장음표시 사용
61쪽
DE IVsΤΑ HAERET. PVNΙΤIONE positio erronea in fide errore logico , sit etia haeresis dsecenda: quia omnis talis dicit salsum in fide. Alio modo potest dici aliqua propositio erronea in fide errore theologico, est illa,quae est contra communem Opinione theologorum.Ex quibus multae sunt, quae Nullo modo haereses dic1 merentur. Dichumo est mihi illam quum haec doceret, hoc dedisse exemplum.Haec propositio Virgo maria cocepta est in peccato originali, est erro nea in fide errore theologico, quia est contra comm nem praesentium theologortam opinionem, non tAmen est haeresis dicenda: quia illius contradictoria non per
tinet ad fidem Catholicam, Nec illa pro fide Catholica
tenendam esse ecclesia tanquam decreuit. QVantu ueri tatis haec erroneae propositiois distinctio habeat, lectori iudicandu relinquo, admonens solum , ut cOfideret,
quomodo possit dici propositio erronea in fide quς nec
ex Parte suae enunciationi Sinec ex parte ill1us, qui illam
firmius,quam deberet, aHerit, fidem oppugnat. Nam etsi demus omnem illum , v asserit aliquid cotra communem theologorum GPinionem, errare theologico errorernon tRmen oportet dicere omnem talem errarem
fide quia durum est,ut quis dicatur errarun fide, quando propositio qua aderit. non est contra fidem,nec modus asserendi est contra fidem: quia non maiorem, qua debet ili adhibet fidem. Prooositio haeresim faDies aut male circa ea, Q ad nee planet sonas est illa,qtas in prima significatioe, quam uerba prima facie ostencitant, sensum habet haereticum, quamuis pie intellecta sensium aliquem habeat uerum. Vt sunt istae propositi oes.Pater est maior filio. Christus esit creatura.Tres sunt Dih Vesci carnibus, uel non uesti impertines est Christians pfectioni, Philosophi Gentiles in sola lege naturς fuluari potuerunt. Haec ultima pro eo haeresim sapit,qtata si fidem excludat, esit haereis' casi fidem de Deo non emcludit,uera est,is ideo sic Due de prolata haeresim sap ere uidetur ,α expositione incie
62쪽
get. Istiae propositiones licet pie inteIlectae aliquem v xum sensum habeat tamen iuxta lacialem uerborum significationem, haereum sonant. Cum igitur hae pronos tiones,aut aliae similis notae prς dicantur aut docentur, duo consideranda sunt ab illis, quibus de hsreticis inquirere, Sc iudicare incumbit. Primum est de persona arserente,an sit alias de haeresi suspecta.Alterum est,an aliquis ex auditoribus uerba sua iuxta sensum haereticum intelletaerit,ac proinde scand alizatus fuerit. Et si hoc ultimum contigerit, uocandus est: 1llius propositionis asesertor, ει cogeduS: ut publice ea,quae diXit iuxta uerum illorum uerborum sensum interpretet, ut omne scand a Ium ala auditoribus tollatur. Si uero persona esst su*ecta: a nul Ium auditores ex illius uerbis concepere sc datum , tunc uocadus est secreto, Sc de uerborum suo
rum intelligentia inter rogandus, Sc si iuxt a Catholicusensium uerba illum dixisse constet, liber absin ulla punitione dimitendus est,nein ut ego existimo)opus est il-Ιum ad publicam uerborum suorum declarationem cogere,ne forte ex noua uerboru declaratione aliquis scadalizetur,qui ante non fuerat scandalizatus. Iultum tamen esse censeo,ut Inquisitores admoneant praeda cato Tem,aut doctore talemme similia iterum 11ne manifesta uerborum declaratione praedicare,aut docere audeat.
Propositio scandalosa , aut piarum aurium offensiva est propositio,quae auditoribus piis occasionem ruinae Praebet De hac re aliqua exempla Dponam, ut ad ista rum imitationem possit leetor prudens de aliis iudicare. Haeretici sunt tolerandi, Sc non occidendi. maioris meriti est eleemosyna pauPi elargiri,in eleemosynam pro Missae sacrificio offerre. Ineptu est pro oratione offerre salutatione Virginis. Tyrannum potest quilibet illius siubditus ocidere. Iesuriare impertinens est Christianae perlaetioni. Nullum est praeceptu de baptismo suscipiendo. Omnes istae propositiones sunt scandalolae. quia om
63쪽
DE IUSTA HAER Em. PVN ITIO NEnes auditoribus occasionem minae Praebent. Prima quiadem uiam latissimam aperi C AEd haereses, quascunis in ducendas,qm facthias uerat C incentivum praebet delin quendi.Secunda propositio auertit a sacrificio missae,. deuotione illius: quia si NON Ulu S credat minoris meistiti esse Μissae sacrificium,qiarim eleemosynam,tunc populus minus reuerebitur ilIoci lacrificium, quum opo tet ec toties illud celebrare faciet, ut nuc facit.Sed unicam Μ1ssam ut Lutherus es ocet uni populo fatis esse dicet.Tertia propositio tolIix cleuotionem,quam popuIus ergo piam Dei matre nati et, quam Deus mediati cem esse uoluit internos, illiam. Quarta propositio animiam, Muires populo praebet, ut prol1bito dominum suum occidat: quoniam semper causabitur dominum sutam es e tyrannum. Quinta ppositio quodam dolioles a ieiunio auertit. Sexta propositio tepicio S Teddit homines ad baptis. mum suscipiendum. Propositio temeraria est illa, quae omni prorsus caret authoritate, aut ratione , Miam alicuius sit momenti, per quam illa probari possit. NIA.D. temere fieri dicuntur ut beatus Thomas in securicia fecundae. quaest. 3 es quae
nulla ratione reguntur,qcio fit ut illud merito temeratie assertu dicatur,quod nulla arat horitate,aut ratione Probari potest. Illa igitur propositio dicetur temeraria insecte,quae de rebus ad fidem CDectantib. aliquid enunciar, quod nulla ratione, nulla in AUthoritate probari potest. Tales sunt hae propositioncS,quae sequuntur. Dies iudici, erit infra amo iam. Chrastus redeptor noste Γ mansit per o. dies, qui fuexerunt a resurrectione usUMC Bd ascensionem inlarca fine
deris. Discipul1 Ioanis Ea P vastae fuerunt illi qui in Chrsecti redemptotis nostri PasSi QT e, dixerunt: Tolle, tolle,
crucifige eudoan. Euan. fuit Lanctificatus in utero mriis. Omnes Romae uiuenteS sunt in peccato mortaIi.
64쪽
LIBER PRΙΜ Us. Is Plures saluantur ex coniugatis,quam α monachis. Plures foeminae fatu an tu qua'm uiti. Omnes istae propositiones sunt de temeritate notaniscis, Millarum assertor, merito temerarius cesebitur. Ab hac tame nota liberabitur propositio, α illius assertor,
si aliquam uerisimilitudinem habeat id quod asseritur,
quassis M authoritate, M ratione careat,praesertim si aliqua utilitas ex illa amertione oriri potest. Ut sunt multa, quae uiri conleptatiui gesta fuime uerisimiliter imaginan tia et Populo narrata optimos per illa suscitare possunta ectus. Talia sunt quaecia 1niuriosa uerba, quae RPelai
mis satellitibus, Sc alqs militib. Ac crucifixor1hus Chri sto redeptori nostro in faciem dicta fuisse uiri comopl ria uerisimiliter imaginarit, βc concionatores uerbi Dei utiliter illa populo referurit. Qus A si nulla authoritate,
aut ualida ratione probari queant,non tamen ideo sunt temeraria dicenda,quia magna uerisimilitudine roboratur,& no sine utilitate referuntur. Si tamen omni careatue ritudine quantulibet illa Oficere speret, temeraria merito cesebunt,&uelut talia rhiberi debet ab his, ad quos hoc facere Oectat: Quia non sunt facienda mala,ut inde ueniant bona: neque Deus indiget mendacio ripo. Propositio schismatica, M seditiosa est,qus unionem membro eccris,aut uriter, aut particulariter quolibet tollit,cuiusmodi sunt hae Propositiones,quae sequuntur. Episcopus non est simplici sacerdote superior. Papa non est superior caeteris Episcopis. malo praeIato non est Obediendum.
Per peccatum mortale omni S potestas amittitur.
Subditi possunt dominos suos cum aliquod crimen commiserir t,pro libito suo corrigere,& punire. Propositio iniuriosa est,qus alicui fidelium statui, uelat ut illustri personae detrahit. Tales sunt multor assier tiones Ioannis Uuiclest. M Ioannis Hug. quae in conc1lio Costantiensi sessione octava, Ac quintadecima damna nae sunt.E' quibus sunt istac quae sequuntur.
65쪽
DE IUSTA HAEMEΤ. P v NITIONE Siquis ingreditur religionem pxtinatam quaIenc in tam possessionatorum, quam meo clicantium redditur ineptio Sc inabilior ad obseruam Lia mandatoW Dei.
Religiosi uiuentes in religioniti ista priuatis, no sunt de religione Christiana. Omnes de ordine mendicantitam sunt haeretici,& dates eis eleemosynaS sunt excomm ianicati.
Eccclesia Romana est synago Ain Sathanae. Papa est Antichristus. Cardinales sunt ministri Anti Crixisti. Omnes istae propositiones,mox iniuriois dicendGeo , apertissimas,statibus,aut illia xibus personis inferat 1 utias. Cum iam de omni geneve propositionum damnabilium disseruerim, operaepretium fore existimaui Admonere lectiorem, ne ista pro Positionum genera sic putet esse ab inuicem disicincta, , separata,ut uni et elisdem affertioni conuenire non PosSim.POt siquidem eadem a1Ιertio multis eX his,quas modo explicuimuS no tis maculati.Nam haec propositio, quae una est ex pestis
feris Ioannis Viclefi affert1oniticis . Religiosi uiuetes in religionibus priuatis non sunt ci e vesigione christiana,est
haeretica,scandalois,temeraria,scnismatica, Sciniurio sa. Eretica est: qua a contra unio Halis ecclesiae, defini tionem sentit.Scandalota, quia ri mines ab ingressu religionum auertit,&profestiS,UT O La,quae domino uouerunt non reddant,fuRdet.Tem extaria dicetur,quia nulla prorsus ratione,aut Authoritate fia1citur.sed omnia tan clorum uirorum tUrbae cotracii Ci L. Shismatica ideo merito censenda esit quia ecclesiae tamitatem diuidit, cum religiosos ab illa separat. Quod atavem omn1bus religionibus, Scillarum religiosis sit iniuriosa adeo est apertum,
ut nullus merito dubitare possin De multiplici uia per quam conuiori potes aliquam propos
tionem esse haeretr cam- Cap. 4.
Quamuis de hqretica DPOfavi ne fatis, ut existimo, disseruerim, ut tamen rena Plera et absoluerem,necessa rium
66쪽
tium fore iudicaui, uias ostendere,per quas Propontio aliqua polait apertissime de haeresi conuinci ne hortem
damnata orae propositionis Alicuius ud1ces,quabus hoc agere incumbit, sententiam peruertant propolitionem aliquam uelut hyeticam damnantes, quae talis merido
dicI non posset,aut Catholicam dicentes,quae uelut lis retica damnanda erat. A multis enim no solum idiotis, Mignorantibus: sed uiris etia alioqui doctis, hac in parte erratu est, cum multas propositiones in His scriptis uelut hqreticas di amauerunt, quae nihil minuS quam hereti cs dici merebantur. Nam ut de alqs taceam)multas assertiones hsreseos nota maculauit in suo illo ope
re de hsresibus, Philaster Erisiensis Episcopus, de quo Augustinus mentionem facit in lib.de hsretibus,ad qauult Deum, quae tamen pro Catholicis nunc ab omni bus defenduntur. multas etiam illic tanquam Catholicas nobis proponit assertiones, quas noS in eo OP ere, quod aduersus omnes ligreses edidimus, inter haeresestion immerito recensuimus . Ne igitur simile quid alqs contingat, plures uiAS,ea Miae certas, S dubitataS, nucostendere decreui, per quaS propoli tio aliqua de haere- si conuinci possit.Ex quibuA apertissime constabit propositionem illam non e sese haeret1ca dicendam, quae ali Quo istorum modorum, aOS statim mplicabim VS, nopotuerit de fallitate conuinci. Prima uia, Ec omnium potissima est sacra scriptura: quoniam omnis,qui se Christianum latetur,rene Tur fise
missime credere ueraei e Omnia,quae nos sacrAscriptu
ra docet, α nefas est deiIlis quomodolibet dubItare. Quoniam alias Deus,qui illarum omnium prim HS cre dit author usipeetus de mendacio haberetur, a Christians aures audire horrent. de Augustinus in episto Ia ad Hieronymum, Q est decima nona in ordine suama epistolatum,ita ait Ego enim fateor charitati tuae, solis eis scripturarum libris, uiam canonici appellatur,didi- φci hunc timorem honorein deferre,ut nullum eorum au
67쪽
DE IV sTA HAE A ET. PUNITIONE. torem scribendo aliquid errasse firmissime credam ac si aliquid in eis offendero literiscloe iat deat contrariu ueritati,nihil aliud,quam uel mendosam e se codicc, uel in terpretem non assecutum e 1 e, uta Od dictum est,uel meminime intellexi 1 Te non ambigam . Hςc Augu.Et habetur hςc uerba in uolumine decre in ca. Ego solis. discis. Quaquam illic mendose Augusticii uerba citantur, pro Pter quod moneo lectiore,ut quae in decreto ibidem citatur ad hoc exemplar corrigat Cis ergo OIA, Inobis ita cra scriptura credenda proponit, firmissime credere te Deamur,consequeri S est,ut quicqUid illi S repugnauerit, haereticum sit merito censendum . Ne in curandum est, an aperte contradicat,an latenter: qm quo cuin modo repugnare constiterit, propositio illa sic cum scriptura sacra pugnans,erit merito de haereti notada. Sunt.13. aliquae hqreses quarum cotrariae,AUL COtradictoriae sunt expressis in sacra scriptura, Sc fimoi xpositiones sunt, quae aperte contra sacram scripturam pugnat. Vt gratia eXepli)quo d Christus non est Deus. Quo'd tres persons nosunt una essentia, illarum contractictoriae sunt expressae in lacra scriptura. Sunt etiam Hloe haereseS quarum contraris, Aut contradictoriae, licet non sic exprimuntur in sacris literis,ut sub illo uertior tam tenore ibidem habentu tamen eX illiS, Us lacra scrip tiara docet, euidentissi sana cosequentia inferuntur tales coirBris, aut contrad1 etoris: Sc tales assertiones lateri ter pUgnat contra lacra
scriptura quia repugnat contra illa, Q ab illis necessa rio derivantur.Et tales propositioneS sunt etiam hςreti cs censend sperinde ac prims: Rm ea, qus eae cotentiS in sacra scriptura,necessaria conse Quentia inferuntur, tAn tam habeat ueritatis firmitatem , Sc fidei necessitatem quantam illa,ex quibuS colla guntur, Verb1 gra,1Rς pro positiones:Deitas est mortua ira passione π1. Christus
non est simul deus Ec homo. Hsreticς da cuntur,& sunt: quia licet illarum opposits sub illo uerborum tenore in sacris literis non inueniantur. Ex illiS in , qin sacris lite
68쪽
LIBE R P R Ι Μ V S . iis contanentur,euidenti consequetia deducunt. Hic mfam me aduertere oportebit ut APp in limoi deductionibus,optime,S et Iadenter colligat: qmsicosequentiano sit euidens,sed dubia,non erit etiam euides proposita nem,u cum lacra scriptUrain faciem pugnare uidet,elle hqreticam.Erit indeli est suspecta, quousin de conse Muentia costet necessaria si an non Prima igit uia,S ut diximus otum potisstima, ua propositionem aliquam Criti de ii est conuincere po1 sumus,facra est scriptura . Hs est. N turris 1lla Dauic ex qua mille clupei peden et ois armatura fortium:qm ex ea stamcda stant arma , quibUS
contra hostes fidei Catholics pugnare debemus. HςC 1Λειεν est et torrens ille unde Dauid lapides sumpsit quib. suphum Goliath acerbissimum Israelis hoste prostrauit. de Paulus in po1terior pist.ad Timoth. ala omnis scriptura diuinitus inspirata,utilis est ad docendum, aclarguendo ad corripiendu,ad erudiendum in iustitia,ut
perfectus sit homo dei ad Omne opug bonu instructu S, Hic in admonendas est Iecsor, ne putet lacrς scripturguerba iuxta ocm illorum, sensum ella efficacia ad here ses confutandas,qm Disi in sensu literati sumant, parum roboris habent ad disputationem. Sensius mysticus noest ualidus ad hqreticos coumcendos,sed solus literatis, Secunda uia, per quam propositio aliqua potest de hsresi conuinci est concili) gnatis recte ut decet)cOgre nati definitio. Conciis a siqui de generalia errare non possunt cum asipiritu sancto,qui illis semper assisit1 regantur. Quo fit ut illis,qus a gnati cocilio recte congregRIO decreta sunt, Scqus eX limoi decretis colequentia neces faria deductatur, plenam teneamur pstare fidem, etiam
si apertis scripturs lacrs testimonhs illa probari nO POL
sint. Omnis igit propositio afferens aliud contra alicui' probati concilij definitionem,aut contra illud, qa eui denti, S necessiaria consequentia eX cocit' decreto colligitur,erit merito hqreseos nota maculanda, Sc ad ill1'
redargutionem fatis est probati coeshq definitio, etiam
69쪽
s apertum facts scriptiars testimonium cotra illa dest. Per hanc uiam mulis spositioneS de hsresi conuincunt, Rus subtractis concilioris definitionib. minime,aut difficillime possenti, elicς demonstrari. Ne aut quis mihim hac parte ob exemploru defectu fidem deroget, aliquas propositiones talairiga,qus nisi cociliorum authoritate uix poment a gremio fidei Carhoiicsr ci. Substantia panis materialis re substantia uini mate
Populares postunt ad arbitrium suu dominos delin
Omnes sunt simoniaci , qui se obligant orare pro iratis in temporalibus sulaueniencibus. Oratio priuati hominis Dulli prodest. Arma rationalis non est uere, Sc per se forma corpotis humani. Epistola ad Hebrgos non est Pauli. AEpistola prima eκ septena canonicis non est Iacobi. Omnes istς propositioneSinthgretics, illarum in error uix aliunde posset clemonstrari,quam ex concilioruauthoritate.quatuor Prims damnais sunt in cocilio Costantiensi sessione octaua. Uinta damnata est in coci 11o Vienensi sub Clemente huius nola qu1nto samo Po-tifice,cuius decretum habeum Clementitia desum rDrsitate, Sc fide Catholica . Dus ultims per multa conci-ha damnatsint. Tert1a uia per quam Possumus assertionem aliquam
de hsresi conuincere, est uniuersalis ecclesis con1ensus sine alicuius scripturς mcrs testimonio, Sic sine aIicui' generalis concith definiriSUe . multa.n. sunt, Q etsi in scri
plura sacra non cotineatatur: quia in antiqu1ssima ecclesis cosuetudine seruata mUt, uim habent no paruam ad hsreses confutandas: Πm credi par est, illa ab ipso Christo saluatore Dostro fiat me derivata, et inde ex ore in os ad no1tra lacula peruenisse. Na idem de Archippo, M
sade Pythagoricis Philosophis fertur, a Thebis m
70쪽
Grscia scholas habentes Pythagorica dogmata solo
Herbo tradebant,qus discipuli memoriter retinentes,in
Renio,& memoria pro libis utebantur. hri 1 tum nihil scripsisse, quod permaserit legimus: sed solo uerbo do cuisse, cuius uerba , M prscepta non omnia Euangelisits
scripserunt: sed eoru aliqua memoriter cOserciata sunt, vi eYorem os transfusia ad nos peruenerunt. Quae autesic seruata sunt , firmi II1mam habent ueritatis Certitudi De perinde ac si per scripturam fuissent tradita . Nasicut Deus Spiritu suo diuino adflavit Euangelistas, aut alios Cacros scriptores,cum aliod scripserunt, ita adflat ecclesiam eodem Spirit cum aIiud illa nobis loquitur,Chrictus siquidem Apris suis ait. Non estis uos, loquimini: vir. sed Spiritus patris uestri,qui loquitur in uobis. No emn. io. Credendum Deum ecclesiam suam destituisse iam Spi- aitu suo,ut iam perosiIlius Io qui dedignet, prouc ante faciebat: praesertim cum ipse dicat.Ego uobiscum sumiasque ad cosummationem seculi. Sicut ergo credimus Μαscripturae diuine P manus Apostolo et Euangelistasse 18. scripto ita etiam credere tenemur voci d1mne P OS ccclasior prolatae. Nam sicut non ola quae Christus fecit ut Ioannes Euangelista testatur scripta fiant, ita meo Oia,
quae dixit.Isto' aut siue factois, ,siue d1cio in Christi, q6 tipta Non sunt, multa credendum est Apostolos athsHerbo narrasse atque ita ex ore in os, Sc ex pectore in Peccus tras fusa ad nos usque Puen11 Te sine alio quovis str
P curae testimonio Talia siant ferme: oia, quς ad ritum in ramento In exercendo' Catholica seruat ecclesia: quiritu S quamuis in lacra scriptura nosint eYpressi, illos inrehcere non Iicet: qm aut Oes illi aut maior illo' pars ab ipsio Christo illondi institutore processit, Sc ex Ore i os prodienS ad nos usque pertaenit. Quo fit,ut siqHid con zra haec, quae usque ad haec tua sic seruauit, Sc docuit ecclesia aliud doceatur,illud sit merito haereticum CeΠserid G. Vnde Origines Homi Ita quinta super libra Num zoW,ait: In ecclesiasticis obseruationibus sunt nomissa, ora a