장음표시 사용
541쪽
6Η,dum discerent. Id ergo egerunt ut detegerem caussas morborum , hasque amoV 'rent; ut ita, caussis sublatis, et tollerentur effectus. Sed diversa ratione ejusmodi caussae amoveri possunt, aliquando etiam opposita. Ut ergo scirent, qualis in singulari casu optima esset ratio, ad peculiarem morbi statum, a conditione aegri determinatum, ipsis fuit attendendum. In priori casu, ubi tantum de ratione, qua caussa morbi in universum tolli possit, erat agendum, Indicationem gen ratem sibi formaverunt; dein vero, ubi e pluribus methodis, tollendi hanc caussam, una erat seligenda, quae prae ceteris huic caSui convenirer, Indicationem specialem ii venire conati sunt. Sic v. g. morbo aeger laboret, cujus caussa sit materies morbosa, in primis viis collecta, aut inquilina aut peregrina, haec indicabit Medico rationem medendi huic morbo, haecque Indicatio erit evacuans; sunt enim expellendae sordes, quae caussam morbi constituunt, ut hic tolli possit 'Verum plurimae adesse conditiones possunt, quae praesentiam harum sordium concomitantur, inter quas recensendae sunt intestinorum inflammatio et magnus debilitatis gradus. Eadem ergo licet maneat Indicatio, So
dium nempe expulsio, haec tamen ab hisce conditionibus valde limitabitur. Quae de singulis hisce Indicationibus diximus, fusius quodammodo explicare liceat ca). Indicationes generales sunt, quae Medicum docent, quid universe in casu obvio sit agendum; harum ope discit generalem quamdam methodum, quam sequi debet, ut morbum illum curare possit ca . Methodi hae generales plurimae sunt; has Cl. GPHenus
Indicationes nuncupat curatorias, enumeratque sequentes, Indicationem relaXantem, roborantem, sedantem, alterantem seu corrigentem, et evacuantem. Si ergo ad aegrum accedit Medicus, qui v. g. tensionis quemdam sensum in artubus et ad spinam dorsi e 'peritur, cum respirandi difficultate et anxietate, et gravitate capitis, et siccitate oris, et totius corporis debilitate; cujus cutis pallet, in qua Vasa collapsa Sunt; et pulsus parvi, celeres ac debiles, totumque corpus friget; dum elapso temporis intervallo corpus rursus sensim inturgescit; et VaSa cutis, quae magis rubet, rursus eXpanduntur, cOIpuS-que, quod antea inhorruit, sensim incalescit, respiratio facilior redditur, pulsus se iterum attollunt et tardiores fiuns, sic tamen ut adhuc numerum naturalium Superent, sicincitaS oris non prorsus cessat, transpiratio tandem augetur, et urina crassum deponit s
dimentum 4 ; ex concursu horum symptomatum noscet febri laborare aegrotum, et Si
542쪽
si- Observet, febrem hanc nihil remittere, sed, ut coepit, continuari, intelliget febre do. tineri continua. Haeciautem febris interdum morbus est , interdum ut symptoma aliis accedit morbis, eosque vel periculosiores reddit , vel leviores; aliquando ergo morbus eSt, aliquando medicamen: sUt hoc distinguat, primo inquirat in caussam ipsius febris, quae multipleX est; po sunt enim vel intus in corpore natae, vel extus illatae, applicataeve res et specifica mia mala febres gignere; hacque comperta ' et remota, febris erit profligata. Febris ipsa sui mitigationem indicat. Huic autem Indicationi satisfieri potest methodo evacuante et relaXante. Erit ergo Indicatio, methodum hanc indicans, generalis. Vermes adesse, S quentia docent symptomata: appetitus irregulares, immo nonnumquam voracitas praete naturalis, dolores abdominales, nausea, sensus oppressionis et allXietatis, pruritus narium, pupillae dilatatio, asthma, tussis sicca, caei. Vermes autem praesentes sui imdicant expulsionem, erit ergo haec Indicatio generalis, caet. lndicationes hae generales methodique medendi his supero tructae, Seientia comprehemnuntur, quae Iherapeutica universalis audit; se quae Communia quaedam spectat, quae se et in morbis et in curationibus inventa, compendium quoddam artis faciunt et qu se rum per omnem Medicinam usus patet c6b. Vsi Haec communium in morbis scientia nullos, neque singulares morbos, neque pro-- prias partium affectiones, spectat; communium in remediis scientia, nullam habet rari tionem specificarum, ut dicuntur, si quas forte habuerint remedia, virtutum. Th se rapeutica universalis est illa disciplinae medicinalis pars, quae, ab intellecto inter artis' se Theoremata et remedia nexu, morborum curationes edocet, quaeque in communibus se morbis, non habita ratione partium corporis propriarum, subsistit, neque nisi comini, munia agitat auxilia. Methodum medendi Galenus dixit, videturque ab interiori ind0-- le describi: scientia communibus artis auxiliis recte utendi 7b. V
febris nihil aliud, nisi expressio reactionis vis vitalis, salutem suam tuentis, et ubique obtinet, ubi satis magnis viribus pollet stimulus morbosus, ut universum systema nerveum et circulatorium in consensum rapere possit, vel Iocalem circulationis vigorem ita possit augere, ut inde febrilla nascerentur symptomata 'Verum tamen, cum
vel ipsa reactio vitalis, aut nimia fieri possit, aut suffciente earere vigore; patet inde, febrim hanc ipsam fieri Posse morbum, a diversissima caussa orientem, et privis suis symptomatibus stipatum, qui cum natura sibi pr Fria gaudeat, ratione sibi propria curari debeta 6 Vid. Pajadisii Leet. PubL IV. S XXIX. pag. I 44 I4s. Op. Αead. 7 Vid. Pώradisii Oratia da diligami Thressurises uni-rsalis ituris, maximo ruto in dendi inire mento, pag. Ac. 41.
543쪽
N6titia haec Indicantium universalium et methodorum medendi generalium, utilissima Medieo rationali habenda est 8 ; utpote cujus ope demum facile et ad cognitionem
di Versitatis specificae et singularis status cujusdam morbosi pervenit, et cognita universali morbo cuidam medendi methodo, pro differentia hujus status morbosi, aut specifica aut individuali, hanc immutando et modificando , facile ad inveniendam veram medendi rationem pervenit 9 . Constat tamen Simul, Solam hanc cognitionem non sussicere ad curam morborum singulorum, cum idem morbus diversis in individuis, vel ob diversas cum aliis morbis complicationes, diversam saepe formam induat, diversamque naturam accipiat; neque eadem plane ratione curatur aeger, certo morbo laborans, qua alterum, eodem detentum , feliciter saepe et cito curaVimus. is Communium enim contemplatio-- nem, V inquit Paradisius, is eXiguum ad Praxin momentum habet, nisi ad commi se nium contemplationem, Propriorum quoque contemplatioτadjungeretur 1ol. V Indicans ergo particulare est certa quaedam aegrotantium dispositio, singulis propria sed ita, ut pluribus aeque competat , certiS Signis Se manifestans, ob quam, morbosa quaedam affectio specificam quasi mutationem subit, et methodus generalis medendi huiemorbo, certa duntaxat sub conditione , admitti poteSt. Uinc species nascitur medendi illius methodi, quae, velut in gratiam facta nonnunOrnan individuosum, ad illa restrinoetiatur c Lib. Quot ergo dantur diversitates inter homines Speeisicae, a qualicunque caussa
O csa Uid. Paradisia orari est. pag. 43. cy Cons. GaIentis, da Meth. meden . , Lib. I. Pag. 38. Idem illud Sprevelius scripsit, amrmans magnopere interesse in omni curatione inchoanda, prius formare con ilium, .ecundum Indicans generale, quam ad singulas variasque medendi vias descendamus. Etenim,' inquit, is hae Fine illo haud Satis cohaerent, neque constantes is esse possunt: sed contrariae sibi plurimae Sunt, ni Si ad geΠerβlla Praecepta redigantur. V Sed et in illis easibus, in quibus de morbi natura non certo conatat, nec indicantia Veram et certam ratiocinationem formare sinunt, in generali medendi methodo Subsistere debemus, donec sorte eXplicito magis morbo, minusque turbato de propria ipSius natura certiores fiamus. 'cio ConL Galenus, de Methodo Medendi, L. IX. Cap. 6. pag. 58. C. Τom, IV, ,, Fallitur, ' inquά: Spren-
eelitis, is qui simplicitati soli studens, generalibus praeceptis solummodo Subsistit. Imperfecta enim est et Iacu. nosa curationis Via, quae corporum singulorum varietates negligit: namque nec genus humanum sanare, nee,, morbi ideam, qualem sibi intellectus singit aut imaginatio, e medio tollere nostrum est, sed morbos singulares
is et individuos in singulis et individuis hominibus V -ἔit. - . T. c. c. c. g 39. pag. 4a et g 3. Vid. et Reu L L C. IV. S 3. pag. 76. ' ' scri) Μirum profecto videri possit, nos, in omni hae tractatione, ne verbum quidem monere de contraIndicationibus; sed animadvertere liceat, ubi de seligendis methodo metiendi et medicaminibus huic accommodatis, loquimur, et in exemplis allatis ejusmodi seligimus, nos simul excludere omnia alia; et indicationes illas, quae haee adhibenda esse docent, caeteris omnibus sistere contraindicationes, quae issipediunt, quominus iis seligamus.
544쪽
ortae, quae mutationem quamdam cuidam morbo inducere possunt, tot erunt quasi spo, dies diversae methodi generalis medendi huic morbo. Pertinent porro et huc diversae morborum cum aliis complicatione8, mutatione8, quas ipSi S inducunt constitutiones si tionariae, diversae morborum cau55ae, formae, estet. Ad prioreS has diversitates plurimae pertinent, SequenteS autem praecipue: 12. Differunt homines inter se, Sexti, Aetate, Temperie, Consuetudine, Vitae genere, estet. 29. Res SeX D6n naturales, in quantum earum influxus plures simul laedunt, huc Speetant Ia . Generalis ergo cura morbi, cum et ipse morbus, hasce Ob conditiones , diversu S Sit in singulari aegrotantium specie, mutetur et modificetur, necesse est. Quantum autem Valeant constitutiones memoratae epidemicae, tam Stationaria, quam annua, in formam indolem que morborum m tandas, et quanti momenti sit justa earum notitia, hisque ut advertamus mentem in cura morborum, doceant innumerae illae ObServationes, quas poSteritati reliquerunt et Hippocrates et Sad hamus et Stollius, quique praeter hos de constitutionibus epidemicis observata scriptis mandarunt ; quas Omnes collectaue legimus , quarumque veritatem et utilitatem, egregie probatam invenimus et vindicatam, in Dissertatioue mei. van dermeνen, quae nuper hac in Academia prodiit. Ut autem constet, has, quas memoravimuS, inter homines diversitates morborum nataturas mutare, et indicationeS eXhibere specificas, quae methodum quamdam medendi i mitant, ejusque speciem determinant, exemplum petamus a SeSuum diversitate. Feminae ob sibram magis teneram, majorem sensibilitatem et mobilitatem Systematis nervet, minorem reactionis energeian. majorem SyStematiS lymphatici evolutionem, sanguinis crasin magis serosam, minus OXydatam, ob thoraciS formam anguSitorem, cael. minus pronae sunt in morbos sthenicos, inflammatorios, quam viri; magis contra in nervosos et qui ab aquosa et glutinosa humorum conditione oriuntur; harumque febres plerumque remittentes vel intermittenteS, Vir*rum Vero magis consinuae. Hinc Si eodem morbo laboret et vir et femina, apud virum Saepe Se inmiscebunt Symplomata inflammatoria; apud f
minam contra 9 nervosa 13 ; unde, ob duplicem hanc conditionem, duplea erit spees-
'c as Uid. super hac re Srou , Rat. -L, Tom. p. pag. 6, 7. et pag. 24. Caeti ubi haec leguntur: ,, Huius nimis is sis c Martii 178ib initio synochi imputres regnabant in omni sexu, hac tamen cum differentia, quod stadium pis., mum hujus synochi in viris fuerit magis inflammatorium . minorque universim pituitae colluvies in stadio morbi ,. Secundo, praeterea in Firis minor amaror pituitae fuit. Contraria omnia in feminis; aliqua in principio infamis ,, matio fuit, crusta magis discolori, item brevius stadium instammatorium, subinde nullum ψ at vero, copiosior et is masi =mara Pituita. M Or moroi ψ νiri; acutias; longior vero in feminis durario cum intentions MInare.
545쪽
fica methodi generalis, qua in universum morbus curatur, immutatio; altera conditioni virili, altera femininae accommodata 14 . Eadem res est cum aetatum diversitate; sic in curatione febri S continuae benignae, cujus Symplomata supra recensuimus, Indicatio generalis, et huic respondenS medendi methodus, relaxans est et evacuans; haec autem diversas is ab se comprehendit Species, quibus Omnibus eidem satisfit Indicationi; inter - quas et pertinet V. S. Si ergo ju Venis et robuStu S et plethoricus, et infans natura suadebilis, detractionem laticis illius Vitalis ViX patiens, eadem febre laborent, ex methodo illa universali in utroque Vena poterit Secari; sed ObStat tenera infantis constitutio, nee urget adeo sanguinem detrahendi necesSitas; Omittatur ergo haec venae sectio, et alia methodi illius species adhibeatur, qua tamen eidem Indicationi satisfaciamus; v. g. leni utamur purgante eccoprotico, et potum propinem US refrigerantem diluentem, et acida vegetabilia, et salia neutra, caet.; dum contra in illo maximae erit utilitatis venae sectio. ut praecaveantur plura, a magna SanguiniS copia, celeriter mota, oriunda mala. Diversa igitur aetas, hancque concomitans corporiS constitutio , Indicationem sistit specialem, ob quam definita quaedam species methodi cujusdam medendi, seligatur. Pertinet et huc multiplex caussarum morbi cujusdam diversitas; hujus enim imprimis ratio habenda est in facienda Indicatione Speciali, methodum quamdam medendi generalem limitante. Sic eX. gr. SpaSMUS cI5b eae innumeriS fere caussis oriri potest; nam aut evacuatio nimia spasmum produXit, aut evacuationis cujuSdam suppressio, aut M. nena, vulnera, Puncturae nervorum, tendineS inciSi et Semi- deScissi, febris magna, ve ines, materies quaedam eXanthematica regressa aut retenta, caet. plura. Pluribus igitur morbis symptoma accedit, rariuS ipse morbus est; unde, licet in omnibus hisce casiabus, spasmum tollere indicetUr, et bule in genere respondeat methodus medendi resolvens et sedans, tamen Ob cauSSae diverSitatem, et Variam indolem morbi, cui accedit diversissima hic uti methodo oportet; singulus enim Sua, Suisque tollitur medicaminibus. Ita v. g. SpaSmus, ortus eX retrogreSSa materia eXanthematica, diaphoreticis ibi litur camphoratis, vel et epispasticis; eX vermibus ortus anthelminticis, purgantibus; qui ex febre nascitur, venaesectio, temperantia, sedantia, aIiquando curant; et ita porro; et tamen hisce omnibus eidem satisfacimus Indicationi generali, et diversissimae hae m
thodi species habendae sunt uniuS ejusdemque methodi generalis, resolventis nimirum et sedantis 16 .
546쪽
Aeris influxum in corpus humanum plurimas inter homines gignere varietates et differentias, supra verbo monuimus. Non tantum hic Volumus diversitates illas, quae in atmosphaera nos circumdante pendens a majori ejus, aut Siccitate, aut humiditate, autelasticitate aucta vel imminuta, caet. , Verum etiam diVerbitateS illas, quae oriuntur a Climatum varietate, quaeque ab hisce homiUibus inducuntur; hae enim omnes quamdam methodi cujusdam medendi modificationem Sibi P0Stulant; non autem hanc totam evertunt, ita ut, qua in universum morbus desinitus curatur nostra in patria, eadem methodo non posset alibi. Fuerunt tamen plurimi, qui hanc tuiti sunt sententiam, de qua nunc paucis videamus. Ab Empiricis jam olim agitata fuit haec quaestio, qui cuique Climati aliam morbos medendi methodum tribuerunt 17 ; dein autem a Lentilio valde ornata est. Hi enim et observatis , et ab hisce petitis veris Indicationibus et medendi methodis, in diversa regione, sub diverso climate, factis, et licet felicissimo cum inc-eessu adhibitis, omnem negarunt fidem; statuentes, Medicum uti oportere Romae alia medendi methodo, alia in Egypto, alia in Hispania, caet. I 8 ; quoniam morbi in dia Versis hisce regionibus valde a se invicem discrepant, ob insignem inter incolas harum
regionum diversitatem, a Vario Climate natam. Verum omnino est, immo verissimum,
non omnia morborum genera, diversis hisce in regionibus, sibi esse simillima, sed contra , eundem morbum, diverso Sub Climate, Varia nonnumquam forma se prodere. Sed non solum hic animum advertere oportet ad climatum diversitatem, verum et ad aliam vivendi rationem incolarum, qua longe diversa in variis hisce utuntur regionibus; quae insignis est in morbos producendos et mutandos potentia. Nec tamen binae hae pote tiae id valent, ut constantiam omnem et publicum quasi Usum methodis medendi, quae justis nituntur Indicationibus, auferrent; et in caussis essent, cur iis diversis in clim tibus uti non liceret. Non enim Natura mutabilis, sed res corporeae admirabili quadam, eaque aeterna, coΠStantique regula gubernantur; nec diversorum Climatum inc6lae
ita a se invicem discrepant, ut aliud prorsus animantium genus sint Africani, aliud Europaei, aliud Russi, Itali aliud; verum contra omni corpori humano iidem sunt motus, sive naturales, sive morbosi; his eadem Origo, idem procedendi modus. se Aequ se bilis enim adeo, ait Srdenhamus, et ubique similis est Naturae ordo in producendisse morbis, ut in diversis corporibus eadem plerumque reperiantur ejusdem morbi symp-- tomata; ac illa ipsa, quae in Socrate aegrotante observata fuerint, etiam generaliter se ad hominem quemcumque, eodem morbo laborantem, tran5ferri pOSSunt, non secus
547쪽
- ac universales plantarum notae, ad omnia cujuscunque speciei individua rite se disiunis si dunt I9b. V Eadem enim nos phaenomena detegimus in morbis acutis, quae detexit in Graecia et conscripsit Hippocrates, immo et Indicationem plane similem; eademque signa et hodie indicia exhibent eventus futuri aut laeti aut tristis. Hinc jure suo hodierni Medici, pluribus morbis, eadem servarunt nomina, quibus ab Hippocrate nuncupantur, iisdemque Indicationibus in cura eorum, satisfacere conati sunt. Nec ita certo cuidam Climati addicti sunt morbi, quin sub alio climate oecurrere nequeant ceto . In regionibus Europae borealibus febres inflammatoriae longe frequentius observantur, quam in meridionalibus; in his contra febres biliosae et putridae; verum tamen et in Hispania et in Italia morbi observantur inflammatorii, in Suecia et Norvegia febres, variolae putridae, morbilli pesSimi, caet. , occurrunt. Cum ergo morbi iidem diversis in climatibus iisdem se prodant symptomatibus, easdem sibi formabit Indicationes Medicus,
Naturae observator et minister, iisdem medendi methodis generalibus utetur, diversa vero harum specie, cum specifice quodammodo disserant, et morbus, et aeger. Num enim, si ad aegrum, incolam Russiae borealis, Medicus accedat et observet primo horrorem, qui brevi in aestum transit, quem crebra tussis, nonnihil sanguinolenta, cum respiratione moleSta, dolore acuto in latere, et constante et Sub tussi ingravescente, pu suque duro, et frequenti, interdum inaequali, comitantur, dum simul aeger in latus non dolens decumbere nequit; num inquam, si ad ejusmodi aegrum accedant Medicus Praxin exercens in Hispania, et Medicus ipsas Russiae regiones inhabitans, eadem ratione de morbi natura judicabunt 2 Certe, cum suis in aegris saepe haec phaenomena ob Semvaverunt , aut ex aliorum observationibus didicerunt, aegrum, in qiuae ita se produnt phaenomena morbosa, laborare plearitide; hancque optime in universum curari vena sectione larga, antiphlogisticis, nitro, paucis aliis, eamdem hanc methodum resolventem,
antiphlogisticam adhibebunt ambo, et feliciter curabitur aeger a1 .
548쪽
Indicationes tandem supersunt individuales. Docent hujus generis indicantia, qua ratione morbus, qui certas quibusdam in hominibu S mutationes patitur specificas, in unico quodam mutetur individuo, ob conditiones huic aegro privas; quidve in cura generali hujus morbi ad ejusmodi individuum applicanda, mutandum sit. Constat ex Physiologicis, unicuique homini Sano Suam eSSe sanitatem. Posita enim velut in medio perfectissima sanitate, hinc et hinc deflectunt plurimae conditiones hominum, quae, licet sanitatis latitudine comprehendantur, Strictissimo tamen sensu ita dici nequeunt; nec tamen morbos dicere decet, quia facile fert latur et cum constantia nillil ominus peragum tur functiones; immo vel nonnullae conditionum praeternaturalium, quas Pathologia e ponit, huc pertinent, quae quidem praeter Naturam Sunt, sed haud ita graves, ut pro morbis haberi possint. Hae , quas Seminiorum Doctrina tradit, maximi in praxi mO-
menti sunt, quoniam saepissime caussas sistunt mutationum et complicationum morborum, quae modificationem indicant methodi cujusdam medendi, unicuique accommodatam caet). Huc ergo pertinent res quinque naturales, pertinent item potentiae nocentes, cres Sex non naturales quarum influxui prae aliis expositum fuerit ejusmodi indi-Viduum, seminia propria naturalia et non naturalia, tum et notitia stadii morbi ejus indolis, an SimpleX Sit, an compositus, aut complicatus 23 . Ita v. g. aeger laboret febre biliosa, de qua constat sequentibus phaenomenis; febris invadit cum intenso aestu, siti, languore, in dies increscente, anxietate et inquietudine, quibus vomitiones Vel nauseae perpetuae, dejectiones crebrae biliosae, tene S modes, anum erodentes, cum extremorumis nach seinen vorurthelIen blegen ἔ u. E. w. ' Aliberi , I. I., Proteg. s XX. pag. 2 7- ,, Les principes gwnεraux,, soni sans cloute partout Ies memes; mais iis reqoivent des modifications locaIes et accidentelles, qui dolvent ne- is cessatrement influer sur Ia dose et la quat t6 des medicamens. - La Therapeutique des Climais chauds ne pou is roit eire exactement la meme que celle des pays Dolus. Ucaab Cons. Eaco, de Augment. Scient. , Lib. IV. C. 2. 23 Conseri Celsus, i. , Praef. pag. I 5. Neque ignorare Medicum oportet, quae sit aegri natura; humi- dum magis an magis siccum ejus corpus sit; validi nervi an infirmi, frequens adversa valetudo, an rara; eaque , , cum est, vehemens esSe soleat an levis, brevis an longa; quod is vitae genus sit secutus, laboriosum an quie . ,, tum, cum luxu an cum frugalitate. Ex his enim similibusque saepe curandi nova ratio ducenda est.' Uid. et inliberi, L L, Praef. 87. pag. 4 et 5. et g Io. pag. II. P. C. G. Achermanu, Iustir. Therap. Gen. , P. I. C. II.
549쪽
rum frigore, ardore internorum eX anXietate cardialgica accedunt. Indicatio generalis oritevaeuanti et resolvens; Specialiter autem indicatur, nimirum in morbi principio, hoc ne j tium perfici debere ope Emetiei, quo, docente eXperientia, facillime jugulatur febris. VNrum aeger simul laboret mala peetoris conformatione, hernia, Uteri prolapsu, caet. , quae omnia emeticorum usum contraindicant. Seligenda tunc erit alia species hujus medendi methodi, qua eidem satisfiat Indicationi, et corrigentibus, et diluentibus, et lenioribus purgantibus, materiam morbosam expedire conetur Medicus, quod potu aquae frigidae eopiosiori, potione Riverit, Tartaro depurato, TamarindiS, Manna, caeterisque pluribus perficitur. Ita v. g. intumeSeentia pedum, deinde et ventriS, dum reliquum corpus tabescit; sonus humoris fluctuantis, qui Obauditur, si abdomen impellitur, aut in alterum Iatus convertitur corpuS, Sitis magna, mictio Hrinae admodum paucae, rubrae aut flavae, in qua crassum Subinde destoet Sedimentum, cutis valde sicca Hydropem indicant Ascitidem. Ῥraesentia aquae in eaV0 quodam corporis, cum non facile fertur, in genere indicat sui evacuationem; haec autem diversa ratione persicitur ; adhiberi enim possunt primo medicamina intres sumenda, et inter haec potissimum emetica, purgantia, diur tiea atque diaphoretica; hisque Seorsim propinatis, morbus saepe curatur; quidam enim aegri purgantia prae ceteris melius ferunt et ab illis probe evacuantur; alii a Diureticis praesidium majus consequuntur; at Ii a Diaphoreticis, aliis emetica prosunt cael. Nonis nunquam autem omnibus hisce nihil proficimus, et humor nihilominus abundat, tuncque celeriori via succurrendum eSt aegrotanti; quem scopum ope emiSSionis aquae per ventrem ipsum, attingimus. In omni ergo casu, in quo ad hydropicum Medicus accedit, a comditione ipsius aegrotantis, stadioque morbi, Indicationem Sibi formare debet, ut de eo certior fiat, quaenam harum evacuandi humorem Specierum huic casui maxime sit accommodata, mimve dentur conditiones, Ob quas ejusmodi specie uti non liceat. Sit v. gcasus ultimus, ubi, incasSum Propinatis et purgantibuS et diureticis, etc. tandem ad ipsam abdominis puncturam devenire debet medicus ; poterit profecto hanc evacuandi methodum seligere, nisi adsit magnus debilitatis gradus, aut indurationes et obstructiones viscerum abdominalium, inprimis hepatis, aut concomitentur ascitem dolores vehemen. tiores, aut febris magna impediat, quo minus morbus ita curari possit. Haec de Methodo medendi. Sed non tantum memoratae hae Indicationes individuales inserviunt, ut determinetur justa medendi methodus , aut singularis seligatur species methodi cujusdam generalis; verum etiam harum Ope pervenimus ad cognitionem media
camentorum Singulorum, quae in caSu quodam conveniunt. Ingens cum sit medicamentorum numeruS, ne. Omnia confuse traderent, quaeque invi-
550쪽
eem maxime discrepent indole, sibi quasi assinia apponerent, diversa ratione haec medicamina in Classes et Ordines dispescuerunt Materiae Medicae scriptores ; alii alium secuti ordinem. Quaevis certe harum di Visionum, ut animadvertit Celeb. 2 po, sua
commoda habet et incommoda 24); omnium autem maXime u Sitata illa est, qua secundum vires distribuuntur, hancque usui practico omnium maXitne accommodatam plurimi, tam recentiores, quam veteres, crediderunt cas); nee male. Indicationibus enim generalibus cum respondeat haec divisio , formata ejusmodi Indicatione, citius et facilius medicamenta menti se offerunt, quibus huic satisfacere possimus. Sunt enim hae, uti supra annotavimus, Indicationes, relaxans, roborans, Sedans, alterans Seu cor rigens , et evacuans; et medicamenta, hisee accommodatae, juxta memoratam divisionem , in tot dispescuntur classes; sunt enim vel relaxantia aut roborantia, Sedantia, alterantia Seu corrigentia, et evacuantia. Ordines harum classium Indicationibus respondent sp eialibus; emolliendo enim relaxamus; roboramus contra roborantibus et adin ingentibus; sedandi sine veniunt antispasmodica et narcotica ;, corrigendi resolventia, refrigerantia ,. antacida, caet.; evacuandi tandem plurimi medicamentorum ordines: emetica, purgantia diuretica, diaphoretica, emmenagoga, apophlegmatica, caet. 26θ. Cum autem medicamina, quae ita classe quadam et ordine continentur, licet omnia: Certum quemdam effectum edant, alia tamen majori, alia minori, agant essicacia, immo. quodvis fere, pro diversa sua natura, peculiar, quadam ratione eamdem perficiat acti nem ; diversae species in quocunque ordine occurrunt. Ita V. g. Omnia et singula medicamina, quae ordine purgantium continentur, per alvum evacuant, cum quae in Ve triculo et intestinis continentur, tum quae illorum stimulo aliunde ad illa alliciuntur; magna tamen inter horum agendi normam est differentia; alia enim blande et resolvendo Potius quam stimulando agunt; qualia Sunt eccoprotica; alia Stimulando motum i restinorum peristallicum insigniter augent, qdalia cathartica; alia tandem violenter admodum