장음표시 사용
281쪽
haberet; atque satis esse naturae dona, quae cum li-, bero arbitrio in dissolubili uinculo constricta sunt,& colligata , ad omnia excellentissima opera facienda uniuersaque peccata declinanda dictitaret, usque adeo, ut quiuis si modo uellat ἀναπιηρτim: esse ihoc est, omnibus peccatis carere prorsus posset. cuius uocis intolerabilem arrogantiam, chira Orientis Ecclesiae ferre nullo modo possent callide & ueteratorie, ut aitistor est D. Hierony. simulabat non au- i' ep t. de re hominem unica&smplici uoce ἀναμπιππον di 'cere, sine peccatis uero esse,superbe affirmabat. V . . A 8 hac incredibili stultitia cum longissime ab- il. sced ero Lutherus uellet, alia non minori insania aut Lutheri uerius stuporis opressus est. Neque enim ad uirtu se tu ero
tum solum officia arbitrij libertatem necessariam es- se denegauit quod Caluinus inultique huius fata ctionis homines faciunt sed illam prorsus sustulit, remque dixit esse sui ille balbutio de solo titulo.
cum enim arbitraretur, nihil posse ab homine ulla ratione fieri non turpe &sceleratum, satis uidit, liberum illud arbitrium dici non posse, quod in alte ram tantum partem ualet, illamque peiorem. Quare ne uestigium quidem in nobis liberi arbitrij post
peccatum extare existimauit: usque adeo, ut ne mali quidquam per seipsum faeere illud posse dictitauret . assiduis enim ac domesticis suis furijs incitatus affirmabat,nulla esse tam horrcda scelera, nulla tam indigna facinora,quae Deus ipse in impijs non operaretur: quippe qui nulla sunt libertate exornati sed ueluti stipites quidam ac saxa, nec sese loco mo-Mm
282쪽
ORTHODOx. EXPLIC. uere , neque eorum, ad quae natura inclinat, qui quam agere ualeant, nisi peculiari Dei impulsone pellantur, atque agitentur. In qua sententia curri Philippus Melanchtholi, impietatum omniusti hac nostra aetate quasi primipilus, aliquando fuisset, reliindignitate demum exterritus, sententiam mutauit in locis communibus Anno Issa. editis, esseque hanc Lutheri amentiam cum Manicheorum impi tate ualde coniunctam asseruit. ir
COLONIENS E s uerd totius catholicae E
clesiae & omnium sanctorum patrum fidem sequuti .coloni u docent quidem contra Lutherum, esse in nobis umsium dὸli re liberum arbitrium; non modo quo annuente Om-bemata. nibus nos secteribus inquinamus jed sine cuius con astο- sensu neque Dei gratia exornari, nec boni quidqua ' agere integrae aetatis homines possunt. Ne uero ad Pelagi, errorem desectere aliquo modo uiderentur aperte ac plane confitentur, ita esse uires nostras te nites & infirmas, ut nisi diuina gratia roborentur, nihil perfecti boni, hoccst,quoiad uitam aeternam consequendam ualeat, prorsus facere, aut uelle possimus,adeo ut neque oblatam a Deo gratiam uale mus amplecti nisi sanctissimi Spiritus ui atque uirtute ex citemur. saepe enim Aug. illas uoces usurpant, gratiam esse nobis necessariam,non solum ut credamus , sed ut credere uelimus, neque tantum ut conuerti possimus, sed ut conuertamur. nisi enim potentissima Dei gratia uoluntati nostrae praecat, & praqu-ceat, fieri certe non potest, ut eorum, quae prefecti
boni nomen merentur, quidquam conscctari ualeamus. quae cum humanam naturam non euertat, sed au i perficiat,
283쪽
.D I L I B L RX Io. r operficiat; non perdat, sed instauret, & pristinae di , gnitati restituat, non quidem liberum ti bitrium nobis a natura inditum alligat, illiu ue actionem i m- pedit, aut retardat, sed iacentem erigit, languentem excitat, uiresque suppeditati, ut quae pulchra sunt, de diuina, ultro prosequatur, & complectatur. Quare minime quidem sese mutuo gratia i Hiberum arbitrium impediunt, ut Pelagius somniabat, sed
potius ad idem agendum cor currunt, atque alterum ab altero aediuuatur; cum gratia uoluntatem irigit, & eonfirmat, uoluntas uero Spiritus sancti uocibus auscultat, gratiam am plectitur, & anteceden-etem illius impulsionem sequitur. H AE C est, Κemnici, Coloniensium sententia, quam Pelagianismi in limulare nunquam desinis, omnibusq; Germanis hominibus longa animi prouisione sugiendam esse dictitas. Quae a Pelagii delia rationibus usque adeo abhorret, ut si cum illis dili genter& accurate iconstratur , nulla certe alia defensione opus sit. Q ce enim pugnare inter se magis possunt, qua mi e isti inare, diuinum auxilium esse quidem.hominibus utile, minime uero necessariit; illius necessitatem tantopere extollere, ut ne opta re quidem, autuelle ullum persectum bonum sine illo possimus P Quae magis sunt inter se aduersa, quam humanam naturam ita efferre ,i ut omnia praeclara Opera suis tantum uiribus edere posse, gratiae aditum aperire, & mentem ad illam lascipiendam disponore dicas;& eandem usque adeo deprimere,& dei jc re,ut confitearis,peccati cotagio ita enervatam esse,& debilitatam, ut nec oblatam Dei gratiam ample-Min a Xari,
284쪽
', Ο RTΗ ΟDOX EX PIL I C. xari,nec cogitare quidquam eorum bonorum possit, quae ad sempiternam foeticitatem ducunt, nisi diuini Spiritus ui atque uirtute erigatur,atque confirme rurὸ sed quoniam Coloniensibus, non cum Pelagio, sed cum Luthero res erat, gratiae quidem necessitate paucis explicarunt, arbitrii uero libertatem contra Lutheri amentiam pluribus firmare & stabilire conati sunt.Ignari enim hominis est, in ea re comprobanda plurimum sudare, de qua aduersarius nunquam dubitauit.Quam ne ipse notam incurram, in diuina gratia explicanda minime laborabo, in qua tu extollendam, ultus es; sed paucis demo strabo, tanta hanc D ei gratiam non cuertere arbitrii libertatem, sed me mi gam & oppressam erigere,& cxcitare,atque simul cum diuina gratia eisective ut dici solet) ad quae uis
praeclara opera iustificationemque nostram; con
. PRINCI plo' igitur ex his, quae a nobis hactenus dicta sunt, satis constare puto, quam perperam
controuersiae huius statum teneas qui ais, non uersari in quaestione quid liberum arbitrium,diuina gra- .etia crinum & confirmatum possit confiterι enim iniquis
te cum Ggustino,Qι silios Det adiuuio πινιtu .int ipsi agant,non ut nihil agant ed quid ipsum exprima natiuitate a natura sua ualeat in rebus spiritualibus. hoc est, ut tute ipse interpretaris, qua illi
sit facultas in hac deprauata natura, te renouationem Spiritus somm rebus adfalutem pertinentibus. Ac proinde ita Colonie
sum uerba interpretaris, ac si de libero arbitrio gratiae experte ab illis esset sermo institutus, cum illius uim & facultatcm efferunt. Quod quantopere ab iulorum mente abhorreat,& cum de peccato egimus,
285쪽
LIBER Il I I. I lexplicauimus copiose, & haec ipsorum uerba in eodem,quem tu citas solio 36.aperte indicant. Et lane
inquiunt quan uis nos a diuina misericordia pendeamus, quan uis nihil boni operetur fidelis, quod in illo non efficiat Deus, quan uis non solum gratia
conseratur, ut conuerti possimus, sed etiam ut conuertamur, etsi gratia haec, quae ad operandum necessaria est,& uelle facit, non sit quaecunque inspiratio aut cogitatio sancta, seu boni propositi suggestio,
sed eis cax Dei operatio quan uis haec omnia uera admittamus,& ex D. Augustino uarijs locis elici posse concedamus homini tamen semper liberum relinquitur,diuinae operationi praebere impedimentum, eamque uel amplecti uel etiam repudiare. Haeccine uerba, Kemnici,sunt liberum arbitrium a diuina gratia seiungentium Θ cum tam avide inquirebas, quid calumniari posses, non uidisti, quam enodate, & perte Colonienses confiteantur, mentes peccatorii seruitute opprestas, neque Dei gratiam promereri, neque in illius amicitiam uenire, neque boni,quod ad aeternam salutem aliquo modo pertineat, quid quam uelle, aut cogitare ui sua posse ΘQuare si ut ais in quaestionem uocatur, quid solis naturae uiribus possimus, explicata iam quaestio est,tua l, haec omnia
axiomata fraudulentam magis interpretatione, quaueram& iustam reprehensionem continent. In esse tamen mentibus, foed illimis peccatorum monstris occupatis,liberum arbitrium, ad praeclaras actiones
suscipiendas,neque ulla scele una turpitudine deleri illud aut extingui posse, multis ac magiris rationi bus confirmant Colonienses Patres. sed tamen uelu
286쪽
, ORTHODOX. ExpLIC.ti ferreiς compedibus ita constrictum, ut ex illis se expedire nullo modo,nisi Dei uirtute possit. Quod igitur nihil perfecti ac spiritualis boni facere scelerati .homines possunt, quandiu eorum mentes flagi-riorum sunt maculis coopertae, non quidem est,quia libera uolutate caret,sed quia adco illa est peccatorulaqueis implicata,ac scelerum podere presis, ut nec se ab illis extricare,nec emergere ullo morio propria
uirtute possit. Non secus ac ligneis soleis deuin qui incedendi quidem facultatem habent,etsi ingredi nullo modo possint, ni uinculariam pantur prauue
Quae motum reprimui, ac retardant. Cum igitur diuinae gratiae splendor sceleratis mcntibus elucet,non d lis quidem rustitiam obtrudit, aut uim ad tanta illa animi ornamenta capescenda affer sed iacciatem uossuntatem erigi languentemq; excitat, ut iam sui iuris quodam odo diuina ope facta, diuinae uocationi
respondere,illiusq; gratiam accipere libere possit,neque quidquam sit,quod libertatem impedire, aut alligare queat - - A T inquis minime dubium esse,animi conuersionem collare noposse, quandiu mens ita reluctatingratiae, seu Spiritui sancto, ut nidia
planὸ fiat applicatio.Quare homo leuis & inconstans, qui aliud sedens,aliud stans, ut aiunt,sentis,tui ipsius immemor ais 'nquari quid liberum arbitrium per se ipsium ualeatis rebus adsalutem pertinentibus, ut principio asseruisti,Mφ-ctionem esse de causa sciente,unde homo habeat, ut m conuersime non reluctetur,ssed applicet sie ad gratiam.Neque obscure id diuinae gratiae ita tribuis, ut libero arbitrio nullum loca reliquum facias, quod ueluti coecum,ac stupidum ad iustitiam trahi arbitraris . neque enim libero ac
287쪽
LIBER DIL. IAI sponte sua,sed quas saxum quoddam a Deo moueri atque agitari prae te fers existimare. a qua sententia non modo Colonienses plurimum absunt, sed cum Conciliorum decretis, D.Augustini cuius auctoritatem nobis passim obi j cis iudicio, Ecclesiaeq; totius
firma , constanti fide ex aduerso pugnat. Est enim communis omnium uox, liberum arbitrium diuina gratia non tolli, sed perfici; non cogi,sed incitari, noopprimi, sed uires accipere, ut quae diuina sunt &coelestia,toto animi ardore prosequatur. Quare aperte confitemur, mentem nefarijs cupiditatibus pressam, & scelerum mostris occupatam, a miserado illo statu respirare nunquam posse,nis diuina gratia alliciatur,&diuino spiritu quasi stimulis quibusdam citetur. Neque item oblatam sibi gratiam amplexari, nisi peculiaribus Spiritus sancti impulsibus adiuuetur, aut ut tuis utar uerbis nunquam se ad gratiam applicare hominem posse, nisi eadem coelestis gratia adiumento sit. quod tamen non impedit quidem, quo minus liberum arbitrium ultro gratiam apprehendat, sitit; di i liberum eam reijcere αaspernari. Nam eum Spiritus senim potentissima motio uoluntatem corroboret, ut uelit gratiam ample,ri, non quidem nostram libertateri adimere, sed perficere uideri debet. Quod D. Paulus disertis uer Phila.Lbis docuit in epistola ad Phili ppenses, Deus est, in- ,.quit, qui operaturin nobis uulle S perficere, pro bo uoluntate. At quo am modo poterit in nobis operari uelle, quam excitando animum nostrum, . ut uelitὸ ita ut animus qui coelestia diuinaque Muraui sua uelle nullo modo poterat, accedente diuina
288쪽
ORTHODOX. Exp LIC. uirtute, amore illa iam, ac desiderio prosequi ualeat, atque ita liberam naturam, rationisque participem perficit, cum uires suppeditat, ut ea libere uelit, quae antea minime poterat. Velle enim, ut D. Hieronymus ad Ctesiphontem ait,& currere, meum est: sed ipsum meum sine Dei semper auxilio, non erit meum. Quod si uoluntas a Deo mota, non ultro uult, hoc est, non libere sese ad gratiam applicat , uoluntas certe dici nullo modo potest, cuius in natura ac ratione inest, libere sese ad quamuis biectam bonitatis speciem adiungere. Quanuis enim bona, quae omni ex parte perfecta sunt, &absoluta, neque odio prosequi, neque abiecta habere uoluntas possit, animum tamen ad illa potest non adiungere , neque oblatam sibi selicitatem amore complecti: prariertim quandiu diuinae pulchritudinis faciem , atque infiniti illius numinis bonitatem,
aperte & clare cernere non licet, quae ita beatorum mentes occupat, ut illas ad se amandum necessario
rapiat. Quare, qui diuina gratia hominum uoluntates ita ad iustitiam allici putat , ut liberum illis nullo modo sit eam aspernari & respuere, magis quidem iustitiam humanis mentibus a Deo obtrudi, quam efficere ut illam uelint, existimare uidentur. Quod quain repugnet eidem Paulo, satis indicant, quae paulo superius Philippensibus dixerat, Cum timore inquit & tremore uestram salutem operamiuia . ni. Quando autem iubentur Philippenses, ut op
arbi.c.9. rentur, liberum eorum conuenitur arbitrium ut D.
Aug. a id sed ideo inquit cum timore & tremore, ne sibi tribuendo quod bene operentur, de bonis tan-
289쪽
LiBER IIII. I 3'quam suis extollantur operibus. quae suscipere diuinae gratiae praesidiis destitutus nemo potest.quar quo
potetiora sunt & firmiora eo liberius uoluntas Dei uocibus obtemperat .,Quibus accedit praeclara illa atque peruulgata magni Dionysj sententia,Dei scilicet prouidentiam ita res omnes gerere & gubernare, ut illorum se naturis & conditionibus blandissi
me accomodet, neque naturae uim ullam inferat.
Quare nis liberas uoluntates ita moueat,ad iustitiaque alliciat, ut libertatem nulla ex parte minuat, nsi sane nobilissimam naturam perficere, sed labefactare,atque deij cere uidetur.Ex quibus manifestum fit, atque testatum, eis cientem causam applicationis animi ad gratia,hoc est, internis Dei vocibus auscultandi uel ingrate aspernandi, esse tiim gratiam ipsa, tum liberum arbitrium .Quae duo nisi simul concurrant, fieri certe non poterit, ut humana mens se toto impetu ad iustitiam adiungat. Nam etsi quaeda sint, quae Deus in nobis nullo nostro consensu accedente
efficiat; ut ad se nos uocare, uoluntatem nostram ad iustitiae amorem excitare, huic tamen gratiae non repugnare atque obsistere, sed ad illam se applicare,&admouere, atque diuino beneficio ad se delatam norepudiare,neq; nostra liberum arbitri u diuini auxiiij expers potest, neque diuina uirtus in nobis facere libero arbitrio non consentiente, solet. Vnde liquet,ex gratia dc libero arbitrio unicam causam confiari nostrae ad iustitiam applicationis. quare a Theologis nostris appolitissime haec Dei gratia cooperans appellatur, quia una cum libero arbitrio operatur, ut diuinam gratiam non respuat, scd complectatuta
290쪽
stra uitioru turpitudine ita oppressa,ut diuinae gratiae opibus destituta, ne aspirare quide ad iustitiae orna meta possit,coelestibus praesidijs magis ac magis ro borari aduentanteq; diuina gratia, perditas uires rocuperare, atque persequi iam illa omnia posse, quae t ne optare quidem, paulo ante per seipsum poterat. D.enim Paulo auctore, nemo est, qui usurpare Iesu sanctissimi nome sine Spiritus sancti beneficio queat.Quod ipsum D. Augustinus aperte docet clim liberum arbitrium equo comparat in tractato, & indomito, gratiam uero equiti,qui iumentum domat, & 3.H1ρο- condoce facit. Quare sicut uniuersum iter eques gnostico. fecisse eo solum dicitur, quia equum moderatus est, effecitque, ut iter equus conficeret; itineris tamen labor utrique communis est, ita iustitiae uniue
sum iter gratia , & liberum arbitrium una con ficiunt , cum tamen gratia liberum arbitrium ferocitate exultans domet , illudque dirigat , ut Dei uoces audiat , & sese ad illius monita sponte applicet. Quorsum spectantilla Christi uerba, ut Maulti Irenaeus auctor est, Quoties uolui congregare filios *3. tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas suas,& noluisti.Nam si nostra couersio a s la Dei gratia penderet ,& nihil esset in nostra liberta, te positum,fieri certe non posset, ut diuina uoluntas
humano arbitrio impediretur unqua. uoluntaS in
ruam illa, quam de hominum salute mitis, & man
uetus Dominus semper habet. Nam quae animad uertere in eos 'statuit, qui illius fuerint gratiam a
spernati,impediri certe nullo ingenio aut industria poterit. inodessicit, uidiuina uoluntas inuictae N n a perpetuo