장음표시 사용
521쪽
PAM SEXTA. 515 aequiritur in societate permanendi, nisi pro eo tempore quo societas eos non dimittet. 2' Illam opinionem rejicit SuareZ atquc confutat: a Mihi a Vero, inquit, simpliciter et absque distinctione dicendum et videtur, dimissionem hujusmodi sine causa factam esse et nullam; censeoque conditionem illum, si societas eum tenere et volet, non esse intelligendam de mera ac pura Voluntate. et suo absoluto dominio et arbitratu volente, Sed de volun-κ tate quae prudenti arbitrio et ex justa eausa vult aut non
3' Sententiam suam probat Maresius, tum ex variis instituli hujusce textibus, tum hae ratione : i Hie status schon Iasticorum) et traditio, ex parte religiosi et ex intentioneu religionis et sedis Apostolicae approbantis ejus institutum. κ ad hoc ordinatur, ut habeat omnem stabilitatem et perpere tuitatem, quam sine incommodo religionis potest habere :α ergo nulla debet relinqui potestas in religione, vel in ali-κ qua persona, ad dirimendum tale vinculum pro sola volun
4φ. Iustas autem scholasticos dimittendi causas expendens Suaresius, haec tradit: primo, justam dimissionis causam praebent de laetus ad animam pertinentes, it ut si judicaretur quisa damnum allaturus malo vitae exemplo; si inquietum ac o a tendat; si verbis aut actibus osse ridiculum aliis praebeat; si et non possit se componere ad vitam ducendam sub obedientia, et juxta modum procedendi societatis; si deniquo' in asseu clibus et vitiis, quae divinam ossendunt Majestatem, corrigi et non possit, etiam Si publica non sint. nSecundo. jusin etiam eausa dimiSsionis esse possunt deseelus eorporis, verbi gratia, infirma valetudo, in sequentibus casibus : si moneatur scholasticus, antequam Vota emittat, ut contentus sit se ejici, casu quo infirma jam ejus valetudo, in deterius eat: tunc nempe si, pro Sanitate quae eventura Sperabatur, infirmitas ingravescat, poterit, cillim invitus, dici. Item si bona ejus valetudo, post emissa simplicia vota, colla-
522쪽
516 TRACTATus DE IURE REGULARIUM.batur, dimitti poterit, non tamen invitus, sed accedente ejus
Nota. - Coadjutores formali societatis Iesu, qui et ipsi simplicia duntaxat vota emittunt, possunt, prout et Scholasti ei, liberi a votis dimitti . Gravior tamen quoad ipsorum dimissionem causa requiritur vide Sua resium , de religione, tomo 4, tractatu i 0, libro 7, c. 2, n. l l).
QUAESTIO III . - An religiosi congregationum, quin simplicia dunt ut vota habent cum status religiosi essentia , dimitti m sint absque eausa, si ipsimet in id ultro consentiant 8- Respoudendum negative. Cum enim, ex hJpothesi, adsit verus status religiosus, adest et traditio, qua Se religiosus in perpetuum Deo et congregationi mancipavit; atque eam acceptando congregalio sese obligavit ad non dimittendum oum Sine justa causa. Non adest autem justa causa ex eo solo quod religiosus consentiat, aut etiam petat. Nihilominus, si consentiat religiosus, minor requiretur causa ad eum dimittendum ; et causa haec osse pol erit aliquid ex parte religiosi nullatenus culpabile, verbi gratia, infirma valetudo. Sequitur ex dictis circa dimissionem scholasticorum societatis desu. Quaenio IV . - Quoenam sit conditio religiosi, qui, post emissa simplicia vota, Dyitime ejicitur aut dimittitur Z - i ' Cavori solet in constitutionibus earum congregationum, quae statum religiosum cum simplicibus duntaxat votis habent, ut religiosus ejectus, dimissus Ue, censeatur a votis ipso facto Solutus. Et tunc revera prorsus liber a votorum vinculo religiosus ille remanet, sitque e religioso non religiosus: quia vota fecit juxta institutum, ac proinde cum hac implicita limitatione, donee dimissus non fuero. 2' Quoad societatis Iesu schol asticos et eoadjutores Hectos aut dimissos, certum est eos in saecularium conditionem reincidere, perinde ac Si nunquam vovissent. 3' Excipiendus tamen casus quo dicti ducti vel di, missi per dolum ejectionem Seu dimissionem procurassent; verbi gratia, falsa crimina sibi imponendo. Tunc enim cou-Diuiti su by Cooste
523쪽
sensus congregationis foret subreptilius, et remaneret votorum vinculum, necnon obligatio fraudem detegendi. QUAESTIO V . - An sine causa ejici aut dimitti valeant membra
eamum congregationum; quae status religiosi essentiam non habent p-l' Si intervcniat volum, vel juramentum, vel promissio pedi severandi in congregatione, et congregalio acceptet, ejectio sine justa causa fieri non poterit. Quia Sic acceptando, congregatio censetur sese obligare ad non diciendum membrum invitum sine iusta causa. 2' Si membrum consentiat, videtur. etiam sine causa valide dimitti posse, quia non obstat status religiosus, qui ex hypothesi) non adest; sed solus contractus utrinque onerosus. At contractus ille tunc non violatur per dimissionem absque causa factam ; quia consentit dimissus, et sic ei non sit injuria.
DE RELIGIOSIS SOLEΜNITER PROFESSIS, EX INDULTO PONTIFICIO FACULTATEM HABENTIBUS DEGENDI IN SAECULO.
QuasTiO I'. - In et quatenus soleat dictum indultum conredi 8 - Posset summus Pontifex, ut supra diximus, in votis etiam solemnibus dispensare, et de religioso solemniter professo, non religioSum facere. Id tamen raro admodum a sede Apostolica seri contingit. At vero indultorum, quibus summus Pontifex religiosos Solemniter prosessos in Saeculo degere sirma tamen remane lite Votorum Solemnium substantia) pe mittat, occurrunt exempla plurima. Durante praesertim ali-eujus religiosi ordinis violenta disper stolio, solet ejusmodi generale indultum omnibus simul religiosis impertiri. Eos n. Ρmpe summus Pontifex locorum in quibus versantur ordinariis, tanquam propriis Superioribus, Subjicit, suspensa interim quoad proprios ordinis praelatos subjectione. Sed et idem extra dispersionis casum, disponit quandoque summus Pontifex, erga nonnullos religiosos professos; sive ut parentibus
524쪽
518 TRACTATus DL IURE REGULARIUM.
in egestate venantibus subvenire Valeant, sive ex causis aliis gravioribus. Hi porro tunc in Meculo legitime sub Ordinarii obedientia degere, variaque munia ecclesiastica explere possunt, licet in statu religioso permaneant. QuAESTIO ΙΙ'. - Ouantum discrimen hos inter et Oeetos intercedat. - Sedulo distinguendi sunt ii religiosi, ex indulto Pontificio in saeculo degentes, ab ejectis, de quibus Sul, a disseruimus. Nam i ' cjectorum condilio delictum, imo et incorrigibilitatem supponit, ut xidimus: aliorum vero minime, cum seri possit ex variis circumStantiis, gravibu que de cautis, ut Ponti sex opportunum de Stimet, religiosum aliquem, Virtutibus et ingenii dotibus conspicuum, necnon regularis disciplinae studio inter suos praelucentem , in Saeculo degere, a superiorum suorum obedientia Solutum. 2' Ejecti manent a sacrorum ordinum exercitio SuSpenSi: nequaquam autem alii. Unde hisce religiosis ex indulto Potiti scio in speculo degen. tibus injuriam saceret, qui eos cum ejectis confunderet, aut ex solo extraordinari de ipsorum conditionis facto, sinistri quidquam de eis inserendum existimaret. Qu. Tio I ID. - γuoenam sit conditio ejusmodi religiosorum eae indulto Pontineto in sororuo degentium' - 1' Cum soleat in indulto apponi clausula, ut Ordinario subjaceant, in mim etiam solemnis voti obedientior, Sequitur Ordinarium non tantum jurisdictionem in eos Sicut et in saeculares clericos habere, sed et posse insuper ipsis in virtute obedientiae praecipere, et Siccos obligare, prout obligare antea poterat regularis ipsorum
2'. Quilibet autem religiosus solemniter professus, vi dicti indulli in saeculo degens, remanet dominii incapax. ac tiroinde testari nequit: Sed pro noVae conditionis suae exigentia, concessa ipsi censetur generalis facultas utendi rebus temporalibus, pecunias retinendi, necnon emendi, dandi, vendendi, aliosque opportunos contractus ineundi; quae omnia facere potest, nou tauquam dominus, cum nullius rei dominium habere possit, Sed tanquam admi uistrator. Et post obitum, bona
525쪽
ah ipso relicta ut te ecclesiaclica, ad haeredes non transeunt; sed de eis disponere ad sedem Apostolicam pertinet. Unde ubi lex saecularis bona illa haeredibus tribuit, debent haeredes, si velint tuta conscientia haereditatem illam colligere, ad sedem Apostolicam recurrere, ut bonorum illorum dominium in ipsos transferatur. Haec rigor e concludenda veniunt ex eo quod dieto Pontificio indulto nou tollatur solem ne paupertatis votum, Sed in suo robore relinquatur. 3' Si ordo ad quem pertinet ejusmodi religiosus, peculiarem habitum habeat, in ivdulto Apostolico injungi ipsi solet, ut aliquid de isto habitu subter vestes saeculares deserat. 4' Caeterum aptus est religiosus ille ad explenda varia munia ecclesiastica, sub Ordinarii et Romani Pontificis regimine. 5' Tandem in ipso permanet tota religiosi status et solemnis professiouis substantia. Haec de ejusmodi religiosis breviter adtiolanda duximus, quia hodie nonnullos videmus in hae conditione versari; quos aequuin non foret minori, eam ob causam, aestimatione ae benevolentia proSequi .
DE REGULARIBus AD AMAN RELIGIONEM TRANSEUNTIBUS.
Dicemus i ' de transitu juxta jus commune : 2' de transitu juxta jus particulare variarum religionum : 3' du transitu astatu luteali ad ci oricalem, et vice verso, intra es dum religionem : 4' de praxi Romanae curiae, quando ad sedem Ap stolicam recurritur, pro transitu ad aliam religionem. S I.
Quodnam sil jus eommundi eirea transitum regularium ad aliam religionem.
QuaSTIO P. - sn et quatenus de jure eommuni ιiritus et validus sit transitus a lamori ad aretiorem p - Ius commune in hac Diuili od by Cooste
526쪽
materia intelligimus leges et decreta, quae de omnibus reIigi nibus statuunt: jus autem particulare, Pontilicias dispositiones
quae unam aut aliquas religiones respiciunt, necnon Singularum religionum circa eamdem materiam statuta, per Sedem Apost
licam approbata. Quo praenotato, solvitur proposita quaestio
in hunc modum :I. De jure communi licitus et validus est, servatis servandis, alaaetori ad arctiorem transitus. - Ad firmandam illam conclusionem asseremus primo juris textus : tum ostendemus ex iis textibus evinci assertionis Veritatem. 1' Adducuntur juris leaetus. - Praecipue attendenda circa
illam materiam celebris lex Innocentii III, anni 12l2 qua constat caput l8, tituli de regularibus 3 i, libri 3 decretalium). tenoris hujusmodi : ii Licet quibusdam monachis etu canonicis, necnon Hospitalariis et Templariis a sede Aposto u lica sit indultum , ne, postquam aliquis professus fueritu apud eos, ad alium locum possit, ipsis invitis, arctioris etiam
a religionis obtentu transire, ut unusquisque secundum Apo- i stolum in ea vocatione permaneat in qua dignoscitur esse
si vocatus : quia tamen, ubi spiritus Dei est, ibi libertas; etu qui Dei spiritu aguntur non sunt sub lege, quia lex nou estu posita justo : ea ratione videtur hoc illis suisse concessum, a ne quis ex temeritate vel levitate, in jacturam vel injuriam ii sui ordinis, sub praetextu majoris religionis, ad aliam reliu gionem transvolaret, sicut frequenter a multis constat esse a praesumptum : non quidem ut ei transeundi licentia deneu getur, qui eam cum humilitate ac puritate duxerit postu-u landam, ut non si te sed vere ad frugem melioris vitae a valeat transmigrare. Τalis ergo, poStquam a praelato Suo u transeundi licentiam postulaverit ..., libere potest sanctiorisu vitae propositum adimplere, non ObStante proterva iudis-α creti contradictione praelati. . . Quocirca noverint universi,
α quibus hujusmodi privilegium est concessum, Se ad conceu dendam licentiam transeundi taliter postulantibus de jure u teneri : quia, sicut subditus a praelato cum humili tute et
527쪽
α puritate debet transeundi licentiam postulare, ne bonumu obedientiae contemnere videatur, sic profecto praelatus a subdito sine dissicultate et pravitate qualibet debet tran ii eundi licentiam indulgere, ne videatur propositum impedire u divinitus inspiratum. Si vero probabiliter dubitetur, utrum a quis velit ad ordinem arctiorem aut laxiorem, ex charitatea an ex temeritate transire, superioris est judicium requiu rendum : ne forte angelus Satanae in lucis angelum seu transformet. nTridentia unodus decrevit in hunc modum : a Nemo a regularis, cujuscunque lacultatis vigore, transferatur ad et Iaxiorem religionem. i, Capite is sessionis 25 de reg. a Quia regulares de uno ad alium ordinem translati, facile au suo superiore licentiam standi extra monasterium obtinerea Solent..., nemo cuju8cunque ordinis praelatus vel superior, et vigore cujusvis facultatis, aliquem ad habitum. et prola a sionem admittere possit, nisi ut in ordine ipso ad quem a transfertur, sub sui superioris obedientia in claustro perpea tuo maneat; ac taliter translatus, etiamsi canonicorum κ regularium fuerit, ad beneficia saecularia, etiam curata, a omnivo incapax existat. v Cap. H, Sem. I 4 de res et Ex decreto Urbani VIII de apostatis et Hectis, inc, η piente sacra, S 3, generaliter si aluitur, ut de caetero nullusu permittatur ad arctiorem religionem transire, nisi priusu superiori legitime constiterit, eam religionem paratam essest illum recipere, qui licentiam petit; tuncque regularis rectast se transferat ad arctiorem. v Cardinalis Petra, tomo 4, in constitutionem i Benedicti XII, Sect . unica, n. 22.)Benedictus XIV, eonstitutione pastor bonus, 13 aprilis l744. I 34 et sequentibus, majoris paenitentiarii potestatem, pro concedendo regularibus ad aliam religionem transitu , sic determinavit : et Quoad transitum vero de una ad aliam retias gionem, non solum valeat illum concedere a laxiori ad ar-a ctiorem, juxta caput licet, de regularibus, verum etiam ad et aequalem, et ab arctiori ad laxiorem; ob justas tamen et
528쪽
TRACTAUS DE IURE REGULARIUM.a graves respective causas, ab eodem majori poenitentiario O probandas : audito priris Superiore ordinis a quo , et cum a consensu superioris ordinis ad quem faciendus est transitus. u Pro majori autem transitus firmitate, in his omnibus casiau bus possit illam major poenitentiarius statutis et privilegiisu Apostolicis quomodolibet obstantibus opportune derogare. a Verum abstineat ab hujusmodi transitu concedendo adu alias religiones Seu ordines, prieterquam ad illas seu illos, a in quibus claustralis et regularis observantia vigero digno- a scatur: quod si de tali claustrali et regulari observantia au ullatenus dubitetur, exquirenda erit authentica ordinariiu attestatio. Abstineat pariter a transitu praedicto concedendou ad ordiues hospitalares et militares, quamvis in istis claua stralis et regularis observantia vigeret, nisi sorte ad ordinem a S. Ioannis de Deo. v a Concedere itidem possit transitum ab uno monasterio adu aliud, mouialibus tantum ultra montes existetitibus, legia lima concurrente causa, in signatura discutienda et appro-α banda ; committendo tamen facultatem hujusmodi transitusu admittendi et exequendi arbitrio Ordiuarii, cum clausulis
et opportunis pm caSuum varietate. v 2' Probatur transitum ad arctiorem, servatis servandis, de jure communi esse lieitvin et validum. - Αd id evinceudum
duo requiruntur et sussciunt : primo, ut jus illud commune aperte Sequatur e textibus allatis : secundo, ut jus illud nunquam fuerit generali Ecclesiae lege sublatum. Porro utrumque certum est. Primo, adducta decretolis Innocentii ΙΙΙ jus illud aperte exprimit, prout legenti patet. Equidem ad legitimum ejusmodi transitum nonnulla servanda praescribit Pontifex ; iis autem servatis, transitui obstare non posse laxioris religionis superiorem expresse decornit. Alii autem ei lati textus, Innocentii III decreto nou adversantur, sed nonnullas alias duntaxat conditiones addunt. Soeundo, jus illud commune, nulla generali Ecclesiae lege sublatum est; siquidem nulli bi oceurrit aut citatur ejusmodi
529쪽
generalis Iex. Quod si forte recens aliquod exstaret ejusmodi generale decretum, fateor me prorsus illud ignorare. Equidem ut sequenti paragrapho dicetur, multae ne dicam fere omnes) religiones privilegium habent, ne ipsarum religiosi
valeant ad aliam, etiam arctiorem, transire, ni Si vel conce serit sedes Apostolica, vel ipsa religio, e qua iaciendus est transitus, cous sum praebeat : sed quomodocunque privilegium illud intelligi debeat, non jus commune, Sed particulare constituit. objicies i'. - Illicitus censendus est, etiam ad arctiorem, transitus ex ipsoru et jure naturali : etenim potest quisque in sua religione ad sanctitatis apicem niti et pervenire : proinde quod alio migrare optet, levitati et inquietae mentis prurigini tribuendum est, et nocivum censeri debet; ergo. - Respondeo: Potest quidem transitus ad arctiorem religionem nocivus esse, si sat inconsiderate, vel ob siuem minus rectum, vel in iis circumstantiis quae permane utiam in laxiori religione potius suadent : sed hoc evenit per accidens : per se autem, et seclusis dictis circumstantiis quae revera messe possuntὶ transitus ille non tantum honestus, sed et majoris perfectionisost. Nam sicut religiosus status per se melior est statu saecularis vitae, ita religio arctior per se melior est laxiori. Unde nedum dictus transitus juri naturali adversetur, ex jure potius naturali rigorose demonstratur licitus, imo et laudabilior. Et inde est quod nullo voto sese obligare religiosus valeat ad non transeundum ad religionem arctiorem; quia votum illud utpote de re minus bona, nullum foret. Objicies 2'. - Antiqua jura, et Sanctorum Patrum gententiae, transitum ejusmodi, etiam ad arctiorem religionem, reprobarunt, saltem quatenus seret absque superioris Ileentia. Canone monachum 3, quaestionis 4, causae 20) prohibetur ne religiosus in aliud monasterium migrare possit absque abbatis permissu aut voluntate. Et idem sancitur canone statuimus I, quaestionis 3, causae is). Sanctus Bernardus praecepi. et dispens ., cap. i6, u. 45ὶ, de religioso ad aretiorem religionem Distrigod by Coral
530쪽
524 TRACTATUs DE IURE REGULARI .
transire volente, sic habet : et Si me consulit, non consulo, a si non sane id abbatis sui usurparit assensu. Primo, propter . scandalum ipsorum quos deserit. Deinde quia certa prou dubiis relinquere certum non egi. Tertio suspectam habeo u levitatem. v Et similia multa apud Sanctos Patres et in antiquis conciliis reperiuntur. Respondeo. - Citati canones equidem requirunt praelati licentiam; at non dicunt praelato liberum esse illam recusare absque rationabili causa : unde prohibent duntaxat transitum minus considerate lactum. Insuper antiquis iis textibus, quatenus aliter intelligendi forent, derogatum fuisset per citatam Innocentii III decretalem, ex qua doctores communiter jus commune determinandum censuerunt. Ad verba sancti Ber. nardi quod attinet, benigne interpretanda sunt; eo Sensu nempe, quod in ejusmodi transitu valde timenda sit levitas, et sucile alia sequi possint incommoda. Alias nimia forent verba haec, Si omnem omnino transitum reprobarent; quia Ecclesiae praxi, et universalibus ejus decretis ad verrearentur. II. Ad legitimum transitum aes areflorem, de jure communi r quiritur petita licentia ἰ non autem requiritur obtenta. - Constat ex supra citata decretali Innocentii III, ubi expresse habetur: a Libere potest sanctioris vitae propositum adimplere, nona obstante contradictione proelati. n Accedit communis doctorum sententia. a Jure igitur communi attento inquit Cardibu natis Petra , regularis ad arctiorem religionem transire po-u test, potita, licet non obtenta sui praelati regularis licentia, a ut communiter tenent doctores in citato capite licet. v Tomo 4, in const. 1 Benedicti XII. n. 7. Objicies. - Sixtus V, constitutione quae incipit immensa, Sacrae Congregationi Episcoporum et regularium negotiis praepositae concessit, ut licentiam ad arctiorem religionem tran eundi iii dulgere posget. IIoc ipso autem declaravit de jure communi licitum jam non emo hunc transitum, ac prolude revocatam esse legem licet Innocentii IIΙ : absonum enim suisset dictae Sacrae Congregationi potestatem conferre ad conce-Diuitiaso oste