장음표시 사용
451쪽
a multae observantiae Vel austeritates, quae solum nituntur inu lege positiva; et ideo derogari illis potest per contrariam a consuetudinem ; quae licet illicite inchoetur, quia tunc
u durat obligatio legis, postquam tamen introducta est con- et niventibus praelatis, sine culpa Servatur. η SuareZ, dereligione, tomo 3, l. i0, cap. 8, n. l6.ὶ δ' Introduci potest per consuetudinem illegitimam, seu corruptelam : Si nempe ve sutur circa materiam, in qua non datur praescriptio contra legem ; qualis est materia votorum. Etenim obligatio semel ex voto orta, nulla contraria, et quantumvis generali consuetudine tolli potest : caeterae autem obligationes, aliunde quam ex vi votorum ortae, utpote juris humani, per contrariam consuetudinem abrogari possunt vide Suaresium, Ioco cit. . Non loquemur hic de reformatione regulae, quae hoc posteriori modo relaxata fuisset. Cum enim ex hypothesi relaxatio illa non facta sit legitima, pergit obligare regula primitiva, et dubium non est quin possint ac debeant religiosi omnes ad eam observandam compelli. Unde tota praesentis paragraphidissicultas versatur circa duas priores species mitigationis; quando nempe legitima evasit illa mitigatio, sive per competentis auctoritatis decretum, sive per legitime praescriptam
consuetudinem. QuAESTIO ID. - Quid senserint doctores circa praesentem materiam 8 - u Occurrit frequens et gravis dubitatio, an is, quia professionem emisit in religione, quae a rigore suae primi r tivae regulae mullum remisit, possit postea, in virtute obeu dientiae cogi ad observandam regulam primitivam, lacta a reformatione in ipsa religione, Vel etiam antequam fiat. a Auctores enim varie in hoc sentiunt. Quidam asserunt etiamu non facta universali reformatione, obligari posse aliquema ex vi Voti, ut servet regulam, etiamsi propter relaxationemu ab aliis non servetur. . . Alii tenent ante reformationem nona posse aliquem cogi ad servandum regulam, quoad illam a partem, in qua illam relaxatam invenit; posse tamen ab α ipsamet religione ad priorem formam restitui; et tunc con-
452쪽
sequenter posse etiam obligari quemlibet resigiosum anteau prosessum ad primitivae regulae observationem : prior parsu hujus sententiae communis est... Tertia vero sententia ESSeu potest simpliciter negans. posse religiosum obligari adu observationem de resormatione primitivae regulae acce- 4 ptandam quando invenit eam relaxatam per eonsuetudinemn praescriptam, quia non potest obligari ad illud observandum . quod professus non est. η SuareZ, de religione, tomo 3,L 10, cap. 8, n. l 5. QUAEnlo II l'. - Num, ante saetam reformationem, possit relimosus obligari ad servandam primitivam regulam 8 - Non agitur hie de imponenda illa obligatione omnibus religiosis per modum statuti seu legis ; quia ejusmodi generale statutum esset ipsa-met reformatio; et hic supponimus eam nondum factam fuisse. Unde quaestio est, an posSit superior per modum tarde optipersonalis aliquem religiosum obligare ad observandam primitivam regulam. Respondeo, regulariter loquendo, non posse religiosum ad
id obligari, antequam facta fuerit reformatio. Nam, ex hyp thesi, legitima est regula mitigata; et primitiva jam obligare desiit. Ille autem religiosus vigentem invenit regulam mitigatam, et juxta illam vota sua emisit. Ergo quoad ipsum regula mitigata est vera regula. Ergo superior ipsi imponendo regulam primitivam, praeciperet supra regulam ; quod reg Iariter loquendοὶ sacere nequit. Dicimus regulariter loquendo, quia ut supra dictum est)potcst superior aliquid supra regulam imponere, l' in poenam
delicti: 2' si res praecepta non Sit omnino supra regulam, sed indirecte seu reductive sub regula comprehendatur, et ad melius promovendam regulae observationem conducat. Objkies. - Regula primitiva est semper apta ad melius procurandam regulae mitigatae observationem; et sic redu-etive semp r sub regula mitigata comprehensa remanet: ergo Superior eam semper praecipere poterit.- Nego antecedens: nam observantiae in primitiva regula praescriptae, non semper Diuiti su by GOoste
453쪽
conserunt ad melius observandam regulam mitigatam, quatenus talem; sed multoties addu i solummodo majorem austeritatem. Sit in exemplum regula primitiva ter in hebdomada jejunandum praecipiens, et regula mitiga a qua duo solummodo jejunia iiij linguntur. Clarum est tertium illud jejunium, quod obligare desiit, non conferre nec consonum esse r gulae mitigatae. Unde si illud praecipiat supcinor, omnino supra regulam mitigatam praecipiet. Nisi ergo illud praecipiat in poenam delicti, obedire subditus non tenebitur. Caeterum eamdem praesentis quaestionis solutionem tradit Suaresius. Ad casum nempe, quo mitigatio factu sit per legiblimae auctoritatis decretum, sic habet : u Existimo. . . eos quia post talem moderationem ingressi sunt religionem, nonu posse obligari ad primitivam regulam ejusque rigoremii Observandum, neque ante, neque post reformalionem. 4 Prior pars per se evidens est; quia tunc nec voto obliganu tur cum factum sit juxta regulam legitime mitigatam);η neque ipsa regula, cum nondum Supponatur resormata. D De religione, tomo 3 l. 10. cap. 8, n. t T.) Ad casum autem quo relaxatio laeta est per consuetudinem legitime praescrimiam. sio habet: u Quod ante reformationem non possit quis κ obligari ad servandum rigorem antiquum contra praesenu tem consuetudinem, probatur; quia durante eo rerum a statu, illa obedientia non est secundum regulam; quia nune α non viget ea rogula, sed derogata est. Ergo non cadit sub η tale votum nempe obedientiae . Praetcrea juramentum dea Servandis statutis alicujus collegii non obligat ad servanda, statuta quae consuetudine derogata sunt, ut est communis a Sententia. . . Item est optima ratio, quia regula debet esse a communis. Quandiu autem non est facta reformatis, nemo e potest introducere regulum communem, contra praeseripa tam et non pravam consuetudinem. v Loco cit., n. 18.)Suae tamen conclusioni apponit Suaresius limitationem istam tu Hoo autem intelligendum est per se et M vi regulae. Nam si a conlingat alicui personae artieulari esse necessarium illum Diuitiam by Corale
454쪽
448 TRACTATus DE IURE REGULARIUM.u rigorem ad observantiam votorum, poterit quidem ei pera obedientiam injungi; sicut posset etiam, si nunquam fuisa set iii autiqua regula praeseriptum. v eo citato. QUAESTIO IV . - An et a quo fieri possit reformatio8 - Α - mus semper de reformatione regulae, mitigatae quidem seu relaxatae, sed jam legitimo. Nam si regula relaxata non sit legitima, quilibet superior non tantum potest, sed debet, primitivam regulam urgere; cum, ex hypothesi, regula haec vigere non desierit: de qua improprie dicta reformatione hienon agimus; sed tantum de reditu a regula mitigata legitima, ad regulae primitivae rigorem. Item hic non inquirimus, num reformatio semel lacta, obligabit etiam religiosos ante illam professos quae dissicultas infra expenditur); sed solummodo
inquirimus, quinam reformationem decernere valeant, quo praenotato, sic quaestioni respondendum videtur :I. Etiamsi regula mitigata fuerit avetoritate Pontificia, potest reformari; non solum ab ipso Papa; sed etiam ab ipsa raligione. - u Potest coutingere ut post factam moderationem regulae,n etiam per dispensationem Ponlisicis, experimento cogi ea scatur, talem dispensationem, non Solum uoti esse utilem, a sed etiam esse ita nocivam, ut, ablato tali rigore per liuju u modi remissionem, non possent reliqua convenienter obse a vari. Tunc autem et Papa solus potest talem dispensatio-u nem auferre; vel etiam religio, Si majori ex parte eona sentiat, potest illi renuutiare, et se reducere ad pristinum a rigorem, obligando etiam noviter professos a l illum sera vandum; quia hoc revera nou excedit vim professionisu eorum. v SuareZ, de religione, tomo 3, I. i0, c. 8, n. t T. Quod tunc Papa valeat reformationem decernere, patet, quia potest concessam dispensationem retrahere. Quod etiam id possit religio, id est generale capitulum, Sequitur ex eo quod tunc mitigatio sit favor a Sede Apostolica concessus : favoribus autem et gratiis cuique liberum est renuntiare. II. Ouando mitigatio introducta fuit per legitime praescriptam consuetudinem, reformari potest, tum a Romano Pontisire, tum ab Disitigod by Corale
455쪽
ipsa etiam religi e. - Nam consuetudo illa, etsi nune legitime praescrit,ta, initio fuit prava et illicita. a Prava autem consu u ludo ait Suareg), seu illicite introducia, licet habeat vimu reΙaxandi obligationem regulae, quandiu durat, non tamena habet tantam vim, ut auferat religioni, vel Pontifici poteu statem reformandi regulam et auferendi ejusmodi consueu tudinem. n De religione, tomo 3, l. 10, cap. 8, v. l9. QUAESTIO V . - An, facta reformatione, religiosi qui ante ipsam Professi erant, teneantur eam observare ' - Diligenter distinguendi sunt varii casus: varia enim est quaestionis solutio, prout regulae mitigatio contigit per decretum Pontificium, aut per solam consuetudinum ; atque item prout reformatio sit per ipsammet religionem, aut per sedis Apostolicae auctoritatem. I. Si mitigatio indueta sit per sedis Apostolicae dispensationem, et reformatio fiat a capitulo generali, huisce dispensationi renum tiante, et regulam primitivam reducente, qui ante reformationem professus est, ad eam servandam non tenetur ς nisi tamen talis sit reformatio. ut indirecte seu reductive scib regula mitigata contineatur. - Quia, inquit SuareZ, nemo potest obligari adu acceptandum quod nec directe nec indirecte vovit: sed illere non vovit talem rigorem regulae, nec vivere aut obedirca Secundum illum : ergo non tenetur acceptare illam refor-u mationem etiamsi sat : ergo etiam post illam faciam noliu potest per obedientiam obligari ad vivendum secundum v illam. i, De religio ne, tomo 5, l. l0, cap. 8, n. l T in Diximus, nisi tamen reformatio reductive sub regula mitigata contineatur ἰ quam limitationem idem Suaresius apponit conclusioni suae. Eam enim dicit intelligendam esse, n quondou reformatio solum sit propter majorem persectionem, ut ii rigorem : nam ad haec nemo obligatur, nisi supposito suffa cienti volo. Aliquando lamen sieri potest propter observa-u tionem Decessariam ad sinem ejusdem religionis, etiam spe-u elat ae in eo statu dispensationis : et tunc si reformatio fiat,
456쪽
450 TRACTATus DE IURE REGULARIUM.. obligari quisque debet ad observandam illam, quia tuneu non est consideranda illa resormatio ut reditus ad pristinam i regulam, sed ut additio quaedam moraliter cxpediens adu sinem talis religionis, de qua jam supra diximus posse fieri,u ot indirecte saltem pertinere ad votum obedientiae Secun-α dum regulam. s O citato.)II. Si mitigatio inducta sit pre eonsuetudinem, et reformatio fiat a eapitulo generali, qui ante reformationem professus est Obl stari potest ad illam observandum. - Existimo ait Suareau quoad casum huncin posse ad illam observandam obligariu etiam illos qui ante reformalionem professi sunt ... Et ratiou est, quia tulis reformalio non est additio supra regulam, sedu restitutio moraliter necessaria ad persectam regulae obser-u valionem. De religione, i. 10, cap. 8, v. l9.ὶ Haec tamen Suaresti ratio non plene convincit; quia lunc resormalio, relative ad regulam per conmutudinem mitigalam, est revera additio quaedam; et professus dicere 9 sci, se Vovi SSe non juxta regulam primitivam, sed juxta moderationem a consuetudine introductam. Unde potius videtur recurrendum ad aliam rationem, supra indicatam : posse nempe scri additionem supra regulam, quando additio haec moraliter iaceo garia est, vel saltem valde utilis ad convcuientem rogulae observantiam, et ad proprium instituti scopum. Iam vero, in casu regulae mitigatae per repetitas infractiones, ex quibus orta
demum est sussciens ad praescribendum consuetudo, quasi semper dici poterit valde utilis, ct rcgulae etiam sic mitigatae valde consentanea additio, quae sit per reditum ad regulam primili Vam. Proinde professo obtundonii, se vovisse duntaxat secundum regulam consuetudinc mitigatam, responderi potest: Im illicite in tua professione acceptasti omnes additiones, quae aliquando fieri possent ad eonvenientius attingendum proprii instituti scopum, et molius promovendam regulae observationem : atqui per reformationem seu reditum ad regulam primitivam, nihil aliud si quam ejusmodi additio regulae illi mitigalae, juxta quam vovisti; ergo reformatio haec implicite
457쪽
contenta suit in materia voti a te emissi : ergo ad eam observandam constringi potes. Excipiendus tamen videtur casus, quo religiosus professionem emittendo, expresse declarasset, aut apud se statuisset, non vovere nisi secundum regulam consuetudine temperatam, positive excludendo primitivam, siquando forte
Item excipiendus videtur casus, quo per consuetudinem regula aliqua ita suisset immutata, ut jam foret omnino diversa a primitiva quia tunc reformatio non foret simplex additio, regulae mitigatae conveniens ut utilis, sed quasi transitus ad
novam religionem arctiorem et persectiorem. II. Si reformatio fiat auetoritate Pontificia, ad eam observandam obligari possunt religiosi antea professi: quod procedit sive mitigatio inducta sit Apostolica dispensatione, sive per cons Netudinem. - Etenim. ut supra diximus, duplex iii Romano: Pontifice exstat potestas, relative ad religiosos ordines : dominativa, vi cujus est primarius ipsorum omnium abbas seu superior, et jurisdictionalis. Qua primarius superior poteSt, antea professos ad reformalionem servandam obligare, in iis casibus, in quibus obligari possent ab ipso capitulo generali reformante : non tamen in aliis. At vero, ut adnotat SuareZ, jurisdictionalis ejus potestas major est. Potest nempe Summus Pontifex, vi hujus potestatis, si hoc ad generale Ecclesiae bonum, aut ad majorem alicujus religionis decentiam expediat, ipsi imponere novas leges, quae etiam sint omnino supra regulam. Nec Objiciatur, etiam a summo Pontifice imponi invitis non posse ea quae sunt de consilio :nam Iicet non possit Pontificia auctoritate religiosus status imponi, potito tamen hoc statu libere assumpto, debui esse
in Romano Pontisce potestas eum legibus gubernandi, quas exigit generale Ecclesiae bonum, et uniuscujusque ordinis religiosi major decentia. Alias aliquatenus in ipso desceret, plena et persecta Ecclesiam regendi potestas. Ergo qui statum religiosum amplectitur, hoc ipso implicite se subjicit iis addi
458쪽
tionibus et novis legibus, quas etiam omnino extra et supra regulam decernere potest summus i 'ontifex, si ita expedire ob dictas rationes existimet. Unde in praxi, quando reformatio sit Pontiscide auctoritatis plenitudine, non videtur tueri se posse religiosos antea prosemos, quominus reformationi se subjiciant, ex eo quod reformatio sit omnino supra regulam quam professi Sunt, et ex eo quod nemo possit ipsis imponere ultra id quod Voverunt : nam talis resormatio, implicito in materia Totorum cujuslibet religiosi contineri censenda est. Imo si religiosus Voveret sub ea conditione, quod etiam a Papa ipsi imponi non poterit quidquam supra regulam, secundum quam profitetur, conditio haec pro nihilo habenda foret, utpote prava. Etenim conditionis turpis additio non vitiat contractum. Nota. - De potestate coercitiva et judiciaria praelatorum regularium dicetur infra, sectione 2.
QUAENAH SIT SUPERIORISSAE MONIALIUM POTESTAS.Qu mTIo Ρ. - An de jure divino feminae, ae consequenter moritalium superiorissae, sint incapaees iurisdictionis ecclesiasticoe p- Respondetur negative. Nam jus illud divinum feminas ab ecclesiasticae jurisdictionis exercilio excludens, neque Sacris Scripturis, neque traditione, aut ex ipsa semineae conditionis essentia probari potest. Ιmo doctores non pauci olim tenuerunt, etiam do jure communi ecclesiastico monialium Superiorissis competere Spiritualem jurisdictionem. Quae quidem
opinio communiter rejicitur, atque omnino deserenda est, ut mox dicetur: caeteri tamen doctores, illum confutando, noujus naturale aut divinum, sed ecclesiasticum adducunt. Hinc
Pelligarius de monialibus, editionis non prohibitae, pag. 240,
n. li8ὶ, absolute raserit, et tanquam certum Supponit, inca
459쪽
pacem osse seminam spiritualis iurisdietionis, non jure divino,
sed humano, nempe jure canonim.
Objicies. - Ιn sacris Scripturis sat clare excluduntur seminae ab iis ministeriis quae jurisdictionem annexam habent. Sic enim edixit divus Paulus l. Cor. 14ὶ : Mulieres in Getesiis
taceant: non enim permittitur eis loqui, sed subditas esse ; si quid autem volunt dicere, domi viros suos interrogente turpe est enim
mulieri loqui in Ecclesia. - Probat quidem ille textus, regulariter loquendo, haud expedire ut seminis jurisdictio ecclesiastica conseratur. At non absolute evincit nunquam et iii nullo casu conferri posse sui de Bonacinam, d. l detest ., q. l, P. 3, n. 35; necnon PelliZarium, loco cit . . QUAESTIO ΙΙ . - An de jure communi ecclesiastico monialium superiorissis competat ordinaria jurisdictio ' - Bespondetur negativo; et ita omnino tenendum est: tum quia a est ferea communis doctorum sententia, η ut ait Pelligarius loco cit., pag. 239, n. il7ὶ: tum ob rationem a Sua resio adductam de religione, tumo 4, tractatu 8, l. 2, c. 9, n. llὶ, nempe u ex generali regula, quod potestas clavium solis clericisa communicatur, juata ordinarium et perpetuum jus Ecclesiae; ii omnis autem jurisdictio spiritualis pertinet ad potestatem a clavium. Unde divus Τhomas... generaliter ait: Feminam et non posse habere aliquam jurisdictionem spiritualem. Et iterum: u Feminam non habere clavem ordinis aut jurisdictionis. n Tandem id evincit universalis Ecclesiae praxis : si enim do jure communi ordinariam jurisdictionem habere ut dictae superi rimar, hanc in ipsis omnibus potestatem agnosceret Ecclesia, id est sedes Apostolica et Episcopi. Porro contrarium Omlii I. Oconstat. Unde si quando abbatissa aliqua jurisdictionem habuerit, id non jure communi tribuendum est, sed Politiscio privilegio. Au autem revcra proprie dictam jurisdictionem ex privilegio, aut delegatam, aliquae abbatissae unquam habuerint aut liabere possint, infra expenditur.
QUAESTIO III . - An dictae superiorism saltem eae privilegio habere possint jurisdictionem ordinuriam 8 - BeSpondetur ue Duili od by Corale
460쪽
454 TRACTATus DE IURE REGULARIUM.tive. Nam jurisdictio ordinaria illa dicitur quae habetur a jure
communi et vi muneris. Proinde jurisdictio eae privilegio numquam est Ordinaria, sed deles: ta. Qu, Tio IV . - An saltem jurisdietionem delegatam habere valeant monialium superiorissae' - Varie hac in rc sentiunt doctores. Vera mihi videtur sententia, quam tenent multi
eum Pelligario me monialibus, editionis non prohibitae, p. 240, n. li8ὶ; IK3sse nempe dictis superiorissis spiritualem juri dictionem delegari a Papa, non autem ab ullo alio praelato. I 'Quod possit Papa alicui movi alium superiorissae juriisdictionem delegare, sequi videtur ex eo quod feminae jurisdictionis ejusmodi incapaces non sint jure divino, sed tantum jure ecclesiastico : potest enim Papa in jure ecclesiastico dispensare, et contra ejus praescriptiones Statuere : poterit ergo jurisdictionem alicui monialium Superiorissae delegare, quamvis hoc sit contra jus commune ecclesiasti eum. Conclusionem eonfirmare videtur caput dilaeta l2 de majoritate et obea.), in quo sic habetur : Dilecta silia in Christo abbatissa de Bubrigentransmissa Nobis petitione monstravit, quod, cum ipsa plerungue canonicas suas, et clericos sum iurisdictioni subjectos, propter in bedientias et eulpas eorum oscio beneflcioque respendat, iidem eonsisi eae eo quod eadem abbatissa ea Ommunicare eos non potest, suspensionem hujusmodi non Observant; propter quod ipsorum eacessus remanent incorrecti. Ouocirca mandamus, quatenus dictas canonicas et clericos, ut abbatissm praefatae obedientiam et reverentiam debitum impendentes, ejus salubria monita et mandata observent, ecclesiastica censura compellat. Hine, absolute
loquendo, potest Papa alicui ubbatissae spiritualem jurisdictionem, atque adeo censuras serendi potestatem delegare. Id vero Arissime ac vix unquam expedire, SatiS per Se patet. 2' Dicta delegatio sieri nequit ab ullo alio praelato. Nam de jure communi spiritualis jurisdictionis incapaces sunt seminae: sed nullus praeter Romanum Pontificem contra jus commune, seu universales Ecelcsiae leges, valido quidquam statuere Diuitiaco by GOrale