Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

211쪽

a vivant. Atqui nemo dixerit, famulos conductitios viverea sub regularium obedientia. n Porro quod putavit praelatus auctor a nemine dici, communiter tradunt probati doctores, ut ostendimus. Si nempe isti famuli intra set,in monasterii habitent, id est, modo continuo degant, quamvis regularibus obedire non teneantur nisi ratione famulatus, et quamvis sint salario stipendiati . censendi sunt sub regularium obedientia sufficienter vivere, ad hoc ut possint ibi a regularibus communionem paschalem, viaticum, ultimam unctionem et Sepult ram recipere. ἀQUAESTIO XI' - An, secluso privilestio speciali duvenes in collesiis regularium et puellae in conventibus monialium educationis causa degentes, a lege parochioe mimantur quoad communionem Pa schalem, viaticum, eaetremam unctionem et sepulturam 8 - Dicimus secluso speciali privilegio; quia Si cui monialium conventui conceMum sucrit speciale privilegium, ut puellae ibi degentes valeant a capellano communionem paSchalem, Viaticum, EX- tremam unctionem et sepulturam recipere : item si aliqui religiosi privilegium speciale habeant ut idem alumnis Suis convictoribus praestare possint, absque licentia Episcopi aut parochi, nulla erit dissicultas. At vero, Si non adsit speciale hujusmodi privilegium,l' Certum est quaestionem controverti inter doctores, et mihi quidem videtur dissicillima, nec tantabo eam enucleare sed nonnulla duntaxat adnotabo quae utiliora visa Sunt. 2' Duplex distingui potest controversiae cnput: primo nem Pean dicta exemptio a lege parochiae deduci valeat e t tibus juris communis 2 secundo, an deduci saltum possit c privilegiis quae aliquibus ordinibus conceSSa Sutat, et quae I er privilegiorum communicationem, evaserint edeteris communia.

3' Textus juris, qui proserri solent, quaestionem dispulationi obnoxiam relinquere Videntur. Primo, caput I 0 sessionis 24 de refor. Tridentini concilii. declarat quidem ab Ordinarii jurisdictione exemptas Saeculares

perSOnus, quae regularibus actu serviunt, et intra eorurn septa Duiligod by Corale

212쪽

PARS QUINTA. 205ae domos resident, scibque eorum obedientia vivunt. Sed ibi agitur

duntaxat de iis qui serviunt seu de famulis, quales non sunt juvenes et puellae de quibus agimus. Secundo, eadem Srnodus seM. 25. c. 1 l de regul.) sic disponit : In monasteriis, seu domibus virorum Seu mulierum, guibus imminet animarum cura personarum saecularium, praeter easqucinunt de illorum momsteriorum seu locorum familia, personoe, tam regulares qurim saeculares hujusmodi curam mercentes, subsistimmediate, in iis quae ad dictam euram ... pertinent, jurisdictioni. . .

Episcopi. Ex eo quod ibi dicatur praeter eas quin sunt de illorum familia concludunt multi a lege parochiae liberos esse omnes qui dici possunt de familia regularium : tales autem esse dictos juvenes et puellas commensales, existimant. Et revera ibi sat clare distinguit synodus casum quo monasterium habet curam earum Solummodo personarum quod sunt de familia, et casum quo curam habet inSuper aliarum Saecularium pedi Sonarum. Et quoad posteriorem casum, decernit curam illam exercentes foro subjectos Ordinario. Unde concludendum venit contrarium in priori casu ; nempe monaSterium quoad curam personarum Saecularium quos sunt de familia, ordinariae jurisdictioni Episcopi aut parochi non subjacere. Sed probandum remaneret dictos juvenes et puellas esse reVera de fam lia regularium. Non desunt enim qui existiment eos esse tantum hospites et inquilinos locataires), non vero familiares. Tertio, adducit Ferraris svoce approbatio, art. l, n. 65ὶ constitutionem superm Clementis X, in qua sic statuitur :

Eterum in monasteriis et etiam collegiis, ubi juata regularia imstituta vinitur, posse tam praelatos regulares quam confessores re-stularium eorumdem monasteriorum seu collegiorum audire com fessiones illorum foecularium ait Ferraris, Sine approbatione Episcoph, qui inibi rant vere de tamilia et continui

commensales; non autem illorum qui tantum ipsis deserviunt.

Textus hic dissicultatem non tollit; quia controvertitur num juvenes in collegiis regularium convictores, et puellae quae intra claustra monialium educantur sint vere de familia.

213쪽

Ouarto. Ex decisionibus autem Sacrarum Congregationum, quae pro et contra producuntur, ego saltem non potui peremptoriam quaestionis solutionem introspicere. 4' An vero dictorum juvenum a lege paroclude exempliodeduci valeat ex privilegiis, quae aliquibus ordinibus concessa, facta sint caeteris communia' Refert Suareet privit gium quoddam Benedietinis concessum, et in compendio privilegiorum societatis desu positum, vi cujus, ut ipse existimat, dari potest a regularibus extrema unctio iis qui intra collegiorum septa aegrotant, etiamsi non inserviant, nec dici valeant de familia; quod et applicat juvenibus, studiorum causa, in collegiis degentibus : st De altera vero conditione, a habitationis in eadem domo, quod tuterdum per se solau sussciat, colligi potest ex concessione facta Benedictinis, a quae sub his verbis resertur in nostro compendio verbo

a eatrema unctioV: Possunt nostri iis qui intra septa erilegiorum a seu domorum insirmati fuerint, eaetremam unctionem Apostoliea et auctoritate libere et lieite, parochialis presbyteri vel alterius η cujuscunque Episcopi vel superioris licentia vel assensu nullan tenus requisito ministrare. . . In hac concessioneὶ nulla fami-α baritatis, obsequii aut servitii mentio fit; sed solum postua latiir, ut intra monasterium aliquis aegrotet; quod potesta contingere, vel occasione hospitii, et si contingat aliquosa soreulares intra momasterium vel eollegium studii causa, velu per aliam similem occasionem diutius commorari. . . Proa hujusmodi em casibus utilissimum erit hoc privilegiuma hoc modo intellectum; et ... in hoc sensu videtur Pro i societate admissum et applicatum in dicto compendio. . . . De religione, tom. 4, tract. 10. lib. 9, cap. 4, n. 16.) Si riu modi privilegium, vel alia quae forte concessa sunt, d caeteros etiam regulares per viam communicationis pertinerent, diei posset eximi dictos juvenes convictores a lege Parochiae, quoad extremam unctionem, viaticum, etc. Verum obstara videntur plures Sacrarum Congregationum declarationes, verbi gratia, in Astenso 27 novembris l7lT PAesauri, tom. l, Dissiligoti by Corale

214쪽

PARA QUINTA.

207pag. 8ὶ mota est quaestio de comite Eustachio Pallio, qui in

eonveutum Eremitarum Saucti Augustini secesserat, ibique, solutis conventui ali ineutis, vitam sub habitu saeculari ducebat. Cum laethali morbo decubuisset, Patres conventus, irrequisito parocho, ei viaticum et extremam unctionem ministrarunt, atque defunctum in sua ecclesia sepelieruiit. Beci mante parocho, propositum est Sacrae Congregationi dubium :i' In Patres Sancti Augustini, licite potuerint, irrequisito pars-eho, sacramenta administrare et corpus tumulare. .. 8 Et guatenus negative 8 2 sit locus eritimatiori cadaveris et restituιioni omnium emolumentorum funeralium in easu Z Besponsum est :Ad primum, negative. - Ad secundum, negative, quoad primam partem, et guoad seeundam, teneri ad quartam funeralium. De

hujusmodi autem decisionibus, praelato privilegio contrariis,meutio sit in compendio privilegiorum societatis Iesu voce e haristia, S 4, institutum S. I. , vol. i, pag. 295 et 296, edit. Prag. 17b7). Ibi enim tu annotatioue sic habetur: α Usus . hujus privilegii in famulis erit prout dicetur inserius. . . Inu hospitibus vero, quum in lactis particularibus sint in eonu trarium plures decisiones S. Cougregationis, eo nonnisiu caute et siue ossentione parochorum utentur Superiores. . ., u attendendo semper lacorum consuetudinem. n5' Quod attinet ad consuetudinem, quae procul dubio in hac re multum attendenda est, videtur in favorem regularium fere generalis suisse, prout ex Variis documentis perspicere potui. 6' Quando agitur de puellis in conventu monialium educationis causa degentibus, facilius doctores admittunt, posse ipsis viaticum et extremam unctionem, irrequisito parocho, ministrari. Sie, verbi gratia, sentit Mathaeueci inliciat. eur. eccles. , cap. 32, pag. 25s, edit. BOm. 1709ὶ: a Puellis in ed

n cationem receptis intra regularium exemptarum mon a steria, non possunt sacrameuta administrari, nec viaticum, a nec extrema unctio, a parochis; quia sunt in loco exemptou et clausurae terminis restricto, quem parochi non possunt Disit ed by Corale

215쪽

208 TRACTATUS DE IURE REGULARIUΜ.u intrare ..., et sic est praxis Bomae et in tota Italia. η Quam Iiraxim agnovit quoque, licet aegre cam ideatur probasse Jacobus Pignatelli consultationum, tomo T, consuli. 63 . De Sepultura autem quoad easdem puellas magis disputatur. His adnotatis, et Supponendo rem osse adhuc nostris tem Poribus controversiae obnoxiam, quid in praxi prudenter agi

possit, Superest exquirendum.

γ' Hodiernus Mechliniensis Archipraesul, in quadam Sua de regularium exemptione epistola, hac de re disposuit in hunc

modum : Superiores ordinum Memptorum gaudent ordinaria jurisdictione in sibi subditos religiosos, hisque s ramenta pose tentiae et eucharistia', viaticum et eaetremam unctionem administrare possunt ac tenentur. Superior cujusque domus est parochus, ipsaque domus est quodammodo parochia religiosorum in ea habitantium Religiosis sequiparantur novitii, famuli et commemales continui, qui sunt sub obedientia superioris. Abstrahendo a quoestione quae inter canonistas controvertitur, an discipuli convictores commensalibus annumerandi sint, specialem justisque de causis concedimus et statuimus ut regulares, qui cum conSenm nostro scholas aut collegia aperuerint, discipulos omnes, sive internos SiNe eaternos, certioratis tamen prius parochis, ad primam eommunionem et communionem paschalem in ecclesiis vel face lis suis admittere valeant; necnon ut discipulis in scholis vel eo legiis decumbentibus, sacrum viaticum et Mirmam unctionem

administrent, ae ibidem defunctis justa persolvant apud Κersten, urnal hist. et litteraire, tom. 2, pag 574. - Statu . dioecesis Brugensis, parte i, lit. 6, art. 3, pag. 70 . Advertat lector bene posse aliquod hospitale, aliquodve personarum collegium, aut alium locum pium, Per Solan Episcopi auctoritatem eximi ab obligatione paschalem communionem excipiendi in parochia, necnon recipiendi a parocho viaticum et extremam unctionem. Unde in hypothesi etiam

quod certum foret jus parochi de quo agimus, relative addictos juvenes convictores, et dictas puellas in monialium conventibus degentes, Sussicit decretum episcopale ad sus-

216쪽

PARS QUINTA.

pendendum hocce jus parochiale; quia tandem potest Episcopus hisce juvenibus et puellis lacultatem eoncedere communionem paschalem in sacello conventus quem incolunt sa-ciendi : atque item potest pro administrando ipsis viatico et extrema unctione deputare collegii directores quosd dictos juvenes, et capellanum monialium quoad dictas puellas. Unde si ejusmodi decretum edicat Episcopus, praecavebuntur dissentiones et jurgia. At vero non ilum litibus praecluder tur aditus, si contrarium iu parochi favorem Episcopus decerneret. Iu hypothesi enim quod dictum jus quoad ejusmodi juvenes et puellas regularibus competat, sive ex juro Tridentino, Sivu ex privilegiis, non potest ipsis adimi Episcopi auctoritate. Hinc nihil consultius videtur, quam ut ad instar citatae Mech liniensis Archiepiscopi dispositi Ouis, a iuge parochiae ejusmodi juvenes et puellae decreto episcopali prorsus liberi declarentur. Et de facto sic videmus tu praxi generaliter inductum; non tantum quando dicti juvenes et puellaea regularibus et moniaIibus proprie dictis educantur, sed etiam quando ipsis praesunt Saeculares presbFieri, ut moniales

quae nec Solemnia Iota, nec quandoque etiam Simplicia perpetua habent. In seminariis Galliae, verbi gratia, aegrotantibus juvenibus, non a parocho, sed a seminarii directoribus viaticum et extrema unctio miuistrantur, utque idem praest tur a capellano puellis in conventibus earum etiam monialium qitie proprie religiosae non sunt. Multumque id expedire, satis per se patet. Quis non videat, verbi gratia, non utilii tem, sed haud parvum inconveniens secuturum, si deberent puellae quae tu monialium cla tris educantur, pur plateas exire ut in parochiali ecclesia paschalem communionem reciperent 3 Item ut quid vocandus et expectandus parochus administrandum vi alicum et extremam unctionem , quando in

collegio praesto Sunt regulares presbyteri, atque ipsi juvenum consessarii, qui id peragant Sane parochi querimonias de hac praxi emittentes aliud a se intendi quam salutem animarum palam sacerent.

217쪽

TRACTATUS DE IURE REGULARI .

Qu. mo XII'. - In possint regulares primam mmmunimem, absque licentia parochi, in suis Ecclesiis pueris aut puellis rigere ' - Praetermissam in meo tractatu de Parocho quaestionem illam advertens reverendus D. de ... icarius generalis,

monuit me, ne inutilem existimarem; eo quod nempe magis in dies apud Galliae parochos invalescat falsa opinio, qua parochialibus juribus adcensetur ejusmodi puerorum ad primam communionem admissio. Sed revera vix confutatione digna videtur opinio haec recens orta, et apud doctores ac canoni- stas fere inaudita. Nihil in jure reperitur quo vel minimum fulciri possit. Etenim nedum ad solos parochos pertineat judicare, an puer idoneam aetatem ad sacra recipienda attigerit, judicium illud potiori jure ad parentes et ad consessarium pertinere docet catechismus romanus : Odia vero aetate pueris sacra mysteria danda sint, nemo melius constituere poterit quiam pater, et sacerdos eui illi eonfitentur peccata. Ad illos enim pertinet e lorare et a pueris percontari an hujus admirabilis saeramenti cognitionem aliquam aceeperint et gustum habeant eaιechismus rom. , de eucharistios saer. , S eucharistise saeramentum quando, quoties et a quibus sumendum). In quibusdam

regionibus, verbi gratia, in Helvetia et Hispania, puer qui que, caeteris grandioribus perSonis communicantibus permixtus, quando ipsius confessario et parentibus bene visum fuerit , ad eucharisticas dapes primum accedit. Hinc merito Nardi dei parochi, t. l, cap. 7, pag. 169, not. 3ὶ : a Admis- a gio puerorum ad primam communionem Si fiat a parocho, et bene est; Verum non est hoc jus ipsorum. Possent parentes a liberos suos eo mittere quando id crediderunt esse oppo et tunum. Arimini noviter communicantes Sacrum panem a primu vice accipiunt dominica in albis; atque ex antiquisa sima consuetudine et lege synodali debent omnes a par et chis mitti ad ecclesiam cathedralem, ubi Episcopus eis a sacratissimam eucharistiam porrigit. nNee dicatur primam communionem fieri debere in par chia, quia est communio paschalis. Nam incoepto paschali

218쪽

tempore, vel puer tenetur praecepto communieandi, vel nondum obligationi subjacet : si prius, tenebitur utique, sicut caeteri fideles, unam communionem intra tempus paschalefacere in sua parochia; quae tamen communio bene potest esse secunda, si bis intra dictum tempus communicet : si posterius, jam non tenebitur usque ad proximum pascha eucharistiam in parochia recipere. Proinde si interea fiat aptus ad communicandum, liberum ei erit alibi quam in parochia divinum panem recipere.

Hinc patet in ecclesiis regularium, sicut in aliis, posse seri primas communiones, attento jure communi. Absit tamen ut minoris faciamus praxim illam, in Galliis et alibi introductam, necnon Episcoporum etiam statutis firmatam, qua solent omnes simul ejuSdem parochiae pueri, mox sacro pane reficiendi, certo tempore piis ad id exercitiis et caleehesibus disponi, et magno cum apparatu ad sacram mensam deduci. Imo valde utilis mos ille, ut per se patet; nec mirum rem hanc inter parochorum curas non infimas ab Episcopis commendari. Sed ne somnient parochi esse id de parochialibus juribus; nec laesos se existiment, si forte quis Episcopus curam hanc, pro cunctis etiam civitatis parochiis, cathedralis clero, aut alicui regularium commvuitati commi tat, vel si unus aut alter juvenis identidem, praesertim praevio Episcopi aut vicarii generalis assensu, privatim alibi quam in parochia primam communionem recipiat. Id si injuriam reputent parochi, palam faciunt se in seminariis haud recte ossicium suum edoctos fuisse. Praeterito sane ot superiori saeculo passim viguit mos, ut parentes filios suos, non ad suam Semper respective parochiam, sed si magis ipsis placeret ad aliquam regularium ecclesiam, ibi ad primam synaxim a regularibus disponendos mitterent. Lovanti, verbi gratia, id ossieti praestabant Patres societatis degu, non tantum quoad exteros sch lares suos, sed et quoad alios pueros, e variis par hiis a parentibus missos; atque in ipsorum ecclesia, non Secus ac in

219쪽

2l2 TRACTATus DE IURE REGULARIUM. parochialibus ecclesiis, solemniter primae communiones simbant.

QUAESTIO XIII . - Ouid lieeat restularibus quoad stinetissimi sacramenti expositionem ' - Distinguenda est expositio publica ab expositione privata; de quo Sic Cavallieri ope r. liturg., tom. 4, c. 7, decr. 2, cap. in Ord. l09, ii. 3ὶ: u Ea autem a dicitur expositio publica, non quae praecisu fit reseratis ecu clesiae foribus, sed detecto insuper Sacramento: quare Sicu uti, quamvis cuique pateant EccleSi de Portae ..., regularesu non indige ut licentia ordinarii pro expositione sacramentiu velati, ita nec eadem egebunt ad exponendum illud dete-u ctum, dummodo clausae sint januae, aut expositio fiat in ora- toriis tu quibus saecularibus personis non patet aditus, sedu solum regularibus; concionum instar, quas ut regulares inu propriis ecclesiis ad laicos habeant, indigent benedictione u Episcopi; secus si easdem habere debeant ad personasu mere regularea. Quae si minus irrideant, utpote nimis anu gustis arctata limitibus, lubens et publicam regularibus exu positionem itidulgeo irrequisita licentia ordinarii, dummodo. iisdem adsistat legitima praegripta consuetudo; quae eum v a productis sanctionibus minime abrogetur, in valido per-u stat robore. v His praenotatis, I. Regula generalis est, neceSSariam esse regularibus, otium exemptis, Ordi uarii licentiam, ut possint sanctissimum cramentum publice exponere. Hanc exemptorum ab Ordinario quoad id dependentiam, implicite sancivit Tridentina synodus his verbis : Ouaecunque in dioecesi ad Dei cultum spmetant, ab Ordinario diligenter eurari, atque iis ubi oportet provideri aequum est cap. 8, Sess. 2l de re in . Sed eam insuper omnino certam fecerunt plures Sacrarum Congregationum declarationes, e quibus Sequentem SubjicimuS : bis ora Congregatio ...

censuit, non licere regularibus, etiam in eorum propriis ecclesiis, sanetissimum eucharistis sacramentum publice adorandum e Onere, nisi ea causa Publica, quae probata sit ab Ordinario : ea

220쪽

PARS QUII TA. 2l3 causa autem privata posse, dummodo sanctissimum saeramentum e tabernaculo non eaetrahatur, et sit velatum, ita ut ipsa sacra

hostia videri non possit vide illam decisionem apud Benedictum XIV, institutione 30, n. l l . II. Non videtur necessaria Episcopi licentia quando regula res pro se habent legitime praescriptam consuetudinem. Id satis evincunt citata Cavallicri verba. Atque idem salis aperte innuit Benedictus XIV in ei tala iustitutione 30, ubi sciam esset Bononiensis Archiepiscopus) sic pro sua dioecesi statuebat : u Attamen ... si contraria jampridem consuetudo inva-u luerit, ut nempe in aliquo templo certis quibusdam diebusu in tabella minime descriptis sacra eucharistia publice ex- a ponatur, Satis erit, Si ejusdem rei causa, et ad ipsam cona suetudinem probandam argumenta nobis exhibeantur; quaeu si a nobis obsignentur, pro necessaria lacullate susscient, u donec novum aliquid contra statuatur. η N. 14.ὶ IlI. Episcopi licentia non indigent regulares, Sive pro exponenda sacra eueharistia velata, adstante populo; Sive pro exponenda desecta, exclusis specularibus. Quia nempe in neutro casu sit expositio publica, pro qua sola Episcopi iacultas requiritur. Satis patet ex adductis supra Cavallieri verbis. Quid autem observandum sit in exponendo Sancti Stimo Sacramento, sive obtecto, Sive detecto, vide apud auctores liturgi OS.

DE HIs QUAE SPE AIT AD SACRAMENTUM POENITENTIAE.

Quanto Ι . - Ouomodo disperant approbatio et jurisdietio' - κ Approbatio est authenticum judicium, seu declaratio dea idoneitate et sussicientia sacerdotis ad audiendas confessi α nes, facta ab habente potestatsem episcopalem vel quasia episcopalem. Est in re communis. Et additur guasι epraesa palam, ad denotandum, quod etiam praelati exempti regu a larium potestatem quasi episcopalem habentes, examinare Disit ed by Corale