Andreae Mauroceni, senatoris, Historia Veneta ab anno 1521 usque ad annum 1615, in tres tomos tributa

발행: 1719년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

34a HISTORIAE VENEΤAE

i 329 demque Imperatorem Carolum V. pacis, ac tranquilstatis emptae simos ut , communem conra iam gradum struerent, inter se primo foedera junxisse et deinde cum Francorum, O Anxirerum Rexibus aequas pacis conae tiones firmasse : demum posteaquam Caesar in Italiam venisset, nihiI magis antiquius istis 1 uisse , quam ut certo loco tae communibus Reipublicae Christianae rebus cessoquerentur; idque ut citius fieret, Ck- mentem Pontificem Maximum Bononiam se contuisse , atque

Imperatorem paterno amore, ut par erat, complexum : cum

que amio id maxime optarent , ut ad pacem cunctos Christicolas alucerent , rebus Insubrum compositis, ac Franciscosfortiae Mediolanensi duratu restituto, ad pacem, 2 concomaeiam Venetorum Rempublicam , cujus semper in pacem propensus animus fuisset , tanquam potissimam Italiae partem, adducere statuisse , ad eam rem G pari Contarem oratori facultate a Senatu impertita : quapropter inter Caesarem, Id gem Ferdinandum , Venetorumque Rempubiscam ad haec 1a deris pacta tamentum fuisse. I. Primum Raυ nnam, ac Cemiam, Flaminiae urbes V neti Pontifici traderem : quae Agis in locis jura obtinerent, reservarentur et a Pontifice Agarum civibus , qui partes A eL

publicae sequuti si sent , parceretur 9 ubicumque degere maluissem, bonis suis frui, de istisque, ut iduisset, statu

re liceret : patricii, cives, aliique Venetorum subaeui, qui in Agis urbibus, atque agris res , aut pro mus possiderent, i here annuos fruaus percipere , o quocumque iis lyberet, μne ulti nota vectigalis Iesutione inferre possent : a Ponti μriis magistratibus jus exigere ; exactumque rediretur a sum post pacem jurejuranaeo firmatam quindecim disrum intervalis

perficerentur.

II. Deinde mense Januario Caesari Tranium , Monopolis,

atque alia castra, oppida, agri, quae in 7 ea istam regno F Dublica obtinet , restriantur . Contra inro omnia jura, privilegia , immunitates, exemptiones, praerogati s , atque

alia Venetis a Regibus Aleapolitanis concessa , uti illis ante besium fruebantur , Caesar confirmet : domum praetro ea in Nisapolitana urbe Atam , quae Sancti Marci nuncupatur , restitui jubeat. III.

412쪽

M AURO CENI LIB. III.

III. Solutio reliquorum ex aureorum ducentis misidus, quae iueas ex tertio capite pacis Venetae anni M. D. XXIII. infra tem pus annorum M o Caesari debetur , hoc pacto fiat 3 nempe, ut mense januario exeunte , vigintiquisque milva numerem tur ; hac tamen adjecta conditione , quod intra ais, spatium loca ex capite sexto pacis anni M. D. XXIII. Reipublicae restituantur . Ea in re ut omnes Hscultates lugerentur , placuit , ut intra viginti dies utrinque jud es arbitri eligerentur , communisque intermedius designaretur , qui controwsas dirimerent , atque intra annum sequentem ae

IlII. Elatorribus annua aureorum quinque milva a V netis persolvantur , pro ut quinto capite foederis inni M. D. XXIII. cavetur. V. Praeterea in Caesaris gratiam , praeter pecuniae summam , quae conventis anni M. D. XXIII. continetur , cem tum misita aureorum erogarent , quinquaSinta Januario

insequenti , totidem omnium Sanctorum fesso dis anni M. D. XVI. Quoniam vero Vormacia pactionibus jura Aquiadem sis Patriarchae Agaesa tuenda esse cautum erat , atque ab iis , qui Regis Fer duanae nomine agunt , res suas tumbari Patriarcha conquereretur ; totum hoc negotium judic, bus arbitris mandatum : ia jura cognoscam ; quae reddenda

sint , redi faciant 3 atque imprimenta si quae extiterint ,

etincta ammeant.

VIL Eadem pace , ac flaedere , uti amicus , fra focius ,

is et Heliaque Reipublicae existens, adsentiente Pontifice, comprebendatur Franciscus Maria Festrius , Urbini Dux, atque almae urbis praefectus, cum civitatibus , oppidis , aliisque rebus , quas nunc possidet. VIII. Comiti Brunorio Gambarae , Caesaris cubiculario , ejusque fratri omnis contumaciae culpa, si quam hactenus subiissent, condonaretur; in Caesaris aula degere iis fiseret, patria , bonis, privilegiis frui, omnium praeteritarum rerum m moria prorsus deleta. IX. Ad haec invicem convenere, quod subdui omnes libere , tuto , ac secure possent in cujus idet eorum iuuionibus

terras

413쪽

3 4 HISTORIAE VENETAE

terra , marique mercari 2 benigne, atque humaniter cum ἐλὼs ageretur , perinde ac si incolae , ct subditi Egius Primcipis essent , cujus ciυitates , locaque aduent ; ne vis, injuria ulti de casia inferretur ue jus quamprimum administraretur ; nusii ex eorum ditionibus , instructis armis , na-- nisi prius obsidibus de injurijs non inferendis datis, eme H liceret , t ι , marique piratae , praedones grassim ri tu alterius Principis subduos prohiberentur. X. Respublica wro quascumque civitates , siros , castra , oppida , t O , iacus , flumina , actiones , juristaritiones , obtineret , purifice , , Ο

XI. Quicumque post motum inter Maximilianum Imper torem , Venetos besium usque ad pacem anni M. D. XXIILCaesari , Feraenando adbaserant , ob id , nis mulsati , aut damnati fuerant , perpetratorum Nnia daretur ; captivi , deportati statim utrinque libertate do

narentur .

Haec pacis conditionibus Continebantur: foederis haec suin-ma fuit.

'uod bret quae superius exarata fuerant , firma fatis viderentur , tamen ea firmiaribus fuMamentis innixum iri censebant , si arctius vinculum foederis accederet : propterea Imperator , Respublica una cum Fer uando Rege, ae Francisco I fortia Meae iani Duce , in rem percusserunt , quio β' mutuam defensionem pro aetionibus , quae in Italia possiderent , perpetuis temporibus ad iugerent ;se , ad Uus Reges , Principes , Potestates . D

minos , asinoe cujus Dis graduI enserent , quacumque etiam suprema dunitate fulgerent , tutarentur ,' iis , quae s guuntur , con Dionibus adjectis.

Frane estim Ffortiam pro Insubrum defensione quingentor Italicos catapbructos semper in promptu habiturum , far podicetur ias i qui Reipubiscae aut Mediolanensi duratui hostes arma

inferrent , Coptas admoverent , exercitumque tu Italia a eorum ditiones in denaeas infructum haberent , cum ori segetatis catapsactis , quo in numero quingenti , de quibus

nuper Diuitigoo by GOrale

414쪽

MAURO CENI LIB. III. 343

nuper dirium , comprehenduntur , praesto futurum , aetio- iset nes tutaturum, promisso Caesar obstringitur : ad haec quingemtos istastris inmaturae equites , selectos pedises sex mille, primter hedicorum tormentorum apparatum.

Respublua vero pari pacto Ducem, atque Insubrum omnem ditionem tueri , ad omnem eventum adesse , subsidia , quihus indieret , mittere spopondit ; octingentos nempe Italisos cataphra os , quingentos leviores equites , sex peditum Itilorum milva, machinarum belucarum apparatum : his copiis, ac viribus mutuo fines conservarentur , atque tuerentur 3 ex iis quingenti in pace alerentur . Uraeterea conisnere , ut ingruente in Neapolytanos a qummis Principe Christiano belli , etiam si is in subg mi dignitatis gradu locatus esset , Respublica Egi servando , ac imendo quindecim triremes armis , ac miluibus ostructas

mitteret.

Hac pace , o foedere utrarumque partium foci ἡ comprehendantur et Caesar , Ο Fer dynandus frater inter hos asser fere Respabras Genuensem , Senensem , ac Lucem sem, Sabaudiae Ducem, Montisferrati , o Mantuae Mamchiones . Tus , ac faciatas Reipublicae ante jurisjurandi tempus declarandγ socios tributa : iisdem foederibus Alphon ius Ferrariae Dux , si cum Pontifice , o Caesare concordiamini rit , includatur. Qui capitibus superioribus continentur , a Caesare , V velis , Mediolani Duce intra quindecim dierum terminum a Ferdinando Rege , atque alias , foederis habita notitia , intra mensem firmentur ; fac ramento singuis adigantur , cum Ra superius exarata observaturos, atque dolo malo, c ' framis amotis, bona fide praestaturos. His procuratores Principum nomine assensere , eademquesgillo subsignavere et actaque haec Bononiae , in domo Cardinalis Gatinariae x. kal. januarii anno Servatoris M. D. XXIX. Paci huic firmandae pro Pontifice interfuere Hieronymus Episcopus Vasonensis , Pontificiat domus Magister ac Nun-rius 3 pro Caesare vero Mercurinus Cardinalis , & Marchio Gatinariae Magnus Cancellarius , Ludovicus a Flandria Pra- tensis , Nicolaus Perenotus Granvellanus Consiliarii , Franciscus Diqitiam by Corale

415쪽

a 6 HISTORIAE VENETAE

i519 ciscus Covius supremus Caesaris a secretis 3 pro Ardinando Caroli fratre Hungariae Rege Andreas de Burgo Consiliarius,& orator ; pro Vcneta Republica Gaspar Contarenus ; ac demum pro Francisco Ssortia Mediolani Duce Georgius Andreusius Protonotarius Apostolicus. Ita denique post tot bellorum casus , post aerumnas , &calamitates , quibus jactata , ac sere convulsa Italia fuerat , laeta pax assului ; & Respublica quae terra , marique variocventu , modo reluctante , modo assiante sortuna , dimicaverat , pacem Cum dignitate , ad quam omnia consilia , atque actioncs direxerat , nacta est. Gratum id cunctis civitatis ordinibus fuit cum post assidua viginti trium annorum bella , tranquillitatis , ac quietis fructus esset perceptura . Pacis nuntius ix. kal. januarii Venetias perlatus est : iupplicationes Senatus decreto Deo optimo Maximo caelitibusque habitae , nec non grates actae ; ac licet Cornelius , &Pisanus Cardinales , Gaspar Contarenus , & Marcus Antonius Venerius oratores , Caesari Reipublicae nomine gratulati essent ; hoc tamen ossicii genus ut denuo praestarent , Senatusconsulto mandatum est . Pontifici ab iisdem publico decreto post gratulationem gratiae actae , quod benevolum in

Rempublicam animum ostendisset, atque adeo cnixe in commune bonum incubuisset . Franciscus Gallorum Rex per Sebastianum Iustinianum de pace ejusdem jussu certior factus . Adjectum , Rempublicam potentissimi , & Christianissimi regis exemplum sequutam , ut rebus Italiae , Christianaeque Reipublicae prospiceret, ad illam firmandam devenisse, qua, ut Apuliae loca , quod ab co saepius flagitatum fuerat, Caesari restituerentur , Cautum erat et inde ad filiorum libertatem tutiorem , ac firmiorem viam munivisse : nullo unquam aut tempore , aut casu a veteri in amplissimum regnum amicitia , atque in eundem Regem observantia , ac benevolentia recessuram , quam per manus traditam, a majoribuS acceptam , atque a natura in animis instam hactenus Conservaverat . Eadem Henrico Angliae Regi significan-

. tur.

Ita compositis Italiae rebus, eo cunctorum animi convertebantur, quod a Sulei mano aviditate gloriae inflato, graVe, atque tabum

416쪽

MAURO CENI LIB. III. 347

hum Christianae Reipublicae , & Caesari praesertim , bellum I 329

intentabatur . Nam cum post Viennam irrito conatu oppugnatam Byzantium revertisset ἱ appetente vere , aucto exemcitu , acriori vi eandem urbem aggressurum, Germaniamque invasurum apud cunctos mortales fama Vul averat ; qui nominis gloriam aucupatus , Ioannem Transilvaniae Valuodam Hungariae Regem declaraverat ; neque se dominandi cupidine permotum , sed, ut ejecto, atque sua sede pulso opitularetur, adductum fuisse . Αloysum vero Gritum thesaurarium regni Creavcrat, qui, episcopatus Agriensis titulo sumpto , apud Ioannem Regem consiliarii munere fungebatur . Ginia, Is Andreae Ducis filius nothus erat , qui dum privatorum negotiorum causa , adhuc immatura juventa , Byzantium se contulisset, haud vulgare ingenii specimen deὸerat, magnam- σφὶopis is que auctoritatem , & gratiam apud Hibrainum, qui tunc supremo apud Turcas magistratu quem Visirum vocant) sun- -, Agebatur , nactus , turbulentis Reipublicae temporibus plurimo fuerat adjumento . Omni igitur belli terrore ab Italia . amoto , firmata pace , quatuor ex praecipuis Senatoribus a Senatu ad Pontificem 4electi , ut illi pacem, ac foedus nuper initum gratularentur, atque de more id ossicii genus erga Apostolicam Sedem praestarent , quod superioribus annis, ardente bello , deserri nequiverat e fuere ni Marcus Damdulus, Aloysius Gradonicus, Aloysius Mocenicus , Laurentius Bragadenus . Gaspari Contareno, cui in patriam revertendi facultas data fuerat , Antonius Surianus orator apud Caeserem suffectus est ; Marcus Antonius venerius , qui omdinariae legationis munere fungeretur , adjectus . Iis Cum reliquis quatuor, ut Bononiam proficiscerentur, injunctum est; qui honorifice a Pontifice , atque Imperatore excepti , Pr

clare legationis munus obivere.

Pacis bono laetis animis insuetisque gaudii argumentis cunctis Italis exultantibus , in communi laetitia Florentina ReL publica gravibus undique circumsepta molestiis , & Curis videbatur , reliquorumque Principum concordiam in suam perniciem casuram verebatur . Nam Caesar Clementis suasionubus . ac petitionibus adactus Bononiae , arma in Florentinos movere , reipublicae illius statum immutare , Mediceam fa-H Maurorem T. I. Z m,

417쪽

miliam in patriam restituere aggressus fuerat ; ea conditi ne , ut Alexandro Mediceo Pontificis nepoti , cui nuper Margaretam , ex non legitimis nuptiis susceptam filiam , in matrimonium collocaverat , principatus traderetur . Itaque quatuor Germanorum millia , Hilpanorum duo millia supra quingentos , octingentos Italos pedites , trecentos leviores equites in Hetruriam miserat , adjectis machinis bellicis vigintiquinque, qui auspiciis Arausionensis Principis adversus Florentinos , cum pontificiis copiis conjuncti bellum gererent . Florentini licet ad tantam belli molem sustinendam impares essent ; attamen ingenti animo hostium impetum excipere , ac pro libertate usque ad extremum spiritum pugnaturi vide. bantur ue eo miseriori conditione, atque infirmiori spe, quod nullos socios , qui secum belli sortunam subirent , habituri essent , cum nemo pacem tanto studio partam , statim labefactare , & convellere vellet . Veneti , qui ante imminens Florentinae Reipublicae bellum providerant , & saepius

illam ad aliquam concordiae rationem cum Pontifice ineumdam fuerant adhortati, ut sua consilia temporibus aptarent, suadebant : generosos , ac minime ea tempestate opportuis nos spiritus matura prudentia compescerent ; pacem , et si minus sertasse aequam , incerto , & periculoso bello anteferrent . Verum is erat sere omnium civium ardor, ea Con

stantia , ac firmitas , ut quicumque sermones de pace haberent , ii hostes patriae judicarentur . Bellum itaque intrepide suscipiunt ; Malatestam Baleonium , militari scientia

clarum , Copiarum Ducem eligunt . Acriter utrinque pugnatum est ue levioribus praeliis , acie dimicatum ; oppida C pta , & direpta ; urbs quassata , & obsessa et utrinque clades illatae , atque acceptae . Tandem cum neque fame pervicax constantia civium frangeretur , neque in mortem ruere vererentur , Malalesiae Baleonii , qui cuncta desperatione involvi cerneret , minis potius deterriti , quam suasionibus permoti , inviti extremae necessitati parere coacti fuere . Itaque iiij. idus augusti cum Ferdinando GonZaga , qui post Arausionensis caedem , principem in exercitu locum obtinebat , his conditionibus pepigere et nempe , ut Caesar Rempublicam Florentinam , incolumi libertate , prout sibi

418쪽

MAURO CENI LIB. III. 349

videretur , ordinaret ; captivis libertas , extorribus Civitas tuer; redderetur ; injuriarum omnium , ac praeteritarum rerum memoria oblivione deleretur : octoginta aureorum millia in stipendia militum a Florentinis persolverentur . Ita perdomuta respublica , praeclara quondam , multisque rebus egregie gestis insignis , fuit.

Finis Libri Tertii.

419쪽

V βη ti H imperatorem per eorum sines in Gera

maniam redeuntem omni osciorum genere profecuti sunt. Eo praesertim mersa Senatus cura, ne datam Sutiιmano

fidem miolasse ipsi viderentur, eumdemque ut ab emit tendae classis consilio amerterent. Pontifex grassantes haereses bello persecutus fuisset, ni aliter Veneti persuasusent. tia sacerdotiorum posse

fessionem minime mittendos antistes , Senatus non desim meis rat , decremere Parres e m Clementιs tamen gratiam

placuit. Ob turcisi besti metum , simul in ob infesta latrociniis maria classis aucta. Motus in Insubribus per Iacobum Mediceum, Musina sectum, exciti. Reipubticae Florentinae Alexander Mediceus Princeps a Caesare impositus. Bellum pannonicum a Suhimano indictum . Sacerdotibus subsidium ad classis imgendia a Senatu imperatum grami me Pontifex tulit. Veneta cla s , Caesareana ac Turcisa fercurre te marιa , utriusque sudio macua Corcyrae potismum substitit. cum Caesare , in Pontifce obstringifoedere, quam is illis enixe possulantιbus , non e republica mifum . Montis errati ditione dotis nomine Gonragae potiti. Hieron us Canalis turcicas triremes, cum pia raticas credidisset , aggressus es. Pugna noctu, praelucente luna, commissa , ac prospere pugnara describitur. Catharana Medicea Ducι Aure tianensium Henrico nupsit. Chariarinus Aenobarbus , rei maritimae a Suisimano praepositus, uniteriam tyrrheni maris oram caedibus ac latrociniis foedatit et Romae ipsi maximum terrorem injecit. Turcisi imperii sies terra , marique prolati . Audisti sibi nothi, qui Vregiis

rrem, Venetiarum Ducem , grami me perculit. Clemente VII. extimcto , Paulus III. Farnesius umieiae Ecclesiae Pontifex datus es. Hic pa- eis primum studio us, ob Camertium ducatum , ιn quem Urbinas tamquam uxori debitum in ferat, Drum abfuit , quia nolo in Italia bello faces subjiceret. Carolus V. in Africarem pro peregst: Guleiam mi , Tunetum captimorum cisistianorum, qui se in libertatem proripuerant, ope expugna it et regnum Mule si reddidit: mictor Neapotim regressus est. Francificus Vortia herede nullo relicto decessit. Guttiae Rex metera in Insubres Iura obtendens , eo sibi miam , aliquot subalpinis

ovidis expugnatιs , aperire conatus : Tureas ιn GVarem incendιt. Dine a Caesaris amicitia ut Venetos aiocarent , Turcae omnι ope an

nisi . Sed tandem fortuitis quibUdam casibus ista tureici belli moles in Venetos incubuit.

420쪽

HISTORIARUM

VENETARUM

ANDREAE MAURO CENI

LIBER QUARTUS.

M. D. XXX. Niversa Italia, cunctisque orbis Christiani is3o provinciis diu communis concordiae boni expectatione tabescentibus , cum tandem egregia pacis species se obtulisset, vix dici potest , quanta undique omnes , Praesertimque Italos laetitia circumfuderit , ut pene praeteritarum cladium , ac laborum obliti, Divino quietis munere jam praecupere animis futurae selicitatis praemia viderentur . Respublica vero Veneta , quae per triginta atque amplius annos Contunentibus bellis exercita, varia rerum discrimina, diversosque casus subierat, portum tandem quietis, securaeque tranquilliinratis stationem invenisse videbatur ue eo ut firmiori nexu sibi summos Principes adjungeret, omnium , quaS unquam antea

SEARCH

MENU NAVIGATION