Fratris Alfonsi a Castro ... De iusta haereticorum punitione libri tres

171쪽

xnone emittitur,ct illi in proprict Persona datur E i ho 1 te 1 duplax Estn al; quod Publice,' solenniter fa Tt1 est etiam aliud priuatim,& fine VIIa Prorsus solennitate lacrum. Pactu publicum M solerme est qa fit cum mone sedente in solio regali, S multitudine suo1ς subditori stipato in gnati quadam Congregatione ueluti in quibusdam comitiis gnalibus, R O OcS,qui siubdaemota

omnibus 1llis promittunt aliqui Ut longius infra dicemus) daemoni obedientiam, Millius mandata se per omnia sertiaturos uouent,Deo et OmnibuS Operibus eius renunciant, aliaque innumera scelera se patraturos ii

xant. Qua per illos emisia prOrmissione , dgmon illis si t1m prom1ttit se illis daturum ea, quae scit illos concupiscere. Non.D.omnibuS Omnia Promittat,sed quo quiscuplus se daemoni tradit, α plura in illius honorem se iactu1ς spondet,eo plura et daemon illi promittit, plura condonat.Pactum priuatum oceXpressum est, cicuipso fit demone promissionibus VI tro citroq; datis, nuIIa m habita solemtate,nuli1sq; et acthibitis testibR QK aut daemon promittit se illis diatu3ς, pro uiribus praesitare laborat,ne si mendax in promissis in uenaratu hi qin illi se dederant,ab eo 1 te'r recedant, Jc sic amittat, quos

iam uelut seruos nebat. Sunt tan AJ1 qua non pRuca,qUM daemon minime efficere Ualet: quaa aut sitias naturales uireS eaecedin)t,AutlI CP eag no eAcedunt, Deus in sine cuius nutu nihil agere pol daemora, illa agere non permit

tit. Si frid 1gitur hoast daemon illas promisit illusionibus quah usdam, Sc praestims sic illos se e fallit, ut illi puter

id, uod a daemone sperabant Ce assequutos fu11 D. Pactum tac1 tum cum daemone est, quod quis facit non cudaemone,sed cum eo, qua est dgmonis d1scipulus,& ser Uus promittens illi Obedrentiam integram re absoluta,

Sc renunciat Deo, re fidei Catholicae, Jί reliqua omnia spondet, quae ipsi daemoni alii promittunt.Is aut cui liscpromite tu uice uersia Promittit iliis qIPP haec mul'

172쪽

ta magna,M mirabilia assequetur. Hoc aut paetu in utS non cum ipso demone fac tum, daemon ipse ratum he , Momniam illo contenta, i d e adimplere nititur, ac

si fu11sent ab eo promissa. Quo fit,ut non solum illi, Musexpressum ed et qui tacitum cum daemone Pacrum Ler exuryt,mulia insolita,re stupenda, daemone illos ad: Uante faciant aut facere uideantur. De his Om IDUS NOincongrue dici potiri, quod de aliis p cotibus Dias per

Esaiam prophetam diaeit: Percustimus foedus cia more Eseruas te, E cu inferno fecimuS pactum . His igitur anno PRUS, ut sciamus de mago aliquo in haereticus ille sit, an non

duo sunt consideranda. Primum est psius pacti. oe cadaemone fecit untas,α conditio,siue tacitum illud Iaz, De e stam nihil refert.Si P pactum illud Mnas 12 se R vatum daemonem, re alios diuinos honores illi clamav ,α hoc uel aliquod aliud simile promisit: quia ita laca

dum esse credadit, merito proculdubio 1ile celanduS erar haerericus: qui R daemone Deum este credit, quum allata tan Deum adorar, aut adorare prom1 sit, Ec Venerari ΦNam ueraS DeuS creator omnium, qu1 Ioquut IS ei Pos scio qui a seculo sunt propheta' eius, per Esaacto prophetam loquens ait: Ego Dns oc non est aliuS:eN tra menCne sit Deus. Et in eodem loco itent. Ego D Τμήσει non est alter. Et rursum: Nunquid non ego DUS, Onon est ultra Deus absin me Si nullum fecit pactum Oς re,fidei catholacae repugnate, quod rarissime coiat;UL re potest qi ut diximus)Dun solet daemon grariS, sine altu certa lucri sipe eam quam lici potentiam ho1o impartiri, Ec per illam hominibus ad eo' nutiam mvC1 Uire,tunc maguS ille erit examinandus,quid de daem 'DiS Ptate credat. Si certo cognosci potallum crecte LeMerizem ΟΠe,quod possit aliquis, quod Deo sol1cCIIueniere fides catholica docet, erit sine ulla dub1tatiOe inereri'C S censendus.Vt gPa eXepli,si creditdsmone pO11e

quid creare prout blanichsi, Ac Priscillianistae drxer se Rud credit daemonem posse mortuos suscitare , quod νς

173쪽

DE Ius T A HAERET. PUNITIONE. uera solius diuinae potentiae est proprium. INJam sicut mde credimus animam humanam a soIo Deo Creari pos se, ita et fide tenencium est solum Deum posse eandem

hominis animam corpori h mano unire. HOC.D.rone

Naturali certo, E euidenter scimuS, quod nulla forma substantialis potest alicui materis uelut illius forma uniri nisi a solo illo agen te,qui posset illam Ddiacere. Agesquod non potest formam substatialem producere, nec

potet illam materiae unire, qm sic uniendo uidereti piri compositum ex materia &krma Nducere. At ineptia est maxima dicere, quod aliquod agenS producat ali quod compositum,ciatus nec materiRm,neC formHm Oducere potaDeus igittar,qui solus animam hominis Γducere, α creare pol, et solus PGtillam postquam fi cor pore io separata fuerit,ite' eidem corpori unire. Naalias ille,qui animam corpori uniret, hominem illum feci e diceretur,quod nefas est dicere dsmonem hoc face Gem . re poste quia dicente Deo, Faciamus hominem ad imaginem,Scsimilitudinem Dram , aptenos docuit, ipsius hominis productiora em tantam esse, ut proPagatione

.rma8 seclusia,soli Deo couenire possit.Forte quis hic mihi obsiciet Samuelem,qui Ut Regum narrat historia) D phyto LIHam suscitatus en, M interrogat' rnis dedit Regi Sauli Huic obiectioni ciuPre riadere possumus, proUt Augustinus in epta ad Simplicianum docet. Primo quide di ci potest iuxta illum,non fuisse Samuelis animam, M apparuito cum Saule Iouhatur, sed quoddam phantasema, ct illusio imaginaria diaboli machinationibus sa-Eε. 46 csta,quam scripturas acra in lib. I. Reg. de in Eccnastico Samuelem uoca eo loquutionas tropo , quo imagines suant reru nominibus Golet appellari. Nam imagines 1l Ise Cherubm,super arcam testamenti existen tes,Cherrihin appellant in lacra scriptura,cum in re uerA No ement

e. o Cherubin: sed illo' imagines. Et pincerna ille Pli Axaonis in carcere cum Ioseph eYris, uitem se in somnis uidiose dixit,in quaerant treS ProPagines cum in Lec Uizemo

174쪽

LIBER PRIΜVS. VI nec propagines uidit:sed solas illant rem imagines. Iuxta hunc modum ci angeli,qui olim si Deo ad homines mittebantur: d1cebant in ueteri testamento Dij, ob hoc solum quia Deum a quo mittebantur, reproentabarit. Nam de angelo illo cum quo luctatus fueratIacob lo

quens diiu Vidi Diam facie ad facie, M salua facta est Gen.

anima meA. N .n.Deum uidebat Iacob ut omnes is

crido erores concor inter docent sed angelum a Deo

missium,qui DPea quord sipeciali quodam modo Deum,

dictus estiSic et potuit illa Samuelis imago, quam da mori ob oculos Saulis posuit,dici Samuel. Si uero scru vulus aliquem urge ut no imaginem Samuelis: sed ipm Samuelem suscitatum esse credat,ppea qcris,qui 3PPAE xuit,uera Sauli praedixi quae fi maligno spiritu dici nori poterant, ppea quod nihil de suturis certum ille praeco gnoscere pote praesertim de illis,qus non a solis necessarijs Causis euenaunt. Hunc scrupulum tollit Augusti 'Nus,ita illa praefata epra,sic inquiens: Pot Sc illud uideri mim, quod damaones agnouerunt Xpm,que Iudaei Non agnoscebant. Cum.D. uult Deus etia infirmos spus aliquera Cognoscere malia duntaxat ad istam mortalitate pertinentia,facile est nec incongruum, ut ops, Sc tu RUS ad eo ast poenam, quibus ista praedicuntur, ut maliam, quod imminet,antecbueniat, patiantur occUlto aPPR' Tatu,uidelicet mysterio Ist suo 1ν talibus spiritibus aliud diuinationis impartiat,ut quod audiunt ab ara geli S PTMnuncient hominibus.Tm autem audiuit,quantum Oimmoderator Dras iubet, uel sinit.Haec Augustin. Scdo diei potest,iuxta Augustini se iam, quod is, qui Sauli APQ Paruit, fuit uerus Samuelis spus a daemone adductUS, Deo id permittente pPabui ronem nobis Οc Itam. Nam cum Xps permiserit se a diaboIo assimi, Sc super Pinn Sculum templi portar1, M super molem excelim collocari,non est 1ia1N, Q, animam Samuelis ab infera SD Ortare laeni permissus, praesertim cum ipsa SamueliS

175쪽

anima prope infinitum minoriS sit cellentiar, in ipse Aps. Aut certe dato qa fueriT UeruS Samueli S spus is, qSauli apparuit dici melius Do verit, illum non AlIqua ar, te magica,aut daemonis plate Hri hoc Permissa sed diuitana potentia, Sc dispositione Qta Phythonissam, daemonem lateba fuisse 1lluc acies iactum,ut Sauli siniam diuinam DP sua demerita si I per Ctam Proxime Venturam, Praenunciaret,quemadmodiam iPsemet dum uiueret ei

dem Sauli nunclauit illum est C eX Dei decreto a regno Geiectum. Si aut aliquis eam 1 Sm mctgiS Γbare uolue Tit,quae ait animam Samuelis fiati se a daemone ex Dei p- missione ab inferis suscitatam , hoc sume cauere debet, ne credat, aut sui cet anim tam illam fuisse suo proprio corpori restitutam, aut alictai AIteri corpori sic infulam,

Ut eae Illa co1 unctione corpora S,CUm illa anima,uerus Scinteger fuerit homo conflattaS , qualiS ante morte suam

fuerat. Talem. n coniunctiori Cm corPO HS cum anima,

necP er Deo permittente daemori ex suis uiribus facere Pot. Et certe Augustinus , Qtai Admittit anima hominis potuit se a daemone ex Dei permissione ab inferis ad superos adduci,non admittit cimmonem potitie illaco pori infundere. Aetolum. Π.m O tum localem d1cit alam Samuelis potuisse daemonis Diali subesse, ut posset 1lla de loco ad Iocum,issa inuita mutare. Nam ad hoc soluualet eXemplum,quod Attiali L cie XPO, quem diabolus de deserto ad ciuitatem Hierem transtulit, Sc postri su pra pinaculum templi. HOC tri inter illa duo interesi qUAps non inuitu Sc sed se permittente, ductus est ar daemone Anima uero et inuita po i a daemone, quo alli placuerit,duci,nisi daemon sit a Deo ad hoc faciendum impe ditus. Quisquis igitur hac probare uoluerit finiam,ut da cat ueram animam Samueli S a daemone ex Dei perm19sione Hiisse cor a m Saule acidactam, hon alte N, ill si disecere oportebit, aut animam illam non fuisse uero corpori, sed phantastico, dc apparenti tunc coniunctam, cui

non,ut uera illius forma uniebatur sed soloen illi adsista

176쪽

hat ut motrix illius: aut si in uero corpor in Ner for

ill1us umebatur aliam SP paruisse dicat,zrilem' cum corpore unionem a s o Deo factam

re cogetur, ne hominem quod impium afieri posse dicat. Siquis Vero ContendIt dNm OH ta

esse inclusas,sic ait. Qua im Pietatis tabulam CX V V

sibi erroribus texuerunt: seci omnes eos CR Tholico ιλ- MLeo p a corpore suae unitatis ABCCid1t, constanter PraddicaUSatin ueraciter quod animae hominum p t1AL Ius mi Pi Tentur corPoribuS non sta e re nec ab ullo incorpore Ur

nisi ab opifice Deo, aut M iptam est creator, et corporit Haec Leo PAPA qu1 de C Atholica tenendam elaec Oce animas a solo Deo corporatius humanis infandI. agitur magus aliquis moritatam aliquem sui Catare Ied VNe'rit nequain est alli credericitam: quia nec dacmon apte, Θ quo iuuatu hoc facere POL. Poterit quidem Deo Per mittente, Sc daemone faciente anima solam alicuiuS functi ab inferis ad sup exos adducere, SE corpori alictat phantastico, ad imaginem , ix simil1tudinem corporaS defuncti costato illam infunder non quidem, ut forma illi coniunctam: sed tanis illius nictricem. Et quia hoc daemon facere potest hinc est, quo clipse cismon lim ii lusionibus,,S praestig0S magos ipsos, SI Ali QSinuPiente S decipi ut puLentillo pol e mortuos sescatZre. qui S rn hoc putat,impitaS est, ct haereticUS RUI acreRzrs, hoc est dςmoni triticii t id, quod soli DCO conueni z. Nam Uratam eae praecipui S test: mon s,quo Ut coco TS O mnium sacro;μ docton: Gnia tenet Aps BZm nobiS ma

177쪽

DA IUSTA N AER E T. PUNITIONE nisesse declarauit diuinitatem fuit mortuo Is suscitatio. At si haec mortuo ast suscitatio dsmonum plate fieri posset non satis bene iam di initarem illo Argumento notiis probasset s. Est ad hiac aliud considerandum ei

ca daemonis piatem, mutRre uidelicet homines in pecora,aut uolucreS,RUt UUscurique Rita bruta animalia, de quo magia EXAminandum esie censeo, re diligentissme interrogandum,an credat illud d Onem facere posse.

Nam Sc magi saepissime hoc se facere dri S de his multa olim facta esse fabulosa narrauit gentilitas. Qus Oia

apud multos fidem obtinuerunt Propter Vanam &le Dem Grscorv credulitatem, Us eous P processit,ut nul- Ium suerit tam impud S mendacitam,quod test actis ia. 1nde fide apiad illoS caruerit. Lucianus scribit,se quuin Thessalia noscend s magis causa uertaretiar, mutatum in asinum,dum auem fieri optaret Non quidem quodlioe illi contigisset: sed ut opinor ad artis magicae irri sionem, Sc subsannatione,hoc confixit argumetum lio, qui neminem,nec Deos ipsos non subsannauit.Idem a

.Hi RUmentum Postea Apuleius suscipiens scripsit libria de

asino aureo,ut suam ostentaret eloquenta Am, quanquamultoN opinione id, uod Optauit,non est assequutus.

Circen famosis imam maga socios Mysis mutasse in bestias finxit potius,qua narrauit Homerus. omedis socios post troianum eXcidium uolucres fuisse conuersos ιὴ,is. refert OUid. lib. . metam. Et beatus Augustin.lib. 18. se de ciuitate Dei,cap. I 8. refert se,curra in Italia esset, simi lia clam audiuit Te cte quada regione illa In partium,ubi stabularias mulieres imbutas his malis artibus,in caseo clare solere dicebat abus uesIent,seu posse t uiatoribu unde in iumenta illico uerterentur, Sc necessaria quael

portarent:perfunctRO Opera I te' ad se redirent: Decinin eis mentem fieri bestialem,sed ronalem, humanam seruari. Hae URNA Aleu1S credulitas a' Gentalitate, praesertim ab antiqua illa Graecia ortum habens, ad nos tratisque tempora processi in quibus no desunt homines,

178쪽

LIBER. PR. ΙΜ Vs. πqui credat,homines in lupos,aut caneS,aut cattoS,ma gorum incantationibus, k daemonu potentia conuertipoisse. Si magus haec, aut his similia a' daemone fieri posse credat,erit Proculdubio haereticus censendus, quia ea daemoni tribuit, quae oem superant naturalem Creaturς Potentiam, V Q soli Deo couenire possun t. Nam ut eXProxime pcedentibus constat)sicut solus Deus potest animam humanam producere,ita et ille solus pocillam corpori unire: deinde sequitur,ut etiam ille solus possit illam de corpore in corpus transferre. Praetere R RUima humana tal1S est, M tantae nobilitatis, ut no Nisi corPUS humanum, Q organicum informare Manimare possit. Nam 1icut quslibet forma substantialis exigit certas aliquas dispositiones in materia,ut illam fouere, M in γmare posti ueluti forma ignis requirit calorem in materia,forma arboris,aut herbae requirit humiditatem, at tuiriditatem: ita anima humana requirit in corpore figuram humana,ut corpus illud animare, 'uegetare POD sit. Non inputo sic talem corporis figuram requiri, ur Deus non possit animam hominis si uellet, corpori bruto unire,Deus in hoc nunquam facere decreuit, qui ab Initio hominem creans, animam illius non nisi corpori Crganico infudit,talem illum in corporis figura tiac fecit,quali S perpetuo postea faciendus erat. Et ob hanc causam dicimus animam hominis,si ad ordinem, Sc potentiAm naturae referatur, non posse: nisi corpus humanum vegetare.Non est igitur credendum ulla cismonupotentia poste homines in iumenta, aut aueS, AUT Alia Bruta animalia mutari. Siquis uero obhciat ea , Q Circe illam magam olim fecisse poets referunt, Mutio die δ' multis magis fieri dicuntur, iis omnibus elegater, Scingeniose respondet August-lib. I 8.de ciuitate Dei, CAP.I8. Mora. sic inquiens: Nec sane' daemones naturas creant, s1 alti 'quid tale faciunt,de qualibus factis ista uertitur qo: sed specie tenus,q a' Deo sunt creata comulRnt, ut UideHntur esi quod non sunt. Non itaque solum animum:sed

179쪽

DE IV sΤΑ HAERET. PUNITIONE Nec corpus quidem ulla ratione crediderim daemonum arre,uel potestate in membra,vel Iineamenta bestialia Heraciter pol Te conuerti: sed phalasticum hominis,qd etiam cogitando,siue somniando Per rerum innumera bilia genera uariatiar,& cum corPUS Non sit,corporumtamen similes mira celeritate formaS capit, sopitis, aut

oppressis corporeis hominis sensibuS,ad alioIς sensum, Nescio quo ineffabili modo figura corporea posse pduci: ita ut corpora ipsa hominum alicui iaceant,uiuentia quidem sed multo grauiuS,atque UehementiUS, quam somnosuissensibus obseratis. Phantasti cum aut illud Ueluti corporatum in alica1us animali S effigie appareat

sensibus alienis,talis in et1am sibi homo esse uideatu sicut talis sibi uideri poisit in somnis,&portare onera, qonera si uera sunt corpora,portantur L daemorribus, ut illudatur hominiti partim uera Onesse corpora, Parum iumentoυ falsa cernentibus. Hac tenus August.Et ad phationem huius suae Aqua dicit illa non uera esse,sed daemonum illusiones,adducit experientiam ipsam,quae multa uera docere solet. Ad ipsam aut experientia comProbandam, duo narrat facta a,in quibus id, quod dixit Uegi esse certitas me cognitu est. Quibus narratis, post

ea iterum istam suam explicat ic 1nquies. Proinde qce homines dicuntur,madatum est literis a Dijs, uel pocius daemonibus Arcades in lupos solere coverti,& qcrcarminibus Circe so cios mutauit Ulysis, secudu istum modum mihi uidetur fieri potuisse,quem dixi: si tamen

factum est.Diomedeas aut uolucres,quandoquid c ge nus eaN per successionem propaginis durare perhiber, non mutatis hominibus factas,sed sab tractis credo fui

se suppositas,sicut cerua pro Iphigenia Regis Agame Donis filia. Neque. n.dgmonibus iudicio Dei permissis, huiusmodi praestigiae difficiles es Te potuerunt. Sed quia

illa uirgo postea uiua repta est, suppotitam pro 1lla cer uam else facIlecograita est. Soch vero Diomedis,quia

nusquam subito comparuerunt, Sc postea nullo loco

180쪽

LIBER P R I Μ V S. 74 apparuerunt,perdelibuS Gltoribus angelis malis,in eas aves, quae Pro illi S OcciaIEQ ex aliis locis, ubi est hoc genus auium,ad ea IOca P C TU Uctae sunt,ac rep ente suppolata creduntur esse conuerri. Hucusque Augustinus,qui rem totam luculenter, M ingeniose ut solet explicuit. IuYta hunc modum,quem Augustinus docet,sunt intelligenes a multa alia Q UIRROS facere posse, vana, MIeuis gentiIitas credidit Nam cui cstera od1cula pertraseam fuit gentilitati persuastam, magicis incantamentis detrahi coelo lunam,aut sole oriscurari.Ideo Ouidius de me Ovid. dea loquens,diiut: Illa veΙUetantem cursu deducere tu nam Nititur et tenebrRA taddere solis equis. Et Vergili ' Vero in Pharmacen tria.Carmina uel coelo pol Junt deducere Iuna Adiuuari putabanc I Una sic laborante son1 cibus P

ab ea eXaud1rentur,1 dcar QO tympana, M cymbala pes fabatur. Nam haec omni Plurimum prodesse putabat. Unde Propertius ait : Caratus αξ curru lunam deduce Presti. re tentanu. Et facerent,si in On aera repulsa sonent. Et IUUe Iu n. natis de foemina loquacissima loquens, SatyraseXta di xit Una laboranti poterin succurrere luns. Haec omnia uirtute daemonum fieri me queunt, qui naturae ordinem a Deo institutum permian Areno possunt. Sed ut Augu

stinus dealhs rebus dixit diabolica illusione similitudi

DeS, dc phantasmata illam rerum daemon ob oculos hominum sic subtiliter M arcificiose ponebat, ut homines crederent se non sim1J1ttactines Sc phantasmata: sed ueras res uid illa. Ad cuius Diae confirmationem praetereXempla: 01lle adduXit talia multa possunt afferri,e' a

bus unum solum referam, quod narratur in uitiS PRrru. Iuvenis quidam iuuencta1-m ardenter amabat,eamque adactinuenereos, ut sitii consentiret quotidie solitata har. Quam, quia nunquam consentare uoluit, quida Ιu- dAEUS magus adiuuenis D Q titionem, in equam couertit, uriIba,&alqs aspicientiti ias uideaaur. Ob hanc causam

illa ad beatum Machariam ducta est,qui illam a lates