장음표시 사용
31쪽
modo argumentum Iicebatur bonum, sed nos hiosermone Iacimia de Abiecto considerationis , sub quo sensiu formasimplex pol poni Iobiectum. Ad illud υero argumentum de partibus, cir principi siri Jj nder ure id intellai L bere de siubiectorientia humanitus traditae, non diuinuus i 'matae, ut hic nos loquimur, dum vero probabatur , quὸdsit Christus siubiectum inscra Theologia: dicatis hoc se verum, loquendo de materia proxima, sed non .eformali. Ad Utimum de credibili dico quod datur subiectum duplex, L. uesale,'radicate primo modo de subiecito uniuersati currit argumentum, at secun modo nullum est,m hςc satis ordinepr postero re pectu penultimi argumenti dicta't.
AN SACRA THEOLOGIA SlT SCIENTIA.
M Tna laς I acultas prium habeat subiectu circa 'μod versetur, ut Theologia, quae Deum pro subiecito
habet: iccirco nunc quςredum erit. Utrumst sicientia, necne. Prsens itaq; ermo noster diuidi poterit inpimcta quinque. Primo ιn d;bium.Secundὸ in argumenta pro parte negati a. Tera io in clusiti υerarar AQuartὸ in notandu de scientia. Quint os ultimo in solutionem argumentorum. Cretum ad primumda tari solet. Vtrum Theologia sacra sit sicientia. Quantum ad secundam pro parte negati formantur tres principales rationes: quarum prima dsumitur ex Arist. lib. primo Poct. dicente scientiam Use de necesserjs, at Theologia dicitur et esse de contingentibus.
32쪽
ientibus, no iiitur sit b nominescientia contineri poterit. Pr terrao7scientia procedu exprincipi spei se notis ,se acra Theologia ex articulis fidei non pcr se notis procedit, cum non ab onus concedantur: non ergo sacra Adtrina potest dici scientia. Postremo, Scientia est uniuersalium, non singularium, sid sacra doctrina pretractat de singularibus, 'uta degestis Abrahae, I abc,9 Iacob, Dibbus: igitur non di bet vocarisitientia. In oppositumst habet Aug. xiiij. de Trin. ubi aperte fatetur,sacram doctrinam esse
scientiam, cor pro tertiosegmento. In quarto uero notandum
MVerum de scientia, quae secundam nonnullos tripliciter capitur. Primo generaliter. Secundo Jecialiter. Tertio prout di nitur ab Arist. capite fecundo bb. primi Post. Primo modo Sunilarpro quacunq; certa notitia, sub quo sensu et de contiventibus est ien-ria. Secundo modo pro notitia certa,ineuidenti, b quinens de aliquibus contingentibus pol sementia. Tertio pro ut d nisur ab Arist. ita non est de colingcntibus,sed tantum de necessarijs secundum verὸ Francisium de Matronis, Theologia quadruplieiter capitur, vel δ habitu generato ex studio sacra scripturae, se eundo pro habitu conclusionis deducto ex his, qua in sacra docti Loa sunt , quibus duobus modis Theologia dicitur fides,'non sicientia. Tertiὸ sumitur pro habitu defensivo eorum, quae t fidei. uario pro habitu, qui natus est haberi desubiecto Theologiae cognito , quibus duobus modis secundum istum visu Theologia .ici
pol scientia. Nunc quinto loco argumenta pro parte negatiua diluenda,'erit finis. Ad primum igitur dicitur, quod cocludent
descientis,pro vi est a Philos bo donita, non generaliter capsa
33쪽
Ad sicundum minor proposuis venit glosanda , licet ergo sacra doctrina procedat ex principi' non per se notis lumine naturali, tamen luminesivernaturali per si nota dicuntur,m hoc susscit ad nostrum intentum manifestandum, vel setur sic maior,quod Ois scientia humanitus traaita, procedat ex principi' perse notis lumine natura, cum odi non est Theologia. Ad ultimum dicitur: in sacra Theologia pertractari de singularibus non principaliter, sed solum introduci in exemplum vita ,sicut euenit in moralibus fient ijs. Possumus insuper dicere id fieri ad declarandum aut aritatem virorum, per quos reuelaetio diuina ad nos accessit sue processit. Et hςcsatis.
iactio VI. Ex quo docuimus, sacram Theologiam esse silentiam, conis
siquenter videndum erit primὸ. Vtrumst una. Insuper. Vir sapientia nuncupanda insitum primum diuidi in tres poterit partes, in caput, in corpus,'pedes. Circa caput versaturi pro parte negariua authoritate Phil phi libro primo Post ita arguemus. Scientia una debet esse uniusgeneris subiecti, at μι ra Theologia non sc si halti: igitur una dici non poterit. Minor ut dubia, sic manifestatur,nam insacra pagina de Deo,crcreatura pertractatur, quae non uidentur continerisub mogenere subieriti: non ergo una silentia Insuper in sacra paginapertracta-ιur de Angelis, de creaturis, . ae moribus hominum, ciPae ad
34쪽
varias, ut bene norunt, periti pertinent scientias: itaq;sacra δε Eti ina inano uidetur: oppostsi tamen legitur apud apix Deitilli scientiam sanctorum, sequitur ergo,quod sacra d Ectrinasiu scientia, cν Una, ut baletis in corpore quotionis: post crisiquuntur pedes argumentor u solutiones continentes. Dic i Ritur ad primum poterit:suram doctrinam non ut terminare de Deo,s creaturism ς luo,sed principaliter de Deo, deinde de creaturis, sicundum refcruntur ad Deu, ut ad principium, velfine, π ita scientiaeetnitas ob id minime impeditur. Ad alterum formarum argumcntum pol dici, φ sacra doctrinapertradiet de pluribus, eis diuersis pertinentibus ad Mentias diuersas, si ob ratione una,scilicet ut diuinitus reuelabilia, ita ut sacra docima fit uelut quςda impressis diuinae scientia, quae una est,m simplex o7um. Explanato in hunc
modum primo ciusuo, accedit alterum,dum qu ritur; Vti Hac radoctrina merito censendasvsapientia. Hic eodem modo'cedere volentes, ut fecimus in examine superioris quotionis, arguemus
primo ad partem negativam dicentes; sapientia cu Spiritussancti donum sit, per infusionem habetur, sed Theologiaperstudium a quiritur, non ergosapientia. Insiper arguitu c. Ista doctrina, quae aliunde uidetur siupponere sea principia, no meretum appellarilapientia, teste Arist. libro primo diuinae Philosophia, at hςc δε- ctrina uidetur fine habere: non igitur sapientia. Ex alio lineret oppositum dicitur cap. . Deut. quὸd hςc est sapientia, propterea argumenta pro parte negativa adducta sioluenda, o ita erit finis. Ad primum ergo distinguo de duplici sapientia de diuinus iudicativa, una enim iudicalper modum inclinationis, m b c Spiritus
35쪽
sumqι donum Aeliar. Altera iudicat per modum cognitionis, σέ ς per Eudium acquiritur, de qua argumentum currit. Adsecudam breuibus dicitur, quod acra pagina siuanosiupponitprincipia ab aliqua humana scientia, sed bene a scietia diuina, a quascut a summasapientia OA nostra cognitio ordinatur. Ei hπ de missis.
est ispreseclaratis duo alia hodierna die addemus,de inde ad expositionem primi lib. Magistri sient. accede-- mus. ει ritur ergo primo, Vtrum sacra do binad: beat Gipractica. Insive' num hieculativa. Pro parte a m tiua lent rationes quesam formari: quarum prima desumitur a nee finis enim practis ae dicitur operatio, ut habetur apud Arist. lib. secundo Metaphfices , at sicra Theologia oraemitur ad op rationem e littir debet diripractica. Minor I positis,ut sesia per illud Ia. primo,sic habet probari. Mote facitores verbi, noaaditores tantum: sacra ergo doctrina practica. IUuper solet dia uidisacra doctrinaper legem veterem, ac nouam sed lex ad morale cientiam pertinet, qua practica se igitur, GN. Pro deteraminatione primi quesiti unumsupponendum venit, quo ractica si dicta apraret, siue operatione, de operabilibus ab homine, cuiusmodi nonsiunt ea, qua insacra Theologia habentur. Nunc adpriamum, m adsiecundum argumentum unica rsonsionesui faciam dicendo,Pὸ qua sacra doctrina utran subsie comprehem data
36쪽
dat, non ob id magis practica censenda, quia principalius de rebiud uinis, quam de asilibus humanis agit, hςc de primo dubio, uti ne titur alterum dum quςritur: Utrum*eculatiuasit.Commentator cςlestis Ierarchiae, diuidens scientiam in Jeculativam, pracilica ponit Theologiam Jeculativam: igitur,me. Deinde illa facultas 'eculativa censenda, cuius obiectum n cessarium est, at obiectum Theologicum necessarium est: θeculativa ergo hςescientia. Demum, si non esset J eculativa, tunc diceretur practica, de operabibbus a nobis, at sempiterna illa sunt, de quibus ea sacra Theologia, nec a nobis operabilia: hi e latiua ergo Theologia Pro intelles tu huius diffscultatisprimosciendum est, nilfinis legis est dilecbo, quae praxis dicitur. Praxis aut proprie nun v
tur operatio alterimpotentiae,quam intellectus, a recta ratione regulabilis: ex quo sequitur, cis volitio primo fit praxis, quia actus imperatus a uoluntate non est regulabilis a ratione, nisi mediante actu elicito. Insuper duplex practica Jactua,'activa activas dirigens in opus, clo in materia extra recipitur, ut ars domisicaliua, huis odi. Actiua vero ista,quae actumsuum non iuriagit ad materiam extra, sed recipitur in ipso operante. Post practicam g t 'eculatio dicatur, nihil en:m aliud est, quam operatio intellectiva, quae ulterius non ordinatur ad altam operationem regulandam, bene dicitur ord. nabilis ad ultimus nem amandam, vel attingendum. Nunc conclusiunes quatuor sunt ponendae, d inde argumenta fluentur. Sit igitur hςc prima. Theologia in noίis est practica, auoniam est directiva nostrae voluntatis circa diuina docendo, quibas Iruendumst , quibusive utendam. Secunda con-B clusio.
37쪽
elusio. Theologia beato rhmpractica s, quoniam habet prioris tena,m conformitatem rellectu actus uoluntatis tendentis in obiectum beatiscum. Tertia conclusio. Theologia Dei de necessarijs practica est, quoniam Deussi si diligit,useprςco roscit Ust ά ligendu, crita in fascientia estprioritas,σ coformitas si arta conclusio. Theologia in Deo de contingentibus, puta de verbo im- earnato, G hmusimoae, non eΗpractica, pha non est uoluntaris rigulatiua circa talia obiecta: cum enim intellectus diuinus fit re .gula determinatissima, uoluntas autem fit indisserens ad opposita. posset peccare a regula deinando. Nunc rationes diluendae,Linde erit finis. Dicitur ergo ad primam: Commentagorem accepisssicientiam fleculativam largiaoouendo. Ad secundam dicitur, ps cit contingentia actionis adscientia practicam. Ad tertiam, ultimam re 'ondetur: sempiterna non esse a nobis operabilia
hoc duobus posse considerari modis, vel Jimpliciter , vel sub host
sensiu quatenus diligibilia sunt a nobis. Primo modo currit argu mentum, assecundo modo nullum est.
PRdibatis bis, qua pro introductione sacrae Theologiapis.
libanda erant, tandem siuperest, ut ad Magistrisent. rea tum festinemus: diuisionem totius operis primo consili rantes,securi libri inscriptionem,siue titulum, tertio diuisionesq
38쪽
quarto singularum partium deciarationem. Quantum ad primum. Opus Magistri sint . in quatuor diuidi soletpartes iuxta lib. quatuor. In quorum primo est sermo de Deo in se. In secundo de Deo creatore. In tertio de Deo vivificatore p Chrsy, qui vi nos vivificaret natura nostrae vitam assumpsit.In quarto vero, oe ultimo de Deo curatore per sacramenta, γ hςo de materia horu librorσquatuor. Q nisi ad sicunda propositu. Titulus, me libri insicri piis intuenti patet, est enim iste liber dictussient. eo quia antiquora patrum Doctorusi nt. de catholicis veritatibus hinc inde collectas breuibus coprehendat. Q um ad tertium, lib. seprimas in tria solet diuidipundia, iuxta illa tria, q pollicetur Mag. probemium scilicet, tra latu, oes epilogu. Nos circa primit Versaturi tria per- . pendemus ; beneuolentiam in primis. Secundo docilitate. Tertio attentionem; Nam Magister sent. primo adeo benevolus ad traditionem huius dos trinae extitit, ut causas ipsium ab hoc negotio retrahere ualentes, non considerans , nec ponderans hunc librum max e compillauit. Cause uerὸ ualentes Magistrum sint. ab hostopere remouere erant quatuor, multorum loquacitasprimo detra-
Torum inuidia secudo, keferitus in nij tertio, materia d F cultas
quarto. deinde inuitabat ad sicribendum, hae, prςmium apud Cis istum, π ebaritas circa Ecclesiam,quam quatuosim nibus aquae, idest doct inae horum librorum quatuor, quos conisimusti irrigare uoluit, is id tot si admei defensionem cathobcae veritatis explanarionem, im sacramentorumanifestationem. Studeat gitur et nussui'; instrum tantum beneuolentia alicuius doEtrinaestudio impendere, quantum adsister suus studet beneuolum tradere.
39쪽
Captat proinde Magister sient. docilitarem a persona raditorum
causarumgenera quatuor proponendo, ex quarum cognitione, dia
scipulus magis docilis oscitur. Primo igitur causa siciens tangiatur, qua duplex est,principalis , m minus principali ,siue instrumentalis. Prima Deus est, altera Magister si ni. materialis, est authorita acri canonis,nec non sanctorum Patrum sementia. Finalis vero duplex silicet destructio erroris mini statio veritatis, quae duo maxime aggredi opus hoc Magistrum sent. compulere. Causa formalis similiter duplex , tractatus, cir tr flandi. Forma tractatus resticis lib. diuisionem in distinctiones, capitul orma tractandi idem est, quod modus diuidendi,vel exempla ponendi. Tertio tamdem loco, Ucipulus attentus constituitur primo, ex doctrina necessitate, secundo ex eiusde breuitate, eia ergo Nobd. Audit. librorum numerositatem omittite, breuibus Ha percurrentes verbis, quae collecta sint, qua vobis prompte,
qua ine labore in hoc lib. a Magistrosint. proponuntur.
Distinctio LLectio VI III. DEt rminato proh io, Magister in promti parte, tr
Eiatum suum incipit in lib. quatuor partiales diuidere, cuius ratio est, quia ut dicit Philosophusficntiaesecantur quemadmodum,stres, de quἰbus sunt. In quorum primo lib. agitur de Deo inse,s' absolute,secundum rasionem naturalis ae
40쪽
perfiditonis. In secundo, de Deo imiuantum eius potentia relucet in eoetu creationis. In tertio, de ipso inquantum claret eiussapientia in opere re 'mptionis. In quarto,'Ult imo de eodem quatenus eius bonitas, arci; clementia refulget in factu orificationis. Quantum ad librumprimu duo nobisprotare videtur Magste sint. unum relluciens, quasi totius operisprςambula, alteru vero intentionem, utpatebit in initiosecunda distinctionis.Nosprimu declaraturi , tria faciemus; nam primo circa, quaesacra versetur
pagina dicemus. Insuper, quibus fruendum sit rebus manifestabiamus. Tertio aestinElionem Epilogo terminismus. Θntum ad primam segmentum, dicimus sacram scripsuram circa res, e signauersari, ut aperte sat tur D. Aug. ἀe do ibi Christiana cap. siexto dicens: Oem dostrinam vel esse rerum, vel si norum. Sed hic notetis, quod per signa term:nos ad placitum instituentis
significantes intelligereno debetis , sed res quasdam exteriores ex. diuina ordinatione aliqui visi vici,cuiusmodisiunt cramenta cum uis materjs tam veteris, quam noua legis. Disuper per res velim uos res intelligere absolutas per terminos signisi abiles, quae ita cadere Acuntur sitib determinatione confideration sacra param , ut Deas, Christus,stcreatum. Qi' propter primo de rebium: ndum, postea designis. Et hςc pro primo pundio. In altero β-cundo in Ordine Magister siem. manifestare intonari, quibus rebus Iruendum fit, dantur enim res, quibus ruendum,m quibus utendum, nec non, q utuntur,o ruuntur. Sola ergo Sant f.Trinit.
proprie ruendum est, in qua finaliter consiliit nostra beatitudo Irui. . est amore alicui inbererς propter se,at quia perst Sant s. β s Trinitas