장음표시 사용
421쪽
receptura, pars adhuc in carceris claustris, siue in metallis & uinculis demoretur,exhibens per ipsas suppliciorum moras, corroborandis fratribus, &armandis maiora documenta,ad meritorii tituIos ampli res, tormentorum tarditate proficiens, habitura tot mercedes in coelestibus praemi)s,quot uincendis numerantur in poenis ξ& cum elegantissima oratione coelestis praemij certam spem,meritorumq; amplitudinem exornet, ut sanctorum martyrum dolorem leuare, atque suppliciorum atrocitatem aliqua ex
parte lenire posset, sic tandem concludit, Qui nunc uobis, dii issimi fratres, conscientiae uictricis uigor quae sublimitas animi quae in sensu exultantia qui triumphus in pectore unum quenque uestrum stare ad promissum Dei praemium de iudicij die esse securum, ambulare in metallo, captiuo quidem corpore, sed corde regnante ξ scire Christum secum esse
praesentem,gaudetem tolerantia seruorum su orum,
per uestigia, &uias suas ad regna aeterna gradientium Expectatis quotidie coeli professionis uestrae salutarem diem, & iam iam ei; de saeculo recessuri ad martyrum munera, & domicilia diuina properatis. Dilarivi D. etiam Hilarius, ex Christi uerbis demonstrat
in Mati. non solis uerbis, sed de nostro, hoc est,uirtutum offi m 6- cijs esse uitam aeternam promerendam. D. item Ambrosius ad Vercellensem Ecclesiam scribens, pluri- Aia ai. mis scripturae locis atque rationibus eos redarguit, qui existimabant, nullum esse ieiunij atque continentiae meritum. Qui inquit sunt ij praeceptores noui, qui meritum excludant Ieiunij Non ne Gentilium uox ista est dicentium, Manducemus & bibamus
422쪽
l l L It B E R VI. II mus 3 quos bene irridet Apostolus dicens, Si secundum hominem pugnaui Ephesi ad bestias, quid mihi prodest, si mortui non resurgunt Manducemus& bibamus,cras enim moriemur. hoc est, quid mihi profuit usque.ad mortem contentio, nisi ut homine redimerem meust . Et paulo inscrtus, Epicureorum , . discipulor eos uocat, qui perire merita uirtutum a bitrantur. praetermitto sanctissimum uirum Ephrem syrum, qui castitatem, continentiam,humilitatem,
obedientiam, caeterasq; Omnes uirtutes plumas uocat, quibus ad Deum mens uolat. Quod si Diuum Augustituim, qui ea,quae ad iustificationem attinet, caeteris cranibus & uberius, & felicius explicaui colatas, facile uidebis, nulla de re crebrius, quam de
bonorum operum meritis facere mentionem. Post
hanc uitam inquit merces perficiens redditur, sed Q.lib. eis tantura, a quibus in hac uita clusiacm mercedis depcifeci meritum comparatur. I Ton enim ad saturitatem iuia inst. stitiae, cum hinc exierit, quisquam perueniet, nisi ad eam cum hic est, esuriendo & sitiendo cucurrerit. Et alibi, multis contendit, diuinae iustitiae ualde il- August. tum iniuriosum esse, qui optat, ut uita aeterna, quam D moria uirtutum praemia sacrae literae ponunt, antecedat merita.Et Valentiniano scribens, ostendensq; iustitiam A i. 'a nemine posse promereri, ait, Ne quisquam dicat, 1 s. meritis operum suorum,uel meritis si dei suae sibi tra Asepuditam csse Dei gratiam, & putetur uerum, esse quod si illi haeretici dicunt, gratiam Dei secundum merita nostra dari, quod omnino falsum est, non quia nutilum est meritum uel bonum piorum, uel malum impiorum, alioqui quomodo iudicabit Deus huc mun
423쪽
. LIBER VI. ' sis merita humana sic praedicant, ut ea ex semetipso h bere hominem dicant, prorsus rectissime respondet Apostolus, Quis in te discernit ξ quid autem habes, GaI. e. q. quod non accepisti λ Si autem accepisti,quid gloria- Gal. GI. sis quasi non acceperis ξ prorsus talia cogitanti, uerissime dicitur, Dona sua coronat Deus, non merita tua, si tibi a te ipso non ab illo sunt merita tua. haec enim si talia sunt, mala sunt. quae autem mala sunt, non coronat Deus ; si autem dona sunt, Dei dona sunt. AT inquis, Paulus expressuerbis dicit, iustitiam legis esse, qui dfecerit ea homo,uiuet in illis. rursus c. . Si ex lege iustificatio, boees,ex illo pacto,qui fecerit haec,uiuet in eis.euacuati estis 2 Christo,dgratia exciditis , aliaq; eiusmodi quam plurima infarcis, quae satis indicant, te non tam causae patrocinari, quam imperitis hominibus ueritatis quadam spe cie imponere uoluisse. Ne uero frustra tempus insumatur,satis abunde explicauimus,D.Paulum ea appellare opera legis,quae cum non ex fide proficiscan . GHut tur,eXternum tamen quoddam uirtutis specimen ha 'a' bent, quod D. Paul. eadem in epistola satis significauit,cum legem dixit, non esse ex fide; hoc est, opera a lege praescripta, quatenus legis sunt, non oriri ex fide. unde fit ut uitam aeternam,quae non nisi fide,& singulari charitate exornatis exhibetur, promer ri nullo modo possint. Ne tamen omni prorsus praemio destituta esse uideantur, Mosis illa uerba adiun teu.ea agit,Qui fecerit ea homo uiuet in eis. hoc est, supplicia legis uiolatoribus constituta effugiet. Quod uero attinet ad locum alium Pauli,Si ex lege iustifica- Gala.e.1UReuacuati estis a Christo. magna mihi quide, Ke
424쪽
mnici iocandi occasio oblata abs te erat, si de re tams eri a iocari liceret. Ita enim, Paulo inuito,ipsus sententiam in uertis, atque extranea quadam interpretatione corrumpis,ut illam somniasse magis quam ineuitatus fuisse ui earis. Quid enim magis exu neum esse potest,q iam ea,quae dei osaicae legis praeceptis quam apertissime dicia sunt, de nescio qua promissione, in qua cause quasi arcem collocasti interpretari ξ Audi, quaeso, Pauli uerba,quae te sorte a
tam graui somno nunc tandem e citabunt. State,
cal.e.1. inquit,& nolite iterum iugo Pguidulis contineri. Ecce ego Paulus dico uobis,quonia si circuncidamini, Christus uobis nihil proderit. Testificor autem rumsus omni homini circuncidenti se quoniam debitor est uniuersiae legis faciendae. Animum, quaeso, diligenter aduerte de quibus legis operibus Paulus uerba faciat. Evacuati, inquit, estis a Christo,qui in lege iustificamini,a gratia excidi is. hcc cst, illis, qui in circuncisione,& legis cerem omjs iustitiam quaerunt, prodesse Christus nihil potest,cuius mox rationem adiunxit, Nos enim spiritu & fide iustitiam ex- .pectamus: nam in Christo Iesu,neque circuncisio aliquid ualet,neque praeputium,sed fides,quae per charitatem Operatur. Hoc est,nos,qui Christianum n
men veru &sncere profitemur, legis spiritu magis, quam intermortualitera ducti, speramus iustificari per fidem,cuius signum gerebat circuncisio. Certo enim scimus in Christo Iesu neq; pelliculae illius ab cisionem religiosam esse, neque praeputium pros num dici posse,apud quem sola fides, quae ardentis charitatis facibus incitata,uirtutum praeclara opera
425쪽
LIBER VI. 2Iε edit, plurimum ualet. Osi i CIT demum Κemnicius illa Iesaiae uerba, Iese.64. Omnes iustitiae nostrae sunt,ueluti pannus menstruatae quibus cum existimet significari, nullum esse uirtutis opus,quod non sit aliqua turpitudinis labe r
spersum, concludit, Nihil nostra opera apud iustissimum Deum promereri,qui omnes iniquitates summo odio prosequitur. quod argumentum tanti facit Caluinus, ut co potissimum omnem se meriti uim deiecisse atque labefactasse arbitretur. Quocirca adorationis Iesaiae seriem animum aduertamus,quae omnibus nos his angusti js liberabit. Is igitur ornatis. sima moestissimaq; oratione populi Israelitici calamitates &miserias lamentatur, quas eo maiorem sibi tristitiam& moerorem afferre ait, quia ex populi sui infinitis sceleribus occasionem habuisse uideantur, atque ideo diuinam clementia precatur, ne eos diutius in errore uersari sinat,neque eorum animos contra spiritum obdurari permittar, sed illos molliat atque leniat, in uiamq; legis suae reuocet, ut tandem vi Dei timore coerciti,sanctissimi spiritus imperium sequantur,coelesteq; numen omni mente colant, & uenerentur, Quare inquit errare nIs fecisti domine de vijs tuis, indurasti cor nostrum ne timeremus te conuertere propter seruos tuos tribus haereditatis tuae . quia uero satis intelligit, hoc tantum Dei beneficium,non nisi per Christum posse mortalibus contingere, ipsius aduentum omni animi contentione deprecatur. utinam inquid coelum discinderes, atque te dimitteres in terras, numenq; tuum cofestim appareret, mentesq; ut olim in conspectu tuo magno
426쪽
quodam motu concussi disiluerent, atque ut subie ctis ignibus omnia colliquefacta labuntur,& aqua
uehementius effervescentes effunduntur, ita totius Orbis terrarum principes furenter agitati, fiamarumque incendio corruerent,ut hostes nominis tui uim tuam atque potentiam cernerent, & gentes in conspectu tuo contremiscerent. Quanta uero sit iusto
rum hominum, & qui cum aduentante Christo a ctissimo sunt amore copulati, be litas dc amplitudo,
mox explicat, A saeculo, inquit,non audierunt,neq; auribus perceperunt,oculus non uidit,Deus absque te, quae praeparasti expectantibus te. illis enim in uotis atque precibus semper occurristi, usque adeo, ut nos etia, qui infinitis sumus sceleribus commacul ti, in eorum patrocinio certum perfugium haber mus, quippe qui nobis a Deo misericordiam & scelerum ueniam impetrare soliti erant. At nunc facti sumus ut immundi omnes nos, & quasi uestis lacera & sordida omnes iustitiae nostrae: unde fuit ut quasi folium uniuersi ceciderimus, & iniquitates nostrae nos tanquam uentus sublatos dispellant. illud uero ad miseriar nostrae cumulum accessit, quod non sit, qui invocet nomen tuum, & qui apud te tantum nunc gratia ualeat, ut consurgere possit,& ten Crete, hoc est, ut tibi, quemadmodum olim homines sanctissimi faciebant, uini precibus intentare pos sint. Haec, Κemnici, est uera& germana Iesaiae sententia, quam eo fusus sertasse quam par erat, explicaui, ut uideas quanto in errore tu tui praeceptores
uersentur, qui omnibus hominibus etia sanctissimis uerba illa accomodant, quae de filijs Israel idolola-
427쪽
.D LIBER VI. at reris atque infinitis sceleribus inquinatis dicta sunt.
Cum praesertim propheta eodem orationis conte tu, iustorum dignitatem atq; gloriam mirum imm dum exornet & illustret, atque ita amplificet, ut asserat, posse illos Deo uim precibus inferre, alijsq; musericordiam facile implorare. Non inficior tamen quin s iustorum opera non modo cum diuina iustitia,sed etiam cum beatorum sanctitate,qui iam sunt iustitiae perfectionem consecuti, conferantur,sint ueluti uestes lacerae, atque sordibus respersae: inde tamen non fit, nullum pos e in hac uita iustorum praeclarum opus reperiri, quod omni culpa uacare ub
GRAVIs sane atque perdissicilis quaestio est de
fide & operibus, & in qua explicanda praeclara
ingenia magna cum laude incubuerunt, his praesem tim temporibus, in quibus ita est a fidei proditoribus obscurata difficultatibusq; inuoluta,ut pro fide perfidiam uoluisse nobis obtrudere uideantur.Quoniam uero solii in institui Coloniensium censuram a Kemnicii calumnijs uindicare, ea autem, quae ab illo hic inconsiderate, ne dicam impie, & temerariEdicuntur, magna ex parte sunt a nobis cum de iust, sicatione egimus, profligata, breuius omnes de fide controuersias, quam soleo, perstringam. Κemnicio tamen non possum non principio gratulari, quod ueterem Ecclesiae fidem, quam Lutherus prorsus abi a i i H lili cit,
428쪽
T H om o X : EX Ρ L I C. Hi ipse aliqua ex parte retinuisse praeseserat.uNam multis colendi is non nudae&ociolae fidei tribuere iustificatione na,sed isti qui per charitatem operatur
atque adeo confitctii intermortuam fidcm, di dileiactionis poenitetiaeq; expertem, non esse illam, quam Paulus iustificantem uocat,& cum de operibus agit,
nihil sibi sui si esse antiquius affirmat quam uniuersae plebi charitatis & officiorum necessitatem demonstrare, atque ad eorum studia modis omnibus illam incitare, in eoq; potissim sim a nobis dissentire i nuit, quod nos iustorum praeclara opera plurimum promereri credam us ipsi uero contra, leuia illa esse; inania & quibus ni hal prorsus apud Deum promereri possimus, indicenti quod quantum cum sacris literis & diuina bonitate pugnet, satis ut puto demonstrauimus .Quid auteni Κemnicius eiusq; complices de bonorum operum necessitate populum doceant, ignoro quidem, attamen quantum egregijs ipsi per- Nieron'. suasionibus profecerint, satis Hieronymus Ment Ze-Mis L lius no ignobilis inter eos auctor his, uerbis docuit;
b. GPa Postqua per sanctum Euangeliu a Papae tyrannide &oriis is potestate liberati sunt Germanos intelligit & assuetitim Eis uerunt homines illius csistitutiones reij cere, progre Ptheri do- diuntur ulterius,& uolunt,eandem consuetudinem
si ina et in alijs quoque rebus omnibus, siue sint bonae, siue ιμἰς it ex malae , retinere ; uolunt esse liberi, nec a quoquam testimo prohiberi, quo minus arbitratu suo uiuant, haud alisis ter quam si Euangelium esset talis doctrina, quod unicuique concedat potestatem faciendi, quod illi placet, quae nullum ordinem, nec ullam disciplinam
serre possit: quod si quis eis resistere suerit ausus, coueniuol
429쪽
Di LIBER VK; i / xi ueniunt audaciae, ut non solum odia suscipiant erga suos praedicatores,& eos contumelijs assiciant, sedetiit pro uirili sua tyrannice insectentur. At si quem uolunt ordinem praedicatores instituere, statim uim esse dicunt minime Christianam,& nouationem quandami, & introductionem ueteris Papatus, per quam praedicatores propriam suam potestatem di dominationem in comini sitim sibi gregem stabilire u
lint.Qui si pergant urgere,quae sancte constituerunt, non solum conuicijs assiciuntur,uerum etiam ad c tremum expelluntur. Neque dissimilia queritur Ioannes Spangem bergius . nam inter maxima a Luctero accepta beneficia numerans, quod Romani
Pontificis,hoc est Ecclesiae, iugum ab eorum ceruicibus deiecisset, quem ex tanto illo beneficio fructum perceperint,liis uerbis edocet,Vctus prouerbium &a multis doctoribus repetitum quod post reuelationem Antichristi, tam erunt homines fieri,quod iam deinceps nolent Deum agnoscere, nec ullam illius rationem habere, sed iuxta suam quisque uoluntarem faciet quidquid Diabolus, & caro suaserit. hoc tempus iam inquid completum videmus. postquaenim admirabili quadam,& singulari Dei gratia,
Antichristianismi, siue Papatus deceptiones manifesta sunt, incipiunt iam homines nihil. amplius cre . . LUIT
dere. Et postquam a uinculis Papatus se liberos esse uident uolunt etiam esse liberi ab Euangelio,& praeceptis Dei, &uolui ut deinceps rectum stac iustum quidquid unicuique uisum fuerit. Sed iam, Kemnici, aduerte quantus sit furor atque insania, euin Antichristum appellare, cuius leges quam diutissime ui Idith a Germ
430쪽
Germaniam in fide atque ossicio continere potum runt,& quas clim primum conuuIsit & conculcauit, Pontificiam auctoritatem contempsit, obedientiam abiecit, paternuinq; iugum repulit,ad omnia scelera tetraq; facinora fores patefecit. Nec plebs fidem diutius tueri pietatem, conseruare,officiumq; colere potuit, nihilq; fuit,quod illius furorem cohibere potuerit,quo minus effrenata quadam licentia, & praecipiti audacia in omne uitiorum genus raperetur.quae satis magno argumento sunt, ita esse Romani Pontificis auctoritatem cum uera fide & pietate coniuncta, ut nemo illius proditor esse possit, quin huius sit Gliam nefarius ac sacrilegus desertor. Cum igitur insana illa & .temeraria Lutheri tui in nuda fide confidentia, tantas turbas in Germania concitauerit, &uestrum permulti tantae insaniae debitas poenas tu rint, non miror si uestro periculo docti, alienoq; m lo admoniti, charitatis, mod estiae, temperantiae, o niumq; bonorum operum necessitatem, tanquam iustificationi,atque saluti necessaria officia uestris p em suadeatis, quibus rebus non magis illorum saluti, quam uitae uestrae consultum iri putatis: sed quacunque tandem id ratione inducti agnoscatis, uobis gratulor, & nobis gaudeo. Nam siue per occasionem, si-NG. I. ue per ueritatem Christus annuntietur,& in hoc gaudeo sed & gaudebo et spero breui uos ad Romanam Ecclesiam communem Chrisitanorum omnium matrem redituros, atque id ipsum nos omnes esse di