장음표시 사용
81쪽
ORTHODOX. EXPLIC. totis uiribiis diligendum, non modo hortantur, sed incitant & impellunt , praeclare admodum sancti Patres,omnia ad dogmata &disciplinam Christianam necessaria , illis esse compraehensa diuerunt. ιλE D fac, emnici, eam esse naentem & sensum Augustini, & Cyrilli, quem tu fingis; in commonem Ecclesiae consensum , traditionum auctoritate, Patrum constantem, eandemq; sententiam euerti; labefactari, opprimi ab illis arbitraris λ An non in
gis firmari & stabiliri O puerileni stultitiam, o delirationem incredibilem. non te pudet sanctorum Patrum testimoniis uti, ad communem omnium sensum euertendum λ Si Patrum omnium constans fiades, nihili facienda est, quid nobis Augustini.& Cy1 illi sententias ob ij cis Si te illorum auctoritate satis munitum ac tutum arbitraris ;s ijs tantu tribuis, quantum illorum cruditioni , '& sanctitati debetur, quae tua dementia est, ut omnes conlcmnendos ducas e Si tibi constas, parum te horum auctoritas mouebit: sin minus, non est quod digladiemur: omnes una sanctorum Patrum fidem, doctrinamquc, simul cum sacra scriptura suspicimus , obseruamus. amplectimur: nisi ita fidem pietatem l prodidissi, utruhil ab illis aliud, quam ipsorum inci contemptum mutuari uelis. Sed iam tibi demus quod tu AugustinuCyrillumq; sentire arbitraris, omnia iscilicet ad fidem & mores necessaria, sacris esse literis comptarii esse. Quid tum postea, Κemnici Θ quid inde consequitur nullus ne iam relinquitur traditionibus locus ξε egregium Dialecticum. sed non meminit, traditionea ex sacris literis multum firmamenti , uiriumque euor et I habere,
82쪽
.D I LIBER I I. A m 33 habere,illas* ut ueneremur,ex eadem nos scriptura sacra accepisse. Cum igitur traditionum auctoritas, scripturae sacrae testimoniis satis firmata sit Suomodo illos arbitraris harum uim deprimere,qui omnia ad fidem necessaria sacris literis compraehensa esse dicuntὸ Quinimmo quia diuinis etiam oraculis ac . cepimus, cum multa ad nos per manus dii nanasse, quae scripta non sunt; tum constantem totius Ecclesiae sententiam, Euangelij instar accipiendam atque amplectendam esse; pariq; pietatis affectu ut sacrosanctum Tridentinum concilium loquitur fac reue- 'c Trarentia suscipiendam atque ueneranda esse, Ecclesiae Cuiuque iudicium fidei esse regulam exactissimana: uero se . e sane atque scite admodum a sanctis istis Patribus di 1.ctum est,omnia ad fidem necessaria, scripta esse. corum enim, quae scripta non sunt, firmitudo , scriptis
satis est oraculis confinnata. I A dii uero si sidei nostrae arcana, memoria reptatas, multa reperies, Diuo etiam August. testo quae sacris literis aperte explicata haudquaqua sunt: sed eorum aperta & ccrtissima ueritas clim Ecclesiae coinmuni consensu constet, sacrae scripturae auctoritate satis munita esse, hoc solo nomine uidetur.Cum e- cinim contra Cresconium de sententia Cypriani Zgit, ea, acre qui ab Haereticis baptizatos, rebaptizandos duxit; si iam. ita scribit, Proinde quan uis huius rei certe de scri- Li.c. 33. pluris canonicis non proferatur exemplum, eartin-dem tamen scripturarum etiam hac in re nobis tenetur verivrs: tam hoc sacimus, quod uniuersae iam placuit Ecclesiae, quam ipsarum scripturarum com
mendat auctoritas, ut quoniam sancta scriptura sal-
83쪽
ORTHODOX. EXPLIC.lere non potest, quisquis falli metuit huius obscuritate quaestionis, eandem Ecclesiam de illa consulat, quam sine ulla ambiguitate sancta scriptura demonstrat. Idem Augustimis Euodio scribens, his uerbis probat, Christum eduxisse Adamum cum caeteris Patriarchis ex Inferno, Et de illo quidem primo homine patre generis humani, quod eum ibidem seu
uerit, Ecclesia sere tota consentit: quod eam no inaniter credidisse , credendum est, undecunque hoc traditu sit, etiamsi canonicarum scripturarum hinc expressa non proferatur auctoritas. Sed iam praesentio, te apud tuos de uera Ecclesia obganni ente, atq; eam apud uos esse, obmurmurantem ut uestri moris est omnia immiscdre, ne unquam ueritas parere
possit nihil tamen moror Κemnici, finge quam tu uoles ueram Ecclesiam, siue in Geneuens ganea illam sue apud Thurcas si mauis colloca ; illi tame, praecunque sit uera Ecclesia, credendum est, etiamin ijs, quae in sacris literis non satis aperta sunt, iutiusq; iudicium apud probos piosq; uiros diuini oraculi instar, firmum, ac constans esse debet. neque enim omnia si Augustino credis ita sunt sacris lit ris explicata, ut fides non egeat Ecclesiae patrocinio
atque auctoritate. in o D ut clarius cognoscas, memoria quaeso repete ea fidei nostrae capita, quae hodie extra omnem sunt controuersiam, unati, omnes confitemur . Multa nanque reperies, quae no ita apertis sacrarum
literarum testimonijs demonstrari possunt, quin Ggeant Ecclesiae traditionumq; subsidio,&auctoritate, quam si tollas, nutare iam & uacillare uidebun
84쪽
tur. Quo, quaeso, scripturae loco aperte demonstra bis, Deiparam Mariam post partum, Virginem pem petuo durasse ξ Quod si Hieronymum perlegas, magis quidem ex Patrum, quam scripturae sententijs, constare disces. Si Ecclesiae communem sensu in , Patrumq, doctrinam de medio tollas,qui diuina mysteria in uerbi, siue λονγυ uoce abdita enodarunt,unde constare poterit, Patrem tum Filium generare, cum seipsum intelligit Θ Aut Spiritum sanctum produci, cum sese mutuo Pater Filiusq; amantὸ uni nem diuini Verbi non in natura factam esse, sed in persona, si concilium Calcedonense euoluas, non modo scripturae sacrae testimonijs, sed sanctorum tiam Patrum traditione, qui ibi conuenerunt, P tres firmasse, facile disces. ita enim magnus Cyriulus scribit, Sic sanctos Patres sensisse comperimus; sic ausi sunt Dei genitricem sanctam Virginem dicere. Lege lepidam & uere catholicam disputatiunculam inter Theophilum Mamamq; presbyteros,& Eutichetem, & cernes hunc nihil aliud obfirmatoanimo unquam dixisse , quam duas Christi naturas nullibi in scripturis reperiri: illos uero
communi Patrum sententia impium dogma refellisse. In quo celeberrimo concilio tanti fecerunt Patres Ecclesiae communem consensum , acueterum doctorum sententias, ut Dioscorus Alexandriae Episcopus impii Eutichetis fautor & comes, cum uidereisuam. ad nudam scripturam prouocati nem
nihili a Concilio: fieri, Athanasij, Gregorij, Cyril-liq; Hierosolymitani sententijs falso adductis, ut hae
reticorum motis est, suam impietatem tutari con tus
85쪽
tus su eri profundisq, clamoribus dictitare coeperit, magnam te sustinere iniuriam,qui cum Patribus eij ceretur. atque Patrum sententias se defendere, neq; ab illis aliqua ratione discedere,clamaret. Quia tamen haec oratio med acij erat atque peruersae calliditatis plenissima,smul cum Eutichete damnatus est. Quod si in ea adhuc opinione perstas , ut in scriptu ris sacris omnia ad salutem necessaria satis esse cxplicata arbitreris quid uos sabbato relicto,die Dominico festum agitis, quod sola traditione nos accepisse,
etiam ignari nouerunt Sed reprimo in c.uercor
nim ne si pluribus urgea, Kcmnicius ut huiusmodi homines sunt ad fidem deserendam pro liues cum pro scripturae dignitate pugnare se arbitrabitur, ex Lutherano, Arrianus, Apollinarius, Nestorianus,
Heluidianus,Iudaeus te euadat ἰ malitq; se omnium impietatibus inquinare, quam semel procaciter susceptam opinionem deponere & abij cere. Sed non praetermittam magni illius Basilii hac de re uerba, quae uel sola poterunt Κemnicij petulantem audaciam compescere, Dogmata, inquit, quae in Eccle sia seruantur ac praedicantur, partim ex conscripta doctrina habemus,partim ex Apostolorum traditione ad nos delata, in mysterio recepimus. Quae utraque eandem ad pietatem uim habent,&nemo his contradicit,qui uel modicam saltem Ecclesiasticoruiurium experientiam habet.Si enim aggrederemur, non scripto proditas consuetudines, uelut non ma gnam uim habentes reij cere, imprudentes etiam ipsis principalibus Euangelij partibus danannm in se remus, immo potius ipsa Euangelij praedicationem,
86쪽
ad nudum nomen contraheremus; velut uerbi gratia ut eius, quod primum & comunissimum est, primam mentionem faciam, figura signare eos, qui in nomine Domini nostri Iesu Christi spem habet, quis scripto docuit Ad Orientem conuersos essenOS,dum oramus,quae scriptura nos docuit Inuocotionis uerba,dum ostenditur Eucharistia, &poculubenedictionis, quis sanctoru scripto nobis reliquit non enim his contenti sumus, quorum Apostolus, aut Euangelium mentioncm secit; sed &ante,&post alia quaedam dicimus, uelut magnum robur ad mysteria habentia, ex doctrina scripto non prodita assumpta .Benedicimus aquam baptismatis, &oleuunctionis,insuperque ipsum qui baptizatur, ex quiubus scriptis)non ne a tacita & arcana cruditione ξIpsam uero olei illitionem, quae doctrina scripta docuit λ At ter immergi homine,unde estὸ reliqua ite quae circa baptismum fiunt ,&renunciare Satanae,& Angelis eius,ex qua sunt scriptura ξ non ne ex hac non publicata ,& arcana doctrina,quam in minime curiolo ac sollicito fletio Patres nostri coseruarunt Recte illi , utpote dictorum mysteriorum reuerentiam ac auctoritatem silentio custodiri. Haec Basilius S E D.age nunc Kenici uideamus, quis magis auctoritati & integritati sacrae scripturae consulat, tune,qui prae illa una, omnes traditiones contemnis, an societas Iesu, quam tu tibi aduersariam sponte constituisti,quae sacrae scripturae traditiones Patrum ut indiuiduos comites annectendas esse ducit Tu qui sacram scripturam omnia complecti ad salutem necessaria arbitraris, numeras ne in necessariis a
87쪽
dere,hanc,quae omnium manibus circunsertur, esse
illa sacra scriptura,quae a Spiritu sancto inspirata, ab Apostolicis uiris est exarata in quo si haeres, qui fieri potest ut uel minimam fidem stripturae habeas, aut quicquam certi tibi in fide esse possies Si uero nomodo summe necessarium ut aequum est sed fidei id esse quasi basim, & fundamentum iudicas, unde id, quaeso,habes unde accepistiὸ ad tantam scripturae auctoritatem confirmandam cuius uteris testimonio ξ Quod si librorum stonii nimium fidis, in quibus scriptum est , Euangelium Iesu Christi secundu
Matthaeum, aut Ioannem. & Paulus Apostolus Iesu Christi. integra quidem adhuc manet quaestio,& minimc expedita. qui enim scis aut Paulum unquam
fuisse,qui ista scripserit,aut si fuit quidem, illa, quae
ipse scripsit,temporis iniuria non periisse, quae nunc UCro extant,ab alio non fuisse conficta, qui res simul cum nomine finxerio Si in has salebras tua incidat fides, quo te uertes quid capies consilij ξ aut quomodo te iis angustijs liberabis Antiquitatis testimonio nihil tribuis, Patrum auctoritatem nihilipendis, Ecclesiae approbationem,fidem, maiestatem blabe factas. De firmitudinc uero ipsius scripturae , cui loli fidis agitur: ,An non uides,quod scripturam sacra traditionum testimonijs, Ecclesiaeq; auctoritate priuare, est ipsam sacram scripturam quoad eius fieri potest euertere, firmissima illius propugnacula dcij-cere,fidemque uniuersam in apertum discrimen c5ij cere Θ Qui uero diuinae scripturae traditiones annectunt, quam facile iis angustiis liberentur, & quam maximis illam praesidijs munian attende. Quaeren
88쪽
. I l LIBER I I 1sti enim an Christus sit Dei filius, qui hominum scelera suo sanguine expiauit; Respondent, id ex diuinis scri pluris esse satis compertum. Sciscitatui rursus, unde habeant, scripturam illam, cui tantopere fidunt, diuinam esse; Ecclesiam Catholica & Apostolicam, quae Romanorum Pontificum perpetua su cessione ab Apostolis dimanavit; id docere respondent. Si quis uero de illa Ecclesia ultra dubitare
pergat illi omnium aetatum consensu antiquitatis testimonio,atque nobis per manus tradita certa & cos. stanti persuasione, occurrunt, ultra quam progredi .in nemo potest: estque in fide axioma,quod probatio- - .
ne non eget, sed fidei beneficio ac Spiritus stincti impulisu credimus, uera esse illa, quae omnium Optimorum , doctissimorum sanctissimorumq; uirorum, qui cunctis retro saeculis floruerunt, sunt consensi ne approbata: de quibus qui dubitat indiget sensu, aut flagro, ut Aristotelis uerbis utar. Id quod aperte docet D. Ioann.Chrysostom cum explicat illa Pauli Ch sist. uerba,Tenete traditiones,quas didicistis siue per ser
monem, sue per epistolam. Hinc paret,inquit quod a
non omnia per Epistolam tradiderunt, sed multa di nom. tiam sine literis. eadem uero fide digna sunt tam ista quam illa. itaque traditionem quoque Ecclesiae fide digna putamus. Traditio est, nihil quaeras amplius. Quocirca neque de traditionum ueritate dubitare fas est, neque quicqua reliquu si quo illa , quae permanus accepimus, probari aut possint , aut debeat. Duo nanque sunt principia, quibus &humanus animus ad credendum, qua hominum captum
excedunt, inducitur, & fides semel concepta sulcb.
89쪽
ORTHODOX. Ex PLIC. tur, & sustentatur. Alterum internum,externum ab terum . Internum est Spiritus sancti impulsio, quae mentem mouet ad crededum diuina mysteria, quae humana uis ingenij consequi non potest. Quam quidem animi motionem Spiritus sanctus ericit,medio fidei habitu a Deo infuso, ut illo fragilis & infirmus intellectus confirmatus diuinis uerbis firme,& constanter adhaereat. Externum uero est, eorum, quae
credenda sunt propositio, quae si desit, fides incerta
uagatur, neque certo alicubi consistere potest. Fides, inquit Paulus, ex auditu, auditus aute per uem c. δυ. bum Christi. quomodo uero audient sine praedicates Etsi uero eorum,quae Christianum hominem credere oportet, maxima pars, sacris literis contine tur , haec tamen literarum monimenta fac ra esse, &diuina oracula continere, non nisi Ecclesiae auctoriatate accepimus, atque demum ipsa traditione. Quare si firmum fidei assensum spectes, in Deum ipsum. reseras, ut in causam& rem obiectam necesse est. Dcum enim ueracem fides potissime intuetur, certa A minime fallax . Diuina ueritas in causa est, ut Oma nia a Deo reuelata credantur, Spiritusque ipse diuinus mentem ad credendum incitat,& commouet. Quod si ad propositioncm respicias, in Ecclesiae au- toritate, & antiquae traditionis testimoniis demum conquieicere te couenit: a quibus selis accepimus, Aug. to & hanc,quae circumfertur scripturam, sacram esse,&rra Fau- quae illa continentur, a Deo fuisse reuelata. Quod D. Augustinus contra Faustum Manichaeum agens,
x' qui sacrae scriprurae testimonia ita illudebat, ut illatia' ' ' pro arbitrio aut complectercrur, aut conIemneret ,
90쪽
satis aperte his uerbis docet,Quid ages, inquit,quo te conuertes quando scilicet, quae tu probaueris scripturae loca, alius improbauerit in quam libri a te prolati originem, quam uetustatem, quam seriem successionis testem citabis Θ Nam si hoc facere con beris , & nihil valebis, & uides in hac re, quid E clesiae catholicae ualeat auctoritas, quae ab ipsis fun- , . . datissimis sedibus Apostolorum, usque ad hodie num diem succedentium sibimet Episcoporum s rie, & tot populorum consensione firmatur. Idem D. August. alibi inquirens, An substantiae spiritua- Aug.lib. Ies coniungi cum mulieribus possint, ita scribit, O- 33- ζα
mittamus earum scripturarum fabulas, quae apocry--ς 'phae nominantur,eo quod earum occulta origo non R 'claruit Patribus, a quibus usque ad nos auctoritas ueracium scripturarum certissima & notissima su cessione peruenit. Et paulo inserius cum de ijs libris, quos Enoch scripsisse Iudae Apostoli testimonio certissimo constat, ageret, inquit, cos non esse in canone uerarum scripturarum, quia ob antiquutatem suspectar fidei iudicati sunt. Quare quae illius nomine circumseruntur sicut & multa nomine aliorum Prophetarum & Apostolorum, sub nomine apocryphoru auctoritate canonica, & diligenti examinatione, remota sunt. Qui igitur antiquitatis & Ecclesiae auctoritate abrogat, an non simul scripturae ipsius fidem labefactat In Confession . uero AVIAE. ijs uerbis Deo gratias agit, Sed me non sinebas ul. cst 6sio lis fluctibus cogitationum auferri ab ea fide qua cre 7' ' 7'debam&esse te &esse incommutabilem substantiam tuam,& cose hominibus curam &iudicium tu- .