장음표시 사용
451쪽
Deccm & centum aureorum millia statim depositi loco solvere debebant et Pontifex cum Florentinis triginta millia s ex iis decem Florentinis obtigere et Gesar triginta quinque millia rSsortia quindecim millia ; Genuenses octo ; Ferrariensis decem ;Senenses octo ; Lucenses quatuor, quae superiorem summam conficiunt. Annuatim vigintiquinque millia in stipendia militiae ducum eroganda persolverent . Turbati S Vero rebus, ac bello exorto, Centum singulis mensibus aureorum millia conserrent . Summa foederis praefectura Antonio Levae mandata est. Duo quaestores delecti, Franciscus Guicciardinus a Ponatifice , Ferdinandus Gonraga a Caesare. Eodem foedere Sabaudiae Dux pro iis , quae in Italia , ditionibus obtinebat. ac Mantuanorum Dux continebantur, nullumque illis conscirendae pecuniae munus injunctum est. In foedere scriptis exarando accidit studione, an sorte, incompertum est ut Re publicae mentio fieret, cum initio diceretur, foedus, quod anno M. D. XXIX. inter Pontificem , Caesarem , ac Rempublicam Venetam , aliosque foederatoS ictum suerat , Confirmari, cui reliqui Itali Principes adjiciebantur. Rei novitatem admirans Sc-
natus, cujus oratoreS numquam illarum rerum tractationi interfuerant , studiose factum fuisse suspicabantur; cum praesertim typis excussa nonnulla exempla Byrantium pervenissent. Inde de Venetis conquerendi Sulci manus non modo, Verum Henricus Angliae Rex, ambo Caesari insensi, ansam arripuere ue ille quod jampridem Venetos Caesari societate conjunctos, cum quo acres inimicitias , ac bellum exercuerat, aegre tulissent, hic vero quod pertimesceret , ne quid sibi adversum in gratiam Caesaris struerent ; cum per eos dies, Catharina ejus amita priore uxore repudiata , Annam Boleniam sibi conjugio jun xisset . Qua in causa Patrum permissu collinii Patavini juri L consulti aῖversum Henricum pro Caesare responsa tulerant. Senatus, ut e Sulcimani animo suspicio, si qua haes siet, eximeretur , tota ea de re ad legatum Byzantium ptaescripsit. Atque haec de Italico foedere in Bononiensi conventu peracta sunt . Ceterum de Concilio indicendo saepius actitatum est; cum illud ad componenda religionis dissidia cogi mirum in modum QEsar cuperet, Contra Vero Pontifex multis de causis eo adduci non posse videretur et Henricum Angliae Regem
452쪽
ob nuper initum conjugium illi insensum esse ; ne Fram cistus Galliae Rex in id consentiret, vereri ; absque his Regiabus nil ad commune reipublicae ecclesiasticae bonum decerni pos se , multaque inde dissidiorum, ac schisinatum semina exori tura : quapropter a Pontifice , & Caesare nuntii in Galliam, atque Angliam missi fuere, qui Regum de Concilio celebrando sententias exquirerent.
In eodem quoque conventu de S rtiae Mediolani Ducis connubio actum, optante Caesare, ut illi Catharina Medicea Pontificis neptis uxor traderetur, quo firmius Italiae pax coalesceret. Verum Pontifex, qui de illa Henrico Aurelianensi Duci, Galli Regis filio, matrimonio copulanda agebat, Cum ab ea re aversus esset, Christiernam, Daniae Regis filiam , ex sorore neptem , Ssortiar connubio obstrinxit . Id cunctis Italis Principibus, ac Venetis praesertim gratum fuit, quod in veterem Ssortiadum familiam, regia sobole suscepta, Insubrum imperium novis successionibus confirmandum esset. His peractis, Carolus in Hispaniam profecturus Bononia discessit, luterasque ad Senatum Cremona nonis martii dedit , quibus robari sibi Reipublicae rationes ajebat; cur foederi cum requis Italiae Principibus icto adscribi minime voluisset; propensumque suum in Venetos animum benevolentiae plenis verbis testabatur, ac quaecumque Reipublicae usui, & commodo esse possent, ea omnia perbenigne detulit. Gratiae Caesari per oratorem actae fuere. Mox cum Genuam pervenisset, viginti- quinque triremium classe , quae in Genuensibus litoribus An areae Auriae auspiciis illius adventum praestolabantur, Barchinonem delatus est . Hispani vero militis pars in Hispaniam delati fuere, pars, qui in Cisalpina Gallia relicti fuerant, in
Neapolitanum regnum concessere . Germani , trajectis Alpibus , in patriam reversi sunt. Equitum pars Caesarem est prosequuta, reliqui Neapolim missi sunt: atque Italia magno one re levata , uberiora pacis commoda percipere incepit e licet enim semina quaedam nonnunquam, ni primo exortu obtrita essent, magnos parixura motus, suborirentur ; tamen ab iis, qui in Italiae pacem prae ceteris incumbebant, omnes belli ocis Casiones praecidebantur , inter quos praecipue Senatus summa diligentia excubabat.
453쪽
Obierat per id tempus Georgius Montisferrati Marchio, e Palinilogorum masculina stirpe supremus , qui Bonifacio ne pote defuncto, illius regionis principatum jure hereditario obtinuerat . Hujus obitu , quod nulli superstites liberi serent Margaretae , Gulielmi olim Marchionis filiae, ea regio obvenerat ; quae cum vel ob sexus imbecillitatem, vel ob aetatem capcssere gubernacula non posset, inde seges contentionibus, ac dissidiis oblata.videbatur ; quod Sabaudiae Duces eam sibi
spectare , cunctis extinctis masculis , hereditatem contende bant. Antonius Leva, summus Cesaris in Italia praesectus in Omnem occasionem iniciatus, quo sibi ad bellicos spiritus exedicendos aditum patefaceret, orbae filiae, tutelae obtentu , Caesaris nomine Montisferrati principatum occupare, ac Conservare cum statuisset, Venetorum auxilium, atque opem imploravit . Senatus ex Bononiensi foedere ad id minime se teneri respondit; Insubrum provinciam, si res tulissent, iis, quae e dem continerentur, conditionibus de sensurum . Sed a Leva, qui auctoritate, ac viribus in Italia plurimum posset, nemine repugnante, praesectus, Caesaris nomine, illi regioni datus est. Postea, Margareta Aderico Gonragae Mantuat Duci connubio juncta, Caesaris decreto Mantuani Principes, qui Palaeologicae stirpis uxorem duxerant, Monte ferrato Potiti fuere. Versis igitur ad concordiam , pacemque firmandam animis, negotium de finibus inter Ferdinandum, ac Venetos controisversis dirimendis denuo agitari coeptum est, eo majori spe , quo Caesarem cupido incesserat, ut amotis dissicultatibus, fin timipopuli firmiori pace, & quiete uterentur. Itaque cum diu antea de supremo arbitro eligendo dissidentibus sententiis certatum esset, tandem in Ludovicum Porum, Mediolanensem Senatorem, consensere. Arbitri vero judices utraque ex parte dicti fuere : a Ferdinando Hieronymus Bulfarchius Germanus doctore a Venetis Matili us Avogarus Brixiensis doctor, & eoues; qui cum Tridentum se contulissent, codem Andreas Ru Deusa secretis a Senatu missus est; ut de singulis, quae in conventu agerentur, certior fieret et adjectus quoque Iacobus Florius Utinensis, in iis negotiis pertractandi S rerum usu , atque eXperien
tia multa edoctus. Ibi complura disccptata sunt ; injecti qumque sermones de Marano , S Gradisca oppidis Reipublicie,
454쪽
ius a pecuniae summa persoluta, restituendis. Quamobrem Io- i ς33 anni Delphino Veronae Praetori, ut Tridentum proficisceretur, injunctum fuerat. Sed ea res irrito eventu cecidit. De finibus vero cum diu disceptatum foret; initar quidem fuerunt non nullae rationes ad controversias p sentes de medio tollendas, gravissimae postea dissicultates exortae obstitere , quominus ea, de quibus jam conveniret, perficerentur. Dum haec gererentur, eadem, quae superiore anno rerum maritimarum cura Patrum solicitabat animos nam Suleimanus Corones amissae impatiens, ut notam, quam siue gloriae inustam arbitrabatur, deleret, summo studio curabat, ut quam maxime posset & numero , & viribus instructiorem classem deduceret : neque minus Auria, ne impar hostibus esset, pro
augenda classe enixe laborabat, ut hoc anno , terrestre cestante apparatu , maria ad mutuas vires exercendas latiorem cam--c pum praebitura viderentur . Quae res Senatum impulere , ut
triremium numero aucto, singula summa solertia provideret, quae ad maritima Reipublico loca defendenda, dc maria tutanda pertinerent. Ob id Mauro Corcyrae legato ducenti pedites in supplementum praesidiariis militibus sub Ioanne NO' -- . .
vocomens mittuntur : Hieronymo Canali injungitur , ut, Gnatu, ascunctis navigii, coactis , Corcyrae in omnem rerum eventum o 'paratus subsistat e sinus Adriatici praesectum cum triremium manu, ut tutum illum a Piratarum injuriis Praestaret, mitteret et duas quoque cum Celocium aliquot numero Zacynthum proficisci juberet , ne quid insulani detrimenti Caperent : ad Maleam promontorium magnam navem onerariam destinaret, ut maria procul a p donum vesana avaritia, atque ingluvie pacata negotiatoribus redderet et quae omnia Canalis vir im.
piger, maritimaque disciplina clarus, uti jussus fuerat, perse-cit . Franciscus Dandulus praefectus ad Adriatici sinus custodiam missus , cum iter quinque cum triremibus in Dalmatiam direxisset, atque ad Sasonem, in maritima Epiri ora situm, quod parum ab Aulone distat, procul duodecim ΑΚi-
Canas biremex conspexisset, Venetas arbitratus, nihil flexo itinere , Cursum tenuit; mox propius intuens, praedatorias esse animadvertens , immutato itinere, in altum provectus, Capeia sere pugnam minime ausus, cum vix in conspectum hostis ve
455쪽
opera ste privisat redemptus , exilio a S
nisset, ignavo consilio, turpiter sese in fugam conjecit. Pirata barbarus celeriter insequutus, in triremes Venetas impetu facto , duas cepit et Dandulus, ac Marcus Cornelius trierarachus capti, reliqua: clapis: in tutum se recepere; Dandulus,& Cornelius, cum triremibus in Africam abducti fuere. In selicis hujusce rei eventus Venetias perlatus cunctorum animos non minus molestia, quam ingenti indignatione affecit, quod opinio, quae apud Cunctas gentes de navali virtute, ac fortitudine Veneta inoleverat, labem aliquam Contraxisse videretur. Fremere igitur omnes; imprudentiam, atque ignaviam res cti incusare ; nil praetermittendum ducere, ut sorti aliquo focto illata injuria vindicaretur, ac nubes, quae offusa maritima. rum rerum splendori videbatur , quamprimum discuteretur. Ea de re in Senatu variis sententiis actum e Creari nonnullis alterum classis legatum placebat, qui statim cum duabus triremibus jam ad iter instructis , urbe discederet, in sinusque Adriatici custodiam, cum aliis octo, piratas quacumque Perseoquutus , incumberet; Canalis cum reliqua Halle quae illi antea a Senatu mandata fuerant, exequeretur. Aliis vehementiora Monatusconsulta adhibenda esse videbatur ε, Canalem in Africam statim mittendum, qui ad Meningem usque prosectus, a Sic
Co pirata triremes eo ConVectas, aC Captivos repeteret : id si
minime impetrare posset, Tunetum adiret, atque ab eo Reage pmdas, & captivos reposceret et ni sibi satisfieret, maritiomas oras incendiis, vastationibus, ac direptionibus deformaret. Hac sententiarum diversitate in ambiguo Senatorum animi versabantur. Canalis interim de iis, quae riandulo acciderant, certior factus, duodecim expeditis triremibus Corcyra illico solvens, persequendis piratis institerat , verum ii jam citato cursu Adriatico cgrcssi in Africam se proripuerant. Dandulus ex Africa Constantinopolim captivus abductus, Aloysii Griti praecipue opera redemptus, Cum Venetias reVem sus esset , ob male administratam rempublicam in Iaderam
est deportatuSω- Ceterum hoc anno Corone & Turcarum , & Caesareanorum maritimas vires exercuit 3 dum ii expugnare nuper o Cupatam urbem contendunt; hi Vero, militibus, commeati
bus , ac munitionibus subsidio missis, propugnare acriter ni-
456쪽
runtur. Luphtibejus, Gallipolis Sangia us, maritimi imperii 133 praesectus , Sulei manus Acarnan , Μaurusque ab Alexandria .
octoginta circiter triremes coegerant, in quibus ComplureS ml- μ .ctui,
lites, atque in iis non exiguam praetorianorum manum immi- serant, ut vel arcta obsidione Coronem circumcingerent, aut . cum Hispanica classe, si occasio posceret, decertarent . Men- dotius, qui Coronae Praeerat, se terra, marique obsideri, at--p-que ad illam sustinendam Commeatu potissimum egere, Petro Aia .a. Toletano, Neapolitanorum Prorest , significavit : ab Andrea quoque A uria maturam opem poscebat, qui , coactis circiter . F. triginta onerariis navibus, ac Viginti septem triremibus, Nea- his polim contendit , veteranosque milites Hispanos , Roderico , Macimo duce, navibus imponit. Haec dum comparantur, ad -gaz. Coroneorum animos Confirmandos , Cum expedita trireme Christophoro Palavicino Coronem misso, ipse Neapoli Messa- emis. anam provectus, cum omnem spem subsidii inserendi in celeia Iurei ritate sitam animadverteret, Zacynthum statim est prosectus. Ibi licet majori triremium numero, ac militum robore instructam Turcarum classem, Coronem obsidere edoctus I attamen ab ope Coroneis ferenda minime deterritus, Acritem, ubi in statione Turcae cum classe constiterant, superare nititur. Inde, Turcis in altum provectis, dum invehere urbi subsidia Auria contendit, avertere Turcae moliuntur ue Vario eventu pugnatum est, utrinque haud mediocri damno vel onerariis navibus, vel triremibus illatos qua opportunitate arrepta , praes ctus Mendotius ex urbe prodiens in hostium castra irrupit , qui Christianorum conspecta classe , consternati in fugam ef- a stra μα fundebantur; ex iis nonnulli intersecti, annonae, atque Com- A- , meatus abunde in urbem est importatus . Auria frumenti , προῦ 'vini, tormentariique pulveris vim inferri jussit , Hispanorum νικὰ μω- cohortibus Macimi auspiciis ad Corones praesidium relictis. 'μ' Hieronymus Canalis D sectus eorum , quae a Turcis , ac Caesareanis gererentur, spectator tantum aderat , ab iisque se
abstinebat , quae gignere in utrorumque animis semina suspicionis possent: licet arduum valde esset, ita se dissicillima in
re gerere , ut Omnium querelarum Causae tollerentur , cum
utrinque quidquid Veneti agerent, soletat indagine disquirere
457쪽
1333 subditos a Coroneis commeatu serendo, atque aliis rebus tuis vandis Veneti arcerent ; id a veteri Reipublicae christiana pi tate, ac religione alienum esse. Altera ex parte Suleimanus . quod illius hostes insulis, & portubus Reipublicae exciperentur ; annona, atque ad victum necessariis adjuvarentur . Caesaris legato cur Coroneorum rebus minime se Respublica misceret, Senatus exponit ; non imminutam religionem ; non de pietate, quam a majoribus hauserat, quidquam detractum; verum eas conditiones temporum esse, ut cum undique marituma sua loca a potentissima gente circumsepta sint, summopere providendum videatur, ne temere fractis pacis conditionibus , in se Suleimani arma concitaret : classem Turcicam Zacyntho insulae adeo propinquam esse, ut duarum horarum spatio, copiis in terram expositis, cuncta diripere, vastare, flammaque , ac serro in incolas is vire possint ; id non modo in. sulae illius detrimento futurum, verum christianae quoque reti publicae, Zacyntho situ valde opportuna deleta , atque amissa, damna haud exigua obventura. His Caesaris avertere postulata nitebantur. Suleimano vero ob eam , quae Reipublicae cum C sare amicitia , & pax intercedebat, fieri non posse significabat, quin illius triremes Venetis portubus uterentur, peCunia Cominmeatus Compararent 3 neque ob id justam ullam querelarum causam esse ; Cum praecipue eadem praesidia ipsius quoque sub ditis suppeditarentur. Ita illius tempestatis rationes ferebant , ut mediam inter potentissimos Principes se Respublica gere ret , ne alteri favendo, alterius in se odium, atque arma Con.
At cum Turcae neque vi, neque obsidione Coronem expugnare potuissent, & Catinareani nova subsidia in urbem invexissent, senescente jam autumno, Auria Corone discedens Coracyram petiit, atque inde Messanam rediit e classis quoque Tum cica Byrantium contendit. Canalis vero Senatus jussu, ut navibus, triremibusque actuariis, quae mercimoniis onustar in C prum , atque Alexandriam proficiscebantur, mare tutum a piratis praestaret , cum duodccim triremibus Corcyra soluens , supra Cretam saeva tempestate oborta, cum triremibus ad litus: deflectere coactus in tutam stationem se recepit 3 naves Vero, .atque actuariis ad maritimas jactationes inconcutalon. ge
458쪽
ge a levioribus in anchoris substiterant et cum kal novembris, Superis omnibus dicata die , occidente sole , ex quinqueremium carchesis speculatorcs procul triremium manum , quae iter in illas intenderent, conspexere. Ea de re legatus a Daniele Bragadeno, quinqueremium Alexandrinarum duce, certior factus, piraticas esse ratus, statim in altum prodire , to. tisque viribus in hostes impetum facere , ac praelium committere dccrevit, egregio animi impulsu concitatus 3 ut qui a prima juventa navalibus innutritus , atque instructus artibus erat , praeteritorum praeclare gestorum cursum insgni alia quo facto ad augendam suam gloriam decoraret . Addebant stimulos triremes militum numero, m Virtute, remigum robore ad omnes conatus pares, ex quibus nonnullae Illyricae gentis erant, quae prae ceteris ad maritimos labores formata natura ipsa videtur. Canalis procul in altum progressus , quinque a reliquis triremibus longius abesse , quod eundem vel impari remigum nixu , vel remissiore trierarctorum animo te nere Cursum non potuissent, conspicatus, militari astu hostem elusit, singulis triremibus duobus , altero ad puppim , ad proinram altero, luminibus, quae Vulgo pbanalia vocantur, impinni jussis, quo majoris illius aspectibus numeri speciem objiceret . Erat is Maurus Alexandrinus junior, unus cx Ottomanicae classis ducibus , qui cum tredecim triremibus ex Cormnensi obsidione in Asticam reverteretur , Graeciae litora Prae. tervectus, excursionibus infestaverat . Itaque haud procul a Criometopo promontorio intensiore remigum conatu in Tur- cicas triremes, pugnae signo dato , impetum facit . Repente ingenti fiagore displosis tormentis, alias in puppi, alias a lateribus verberat, summo hostium damno , cum nihil bellicae barbarorum machinae nostris ossicerent. Maurus , Venetis triremibus inspectis, expansis velis , ac vehementiori remorum impulsu se proripere studet; sed ignium fabrefactorum e praetoria nostrorum triremi ejaculatione incensis , & absumptis velis , atque Alexandrinae triremis temone tormento excusso , eugnam Capessere coactus. Atroci praelio , atque haud dispari 1erocia dimicatur ; duae fortissimorum ducum auspiciis Canalis,
atque Mauri triremes concurrunt : intempesta nox erat, lunaque pernox ad militare spectaculum intuendum faces praebcre
459쪽
Misti ias Alexandriantis viatio ratias a Cain
videbatur. Hinc atque inde strenue, & intrepide dubio mante pugnatur; dum complures, qui in Alexandrina triremi Ia
ni ZZeri aderant, sortiter nostrorum impetum sustinerent , nihilque eorum praetermitterent , quae in re ancipiti ab animo, ac virtute peti subsidia possent . Verum cum sessis recentes milites a triremi, quae Canalis praetoriae propinqua erat, submitterentur, Maurus octo vulneribus transfixus, spe abjecta ;inops animi in mare se projiciens, vitae perfugium alia in triremi quaerebat . Illum adnatantem , & semivivum ignorans quisnam esset, miles Conficere annixus, vix se prodentem Continuo e fluctibus extraxit, atque ad conspectum Canalis praefecti perduxit. Capto duce, praetoriaque triremi in potestatem nostrorum redacta, reliquae facile oppressae fuere et quatuor ca
ptae ; duae disjectae, ac fluctibus ablorptae 3 reliquae , opportune arrepta fuga , salutem sibi quaesivere r barbari ad unum
Omnes intersecti. Ex hoc eventu ingens milites, & Cretenses populos laetitia incessit, quod praeclaram adeo victoriam exiguo temporis mois mento per summam virtutem Canalis consequutus esset. Qui vero maturius sectum pensabant, rem omnem secus animis erapendebant , cum Suleimani inde irarum impetum in Venetos
csfusurum vererentur, quod cum ea Classe Certatum esset, quae
non piratarum, scd ipsius auspiciis navigaret Ea re Commotum praepotentis, ac supra mortalem fastum elati animi Prinacipem , rupto foedere , bellum Venetis illaturum pertimescebant. Itaque Cretae magistratuum , ac maritimorum perfectorum concilio coacto, multis disceptatum I tandem decretum est, ut triremes Turcicae in Africam mitterentur; ad meliorem spem Mauri juvenis animus erigeretur, commissisque praelio e ror noctis obtefideretur . Praelii vero hujus nyntiis Venetias perlatis , vehementer Patrum animi commoti sunt ; inde
quamplurima incommoda suboriri Reipublicae posse veriti ,
quod Sulcimanum aequo animo tantam injuriam minime laturum arbitrarentur . His accesserat , quod cum ob mindicos segetis proventus hoc anno annona laboraretur , liberaliter frumenta e suis regionibus asportandi facultas Venetis concessa fuerat; atque de iis , quae Mauro acciderant,
certiores facti, Principis injussu, Turcae ministri naves , quae
460쪽
ad excipienda , & convehenda frumenta in stationibus e rant , detinuere . His de Causis Hieronymi Canalis praesecti iactum varie, prout quisque secum animo reputabat, aut improbari , aut extolli. Nonnullis temere Rempublicam in magnum discrimen conjectam ; nil nisi privatam militaris laudis gloriam praesecto accessisse videbatur: aliquam iniri rationem, qua ardens Sulei mani animus mitesceret s abdicari se magistratu Canalem, novum legatum creari oportere . Alii extollere summis laudibus egregium praesecti facinus, quod insolentis piratae praeferoces spiritus obtudisset ue militare Venetorum decus celebri fama nobilitasset: praemiis , atque honoribus alendam civium virtutem, surgentes vividi animi impetus minime obterendos.
Itaque cum haec sententia vicisset , alia via animum Sulcimani placatiorem reddere, sibique conciliare Patres statuunt; id opportune fieri' posse rati , si nuntius ByZantium mitteretur . Quamvis enim Nicolaus Iustinianus legatus lenire fictum, Culpam in Maurum trans serre conatus csset, atque Ajacem, s premum Bastam, penes quem summa erat auctoritas, Venetis conciliare studuisset ; attamen Danielem Ludovicum, a secretis, virum prudentia, & rerum usu magnis in negotiis versatum , Byzantium proficisci Senatus jussit, ut coram Sulcimano, ac purpuratis, quae a Canali gesta fuerant, summa ratione probaret effecta cile. Is triremi statim in Illyricum advectus , inde terrestri itinere per ΜCesiam, & Thraciam Byzantium prosectus, Sulei mano , ac Bassis adventus sui causam exposuit rnoctis errore, ut inter se amicae Classes, Concursu secto, certarent , contigisse : necessitate adactum Canalem, quod Mauri triremes , quae propius accesserant, piraticas credidifici, ad pugnam committendam descendisse : nullo unquam tempore Venetam gentem animum insensum erga potentissimum Regem habuisse ; nihilque tam alienum a Republica esse, quam injurias , aut damna Sulei mano inserre, quem magno semper studio , omnibusque benevolentiae ossiciis coluillet : non quod fortuito eventu, caecaque noctis Caligine obtectum Contigerat, sed immotum erga illum , propensumque Senatus animum , nullis unquam humanae sortis tenebris offundendum inspicerct, ac nube minus amicae in Rempublicam voluntatis discus I '