Tractatus de Jure Regularium ubi et de Religiosis Familiis

51쪽

TRACTATUS DE IURE REGULARIUM.

Nostra inhiberent, ne abbatem et conventum praedictos molestares super instituendis pluribus in eisdem . . .

In singulis iis prioratibus, qui erant simul ecclesiae parochi, leS, Steterant singuli monachi. Cum autem id prohibuisset Lateranense concilium anni l 179, per citatum decretum mo- machi. Venetensis Episcopus abbatem Bivensem compellebat utplures monachos in dictis prioratibus constitueret. Besistebat abbas objiciendo, deesse facultates ad alendos plures. Unde Venetensis Episcopus non incapaces regendarum parochiarum monachos contendebat ; sed exigebat tantum ne soli in illa degerent, contra Lateranensis concilii anni li79 praescriptum. Atque tu hoc pariter sensu intellectam fuisse ab Innocentio ΙΙΙ decretalem monachi, facile colligitur ex capite quod Dei timorem 5 de statu monach.), tenoris hujuSmodi.

Licet autem in Lateranensi concilio de monachis caveatur, ne

singuli per villas et oppida, per quascunque paroeciales ponantur

ecclesias, etc. ς quia tamen istud de canonicis regularibus specialiter non cavetur, qui, etsi a Sanctorum monachorum comortio non putantur seditincti, reguloe tamen inserviunt Iaaiori, et per antiquos camnes etiam momachi possunt ad ecclesiarum paroreialium regimen in preεbyteros ordinari ..., sic annuendum dualmus

postulatis, ut mercens plebant ollicium, si commode fieri poterit,

unum canonicum regularem tecum habeas ad cautelam, cujus, in his quoe Dei sunt et regularis observantiae, tam consortio quam solatio perfruaris.

Quid ibi memorat Innocentius III monachis a Lateranensi concilio prohibitum Ne singuli per paraeciales ecclesiaS ponerentur. Quid affirmat per antiquos canones licuisse Τ Ut etiam monachi ordinarentur in presbrteros ad paraeclarum regimen nempe ut soli et sejuncti a monasteriis suis, paraecias regere valerent; id enim totus contextus indicat. Quid decernit quoad canonicos regulares' Εos non comprehendi sub illa prohibitione Lateranensis concilii, utpote quoad solos monachos ex preme Sancita : proinde canonicum regularem plebreni stricium exerceutem, non tenuri ad habendum sucum sui ordi-

52쪽

PARS QUINTA.

nis socium; id nihilominus suaderi, si commode fieri poterit. Ε quibus documentis simul collatis, p.itet quodnam fuerit

jus commune ante Tridentinam synodum : nempe ante decretalem monachi Lateranensis concilii, poterant monachi, vi antiquorum canonum, praesici parochiis etiam soli : post illam decretalem potuerunt adhuc praesici, at cum hac conditione, ut cum aliquibus sui ordinis fratribus degerent : canonici

vero regulares huic conditioni rigorose non subjiciebantur.3' Ad axioma juris, beneficia regularia regularibus, saecularia saecularibus esse conferenda, et ad Varios textus quibus axioma illud innititur, responderi solet : regulam hanc non recipi tanquam certam, nisi de beneficiis simplieibus: u Quoad benea scia curata haec regula non aeque procedit. Nam imprimisu si beneficia habeant curam fori eaeterni, eorum capaceS eMeet regulares exinde manifestum redditur, quod religiosusu etiam possit eligi in Episcopum, quamvis ecclesia sit saec. u laris, pertextum ex premum in Clementina l, de electime. . . v Idque complures extendunt, ut religiosus etiam possit eligia in praelatum seu praepositum aut decanum ecclesiae colleu giatae saecularis . . . Quod si beneficia habeant solum curamu fori interni, uti eccleSiae parochialeS..., communis est doc-u torum sententia, religiosos de jure generaliter capaces esseu beneficiorum saecularium curatorum; et ita, ob favoremu curae et utilitatem spiritualem animarum, esse exceptionema ab illa regula, quod saecularia beneficia tantum saeculariu bus conserenda sint. η Engel, in tit. 37, libri 3 decret. , n. 5 et seq.

Π. Antiquum jus commune, Ni cujus poterunt regularibus com feriri parochios Meculares, adhuc vigens supposuit et reliquit Pri.

dentina synodus. - Etenim, capite i 1 sessionis 14, de reformatione, agendo de regularibus, qui de uno ad alium ordinem transferuntur, de ejusmodi translatis sic decernit synodus:

Taliter translatus, etiamsi canonicorum restularium fuerit, ad beneficia foecularia, etiam eurata, omnino incapaae existat. Ibi l

quitur synodus de translatis cujuslibet ordinis religiosi, prout

53쪽

46 TRACTATUA DE IURE REGULARIUM.c vincunt verba haec : Etiamsi canonicorum regularium fuerit; et de ejusmodi translatis decernit eos fore incapaces ad beneficia foecularia etiam curata. Porro si de jure communi regulares fuissent incapaces beneficiorum Saecularium curatorum, absonum fuisset incapacitatem illam Speciali decreto sancire quoad translatos. Ergo existimavit Tridentina Unodus regulares de jure communi capaces esse benescii saecularis curati; et huic juri communi derogavit solummodo quoad translatos. Mirum in modum desudant oppositae sententiae canonistae ut hoc Τridentinum decretum ad ullum sensum contorqueant, prout videre est, verbi gratia, apud Pignatelli tom. i, consultatione 44 . Mihi vero, tum ex illo Tridentino textu, tum ex aliis supra adductis, vera potius Videtur altera sententia, quae apud antiquiores canonistas communior occurrit. Unde, quod hodie nequeant regulares absque indulto Pontificio saecularibus parochiis praesici, desumendum videtur, non ex Tridentinis decretis, nou ex jure communi ante Tridentinam synodum vigente, Sed duntaxat e recentioribus sedis Apostolicae dispositionibus.

PROPOSITIO II P. - Omnino certum est, de jure commund hodierno, haud posse parochias Sin lares regularibus conferri, absque

dispensatione Pontificia. - Id certum evasit plurimis S. Congregationis Concilii declarationibus, sedis Apostolicae auctoritate firmatis. Duas sequentes ex Garcia de beneficiis, parte 7, c. l0, n. 30ὶ transcribendas potissimum duximus, quia in iis indicatur quo ex fundamento Sacra Concilii Congregatio in eam

sententiam abierit: Regulares sunt ineapaees beneflati simplicis, etiamsi essent canonici regulares, non autem beneficii curati juata dispositionem eapitis quod Dei timorem, de Statu monasi.); licet non hodie, cum obstet concilium Lateranense ad concordata, - Ouidam clericus, miles sancti Stephani, petiit admitti in concursu cujusdam ecclesiae parochialis. Congregatio parva censuit signisseandum datario, concilium Tridentinum non prohibuisse quod regulares possint habere saeculares parochiales e jus etiam vetus non obstare : videat ipse si institutum militiae sum obstet.

54쪽

PAM QUINTA. 47Sanetissimus noluit; quia disit prohibere eoneilium Lateranense in eo ordatis cum Leone: et ideo rescribendum Episeopo, ne regularem admittat ad concursum. Citatis autem istis declarationibus subjungit Garcias in hunc modum : a Ex quibus declaratio-u nibus apparet Papam uosse. quod regulares, etiam cano-u nici, admittantur ad parochiales; quiu id prohibuit concia lium Lateranense in concordatis; quae prohibitio videtura esse titulo de collationibus, voluntas, quam Papa extendiu vult etiam ad alias partes. n Concordalum inter Leonem X et Franciscum Ι Galliae regem attentu perlegi, nec ulla inveni verba, quae ad rem facere videantur, praeter sequentia : ECinsuper, quod tam straduati Simplices quam nominati, beneficia... petere et consequi possint secundum propriae perSOnoe condecentiam et conformitatem; videlicet saeculares Mecularia, et religiosi regularia benefleta ecclesiastica : ita quod foecularis nominatus beneficia regularia..., et econtra religiosus beneficia saecularia, petere

aut eo equi minime possint. Concilia, Labbe, tom. lέ, col. 299, edit. Parisiis i672). Et paulo post Subjungitur : Statuimus quoque, quod parochiales ecclesiae, in civitatibus aut villis muratis eaebstentes, nonnisi per3onis proemisSo modo quali sicutis ... conferantur. Quomodo ex illis verbis mutatum jus commune existimaverit S. Congregatio, in allatis declarationibus, non bene intelligo. Caeterum haud statim sinem accepit controvenia. Discussa praecipue fuit quaestio quoad canonicos regulares. u Celebris jamdudum est controversia inquit Benedictus XIV, u constitutione quod inserutabili, 9 julti l 45ὶ, an canoniciu regulares capaces sint obtinendi et retinendi ecclesias parinu chiales saeculares, absque indullo Apostolico ... Saepe reSpon-u Sum est, absque Apostolico indulto ad speculares parochias et Promoveri non posse. Ita respondit Congregatio Concilii don anno 158l; ejusque responsum approbatum fuit a Gregorion Papa XIII. nEx qua decisione Gregorii XIII, concludit Fagnanus in cap. quod Dei timorem, de statu monach., n. l7ὶ, idem a fortiori esse dicendum do aliis regularibus : et Insertur ut multo minus

55쪽

48 TRACTATus DE IURE REGULABIUΜ.u assumi possint ad curam animarum personarum Saecularium v regulares aliorum ordinum : nam in canonicis regularibus,u ex multorum sententia, speciale erat ut possent praefici pa-u rochialibus saecularibus, quia regulae inserviunt laxiori ...

a Quare si canonicis regularibus non Iicet amplius obtinere u parochiales in titulum, vel ad tempus. propter decretumst Gregorii XIII, longe minus id licebit aliis regularibusu strictiorum ordinum. Hinc cum fuerit quaesitum, an regu u laris possit praesici curae animarum ab Episcopo sine disu pensatione Apostolica, Sacra Congregatio Concilii censuit,

u non posse, nisi accedente dispensatione, quin non videtur conceu denda, nisi instante Episeopo pro Meessitate vel utilitate E u elesis. Et alias consulta an ecclesiae parochiali ex necessi-u tate, nempe ob penuriam sacerdotum, regularis perpetuo u possit praefici, respondit, permitti posse, ita ut deducto victu, u quod reliquum fuerit reddituum in utilitatem Ecclesiae et paupe-u rum convertatur: ob id autem necessariam esse hodie dispensa. t tionem, contra Opinionem antiquorum doctorum, quod ita de s stylo servari consuevit quod si magis placuerit Sanctissimo, a posse quod petitur ad tempus concedi, quoad scilicet Episcopusu providerit de clerico smulari : nihil tamen concedendum, nisi u instante Episcopo pro necessitate vel utilitate Ecclesiae. v

Εx his et similibus decisionibus praesertim a tempore Gregorii XIII emanatis, certa omnino ovasit indulti Apostolici necessitas, ut possint regulares saecularibus parochiis praesci, ita ut hodie res prorsus Sit extra omnem controve iam posita. Consequenter deserendus Engel, qui, non obstante praefata Gregorii XIII decisione, contrarium sustinet in lit. 37, libri 3 decret. , n. 8ὶ; quia nempe co quo scribebat tempore adhuc disputabatur, num usu recepta suisset dispositio haec

Gregorii XIII.

PnOPOSITIO IV . - Ipsi etiam canonici regulares, eae hodierno jure eommuni, Pontifeia dispensatione indigerit, ut valeant par chiis saecularibus prisci: Proemonstratenses vero generale habent Diuitiaco by GOrale

56쪽

PARS QUINTA. 49 privilegium, a Benedieto XIV confirmatum, gus ipsis licet ejusmodi par hiarum regimen si Somer .

' Quoad canonicos regulares Lateranenses nempe et sanctissimi Salvatoris) res disputata suit usquo ad Benedietum XIV. Narrat autem dictus Pontifex constitutione quod inserutabili 9 julii l745 quanta cura et quam ingenii labore quaestionem expenderit. Sed hac ipsa eonstitutione definivit,

eosdem canonicos regulares, absque indulto Apostolico, cujuscunque beneflcii ecclesiastici saecularis, sive eum adneaeo animarum curae aut residentis onere, sive etiam benefleti simplicis et Sine Cura ..., veTe incapaces esse et emseri debere. Et sic tandem

Ionga haec, quoad dictos canonicos regulares, controversia sinita est. Et a fortiori s nila otiam est quoad alios religioso3.2' Quod autem eanonici regulares Proemonstratenses abSque Pontificio indulto parochias saeculares regere valeant, ob sua antiqua, et a Benedicto XIV confirmata privilegia, constat ex praelati Pontificis constitutione oneroso, 1 septembris i 750 ;cujus constitutionis dispositionem susscienter exprimit praefixa ipsi haec rubrica: n Praemonstratensibus conceditur exa integro privilegium assequendi et retinendi quascunque a parochiales ecclesias, et vicarias, tam saeculares quam re-κ gulares, absque dispensatione Apostolica. M3' Vi autom dicti privilegii dissert multipliciter conditio

Praemonstratensium ab aliorum regularium conditione, quoad parochialium regimen. Nam primo, ut dictum est, absque iu-dulto Pontificio, possunt Praemonstratenses parochiales saeculares obtinere: proinde pro ipsis oblinendis concurrere possunt sicut clerici Saeculares. Secundo, itum absque indulto Apostolico, possunt nominari ad vicarias perpetuas, si haec de iis sint quae specularibus clericis conserri valeant. Tertio, consequenter si qua parochialis unila existat sive pleno juro, sive quoad sola temporalia j ipsi monasterio Praemonsti alensium, ita ut nominatio ad monasterium pertineat, poterit monasterium in vicarium nominare seu praesentare aliquem csuis religiosis; prout adnotatur in causa Augustam tu mali

57쪽

50 TRACTATUS DE IURE REGULARIUM.1760 Thescumus resoL lom. 29ὶ tu hunc modum: a Si perii mox relata privilegia redditi sunt Praemonstratenses hau biles ad assequendas parochias Saeculares, nulla Superemeu possit haesitatio, quominus tales reputandi sint quoad par chias eorum monasterio quomodocunque unitas. M Quarto, si monasterium Praemonstratense habeat jus patronatus in aliquam parochialem, quam is ipsi non unitam, poterit pariter unum o suis religiosis praesentare; quia nempe religiosum Praemonstratensem praesentare possit quilibet alius patronus, ergo id poterit et monasterium, cum ex hypothesi jus patronatus habeat. Ouinto, quocunque modo religiosus

Praemonstratensis parochus Seu VicariuS curatus constituatur, remanet ad nutum abbatis sui amovibilis; prout in citata causa pariter adnotatur his verbis: et Denegari non possest abbali facultatem amovendi religiosum curae animarum praepositum; cum Salis vindicata remaneat a resoluetione

. Sacrae Congregationis in Narniensi l3 julii 1669 libro 26

0 decretorum, pagina 257), et ... η Quod autem Praemonstratensis canonicus, Saecularem parochium Seu vicariam curatam obtinens, in iis quae curam spectant, ordinariae Episcopi jurisdictioni omnino subsit, prorsus certum est et extra controversiam pOSitum. PROPOSITIO V . - Ouando alicui religioso eonfertur beneflatum me lare , t ' religiosus ille aequirit ecclesiae, non monasteris; 2' de jure eommuni, seu nisi aliter statuat proprium institutum a sede Apostolica approbatum, liber sit ab obligatione obediendi praelatis religionis suae; itemque ab obligatione observandi regulam ordinis sui, quamvis ea consilio eam observare debeat; nec potest a superioribus religionis ad mon terium revocari. - DO-ctrinam hanc, tanquam communiter receptam, iradit Suare κ de religione, tomo si, tract. 8, l. 3, c. l9, n. 28) his verbis: ii Supposita autem translatioue legitima religiosi ad bono-i sicium saeculare, qiload pauperialem idem judicium do illon est, quod de translato ad episcopatum, Servata propo

st tioile; nam ucquirit suae eccleSiae . quocunque litulo ac-

58쪽

u quirat: habet tamen dum vivit administrationem talium v bonorum. Deinde quoad obedientiam liber est a prietatisu religionis, nec potest ad eam revocari, nec tenetur in suo u regimine eis parere, sed Episeopo; nec etiam tenetur hau bere socium religionis sui docent glossa, Panormitanus etu alii doctores, tu cap. monachi et tu cap. quod Dei timorem,u de statu regularium . Denique in rigore praecepti ct legis a nou tenetur servare particularcs observantias Suae relua gionis, licet ex consilio illas servare debeat. . . Nam quoadu hoc procedit eadem ratio separationis perpetuae talis perii sonae a corpore religionis; ex qua naseitur exemptio ab ac d tuali obedientia et legibus ejus. u Eamdem doctrinam videin Thesauro resolui. tom. 2, pag. 342, edit. Urbini l739ὶ.

Nota. - Diximus, nisi aliter statuat ali jus ordinis institutum a sede Apostolica approbatum. Nam Praemonstratenses,

verbi gratia, quorum instituti proprium est ut ad regendas saeculares parochias mitti soleant, etsi in iis quae parochiale munus spectant, Episcopo plene Subdantur, quoad alia tamen multa superioribus suis subjecti remanent, prout in eorum

statutis videre eSt. PnoposiTIO XI . - Religiosae congregationes Dirmum votis solemnibus earentes, non videntur eomprehendi sub dicto jure eommuni hodierno, quo prohibetur ne regularibus, absque indulis Pontificio, meu lares parochis conferantur. - Cum enim prohi-hitio haec jus antea viguus restringat, Stricte est interpretanda. Regulares nempe exclusi, stricte intelligendi sunt. Porro vox regulares, stricte Sumpta, Solemnium volorum religiosos proprio designat. Prolude religiosi simplicia duntaxat vota cx instituto omittentes, ad regendas Saeculares parochias habiles, absque iudulto Pontilicio, censendi sunt; modo tameu id eis propria quam prosilentur regula non interdicat. Hinc bene possunt hodie in Gallia Episcopi Husmodi congregationum idoneis viris saecularcs parochias, citra Ponti sciam dispensartionem. conserre, modo assentiat eorum superior, cui obedientiam voverunt. Et a fortiori id dicendum venit de eonymDi0jilred by Corale

59쪽

gationibus virorum, quae vota perpetua non habent, quia ejusmodi congregalionum presbyteri proprie sunt saeculares, et de corpore saecularis cleri. Quod autem tanquam lmssibile hic adnotamus, ad praxim jam a multi, annis reduxit Reverendissimus Massiliensis Episcopus.

PROPOSITIO V ΙΙ . - eo quod hodie regularibus paroctis saeculares eonferri nequeant absque indulto Apostolico, haud sequitur nunquam expedire ut conferantur. - Εquidem curiae Romanae praxis est, ut dictum indultum non concedatur, nisi petente Episcopo, et cx causa necessitatis aut utilitatis. Sed nemo non videt facile contingere posse hanc utilitatis rationem, non tantum in regionibus missionum, sed etiam alibi. Quo casu haud certe vituperandus erit Episcopus, qui, indulto postulato et obtento, parochiam alicui regulari conserendam duxerit. Sanu hodie in Gallia, ubi variorum ordinum regulares, cum tanto sanctimoniae fervore et populi aedificatione Deo laventeὶ reviviscunt, quod nonnullae ipsis parochiae regendae committerentur verbi gratia, Benedictinis monachis, Dominicanis, Carmelitanis ... , mirum videri non deberet. Eae siquidem esse possunt alicujus civitatis aut dioecesis circumstantiae, ut Episcopus sibi merito persuadeat, id in summam utilitatem tum dioecesanorum, tum ipsius otiam religiosi ordinis cessurum. Praecipue eum hodie in Gallia sun dationibus regulares careant, atque inde ordinum propagatio non parum praepediatur. Non tamen aestimet lector, me quidquam de rei hujusce opportunitato pronuntiare. Posse id legitime seri, interveniente Pontificio indulto ac utilitatis causa, adnotatum volui : an autem cxl odiat, Episcoporum judicium sit, ac sedis praesertim Apostolicae. Ad Praemonstrat enses tamen quod attinet, possunt ab Epi-geOpis in parochos assumi, absque indulto Pontificio ut die lumestin, ob ipsorum hac de re privilegium, et peculiarem instituti sui finem. Quem praeclarum ordinem, jam Praemonstrati sconempe loci ubi a sancto Norberto exordium sumpseratὶ a m derno Suessionensi Praesule fcliciter restitutum, atque eidem Disiligod by Corale

60쪽

par hiale munus, more antiquo, committi coeptum, existimo ego summi momenti rem, catholicae scilicet religioni in Galliis. propagata familia, summe profuturam.

PROPOSITIO I'. - A tempore Tridentini eo illi Melesiae par ehiales monasteriis uniri nequeunt. - Id nempe Tridentini Patres expresse prohibuerunt his verbis: u Ecclesiae par u chiales monasteriis quibuscunque, aut abballis, seu digni-u tatibus, sive praebendis ecclesiae cathedralis vel collegiatae. u sive aliis beneficiis simplicibus, aut hospitalibus, militiis ve. α non uniantur. n Sess. 24 reform ., cu P. 13. Pnopos Io ΙΙ . - A praedicta prohibitione eaecipiendus non est casus, quo unis flat pro tundatione, dotatione aut conservationamonasterii, ad Adei catholieae defensionem et propagationem, aut bonarum artium cultum. - Opinionem quae tenet laciendam esse illam exceptionem reperio apud Donnullos doctores receptam, et in P suum resolutionum pluries allegatam. Imprimis eam tenet Barbosa. Ad eitata enim concilii Τridentini verba, adnotat, u Salvari tamen et excipi uniones, quae suntii pro fundatione, dotatione, augmento vel conservationere collegiorum et aliorum piorum locorum, ad fidei catholi eaeu defensionem et propagationem, bonarumque artium cul-u tum. M In concilium Τrideritiuum, ad cap. 13, sess. 24, ref., u. ii. in Citantur pro eadem Opinione itonuulli alii, prout videre est in Thesauro resolutionum Cracoviensis unionis. 5 docembris i 739, tomo 9, pag. l87, edit. Romae l743 . Sed prorsus errasse dictos nuctores, peremptorie probat Murenius morum beneflciate, tona. 3, quaesi. 890, n. 23. Uuem Iocum si lector adeat, facile persitici et ii ulli excelitioni es e Diqiligod by Corale