장음표시 사용
571쪽
suos solutionem judicialiter exigere potest, nisi summus Pontifex aliter de eis disposuerit. 5' Quando aliquod ejusmodi legatum annuum dictis fratribus relinquitur, debent pro te stationem emittere, qua haeredem moneant, se jus nullum habere ad illud exigendum ; accepturos tamen titulo eleemosynae . si hoc modo erogare ipsi placuerit. 60 Si sorte togatum relictum sit cum aliquo missarum aut Suffragiorum onere, in Protestatione addi debet, non acceptari a fratribus ullam ex justitia obligationem : se quidem velle quoad eas missas seu suffragia piam testa loris intentionem explere, Sed non quatenus ullo justiti id litulo ad id obligail de his vide Lucium Ferraris, tum verbo legatum, n. 95; tum Verbo votum, art. 2, n. 7l et seq.; ubi etiam reperies dictae protestationis formulam; nec uoti variis decisio uibus solutas mullas huc de re dissicultates .
QUAESTlo Vi . - uo sensu Minoribus et Cuyuecinis prohibitum sit pecuniam habere, atque etiam manu tangere p- Sic
habetur in constitutione sollicitudo, S 4 : a Aliarum enima rerum necessariarum fratres Miliores de eorpore Obsera vantiae hujusmodi habere usum licet, non dominium : dea Dariorum autem nec dominium , nec usum: et proindeu quaevis contrectatio peeuniae seu denariorum, quae non Situ pure nuturalis, Seu quae sit quovismodo politica, cujusa cunque domini sint denarii seu pecunia, fratribus Mino-u ribus de Observantia est omnino prohibita. hHinc nequeunt clieli religiosi ullius monetae cleemosynam recipere; sed si quis velit pecuniam eis in eleemosynam gare. debent remitti ad ipsorum syndicum, qui eam in ipsorum usus impendendam recipiet. CGeteras autem eleemosynas per seipsos dicti regulares recise re poSsunt. Intelligitur autem contreetatio pecuniae politica et cirilis, triete sit ad pecuniam in usus expendendam Seu permutandam. Non autem quae sit curiositatis gratin, ad discernendam em-giem, V. g.; aut qui e sit ad deferendum creditori restitutam upaenitente Summam aliquam. Caeterum dictis regularibus Diuiilred by Corale
572쪽
neque in suis ecclesiis permittitur pecunias in eleemosynam petere aut recipere ; imo nec truncos aut capsas habere in ecclesia aut sacristia, in quibus pecuniae deponantur, etiamsi non regulares, Sed sIndicus clavem haberet vide apud Fe raris, Verbo votum, art. 2, n. lai et Seq.).
DE OBLIGATIONIBUS RELIGIOSORUM EX VOTO CASTITATIS.
a Castitas religiosa est votum, quo religiosus in aliqua r a ligione a sancta Sede approbata sibi interdicit omnemu delectationem voluntariam veneream, tam internam quama externam. Est in re communis. a Uude per votum castitatis obligantur regulares se ab a tinere ab omni actu venereo tam interno quam externo,
et qualiscunque ille sit; ut a turpibus cogitationibus, delecta- i tionibus morosis, consensu; ac etiam ab actibus externis, a ut ab aspectu, locutione, tactu et similibus cum seminisu communis . Et ratio est, quia votum casti latis est novau obligatio quam sibi regulares imponunt supra obligationem et juris naturalis et divini: jus autem naturale et divinum prohibet supradicta omnia extra conjugium. α Hinc castitas quae aute votum ad solam virtutem tempe- a rantiae pertinebat, post votum emissum pertinet etiam adu virtutem religionis ; et sic violatio castitatis in regularibus ii duplicem habet malitiam specificam, in confessioue neces-
α 5brio declarandam; nempe malitiam luxuriae contra casti-u tatem, et sacrilegii contra religiovem. Commuuis. v Fer- raris, verbo votum, art. 2, n. i57 et Seq. Votum solemne castitatis irritat sponsalia, necnon matrimonium postea contractum, atque etiam matrimonium jam contractum sed non consummatum. Et notetur discrimen cum volo castitatis in Susceptione sacrorum Ordinum : nam
573쪽
hoe posterius irritat qnidem sponsalia et matrimonium postea
contractum ; at non irritat matrimonium antea contractum, licet non consummatum. Votum simplea castitatis, de jure communi, non irritat matrimonium Sive antea sive postea contractum. Dicimus de jure communi, quia potest summus Pontifex decernere ut volum simplex castitatis matrimonium dirimat pertude ac si foret solemne. Et ita revera statutum cst quoad vota simpliscia scholasticorum societatis desu. Qui simpleae votum castitatis emisit, etsi valide, non tamen licite matrimonium contrahere potest. Unde Si contrahat, peccat mortaliter, ut licet dubitum reddere debeat, non tamen potest petere, nisi dispensationem a suo volo aut commutationeat obtinuerit. a Per votum simpleae perpetuae casti latis, non dissolvuntura sponsalia ex parte voventi S, bene vero ex parte alterius. ν, Ferraris, loco est. , n. 163.ὶ
REMISSIVE). Cum obediendi obligatio potestati praecipiendi correlativa sit, conjunctim de utraque disserere Solent doctores. Quod et nos facimus. Eleuim supra sectione i, capite 3ὶ dum p
testatem dominativam intra religiosos ordines existentem describimus, simul expendimus, qualiter et quibus in materiis ex vi volt Obedientiae teneantur regulares, praecipientibus superioribus suis obedire. De obligatione autem rcgulam servandi tufra disserimus. Unde pauca hic adnotandar manent. Cum nempe in dictis locis loquamur solummodo de obedientia, quam neeessariam vocant, id est, quae sine peccato omitti nequit, visum est hic nonnulla cursim adnotare de obedientia quae perfecta dicitur. Diqitiam by Corale
574쪽
I. Ouanta sit religiosoe obedientis Meellentia. - a Inter triau substantialia regularium vota, obedientia primatum tenet. Μ Ferraris, verbo votum, art. 2, n. 9 ὶ Unde Ioannes XX lI extraV. quorumdam i, de verborum signis): Magna quidem
paupertas; sed major integritas: horum est obedientia maximum, si custodiatur illaesa. Ram prima rebus, secunda cami, tertia vero menti dominatur et animo. II. De solita distinetione obedientis in necessariam et perfectam . . - u Divus Thomas 2, 2, q. l04, art. 5, ad 3ὶ triplicemu religiosorum obedietitiam distinguit: necem riam, perfec-α tam, indiscretam. Haec tertia est quae ad illicita extenditur. ιν Persecta, quae ad omnia licita, etiamsi non cadant sub et obligationem. Necessaria vero, quae ad votum pertinet. n SuareZ, de religione, tomo 3, l. 10, c. 8 n. 5. li I. Ouid eae parte voluntatis requiratur ad obedientiam necessariam ; et quid ad obedientiam perseetam 3 - l ' Ad obedientiam necesSariam, seu ad Voli impletionem, requiritur et susscit ut religiosus rem sibi injunctam velit exequi ct ex qitatur. Non enim aliud vovit quam legitima superioris praecepta exequi. 2' Ad perfectionem vero obedientiae non sussicit quilibet exequendi modus; sed requiritur in exe- quondo alacritas, et assectus voluntatis, tum in rem quatenus injunctam, tum in superiorem quatenus eam praecipientem. Etenim potest religiosus voluntatis suae repugnantiam suffcienter vincere ut rem injunctam exequatur, et simul hanc impersectam et periculosam voluntatis dispositionem non omnino abjicere. Talis porro voluntatis repugnantia obediei tiae persectioni adversatur. Nec dicatur in arbitrio religiosi non esse ut hanc repugnantiam non Sentiat et experiatur. Non enim loquimur de hac repugnantia quatenus Sentitur, sed quatenus libere ei ex parte consentitur. Caeterum repugnantia cui viriliter religiosus obuititur, obedientiae meritum
auget. IV. Quo sensu bonum sit, et ad obedientis perfectionem necessarium, ut relistiosus in superiore suo Deum consideret, eique ut Disitir orale
575쪽
Deo o diat. - Frequenter a sanctis Patribus, neenon in rei, osarum familiarum regulis et constitutionibus commendatur, ut religiosi superiorem loco Domini nostri Jesu Christi agit scant, ejusque voci, perinde ae si a Christo ipso emitteretur, obsequantur. Id quo sensu dictum sit, ac intolligi debeat, fuse ex peudit SuareZ de re ione, tomo 4, tractatu 10, I. 4, c. l 5). Sic autem breviter exponi potest: l' Dieta commendatio intelligenda non est in eo sensu, quod religiosus existimare debeat, superiorem suum revera Deum esse. Id non minus stolidum quam impium et falsum
2o Neque intelligenda est in eo sensu, quod religiosus sibi persuadere debeat et pro certo tenere, superiorem suum esse insallibilem, nec posse aliquid malum aut nocivum ab illo praecipi. Nam id religioso commendare, esset ipsum hortari ut aliquid falsum admitteret. Imo nec potest religiosus id sibi
pereuadere, cum sciat certum esse contrarium.
3' Quac do religiosis commendatur ut Deum in guperiore agnoscant, eique tanquam Deo obediant, ipsis commendatur solummodo, ut attendant motivum obediendi superiori suo, esse ipsam mei voluntatem divinam: ipsis nempe eommendatur ut propter hane divinam voluntatem superiori suo obediant. 4' Iuxta hunc posteriorem sensum, agnoscere Deum in s periore, nihil erroneum involvit; cum verissimum sit vello Deum a religioso praestari quod ipsius superior ei legitime praecipit. 5' Agnoscere autem dietam divinam voluntatem, et propter illam praelato obedire, ad obedientiae persectionem omnino necessarium est. Si enim religiosus obedia . ut superiori placeat, aut etiam ut poenam alias ab ipso infligendam devitet, vel ob alias ejusmodi humanas rationes, valde impcrsecta erit obedietitia, ut patet. Dicimus ad obediemis perfectionem : nam ad obligationem voti quod attinet, ei satisfacit religiosus rem injunctam exequendo, etiamsi ex humano tantum motivo agat. Mirum ergo non est adeo vehemeuter religiosis commendari, Dissiliaco by Corale
576쪽
570 TRACTATus DE IURE REGUI ABI . ut divinam voluntatem in superioris praeeoplo agnoscant, attendant, et pro motivo agendi habeant. Prosecto religiosi qui lioc modo obedire non conantur nec assuescunt, ad obedientiae persectionem non tendunt. V. Ouo sensu obedientia e a bona sit, et ad obediendiae perfectionem requiratur. - Frequens etiam est sanctis Patribus caecam obedientiam religiosis commendare. Sicut nempe
caecus, non suis, Sed alienis oculis dirigitur, et duci se sinit, ita religiosis suadent, ut proprii intellectus et judicii dieci amen abnegantes, superioris judicium semper sequantur. De quo haec adnotanda veniunt: 1' Obedientia eaeea a Patribus et Sanctis tantopere commendata, non ita intelligenda est, ut religiosus debeat sese privare omni actu intellectus ct judicii, circa licuitatem, aut etiam opportunitatem rei praeeeptae. Nam fieri potest ut a Superiore injungatur res illicita; atque ut id clare religiosus percipiat. Porro in hoc casu, proprii judicii dictamen rejicere et rem illicitam patrare, uota perfectio, sed peccatum foret. Item contingere polust ut subditus certo percipiat rem injunciam, etsi non illicitam, monasterio tamen minus utilem esse :porro quando quis aliquid percipit. in ipsius arbitrio non est non percipere. Proinde tunc ad persectioncm obedientiae r quirere ut non percipiat, esset requirere impossibile. 2' Obedientia caeca a Sanctis commendata intelligenda non est in eo sensu, quod debeat subditus superiorem suum insal- Iibilem credere, atque omnia ipsius judicia tanquam certo era admittere : cum enim contingere possit ut superior jubeat illicita, et erret in judicando, talis obedientia involveret
errorem, imo eue consensum ad illicita. 3o In praxi casus rarus est, ut subditus cum certitudine pedieipiat rem a superiore injunctam esse illicitam. Item raro comtingit ut certo percipiat subditus errare superiorem suum, dum hanc vel illam admitti strativam dispositionem utilem existimat; quia ut hauc certitudinem haberet subditus, debere ut ei ra-Diuitiaco by GOrale
577쪽
tiones omnes quibus moveri potest superior innotescere : quam notitiam raro in praxi habet subditus. 4' Obedientia caeca a Sauctis commendata in eo consistit. ut subditus, quoties agitur de re licita, et non percipit eum evidentia eam irrationabiliter injungi, abstineat a judicio sive externo sive interno, quo pronuntiaret irrationabilem esse s perioris injunctionem: praeterea ut abstineat ab inquirendis causis et rationibus praecepti. Quod tunc gubditus non pronuntiet sive externo sive interne superiorem irrationabiliter praecipere, est quid ei omnino possibile, siquidem, ex hypothesi, non ei evidens est ista irrationabilitas: imo si eam pronuntiet temerarium ipsius judicium erit. Item ei possibile est abstinere a curiosa indagatione rationum, quibus moveri potuit superior, ut patet. Aliunde autem is modus agendi de so obedientium reddit magis expeditam, et tentationes nou obediendi magis arcet: ergo ad obedientiae persectionem pertinere censenda est obediculia caeca, sic intellecta. Et sic patet quomodo obedientia haec, non tantum sit licita, sed etiam summe pr. dens, et oculatissima, quamvis caeca dicatur.5' Ex dietis patet quomodo ad obedientiae persectionem pertineat judietum suum superioris iudicio cons&rmare. Ubi nempe non agitur de rebus illicitis, et extra casum evidentis irrationabilitatis, hoc ipso quod inferior abstineat a pronum tianda etiam interne illa irrationabilitate, nullum habet judicium superioris sui judicio contrarium.
DE OBLIGATIONE RELIGIOSORuM SERVANDI REGULAM.
Dicemus 1' quid nomine regulae veniat intelligendum; 2' an et quatenus regula obliget per se, id est, abstrahendo ab adjunctis, quae violationem regulae peccamiuosam reddere possunt; 3' an et quatenus regula obliget ratione adjun
578쪽
Quid nomine regulae intelligendum sit.
1' Ut religiosi ad recte et persecte agendum et vivendum dirigantur, scribi solent atque ipsis observandae proponi nonnullae ordinationes, quae regularum nomine designari solent. Invaluit etiam usus, ut tota ejusmodi ordinationum, alicui ordini religioso propriarum, collectio, hujus ordiuis regula dicatur. 2' Contigit autem ut plures religiosae familiae, traditam olim ab aliquo sancto fundatore regulam amplexantes, alia ei statula, pro speciali suo sine, Sub eonstitutionum vocabulo addiderint. Porro in hisce ordinibus, vox regula in strictiori quodam sensu accipitur ; siquidem designat solummodo priscas leges ab antiquo illo fundatore conditas ; non autem caeteras, sub nomine constitutionum adjectas. Atque in hoc stricliori Sensu quatuor duntaxat enumerari solent regulae : nempe sanctorum Basilii, Augustini, Benedicti et Francisci. Sub unaquaque ex istis regulis militant quam plures religiosae familiae; quae, dum eamdem regulam prositentur, variis inter se constitionibus disserunt. Nimirum sancti Benedicti regulae accensentur fere omnes monachales ordines; quales sunt, verbi
gratia, Benedic lini qui in jure monachi nigri appellantur),
Cistercienses, Camaldulenges, et plures militares ordines ; non tamen Carthusiani, qui proprias constitutiones habent pro regula. Sub divi Basilii regula militant fere omnes Orientis monachi. Augustini autem regulam pro sua habent omnes caninnici regulares, Eremilae, Augustiniani, Dominicani, et plures alii. Ad sancti Francisci regulam quod attinet, pluribus etiam religiosis familiis communis facta est. Harum praecipuae sunt, Minores de Observantia, Conventuales, et Cupuccinit quae sub distinctis superioribus generalibus proprias etiam habent
579쪽
Sunt et ordines qui licet conditam ab aliquo antiquo
fundatore regulam non sibi imposuerint, sua tamen statuta in regulas et constitutiones distinguunt; qualis est. verbi gratia, societas Iesu. Sed distinctio haec potius conventionalis est, quam in re fundata. Potuissent enim omnia statuta haec, vel sub solo constitutionum, vel sub Solo regularum Domine comprehendi. 4' Belative ad praesentem quaestionem, de obligatione ex regula exurgente, ad hanc regaturum et constitutionum di tinctionem non attenditur, sed vox regula de omnibus simul regulis et constitutionibus uniuscujusque ordinis intelligitur. Quia nempe quae Silo, an et quatenus regulae obligent, eadem est quoad constitutiones ivide circa notiones ilias Suaresium de religione, tomo si, libro i, cap. ij.
An et quatenus regula obliget per se, seu abstrahendo ab adjunctis.
Non loquimur hic de variis legibus quas, summi Pontifices quoad religioSos sanxerunt, et quae habentur tum in corpore juris, tum extra in constitutionibus ut dccretis Pontificiis. Haud dubium quin regulae seu leges illae religiosos ligent. Sed agimus in praesenti de illa collectione ordinationum, quae sive a fundalore, sive a capitulo generali statutae sunt, et subregulae vocabulo designari solent. Quo praenotato, Sit
PROPOSiTIO I - Reyulae non sunt mera consilia; sed habent aliquatenus rationem legis p ac proinde aliquatenus obligant. -
Regula religiosa, inquit SuareZ derelig., lom. 4, tractatu 8, u l. l, c. 2, n. 2), non eSi merum consilium ; quia praeterii illam sunt multa alia quae ex consilio possunt religiosi ... ἰα et nihilominus religiosus omittens alia consilia supra suamu regulam, non censetur deesse suo muneri et statui: si et autem suam regulam praetermittat, descere censuιur a
580쪽
574 TRACHTus DE IURE REGU Brim. a sua obligatione. Ergo talis regula respeetu illius plus esta quam consilium. Ergo necessitatem aliquam imponit. πPnoPoslTIO Il'. - Duri potest regula quae obliget sub mortali, et regula quae obliget sub veniali, et regula quae obliget solummodo sed poenam remissiτο. - ide id probatum a Suurosio de religione, lom. 4, ira clatu 8, l. i. c. 2, n. 3 et Seq.). PROPOSITio II l . - Regula non obligat vi voti obedientis, nisi forte id in ea elare exprimatur. - α Advertendum votuma obedientiae non obligare immediate ad servandam regulam, α nisi regula ipsa verbis Satis expressis exigat voli obligali a Dem. Et ideo non recte censent qui putant regulum rei a piosam ex genere suo obligare ad mortale: quod senseruula II enricus et alii, ex illo fundamento quod voti obligatio exu genere Suo obligat sub mortali, et obligatio regulae osta obligatio voti. Falsum est autem hoc fundamentum, quiau votum non obligat ad servandum regulam. sed ad obediena dum secundum regulam. Et ideo propria obligatio regulaea ut sic, ne nex voto obedientiae sed ex propria ratione legis,u et ex principiis ejus, est colligenda. Ο SuareZ, de religione tom. 4, l. l. c. 2, n. 7.
PROPOSITio IV . - Ouando in regi da e resse dicitur eam obligare quantum potest, ejus violatio erit peccatum mortale si materia sit stravis r veniale, si materia sit levis. u Quatuor . . .
a modis potest se habere . . . aliqua regula vel institulum a religionis: primo, ut in eo diStincte explicetur, mentemu religionis esse obligare in vi praecepti quantum potest, a juxta uniuscujusque materiae capaei talem : secundo, utu explicet eodem modo obligare ad veniale tantum, et nuna quam ad mortale ex Vi regulae . . .: tertio, ut eodem expresso u modo explicetur in regula, non oblig re in conscientia ada aliquam eulpam ei iam venialem, sed solum reddere traii a gressorem reum scenae : quarto, ut nihil horum in regula a declaretur; sed absolute feratur, ordinando, Sintuendo aut a priscipiendo quae agenda sunt. Ο Suare E, de religio ne tom. 4, tractatu 8, l. l, c. 2, n. 8.ὶ Diqitigod by Corale