XFrancisci Luisini Vtinensis In librum Q. Horatii Flacci De arte poetica commentarius

131쪽

co MMgNTARIVS sum est fabricatus. Aristoteles etiam libro primo de coelo, ubi de circulari metu coeligi putat , sic ait. ά M. α μ' εαι γ ommo, μῖλι- ιαύτiν coeota. τὸπ λειοι πῆ σύ- ο m Mi ς . ὀ ὁ νύν ς α τλειαν. Vertintumen hanc, ut ita dicam , lationem primam ese necesse est . nam , perseditum ut imperfectonius fit , natura postulat . circulus autem ex perfectis formis est. hinc igitur Horutius

rotundam eloquentiam C rccorum esse dixit . sic etiam Cicero in oratore ad Brutum lotiquutus est. Nam cum concisus ei Thraomachus minutis numeris uideretur,et Cordus,

qui tamen primi truduntur arte quadam uerba iunxisse i a bucydides autem prastus elior, nee satis, ut ita dicam, rotundus; primus instituit dilatare uerbis, o molliorisbus numeris explere sententias. PRAETER LAUDEM NULLIVS AvA

RIS. cupidissimis ita laudis solius , ut eius auari uideantur. bonesta laus est . siue enim nobis esse laudis, o gloriae cupidis. Pindarus in Isthmiis, ode quarta. ει ἶς si et P. Mγον ε erio ν - , t a su ἀπήιε λω. Si quis multis ossiciis ornatus bene audias, et naeclare, ne Iuppiter esse cupius. Os solam

laudem, qua illum Homerus extulerat, Achillem fortunatum esse putauit Alexander , cum in Sigaeum uenisset. Cicero no Archia. non igitur, ut quidam destitierant, Graecos his Horatius tacite ut ambitiosos carpit. ROMANI PUERI. Romanorum instituatum damnat,apud quos pueri numeris opera nauabant,non liseris politioribus, et assem

in suas uncias diuidete uarie disiebant. sc lib. I. epist. ad incornatem siribens Horatius. O' clues ciues quaerenda pecunia primum est , Virtus post numοι. haec lanus summus ab imo Perdocet, haec recinunt iuuenes dictata, siness, Latio bustensi loculos , tabulamq; lacerto. LONGIS RAT lONIBUS. minutis, ideo Iouis,non sicilicet ratiocisationi similibus, qua breuiter Hortensus argumenta in certa capita distribuebat. Cicero in diuinatione sec. quid cum ac sationis suae membra dividere coeperit, et in digitis sui, singulas partes causae constituere t Quintilianus libro quarto, cap. ultimo. diuisionem Hortensii

in digitos diductum uecat. ASSEM IN CENTUM PARTES. in pluriama , o minutissmas. numerus pro numero . de asse iam dicemus. FILIUS A LuBINI. Albinus Remae erat num utarius . numularii autem in uico Iani medii luseranas, o mi Uas habebant. Cicero Philippica sexta sic. L. Antonio Iani medis patrono.lta ne laxus mediu, in L. Antonii clientelast i quis unquam in illo Iano inventus est, qui L. Antonio mille numam ferret ex Uum l Albini male audiebant ob duariatiani Romae. Florui libro tertio, tibi de LPo Iugurthino, sic ait. igitur sequens ultio mandatur Albino. sita huius quoque, pria dedecus, ita corrupit exercitum, ut uoluntas ria nostrorum fuga uinceret Numida, castri, potiretur . SI DE QV I N OCVNCE REMOTA EST UNCIA. quincunx quinque uncias Malit, trios quatuor . se quis demit unciam a tu incunce, remanet triens : Iemis ualit R

132쪽

IN POETICEN HORATII uncias sex. si uncia redit q incunci, idest accedit, ex quincunce fiet semis. Theophilus libro secundo institutionum, capite de haeredibus instituendis, sic ait de asse, eiusq; paratibus. Hereditas pleruMκe in duodecim diuiditur uncias, or uniuersa haec haereditasas appellatur, habetq; partes in sesie: quae per propria nomina us3M ad assem appellantur. sunt autem hae . uncia duodecima pars haereditatis: sextans idest duae unciae, sexta pars: quadram quarta pars, hoc est unciae tres: triens tertia, quae uncias quatuor effacit: quincunx tertia pars, duodecima, hoc est quinque μnciae: semis dimidia, hoc est tinctae siex : septunx dimidia cum duodecima,hoc est septem unciae: bes dua partes e triabus, graece sis altor, sine odio unciae: dodrans duae partes e tribus, cum duodecima ;id ualet uncias nouem : dextans duae partes e tribus cum sexta, idest unciae decem : dea unx duae partes e tribus cum qκarta, hoc est unciae undecim: as unciae duodecim . haec Theophilus. Vlpianus etiam iuri consultus libro vigesimo offauo Digestorum, titulo

de haeredibus instituendis, lege decima tertiasic inquit. paterfamilias distribuere haerea ditatem in tot partes potest, quot uoluerit j sed biennii as, distributio in duo rei nuncias fis . TRlENS . quatuor unciae , er tertia pars ass. cicero libro siepti αmo ad Atticum, epistola octaua, Dolabellam uideo Liuiae testamento cum duobus cohavedibus esse in triente, sed iuberi mutare nomen . EN. REM POTERIS SERVARE TUAM. uerba patris, uel populi sunt probantis pueri restonsum. in codiare iIustri simi Federici cornelii non En , d Obe legimus: quae uox est stupentis populi, u i fortune etiam irridenti, Horatii. qui in numeris subducendis tam acutus est, inquit, rem familiarem re se tuebitur. P E C V L I. opum . quid sit peculium,Vlpianus tuari consultus libro decimo quinto Digestorum, titulo primo, lege quinta ic docait. Pec αἰium dictum est, quasi putilla pecunia, siue pugillum patrimonium. peculium autem Tubero quidem sic desiniuit, ut cesus libro sexto Digestorum refert, quod seruus domi ni permissu separatum a rationibus dominicis habet, deducto inde ,si quid domino desbetur. fecit mentionem peculii Horatius artificiost, cum de parco homine lolueretur. nam peculium parsimonia paratur, ut in lege trigesima nona Florentinus iurisconssultus bis uerbis annotauit. Peculium er ex eo consistit, quia parsimonia si a lilii pa rauit, uel ossicio meruit a quolibet sibi donari: idq; uelut proprium patrimonium scr*tium suum habere quis uoluit. I M B V E R I T. labefactarit. libro primo epistolas rum, Quo semel est imbuta recens, seruabit odorem Testa dis . FINGI. scri abi. expresit uerbum graecum τις βοω,quod signi icat, er feri . ab eo poeta dicuntur. LINENDA CEDRO . cedrus tineis non corrumpitur. scribit Pliamus libro decimo tertio, cap. decimo tertio, libros Numae in arca repertos, quos anni D X X X V. non corroserant . cuius rei rationem reddens libros, inquit, cedratos, propterea arbitrari eos tineas non tetigisse. LEVI sERVANDA c VPRES.

S O . in seneolenti arbore. alioquiil cupressus in lix arbor est. M. Varro libro de eo mologia sic inquit .cupresi mortuorum domibus ponebantur, ideo, quia huius geneoris arbor excisi non renaseitur, sicut ea mortuo nihil iam est sterandum. q am ob caus

133쪽

Aut prodesse uolunt, aut delectare poetae, Aut simul & iucunda, ct idonea dicere uitae. Quicquid praecipies, esto breuis, ut cito dicta

Percipiant animi dociles, teneant ii fideles. Omne superuacuum pleno de pectore manat. Ficta uoluptatis causa sint proxima ueris, Nec, quodcunque uolet, poscat sibi fabula credi, -- Neu pransae Lamia: uinum puerum exti aliat aluo. Centuriae seniorum agitant expertia frugis, Celsi praetereunt austera poemata Rhamnes. Omne tulit punctum qui miscuit utile dulci, Lectorem delectando, pariterq; monendo. Hic meret aera liber Sosiis, hic S mare transit, Et longum noto scriptori prorogat aeuum .

Varia hic praecepta sunt de sine poetarum, ut iuuent, uel delectent, vel utrunque praestent, ut breues in praecipiendosint, ut uerisimilia fuant, non incredibilia prorosus; ut poemata utilitate, o delectatione temperent .sic enim fore librum immortali msterare possunt. PRODESSE. prosunt poetae uariis modis, sed etiam fabularum ala tegoria, quibus, quid optimum in uita fit, prudenter edocent. unde Isocrates in oratione ad Nicoclem de poetis loquens sic inquit. δε, cis ζοι μοῦιους ἰ 'πιειν, η κ G ν m κάπριγγο - χ Mου μ; M ωσελισm g es pom smν,αλ Hi ω μυλA-m γγ . qui, quod multis perplaceat, scribere, vel pingere aliquid volunt, eos oportet non eorum scripta, qui oratione utilis, imi sint, perquirere, sed eorum potius, qui sabuαlissimi referti. moribus etiam nos ad of cium poetae boni inflammant. Proclus in quae. stionibus poeticis, elast e d ἰλιων-τα iacti γα, c. cum loqueretur de poeta Platonico . V O L V N Τ . debent. vide quid supra anno rauimus, ibi, Versiabus exponi tragicis res comica non uult. DELECTARE. o reuera poetae magis voluptatem, quam res ipsas sequuntur. quare differre eos ab oratoribus, et quia liberius noua uerba fingunt, sciribit cicero in oratore ad Brutum, bis verbis. ego autem, etiam si quorundam grandis, o ornata uox est poetarum , tamen in ea cum licentium pautuo mai rem esse, quίm in nobis faciendorum, iungendorumq; uerborum, tum etiam nonnullorum uoluptati uocibus magis, quam rebus inseruiunt. libro secundo quUiοαvum Tusculanarum, de huc ipsa re clarius sic inquit. ita sunt deinde dulces, ut non leugantur modo, sid etiam ediscantur. sic ad malam domesticam dis linam, uitamq; uma bratium, o delicatam cum accesserunt ιtiam Ioetae,ntra os omnes ut tutis eudAnt.

. Diu

134쪽

IM POg TICEN HORATIIν ne igitur a Platone educuntur ex ea ciuitate, quam finxit isse, eum mores optimos, et optimum resp. statum exquireret. AUT SIMUL. vel utrunque praestent, et iis eundum , idest delectationem, Cr idoneum uitae, idest q-d utile est. particula, Aut, hic disiundi, non copulat. nam cotulat apud Aristotelem libro primo in prioribus Anablicis, ubi sumitur pro, St, 'Mmς Deo renue, o G σαἶMς ἶνος Missu τ ος . propositio est oratio Usirmans, uel negans aliquid de aliquo . ubi Philopo. nus exponit ζ pro em . talis Homerus est, qualem hic summum poetam Horatius describit. nam in omposio Xenophontis haec uerba leguntur. ὀ n mimie ἐπιμελουμ&ος, ο ας πικρ άγαθος ditia is , Osaxo aci tui α-ντα τα ot ἐρου ε μαθειν . pater,

cum diligentiam adhiberet, ut in uirum bonum euaderem, me, ut totum Homerum ediscerem, coegit. tales er alii. qκorum nota est praestantis . QV l V ID P R A L. CIPI ES, ESTO BREVIS. breuitatem commendat in praecipiendo, o senstentiis, non in eloiuendo. in eliquentis enim uerborum thesauri explicandi sunt. unde Zeno, ut est in oratore ad Brutum , compressis digitis dialecticen, explicatis rhetoricen significauit. UT CITO DICTA. ut docili homines ingenio cito, quid dictumst, comprehendant. dociles autem sunt, qui cito intelligunt, ut Theopompus, 3κem frenis egere aiebat isocrates, Ephorum Mero tardum calcaribus. ductor M .Tullius libro tertio de oratore . quod Aristotelem de Theophrasto , ora callistbene pronunciasse, Laertiusseribit libra quinto in uita Theophrasti. ως τυ μ. χαλινο δεοι, τυ in κέν ου . in I braphrasto comprimendo opus esse freno, in excitando calgisthene calcari. TENEAN TaQV E FIDELES . pauca autem melius memoria retinentur, quae non praesentium,

sed absentium est . Aristotcles in libro de memoria, Er reminiscentia , ἡ δαλλου, ZIMκων κω μυη mxsiluis . alterius rei est, ut imago, et monumentum : neine enim omnes

Themistocli pares fumus, qui artem pbi piae monstrari optabat, qua multarum rearum obliuisceretur , quae sti animo eacidere non poterant. Cicero libro tertio de oratoare, libro secundo de inibus. OMNE SUPERVACUUM . quicquid superuaracuum est , er nimis amplum, manat, effuit, e pectore tanquam aqua e uase I leno. quibusdam etiam quae non sunt superuacua . Cicero in Bruto de C. urione sic ait. meα moria autem ita fuit nuda, ut aliquoties, tria cum proposivisset, aut quartum adderet, aut tertium quaereret . qui in iudicio priuato uel maximo, cum ego pro I uinia cotutae perorassem, ilia contra me pro Ser. Naevio diceret, subito totam causam oblituso, id, uen siciis, era cantionibus Titinis factum esse dicebat. breuis igitur sit poenta in praecipiendo. FICTA VOLUPTATIS CAUSA. 3 ae sivis, in quit, ut delectes, sint proxima ueris, idest admodum uerisimilia : neque enim pulute πιndum est , ex licentius. Aristoteles in poetice. ου Ποπι γ iopse par λεγε , in P uel: , χλυ ο α su i5 , ictu τα δε οπα id εἰώς, η ad x o . non est poetae Usicium res gestas narrare, sed q ales feri oportet, er qκαμ i pono it per Me smile, er per necesarium. Horatius verisimile tantum , Aristo trio etiam tu sim .m ro iis proposuit. at melius sin spe Midei κr hic nUer. πή

135쪽

totum dest, ut poetae necessarium exprimant, ut ea aliquando, quae uerisimilia etiam non sunt, comminisci uideantur. Franciscus Robortellus quaestionem hane excitat in suis remmentariis, quos in poeticen Aristotelis edidit. Homerus, cateriq; poetae deos am brosia uesici aiunt, nediar imbibere, uulnerari, ut Venerem 2 Diomede, patere uiam ad isseras uruis adhuc hominibus, esse C clopes, esse Sirenes, nebulas loqui, ut apud Aristophanem, mutari homines in feras Circeio poculo. haec uero non esse uerisimilia quis non uidet i restondet Robortellus, poetas aut in rebus sicundum naturam mentiri,quod

quilibet potest esticere, modo seruet uerisimile ,-necessarium I aut praetem naturam ,

duplici ratione, aut in rebus, quas hominum opinio comprobarit, aut quas nunquam antea audiuerimus. deos uulneribus assici, e. uulgus iam opinatur. Cicero libro primo quaestionum Tusculanarum Homerum accusat, qui humana ad Deos transtulit, mallem,inquit,diuina ad nos . recte uidetur Robortellus. nam ut Aristoteles libro priumo Topicorum scriptum reliquit, transat Ta nuυνῶ -ων,ἡ ροις messore,κ δις saco , και Γύυις η πῶαν,κ πῖς- ς MMMin γεωυμοις, ia MDἱοις.

probabilia sunt, qua omnibus, uel plerisque, uel sapientibus uidentur, προ quidem ues omnibus, uel plerisque, uel maxime illustribus, o probatis. NEC QV o Dac V N QV E VOLST. fabula, inquit, non poscat, π cupiat sibi credi ea omnia,

quae ipsa uolet '. prudentes enim nunquam induci in eam sententiam poterunt, ut tesmere fictis adhibendam esse fidem arbitrentur . sic Cicero oratione septima contra Verarem: nunc cum uiuum istum nescio quem produces, tamen ne id oedi uoles ρ N E VPRANSAS LAMIAE . non est fingendum, puerum aluo Lamiae extrahi, quem illa deuorasset. nam frigidum esset commentum. Lamias esse strues interpretatur Mariatus libro octauo , cap. vigesimo secundo in suis Parergis, ubi hunc etiam sibi uerasum Horatj enodandum arripuit , sed historiam ex Diodoro non adducit, qua sola locuι

cs ροατὴν oti sis ML Eia GH ης nes crisaei . antrum immane rest , hedo, milace tectum, in quo reginam Lamiam natum esse fabulantur, forma excellentem: sed Iropter animi feritatem, ferinum eius uultum 6 nxerunt. nam cum obitu natos rum omnium Melementius esset indignata, π aliarum mulierum fetibus inuideret, e complexibus matrum infantes eripi, o contrucidari statim imperauit. quare nostra etiam aetate, huius mulieris fama pueris, nomens formidolosum est, eiusq; mentio maxime eos metu conficit, ac perces os terret. CENTURIAE SENIORUM. ex

136쪽

COMMENTA nivs c gmM-ουής φόνως Tiou . cum una, T viginti tunc triabus essent, quibus 'fagiorum ius permitteretur, Martius nouem habuit, qκa galum absoluebant . quare si duae adhuc tribus illi accessissent, propter parem sufagistarum numerum avolutus fuist, quemadmodum lex postulabat. caelius epistola seucunda libri octaua familiarium, sensum Horatii de omni puncto sic expressit. eerte inquam absolutus est, me praesente pronunciatum est, o quidem omnibus ordinibus, sed o singulis in unoquoque ordine sententiis. HIC MERET AERA LIOB E R s O si I s. hic liber, qui lectorem deIediat, o iuuat, dignus est, lisi ea matur. Sosiae librarij sunt, o bibliopolae . in epistola ad librum suum. Vertumnum , Ianums liber lectare uideris,

scilicet ut prostes Sosiorum pumice mundus. Meret aera, quia tundendus iure optimo est, non spernitur. Plato tres Pγtholai Pγthagorici libros decem millibus denarium mercatus est. Aristoteles paucos libros Speusippi tribus tulentis Atticis emit. Gellius libro tertio, eap . decimo kptimo . vel meret, idest comparat. ET MARE TRANSIT. ad exteras nationes legendus perfertur, Italia exit, quae Adriatico, o Tyrrheno mari cingitur . sic alibi procificentes ex Italia innuit Horatius, libro primo epistolarum, ad Bullatium scribens, coelum, non aniamum mutant, qui trans mare currunt. π Cicero in oratore ad Brutum , sic. quid

enim possem 'cum affuissem adolescens, o borum studiorum causa mare transisssem e e. quibus uerbis ea tempora indicat, quibus Rhodum , Athenais studiorum causa pro editus est . at dixerit quilium : latina lingua Italiae finibus inclusa erat , ut

pro Archia innuit Cicero . quid igitur attinet latinorum poetarum libros mare transi ure, o ad exteras nationes perferri, a quibus non intelligantur responde, ciues Roumanos, ut publicanos, in prouinciis fuisse di terss. cicera pro lege Manilia. h latine sciebant, Barbari etiam ipsi Latinam linguam disicebant, unde Iugurtha Marium in

acie cecidisse latine exclamauit, ut Romanis terrorem incuteret . auctor Sallustius. quid de Siculis, nonne ita scribit Cicero in diuinatione contra caecilium t in quo si te multum

natura adiuuaret, si optimis a pueritia disciplinis, atque artibus studuisses, in his

Ea rasses , si literas Graecas Athenis, non Lilγbaei, lutinas Romae, non in Sicilia didicisses, tamen esset magnum . π quae sequuntur. Valerius Maximus libro secundo, caspite primo, ubi de Eumene rege Asiae mentio est, quaestionem hane prorsus dissoluet: eius enim haec uerba Ant. magistratus uero prisci quantopere suum, populis Romanimalestatem retinentes se gesserint, hinc cognosci potest, quod inter caetera obtinendae grauitatis indicia, illud quoque magna cum perseumntia custodiebant, ne Graecis una quam nisi latine re ansa darent . quinetiam, ipsa linguae uollabilitate, qua plurimum Malent, excussa, per interpretem loqui cogebant, non in urbe tantum nostisa, sed etiam in Graecia, er Asia, quo latinae uocis honos pre omnes gentes uenerabilior diffunderetur. PROROGAT AEVUM. quia mortui poetae praestantes adhueliore tefama uiuunt. Ite libro secundo Uarum. Vivet extento Proculeius auo. Xenophon m

137쪽

Sunt delicta tamen, quibus ignotiisse uelimus. Nana neque chorda sonum reddit, quem uult manus, & mens, 'Poscentiq; grauein persaepe remittit acutum: Nec semper seriet, quodcunque minabitur arcus. '. Velum ubi plura rateiat in carmine, non ego Paucis Ossendar maculis, quas aut incuria fudit, Aut humana parum cauit natura. quid ergo I. Vt scriptor li peccat idem librarius usque, uti anulis est monitus, uenia carct, ct citharoedus Bidetur, chorda qui semper oberrat eadem: Sic mihi, qui mutnim cessit, sit Chaeritus ille, Quem bis, terq; bonum cum risu miror, Sidem Indignor. quandoque bonus dormitat Homerus. Verum opere in longo fas est obrepere somnum .

mila luci hactenus quamplurimas, π praecepta condendi poematis Horatius exsplictiit, ne quem rei magnitudo deterreret, cum se aliquando in errorem incursurum esse int digeret, hic rem longe planiorem reddit . ait enim se non id expetere, nec nos tum seueris letibus esse Urictos, ut nunquam liceat errare: ei tamen poeta ignosci, qui cum ingeniose, o praeclare multa scripsierit, aliquas interdum maculas scriptis tonstre serit: homines enim sumus: quare, liquando ut peccemus, necesse est. eum uesro poetam omni uenia indignum censet, qui crebris erroribus refertus sit, ac multum cesset, ut perexiguus in eo nitor eluceat, at delicta sint pene innumerabilia . s V N TDELIcTA TAMEN. sunt, inquit, quaedam poetarum errata, quibus ueniaeondonanda est. Aristoteles quidem in poetice duplex poetarum erratum esse statuit , alterum per se, alterum per accidens , per se, cum in ratione poetica peccatur, per acu ridens, cum in alia disciplina, tit in geographia , in astrologia poetae ballucinantur . priorem errorem grauius, posteriorem leuius feremus. MI ς δε πους mniἶνοῦς δε b.

μ. αMα τι ἔπανσuσω τα in θά-ycεcλvύτα, xlv -γμα, SI το κρύω ἰοεινοί, erc. poetices uero ipsius duplex peccatum est, alterum per se, alterum per accidins. itaque quod ad imitandum non imitabile sibi prouposuerit, per se huius peccatum erit: proponere uero non recte, per accidens. quemad/modum utrunque dextrum latus equum promouentem, aut secundum unamquaηPeartem Ieccasum, uerbigratia secundum medicinam . Lucanus igitur ,qui T imauum

amnem

138쪽

d finem in Uro Patauino esse putauit, errorem admisit per accidens. est enim Timavus in agro Aquileiens , ut nos contra condum probauim ui copiose in Parer i libro secunado, cap. octavo. uersus Lucani sunt, Aponus terris usi fumifer exit, Atque Antenorei dii regitur unda Timavi. Vir a etiam error est per accidens, qui ceruos in Africa ab Aenea confixos esse ficit, cum in Africa nubi cerui oriant2ν : haec enim non foetices artis sunt, sed geographiae. at uero Calatins per se deliquit, atqκe errauit. qui cum epithalamium I hetidi, o Pealii describendum bi proposuisset, quasi quodam uento alio raptus est, π puluinar , Ariadnaeq; fabulam , a proposito digressus, multis verbis persiculus est. lam igitur,

quo modo Horatius,atque Aristoteles de poetarum erroribus sententiam tulerint,ex his, qua adduximus, peri latium est. NAM N E Q V E CHORDA . musici etiam

errant, cum chorda non reddit concentum, quem manus, uoluntasq; expetit. Boetius

libro primo de musica , anti nam barmoniam septem chordis constitissescribit. Plasturchus in libro item de musica est audior, punitum ab Argivis fuisse, qui pluribus, quam septem chordi, uti coepit. NEC SEMPER FERIET . nec arcus sempersirit , quod minatur, idest non sim per scopum attingit, in quem ictum dirigit. Lucias . nus in Nigrino praeclare hanc sententiam expressit. ου Hii, mi nς- Got σε. non omnes ita sagittam mittunt, ut scoptim feriunt. Suetonius in Domitiano capite decimo nono fe irvit. sagittarum uel prac tio studio trecbatur. post paulo . atqtie etiam ex indi stria ita quarundam ferarum capita I gentem, ut duobus ictibus quasico nua es Me et, nonnunquam in Peri procul stantii , prα ηti,q; prosiopulo dis assum dextrae manus palmam sagittas tanta arae direxit, ut omnes per in tertiada digiatorum innocue euaderent. V ER V M VBI. si, inquit, paucas interres multas, reselescriptus, maculas ofendero, non iccirco totum uolumen reiiciam. nam pauci errorare, retiliarum rerum a Miscio, o nitore compensantur . PLURA NITENT .

plures sunt virtutes poematis, quam vitia. nitini dixit. nam vii tutes scriptorum quasi quaedam lumina elucent .Quintili ηus libro Matio Ic: non solum sortibus, sed etiam fulgentibus armis pugηandum est . cicero in oratore ad Pytitum , de Demetrio. tum iis suprant eum quasi pellae quadam translata uoba , atque immutata . I N C V II l AF D I T . negligentia indvait. Scciates in sophista Platoni, hanc cauendam 'mοαntiit. in ετ πον, κω ot'etreyπον obm s mae. 6ως si ,κά σμιονῖ m. Udcra . Eum est , o magna, gruiti q 6 Mapio non est tam temere, timide', proden da . non liquitur hic H ι1atius de insu)ia illa, de qua cicero his vobis in oratore ad Liuium . sed quadam etiam negligentia es diligcns. nam ut mulieres ιse dicti xtti ν non ntida inornatae, qua, id ipsum deceat: sc haec subtili, oratio, et tum in. cc resta delictat. Horatius de uitiosa incuria, cicero de laudabili agit. A V T H v M A N A P ΑαR V N CAVIT NATVRA . non ego hi delicti, sexder, qua natura humauna non potuit cauere : homines enim stimui, quare criata cmma vara Lon sc Mnilis. S

139쪽

IN POETic EN HORAT i Idusius modi ι decipimur, quos Aristoteles libro septimo tabitarum bis uerbis comprehendit. δεοισε Uo i m lal , fra Bodes i: Gum Θωρου, m, o pinifles ηπυτ 5 . di fert , si quis rem probe teneat, at non animum aduentat: π si animum quidem aduertat, ea uero efficiat, quae es ici non debent. unde Demosthenes in oratione in Leptinem sicuti Deum admiratur cononem Atheniensem, qui ex omniabus Imperatoribus solus nihil unquam bello amisit. κριος ω - αν παmῶν οὐ πθλι', ου ρουροον, ου αυν, ου πατω τινα mi λεαν ου δινα ἐγνωμί νος υμ . ex omnibus I mpp. solus non urbem , non praesidium, non nauem, non militem ullum, eum uester esset Imperator, amisit. QV ID ERGO quid dicendum ἰ se ipsum interrogat Horatius, mox ipse restonsum Abi cit. vide Q sntilianum libro nono, cap. de figurii sententiarum . SCRIPTOR LIBRARI VS. more Socratis per insduelionem probat, eos esse reprehensione dignos, qui sepius, non qui raro peccant. er primum librarii scriptoris exemplo utitur, qui si semper in eundem errorem incidit, aqua se excusatione tueri non poterit: eum autem intelligit, qui a patrono didiata scribebat. Cicero libro primo de oratore. tum Sulpicius, o diem cotta nosis, inquit,optatum: quod enim neque precibus unquam , nec insidiando, nec steculando assequi potui, ut, quid crassus aereri meditandi, aut dicendi ca s, non modo uidere mihi, sed ex eius scriptore, ex leel ore Deiphγlo su ficari liceret, id stero nos esse adeptos . hi, nobis Deia .rb lui scriptor, o lector cra si dicitur . erant enim serui etiam lectores, anagnostae. lege Ciceronis epistolam ad Vatinium libro quinto familiarium . quem scriptorem clior' π Horarius, eum amanuensim Suetonius in I ito, eapite tertio, his uobis nomis nauit . e plutibus comperi, notis quoque excipere velocissime solitum , cum amanuenasibus suis per ludum iocumq; certantem; imitari chirographa, quaecunque vidisset, ac pro iteri saepe se maximum salsarium esse potuisse. dieii autem, ut opinor, amanuens sis, quod manu, idest scribendo patronis praesto essent, ut alii erant a poculis, a sere iis, erc. VENIA CAREr. quia monitus, idem tamen adhue peccat, idest in eodem scriptionis errore uersatur. i)em de citharoedo dicendum, qui eadem semper chorda oborat. C H AE R I L V s i LLE. fit ille chaeritus, idest limiti, charili mali poetae, qui in multi, iursuum millibus paucissimos uersus edidit probos, er Alexandri Magni res gestas ausus est carminibus aggredi ei grandem pecuniam Alexander largitus est, ut amplius non scriberet . Horatius libro secundo eripi. ad Augustum sciribens. Gratus Alexandro regi magno fuit illectaritus, inculti, qui uersibus, o male natis Rettulit acceptos regale numisma Philippos. Maluit enim Alexander ab uno Lysippo fingi, atque u Apelle pinat . ibidem H ratius, ex cicero libro quinto familiariam , in epistola ad Lucetum . C U M R. Is V MIROR. hunc Chaeritum bis, terq; bonum cum esse uideo, idest duos, uel tres uer sus elegante, fecisse, rideo, o miror. quia scio id temere, non de industria ei contississe, rura. luod ero pulti, hominibus aliquando boni uersu, in buccam Inant, mi

140쪽

co MMENTARIVS γ ocum ipse miser. stulti autem hemines interdum recte sentiunt, non censulto , sed plaune casu quodam : quod Aristoteles etiam scriptum reliquit libro primo rhetoricorum .s οὐ sis ομνιζε οἱ si s ενωθίσν, οἱ in V σωήωου Ρ Φως. ex multis abj temere, alii haec consuetudine faciunt,quae ab habitu prosicisicitur. ET i DEM

INDIGNO R. quemadmodum rideo, π miror, cum malum poetam ornatos alis quando versus facere uideo : sic indignor, cum excellentem poetam lapsum esse an iis maduerto : id enim non propto imperitiam , sed propter incuriam factum esse initi P. QUANDOQUE BONUS DORMITAT HOMERUS. Homerum pro bonis omnibus poetis nominauit. π quandoqκe pro quandocunque usurpauvit, ut libro quarto odarum, in ode ad Iulium Antonium. concines maiore poeta Mediro caesarem , quaηdoque trahet feroces

Per sacrum clivum merita decorus Fronde sycamἷros.

Sic etiam iurisiosulti, ut ciceronem praeteream, boni ductores latinitath, usurpant. Vlpianus libro vigesimo quarto Digestorum, titulo de soluto matrimonio, lege sicunda: doctis adito filiae non erit adempta, quandoque sui iuris silia fuerit facta. Paulus libro Digesimo septimo,titulo nono, lege decimatertia: quandoque praedium domino cum fruelibus vindicanti, doli exceptio non inutiliter opponitur, o quae sequuntur. Homerus autem ipsi aliquando peccauit. eum Aristoteles in poetice repubendit, quod lugentem l spem,uirum sapientissimum,ad syllam induxerit, praeter decorum summi viri. si μή et dii πιυς, αμεο εοτμν ς,οπ 'l ος οδιο ς ω τῆ mius . inde. cciri, CT non co nuenientis exemplum est, quando luctus Vbssis ad saltim desilibitur. DORMITAT. errat . cum enim dormimus, sensus sopiti sunt. sic cum erramur, uix euigilare uidentur. somnus nobis inania flectra offert, quibus decipimur. nam

ut scribit Philoponus apud Aristotelem in libris de anima, iUelices felicibus per somnum rares siunt: in somnis enim o sise locupletes,momnibus bonis circumstuentes esse

existimant. hine dormitare pro decipi usurpamus. V ER V M OPERE IN LONG O. excusat Homerum, quod in longo vere dormitarit: longe enim plura in eo sunt, quae laudem merent, quam quae reprehensionem. OBREPERE SOMNUM. errorem incidere , maculam ce eui. Flamminius. Et somnus placidis lares sit bla dus Ocellis. somnum dixit, propter antithetum ante enim dormitare uerbum protulearat . quare susticor Horatium ad Homerum caecum a Usse . qua de re nos plura dixismus in Parergis libra secundo, capite decimseptimo. Pausanias etiam in Corinthiacis , ορορονωόσει λμους, idest Homerum oculis corruptum, vel, ut nos loquimur, captum appellat.

LII. Vt pictura poesis erit, quae, si propius stes, Te capiet magis, ct quaedam, ii longius abfles , s '