Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

201쪽

TRACTATUS DE IUBE REGULARIUM.u non possunt ab aliis dici alibi, et nequidem in ecclesiisu eorumdem regularium. n S. R. C. 19 novembris l622 l . Unde u qui celebrat missam in aliqua ecclesia regularium, et aut etiam monialium, in qua st de sesto duplici habentea mimam propriam quae non sit concessa omnibus, miSSamst quidem dicat de sesto, sed cum missali romano. B S. B.

a Consessario et capellanis tantum quarumcunque molliau lium servitio addictis licitum est missas sanctorum de quie bus ipsae recitant ossicium, celebrare, sed cum missali ro-a mauo et de communi, non vero missas proprias eorumdem a sanctorum variis ordinibus concessas. S. n. c. 20 novem.

bris l7lT, ali probante Clemente XI, die i decembris 3ὶ; et jam ante S. B. C. 29 novembris l628 4). Haec facultas u intelligi debet pro omnibus et singulis qui

u ex debito tenentur celebrare in eccle Si is ipsorum moniau lium. v S. B. C. ll februarii 1702 5). Quod vero ad missam conventualem, hanc quidem capellanus dicere debet cousorinem ossicio quod a monialibus in choro recitatur, nunquam respiciundo ad proprium suum ossicium de quo no commemorationem quidem faciet) ; verum Servato missali romano, ut supra dictum, nisi speciale adsit

Ex tali indulto u capellani monialium ordinis S. Ben ictia caeterique sacerdotis, tam Saeculares quam regulares, ada earum ecclesias consuentes missam propriam S. Benedicti

202쪽

a cum missali monastico, non solum in die fusto, sed per suba sequentes dira alias non impeditas infra ejus octavam, cou lebrare possunt ae debent. u S. R. C. 21 martii l744. Benedicto XlII antea permittente lj: imo Bomine generatim asserit 'u posse capellatios monialium Benedictinarunt, ex in-u stulto Benedicti XIV, legere missas proprias sanctorum Or-u dinis 2). u Ita Pius VI 5, septembris 1775, concessit ut quilibet sacerdos, celebrans in e lesiis personarum utriusque sexus ordinis Minorum S. Francisci, possit prorsus in omnibus uti missali franciscano. Similiter concessit dic t 4 augusti 1777 ut quilibet sacerdos, in qualibet ecclesia pedi Sonarum utriusque sexus ordinis Carmelitarum discaleeatorum sacriscans, possit prorsus in omnibus uti missati carinclitano. Hujusmodi indulta nonnullis aliis ordinibus sunt conccssa 3 . Nempe reperimus concessa itidem fuisse a Clemento XIV, diet 8 junii l773. pro ecclesiis ordinis Eremitarum S. Augustiuiot a Pio II, die ib julii 1778, pro ecclesiis ordinis Capuecin rum utriusque sexus 4 . Neque id mirum : nam diciorum ordinum missalia a romatio non alia re disseruiit quam insertione missarum aliquot propriarum. Pleraequo etiam missae propriae societatis Iesu a quolibet sacerdote in hujus coclesiis legi possunt. Qui vero missalibus a romano discrepantibus utuntur regulares, uti faciunt, V. g., PraemonStrat enses, vel etiam ritus aliquos in missa adhibent a romanis diversos, uti Carthusiani, Praedicatores et Carmelitae calceati, iis usu venit quod Benedictus XII procurandum indicat hisco verbis 5J : u Ma-u grius. . . in notitia melesiast. , Verbo missa, preSisteros Saecu-u lares uti posse regularium misSali censet, si in ipsorum ec-

203쪽

TRACTATUS DE IURE REGULARIUM.u clesia romanum haberi nequeat. Attamen, ut sacri ritusu observentur, praesectos regularium qui missali romano non a utuntur, admonemus ut pro exteris sacerdotibus illud inu sacrario retineant, ne aliam ac debent missam celebrent, u sed eam potissimum quae in missali romano praescribitur,u si in eo propria illius sancti de quo celebritas agitur, missau designetur ; aliter vero de communi ejusdem sancti missamu eligant, quae pariter in mimali romano adnotatur. vllaec quidem ad ritus spectantia breviter indicasse non omnino erit abs re, quod eorum notitia non raro usu venire possit et revera Veniat. iuu EsTIO VII . - In princepto missam audiendi satisfacere possint parochiani in reelesiis regularium ' - 1' In quibuslibet

ecclesiis et oratoriis publicis huic liri cepto satisfacere possunt parochiani; estque id jamdudum extra controversiam apud probatae doctrinae scriptores. 2' Potest quidem Episcopus hortari parochia nos ut in suis quique parochiis missae intersint diebus festis et dominicis; at ncquit illud principere : sacultas enim illa, qua gaudent si deles, dicto praecepto in qualibet maluerint occlesia satisfaciendi, transiit in jus universale: nee proinde jam potest sola Episcopi nuctoritate mutari. Haec vide probata apud Benedictum XIV, de Synodo dioecesana, l. it,

cap. l4, n. T ad 12. Diximus in ecclesiis regularium : an vero etiam in eorum privatis seu domesticis Oratoriis, Sequenti quaestione expenditur. Qu, Tio VIII . - An parochiani possint missin audiendoe pro emto satisfacere, etiam in Oratoriis privatis seu domesticis regularium ' - Εquidem Benedictus XIV Me syn. dioee., l. ll, c. l4,n. 10ὶ dum asserit, integrum hodie Omnibus esse in qualibet ec-elesia sacris mysteriis interesse, hanc apponit limitationem :modo non sit capella seu oratorium privatum. Item Cardinalis

Petra in const. 8 Honorii III, n. 48, tom. 2, pag. 267, edit. Venet. 174 l) loquens de privatis regularium oratoriis, Sic habet: u An saeculares ibi missam audientes satisfaciant pra a copto 2 Certum est regulariter non satisfacere nisi speciale Diuitigod by Cooste

204쪽

BA QUINTA. 197 a sit privilegium. η Nihilominus communior videtur contraria sententia, pro qua citantur Ferraris, Tam burinus, AZorius, SuareZ, Diana, Quarti, Bossignotus, Cavallieri, Gatticus, de Bonis. Unum adducemns Ferrarium : a In supradictis privatis a regularium oratoriis seu capellis possunt omnes fideles et missam audire et satisfacere praecepto audiendi sacrum v diebus sestis; quia ista oratoria gaudent privilegio oratoriiu publici, cum Sunt per modum habitus deputata duntaxatu ad divivum cultum, et tale privilegium non sit personale et tantum, sed etiam locale, quo frui possunt etiam omnes re alii Christi fideles... Bossignotus... expresse dicit, quod in et dictis oratoriis, omnes indifferenter et libere audiunt sacrum; u nec ullus est qui dubitet quin princepto satisfaciat. n Verbo oratorium, D. 76. Idem SuStinet Ferraris, verbo miasin sacr/cium, art. i 6, n. 12; atque ibi in confirmationem adducit duas declarationes Sacrae Congregationis Episcoporum et regularium, atque item binas Sacrae Congregationis Concilii. Et haec sententia mihi videtur tuta in praxi. At secus dicendum de Oratoriis privatis saecularium. Ibi cnim praecepto missam audiendi eae solae personae 'O8Sunt Satisfacere ad quas privilegium extenditur. Et ratio discriminis est, quia haec posteriora oratorii privati privilegia personalia sunt; priora vero localia. Nota. - Ex dictis Sub praesenti quaestione, moderandum videtur quod scripsi in tractatu de Parocho, pagina 460. A Sertionem scilicet, et poSse fideles praecepto missam audiendici satisfacere in quacunque ecclesia, n limitavi auctoritate Benedicti XIV ductus) in hunc modum : Modo tamen non sit

capella privata seu oratoriam privatum. Quam limitationem nunc retraho, quoad oratoria privata regularium. QUAESTIO ID. - Ouatenus possint regulares, in suis ecclesiis, sty laribus eaetra conventum degentibus communionem praebere, eaeceptis solo Paschatis die; et etiam die Paschalis, si vigeat consuetudo, et communicans paschalem communionem in parochia jam

tecerit aut faeturus sit 8 - i ' certum est teneri parochianos

205쪽

1M TRACTATUA DE IURE REGULARIUM.

in conventu non degentes, vel conventui non inservientes communionem paschalem in sua parochia facere. 2' Item certum est posse iisdem sacram eucharistiam praeberi in regularium ecclesiis per totum annum, excepto solo

Paschatis die vide id probatum a Benedicto XIV, de synodo

di ., l. 9, e. 16, n. 3ὶ.3' Sat communis olim fuit doctorum Sententia, posse in e clesiis regularibus die Paschalis communionem p beri iis fidelibus, qui communionis paschalis praecepto jam in sua parochia satisfecerunt, vel satisfacere proponunt. Sed a S. Congregatione Concilii eout rarium declaratum est vide declar tiones apud Benedictum XIV, loco citato . Unde attento solo jure Scripto, jam nequeunt regulares die Paschatis communionem praebere extraneis, etiamsi jam communionem paschalem in parochia sua fecerint. 4 v An autem id sacere adhuc possint regulares vi consuetudinis, ubi consuetudo illa viget, est quaestio quae Superest expendonda. Videtur sanctus Liguorius sententiam assirmativam, saltem tanquam probabilem habuisse. Sic enim adnotat l. 6, tract. 3, cap. 2, dub. l, art. l, n. 240ὶ : n Belari. ... Beneu dictus XIV. . . . declara me S. Congregationem, non pomeu regulares die Paschatis ministrare eucharistiam ex devo-α tione communicantibus. Sed ROnca ia... et Wigandi. . . . inu hoc constantum esse consuetudinem in contrarium, quae ju-u risdictionem praebet. v Τestatur Gobat Oper. mor ., tom. l, tract. 4, cas. 5. n. 80 et 8lὶ suo tempore generalem fuisse hujusmodi consuetudinem, praeterquam apud Friburgeiises Helvetios, ubi rigor declarationis S. Congregationis Concilii erat in perpetuo usu. Et de eadem consuetudine alii auctores similiter testantur. Hinc in praxi non statim inserenda esset molestia regularibus, qui die Paseliatis sacram eueharistiam porrigerent; sed videndum an pro se haberent legitimam consuetudinem; quia haud certa et extra controversiam videtur ejusmodi consuetudinis illegitimitas. QU, TIO X . - An et quinum regularium famuli possint in Diqiii reo by Corale

206쪽

PARS QU NTA. 199 ecclesia regularium eommunionis paschalis praecepto satisfacere pet an iis famulis possint regulares viaticum, eaetremam unctionem

et semituram dare ' - Generalis et certa regula est non posse religiosos viatinum et extremam unctionem absque ordinarii aut parochi licentia specularibus ministrare. Ι- si absque dicta licentia ministrarent, excommunicationem ipso facto incurrerent Clementina religiosi, de privilegiis et emess.). Hae tamen generalis regula nonnullas exceptiones patitur, quas enumerat sanctus Liguorius lib. 6, tract. 3, c. 2, dub. l. art. l, n. 240). Rusmodi exceptiones sunt, si adsit extrema necessitas : si adsit necessitas gravis, et parochus nolit vel non possit ministrare : si ministrandus sit aliquis peregrinus seu vagus quod tamen aliquatenus controvertituri : excipiendi etiam sunt famuli regularium, modo concurrant certae quaedam conditiones, ut mox dicemus. An vero idem dicendum

sit de collegiorum convictoribus, expenditur iusta. Exceptis autem dictis personis et casibus, jus esse parochi viaticum et

extremam unctionem parochianis suis ministrare, atque id regularibus nequaquam licere omnino certum est.

Item nunquam, sine licentia Episcopi vel parochi, fas est religiosis publice eucharistiam deferre per plateas, ut communionem etsi extra viaticum) aegroto deferant; ei cum id a juri parochorum, eonsuetudine obtento, deroget. S. Li- morius, loco citato. conscietudine, inquam, nam caeteroquin, prout ibidem docet S. Liguorius, o administratio eucharistipen tantum est vetita regularibus, quando praeceptum commu-α nionis Obligat. nHis premwtatis, ad positam de famulis regularium quaestionem progrediamur. Ut famuli possint in ecclesia regularium communionem paschalem facere, atque ipsis valeant regulares viaticum, ex-

tr mam unctionem et sepulturam dare, oportet eos et actu inservire conventui, et degere intra septa, et sub regularium

obedientia. Tres illas conditiones enumerat Tridentina synodus sess. 24, c. iij his verbis : oeptis iis qui aetu inserviunt, et

207쪽

200 TRACTATUs DE IURE REGULARIUM. intra eorum septa ae domos resident, subque eorum obedientia vivunt. u Per monasteria, per septa vero claustra au Tridentitia synodo illlelliguntur. Quod scriptores unani-u miter assirmati t. o Benedictus XIV, institutione 55, n. T.)Quod tres dictae conditiones requirantur extra controversiam est, sed duplex menti occurrere potest dissicultas, nempe :quinam famuli ceusendi sint habitare intra septa et domum, et quinam sub regularium obedientia vivere. Unde,2' Non consolidi sunt habitare intra septa et domum conventus ii famuli qui, licet ibi laborent, non tamen pernoctant prout sunt Sutores, barbitonsores et alii artifices. Et de his non est dissicultas. 3' Neque censendi sunt habitare intra septa et domum, qui domicilium quidem habent intra ambitum monasterii, sed a proprie dicto regularium habitaculo sejunctum; idque verum remanet, etiamsi ambitus monaSterii muris undequaque clausum Sit, seu, ut ait Benedictus XIV, licet ejusmodi famuli ve sciatur in aede, a qine pertineat ad monasterium eique Gnti jungatur, ipsiusque circuitu per muros exteriores inclua datur. s Institutione 55, n. 7.ὶ ConStat Variis S. Congregationis Concilii decisionibus, inter quas sequentum adducit

citato loco) praelatus Benedictus XIV : An famuli et famulos

monialium sinculares, de gentes in mansionibus sitis in atriis monasteriorum muro circumvallatis, et gum sunt contigua monasteriis, et habent portam quin clauditur, teneantur recipere sacramentum eueharistiar tempore paschali a parochis, in quorum parochiis montisterium et mansiones sita' sunt ' Responsum fuit,

amirmative. Vide alias decisiones Thesauro resoL, t. 2, P. I 05, odit. Urbi ui 1739 . 4' Remanet determinandum, quinam samuli censendi sint

sub obedientia regularium sussicienter vivere, ad hoc ut possint communionem paSelialem in monasterio sacere, atque ibidem viaticum, extremam unctionem et Sepulturam recipere. Curia et leuenda doctrina est, non requiri obedientiam ex voto debitam, neque obedientiam debitam ex professione Duili od by Corale

208쪽

PARS QUINTA.

religiosa; sed susscere obedientiam ratione famulatus debitam; id est cam obedientiam, quam dominis suis debent famuli.

Probatur primo, doctorum auctoritate. - Ferraris, voce approbatio, n. 6i et Sequentibus, expendit quaestionem, an regulares possint, absque ordinarii approbatione, et cum sola superioris regularis licentia, audire consessiones illorum saecularium, qui su ut continui commensales et de familia monasterii. Quam quaestionem resolvit assirmative quoad famulos, intra septa et domos monasteriorum habitantes, et sub regularium obedientia viventes, licet sint salario stipendisti, et licet obediant non ratione voti, sed ratione servitutis. Et quamvis ibi expresse non expendat, an ii famuli possint communionem paschalem, necnon Viaticum et sepulturam in monasterio recipere, tamen id a fortiori inferendum est ex facultate regularium absolvendi hosce famulos, absque obtenta ab Ordinario ad confessiones audiendas approbatione. En dicti auctoris verba :a Possunt autem regulares sine approbatione Episcopi et a cum Sola approbatione praelati regularis audire confessio- a nes illorum saecularium, qui sunt vero de familia in suis a monasteriis, et veri commensales : Sucus vero illorum quia tantum ipsis deserviunt, et cum saecularibus exteris extra a monasterium habitant et vivunt. old postquam probavit, expresse famulis conclusionem applicat in hunc modum : a Vere autem de familia et continuia commensales ad fruendium hoc privilegio dicuntur omnes et oblati, donati seu tertiarii, atque etiam foeculares qui religio-

η sis deserviunt, et intra corum monasteriorum Septa acu domos resident, et sub eorum obedientia vivunt, licet nona ratione voti, sed ratione servitutis. Isti namque eximuntura a subjectione ordinariorum, et staudent privilegiis religioso-a rum quibus inserviunt, quamvis salario sint stipendiati, ut cola ligitur ex concilio Tridentino seM. 24, c. llὶ his verbis:

a Eaeceptis tamen iis qui praedielis locis auι militiis actu inserviunt,a et intra eorum septa ac domos resident, subque eorum obedien-

209쪽

u tia vivunt. Et deducitur clare etiam ex citato decreto Sacraeu Congregationis; et ex citata constitutione superna, ubi, ut a speculares fruantur hoc privilegio non requiritur nisi, ut ibia sint vere de familia et continui commensales: uti de facto a sunt etiam religi orum famuli diu ii octuque degentos ina eorum monasteriis, sub Omnimoda Subjectione eorum praea latorum : et per hoc confessarii regulares possunt eorum et confessiones excipere cum sola approbatione sui praelatia regularis, et sine approbatione et facultate Episcopi seua ordinarii loci. Hoc tamen privilegio non gaudent Saecularesa illi, qui tantum ipsis monasteris deserviunt, sed in eis nona sunt de familia nec continui commensales, et cum Mecma laribus exteris extra monasteria habitant et vivunt. nConsonat doctrina Passerini de statib. hom ., t. 2, q. l87, art. l, n. 338, apud Bremoud, bullar. Ord. Proed ., tom. 8, tit. 7, q. 4, n. 8, pag. 3l7). Postquam adnotavit non sufficere quodlibet servitium, sed requiri ut famuli insistant circa servitia personalia domini, Subjungit : a Insistere vero circa a servitia personalia dicuntur, qui intra domum circa ea quia bus superior utitur insistunt. Et hujusmodi familiaresu descripsit concilium I ridentinum ..., tales vocans qui actua serviunt, et intra monasteriorum Septa ac domos resident, u subque dominorum obedientia vivunt : non quidem quia a eae vi voti obedientim teneantur obedire, sed quia obedientia

a servientium subsunt domino. n

Ιdem tenet Giraldi eaepositio juris pontificii, parte i, tit. 33, secl. 89 l) : u Quae quidem obedientia interpretanda est, nonu de obedientia religiosa, sed servili, qualem profitentur fa-

et metui dominis suis. η Α citandis aliis auctoribus, quia res obvia est, abStinemus.

Probatur secundo, ex modo loquendi S. Congregationis Concilii. - Ad hoc nempe ut famulis possint a rugularibus ministrari viaticum et extrema unctio, etc., requirit tantum duas conditiones : nempe ut actu inserviant, et habitent intra septa et domos. Non loquitur autem de tertia conditione, ut vivant

210쪽

PAM Qui NTA. 2033ub regularium obedientia. Cum enim haec conditio semper adsit, hoc ipso quod aetu inserviant et in monasterio degant, inutiliter exprimeretur. Putat proinde S. Congregatio susscere obedientiam quam famuli dominis mula prostentur, et adesse hane obedientiam etiamsi ejusmodi famuli sint stipendiali, nee subsint regularibus nisi ratione famulatus. Quod autem revera Sacra Congregatio tertiam illam conditionem exprimendamiton existimet, utpote in duobus aliis suffcienter inclusam, satis liatebit ex sequentibus declarationibus. u in una II ediolanensi, discusso inter caetera hoe dubio :u An lateis qui intra elaustra regularium habitant et illis aetu sema viunt possint regulares sacramentum eueharistias et tempore u Paschae, ae eatremae unctionis ministrare, necnon in eorum emo elesiis eisdem laicis sepulturam dare, Sacra Congregatio Subu mensem junii 1587 rescripsit: posse. n Thesaurus resolui. tom. 8, pag. 17. in

In Vratisiuniensi durium parochialium, 25 jannarii l738 ,

deliberandum erat: An Patri abbati monasterii S. Vincentii. . . sine religiosis ab eo deputatis competat exereitium omnimodae imrisdietionis parochialis quoad personas inservientium eidem monasterio eorumque familias, tam degentium infra quam eaetra illius septa 8 Besponsum est negative, et Patrem abbatem, sive religiosos ab eo depcitatos, posse tantum lateis degentibus intra

septa monasterii, eique actu inservientibus, ministrare sacramentaeueharistis etiam tempore Paschatis, ac tremoe unctionis, necnon sepulturam dare in propria Melesia, juoeta deeretum editum in Nediolanenti.

5' Ergo prorsus rejicienda est opinio moderni cujusdam scriptoris Mariani Verhoe ven). qui, in opusculo, de regularium et saecularium elericorum juribus inscripto, pagina l09, regularium famulos pretio conductos a supradicto privilegio excludit, utpote qui dici nequeant sub regularium obedientia vivere. u Ut enim, inquit, hujusmodi personae exemptionis jure u gaudeant tres conditiones simul concurrere debent; scilicet

η requiritur ut ... ut ...; et tandem ut sub corum obedientia Diuiligod by Corale