장음표시 사용
81쪽
f. i76. Coroll. IIuius praecepti violatores sunt , qui hominem auctoritate privata, licet publicum malefactorem , occidunt; qui venena in hominum perniciem conficiunt, aut propinant; qui proximo in eT-trsma necessitato posito non subveniunt; qui sibim tipsis manus violentas inserunt, aut sibi vel aliis laesionem in aliqua corporis parte faciunt; qui iracundia moli , minis, maledictis, probris , conViciis proximum impetunt; qui ad duellum provocant , vel duellum
f. III. Ποc praeceptum dupliciter intelligi po
test; et ut nempe negati m est, et prout ρOSuisum. Prout est negatistim, vetat speciatim adulterium ; auterius nempe thori violationem , omnesque alios illicitos concubitus interdicit; nempe simplicem fornicationem , Stuprum , incestum, Sacrilegium, Tapium , sodom iam , hestialitatem : mollitiem , peccatum contra naturam; necnon quamlibet aliam impudicitiam , quae lactibus , aspectibus , osculis , verbis , nutibus , Seri' Pto , aut alia ratione perpetratur. Prout vero eSt PO ditisum, iubet, ut animi corporisque castitatem , mn Studio servemna; Atque haec duo, paucis complexus si S. Paulus scribens ad Thessalonicenses Epist- I. Cap. IV. v. 3. n. 5. : Hac est Coluntas Dei Sari clisiciatis Cestra , ut abstincatis Cos a Iornicatione , DI Sciat unusquisque Cestrum et as suum Possidere δra Sanctificatione , et honore , Non in passione desiderii dictit et gentes, quin ignorant Deum. Quapropter ῆ. 178. Grou . Hoc praeceptum transgrediuntur impudici omnes atque carnales, qui sensualibus desideriis , ct curnis operibus cXplendis dant operam.
82쪽
. Non furaberis. 79.hPraeceptum hoc. non solum vetat no in honis fortunae proximo damnum inseramus; sed insuper jubet ut illum , nostra opera indigentem , modo quo Possumus , adiuvemus. Hinci8o. Coroli: Adversus hoe praeceptum satiunt fures, raptores; Viarum publiearum grassatores; qui decimas , vectigalia , 6eu tributa clam surripiunt . et furantur : usurarii ; qui debilam operariis mercedem non persolvuunt, etc. , nee non illi qui habentes sua perflua , saevi , et inhumani, pauperibus non subveniunt ; atque ut alios taceamus, illi tandem, qui rei frumentariae , atque annonae caritatem proprii ac peculiaris lucri caussa procurant; unde tot mala in societate , alque in familiis dispendia enascuntur.
Non loqueris contra proa imum tuum falsum testi--
f. I 8 I. Hoc praeceptum, sicut et alia , duo con-mnet. Primum ne aliquid falsum contra proximum Proseramus; Secundum, ut verum dicamus. Utrumque Apostolus his verbis expressit, ad Ephesios scribens Cap. IV. v. 23. : Vcroatem jacientes, in
aritiae, crescamus ta illo per omnia. Promer quod GPonentes menda um, loquimini Ceritatem unusquis-V- cum Praximo Suo , quoniam SumuS LElam membra Unde g. 18 a. Coroll. Huius praecepti transgressores sunt mendaces; qui sive in iudicio, sive extra, salbum crimen proa imo imponunt: qui proximo dei ra-
83쪽
8Ohunt ; qui de trabentes audiunt; qui eum possint detractionem impedire, non impedunt etc. Tandem
Non eon Pisces domum proximi tui, nec destacrabis ua orem ejus; nonαSermum, Gon ancillam, ne εque Omnia, quae illius sumi. f. i83. Haec duo ultima praecepta, per se claxiora sunt, quam expoSitione indigeant. Quaecumque enim superioribus praeceptis sacere vetamur, hisee
posteribus praeceptis prohibemur concupiscere ; in ii que cogitandis mors e delectari i .
De Legis Mosaicae cessctilane. S. I 8 . Def. Lea desinere dicitur, aut mori ci des it obligare. Mortifera autem evadis, cum ita desinit Obligare, ut a sius Observari, sine cui , non P Su. iὶ Paucis pro instituti modulo hie Decalogi praecepta complexi sumus ; paucissimis quin imo verbis , his ursiculis comprehensa iterum damus i nempeda. Unum cole Deum et v. nec jures vano per i Psum: A. Sabbata sanctifices: 4. habena in honore parentvs. 5. Ne sis occisor; 6. Moechus; 7. sur; 8. testis iniquus. s. Alterius nuptam ; Io. Dec rem CDPias alineam.
Qui vero fRse , atqne dilucide ea cxplicata desiderat , legat 1 heologos Morales. Cuniliati TOm. I. Tract. IV. Patalem Alexandrum Theologia Dogmat. et Moralis Tomo II. Lili. II. Cis P. II. Anactetum Tractatu IX. Theo- Iog. Moralis; Potestu ESamen Consessariorum I cimo I. P. II. aliosque.
84쪽
8Iq. i 85. Schol. Id autem turic evenit, cum Lex non desinit lautum, pr aliae , ut nempe imperium iesius , et obligatio tollatur , sed etiam ejus contraia Tium , et oppositum statuatur ; ut videlicet prohibeatur id quod antea praeceptum erat, ac praecipiatur id quod antea prohibitum erat. q. 186. Animad. Ex tribus praeceptorum generibus , quibus , et erem Legem constare diximus 16i . , Praecepta Moralia, prout Legis naturae Pra repta sunt, etiam in praescns homines obligant, idque non vi Legis Mosaycae, Sed vi tum Legis naiaturae , tum Legis EVangelicae. Praecepta vero judicialia , et caeremonialia mortua sunt; et haec posteriora quidem , mortifera quoque facta sunt ab eo tempore , quo morti sera evasit Pius Legis obligatio. Aiaque haec omnibus fere Theologis probata sunt. Quoad tempus vero, quo LeX MOSaica desierit, atque mo
lifera insuper , iuxta dicta , evaserit Variae sunt Theologorum Sententiae. g. 187. Non desunt, qui sustinent, Veterem Legem , in Christi adventu , et ante cjus mortem Penitus desiisse. Tenent vero aliὶ, quos inter D. Th mas cum suis, Bellarminus, vasqueet , aliique, in Christi morte id evenisse. Tu entur alii cum Subtili Praeceptore , S. Bonaventura , Suareet , et aliis permultis , Legem Veterem , quoad se suisse in Christi morte abrogatam; at quoad vim obligandi ad eiu Observantiam , non coepisse desinere , nisi die Ponte C tes , cum nova Lex coepit promulgari. Quod vero ad tempus attinet, in quo praedicta Lex, quoad
Praecepta caeremonialia incoeperit esse mortifera , satis non constat. S. Hieronymus , mordicus contendebat,
Legales ritus, statim post Christi mortem mortiferos fuisse factos eis, qui ex animo, et religione , eosdem m. V. 6.
85쪽
8a sorvabant : Atque hine i Apostolos , nonnisi prudenti quadam simulatione, ne Iudaeis scandalo essent, atque illos lucrifacerent, servasse Legalia. S. Augustinus contra insciabatur , veteres ea eremonias Statim post Christi mortem evasisse mortis eras ; unde ex animo , ac sincere fuisse eas ab Apostolis Observatas, tuebatur.
Quid nos in lanio Doctorum dissidio, ex Sequentibus propositionibus patebit.
a Vettis ante Christi mortem, nulla ea'Piane, desiit obligare., 88. Proh : Si Lex Vetus ante Christi mo em obligare desiisset , Christus nec ipse eam obse Vassset, nee aliis ad observandum Proposuisset Atqui utrumque hoc socii Christus p Ergo et e Pr 'rmin: quoad utramque partem. Christus Dominus dum erat in hoc Mundo, non solum verbis, sed etiam operibus clarissime ostendit, se non Veni Sse Solver Mosaicam Legem, sed adimplere; diam octavo die a Sua nativitato fuit eircumcisus Lurae II. πώ eti. ). Legi
iri fical ion i s Matrem subiici voluit Ibid: v. 22. 3.
arentibus suis euntibus Ierosolymam per singulos annos in die solemni Paschae 1bid. v. 4 i. ibat cum eis. Quotannis ipse Pascha celebrabat cum discipulis suis; ilaut pridie quam pateretur , voluit manducare Pascha , et reapse manducavit cum illis Ibid : cap: XXII. v. . et . Sacerdotibus Ob.
Sequium praestandum ostendit, cum , ut mundaret
inprosos, dixit illis Ib: XVII. 34. r ne , osten--e mos Sacerdotibus ; cum turbas alloquens Μait: Capr XXIII. v. a. dixit ei per Cathedram Momi sedemni Scribae, et Pharisaei ' omnia ergo quaeramque diseri ι -bis servate, et facite: EG
86쪽
f. Lιces. Lex , elus a Deo Israelitis data fuit donec veniret semen, ait Apostolus ad Galatas Ca . lli. v. i9. , nempe Christus; Ergo statim
ac venit Christus , cessavit; adeoque etc. f. 19o. R. dist antec z, donec Veniret semen, nempe Messias, qui novum conderet Testamentum .
conditique feret modiator, morte intercedente, ni loquitur Apostolus ad Hebraeos p. IX. V. 35. .
citur quod Lex Vetus data fuerit donec veniret Messias, non intelligitur , illam statim ac Messias apparuit cessasse, aliaS toto Saltem tempore, quo Messias vitam privatam Servavit, homines nulla Lege obligat suissent , quod est absurdum; sed donec Christus Suam novam flatuisset Legem, illam quo Christianis dederit observandam; nulla nam quo Lex Vetus vigens desiit, nisi per substitutionem tiovae Legis fuerit a legislatore abrogata. q. I9I. Dices. 2. Fides in Christum est praece-P'm unum, et praecipuum Legis Evangelicae; A qui Iudaei, ante Christi mortem , huic praec pio suerunt obstricti; Ergo Lex vetus etc. q. I92. R. dist. mai: unum est praeceptum agendorum , nego mai : credendorum , sub d Praeceptum positivum naturale, conc : Positivum tamum , n. mai , et dilat: miu prout naturali, cone: prout positivo 'n. min: et tonSm. Lex Nova non constat solum prae repto fidei, hoc est crodendorum , sed praeceptis agendorum ; ita ut sicuti qui non credit, jamjudicatus est Ioann. III ) , ita procedent Via bona fecerunt in resurrectisnem Nitor qui vero mala egerunt A resurrectionem judici. unde et Christus novae Logis auctor qui dixit Ioan : III. v. i6. qui eredis in eum . t Nitam arternam , diXit quoque cuidam iuveni Matth: XΝ ΙΙΙ. v. 19. : M vis ad vitam ingredi, serna
mandata. Imo ut ipsemet servandae Legis exemplum
87쪽
vero praeceptum silet in Christiam relate ad Iudaeos, verum est eos ad illud obligari , non quatenus illud praeceptum Legis positivum erat, Fud quatenuS Praeceptum naturale positivum.193. Dices 3. Christus, uti constat ex Evangelio , nonuulla dedit Praecepta , dique Sub Poena aet i Da mortis , eorum Obscrvantiam iuculcavit; sic intoralia de Baptismo, et Eucharistia ; a que de illo apndS. Joannein Cap : lli. O i. dixit: Nisi quis rona- Itis fuerit ea aqua, et SPiritu Sancto , non Pol et infroire in Regnum Dei; de hoc autem Ibid: Cap. l. v. 54. : Aisi manducareris is carnem filii homLMA , et hiberisis ejus Sanguinem, non habebitis et Damin iobis. Ergo Lex vetus etD.
194. n. Multa quidem , ut Legislator dodit
Jesus Praecepta ante II Ortein Suam , non ita lam n ut iam tunc homines Obligarent, Sed pro lo rem Poro , quo Omnia ejus praecepta in unum corpus T 'dacia , et sua morte confirmata, promulgarentur. id maximo
Consrmatur, et clarior ex eo sit, quod Christus quando duo illa praecepta dedit, no piismus . et Eucharistia DOndum erat instituta ; si virgo nondum orant insat tuta dicta Sacramenta . quomodo puluissset Cliristus ad illa suscipienda bomines obligare t Adeoque etc.
88쪽
cla resur, ait S. Amhrosias Lib. I. in I ncam Capr XIII. ); Ergo eis. Secundo: In ultima Caena Chri
AluS Novum sacerdotium , figurarum veteris Legis ii
pletivum instituit, eumque a Sinagoga ad Ecclesiam suam transtulit; Atqui exfΛpostolo Λd Hobraeos
Cap. VII. v. I a. translato Sacerdotio, necesse esttit sol Legis transiritis; Ergo etc. Tandem Lex vetatus, tunc desiit, cum Testamentum novum fuit conia dilum m namque Testamentum , Ceteravit serius Heb VIII. v. 13. ). Quod autem antiquatur cl -- nescit , intersitim est ἰ Atqui Testamentum, novum morte Christi confirmatum fuit, atque eX ea valor ni
accepit; Ubi enim Testamentum est ih : Cap: IX.
v. 16- γ , mors ne rac rat intercedat testatoris. Teia scrimentum enim in mortuis con matum est, alioquia nondum selel, dum vivit, qui tralucus est; Ergo cic.
a Mosaica non defiat totaliter, nisi Postquam Lea noxa Per APostolos, in dia Pentecostes, Spia risu Sancto assatos , coeperis Promulgari. g. is 6. Prob. Nam si I ex Volus statim in mori Christi totaliter desiisset, aut dicendum , homines toto. illo tempore , quod intercessit a morte Christi usque ad praedicationem' Evangelii, nulla Lege Positiva fuisse obstrictos, aut ad Legem Evangelicam servandam fuisse obligatos; Atqui neutrum dici potest: non primum , quia nimi S ahSonum est, et divinae providentiae indignum relinquere homines tot diebus sine Lege Positiva , cum lamen Christus Legem ipsam se voti suserVare affirmaverit; non secundum , quia Lex Evau- gelica nondum promulgala fuerat , et eam homine penitus ignorabanti Ergo.
89쪽
Lea Mosaica eodem tem pare mortua non fuit, et mortifera.
r9 . Prob: Nam ea, licet ab incoepta prae- dicatione Evangelii penitus desierit, Apostoli tamen' non statim ab observandis aliquibus eius praeceptis abstinuerunt. Sane Paulus Aetorum Cap. XVI. v. '3. in Timotheum ex Patre Gentili , et matre Iudaea natum, cireumcidit. Dum esset in Cenchris eaput suum Ibid. Cap. XVIII. v. x8. , Nazaraeorum 'more, totondit; de eonsilio S. Iacobi IUd. Cap. 'XXI. v. io cum Iudaeis se purificavit. Sed hos,non fecissent, si Lex vetus fuisset mortifera, quia tunc' mecassent; Ergo ete. Quaeres. Quo tempore Lex Mosaica coemris esse mortifera 'i98. R. Corto definiri nequit quonam tempore praecise Lex Mosaica coeperit esse mors sera', probabilo tamen est, ab ipso Apostolorum tempore coepisse. Nam S. Ignitius Μar r Apostolorum duo
Seipulus , haec scripsit Lpist. VIII. u Si quis cum
n Iudaeis celebrat Pascha, aut Symbola sestivitatis eorum recipit, particep, est eorum, qui Dominum M occiderunt, et Apostolos ejus ; hoc est grarissime
90쪽
De Lege Gangelica.*- I99. Des . Lea Evangelica est illa, quae a Iesu Christo Domino nostro data fuit, et ab ψο-atosis promulμία. g. 2oo. Schol. Haec Lex pro sua excellentia, at que dignitate variis nominibus appellatur. Et primo Damque Lex Esangelica dicitur , tum quia in Eva gelio continetur , hum quia bona nobis nuntiat. Eva n gelium numque est bonum nuntium Auet. Operis M Imperfecti in Matth. ): bona auiam hominibus num3, tiantur , quando promittitur eis beatitudo caelestis, in peccatorum remissio , adoptio filiorum, mortuorum n reburrectio, immortalis uita , haereditas regni Cae- leotis, Possessio gloriae sempiternae, societas ΛΠ-- gelorum , et fraternitas Christi, et .paternitas Dei M. Secundo vocatur Lex noxa, tum relate ad Legem MDεaicam, quae desiit, tum relate ad Legislatorem
ei Praecepta nova , quae continet. v NovuS NamquE
u Mundum nova praecepta dedit Mundo, et vitae non Sirae veteri contrarietatem opposuit novitatis Suae v. Tertio vocatur Lea charitatis , quia , ut ait idem
S. Pontifex Homilia XVR. in Evang. , quidquid
ν praecipitur, in sola charitate solidatur n. Et recte: Nain Christus ipse dixerat Ioannis Cap. XV. V. ι a. Hoc est praeceptum meum , ut diligatis in-τicem. Quarto vocatur Da Mei, quia per ipsam si- dei Mysteria magis expressa, atque determinata fumrunt. Quare Christus Dominus Apostolos alloque , dixit Marci Cap. IV. v. O. : Vobis datum eStΠOSSe mystersim regni Dei: illis autem qui Isrιβ . 4unt in parabolia omnia sunt. Quinto vocatur Leal Gise , quia gratiam iustificantem confert, quam .ex Vetus uua coiiserebat; Quare S. Joannes 'Ρ