XFrancisci Luisini Vtinensis In librum Q. Horatii Flacci De arte poetica commentarius

121쪽

Adrasum quendum uacua tonsoris in umbra cultello proprios purgantem leniter ungues. Reduviam curare inquit Cicero pro Sex. Rosicio Amerino . ei 'ς ὰ Graecis dicuntur una Dium Ardes. NON BARBAM . barbam enim non alebant. licet Cicero pro caelio aditer sentire uideatur, eum ait cudiam non horridis uirorum barbis delectari, sed mes doribus edolscentum barbulis. Octavius quo tempore Scribonium repudiauit, Lia Mia amore captus barbam sibi rasit. Dion libro XLVIII. Suetonius in Nerone sieinquit. Gymnico, quia in siptis edebar, inter Bulbysiae apparatum barbam primam posuit, conditam in auream Pyxidem, o pretiosissimis margaritis adornatam , Capta relio consecrauit. barbam quidem alebant in ludiu. nam Orosius libro quinto Rutilium seribit accusatum, quia sibi bene conscius erat, barbam non aluisse, aliarum reorum consuetudinem contemnentem . Liiuius libro sexto . coniecto in carcerem Manlio satis constat magnam partem plebis uestem mutasse, multos mortales eapillum, ac barbam

promisisse. isti igitur, quos bis irridet poeta, alebant barbam, ut artis hostes, naturae studiosi uiderentur, quia Democriti sententiam non intellexerant . sic illud apud Gellium, Barbam uideo, pnilosophum non video. SECRETA PETIT LOCA. quod elurissimum stultitiae testimonium est. Aristotesti in problematibus de Aiace, Belles rapiante melancholicis. Γν ο μίεκπι-s ἰ , εο πι, λίς, ο id deri μή u Me iti M. quorum alter omnino furiosus euasit, alter uero solitudines sectabatur. ouidius de poetis. carmina siecessum scribentis, er ocis quaerunt. Horati: ιι libro secundo epistolarum, scribens ad Florum ,

Scriptorum chorus omnis amat nemus, ei fugit urbes Rite cliens Bacchi, somno gaudentis, π umbra. BALNEA VITAT . si cultum corporis deseriebant, balnea vitanda erant . quia in balneis lauabantur, o ungebantur, ut ait Galenus libro tertio de uictu acutarum, sectione quinquagesima prima. pransiuri ibant in balneum. At naeus libro octavo. ποτι o xii προωρ οὐκ i η βαδειολα εἰς βαλπιεῖον, Gracουμδεος mi Antigoras in balneum ire noluit, ne auis, quam eomesturus erat, ei surriperetur. π post caream, uide de Caesare in Oratione pro Dei taro. balneatorum merces quadrans erat. Horatius satγra tertia. dum tu quadrante lauaris. uide Alciatum in Parergis, ubi declarat Quintiliani, aenigma in eriticulo Nola, in triclinio Coa. in balneis patres cum puberibus Νῆι non lauabantur. Cicero libro

primo de officiis, libro secundo de oratore, ubi de ridiculis disseritur . erant publica , Cr priuata balnea. nam Vlpia nus iuri consultus libro septimo Digestorum, titulo de Uructu, σα lege decimatertia sic inquit. σν si balneum sit in domo usibas

dominias solitum uacare, in ultima parte domus, sui intre diaetas amaenis, non recte,

nec ex boni uiri arbitratu facturum ,si id locare coeperit, ut publice Iuuet. balnea alia quando ab Aedilibus conducebantur, ut populus gratis lauaret. Alrianus iuriscon

122쪽

I N P ΕΤ IcgN HORATII sultus libro decim enono Digestorum, titulo locati, o conducti, Iege trigesim. Aedialis, inquit, in municipio balnea conduxerat, ut eo anno municipes vatis lauarent. N A N c I sc ETUR PRETIUM NOMEN QV E POETAE. ycquiret poetae nomen, et pretium . per pretium auctoriistem intellige. nam qui delecti sunt, nullius pretii sunt. Catullus. Rumoress senum seueriorum Omnes unius aestimemus assis.

Mel pretium posuit pro corona poetarum ex bedera, quam praemium doctarum frenutium appellauit ode prima libri primi, Me doctarum hederae praemia frontium is miscent superis . o Virgilius in Clio.

Pasto res hedera crescentem ornate poetam. Per nomen, salutationem poetae accipe. undesupra, Descriptas seruare uices, operumq; colores

cur ego si nequeo, ignora si, poeta salutor SI TRIBUS ANTICΥRI S. si nunquam tonsori Lγrino commiserit, idest,tos tenderit, caput insanabile tribus Antioris, idest ita stultum ut belli ro sanari non possit, non unius insulae Antiora, quae belleborum large parit, sed trium Antioraurum, si modo tres eruent. alibi Horatius de Anticγra si Danda est bellebori multo pars maxima auaris, Nesito an Antiorum ratio illis destinet omnem. De belleboro Plinius libro uigesimo quinto, cap. quinto, Dissicorides libro auarto, Hippo crates aphorisimorum libro quinto, cap.primo. conuulpo, inquit, ex helleboro lethalis est. tibi Galenusse . iis qui belleborum acceperunt, album scilicet: hunc enim simpliciter altam nominant. Carneadem quidem in Zenonem scripturum canditi se belleboro aiunt perpurgasse. TONSORI LΥ cINO. de tonsoribus Plinius libro septimo capite quinquagesimono sic inquit. frequens gentium consensus in tonsoribus fuit, sed

Romanis tardior. in Italiam ex Sicilia uenere, post Romam conditam quadringentes mo, quinquagesimo quarto, adducente P. Ticinio Mena, ut auctor Varro. ante intonsi

fuere. primus omnium radi quotidie histituit Africanus, sequens D. Augustus cultris semper usus. haec Plinius . comam diis uouebant ueteres pro salute. Pausanias in Atuaris. ex Homero. ος ν πιλεα Aqαλα σηA tu est Hααμὼς taga oras αMM- τω κύμων. qui Peleum uouisse ait Sperchio, set, incolumi reddito a bello Troiano Achille, comam attonsurum esse . dedecoris causa aliquando coma alicui tondebatur. Lucianus in Timentissis arto; δεους πανεέριμνος - ' nd. cum tu. iuppiter ab ipsis, impuris scilicet hominibus attonsus sis. tondebantur in morte alim Gius,quem unice diligebunt. Arrianus libro septimo ubi de morte Ephestionis, i a Boia αλε θυης - ιενρω Em Myta . o Alex drum in morte Ephestionis coa

123쪽

cOMMENTARIVs crto, Wλ σοι r κρεο γ UO; HGαυς. Milesii omnes capita totonderunt. ra sum caput signum erat seruitutis, unde Romani ciues, ut scribit Orosius libro quam to, cdp. duodecimo, e Ic ιtitute in Graecia erepti depositis comis, capitibusa; abrasiis T. Quintii Flamminini liseratoris currum prosequuti sunt ; ut indicarent , se olim in seruitutes ille , modo illius uirtute liberatos postliminis in patriam redire .

XX XX VI.

O ego laeuus,

Qui purgor bilem sub uerni temporis horam,

Non alius faceret meliora poemata . uerum Nil tanti est. ergo sungar uice cotis, acutum Reddere quae ferrum ualet exors ipsa secandi,

Munus. S officium nil scribens ipse docebo, Vnde parentur opes, quid alat, formetq; poetam, Quid deceat, quid non, quo uirtus, quo serat error.

Imnia utitur Horatius,inse artificiose increpat, qui ad horum hominum ex aplum uitam non instituat. mox se in eos conuertit, seq; hanc potius conditionem expe rere ait, ut sine furore, O stultitia doceat, quae ipse non scribit, quam ut Democri licorum uitam uiuens summus poeta habeatur. O EGO L AEVUS. a me ineaptum, atque imprudentem . Vi ilius.

α Si mens non laeua fuisset, saepe sinistra caua praedixit ab ilice cornix. QV I PURCOR BILEM. hunc locum uerba Caleni declamare possunt, quae sunt libro tertio de uictu acutorum, sectione secunda. Pitrocholis uinum dulce esse inti eommodum affirmat ijs, in quibus biles amara plurima coaceruatur . medici pro silesmpliciter Duam, o pallidam intelligunt: atram bilem totum hoc dicunt, non intem smpliciter. haec acetosa est, illa amara, quasi aqueis humiditatibus miscetur, huismidae, o pallida uidebitur . edulia dulcia eam generant, praesertim mel, o uinum dulcia . haec Galenus. Purgor bilem, in plerisque codici us leges. in codice peruetusto, cui est drud me, qui fuit olim Romuli Amasaei, dodis mi viri, de riuis mei, purgo bilem, in veni . utraque lectio probanda est . SUB VERNI TEMPORisHORAM. hoc tempus purgationibus Hippocrates decernit, uer scilicet, ut tibi melius risiondebit Odus medicorum huius, o superinis memoriae facile princeps ;qui Patauit tanquam alteν Aesculapius medicinae si fros publice summo loco prosteatur er Andreas Minutius Serauallensis docebit, qui in arte medica inter principes medicos occidi. horam dixit Hreatius pio tempore anni, non simplicitre pro hora, qκα diem diuidit. R Hsodus libro sicundo de operibus ,-diebus, de grue loquens.

124쪽

IN POETICEN HORATII NON ALIUS FACERET, etc. qitam ego, nisi me pugnem. NI L TANT 1 ε s T . ut adduci posim ad imitandum insanos hoste Democriticos. F v N G A RVICE COTIS . quae non ipsa secat, et 'rumtamen acuit, ut secet. sic ego cum nolim Deminiticos imitari, poeta quidem non habebor, alios tamen poeticam artem docebo . similis sunt illa apud Philoponum libro primo in posterioribus Analyticis, ubi deo clarat illud Aristotelis, credibiliores esse propositiones conclusione, quia illud magis est, propter quod unumquodque tale est. ob uinum homo ebrius est, uinum tamen non est ebrium . per ensim pereunt homines, ensis tamen magis non perit. calescisnus per mos tum, motus non calidior. Sol ignitus non est, e calorem ciet. nam Aristoteles libro priamo meteororum sire inquit. ὀ κλιος ως πομαλια δε ν si Coia GH, Im λοκου αρωδες οἱ 3. sol ut maxime calidus esse uidetur, albus apparet, cum las

apopb lugma retulerit, dubium cuiquam esse non potest. nam Plutarchi haec uerba sent in uita Isocratis. Hau πυς mi uisitior, δοτ δε ων ore C. Am , ἀλλους si, Amν, ο τ rata ota sistra ρα tD et μῆν ου ij es δερο τρυ a Mi ma σν . interroganti ludd sit, quod cum ipse in foro nunquam dicere auderet, alios tamen in eo praestantes redderet, restondit, etiam cotes ipsas quidem secari non posse, ferrμ' tamen , ut secare post, exacuere. EXORS. sine sorte, era fucultate. Virgilius alio significatu . Ducunt Exortem Aeneae . M v NVS, ET OFFICIUM. duae hae dictiones uel idem significant, uel diuersa: ut munus finem poetae innuat. differunt enim inter se finis, rium . osticium poetae est imitari. nam miscis Ilistis πως, ut ait in poetice Aristoteles . finis uero prodes et delectare. Horatius paulo post. Et prodesse uolunt, e delectare poetae. Quintilianus libro secundo, cap. decimo sexto, haec non distinxit, inquiens finem oratoris esse benedicere, non persuadere : cum offarium fit benedicere, finis per dere. Aristoteles libro primo topicorum. evn γ λ ὀ ρκ' ei ς is modii Batau logς ὐγάσω,αμ --ώδ' G - ελη- λim, ἱκώ;ίς H Si εχιι τυῖ ἰπάμ- σἰod la , . nec orator omnino persuadebit, nec melicus sanabit, sed si ea, quae afferri possunt, non praetermittet, satis ipasum peritum esse dicemus. UNDE PARENT UR O PES . inuentionem , insul ge, quae scribenti opes, e copiam orationis suggerit. qwod si nulla subsit materis,

et inventio, erit inanis sonitus uerborum, ut ait Oreo libro primo de oratore. QV I DALAT, FORMETQUE POETAM. inuentio ipsa alit, reliquae partes, et praesertim elocutio orationem format . π materia quidem formam appetit. Aristoteles libro primo Hysicorum. Advo imi κ ύλη, ς πῖ, εἰ θηλυ α ξρυος,καὶ α χ ο σλ9 o. hoc malaia est, ut foemina marem, turpe pulchrum appetens. ualde ad hunc locum pertinent de materia, o forma orationis illa cimonis uerba in oratore ad Brutum, de

125쪽

XXXXVII.

Scribendi recte sapere est & principium ,& sons.

Rem tibi Socraticae poterunt ostendere chartae, Verba mi Prouisam rem non inuita se litentur.

Qui didicit patriae quid debeat, Sc quid amicis, Quo sit amore parens, quo frater amandus, ct hospes, Quod sit conscripti, quod iudicis officium ζ quae Partes in bellum missi ducis, ille profecto

Reddere personae scit conuenientia cuique. Inuentionem , elocutionem, o decorum poeticum manare ait ex philosiopbiae, qua de moribus est, sentibus. nam inuentionem quidem ex philosophia locupletiorem parari, nemini dubium est, de 'elocutione dubitare quis iam posset . nam philosophorum octuatio pressor, CT angustior est, poetarum copiosior, obmptior. restondet Horatius, itilustri materia e libris philosephorum comparata, o prouisa , verba ultro copiose dicenti occurem, atque in buccam, ut aiunt, furee, quibus ille sententias grauissimas ueapiat, atque exornet. de decoro vero dubitandum non est, cum omnium personarum efficia philosophia nobis aperiat . ut hic Horatius, o cicoo in oratore ad Brutum his Mobis testatur . ni it enim de religione, nihil de morte, nihil de pietate, nihil de chariutate patriae, nihil de bonis rebus, aut malis, nihil de vi tutibus, aut uitiis, nihil de offrio, nihil de dolore, nihil de uoluptate, nihil de perturbationibus animi, CT erroribus, quae sepe cadunt m causas, sed ieiunius aguntur, nihil inquam sine ea scientia, quam Hai, grauiter, ample, copiose dici, o explicari potest. SCRIBENDI RE ac T E, ere. sapere, inquit, idest sapientia, quae philosophia comparatur, principium est, ac ueluti quidam fons recte scribendi. q=:od libro primo de oratore L. crassus sieconfirmat . sed si me audierit, quoniam philosophia in tres partes est doliributa, in nais

obscuritatem, in disserendi subtilitatem, in uitam, atque mores, duo illa resina quamus , idq; largiamur inertiae nostrae : tertium uero, quod semper oratoris fuit , nisi tenebimus, nihil oratori, in quo magnus esse possit, relinquemus . Plato in Phaedro summum oratorem fuisse Periclem docet, quia sapientiam cum eloquentia coniiunxerat. -cmodi seo rata πιλνον2m αἱααρα, sum lora soco' , tau talσύσν 3οιτ, uti πιοι aede aes Uρῖος, est δή-Mγνεπιι AF οάαἱα αρα , ἐ- Θ Αλκυαν E M 'ν το προσπορον α' m. quem Lacum Platonis sic cicero in oratse ad Brutum uertit. si quidem etiam m Phaedro Platoanis, hoc Portam praesti isse caeteris dicit oratoribus Socrates, quod is Anaxagorae I

sui fuerit auditor, a quo censet eum, cum alia praclara quaedam, Cr magnifica didi

126쪽

us orationis modis quaeqM animor m parari impellerentur . REM. materiam, aragumentum. SOCRATICAS CHARTAE. Platonis libri. in quibus passim disseminarae sunt socratis disputationes. uel scripta plausophorum . nam ab uno Socrate omnes philosophorum familiae deductae sunt. M. Tullius libro tertio de oratore sierit. nam quum essent piares orti fere a Socrate, quod ex illius uariis, o diuersiis, erin omnem partem diffusis distulationibus alius aliud apprehenderat , proseminat ae sunt quasi familiae dissentientes inter se, eν multum disiunctae , cir distares, quum tamen omne, si philosophi Socraticos π dici uellent, e esse arbitrarentur. Vnum Socratem sapientem esse oraculum restondit . quare Laertius de Socrate carmen retulit.

Te reuera π sapientem deus dixit, o deum sapientis. VERBAQVg PRO a VISAM. elocutio,inquit,praeparatam inuentionem ultrosequetur, o comitabitur. tunc enim tibi uerborum fontes redundabunt. coniungit eliquentiam cum sapientia, quas disiunctas queritur libro primo de inuentione, o libro tertio de oratore his uerbis. sed ut huius tamen eiusdem sapientiae doctores essent, ut Gorgias, TMasymachus, Isos crates inuenti sunt, qui, cum ipsi doctrina, atque ingeniis afundarent, a' re autem clauili, a negociis animi quodam iudicis adhorrerent; hanc dicendi exercitationem exuistarent,atque contemnerent, quorum princeps Socrates fuit. π post. Unc disidium ilis lud extitit, quasi linguae atque cordis, absurdum sane, atque inutile, repre Mens dum, ut alis nos sapere, alii dicere docerent. haec Cicero. sed I acobus etiam Sadoletus

cardinali, in suis libris de lavssibus psilosophiae haec eade deplorat. PAT RI AE QUI DDEBEAT . aggreditur praecepta philosophiae, quae est de moribus. quam in primis netis necessariam esse contendit. patria autem debemus omnia. nsm ortus nostri partem patria sibi, partem amici, partem parentes uendicant,ut docuit ex Platonis PMdro ciucero libro de of ciis. Patreculus quidem libro secundo de Aeolio Paulo,qui Persen vicit, sic scriptum reliquit. is cum in concione extra urbem more maiorum, ante triumphi diem ordinem actorum suorum commemoraret, deos immortales precatus est, ut, siquis

eorum inuideat operibus, ac fortunae suae, in ipsum potius saeuiset, quam in remp. quae Mox ueluti oraculo emissa magna parte eum holiauit singuinis sui . nam alterum ex iis, quos in familia retinuerat, liberis, ante paucos triumphi, alterum post paucilas res amisit dies . Victores praeterea in sacris certaminibus patriae suas laudes condoanabunt, cui omnia debere se existimabant. Pindarus in Isthmqs ode tertia de Meahsso Thebano. Mipvἱε

Πρ his ueni m scini cωόω, idest usique ad oras, ut aiebat Pericles, teste Gellis si

127쪽

quam ex familiaribus quidam dixit, Cratarum illum non minus, quam olim Hephaeationsolebat, amare; restondit, Cretaerum quidem esse Regis amicum, Hephaestionem vero Alexandri amicum fuisse . notum est Aristotelis illud libro octauo de moribus ad Nicomachum. ωλος ἐπιος Λαους, amicus alto ipsi est . QV o si Τ AMORE PARENS, Oc. parentibus primus bonor debetur UM M Θ οὐς, idest post deos. ut ait Plutarchus in libro MMAλUocae. Oppius in triumuiratu saeuientibus M. Antonio , Octauio, Lepido, patrem aetate considium humeris sublatum ab urbe existulit, ut ab inimicorum hominum crudelitate eum eriperet . a sector Appianus libro tertio. banc pietatem in suo Aenea Virgilius confinxit . QVO FRAT L R. Pol ux, ut castorem ab instris educeret, ipse mortem obiit, non ueritus pro fratre mori. Plutarachus in libro de amore fraterno, Virgilus libro sexto. Sic fratrem Pollux alterna morte redemit . de bis etiam Pindarus in Nemeis ode prima .lia με νομοῦιοι δ'μαλ-

sub terra ducunt, habitant. HOSPES. declarat hoc Vlisse, libro octauo odUaseae, qui Corcyrenses omnes ad certamen, o ludicrum Iaccessit, praeter litis At noi Regis filium Laodamantem. πώ μοι οδι mi. hic enim mihi inquit ho stes est. Aristoteles libro tertio rhetoricorum , ubi agit de metaphora, mi ἱε- νους ρυαυον λωμ οἰζοφάν. bostites enim plus admiramur. libro nono ad Nicomas ebum , uulgatum apophthegma probat, τι tu τι πιλύἱε ,ος, μήτριγορ, neque multos hostiles habens, neque nullos. Pindarus iae penultima obmpiorum sic coorinthum laudat. ἀῆοις , .'

Corinthum . CONScRIPTI. patres conscripti centum erant, quos in Senatum

accivit Romulus. horum flij patriiij. Liuius libro primo. de horum osticio cicero phi. lippi a septima. est autem nostri consilii patres con cripti in posterum quamlongi sime

prouidere.iccirco in hac custodia tanquam in lyecula collocati sumus, ut vacuum metu populum R. nostra uigilia, et prouidentiaredderemus. haec Cicero.qui eos patres,et SenaσDihil ipso b

128쪽

IN,POETICEN HORATII lares de cossit, qui olim Romae foruerunt, nunc Veneti s forent, quando haec sola urbs Romanae resp. quoddam instar babet. I V DIC IS. Aristotcles Idro quinto moriobus ad Nicomachum . ὀπιδ si s GAG, οδδb UMO ρεν, καὶ Risim δGHν μίαν. Iudex quasi ius animatum 47. debet: iudicem enim quaerunt, qui medius sit, idest aequus omnibus, o neutrum in partem nisi is te propensius. IN B M. LV M MISSI DV cIS. At non solum eadem hostium optet, sed etiam Leoperam, ut ex suis, si feri post, neminem amittat: quia de S sta refert Eutropius, qui bello Italico nudum ex suis desiderauit: ne res praepropere gerat, sed cunctetur, quod de Fabioscribunt Liuius, Plutarchus , o alij. item alia seruet innumerassilia, quae Socraticus Xenophon hi cγro Usinxit.,ILLE PROFECTO. quibae omnia praeclare tenet, cuique personae scit tribuere conuenientia , idest u misit. o sic in inuentione mirificus erit.

XXXXVII r.

Respicere exemplar uitae, morti inq; iubebo Doctii in imitatorem, Sueras hinc ducere uoces. Interdum speciosa locis, morataq; recte Fabula nullius Veneris, sine pondere, S arte Valdius oblectat populum, meliusq; moratur,

Poeta, qui omnium officia nouit in philosophia, quae est de moribus, tanquam in quedam exemplari, in singulis personis propria ossicia, explanet, qua Horatius ipse proxime persecutus est . scit enim quid filo, quid fratri, hostiti, Senatori, Iudici , Imperatori conueniat. cuique igitur personae quid reddendum sit, quasi quodam in

exemplari uidebit, philosophiae praecepta recolens. EXEMPLAR VITAE, MOR V M QV E. quod ex philosophia comprehenderit, ut docuimus, generarim ,sigilutatim cuique persona reddet. exemplar enim est Idaea, quae, ut ait Plato in Parmenide, singularia omnia continet , Ur ab iis seiuncta est. Aristoteles libro primo de coelo, ubiquαritur, unum ne sit coelum, an secus se res habeat x. ωci σχοmvμίους ὰλlio Mat,κωμ νον Πνο ἹSν. - ὰ-m Ritata mis σύω, αγις α eης

pu constatum ex materia, π forma. DOCTUM IMITATOREM. doctum poetam . nam poesis imitatis est. Aristoteles in poetice, cum omnes Hesios flectes nomi*nsipet , c addidit, πυαι τυγχάνουαν Oim μυρο σει το σαοM . omnes ad sum mam hoc consequuntur, ut sint imitationes. poeta autem arte naturam, o Maeam imitatur. VERAS HINc D VcERE VOcε s. habebit poeta ante oculos id am Merbigratia Senatoris, cum senatorem loquentem inducet. ei voces dabit ea

129쪽

s co MMgNTARI Vs 6 Maea ustae, e mσrum erutas ,quae t praeclara, e graues; er Sensiorem non es naget qualis uulgo in rep. esse solet, sed qualis esse debet. ueras Me voces, idest honestas exponimus. uerum enim pro honesto sumitur. Horatius libro primo epistolarum . Metiri si quenqwe suo modulo, ac pede uerum est. Libra secundo ad Atticum, epistola prima, quid uerius, quJm in iudicium uenire, qui ob rem iudicandam pecuniam acceperit φ SPECIOSA LO CIS. plus inquit dea laetationis populo fabulae asserunt, iocis, facetiis refertae, etiam si sinrborum lumiana non eluceant, quam quae uerbis illustribus abundant, et quasi stellis insignitae sunt,

si nullam, uel leue argumentum habeant. nam populus replκs, quὰm uerborum leo nocinio delectatur. Acron locis, non iocis legit , sic inquiens. Si opportune fuerint inducte personae, aut Iocis, aut argumentis, ut non sit argumentum ab urdum. De ille .

ego etiam locis libentius legerim , quia de argumentis e philosophiae fontibus bauriendis

loquitur Horatius. Philosophia autem locos nobis argumentorum, rerum suppediatat, non iocos: grauis enim est, non iocosa. Horatius libro primo epistolarum ad Meaco nutem scribens. Nunc itaque e versus caetera Iudicra pono, Quid uerum, atque decens, euro, o rogo, er omnis in hoc sum. NORATA QV E RECTE. quia dixerat, re bicere exemplar uita, morumsilabebo Doctum imitatorem. π sine in tragoedia ex requirit Aristoteles in poetice aiax a oti παροζς ,γωόIoco'μca MA , ,κυ3'ἀmis Vis Jνἰ C; γυία. Ἀκαμύεις, κλ , atara λεἱης, iura δὶαίρια , καὶ ο ις, - γα mi,. necesse est, ut in omni tragoedia sex partes existunt, quibus qualitatem tragoedia sic mit . eae uera hae sunt, fabula, mores, elocutio, sententia, appararus, melodia. NV IVS VENERIS. fine tienustate flaridorum uerborum . quam Dion usim libro de compositioηe sice pressit. M ili , ra . circa

dictiones ambitio, εν elegantia quasi quaedam . ME LI VS QV S. MCRA aT V R. melius detinet. nam populus res, quae dicRutur, eurat, rationem dicena di dejicit . unde Cicero de Hartensio in oratore ad Brittam . dicebar melius, quάm seris psit Hortensius. ad Hortensium tamen audiendum omnes undique consuebant', cum tamen in corporis decoro motu plus studii, quam in ipse eloquentia poneret. Valerius Maximus libra octavo, cap. decimo. QVA M VERSVS INOPES REαR V M. tiosius inopes rerum, e .nugas canoras uocat eorum poemata, in quibus prater verborum forem nihil reperias. nnira enim sententia grauior, nullus philo optuae laeus tradiatur . qualia christophori Longotu scripta esse Lascharis censebat, ex Helitas bat . at dixerit quispiam: eloquentia sine sapientia stare non potest . cui ego re Pindeo, hic ab Horatio non eloquentiam, sed loquentiam damnari. nam loquentes tunt, nen Aoquentes, qui sinendustare sententiarum siritant. Pulchre Pliniuς libro quinto. epistola vigesima. Iulius,inquit,candidus non invenuste solet dicere, aliud esse eloquentiam, aliud loquentiam . nam eloquentia uia uni, aut alteri: ium non sumus Antonii, ut D

130쪽

IN POETI cIN HORATII eredamus nemini: haec vero, quam candidus loquentium appellat, multis, atque etiam impudentissimo cuique maxime contingit. hac Plinius . cum hoc nosset M.Antonitis, populum plus delectari sentent si quam verbis; dicere solebat, oportere se in iudicia nihil terre , praeter Iidem, atque ingenium. auctor Cicero oratione I. com a Verrem.

XXXXIX.

Graiis ingenituri, gratis dedit ore rotundo' ' Musa loqui, pia ter laudem nullius auaris . Romani pueri longis rationibus assem Discunt in partes centum diducere . dicat Filius Albini, si de quincunce remota est 'Vncia, quid superar poteras dixisse, triens. en Rem poteris seruare tuam redit uncia, quid fit Semis. id haec animos erugo, ct cura peculi Cum semel imbuerit, speramus carmina fila Posse linenda cedro, & leui seruanda cuprello

Graecos laudat, quisupientiam ab eloquentia non disiunxerunt, sed utrunque comoplixi sunt. mox in Romanos inuehitur, qui propter auaritiam liberos suos non in prae clarissimis literarum studiis, sita in arithmetica, o mercatura exercent. GRAII sIN G E N i V M . Graeci simper disiciplinis Ilaruerunt, ante hos tamen Aegyptii. a quibus Pγthagoras philosophiam accepis, quam primus in Graeciam inuexit. Isocrates in Busiride, ος ἀΣν spoοσές αγγάον, tu μυαλτης εώνων μιόράυος τἰ m. αλ λlut s2MM UM 77 ώρος εἰς ωύελλι ρων iusiam. Graeci quidem ingenio, o lites ris,Romani armis excelluerunt. Cicero enim libro primo quaslimum Tusculananarum, doctrin a,inquit, Graecia nos, o omni literarum genere superabat , in quo erat facile uincere non repugnantes . nam cum apud Graecos antiquis mum e docti, sit genus poetarum, siquidem Homerus fuit, Hesiodus ante Romam conditam , Archilochus res Inante Romulo , serius poeticam nos accepimus. quae sequuntur . nunc etiam Graeci aliquot doctissimi uiri uiuunt, qui Horatiana hac laude dignis,imi sunt, e quibus

sunt Georgius Comes Corinthius, o Franciscus Portus, quorum alter Venetiis, alter Ferrariae plurimum rem literariam prouebunt. ORE ROTUNDO. eloquentia

perfecta. tradiu m est i forma I b rica, o circulari, quae persedla est. cicero libro seu cundo de natura deo rumpe .cums duae 'mae praestantes sint , ex solidis globus feenim στωραi interpretari placet I ex planis autem inculus, ut orbis, qui νύν ς graece dicitur: his duabus formis contingit solis, ut omnes earum partes sint inter si simillia mae,a medios tantum absit extremum, quantum idem ά summo. idem in libro de uni . Mersitate de Deo, o forma Mundi loquens: formam autem , o maxime sibi cognastam, o decoram dedit: a quo enim animante omnes reliquos contineri uellet animanoto, hunc ea forma surauit , tua una omnes reliqua forma concluduntur, o globos