarum constitutionum, qui Diuo Clemeti tribuitur,vbi, inter caetera Episcopi elogia, maximum illud est,ut lit pietatis magister. Vide Th. Balsamon. ad Pliotis nomocan. tit. 2. cap. r. susum enim eo loco scholium de cura quam adhibere debent Episcopi vi
executioni mandentur voluntates ultimae, si quid minus expresse, ac diserte testator scripserit. Hodie tamen regij procuratoris Spartam eam esse oportere, mapis visum est: solique faeculares, id est regij iudices de huiuscemodi cotrouersiis cognoscunt, nisi aliter perscripti prouinciarum mores statuant,Vt apud Meldas artic 39. M Tricastinos, art.Iis .Quod autem de captiuorum redemptione hic sancitur,mstituti ea sunt iamdudum religiosi S.Trinitatis Mathurinos vulgus Vocat qui captiuos conquirant inter Turcas, Saracenos,le similes,atque ab is redimant. Et cum referatur ad hunc textum materia executionis testamentariae ab interpretibus,vide, si lubet, quod ad res nostras faciat, apud Nic. Vallam tractatu, de rebus dubiis, in arestis, ubi explicat consuetudinem Paris. utiturque egregio ad ciusmodi quaestiones g. Iulianus. l. si certarum. st . detestam . mil. Plura apud Pet. Rcbufum, tractatu de sententiis provisionalibus num 7o. decision. Capet Tolos. q. I 28.& ibi Aufier. Imbert. in Enchirid. in verb. executor, de in lit. T. Ania. Rob. lib. I. ca. .rcr. iudic.& commentarium Raguelli ad confitet. Bituric .arti c. Σ1. 23. 2. qui nouissimc editus est. De his enim fusissime: notat vero inter caetera, si plures sint executores testamentariJ, non teneri eos insolidum, separ tasque a singulis rationes confici.
Quod si testator barbara sit nationis, Scc.
Id vero reiicit uniuersa Gallia. Bona enim extranei non indepti ius Gallicum ex diplomate regio, seu non naturalietati, ut loquimur, spectant ad principem iure albinatus, seu metoeciae, si decedat sine liberis. Trachatur ex professo a Bacquetio, cap. 18. parte L. δε δει/ad'Aabdine, ubi de citat hanc legem, atque nouellam, omnes peregrini. ins comm. de succcssioni b. tanquam abrogatas usu Gallico. Quaedam attigi ad i. s quis presbyter. sup . hoc tit. persequar caetera ad d.nou. omnes peregrini.
Si quemquam: Nemo gradum sacerdotii, pretii vanalitate
mercetur. 2 uis enim locus tutus, qua causa esse poterit excusata, si ven unda Dei templa pecuniis expugnenturi quem murum integritatis, aut pallum Dei prouidebimus, si auri sacra fames inpenetrallia veneranda proserparἶ cessat altaribus imminere profanus ardor auaria Disiti co by Corale
63쪽
tia: O ά sacris adytis repellatur piaculare flagitium. Non pretio, sed
precibus adiuuetur antistos, tantum ab ambitu debet esse seposivus, ut quaeratur cogendus,rogatus recedis,muitatus effugiat, Aola illisi pragetur necessitas excusendi. Trofecto enim indignus es facerdotio, nisi
Notum eruditis quid scribat Ammianus lib. 17. de Damas, At Vrscini ardente. Ω-pra humanum modum, ambitu ad rapiendam episeopalem sedem, vel circa initia na icentis ecclesiae,& quam scissis studiis progressi sint adusque mortis, vulnerumque dis
erimina: sunt enim verba Ammiani. Atque vi ex immenso ad nostrae Galliae metas calamum referam acres in hoc sunt querelae Gregorii magni lib. I. epist. ira. ad AEtheatium Lugdunensem cap. i. AI epist. Ii 3. ad Brunichil dem, Reginam, cap. 2. eod. lib. 7. at vero-epist. 13. ad Childebertum, Francorum Regem, lib. 4. in registro. Longior essem in proferendis4psis textibus. Recensebo pauca Daec ex concilio Aurelianensi, a can. 4. Si quis sacerdotium, per pecuniae nundinum, execrabili ambitione, quaesierit, abiiciatur ut reprobus, quia Apostolica sententia donum Dei esse praecipit peeuniae trutina minime Comparandum. Hoc &ipsum in concilio Cabillonensi, r. cap. is. Vetabant propterea constitutiones canonicae ne quas in praelatum ecclesiae eligeretur nisi qui multum antea probatus fuisset, proponebanturque ubique programmata ut excitaretur pietas eligentium.Tangit eum morem Lamprid. in Alex. Seuero, meminit Bo dinus lib. s. cap. q. de Repuhi. Varia denique in id Tiraquellus tractatu de poenis temp. causa si . num. 19. SI seqq. Defugiebant vero boni, piique clerici, quod episcopatus stoperis nomen, non honoris,ut docent D. August. lib. 39. de civit. Dei, cap. i9. Quinia imo ad terrorem usque, cum scribit ille ad Valerium Hipponens. eccl. coepiscopum epist. ras.&Synes ep. 37. ac 9s. Greg. Nazian. apolog. I. Et quoniam quisquis episcopatu fungitur, debet e. semper collimare, eamque curam suscipere ut recte, ac rite omnia, per commissam sbidiacesin, componat, αρ raepta ex eo episcopum vocavit Dionysius libro de ecclesiast. Hierarch. in quo proinde de populis, qui episcopi fidei crediti sunt, ac perierunt, periculosissinas fore olim rationes comminantur acerrime Eetcela. Hierem. Isai. &can. 39. in canon ib. Apostol. Sed ista nihilominus vicit semper aestuans ardor dignitatum, procedendi libido, ac immane amuentis fortunae votum. Nihil enim facilius, ac laetius, & hominibus acceptabilius si perfunctorie, atque adulatorie res agatur,ait D. August. d. ep. 348. unde apud nos tam apertae, propudi saeque fere semper fuerunt di nundinationes tamque impia in personatis illis electionibus, commercia, de quibus qua indignatione conquesti semper fuerint boni, testantur D. Bernardus variis locis, tuo, Pet. Blaesens&alii. Vide etiam, si lubet, Bu3aeum adiit. de ambitu, s. Alliferat quidem veteres earum formulas pragmatica sanctio: Sustuleratque ac mutauerat conuentio Francisci, & Leonis X. tit. de regia ad praelaturas nominat . fac. sed quam peiore versura, nemo hodie non videt. Hoc inter caeteros longo sermone Chopinus lib. 1. titi io. de donian.
Alus pro hac causa datum est, oe pretium quod expensum est, restitu rur ecclem cuius sacerdotium voluit comparare .
Componenda lex superior, ad quam necessaria adieci. vide A g. prae omnibus, δίseq. de sancti I . episcop. in auth. contra proxenetas episcopatuuin, aliorumque sacerdotioria oblato pretio. Habent tamen hodie ιεesce ροι perpetuos fiduciarios ,&ω, ita honus auctorὶ quibus interpositis haereditate possident sanctuarium Dei quod pretio non, ut quondam,occulto,& tacito, sed aperto, ac publico emerant. Aὰ eo Dicunda culpae secula, tantumque sibi permittunt potentiores in sacris. Tragicus non abs re hoc adiicit inter vulgarium diverbia, in Elech.
64쪽
N. ι πι-om vi τύγη. Obseruandum vero hic, infames istas fiducias vindicari in senatu, si sciiptae suetarinti reiici tamen testimonia, nisi ut in caeteris, adiuuetur in partem vel scheda, uel aliis quibusdam tantillis tabulis probatio cum alias tutum nihil foret a meris, solisque redemptis testibus. In Simonia solos testes sufficere, citraque ullas auxiliares scedas,tu diearunt nouissime consilii magni iudices hoc mense Aug. 1614. In senatu autem per petuus iudicandi ille mos. Quia simonia non modo crimen est, sed ad eius compa rationem ut pro nihilo snt caetera,vide cap. per tuas. I. de Simon. Lax 3o.
Orphanotrophos. Oribanotrophi sunt pupillorum quasi tutores: propterea praesentibus publicis per nis, id est tabulariis, res eorum eis tradenda sunt custodienda.
Id est, ait Baldus,debent inuentarium facere,&,ut dixerat glossa, rationes reddere.
Tropter timorem Dei, parentibus, atqueseubstantiis, destitutos minores Iustentant, ac velutpaterna affectione educant.
Sit biicie nilum est necessarib quod discimus ex I. quidam elim filium. deverb. Oblig. nempe Romanos, si darent aliquem in adoptionem, stipulari solitos ab adoptante ut eum obseruarct ut filium. Quem morem adeo seruare praeceptorem suunt, Dynum, cum hospitali brephotrophio Venetiarum praeesset, scribit ad eam legem Bamtolus, ut numquam pateretur a Veneto, vel alio aurerri expositum quempiam, sibique habere, quin prius conceptis Verbis promitteret obseruaturum se illum ut filium. Fieri&hoeiptium ab administratoribus brephotrophii sancti Spiritus apud Lutetiam didiet , cum causas domus illius agerem anno II 86. vide dc ad i. sin autem. g. vlt. Ac duas seq. ff. de rei vendi C.
Omnes clerici. g. I. Tamensi Constantinopoli reperiantur sis possunt /onueniri coramprafecto praetorio.
Agit de clericis qui apud ordinarios suos iugi ces, id est, ut loquitur Impetator, prouinciarum rectores,conueniendi sunt, nec vero ad iudicia extraordinaria pertrahendi. In quo animaduertitur perspicue Constantinopolitani cleti priuilegium, ut scilicet solus patriarcha Constantinopolitanus de clerici cuiusque Constantinopolitani causis cognosceret,i. cum clericis. su p. hoc tit. hodie iuridicis prouincialthus, qualescumque illi stat cognitio ea interdicta est, solique episcopo Dioecesino, eiusue ossiciali, ut vocant, relicta, si uterque litigatorum sit clericus. quod & ibi notavi. Ista tamen ubi de ciuili negotio agitur. Sectis si de capitali,seu criminali, ut loquimur Si enim de crimine oriatur quaestio, trado adauth. clericus. . f. hoc eod. tit . qua distinctione utaturius Callicum cui etiam distinctioni adtigiendum hoc ex decretis Senatus: remissionem nempe fieri oportere & in militari delicto, si modo clericus non sponte, sed iussu patrum, defensorumq; ciuitatis, maiores, scabineo': dicimus) sagum induerit ad tute- Iam urbis in qua moratur,alias non militaturus. sic episcopo Bellovacensi redditus est clericus, cui nomen, Pet. Francoys. qui in statione niti itari per imprudeliam unum de ciuibus vulnerauerat,cum & ille,& ciues coeteri una ac simul prostaret,custodiae causa, ad portam urbicam. Maior, Pares4 Bellovacesses petita eum remissione summouerant. Male vero iudicatum pronuntiauit Senatus, adiecta tamen priuilegii regalis formula quam ad d. auth. clericus. refero. ins Perorabant Pet. Matielletius, & wil. Iolyaeus
65쪽
ann. 16ig. Calanci . Februar. Quod autem nostra etiam hac lege dicitur de iis qui, ex prouinciis cum sint,reperiuntur CUnstantinopoli,ut scilicet subire debeant iurisdictio nem praefecti praetorio: seruamus primum ex edicto regi O, posse Oinnes iudices cocte te indistincte quemlibet in eorum territorio depraehensum,Vt vel agnoscat, vel neoet chi rographum cuius causa in ius Vocatur: dicimus vernaculo nostro, que-sium sons tam iamιρ ν seire reconmistre, os utervo sing. Immo & singulari iure sibi Lutetia ven dicat ut quia,instar Romae veteris, communem apud Gallos patriam refert, praehendi possint occurrentes in ea extranei, eorumque mobilia, auctore praefecti urbi vicario. Quod si lis Marte suo decurrere debeat,tunc quamcumque in speciem, & licet de sol uenda Lutetiae pecunia conuentum antea fuisset, remittendus est is unde petitur ad prouincialem suum iudicemsi poposcerit. Recenseo latum in id Senatusconsistum ad l. haeres absens. g. vlt. E. de iudic.
g. me hibilominus. In causis ecclesiasticu nullam alium conueniri fas est, nisi eum quem dissensatorem pauperum, id est oeconomum eccum episcopi tractatus elegerit.
Hoc textu utitur Vidus papaq. 32I. Vt doceat in causis ecclesiae sufficere citationem fieri oeconomo,custodi,seu Gardiano Franciscanorum, ut loquitur: in causis vero uniuersitatum, seu ciuitatum, vocandos, citandosue esse consules, decuriones, Scabineos .Caeterum de oeconomis dixi ad I. iubemus. de sacros eccl. sup . ubi Sc ostendo ex placitis curiae legitimam eos hodie non habere per nam standi in iudicio, quaecumquelis,aut causa sese offerat ratione episcopatus cuius sint oeconomi.
Notandus g. in hoc ut executores dicimus,lit is fatigare conuiciis, aut corporalibus iniuriis non debeant eum qui citatus, pr hensusue ab iis fuerit. Dixi plura ad l. 3. s seruus. ns de iis qui ad ecclesias confuse & ad i. s. prohibitum. in . de tu. fisci
Clericus. D ciuili crimine ciuilis praesit iudex. Nec tamen puniatur clericuae, etiamsi reus psit inuentus, pri quam per episcopum sacerdotio stolietur. Si vero crimen sit ecclesiasticum, episcopalis erit examinatio, castigatio.
Male glossa docet ciuile crimen intelligi de adulterio, homicidio, falso, & simili
bus. Nam ciuile crimen hic dicitur ad differentiam militaris quod sortiebatur iudices militares veluti magistros militu, aliosqi id genus. Vt autem Baldus, atque Paulus Castrensis adiiciunt ex hoc textu, numquam mandati executioni latam in clericum a se culata iudice sententiam,antequam cleticus condemnatus exauctoretur, seu degradetur, ut loquimur, ita fle solitum illud est ex .su Gallieo, nisi atrocius si crimen. Tunc enim si denegetur exauctoratio ab ecclesia, damnati sunt saepe ecclesiastici a supremis tribunalibus,vltimoque supplicio affecti non expectato diutius, qui eos sacerdotii honore spoliaret antistite. Ait enim Nouella Iustiniani, de magatis principu, in haec ver-ha r non permittas priuilegiis aliquibus uti nocetes. Dissimulari autem no potest coeptusuisse priuilegium iurisdictionis ecclesinicae in certis criminibus sub Iustiniano Verba enim tituli, ut clerici apud proprios episeopos primum conueniantur. collat. 6. sunt haec: PNisi famin a Menna, Deo amabiti episeopo, revirendi is et ritis hae dare priuilegiam. Postea eodem illo textu, indulgetur episcopis ut delicta ecclesiastiea.coerceant, in quibus de eastigatione ecclesiastica, & multa opus fuerit, veluti, ait ibi glossa, & ad hunc
66쪽
Tit. III. De Episcopis, & clericis, &c. 93
etiam textum. s de articulis sidet agaturis de Simonia. addit Cui acius ad Nou. s. sde sacrilegio. Nee proinde reiiciendum quod nuper in hanc ipsim controuet stam vir eruditus,quem augio esse in He duo Senatu patronum, edidit, vi commonstret qui reuera sint casus priuilegiarii,sea priuitigiati, ut loquimur, Ac quid casus eommunis, cuius cognitionem tibi,suisque iudicibus recepit Imperator. Vt enim laudat ille constitutionem Philippi III. S. Ludoici primogeniti qua sancitum est anno i 174. spectandum esse modum utendi in iurisdictionibus, maxime ecclesiasticis, perpetua in hunc diem aeceptio illa est casus seu regii, seu priuilegiati, ut rcferatur ad ea omnia crimina quartem, fidem,quietemque publicam respiciunt. Tria haec explicantur latissime, perque varias species a vult. Bened. ad cap. Raynutius. in ver b. te uxorem nomine Adela stam . de cis 1. num. t 3. usque ad I 67. Cardinalem Balluam, inter caetera, longo serinone meminit,quem per 34. annos carcere coercuit Ludoicus X I. ob factiones. Εκ plicantur etiam a pr. Raguello, in indice res. iurium, ad verba in udeliare hau ρν-- Iute. ab Erodio, in praxi crimin. Car. Lo3s. tractam, des sistaea ies. cap. I . Denique hodie numquam remittitur clericus ad suum iudicem nisi *b conditione easus priuilegiati vi loqui mos est sormula enim vulgaris haec est: est renda a sin Iage, a ia thau/dacas pristi gie poών is aetasi stera le Lis Ioant criminet. Debetur nempe hoc religioni, ut si ex inspectione litis, constet esse delictum ecciesiasticum, relinquatur iudici episcopali cognitio: s contra si priuilegiatum, ac regium, &in quo poena sanguinis infligi de-hcat, tunc, αυτ mi, iudicet solus iudex regius. Optime enim pet. Blaesens epist. 73. cum ait in hac verba: Sunt quaedam enormia flagitia quae potius per mund iudices, quam per rectores,& iudices eccles iam vindicantur,&c. Ita vero etiam & placet peritissimis atque consultissimis qui fatentur inuersam esse ex usu veterem illam pri ublegii aeeeptionem qua concessa fuit iurisdictio episeopix ad certas delictorum species. De exauctorationibus, seu degradationibus dixi, quantum sit satis. ad i. h. de his qui not. in . E qui plura desiderauerit, legat Concit.Constant. sess as. Conc. Trid. selff. 13. sub Itillio 3. cap. . decreti reformationis,Chopin. lib.2.tit. 3. de sacr. polit.
Licentiam habeat Episcopuae quacumque ante Episcopatum probatus fuerit habuisse, σ quacumqueps Episcopatum, iure cognationis,
inque ad quartum trudum, ad eum pertinuerui, ad quos voluerit, vitima voluntate, transmittere. Cateris rebus alio mori acquisitis ab eo,
dominio Ecclesia reseruatis, misi in vissimum Ecclesia, vel in opera pietatis consumpta si c.
Glossa agit de remuneratione, ut quae sit loco bene sch eollati. Obseruandus vero apprime hic textus ad donationes, liberalitates, beneficiaque id genus omnia quae accipiuntur a praelatis. Nisi enim doceatur habitum fuisse tractatum, de sectam fuisse re numerationem ob ossicia, ministeriaque, seu seruitia,ut loquimur, praestita non praelato; sed Ecclesiae, nisque de his constet fide optima Ac publica, plane nihil actum est, irritaque erit donatio. Ita quotidie ex usu, iudiciisque, ac senatusconsultis, ubi quae stiones eiusmodi incidunt. Citari solent Bariolus ad i. & si forte. de castr. pecul. glo. ad cap.vit. de pecul. cleric. Ioan . Galli q. 73. eoque sensu accipiendum est cap. relarum. 1. de testam. dixi ad i. iubemus. su p. de sacr. Eccles. Vide autem ad auth. quibuscumque . illo tit . quid praelatis erga cognatos liceat in bonis ecclesiae. LEx 3-
Omnia priuilegia olim prastita xenodochiis, orphanotrophiis, cir ca teris illibata custodiri debent ad similitudinem zotici beatissima m moria, qui primus huiusmodipietatis oscium inuenisse dicitur.
Plura Chopin. lib. 3. tit. F. de sac. polit. de lib. i. tit. r. monastic. vide de Decium qui
67쪽
docet eoneessa esse xenodochiis eadem iura quae Ecclesiis. Habent verb xenodochia non tantum iudices regios, sed ipsum etiam apocrisarium, seu magnum eleemo*narium, ut dicimus. In eiusmodi enim causis adeuntur, proVr alterutra magis Iurisdictio placuerit. quod nec praetermisit Molinaeus ad ca. .de religios Scribit aute D Chryso stomus in Matthaeum quodTh. Baliamo commedat apprime ad Synodum Constanti nopolitanam can.7. esse nimirum longe satius donare Xenodochiis, ac mendicis quain
Ecclesiae. Quoniam, inquit, quae sunt Ecclesiarum & tempus corrumpit, & tyranni auserunt: quae autem data sunt pauperibus, ne diabolus quidem auferre potest. Sie ille, cuius doctrinam si audiuisset LuὸOuicus XI. forsan haud ita frequenter spoliasset
pauperes, ut tanto amplius augeret Ecclcsiarum patrimonium, licet pietati hoc tribuat Tillius in commentariis rei Franciae. Anno I6u. 3. Decemb. disceptatum est in maiore auditorio inter municipes Rhemenses,dc Ecclesiae Rhemesis canonicos utrum his vel illis committeda esset cura no comb urbici quod triginta- septem millium est annui reditus. Censuit vero Senatus ad tutelam maiorem substantiae pauperum, neve quid aliorsum contingeret indefensis,eligendos esse administratores Conuentu habito omnium tam Ecclesiasticorum, quam secularium, dandamque cautionem ab eis qui electi fuerint. Causam agebant Mauguinius Sc Mathuellus.
Errorem vulgarium codicum optima ratione emendarunt recentiores interpretes. Legebatur enim, Ioticus,cum sit legendum, zoticus: de quo tamen chm nil adhuc compertum haberet Culacius, eius tantummodo meminit in haec verba, lib. I. cap. IE.
Obseruatio. fuit , inquit, Consiantinopolitam orphanotropbj orphanotropbm primin, rotica quidam. Sic ille. Sanctum autem fuisse zoticum constat ex Martyrologio Romano inmensis Decembris historia, die 3o. Ita enim textus: eodem die sancti Eotici presbyteri Romani, qui Constantinopolim profectus alendorum orphanorum curam suscepit. Plura de xenodochiis, valdeque singularia, Baronius eodem loco Congerit,ubi de citat hanc legem, quae ut tradit Zoticum primum instituisse xenodochia Constantinopoli,
ita Ad hoc ipsum Romae fabiola pro infirmis, de S. Pammachius in portu Romano propcregrinis, longeque antea & ante Christum, Hircanus Hierosolymis,ut distinguit ex Iosepho, de Hierenymo Baronius. In genere autem possessio Ecclesiae, sumptus est
egenorum, ait D. Ambrosus epist. it. ad Valentinianum. Quodc pertinet testamen tum Dagoberti, Francorum Regis apud Almoin. lib. 4. cap. 3o. dc cum erudicus fere nemo nesciat quid fateri cogatur Iulianus Imperator in epist. ad Arsacium, Galatiae Pontificem de Christiano ritu, ut quem imitari in ea pietate debeant ethnici, hos tamen dc longe antea reperio sollicitam adeo de pauperibus curam habuisse, ut in singulos menses pararent epulas hecatae quibus vescerentur pauperes. Sic enim inrerpres Aristophan. in Plato: Vos ν --, νά, αψα ωνα ' μῆνα et1 α τῆ Eio 1 -6 M
laus Gallorum veterum, quod hospitales semper fuerint. Vide Salvianum lib. 7. de gubernat. Dei, & Bodin. lib.6. cap. 2. de Republ.
Verum. Debent per triennium, antequam monachi e
ciantur , in monasteriis permanere: possea vero si monacbi facti fuerint, tiberi erunt sip. serui.
Obseruandum, ait glossa, datum fuisse hoc triennium si dubia esset monachi noui conditior alioqui polle eum statim ab ipso ingressu, cucullam induere, prout Abbati videbitur: quod ex textu totius Novellat ae monachis, unde particula ista defracta est, liquere adiicit. Sed, perlecta a me Nouella, didici eam esse Iustiniani sententiam, ut nemo effectus monachus, ex ipso habitu, conuictu,& habitatione, intelligi debeat
68쪽
Tit. III. De Episcopis,& clericis, &c. Q
debeat ante impletum triennium. Atque ut tollatur dubitatio, consule canonem quintum Synodi Constantinopolitanae qui claroe ita statuit: Imo de canonem i27. Synodi Cartiraginensis, ex quo planum fiet tempus aetatis, ac monachismi anticipatum nihil nocere quominus qui professus est liberare se voto e nulla non valeat. Quod de nouissima Blaesarum constitutio praescripsit cap. 28. secuta Tridentinum Concilium, seisione 2s. cap. I s. quo annus I s. professioni monasticae datus est. Frustra ergo obiicie tui scripta voti obligatio qualem praecipit constitutio Molinensis cap .ss. frustra test, mentum conditum, quale fieri solet a profitentibus, can. 6. Synodi Constantinopol. Obstat enim obex constitutionis perpetuus quo ad nihilum redigitur quicquid in contrarium amam est, arg. l. non dubium, de legib. in L & legis, cum lex, ubi & Bart. ff. de fideiussor. Quaestio nuper incidit de quodam, qui natus annos 3 s. lapsusque faculta
tibus cum esset, Ac variae creditorum turbae obnoxius, monasticae mandrae se voverat,
atque octauo post mese, ante annum impletu, professus iuerat: an scilicet creditores admitti possent ad impugnandum votum ex Tridentino Concilio, quia in residuo illo anni spatio haereditas fratris casu obtigisset. Quidam sentiebant valere professionem ex cap. ad Apostolicam, de regularib. in antiq. de cap. 1. de regularibus, in s. ubi excipit solos minores Es. an. ath inhaerebant verbis de Concili, Tridentini,&constitutionis regiae. Quae opinio praeualuit, audiuique a religiosis plurimis ita seruari constanti regula, ac lege in omnibus professitonibus monasticis. Accedat, voti Reum diei posse neminem qui sese, ante annos ab edicto, eoque prohibitorio, praefinitos, religioni obligauerit. Qua rit vero Speculator tit. de sta. monach. num. 13. si quis ingressus fuerit
religionem, pluraque eo inteserit. virum monasterium conueniri possit ab eius creditoribus pro rata bonorum quae acceperit: dc censet posse. Quod etiam patronis, ad fori columnam consititoriam, peritissimis ita visum est, ex radicine vulg. l. nam hoc natura. ff. de cond. indeb. quod si transeat monachus de monasterio ad aliud, decidit Speculator eod. tit. de sta. monach. num. Io. relinquenda esse priori monasterio ea
omnia quae prius quaesierit: secundo autem monasterio quicquid postea. Secus siegressus permissu Abbatis, & capituli Vt ad arctiorem regulam commearet, vagari incipiat, atque ex vita illa nequiore quaedam peculi J sui fecerit: tunc enim prioris monasterib causa potior est ex eodem Speculatore, num. 46. eod. tit. Denique cum agitetur varie illa quaestio ab interpretibus, aliis sentientibus deberi monasterio in quo votum emissum est, quicquid religiosus extra monasterium illud moratus quaesierit, dummodo tamen eiectus inde non sit, cap. quanto. de Off. ordinar. can.Αbbates. Ac glo. 8. q. 1. fuse hoc Alexand. 8c Ias. ad i. cum fundus. g. si seruum. E. si cert. pet. Aliis etiam contrarium asserentibus, praeferendum nempe monasterium in quo agebat monachus elim acquireret quod postea hinc illinc a diuersis monasteriis petitur, ita enim Baldus consil.63. volum. I. innixus rationi legis, filiustam . de verb. oblig. dc I. vlt. de stip. sem. quae volunt spectandum semper tempus contractus, exceptione tamen facta, inquit, in Franciscanis, de quibus si moueatur controuersia, putat eo cassi relinquendum esse patribus ordinis iudicium, cap. exiit qui seminat. de ver b. sign. in 6. de clem. exivi de
paradiso. eod. in Clem. Iudicauit ad ista haec doctorum dissidia, Senatus Paris die r3. April. 1189. inter Franciscanos Ambaquienses, de Basmetianos Andenses, dandas esse Basmetianis pecunias de quibus orta erat quaestio, nec vero Ambaquiensibus, quia constabat Franciscanum qui eas in Ambaquiensi monasterio parauerat, professum fuisse in Basmetiano. Eg. Baussanus, Ee ego causam apud dom. Brissonium da xim . Vide caetera ad Auth. ingressi. p. de sacr. Eccl. LEx 36.
inpetita. Uurdum est clericis, imo uiam opprobrium, seperitos se velint ostendere discepmtionum esse sorensiumD.
Componenda est omninb lex, consulta diualia. ins de testam. cum idem plane sit textus. Dixi ad i. placet. sup. hoc tit. de ad L, I . decernimus. in . de Epist. a .
69쪽
Si quis ad declinandam. Si captiui vel pauperra scribantur
haeredes, locus non est Falcidia. Nec nocet si sub incerto vocabulo Du. pere uerint instituti. Tunc enim Xenon ems ciuitatis in qua testator
larem fouere, ac degere noscitur, haereditatem nancisci debet sonis enim pauperior est hominibus qui inopia tantisiunt, in xenone re possiti , uis corporibtu laborantcs necessarium victum se ibi nonpossunt afferre δ Si autem ampliores in ciuitate Xenones, vespiochotrophia sint: tunc ei plochotrophio, vel xenoni, qui pauperior esse dignoscitur, res haereditaria dandaesunt, hae videlicet discutiendo a locorum antistite,
sub eo constitutis clericis. Si autem nullus xenon in ciuitate inuenia
tur, tunc sine Fastidia ratione, pauperibus, qui in ciuitate sunt, eaedem
pecunia distribuantur. Sin autem in persuam certam, certam ve δε- mum venenabilem re*exerit: ei tantummodo hereditatem, vel legatum competere sancimus. D omnibus autem huiusmodi casibus cmlestes iracundias sacrosanctarum rerum administratores expectent, si qualecumque lucrum ex huiusimodi gubernationibus sibimet acquisi rint, vel si hoc committi ab alio consenserinto. Locus non est Falcidia,&c.
Tamen Chopinus scribit lib. 1. tit. 4. ad consu. Paris legitimam naturae eo casu detrahi. In Trebellianica censet Auseerios ad quas . 83. in decis Cap. Tolos tutius facturos, S melius patronos, s consulant detrahendam non esse de relictis viaritersaliter ad pias causas: posse m ipsam prohiberi a testatore. In carieris vult Vidus Papa q.sss. nihil poste mutari ab episcopo, vel alio qui de his cogniturus est, ubicumque certa videtur tollatoris voluntas seu spectetur causa, aut persbna, seu locus: atque ita fuisse iudicatum adiicit ex ea parte huius logis qua dicitur haereditatem, vel legatum deberi potius ei personae certae, locoue certo venerabili in quem testator respexerit. Caeteruinrefertur praecipue totus hic textus ab eodem Vido pap. q. 327. ad Franciscanos, seu fratres minores,ut loquitur reliquosque ciusmodi voti religiosos qui paupertatem, aut potius mendicitatem, profesti sunt: eos enim prohiberi equidem hinedes institui ut corpora ipsa haereditaria possideant: sed non prohiberi possidere redactum, rebus ab episcopo venditis, pretium. Vendet enim hinessitatem episcopus eorum commodo. Sie ille. vide etiam Io Galli, q. 61. & in decr. cccl. Gall. lib. 7. tit. I. hodie aurem non episcopi, sed laici cuiusqi ciuitatis, ac loci insigniores, quos patres spirituales vulgo dicimus curam illam lubeter subeunt.vnum subtuso q, eas olim,tam i, acres ingeniis molestias hinc inde exhibuit,ut de pauperis,mendici i: disterentia, seu, ut apud scriptores Graecos, τρωχυ, cogi oportuerit concilium Auenio. sub Ioanne XXII. quo tandem ut haeretici damnati sunt qui Cluistum Dominum nostrum . mendicum fili se dieebant,quo more mendicantes ostiatim Franciscanos hodie cernimus. Reucra enim D. Paulus epist. 2. ad Corinth. cap. 8. scribit, loquens de Christo, gi . ἀε-
bes ses, τι vos mendiciIase Eliis Iocvti emini. Sed δωρεια ista seu mendicitas non de emendicantibus caua manu stipem in ligenda est, imo fuse, lataque acceptione, de iis tantummodo qui cum nihil habeant, non ostiatim, sed collatitiis clanculum elee-
70쪽
Tit. III. De episcopis, & clericis, dcc. 67
Pauperis vera est vivere parcimonia saιιento ad res animo.
Fuit igitur ea acceptione, Ac modo Chrilli mendicitas, leuata nimirum occultis unde quaque honorum,ut diuina mente statuebat,adiumentis, cum alioqui nihil quicquam suum vellet seu mobilium, seu immobilium bonorum,humano more,dicere. Paupertas im improprie censeretur, cum Sc existi. descriptione Aristophanis & quae apud Iurisc. lcgitur in l. nonnulli. de accusat. pauper ille sit qui modicum aliquid iii bonis ha- beat. Martialis lib. II. Non es paupertas, Nestor. habere nihil. ubi interpres, sed mendicitas, inquit. vide etiam Culacium lib. a s. cap. 3. obseruatio.
Coelestes iracundias scrofanctarum rerum administratores expe
Verba Cassiodoti epist. 13. lib. 1. var. sunt haec: pudeat istos ultire quilin tabenIaν offerre κυδενου omnes eradelirares est mi - MIle Hri H Mutilias mendici.&c. Plura ille eodem loco in eiusmodi flagitiosos homines, quibus, etiam in re pauperum,nihil sacrum est:vt tanto Acilius,5 celerius arrepta occasione ditescant, et iuris nimirum πιλν-, ima em I α ιι: qui iocus in hoc ipsem Luciani impius, dialogo, de
morte peregrini, tomo 4. nihilque proinde cauent magis constitutiones regiae, quam ut ne qua fraus sat xenodochiis ab administratoribus. A v TH.
Si captiui alicuius liberi, vel cognati redem ionem eius neglexerint, non ΝΚm exha redari possunt, sed etiam lege denegatur eiusfuccesso: et si fuerint scripti baredes: tamen valeat testamentum in aliis capitulis.
Optime Rebusus, cium ait ad prooemium constitutionum regiarum, glo. s. num .38. hanc authenticam non seruarii succedere enun nihilominus eum ipsum proximum qui liberare captiuum neglexerit, si modo captiuus ille ad bona sua reuersus conquestus non sit secti, ii apud hostes, atque in vinculis decesserit. Multus in eo esst Argen-traeus ad consuet. Armor. artic. 89. .esdraias da mince in verb. Rancon. vide etiam Loetiana schediasmata, in lit. A. num. s. atque Chopinum ad conluctud. Andens. lib. 2. rit. 3. cap. I. partis tertiae,num. M. ubi de impietate stiorum in patrem captiuum, atque ut vindicari debeat. Anno 16o7 8. Ianuar. disceptatum est in maiore auditorio, utrum uxor captiui redempti pra ferenda esset redemptori qui maritum catenis Turci eis soluerat. Recensebo speciem paucis: Pet. Argillerius, eques Melitensis, Io. Becium, Belgii secundi nobilem, libertati christianae restituerat, numerato Turcis, qui eum in conflictu nauali interceperant, quingentorum aureorum conuento, liberationis causa pretio. Scripsit ille cautionem eo nomine benefico suo, Argillerio: rediitque postea in natale Belgium, ubi uxorem ducit tam insceliciter, vi paucis post annis aere alieno fuerit obrutus. Bona eius publice vaeneunt: intercedit Argilletius: uxor potiorem sese in hypothcca contendit, quoniam Argillerius in possessionem rerum obligatarum missi is non isset auctore iudice, iuxta Ambianentis consuetudinis, ubi sita erant bona, praescriptum Ordinem, tit. de hypothecist Illa autem missa suerat ipso iure statutatio. Contra Argillerius di piam, S fauorabilem obligationis suae causam obiicit,