Fratris Alfonsi a Castro ... De iusta haereticorum punitione libri tres

231쪽

DE IV ST Α ΗΑERET..ΡUNITIO M g. Hieronymias. Nocet et haec Publica disputatio ipsis auia dientibus,proertim si illi idocti starir, aut in fide nutates α infirmi. Nam uulgus in ri oetiam, Sc nunqua in re lite'

raria uersatum,ne1citi riter Ue' Sc falsum discernere, Scideo Helle ira iudicando fallitur,Uessa pro falso:&falsum pro uero iudicans. So Phistica haeretico Argunaenia taquam recte concludeΠtia I SUASbit. Cum peruerse haereticus collegeri Optime collegisse, Sc irrefragabile argumentum fecisse, dicet. APPHrentia illi US argumeta, quae si intus discutiantur n ullius sunt roboris, urgentissima iudicabit, M sic in haeretici am Paulatim trahetur Fietitam,ut populus, qui forti S in fide ad disputationem au/diendam ueneratcinfirmus,M uacillans discedat: Jc siil forte dubius accesserat, disputatione audita haeresim ipsarn firmis time, Ac sine ulla dubitatione amplexetur.Huius rei exeplum ante pauco S ann OS nobis praebuit publica disputatio cum Luthero Lypsiae in Germania habita: ubi uir doctissiimus Echius publice cum Luthero disputans quamuis saepe illum aperit1 Iimis diuicit argu

Luthera ira Agis a catholicum Echium laudabit, uapphoc neglecto in fanum Lutheri dogma cum suaIst alarudispendio suscepit. Ob hanc causam Plato censuit deincipuis Iegibus ciuitatis non ei Te disserendu coram tuu nibus siqua difficultas de ili is em erserit, Ne praecipua

Ie u auth Orit RS apud iuuenes minuatur apud quos mata mam illa esse oportet.Si tanta reuerentia legibus humanis,PIatone iudice, debetur , iustum est multo maiorem legibuS diuinis exhiberi, ut coram populo rudi de illis non disputetur,ne apud illos Iegum diuinant authoritas, α fidei certitudo minuatur cum uideat eat dubiu,

et firmissima. Ideo Paul' optime hsc pericula agnosces, Sc uolens ea Praecauere, Timotheum discipulum admonet ut ab limoi disputationibus abstineat, sic inquiens: I, oli uerbiS contendere,ad nihil. n. utile est,n1si ad sub

232쪽

Ε IAE E R P R. I Μ V s. 93 uersionem audientiam. Quae uerba interpretas Ambrosius in comenta s saper Epras Pauli,ait: Contentiones r. V. uitandas monet, praecepta aut danda sub Dei timore. - . Ec terrore: Aa contentio pol adhuc manus stabilitis gnare scrUPuluna Solent.nan cotentione talia opponi elimato malevoIentiae ferro, ut moueant HOS Incipientium

Batri Hsc Ambrosius.Ethtus Leo Primus huius nomi Leo vnis Pontifex Martiano Augusto scribes Epra zo.sic ait.

Copressa. n. uel remota inquietudin ac PraUitRte P Ra corsr facile firmabitur probanda concord1A,si in ea fide, quam Euangelicis,M Apricis praedicationibus declaratam Per antiquos patres raros accepimuS, Jc tenemus, Citam corda concurrat,nulla penituS disputatione cuiusquam retractationis admissa,ne per uanam fallacem Uersutiam, aut infirma uideantur,aut dubia, quae in ipso lapide angulari fundata sunt,& sine fine mansura. Haec Deo Papa . Et certens hanc eandem ronem non est a RUUm,Auz roni consonu,ut in publicis disputationibus,

quas in scholis,aut alibi Catholici, Sc doctii uiri inter selire solent,haereticae,et scandalo far propositiones et1am exercith causa,coram populo defendantur. Multi enim

Ob hanc causam in haereses it Ias lapsi sunt, quas dispusationis gra in scholis defendi uiderat. Nam ob hoc solu,

quod in scholis defendebantur, putarunt uera esset 1la, aut saltem tolerabilia,qus illic dicebantur. Scio eadem uir et quendam non prorsus rudem,aUt idiotam: sed ali quantulum eruditum ab inquisitoribus uocatum in tu dici Um , α carceri mancipatum,PPea,quod non fuisset ueritus publice dicere fornicatio aem simplicem no esse

Peccatum. Qui cum postea interrogAretur,qua temeri

tate fuisset ausus tam pestiferam haeresim fateri, rfidit se in scholis didicisse, in quibus saepe uiderat talem lmam publice defendi. Ideo consultius facitum fuisse censeo, stilla,qui tal1bus disputationibus praeerant,hmoi propositionem haereticam a' siuis disiputationibus abegiment tillam in scholis defendi constantissime prohibuassent.

233쪽

Et certe ni fallo illi qui limGi disputationibus prisdhhtes poterant tales propositione S haereticRS,SI scandalosas a schola propeller erant multo grRui HS puniendi Ailli,qui ex talium propositionum Puhli R defensione es Iecti sunt,ut illas ueras esse dicere auderent. Nec solum propositiones haereticas, et scari datosRS a publica dispu1tatione abigendas esse censeo sed etiRm illas quae, et si uerissimae sint, uires in populi audientis superant, &in hus rudis populus facillime errare Poterit. Tales sunt materiae de gra, M libero arbitrio, de Praedestinatione, de praescient1 a Dei,de multis Eucharistiae mysterhs, de miraculis.De sim Oi rebus coram populo rudi,& idiota disputare,periculosum eme censeo: qm in illis tape contingit Argumenta contra Veritatem lacere quae populo illiterato maiorem apparentiam lire Videbuntur, quam msiones, quae pro ueritatis tutela dantur. Argumen

ta,quae fiunt,tape intelligit popuIus, Sc raro intelligit ipso N argumento' dissetutiones. In materia de praedostinacione, M prsscientia Dei, uilibet sutor, M sartor asegumentari nouit,re neruoS ad h1bere argiamentis,illi immen uix poterit m ciere doOrissimus uir, qui cuique ait xi utro erudito facile responderet. Et ita uix potest esse

qum idiota hoc uidens non scandalizetur, Jc in fide uacillet.Huius scandali author est ille,qui de huiusmodi rebus publice disputauit,& ita uelut talis a Deo punieεη ρμλ Sic in figura olim prsdietum fuit in lege Moysi: Sim,

ii fuerint uiri,c percusserit quis mulierem prs antem, Mabortilium quidem secerit, sed ipsa uixerit: ibiacebit dano quantum maritus mulieris expeta erit, &arbi triiudicauerint. Sin aut mors eius fuerit subsequuta,reddet alam O aia. Quam Iegem iuYta allegoriam interpreoram tans Origera es homilia decima super Exodum, Sir: Sint duo uiri isti, qui litigan K duo disputantes, re de dogmatibus,uel qOnibus legisse cum inuicem conquiren tes,& ut Apostoli sermone dicamus HYantes circRuerborum pugnaS. Et paucis interpos1us subdit. Quia ergo

234쪽

i qui in quςstionibus litagant,ad subuersionem audietium litigarit,idcirco percutive mulierem prςgnantem , Menciunt infantem eius,uel formatum iam,vel nodum formatum . mulier prsgnanS dicitur anima, qtas nuper Dei concepit uerbum. Et post pauca subdit Hςc ergo anima,qus nunc pro infirmitate ii mulier appellat duobus inter se litigantibus uiris , M in certamine scandala proferentibus,quod habere sem Per uerbo in contentio solet,percUtitur, Ac scandalizatur, ita ut uerbum fidei, quod ten Uiter conceperat Abhciat Sc perdat. Et haec estiis, re contentio ad euersionem Atadientium. Si ergo Nindum formatum,aia,quae scandalizata est, abiecerit uerbum, qui scandalizauit,damnum dicitur pati .Et multis interiectis iterum ait Formatus infatis potesit uideri sermo Dei in corde eius animae, quς gratiam baptismi consequuta est,uel qus euidentius , Sc clarius uerbum fidei concepit. Hςc ergo si nimia contentione d odio N per cussa abiecerit uerbum, Scinuenta fuerit et Te de illis , de quibus dicebat Apostolas. Iana enim qusdam coNUeriss sunt retro post Sathanam,animam pro ala dabit.Vel in die iudic' accipiendum est apud Deum iudicem, qui potest animam, Sc corpus perdere in gehenam. Vel certe potest fortassis illud aptari , ut qui sibi conscius tanti

scandali Herit, ponat animam iam pro anima illauS, quem scandalizauerit,et usque ad mortem det Operam quo redeHz,quo reparetUr,quomodo restituat ad fide.

Hactenus Origenes. Si soli uiri, Sc firmi in fide adessent non solum de his ueris, Ec catholicis propositionibus disputare liceret: sed etiam de propositionibus, quam Iibet tisreticis di utare licet, si id solum gracia eXerct rhfia ut inde ueritas fidei clarius elucescat, Scipsi d16putatores instructiores Ec disertiores ad hara eticos conum cedoS per tale exercitium fiant. Nam sicut hastiludia,et alia certamina inter amicos in paIςltra fieri solent, ut inde instruantur quo pacto contra hostes in bello certare ualeanti Sic etiam inter uiros docetos, ct catholicos, lite

235쪽

DE IVsTA HAERET. PUNITIONE.ra exercitia, α disputationes de fide haberi oportet ut inde discant quomodo contra haereticos ecclesiae do fidei catholicae acerbissimos hosteS,Pugn Are debeant. Neque huic sententiae obstat quoa Alexander quartu; Ru in capit. Quicunque. de haereticiS, libro. 6. ubi sub ehcommunicationis Poena Pro habet omnibus Iaicis perseris ne publice, aut priuatim de fide catholica disputare audeant. Nam illic Papa uerana dispiatationem prolibbet,non autem fictam. Ficta quidem est disputatio,que solis uerbis,et non animis fit,qualis est inter 1llos, acumlint in eadem sententia concordes, Argumentantur δύresipondent,ut rei ueritatem clariug inueniant. Sicut et

ei bellum fictum inter eos, qui hastiludia exercent.Disputat1 uera est interit Ios qui non solum uerbis: sed

etiam nimis sibi inuicem contradicunt, de sententias prorsus contrRrias tutantur. Disputationem fictam faciunt uiri catholici cum de rebus fidei disputant: quia idem concordi animo sentiunt, ocilis uerbis contrad, cunt. DisputΞcionem ueram re non ficham habent uiri cathol: 1 contra haereticos cum de fide cathoIica disputant: utar Riicut exteriuS uerbis pugnant, ita interius animis dimntiunt. Hanc ueram d1 sputat1onem quae cum

hereticis deride habetur, prohibet Papa personis laicis, x euidelicet publice,aut priuatim de fide catholica cum horretici S disputare Audeant. Et merito id prohibuit: ila

licet ei Ient altu laici docviu hn,&sine pericuIo possentcii haereticis disputare,leges in non decernut de GS,qua raro cotingunt sed de hs,que ut in pluribus eueniunt. Raro aut contingit laicos esse doctos in fide, Ac ad disputandia de ea disertos: S ideo ne ipsi 1n disputatione succumbeΠteS,sibi ruinae occasionem a numerent, aut alijs audientibu S praeberent, merito illis fuit talis disputatio interdi S. Aiam uero disputationem de fide quae ficte inter Catholico Sexercetur,non est laicis per illuci cap. Cui cuia in interdicta: qm disputatio ficta non est pro

pri e disputatio:sicut nec bellum fictum est propric bel

236쪽

Ium,nec homo pictus est proprie homo. Etsi hoc bene

aduertasset glossia in illo cap. Quicunm.paragraph.InhibemuS,Non tAmis premeretur angustijs, quibuS illic p-mitu facile dissoluit Iet laqueos, quibus se teneri putauit. baicis igitur solis est interdictum, Ne cum haereticis publice uel priuatim de fide catholica disputentaec clesiasticis autem uiris non sic est absolute prohibitum cum haereticis disputare: sed lici tum est illis de fide con tra haereticos disputare,modo id coram uiris docti S, Min fide constantibus fiat. Et ahqri non solum erit liciti zs md necesiarium contra haereticos publice dis urare, et coxam p pso simplici, ut puta qn ppys ab haeretici S, SULalijs insidelibus oppugnatur, Sc solicitatur,ut fidem Ca tholicam deserat Tunc.n. prclatis ecclassia N 1nc Umbir,

subditos fideles ab limoi haereticom infestatione defendere, Ac tenentur illi per se,aut sal tem per alios uiro S doetos Min d1 utando disertos contra haeretico S di PU'tare,ut gloria Dei manifestetur, Sc ueritas catholica defendatur de haeretic1 confundantur. Na ob hoc ut PRU- Ius ait)Oportet Esem doctum esse,ut sit potens CXhortari inlacra doczrina, βί eos, qui contradicunt Argiaere. EtheatuS Petrus praecepit Epis, ut sint semper parati ad satisfactionem reddendam de illa quae est in nobiS sPe et

fide. Alioqui si haereticis clamantibus, M ad publicam

disputationem prouocantibus, catholici uiri tacer Ur. daretur populo susipicionis occasio, ut credat c Atholicos uiros de fidei certitudine dissidere eo Q non audeat Bri certamen cum horreticis descendere,aut credet illOS cum haereticis sentire,eo in illis clamatibus tacent. Nimquam siquidem uerius dici potest ut, qui tacet, Conserintire uideatur, quam cum res est adeo seria,ut tacere sir Rriiti Osim,loqui uero utile, Mnecessarium . Ideo Lianc Ne cessarium erit contra haereticum dis utare: qui R error , ctat ΠΟΠ contradicitur approbatur, Jc ueritas ctam minime defensatur opprimitur. Negligere quippe Ciam PQGsi. Perturbare peruersos, nihil aliud est quam so ere .

Titi. g.

237쪽

DE IVsTA HAERET PUNITIONE Nec caret scrupulo societatis occultae,qui manifesto sacinori desinit Ohulare. Decreta aurem Sc leges,quae ab solute omnem vor prohibere de fide disputationem ad solos haereticos dirigunt tar , RUjBUS Omnis interdicitus disputatio,per quam fidem CRzholicam oppugnare pismunt,aut de illa dubitare. dia de hac disputatione in Μὰrci. telligendum est dictum marciarii Imperatoris, qalia Imper. . l. Nemo. .cle summa triUitate Sc fide catholica. Iniuariam inquit ille facit iudici Oretaerendissimae synodi θquis semel iudicata,ac recte disposita euoluere,dc pilahlice disputare cotenderit.Haec ille. At Catholicus,qui pro his,quae in synodo definita mΠt, disputat cotrahi

reticum non facit iniuriam synodo, imo exhibet hono. rem . HaereticUS RUtem, qui Contra synodum pugnat s

facit iniuriam synodo: quia illam errasse contendit.in reticis ergo: quia contra fidem sentiunt, de fide disputare inhibet, catholicis autem, qui pro fide pugnant, de - fide disputare non Prohibet. Vt ergo omnia decreta,&Ieges,quae disputationes de fide fieri prohibent, clarius

intelligamus , est ad Uertendum, vin uera disiputatione de fide . Quae esz inter ianum, Ac haereticum duae fiunt

rhibitiones diuerta iuxta duas persionaS,quar ad timordi utationem coeunt,uidelicet Apianus, Sch eticus. Prohibitio iani restricta est ad personas laicas, solis enim Iaicis,in illo paraDinhibemus. est interdicta limoida sputatio. Haereticis et est interdicta disputatio de fide: Echaec prohibitio est generalis,quo ad personas haere licON quia nulli haeretico permittitur de fide di utare uolens fidem infringere,aut de illa dubitare, praesertim in rebus illi S, quae per expressam ecclesiae de nitionem

sunt iam olim cistermirnata. Nam ad solos haereticos eirreferendum, quod fir in cap.maiores . . q. t. Illudai. capitulum sumptum est ex quadam epta Gelasii Papae, uuam ad Epos Dardanaae misit, qui de Gelasio quere bantur,PPea Cp Acatium Eutyciante haeresis fautorem, sine concilio gnati damnasset. Uolebant siquidem

238쪽

illi ut Acatius prius suisset ad concilium Vocatus, dabidem auditus , etsi suae si lar ronem non dedasset , imo, ut illam haereticam fateretur sui et conuICrUS,tunc metito damnaretur, Mno ante His Epis Gelasius Papa scribit, Probans illos iniustam rem petere, M iuste Acatium si De concilij congregatione fuisse damnatum: RUia cum haeresis Eutyciana fuisset iam olim in concilio Calcedo

Tmsid Amnata,non erat opus ad eiusdem haeresis fauto Tem damnandiam,DCuum congregare coΠcilium. Et in

ter multa, quae pro hac re in ilia psa eleganter disserit Iasius,pa' post principium refert ea, quae recitaturin 1llo cap. maiores. Quibus uerbis ut ex discursu liters facile constat docet haereticos, qui in SPertZm,α prae sertim olim damnatam haeresim lapsi sunt nori este ad disputationem admittendos, sed oportet iIlos sine ulla disputatione errorem suum reuocare. in Ut in eadem

epta Gelasius ait si ea qus falubriter decrerct sint, Cuiqi chlae

Irceret iterare,nullum contra singulos quo Mir Prorsus errores stabile persisteret ecclesiae costitutum, Sc semper

ijsdem furoribus recidivis omnis integra definitio tu haretur. Nam si limitibus etiam praefixis pC sit γ' semel

rent, simplicia quς corda percuterent.Quid si subinde fas esset perfidis inire concilium c Cum qiaslibet ita 1is manifesta si ueritas,nun j defit,quod perniciosa de-Premat salsitas , tametsi rone, uel authoritate deficiens sola tri intentrone non cederas. Hec GeIasiUS. QVS uerba fatis se IP a1nd1Cant, , aduersius h steticCS diri Luntur, qui diuersis furoribus incitati firmam fidem disputatio NihUS iis oppugnare conantur, non Ad UeriS catholi cos,qui eandem fidem defendere satagiat. Beatus Leo Primus huius nominis sitammus PCntifex solo S ci h freti. Sc di utatione arcet. Nam Epasit. I. ΜΞrtiRUO Au

gusto scribens de E utyciana hςresi tunc reccii,sic ait: Au Les secta igitur per imperialem amicitiam me calcitis Puri- P iis.

239쪽

D E IVsΥΑ HAEMET. PUNITIONElo,confidenticis pietatem UrZm Pro facio salutis huma nς incitare prssumo,ne citatas Procaci impudenti uel sutia, quali de incerto quid sequendum sit, si natis inquir1 Hsc ille. Et Ep1L. 22. eidem martiano Augusto de his, oue in Calcedomen si concilio trActRnda eranticribens ait: Vn peripm cinnanrm Iesum XPm, qui regni uri est autho re rector,obtellor, de obsecro clementia uram,

ut in pnti synodo fidem, quam beati prestari ab Apseqsibi traditam predicarunt,non patiamini risi dubiam reatracitari,& qus olim malo' sunt authoritate damnata, rediuiuis noD per mattati S conatibus excitari. Hactenus Leo Papa.In quibus uerbis apertissime constat, eam solam disputationem prohibitam esse uolui si e per quam

firma sides uertitur in dubium,& quod certum est, initIa inquiritur tanQS incertum. At cum tisretici sint, qui Bdei certitudinem incertam facere suis disputationibus contendunt, Sc catholici sint, qui firmitatem fidei sua disputatione defendere conentur, conseques est, ut selitisretici sint qui de fide disputare prohibentur,& no catholici. Hi. 11 soli sunt, qui iniuria fidei authoritatI,α

dign1tati faciunt, dum ab ea certitudanem suam ampu-sAre conantur, Sc illam, aut falsam, aut dubiam dicere non uerentur. Vnde beatus 'aismus 1nsemaone quodam de plur1bus martyribu S ait: Magna per1cula reS ei si post Ophetarit oracula,post AP ist teitimoma, polim artVrum uia inera, Veterem fidem quali nouellam secti texe prsimas, & post tam manifestos duces in erro te permaneas, post moraetium sudores ociosa diltatione conterad AS. Hsc ille. Hs edici ergo sunt quibus contra fidem disputare est 1nterdictum, quam D uu, omni proli1bitione contempta, suas duputation1bu p

240쪽

hoc hesis Athanasius disiputauit cnm Arrio,ut illum co- Athan. uincere aut saltem ppysin fide cofirmaretur. Propter eandem cam beatus Augustinus totaeS Cum uatijs here Augs,ticis publice disputauit cum Felice dimichso, eum Feliciano Arriano cum Pascetio comite ArrIRTO cu Emerito Donatista. Eadem ratione ductus Uant francus Ar Landis chiepiscopos Cantuatiensis Optata: t Publice disputare cum H erengario,ut publice conui LUS, A CONLius non possiet pprm secreto ut faciebat decipere. Sed hanc di sputatione cum Lanifranco lire HeregRrius noluit, re formidans uictoris uerecundiam Hoc costat ex piatione cuiusdam opusculi, qa idem Lanistaracus aduersus Berengariu scripsit.Ob eadem cam btUS Bernardus de Bem. claustro, Sc uete monasterii tui i Eurgudia siti,ad Senonas usin in Franciam uenire non dubitaUit, ut contra Petrum Abailardum pestilentissimum haereticum pro S de catholica di utaret. Nam etsi prius ab Archiepo Senonensi ad rem uocatus uenire reΠuir,tum qua a non sua putabat referre sed EpoΗ1,QUOR est ministerium dedo gmatibus iudicare: in cum audiret haereticum ob hoc superbiorem factu,& audaciUS eXProbrare Θgminibus , catholico ν uiro', acquievit amico' c lilio,& ad di sputationem uenit: sed hanc haereticUSi Pie fugit: ddita Deo uolente factum est ut lisreticu S, qUt prius ad finguIare certamen brum prouo CZUerat Verri Rrdu, ille prius A certamine fugerit. Et ut res sit ΘPertior , Placuit hic in serere uerba quae de hac re Eernard S scriPsit,epra 189 Sic.n.ait. Cedens tri licet uix ara ut flerem consilio amitacON, qui uidentes quo se quasi ad iPecrRcUt Ui nomines D Ararent,timebant ne denra Zbrata S, Sc scandalum Dium C . Sc Cornua crescerent ad Gersario, quia error ma gis confirmaretur,cum N. Cn esset quὶ ri Ueret,aut corra diceret Occurri ad locum, diem, im PaxatuS quidem,

Ec immunitus,nisi quod illud mere uolucb.m. Nolite